Kamervragen
4384 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
21 oktober 2016 - 18 november 2016
28 dagen
Het bestaan van verschillende uittreksels van justitiële documentatie |
|
Michiel van Nispen (SP) |
|
Ard van der Steur (minister justitie en veiligheid) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
Bronnen
2. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 2789, antwoord 3,…
3. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 2789, antwoord 3,…
4. http://educan.nl/wp-content/uploads/2016/10/Deskundigenrapport-10-jun…
5. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 2789, antwoord 1.…
6. http://educan.nl/wp-content/uploads/2016/10/Deskundigenrapport-10-jun…
-
Vraag 1
Wat is uw reactie op het artikel over het betalen van schadevergoedingen na een sepot-01?1
Ik heb kennis genomen van het artikel. Nu de daarin genoemde civiele rechtszaak nog onder de rechter is, laat ik mij niet uit over die zaak. Inzake het sepot-01 verwijs ik naar de antwoorden hieronder.
-
Vraag 2
Klopt het dat deze sepotgrond volgens de vaste jurisprudentie van de Hoge Raad als enige uitzondering wel tot een schadevergoeding van een gedupeerde kan leiden? Zo ja, waarom wordt een sepot-01 beslissing dan automatisch weggelaten uit een uittreksel? Zo nee, waarom niet? 2
De veronderstelling dat de sepotgrond 01 volgens de jurisprudentie van de Hoge Raad als enige uitzondering tot een schadevergoeding van een gedupeerde kan leiden, is onjuist. De gewezen verdachte kan onder omstandigheden schadevergoeding wegens onrechtmatig strafvorderlijk optreden krijgen via de burgerlijke rechter.3 Aansprakelijkheid voor schade als gevolg van strafrechtelijk optreden wordt aangenomen indien ofwel (a) de rechtvaardiging voor de strafvervolging vanaf het begin heeft ontbroken wegens strijd met het publiekrecht, ofwel (b) achteraf uit het strafvorderlijk onderzoek blijkt dat de verdachte onschuldig is (het gebleken onschuldcriterium).4 De bewijslast ligt – zoals altijd in het burgerlijk procesrecht -bij de eiser.
-
Vraag 3
Welke gevolgen heeft het automatisch weglaten van een sepot-01 beslissing uit het uittreksel voor mensen die te maken hebben met een sepot-01 en gebruik willen maken van hun recht op schadevergoeding?
Het weglaten van een sepot-01 beslissing uit het uittreksel uit de justitiële documentatie heeft in beginsel geen gevolgen voor mensen die te maken hebben met een sepot-01 en gebruik willen maken van hun recht op schadevergoeding. Ingevolge de Aanwijzing gebruik sepotgronden van het Openbaar Ministerie krijgt de gewezen verdachte van de officier van justitie een kennisgeving van niet- of niet verdere vervolging. Deze kennisgeving vermeldt de sepotgrond. Hiermee kan de betrokkene bij de burgerlijke rechter aantonen dat zijn zaak is geseponeerd en op welke gronden.
-
Vraag 4
In hoeverre acht u het gerechtvaardigd en wenselijk dat de sepot-01 beslissing niet als justitieel-gegeven wordt aangemerkt?3
De bedoeling van deze regel is te voorkomen dat een betrokkene in de toekomst negatief wordt geconfronteerd met een strafzaak die is geseponeerd omdat de betrokkene ten onrechte als verdachte is aangemerkt. Doordat een sepot 01 niet in de justitiële documentatie wordt opgenomen, kan dit gegeven geen rol spelen bij bijvoorbeeld de straftoemeting in een navolgende strafzaak of de afgifte van een VOG. Ik acht dat gerechtvaardigd en wenselijk.
-
Vraag 5
Wat is uw reactie op het rapport van Educan waarin wordt geconcludeerd dat er sprake is van de aanwezigheid van minimaal twee verschillende administratieve systemen?4 Hoe staat deze conclusie in verhouding tot uw uitspraak dat er maar één systeem voor justitiële documentatie bestaat?5
Ingevolge artikel 2 van de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg) is er een justitiële documentatie, waarin de Minister justitiële gegevens verwerkt ten behoeve van een goede strafrechtspleging. Zoals ik heb aangegeven in mijn antwoorden op de eerdere vragen over hetzelfde onderwerp8, wordt deze documentatie bijgehouden in het speciaal daartoe gecreëerde Justitieel Documentatiesysteem. Dat systeem is in beheer bij de Justitiële Informatiedienst en is op grond van de Wjsg de authentieke en exclusieve bron voor alle ter registratie aangeboden beslissingen van officieren van justitie en rechters in strafzaken.
De justitiële documentatie wordt gevoed onder meer vanuit de systemen die het Openbaar Ministerie gebruikt voor de ondersteuning en uitvoering van zijn primaire processen, te weten COMPAS en GPS. Die systemen bevatten tevens de zogeheten strafvorderlijke gegevens, dat wil zeggen de persoonsgegevens of gegevens over een rechtspersoon die zijn verkregen in het kader van een strafvorderlijk onderzoek en die het Openbaar Ministerie in een strafdossier of langs geautomatiseerde weg verwerkt (artikel 1, onder b, in verbinding met de artikelen 39a-39q, Wjsg). Het uittreksel justitiële documentatie is beperkter omdat dit uitsluitend gegevens uit de justitiële documentatie bevat. -
Vraag 6
Hoe komt het dat er in dezelfde tijdsperiode inhoudelijk verschillende uittreksels van de justitiële documentatie bestaan van de in het artikel genoemde persoon?6
De Justitiële Informatiedienst heeft mij laten weten dat in deze zaak in de loop van de tijd correcties zijn aangebracht in de justitiële documentatie. Aanvankelijk was het sepot 01 – conform de regelgeving ter zake – niet geregistreerd in de justitiële documentatie en niet opgenomen op het uittreksel. Tussen 2007 en 2013 heeft COMPAS langs geautomatiseerde weg dezelfde zaak – ten onrechte – opnieuw aangeleverd aan het Justitieel Documentatiesysteem. Als gevolg daarvan is het sepot 01 ten onrechte enige tijd in het Justitieel Documentatiesysteem (en op het uittreksel) opgenomen geweest. Nadat betrokkene in 2013 inzage had gevraagd in zijn justitiële documentatie, is dit opgemerkt en gecorrigeerd.
14 oktober 2016 - 1 november 2016
18 dagen
Opnieuw een formaldehydelek |
|
Louis Bontes (GrBvK), Joram van Klaveren (GrBvK) |
|
Sharon Dijksma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Hebt u kennisgenomen van het artikel «Klein formaldehydelek bij DuPont: productie stil»?1
Ja.
-
Vraag 2
Hoe oordeelt u over het feit dat er opnieuw sprake is van een lek bij het betreffende bedrijf?
Zoals ik aangegeven heb bij de beantwoording van de schriftelijke vragen van de leden Smaling en Ulenbelt2 is elke ongewenste emissie een reden tot zorg, en kan deze een reden voor het bevoegd gezag zijn om onderzoek in te stellen.
-
Vraag 3
Klopt het dat chemiebedrijf Chemours tijdens het laatste overleg met de gemeenten Sliedrecht, Dordrecht en Papendrecht (21-9-2016) het lek bij een DuPont-fabriek op het terrein afgelopen augustus niet heeft genoemd, terwijl dit wettelijk verplicht is? Zo ja, wat is daaroveer uw oordeel?
Een bedrijf is verplicht ongewone voorvallen te melden bij het bevoegd gezag, in dit geval bij de provincie Zuid-Holland. Er bestaat voor het bedrijf geen wettelijke plicht tot het melden bij andere overheden.
-
Vraag 4
In hoeverre bent u op de hoogte van het gegeven dat de zogenoemde snuffelpalen hun werk niet deden tussen 10 en 12 augustus 2016, waardoor de omgevingsdienst van Zuid-Holland Zuid niet werd gealarmeerd over de lekkage bij DuPont?
Ik heb geen indicatie dat de betreffende detectoren niet functioneerden. Uit voorlopig onderzoek van het bedrijf, dat door het bevoegd gezag met mij is gedeeld, blijkt dat deze detectoren op 10 augustus een verhoogde waarde maten waarna het bedrijf onderzoek instelde. Na die dag werden er volgens het bedrijf op leefniveau, waar de detectoren staan, geen verhoogde waardes formaldehyde gemeten.
-
Vraag 5
Welke specifieke maatregelen zijn er genomen (en welk sanctiebeleid wordt toegepast) om dit soort voorvallen in de toekomst te voorkomen?
Op 14 oktober heeft het bevoegd gezag het bedrijf een last onder dwangsom opgelegd, inhoudende dat het bedrijf een veiligheidsstudie moet uitvoeren en de daarin geïdentificeerde maatregelen dient uit te voeren.
Daarnaast heeft het bevoegd gezag aangekondigd het inspectieregime voor het bedrijf te verzwaren, onder andere door het uitvoeren van extra inspecties. -
Vraag 6
Bent u bereid de provincie aan te sporen een onderzoek te laten doen naar de oorzaak van de problemen, zeker met het oog op de volksgezondheid? Zo neen, waarom niet?
De provincie Zuid-Holland heeft uit eigen beweging dit onderzoek al in gang gezet. Meer hierover kunt u lezen in de brief3 van gedeputeerde staten van Zuid-Holland van 11 oktober.
14 oktober 2016 - 15 november 2016
32 dagen
-
Vraag 1
Bent u bekend met nieuwe graaftechnieken (insnijden, sleuven graven, micro trenching) om kabels zoals gebruikt voor telefoon, televisie en internet onder de grond aan te leggen?
Ja.
-
Vraag 2
Kunt u aangeven waarom er gekozen is voor een standaard diepte van 60 centimeter bij de aanleg van kabels?
Voor de aanleg van kabels bestaat geen wettelijk voorgeschreven diepte. De gewenste diepteligging van kabels kan voor een gebied waar veel leidingen dicht bij elkaar liggen anders zijn dan in een gebied waar er in de ondergrond nog volop ruimte is. Daarom zijn landelijke uniforme eisen niet geschikt.
In het verleden zijn, op initiatief van beheerders van kabel- en leidingnetwerken en gemeenten, door het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) een tweetal normen opgesteld over de diepteligging van kabels en leidingen. De diepte van 60 centimeter is uit deze normen afgeleid. Deze normen zijn niet verplicht maar adviserend. Overheden verwijzen in hun besluiten vaak naar deze NEN-normen.
De normen zijn goed van toepassing bij de ontsluiting van nieuwe objecten (woningen, bedrijven, enz.) als er nog geen kabels en/of leidingen in de grond aanwezig zijn. De normen geven echter minder houvast bij de veel vaker voorkomende situatie van aanleg van nieuwe kabels in grond waar reeds kabels of leidingen liggen. In dergelijke gevallen komt het neer op het vakmanschap en inzicht van de aannemer, en zo nodig overleg met grondbeheerder en de betreffende netwerkbeheerders hoe diep de nieuwe kabel neergelegd wordt. -
Vraag 3
In hoeverre kan de gemeente, provincie of de rijksoverheid een vergunning afgeven voor andere dieptes waarop bedrijven kabels willen aanleggen?
Voor het aanleggen van kabels geldt de zogenaamde gedoogplicht. Deze gedoogplicht houdt in dat de eigenaar van gronden (de gedoogplichtige) moet toestaan dat een telecomaanbieder kabels aanlegt ten behoeve van het telecomnetwerk.
Wel moet een telecomaanbieder die kabels wil aanleggen overeenstemming bereiken met de gedoogplichtige over onder andere de wijze waarop de werkzaamheden worden uitgevoerd. In dat kader kan de gewenste graafdiepte aan de orde komen. Dit betekent dat in het geval dat de gemeente, provincie of rijksoverheid de eigenaar is van de grond, zij met de telecomaanbieder kan onderhandelen over de diepte waarop de kabels dienen te worden aangelegd. Deze zogenaamde overeenstemmingprocedure is voorgeschreven in artikel 5.3 van de Telecommunicatiewet en geldt voor de aanleg van kabels in zowel openbare gronden als niet-openbare gronden.
Het merendeel van de kabels wordt aangelegd in openbare gronden. Vanuit haar coördinerende taak voor de ondergrond is hiervoor de instemming vereist van de gemeente binnen wiens grondgebied de werkzaamheden plaatvinden (zie artikel 5.4 van de Telecommunicatiewet). Als de gemeente de graafdiepte die is afgesproken tussen de gedoogplichtige en de aanbieder niet verantwoord vindt of als er geen graafdiepte is afgesproken, kan de gemeente een andere graafdiepte voorschrijven. Dit kan uitsluitend om redenen die in artikel 5.4 zijn genoemd, zoals veiligheidsoverwegingen, het beperken van overlast dan wel uit oogpunt van ondergrondse ordening. In het geval de gedoogplichtige een andere lokale overheid betreft, bijvoorbeeld de provincie, dan ligt het voor de hand dat er een praktische oplossing wordt gezocht. Dat kan bijvoorbeeld door een nauwere afstemming tussen overheden in de overeenstemmingsprocedure op basis van artikel 5.3.
In het geval dat de gemeente ook de eigenaar is van de grond (en dus ook gedoogplichtig is) dan zullen de overeenstemmingsprocedure en het nemen van een instemmingsbesluit elkaar overlappen. Het is gebruikelijk dat de gemeente deze activiteiten in de praktijk tegelijkertijd uitvoert. Het ligt in de rede dat de gemeente bij het afgeven van het instemmingsbesluit niet zal afwijken van hetgeen in het kader van artikel 5.3 is afgesproken met de aanbieder. -
Vraag 4
Wie is er verantwoordelijk voor schades aan kabels en de daaruit ontstane vervolgschade als een kabel die minder dan 60 centimeter diep beschadigd raakt door bijvoorbeeld graafwerkzaamheden?
De Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten (WION) bevat verplichtingen voor zowel beheerders van netten als bedrijven die graafwerkzaamheden verrichten (de grondroerder) om schade aan kabels en leidingen als gevolg van graafactiviteiten te voorkomen. Op de grondroerder rust de plicht om werkzaamheden te melden bij het Kadaster, waarna hij de gegevens ontvangt van op de graaflocatie aanwezige kabels en leidingen. Daarnaast dient hij zorgvuldig te graven en onderzoek te doen naar de kabels en leidingen op basis van de ontvangen gegevens. De beheerder dient ervoor te zorgen dat de gegevens actueel zijn. Verder moet de beheerder voldoen aan redelijke verzoeken van de grondroerder om ondersteuning bij het lokaliseren van de kabel of leiding. Agentschap Telecom houdt toezicht op deze verplichtingen.
Indien schade ontstaat, wordt onderzocht welke partij onzorgvuldig geweest is. Of de schade aan de beheerder van het net of aan degene die graaft moet worden toegerekend, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval. Daarbij zal de wijze waarop uitvoering is gegeven aan wettelijke verplichtingen een rol spelen. In dat kader is ook relevant hetgeen is vastgelegd omtrent graafdieptes. Bij eventuele geschillen is het uiteindelijk aan de rechter om te beoordelen wie aansprakelijk is voor de schade.
13 oktober 2016 - 1 november 2016
19 dagen
Het bericht dat fabrikanten woest zijn over eenzijdige aanpassing van emissies innovatieve stalvloeren |
|
Elbert Dijkgraaf (SGP), Helma Lodders (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), Jaco Geurts (CDA) |
|
Sharon Dijksma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA), Martijn van Dam (staatssecretaris economische zaken) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het bericht dat fabrikanten woest zijn over eenzijdige aanpassing door het kabinet van meetrapporten bij nieuwe, emissiearme stalvloeren?1
Ja.
-
Vraag 2
Waarom heeft u eenzijdig de uitkomsten van door de fabrikanten uitgevoerde metingen aangepast? Is de veronderstelling juist dat dit geen gebruikelijke handelwijze is?
Ik begrijp de onvrede die is ontstaan bij de fabrikanten. De vaststelling van de emissiefactoren voor de Regeling ammoniak en veehouderij (Rav) voor stalvloeren van melkveestallen heeft al een lange geschiedenis. De ingediende meetrapporten zijn de eerste meetrapporten voor melkrundveestallen die volgens het meetprotocol uit 2013 worden beoordeeld. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) heeft in opdracht van mij een deskundigenpanel ingeschakeld voor de beoordeling. Ook de fabrikanten zijn hierover geïnformeerd door RVO.nl. Nu de meetresultaten van de prestaties van deze innovatieve vloeren in de vorm van een groot aantal meetrapporten beschikbaar zijn gekomen, blijkt dat het meetprotocol niet op alle punten de gewenste duidelijkheid heeft geboden. Daarnaast is in een aantal gevallen niet geheel voldaan aan de randvoorwaarden die wel helder zijn. Het deskundigenpanel heeft daarom een aantal correcties voorgesteld, om toch een emissiefactor te kunnen vaststellen. Er is verschil van inzicht over deze correcties tussen de deskundigen die mij adviseren en de fabrikanten en meetinstanties.
Om tot een oplossing voor dit verschil van inzicht te komen, is overleg gaande met de fabrikanten en meetinstanties. Afgesproken is om een derde – niet betrokken -partij hierover advies te vragen. Het advies wil ik in november tot mijn beschikking hebben, zodat ik na overleg met betrokkenen begin 2017 de emissiefactoren definitief kan vaststellen.
Daarnaast werkt RVO.nl in mijn opdracht sinds 2015 samen met de meetinstanties aan een nieuw meetprotocol. Dit meetprotocol is gedetailleerder uitgewerkt dan het huidige en laat minder ruimte voor interpretatie. Uiterlijk 1 januari 2017 wil ik een versie hebben die gedragen wordt door de meetinstanties, zodat deze daarna in de Rav kan worden opgenomen. -
Vraag 3
Waarom worden de meetresultaten niet geaccepteerd, terwijl door de meetbedrijven het meetprotocol uit 2013 is gevolgd? Welke actie is hieruit voortgekomen?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Is de veronderstelling juist dat tijdens deze meetperiode de interpretatie van het meetprotocol is gewijzigd? Zo ja, waarom worden dergelijke wijzigingen niet direct teruggekoppeld aan de betrokken bedrijven en hoe kunnen bedrijven zo op een goede wijze metingen uitvoeren?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 5
Hoe beoordeelt u de onafhankelijkheid van de positie van Wageningen University die, én vertegenwoordigd is in zowel de commissie van deskundigen als de Technische Adviescommissie Regeling ammoniak en veehouderij (TacRav), én actief is als meetinstantie en verantwoordelijk is voor de exploitatie van de meetfaciliteit op de Dairy Campus in Leeuwarden?
Wageningen University heeft in Nederland de meeste kennis in huis op dit terrein. Ik acht het daarom noodzakelijk dat zowel in de TacRav als bij het deskundigenpanel van deze kennis gebruik wordt gemaakt. Bij de advisering over afzonderlijke aanvragen draagt RVO.nl er zorg voor dat metingen uitgevoerd door Wageningen University niet door deskundigen van Wageningen University worden beoordeeld. Als onderdeel van de professionaliseringsslag heb ik bij de TacRav ook andere partijen betrokken, zoals ECN, dat specifieke deskundigheid heeft over moderne meettechnieken.
-
Vraag 6
Heeft u tevens kennisgenomen van het bericht dat ook de toekenning van een emissiefactor voor het innovatieve Aeromixsysteem niet vordert?2
Ja.
-
Vraag 7
Hoe beoordeelt u de onduidelijke communicatie van de TacRav inzake de beoordeling van het Aeromixsysteem?
RVO.nl heeft de adviezen van de TacRav over het Aeromixsysteem teruggekoppeld aan de aanvrager conform de procedure van de regeling. Deze terugkoppeling gebeurt sinds enige tijd eerder dan daarvoor. Het advies hield in om op dit moment geen voorlopige emissiefactor toe te kennen. Een systeem met een voorlopige emissiefactor kan namelijk onbeperkt op de markt worden gebracht. Innovatieve stalsystemen moeten daarom het ammoniakreducerende principe kunnen onderbouwen. Voor luchtwassers en emissiearme stalvloeren bestaat ten aanzien van het ammoniakreducerende principe een algemeen wetenschappelijk inzicht. Voor het Aeromixsysteem ontbreekt dit principe. Dat geen voorlopige emissiefactor is toegekend, is niet uniek. Er zijn meer systemen die geen voorlopige emissiefactor hebben gekregen. Mocht het werkingsprincipe tussentijds door de fabrikant worden aangetoond aan de hand van voorlopige meetresultaten, dan kan alsnog een voorlopige emissiefactor worden verkregen.
-
Vraag 8
Kunt u het rekenmodel dat gebruikt wordt voor het berekenen van emissiefactoren van emissiearme vloeren naar de Kamer sturen?
Het model voor de berekening van de bijzondere emissiefactor kan naar de Tweede Kamer worden gezonden, maar dit computermodel is beperkt bruikbaar, omdat een toelichting ontbreekt. Het huidige model is slechts toepasbaar voor stalsystemen met emissiearme stalvloeren. Er is een nieuw model in ontwikkeling dat in principe breed toepasbaar is. Dit model zal begin 2017 in gebruik worden genomen. Ik zal RVO.nl verzoeken om dit model op de website te plaatsen.
-
Vraag 9
Waarom heeft het Aeromixsysteem ondanks de onderbouwing en alle bijbehorende metingen en uw positieve woorden nog steeds geen Voorlopige Emissiefactor toegewezen gekregen?3 Gaat u hiervoor zorgen?
Zie antwoord vraag 7.
-
Vraag 10
Deelt u de mening van de betrokkenen dat voor stalsystemen met luchtwassers en emissiearme stalvloeren veel minder onderbouwing geleverd hoeft te worden dan voor andere innovatieve emissiearme stalsystemen en dat zo met twee maten gemeten wordt? Hoe gaat u dat voorkomen?
Zie antwoord vraag 7.
-
Vraag 11
Kunt u een overzicht geven van de verschillende systemen waarvoor wel een meetrapport is ingeleverd, maar waarvoor op dit moment nog geen definitieve emissiefactor is vastgesteld?
Op dit moment staan er 19 stalsystemen voor de melkveehouderij op de Rav met een voorlopige emissiefactor. En er staan drie systemen op de lijst met een definitieve factor, die aan de aangescherpte emissie-eisen voor 2018 voldoen. In de integrale beoordeling die op dit moment plaatsvindt, worden zes stalsystemen in samenhang beoordeeld door het hierboven al genoemde expertpanel. Ik verwacht dat het merendeel van de zes systemen waarover nu discussie is begin 2017 over een definitieve factor kunnen beschikken. RVO.nl verwacht daarnaast dit jaar de beoordeling van meetrapporten van nog drie stalsystemen. Ook in de loop van 2017 verwacht ik nog een flink aantal emissiefactoren definitief te kunnen vaststellen.
-
Vraag 12
Kunt u aangeven hoeveel gerechtelijke procedures er in de afgelopen drie jaar zijn gestart vanwege bezwaren tegen de gang van zaken rond de toewijzing van emissiefactoren?
In de afgelopen drie jaar is er één gerechtelijk procedure gestart over de toewijzing van een bijzondere emissiefactor, namelijk over het Aeromixsysteem.
-
Vraag 13
Voor hoeveel systemen met een voorlopige emissiefactor is naar uw verwachting de kans groot dat de vermelding op bijlage 1 van de Regeling ammoniak en veehouderij geschrapt zal worden? Wat betekent dat voor de keuzevrijheid van melkveehouders?
Zie mijn antwoord op vraag 11. Er zijn genoeg systemen op de markt om voor nu en in de toekomst aan de emissie-eisen te kunnen voldoen.
-
Vraag 14
Wat betekent deze problematiek, de trage toewijzing van emissiefactoren voor innovatieve, emissiearme stalsystemen, voor de opgave van de melkveehouderij om de ammoniakemissie te reduceren en te voldoen aan de aangescherpte emissie-eisen?
Zie antwoord vraag 13.
-
Vraag 15
Wat is de stand van zaken met betrekking tot de door de Kamer gewenste professionalisering van de TacRav (motie-Bisschop/Dik-Faber, Kamerstuk 34 300 XII, nr. 52)?
In mijn brief van 16 januari 2016 jl.4 heb ik uw Kamer geïnformeerd over de stappen die zijn gezet voor de professionalisering in 2015 en de stappen die in 2016 worden afgerond. Verschillende procedures zijn in kaart gebracht en gepubliceerd op de website van RVO.nl over de Rav. De rolverdeling en de verantwoordelijkheden onder de betrokkenen zijn verhelderd. In 2016 worden er nog stappen gezet in de optimalisatie van de samenstelling van de TacRav. Ik zal begin 2017 de professionaliseringsslag laten toetsen en de uitkomsten van deze toetsing aan uw Kamer doen toekomen.
-
Vraag 16
Gebeurt de professionaliseringsslag in nauwe samenspraak met de betrokken sector?
Ja, er zijn diverse bijeenkomsten gehouden door RVO.nl met fabrikanten en meetorganisaties. Daarnaast is er ambtelijk overleg tussen mijn ministerie en brancheorganisaties van de veehouderij over dit onderwerp.
-
Vraag 17
Zijn naast de administratieve organisatie en de aanvraagprocedure, inmiddels ook de toetsingskaders, rollen en verantwoordelijkheden gedetailleerd uitgewerkt, zoals aanbevolen door Berenschot?
Zie antwoord vraag 15.
-
Vraag 18
Hoe gaat u ervoor zorgen dat ook in de praktijk de innovatie en verduurzaming van stalsystemen niet afgeremd, maar gestimuleerd wordt?
Zie mijn antwoorden op vraag 13, 15 en 16. In een brief die ik nog dit jaar naar uw Kamer wil sturen, zal ik nader ingaan op een aantal andere vernieuwingen, zoals het opnemen van certificaten in de Rav, een voorstel voor de verbreding van de regeling onder de Omgevingswet en mijn inspanningen om te komen tot een verzelfstandiging van onderdelen van het systeem.
-
Vraag 19
Bent u bereid deze vragen te beantwoorden vóór de plenaire begrotingsbehandeling Infrastructuur en Milieu voor 2017 (ingezonden 13 oktober 2016)
Ja.
12 oktober 2016 - 15 november 2016
34 dagen
Bronnen
-
Vraag 1
Bent u ermee bekend dat niet alle geofoons, die in 2015 door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) geïnstalleerd zijn in het gebied in Twente waar afvalwater onder de grond wordt gebracht die meekomt met de oliewinning in Schoonebeek, worden uitgelezen en geanalyseerd?1
NAM injecteert in een aantal leeg geproduceerde gasvelden in Twente injectiewater. Dit water is afkomstig van de oliewinning in Schoonebeek. Begin 2016 heeft NAM zeven geofoonstations geïnstalleerd in de nabijheid van deze voormalige gasvelden. De analyse van deze geofoonstations wordt uitgevoerd door het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI). Het eigendom en beheer van de stations zullen binnenkort aan het KNMI worden overgedragen. Het KNMI heeft de stations toegevoegd aan het uitgebreide netwerk van seismometers waarmee de seismiciteit in en rondom Nederland wordt gemeten. De actuele meetgegevens van de verschillende stations zijn via de website van het KNMI rechtstreeks te bekijken.
NAM heeft op 17 september 2016 de waterinjectie in het Rossum-Weerselo veld hervat. De geofoonstations T054 Agelo en T064 Weerselo bevinden zich in de directe nabijheid van het Rossum-Weerselo veld. Onlangs is gebleken dat de meetgegevens van de geofoonstations T044 Hezingen, T024 Breklenkamp en T054 Agelo niet rechtstreeks via het internet waren te volgen. Deze stations hebben wel metingen uitgevoerd maar de meetgegevens zijn niet naar het KNMI verzonden. De meetgegevens van de vier andere stations in Twente waren wel rechtstreeks via de website van het KNMI te bekijken. Om te kijken of er een beving is opgetreden zijn de gegevens van de stations gebruikt die online waren. Voor de registratie van een beving is een enkel geofoonstation voldoende. Voor de exacte locatiebepaling van de beving zijn meerdere stations nodig. Het KNMI heeft aangegeven dat er in de periode dat de drie bovengenoemde stations geen verbinding hadden met het KNMI er geen voelbare beving in Twente heeft plaatsgevonden. -
Vraag 2
Kunt u bevestigen dat de meetresultaten van drie geofoons (T044 Hezingen, T024 Breklenkamp en T054 Agelo), vlak in de buurt bij de afvalwaterinjectie locatie Rossum-Weerselo, niet live te volgen zijn via de website van het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI)?2
Zie antwoord vraag 1.
-
Vraag 3
Is het zo dat deze geofoons geplaatst zijn op advies van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM)?
SodM heeft in 2011 vanuit haar rol als toezichthouder NAM verzocht om een risicoanalyse op te stellen voor de waterinjectie in Twente. In dit kader heeft NAM in februari 2015 het rapport «Threat assessment for induced seismicity in the Twente water disposal fields»3 bij SodM ingediend. NAM heeft op 26 februari 2015 op advies van SodM aan het Waterinjectie Management Plan, een onderdeel van de vergunningaanvraag voor iedere waterinjectielocatie in Twente, het «Protocol seismische activiteit door waterinjectie»4 (meet- en regelprotocol) toegevoegd5. In dit protocol is vastgelegd hoe het risico op mogelijke bevingen beheerst wordt en hoe men moet handelen indien er een beving plaatsvindt. Het protocol volgt het 5-stappenplan van Zoback6 waarin onder andere wordt geadviseerd om een seismologisch netwerk te installeren.
Het KNMI beschikte voorheen over twee seismometerstations (Hardenberg en Winterwijk) waarmee bevingen in Twente gemeten konden worden. Op advies van SodM heeft NAM begin 2016 het seismologisch netwerk in Twente uitgebreid met 7 geofoonstations. Via dit uitgebreide netwerk kan het KNMI de locatie van een bevingen met een magnitude vanaf 1,5 op de schaal van Richter nauwkeurig bepalen. -
Vraag 4
Kunt u toelichten of en op welke wijze de plaatsing van de geofoons, de verzameling van de meetgegevens en de analyse daarvan opgenomen is in het meet- en regelprotocol behorende bij het winningsplan van het olieveld Schoonebeek? Indien de plaatsing van de geofoons en het verzamelen van de meetgegevens niet is opgenomen in het meet- en regelprotocol, kunt u toelichten hoe dit dan is vastgelegd?
Zie het antwoord op vraag 3.
De geofoonstations in Twente maken deel uit van het landelijke seismologisch netwerk van het KNMI. De stations zijn door Anteagroup in opdracht van NAM geplaatst. De stations worden in juridische zin overgedragen aan het KNMI. Het KNMI zal daarna het beheer van het netwerk overnemen.
Het KNMI leest de geofoonstations op afstand uit via een GSM verbinding. NAM beschikt niet in real-time over deze meetgegevens. De data worden door computers van het KNMI automatisch geanalyseerd. De stations in Twente zijn gelijk aan de geofoonstations in Groningen en ook de wijze van meten en analyseren is gelijk. Als er een aardbeving in Twente door geofoonstations wordt geregistreerd dan wordt dit op de website van het KNMI vermeld. NAM wordt direct geïnformeerd en vervolgens treedt het «Protocol seismische activiteit door waterinjectie» in werking. SodM ziet toe op de uitvoering van dit protocol. -
Vraag 5
Kunt u het relevante meet-en regelprotocol aan de Kamer doen toekomen?
Ja. Het protocol is als bijlage aan deze beantwoording toegevoegd. Het protocol is ook beschikbaar via de website van NAM7.
-
Vraag 6
Welke verantwoordelijkheid hebben de operator (NAM), KNMI en SodM bij het verzamelen, analyseren en controleren van de meetgegevens van de geofoons in het gebied waar de afvalwaterinjectie plaatsvindt in Twente?
NAM beschikt over alle noodzakelijke vergunningen voor de waterinjectie in Twente. Een onderdeel van de vergunningaanvragen van de verschillende waterinjectielocaties is het Waterinjectie Management Plan. Het «Protocol seismische activiteit door waterinjectie» is op verzoek van SodM hieraan toegevoegd. NAM wordt geacht de waterinjectie conform het Waterinjectie Management Plan uit te voeren. SodM houdt op de uitvoering hiervan toezicht.
In het kader van de actualisatie van het meetplan Twente zal de werking van het netwerk door SodM worden geëvalueerd. Het KNMI verzamelt en analyseert de meetgegevens van het seismologische netwerk in Twente en rapporteert hierover. -
Vraag 7
Kunt u toelichten wie verantwoordelijk is voor het maken van een analyse van de meetgegevens, welke analyse wettelijk wordt voorgeschreven, onder andere als gevolg van het door de Tweede Kamer aangenomen amendement bij de wijziging van de mijnbouwwet (Kamerstuk 34 348, nr.3?
De (wijziging van de) Mijnbouwwet geeft niet aan wie er verantwoordelijk is voor de analyse van de meetgegevens. Op grond van het aangenomen amendement moeten er bij of krachtens algemene maatregel van bestuur regels worden gesteld over de metingen en de rapportage over de uitkomsten daarvan en moet de rapportage in ieder geval een analyse van de metingen bevatten. Ik werk momenteel, in lijn met het aangenomen amendement, aan een wijziging van het Mijnbouwbesluit. Op grond van het (geldende) Mijnbouwbesluit is de uitvoerder ervoor verantwoordelijk dat de metingen op een zorgvuldige en betrouwbare wijze plaatsvinden en worden de resultaten van de metingen door de uitvoerder aan de inspecteur-generaal der mijnen overlegd.
Om de onafhankelijkheid van de (analyse van) de meetgegevens te borgen heeft NAM er overigens voor gekozen om het verzamelen en analyseren van de meetgegevens te beleggen bij het KNMI en onderdeel te maken van het seismologisch netwerk van het KNMI. -
Vraag 8
Kunt u beamen dat door NAM is toegezegd dat de meetgegevens van deze geofoons live te volgen zouden zijn?
NAM heeft conform het protocol het seismologische netwerk uitgebreid. De geïnstalleerde stations worden binnenkort in juridische zin door NAM overgedragen aan het KNMI. Het beheer, verzamelen, analyseren en publiceren van de meetgegevens is een verantwoordelijkheid van het KNMI. De publicatie van de meetgegeven verloopt via de website van het KNMI. NAM heeft via advertenties gecommuniceerd dat de geofoons rechtstreeks te volgen zijn via de website van het KNMI.
-
Vraag 9
Waarom zijn de meetgegevens van alle geplaatste geofoons niet live te volgen? Worden deze meetgegevens überhaupt bijgehouden?
Het KNMI heeft aangegeven dat de rechtstreekse verbinding op dit moment tot stand komt door een GSM-verbinding. Deze verbinding is op een aantal locaties in Twente niet altijd stabiel waardoor deze soms kan wegvallen. Er wordt gewerkt aan een oplossing voor dit probleem door de stations op vaste DSL-lijnen aan te sluiten. De stations zijn ook uitgerust met een harde schijf. Dit zorgt ervoor dat geen gegevens verloren kunnen gaan gedurende storingen van de mobiele telefoonverbinding. Voor de registratie van een beving is een enkel geofoon station voldoende. Voor de exacte locatiebepaling van de beving zijn meerdere stations nodig.
-
Vraag 10
Deelt u de mening dat juist de geofoons vlakbij de locatie Rossum-Weerselo, waar de afvalwaterinjectie recent is heropgestart, zouden moeten werken en live afleesbaar zouden moeten zijn?
Zes van de zeven stations hebben metingen uitgevoerd. Drie van de zes stations waren niet rechtstreeks via de website van het KNMI af te lezen. Het station T024 Breklenkamp heeft niets gemeten door een probleem met de hardware. Het station T064 Weerselo nabij het het Rossum-Weerselo veld was tijdens de herstart van de waterinjectie operationeel en via de website van het KNMI te bekijken.
-
Vraag 11
Bent u bereid om contact op te nemen met NAM en KNMI om er voor te zorgen dat:
Ik heb contact opgenomen met het KNMI. Het KNMI zorgt ervoor dat de gegevens live op internet te volgen zijn zodra stations mobiel en/of vast bereik hebben. De uitgelezen data zijn openbaar toegankelijk via de website van het KNMI. De analyses van de gegevens worden beschikbaar gesteld op het moment dat er een beving heeft plaatsgevonden.
10 oktober 2016 - 22 november 2016
43 dagen
De voortgang van de motie 31793, nr. 143 in relatie tot berichtgeving over investeringen in fossiele energie. |
|
Carla Dik-Faber (CU) |
|
Sharon Dijksma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u het bericht «ING blijft investeren in vieze kolencentrales ondanks klimaatbelofte»?1
Ik ben bekend met het bericht.
-
Vraag 2
Acht u het wenselijk dat de Nederlandse financiële sector doorgaat met het investeren in nieuwe fossiele energieprojecten, terwijl er nog zoveel moet gebeuren om de Nederlandse klimaatdoelstellingen te halen?
De samenleving verwacht van bedrijven, inclusief bedrijven in de financiële sector, dat zij actief bijdragen aan de oplossing van het klimaatprobleem. De financiële sector geeft hier invulling aan door in toenemende mate concrete initiatieven te ontplooien (zie antwoord vraag 5). Financiële instellingen kunnen de klimaatimpact nog meer meenemen in hun financierings- en investeringsbeslissingen en hier transparant over zijn.
Investeerders baseren hun besluiten natuurlijk ook op andere factoren zoals risico en winst. Dit kan erin resulteren dat een deel van de investering nu nog gericht wordt op de financiering van fossiele energieprojecten naast de financiering van CO2-arme of -neutrale activiteiten. -
Vraag 3
Erkent u dat het op dit moment ontbreekt aan wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen voor de financiële sector, zodat deze zijn noodzakelijke bijdrage kan leveren aan het halen van de klimaatdoelstellingen van maximaal 1,5°C temperatuurstijging, zoals is afgesproken in Parijs?
Door een aantal financiële instellingen, die ook deelnemen aan het Platform Carbon Accounting Financials (PCAF, zie antwoord vraag 5), wordt op initiatief van ASN Bank gewerkt aan een antwoord op de vraag hoe financiële instellingen hun portfolio aantoonbaar in lijn kunnen brengen met een 1.5/ 2°C scenario (in lijn met en naar voorbeeld van http://www.scienccebasedtargets.org/).
Ik juich dit initiatief van de sector van harte toe en zie op dit moment dan ook geen aanleiding om in aanvulling daarop PBL te verzoeken onderzoek te verrichten naar wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen voor de financiële sector. -
Vraag 4
Denkt u dat het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) met een studie van wetenschappelijk onderbouwde doelstellingen voor de financiële sector een bijdrage zou kunnen leveren om ook voor deze sector tot bindende afspraken te komen met betrekking tot het behalen van de klimaatdoelstellingen? Zo ja, gaat u het PBL ook die opdracht geven? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 3.
-
Vraag 5
Kunt u toelichten welke acties u in gang hebt gezet naar aanleiding van de motie Dik-Faber en Van Veldhoven (Kamerstuk 31 793 nr. 153) en wat de resultaten daarvan zijn?
De motie sluit aan bij het overleg dat recent door De Nederlandsche Bank (DNB) is opgestart in het Platform voor Duurzame Financiering.
Dit platform komt ten minste twee keer per jaar bijeen onder voorzitterschap van DNB en bestaat naast DNB uit de koepelorganisaties van pensioenen, verzekeraars, banken en vermogensbeheerders, het Ministerie van Financiën, de Autoriteit Financiële Markten en het Sustainable Finance Lab.
Het halfjaarlijkse overleg zorgt voor de benodigde kennisdeling en coördinatie tussen de voorgenoemde partijen op het terrein van duurzame financiering. Daarnaast kunnen op initiatief van het platform of van individuele financiële instellingen werkgroepen worden opgericht om specifieke duurzaamheidthema’s verder uit te werken en te concretiseren. Iedere werkgroep heeft een opdrachtgever op bestuurlijk niveau uit de financiële sector. De opdrachtgever zorgt voor de bemensing, de interactie met relevante stakeholders, afbakening van het onderwerp en een tijdslijn waarbinnen geleverd wordt. De werkgroepen rapporteren hun bevindingen in het platform. Bevindingen kunnen vervolgens op vrijwillige basis door relevante partijen worden overgenomen.
Er zijn momenteel zeven werkgroepen opgericht of in oprichting, waaronder een werkgroep over klimaatrisico’s in de financiële sector en een werkgroep die mogelijke wetgevings- of toezichtbelemmeringen voor duurzame financiering in kaart brengt.
Naar aanleiding van de motie en vanwege de verantwoordelijkheid voor klimaat- en duurzaamheidbeleid sluit het Ministerie van Infrastructuur en Milieu zich aan bij dit platform. Via actieve deelname kan per initiatief worden bezien of, en zo ja op welke wijze, ondersteuning vanuit de rijksoverheid nodig is, bijvoorbeeld via het wegnemen van eventuele knelpunten in wet- en regelgeving.
Tevens sluit de motie aan bij de activiteiten van het PCAF. Het doel van dit initiatief is om de methoden waarmee de klimaatimpact van investeringen en financieringen wordt gemeten, verder te ontwikkelen. Dit geeft financiële instellingen meer inzicht in de CO2-impact van hun beleggingen en financieringen, waardoor zij hun klimaatvoetafdruk beter en eenduidig kunnen vaststellen en hierover kunnen rapporteren.
Met zowel het Platform voor Duurzame Financiering als het PCAF wordt een bijdrage geleverd aan een meer gecoördineerde aanpak, die er ook voor zorgt dat klimaatinitiatieven in de financiële sector makkelijker van de grond komen.
10 oktober 2016 - 23 november 2016
44 dagen
-
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Energiebesparingsplan glastuinbouw op dood spoor»?1
Ja.
-
Vraag 2
Bevestigt u dat u het Energiebesparingssysteem Glastuinbouw niet verbindend wil verklaren? Zo ja, waarom?
De Staatssecretaris en ik hebben een verzoek tot het algemeen verbindend verklaren van het EBG van de brancheorganisatie Sierteelt ontvangen.
Deze aanvraag wordt op dit moment nog beoordeeld. Aan het verzoek van de brancheorganisatie Sierteelt zijn diverse aspecten verbonden die een zorgvuldige afweging behoeven. De Staatssecretaris en ik zullen uw Kamer zo spoedig mogelijk over de beoordeling van het verzoek informeren. -
Vraag 3
Onderschrijft u het doel van het Energiebesparingssysteem Glastuinbouw, te weten energiebesparing?
Ja.
-
Vraag 4
Waarom bent u tegen deze zelfstandige invulling van het Energieakkoord door de glastuinbouwsector?
Ik ben daar niet op tegen. Zie verder ook mijn antwoord op vraag 2.
-
Vraag 5
Bent u zich ervan bewust dat een grote meerderheid van de glastuinders het Energiebesparingssysteem Glastuinbouw ondersteunt?
Ja.
-
Vraag 6
Waarom geeft u de glastuinbouwsector niet de ruimte om gebruik te maken van de uit Europese regelgeving voortkomende mogelijkheid voor algemeen verbindend verklaringen van afspraken van branche- en producentenorganisaties?
Voor het antwoord op deze vraag verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 2.
-
Vraag 7
Kunt u toelichten of u de glastuinbouwsector in 2013 zelf het advies heeft gegeven om het energiebesparingsplan zelf vorm te geven? Waarom staat u dat nu dan niet toe?
Private opzet en uitvoering van het Energiebesparingssysteem was destijds de beoogde oplossing voor het gerezen staatsteunprobleem bij het ontwikkelde overheidssysteem. Met ingang van 15 oktober 2014 geldt echter voor verbindendverklaring het kader zoals neergelegd in de Regeling producenten- en brancheorganisaties. Het verzoek tot verbindendverklaring van het EBG wordt aan dit kader getoetst.
-
Vraag 8
Kunt u toelichten waarom u voornemens bent om een wetswijziging door te voeren om algemene gelding van afspraken met betrekking tot duurzaamheidsdoelen mogelijk te maken (Kamerstuk 30 196, nr. 463), maar niet de energiebesparingsafspraken van de glastuinbouwsector verbindend wil verklaren?
Mijn inzet is erop gericht partijen meer ruimte te geven om duurzaamheidsinitiatieven te nemen binnen de kaders van het mededingingsrecht. Ik ben hierom onder andere voornemens een wetsvoorstel waarmee algemene gelding kan worden gegeven aan duurzaamheidsinitiatieven in te dienen bij uw Kamer. In mijn brief van 24 oktober heb ik u de hoofdlijnen hiervan geschetst (Kamerstuk 30 196, nr. 480). In deze brief beschrijf ik dat voorwaarden hiervoor bijvoorbeeld zijn dat er een aantoonbaar publiek belang wordt gediend met het duurzaamheidsinitiatief, en dat er een breed draagvlak voor het initiatief is bij ondernemingen in de sector, NGO’s en consumenten. Deze voorwaarden worden nu verder uitgewerkt en zullen leidend zijn bij de beoordeling van de vraag of een initiatief zoals het Energiebesparingssysteem glastuinbouw algemene gelding zou kunnen krijgen. Ik kan daar nu nog geen uitspraken over doen. Het wetsvoorstel kent andere kaders dan de kaders voor het eventueel algemeen verbindend verklaren van het EBG op grond van de Europese integrale marktordeningsverordening en de Regeling producenten- en brancheorganisaties. Deze laatsten zijn uitsluitend van toepassing op (erkende) producenten- en brancheorganisaties in de agrarische sector.
-
Vraag 9
Is het Energiebesparingssysteem Glastuinbouw niet juist wat u mogelijk wilt maken met het voorgenomen wetsvoorstel?
Zie antwoord vraag 8.
7 oktober 2016 - 15 november 2016
39 dagen
Schade in Groningen door stijging van grondwater door aardbevingen |
|
Eric Smaling |
|
Henk Kamp (minister economische zaken) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
Bronnen
2. Mits wetswijziging aanvaard in de Eerste Kamer.
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Schade door stijging grondwater na aardbevingen grijpt om zich heen»?1
Ja.
-
Vraag 2
Bent u bekend met het grondonderzoek en het eindrapport van de onafhankelijke geoloog? Bent u bereid om het – conform de Mijnbouwwet – in te stellen internationaal expert team een oordeel te laten vellen over het stijgend grondwater, of dit veroorzaakt wordt door de aardgaswinning en/of de aardbevingen?2
Ik heb kennis genomen van het bericht van RTV Noord van 30 september 2016 over onderzoek van de heer P. van der Gaag naar stijgend grondwater als gevolg van aardbevingen in Groningen. Ook heb ik kennis genomen van een eerder bericht van RTV Noord daarover, namelijk op 13 september 2016, en van een ingezonden stuk van de heer Van der Gaag in de Groninger Krant van
14 september 2016. In het bericht van 30 september 2016 wordt opgemerkt dat er een eindrapport over het onderzoek zou zijn. Ik beschik echter niet over dat eindrapport. Voor zover ik heb kunnen nagaan is het rapport niet gepubliceerd en ondanks een verzoek daartoe is het rapport mij ook niet ter beschikking gesteld. Voor een reactie op de berichtgeving verwijs ik naar mijn brief «Grondwaterstijging en aardbevingen in Groningen», die ik gelijktijdig met deze beantwoording naar uw Kamer stuur (Kamerstuk 32 849, nr. 95). Uit de mij beschikbare informatie leid ik af dat er geen aanleiding is om een relatie te leggen tussen de verontrustende berichten over grondwaterstijgingen en aardbevingen in Groningen. Echter, als de heer Van der Gaag, of zijn opdrachtgever, bereid is om het rapport aan mij ter beschikking te stellen, dan ben ik bereid om dat rapport te laten verifiëren door een ter zake deskundige onafhankelijke instantie. Mocht die instantie tot de conclusie komen dat er sprake is van een belangrijk verschijnsel dat tot nu toe over het hoofd is gezien, dan zal ik aan de Wetenschappelijke adviescommissie kennisontwikkeling effecten mijnbouw voorstellen om hier nader onderzoek naar te laten doen in het kader van het kennisprogramma effecten mijnbouw. Dit kennisprogramma gaat later dit jaar van start (zie mijn brief van 24 juni 2016, Kamerstuk 32 849, nr. 80). -
Vraag 3
Hoeveel schademeldingen als gevolg van stijgend grondwater zijn bekend en over welke tijdsperiode zijn deze meldingen gedaan? Op welke wijze wordt/is vastgesteld dat lekkende mestkelders bij boeren, overlopende drinkwaterputten en kelders waar water naar boven komt veroorzaakt is door stijgend grondwater als gevolg van aardbevingen?
Er zijn bij het Centrum Veilig Wonen geen meldingen bekend als gevolg van stijgend grondwater.
Indien een schademelding binnenkomt aan een gemetselde mestkelder, komt deze in aanmerking voor de regeling Groninger Mestkelders. Gemetselde kelders zijn vanwege de bouwwijze gevoelig voor scheuren. Uit onderzoek blijkt dat gemetselde kelders per definitie een autonoom gebrek hebben in de vorm van lekke voegen en poreuze stenen. In tegenstelling tot betonnen kelders geldt voor gemetselde kelders dat het door de bouwwijze, autonome gebreken en het gebruik moeilijk is om vast te stellen of scheuren veroorzaakt of verergerd zijn door aardbevingen. Omdat niet goed te bepalen is of schade wel of niet door bevingen komt, wordt gekeken of grondwater is binnengedrongen in de mestkelder. Indien het grondwaterniveau hoog genoeg is ten opzichte van de hoogte van de mestvoorraad in de mestkelder, kan het grondwater de mestkelder binnentreden. Dankzij een compensatieregeling voor deze toename van de inhoud van de mestkelder wordt er een vergoeding verstrekt aan de boer. Er wordt hierbij alleen gekeken naar de toename (onder invloed van het grondwater) in de mestkelder.
Schademeldingen aan betonnen mestkelders worden behandeld volgens het reguliere proces en in een expertiserapport beoordeeld als A-schade (veroorzaakt door bevingen), B-schade (deels veroorzaakt door bevingen) of C-schade (niet bevingsgerelateerd). -
Vraag 4
Is er eerder onderzoek gedaan naar veranderde grondwaterhuishouding ten gevolge van aardbevingen? Zo ja, welke onderzoeken zijn dat en van wanneer?
Nee. Volgens Deltares is het algemeen bekend dat aardbevingen effect kunnen hebben op het grondwater. Het gaat dan echter om effecten die worden veroorzaakt door aardbevingen met een aanzienlijk grotere sterkte dan tot nu toe in Groningen is waargenomen (zie verder mijn brief «Grondwaterstijging en aardbevingen in Groningen», die ik gelijktijdig met deze beantwoording naar uw Kamer stuur). Mocht ik in de gelegenheid gesteld worden om het rapport van de heer Van der Gaag te laten verifiëren en deze verificatie aanleiding geven om alsnog onderzoek uit te voeren naar de relatie tussen aardbevingen en grondwaterstanden, dan zal ik mijn verantwoordelijkheid nemen en handelen volgens de lijn die ik in het antwoord op vraag 2 uiteen heb gezet.
7 oktober 2016 - 26 oktober 2016
19 dagen
De geplande grootschalige bomenkap in de Schoorlse Duinen |
|
Frank Wassenberg (PvdD) |
|
Martijn van Dam (staatssecretaris economische zaken) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u het Natura 2000-ontwerpbeheerplan voor de Schoorlse Duinen, waarin de grootschalige bomenkap van 141 hectare is opgenomen?1
Ja. Het betreft overigens nog 96 ha aangeplant naaldhout; 45 ha is reeds verdwenen als gevolg van natuurbranden. Deze totale beoogde kap vindt plaats in drie tijdvakken van ieder zes jaar. De bomenkap zal in de eerste beheerplanperiode (2016 – 2022) ca 34 ha bedragen.
-
Vraag 2
Klopt het dat deze bomenkap een maatregel is in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS), waarmee wordt beoogd om de schadelijke effecten van stikstofuitstoot in de natuur te herstellen?
Ja, dat klopt. Maar opname in het Programma Aanpak Stikstof (PAS) is niet het belangrijkste doel van de bomenkap. Het belangrijkste doel hiervan is gelegen in de bijdrage aan het herstel van de dynamiek van water en wind als belangrijkste kernopgave voor dit Natura 2000-gebied. Hiervoor is nodig dat de in antwoord 1 geduide 141 ha bos in het westelijk deel van het gebied, de zone waar van nature lagere begroeiing voorkomt, wordt verwijderd en de wind weer vrij spel krijgt. Hierdoor treedt voortdurende vernieuwing op, neemt de veerkracht van het systeem toe en blijven beschermde habitattypen (zoals witte duinen, grijze duinen en duinheide) in stand. Ook wordt zo een eerste stap gezet in de realisatie van de Natura 2000-uitbreidingsdoelstelling voor de habitattypen grijs- en wit duin.
-
Vraag 3
Kunt u uitsluiten dat de ontwikkelingsruimte die ontstaat door deze bomenkap wordt benut om de intensieve veehouderij in de provincie te faciliteren? Zo nee, deelt u de mening dat het tegenstrijdig is om in een natuurplan op te nemen dat bomen moeten worden gekapt om zo de natuur meer te kunnen belasten?
Het PAS maakt de uitgifte van ontwikkelingsruimte mogelijk, onder de voorwaarde dat alle maatregelen die nodig zijn om verslechtering van natuurwaarden te voorkomen worden uitgevoerd. Het PAS is een beoordelingskader op grond van de Natuurbeschermingswet en maakt als zodanig geen onderscheid naar specifieke typen van economische ontwikkeling, die mogelijk of onmogelijk zouden worden gemaakt. Er is dus geen directe relatie tussen het ontstaan van ontwikkelingsruimte en het mogelijk maken van een specifiek agrarisch bedrijf.
-
Vraag 4
Bent u bereid deze kwestie mee te nemen in de evaluatie van de PAS? Zo nee, waarom niet?
Bij de evaluatie van het PAS worden effecten van ecologische herstelmaatregelen zoals het kappen van bomen en ervaringen met uitgifte van vergunningen op basis van het toedelen van ontwikkelingsruimte, meegenomen.
-
Vraag 5
Bent u bereid om (als voortouwnemer) met de provincie Noord-Holland af te zien van de bomenkap en in plaats daarvan te kiezen voor inkrimping van de intensieve veehouderij, de grootste veroorzaker van stikstofuitstoot? Zo nee, waarom niet?
Nee. Deze bomenkap is primair een maatregel om de natuurlijke dynamiek in het gebied te herstellen. Een dergelijke maatregel vormt een vanzelfsprekend onderdeel van het Natura 2000-beheerplan. Er is bij deze maatregel geen sprake van een op voorhand directe relatie met het mogelijk maken van intensieve veehouderij.
7 oktober 2016 - 15 november 2016
39 dagen
Het aannemen van een bewijsvermoeden bij aardbevingsschade |
|
Liesbeth van Tongeren (GL) |
|
Henk Kamp (minister economische zaken) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
Bronnen
2. Kamerstuk 33 529, nr. 301
-
Vraag 1
Kent u de uitspraak van de Rechtbank Noord-Nederland1, waarin een bewijsvermoeden wordt aangenomen voor het causale verband tussen de door gaswinning veroorzaakte aardbevingen en de door bewoners van het Groningenveld ondervonden mijnbouwschade?
Ja.
-
Vraag 2
Deelt u de mening dat deze rechterlijke erkenning van het bestaan van een bewijsvermoeden het ongewenst maakt dat de Staat, de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) of welke bij de gaswinning betrokkene dan ook, verder procederen en dat het causale verband tussen aardbevingen en in ieder geval materiële mijnbouwschade in beginsel erkend moet worden? Zo ja, bent u bereid om de ingenomen procesposities in de lopende procedures zo snel mogelijk op het, door de Rechtbank Noord-Nederland aangenomen bewijsvermoeden, te heroverwegen en de geleden materiële mijnbouwschade te (laten) vergoeden? Zo nee, waarom niet?
Of schade het gevolg is van bodembeweging door gaswinning moet per geval worden beoordeeld. In de onderhavige zaak heeft de rechtbank Noord-Nederland, de specifieke omstandigheden van het geval in aanmerking nemende, voldoende redenen gezien voor het aannemen van een bewijsvermoeden dat de desbetreffende fysieke beschadigingen aan de boerderij het gevolg zijn van aardbevingen. Daarbij is van belang dat een bewijsvermoeden tegenbewijs toelaat en dat deze zaak zich niet beperkt tot een oordeel over de oorzaak van de schade, maar ook andere vraagstukken betreft, zoals de omvang van de schade. Nu de zaak nog onder de rechter is, kan geen uitspraak worden gedaan over de door de staat ingenomen procespositie.
-
Vraag 3
Waarom is niet eerder uitgegaan van een dergelijk bewijsvermoeden, mede in het licht van de sinds de jaren dertig staande opvatting van de Hoge Raad, dat men zich bij schadetoebrengende activiteiten niet kan beroepen op de gebrekkige toestand van een woning?
De vigerende specifieke regeling in het huidige artikel 177 van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek voor aansprakelijkheid voor schade die ontstaat door beweging van de bodem als gevolg van de exploitatie van een mijnbouwwerk legt op de exploitant van een mijnbouwwerk een risicoaansprakelijkheid. Er hoeft dus geen sprake te zijn van een fout van de exploitant of van een gebrekkig mijnbouwwerk. In geval van schade is het, conform de hoofdregel van het bewijsrecht «wie stelt, bewijst», in beginsel aan de benadeelde om te stellen en zo nodig te bewijzen dat zijn schade is ontstaan door bodembeweging als gevolg van mijnbouwactiviteiten van de desbetreffende exploitant. Bij de behandeling van bovengenoemde zaak is uitgegaan van dit vigerende recht. Daarbij geldt dat de rechter op grond van artikel 150 van het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering een rechterlijk bewijsvermoeden kan toepassen. Het is aan de rechter om daar in een specifiek geval toe over te gaan. Het rechterlijk bewijsvermoeden dat de Rechtbank Noord-Nederland in haar uitspraak heeft aangenomen, betreft het causale verband tussen schade en aardbevingen. Het gaat daarbij dus niet om de vraag of er sprake is van schade die verergerd is door de gebrekkige toestand van een woning, maar om de vraag of in het specifieke geval de gaswinning een schadetoebrengende activiteit is geweest. Gezien de omvang van het aantal schadegevallen en de gelijksoortigheid ervan wordt met het wetsvoorstel bewijsvermoeden gaswinning Groningen (Kamerstukken 34 390) voor de toekomst een wettelijk bewijsvermoeden voorgesteld voor de Groningse situatie. Nadat dit wetsvoorstel in werking is getreden en het wettelijk bewijsvermoeden dat is vastgelegd in artikel 177a van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek geldt, kunnen benadeelden daar een beroep op doen.
-
Vraag 4
Deelt u de mening dat voor het vertrouwenherstel van de Groningers het van belang is om de inmiddels afgesloten en afgewezen mijnbouwschadeclaims opnieuw te beoordelen met het erkende bewijsvermoeden als leidraad? Zo ja, bent u bereid om deze afgesloten zaken opnieuw te beoordelen? Zo nee, waarom niet?
Zoals in het antwoord op de vorige vraag is aangegeven, beslist de rechter tot toepassing van een rechterlijk bewijsvermoeden op basis van de specifieke omstandigheden van een geval. De toepassing van een rechtelijk bewijsvermoeden in dit specifieke geval maakt niet dat voor alle mijnbouwschadeclaims in Groningen moet worden uitgegaan van een bewijsvermoeden. Schadeclaims moeten worden beoordeeld en afgehandeld volgens het geldende aansprakelijkheidsrecht en de daarbij behorende bewijsregels. Ik zie geen aanleiding om NAM te vragen reeds afgesloten zaken opnieuw te beoordelen.
-
Vraag 5
Bent u bereid uitvoering te geven aan de motie Van Tongeren2 om zo snel mogelijk antwoord te krijgen op de rechtsvragen die samenhangen met de door gaswinning veroorzaakte mijnbouwschade? Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?
In mijn brief van 12 oktober jl. over de aangenomen moties in het debat over het ontwerpinstemmingsbesluit gaswinning Groningen (Kamerstuk 33 529, nr. 310) heb ik reeds mijn reactie gegeven op de motie Van Tongeren c.s.
-
Vraag 6
Bent u, gezien de ernst van de situatie waarin de Groningers verkeren, bereid deze vragen zo snel mogelijk te beantwoorden?
Zie antwoord vraag 5.
6 oktober 2016 - 28 oktober 2016
22 dagen
Vrijstelling van mestverwerking voor biologische bedrijven |
|
Jaco Geurts (CDA) |
|
Martijn van Dam (staatssecretaris economische zaken) (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Deelt u de mening dat er onduidelijkheid is over de toepassing van de algemene maatregel van bestuur (AMvB) Grondgebonden groei melkveehouderij op de biologische sector ten aanzien van mestverwerking?
Nee. Zoals ook in het rekenmodel grondgebondenheid behorende bij de AMvB Verantwoorde groei melkveehouderij (Kamerstuk 34 295, nr. 5) is aangegeven, is de AMvB grondgebonden groei melkveehouderij ook op de biologische sector van toepassing.
-
Vraag 2
Kunt u bevestigen dat de afzet van mest van een biologische melkveehouder met een fosfaatoverschot op de grond van een biologische akkerbouwer gezien moet worden als mestverwerking zoals aangegeven in het rekenmodel grondgebondenheid behorende bij de AMvB Verantwoorde groei melkveehouderij?1
Ja, in het kader van artikel 70a Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet (AMvB Verantwoorde groei melkveehouderij) is de biologische productiemethode gelijkgesteld aan het laten verwerken van dierlijke mest.
-
Vraag 3
Kunt u toelichten of een biologische melkveehouder deze verplichting moet aantonen zoals aangegeven in artikel 70a, lid 3 onder a van het Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet of onder artikel 21, lid 5 onder a van het voorliggende wetsvoorstel Grondgebonden groei melkveehouderij (Kamerstuk 34 295)?
Indien een biologische melkveehouder aanspraak wil maken op de vrijstelling van de grondgebondenheidsregels in geval van mestverwerking, dan moet deze zich voor 1 februari 2016 hebben aangemeld en moet deze ook aantonen dat er financiële verplichtingen zijn aangegaan waardoor naleving van de grondgebondenheidsregels leidt tot een disproportionele financiële last.
-
Vraag 4
Hoeveel biologische melkveehouders hebben aanspraak gemaakt op deze bepaling?
Uit informatie van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland volgt dat zich vier biologische melkveehouders hebben aangemeld voor deze voorziening.
-
Vraag 5
Kunt u toelichten waarom het nodig is dat een biologische melkveehouder aantoont dat hij hiervoor financiële verplichtingen is aangegaan? Is dat niet volstrekt onnodig gezien het feit dat voor de biologische melkveehouderij afzet van mest bij een ander biologisch bedrijf verplicht is en deze afzet wordt gezien als mestverwerking volgens het rekenmodel behorende bij de AMvB Verantwoorde groei melkveehouderij?
Om ongelijkheid te voorkomen tussen biologische melkveehouders en gangbare melkveehouders inzake het criterium dat het moet gaan om een disproportionele financiële last, is het noodzakelijk dat ook biologische melkveehouders aantonen dat er financiële afspraken zijn aangegaan die die disproportionele financiële last veroorzaken.
-
Vraag 6
Bent u bereid om biologische certificering voor 30 maart 2015, gezien het gesloten mestafzet-verantwoordingssysteem tussen biologische bedrijven, te zien als een financiële verplichting als gesteld in artikel 21, lid 5 onder a van het wetsvoorstel Grondgebonden groei melkveehouderij of artikel 70a, lid 3 onder a van het Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet en bent u het ermee eens dat zij voor de rest geen financiële verplichtingen hoeven aan te tonen?
Biologische certificering heeft weliswaar ook financiële aspecten, maar biologische certificering op zich is geen financiële verplichting die per definitie leidt tot een disproportionele financiële last als bedoeld in artikel 70a, lid 3 onder a van het Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet
-
Vraag 7
Kunt u deze vragen beantwoorden vóór de behandeling van het wetsvoorstel Grondgebonden groei melkveehouderij?2
Ja.
6 oktober 2016 - 14 oktober 2016
8 dagen
Het sluiten van een school op Curaçao als gevolg van uitstoot van gevaarlijke stoffen van de ISLA raffinaderij |
|
Roelof van Laar (PvdA) |
|
Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA) |
|
|
|
-
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het bericht dat de Pablo Duarte school in Buena Vista op Curaçao opnieuw tijdelijk gesloten is als gevolg van de uitstoot van gevaarlijke stoffen van de Isla raffinaderij?1
Ja.
-
Vraag 2
Wat zijn alle feiten over en oorzaken van deze sluiting? Hoeveel docenten/leerlingen zijn er onwel geworden en hebben mogelijk gezondheidsschade opgelopen? Bent u bereid een feitenoverzicht naar de Kamer sturen? Kunt u hierbij tevens aangeven hoe vaak deze school al gesloten is vanwege de uitstoot van de Isla, en wat de verwachtingen hieromtrent zijn voor de nabije toekomst?
Onderhavige vragen hebben betrekking op een onderwerp dat tot de verantwoordelijkheid behoort van het land Curaçao. Het is dan ook niet aan mij om daarover uitspraken te doen.
-
Vraag 3
Deelt u de mening dat het uit milieu en gezondheidsoverwegingen volstrekt onverantwoord is om een situatie waarbij een school dichtbij een gevaarlijke stoffen uitstotende raffinaderij ligt, te laten voortbestaan? Zo ja, op welke wijze gaat u hier een eind aan maken?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Op welke wijze is de motie-Van Laar, die vraagt om de uitstoot van schadelijke stoffen vanuit de Isla binnen drie maanden maximaal te verminderen, uitgevoerd?2
Zoals reeds eerder aangegeven aan de Tweede Kamer wordt in het licht van bedoelde motie op verzoek van Curaçao vanuit mijn ministerie Curaçao onder meer geassisteerd ten behoeve van een inspectie van de raffinaderij onder verantwoordelijkheid van de Curaçaose autoriteiten. Op basis van deze inspectie zal het mogelijk zijn te bepalen welke korte termijn maatregelen mogelijk zijn om de uitstoot van de raffinaderij te verminderen. Zonder inspectieresultaten is het niet mogelijk gerichte maatregelen te nemen. De assistentie heeft concreet betrekking op het assisteren van extern in te huren raffinagedeskundigheid. De daarvoor noodzakelijke aanbestedingsprocedure, welke volgens de formele aanbestedingsregels van Curaçao heeft plaatsgevonden, is recent afgerond en de werkzaamheden zijn inmiddels formeel opgedragen. De voorbereidingen en planning van de inspectie vindt thans plaats. De resultaten worden voor het einde van dit jaar verwacht.
Daarnaast wordt desgevraagd assistentie geboden op het terrein van modernisering van de wet- en regelgeving. -
Vraag 5
In welke mate is de uitstoot sinds het aannemen van die motie door de Kamer daadwerkelijk verminderd? Welke concrete maatregelen zijn daartoe reeds genomen? Welke andere scholen en/of andere kwetsbare plekken zoals klinieken, ouderenhuisvesting en andere (sociale) voorzieningen, hebben sinds het aannemen van de motie eveneens last van de gevaarlijke uitstoot van de Isla raffinaderij?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 6
Op welke wijze voert u de genoemde motie met de hoogst mogelijke urgentie uit, nu de Kamer daarin o.a. heeft uitgesproken dat sprake is van een schending van fundamentele rechten van de inwoners van Curaçao, wier levens in gevaar worden gebracht door de uitstoot van de raffinaderij?
Zie antwoord vraag 4.
-
Vraag 7
Bent u bereid deze vragen voorafgaand aan de behandeling van de begroting Koninkrijksrelaties 2017 te beantwoorden?
Ja.
5 oktober 2016 - 31 oktober 2016
26 dagen
Bronnen
-
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Kamp bereid tot harder optreden tegen dumpen van staal»?1
Ja.
-
Vraag 2
Deelt u de mening dat het dumpen van staal – in dit geval door China – een gevaar oplevert voor duizenden banen in Nederland? Deelt u eveneens de mening dat hardere maatregelen tegen dumpen daarom noodzakelijk zijn? Kunt u dit toelichten?
Ik deel de mening dat dumpen in het algemeen, en in dit geval het dumpen van staal door China, bedrijven onder druk kan zetten, met een mogelijk negatief effect op de werkgelegenheid. Oneerlijke concurrentie moet effectief worden bestreden.
Uit de mij beschikbare gegevens blijkt dat maatregelen op basis van de lesser duty rule effectief zijn. Als uit feiten overtuigend blijkt dat maatregelen niet effectief zijn, kunnen aanvullende maatregelen worden genomen. Ik heb de industrie verzocht mij die feiten te overleggen. Op dit moment heb ik nog geen overtuigend bewijs mogen ontvangen. -
Vraag 3
Klopt het dat u harder wilt optreden tegen het dumpen van staal? Kunt u dit toelichten?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Betekent dit ook dat u de «lesser duty rule» laat varen voor een alternatief? Zo ja, kunt u toelichten hoe dat alternatief eruit zou moeten zien volgens u? Hoe hoog zouden importheffingen op Chinees staal volgens u moeten zijn?
Het kabinet beschouwt de lesser duty rule als een essentieel onderdeel van het Europese handelsdefensieve instrumentarium. De huidige importheffingen op Chinees staal op basis van de lesser duty rule zijn effectief. Zo heeft de antidumpingheffing op koudgewalst staal ertoe geleid dat de importen van dit product uit China bijna volledig zijn weggevallen. De heffingen op dit product zijn in Europa (19–36%) beduidend lager dan de heffingen in de Verenigde Staten (meer dan 200%). Ook lagere heffingen kunnen dus effectief zijn in het beschermen van de Europese producenten. Door de hoogte van de heffing te beperken wordt tegemoetgekomen aan de belangen van de industriële gebruikers van het product. Op dit moment ziet het kabinet dus geen aanleiding om de lesser duty rule te laten varen voor een alternatief.
-
Vraag 5
Op welke wijze gaat het kabinet zich inspannen om hogere importheffingen af te dwingen in Europees verband?
Zoals hierboven aangegeven, vindt het kabinet de huidige importheffingen effectief. Om die reden zijn hogere importheffingen op dit moment niet aan de orde.
De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking informeert u binnenkort, mede namens mij, nader over de Nederlandse inzet aangaande het handelsdefensieve instrumentarium en specifiek de lesser duty rule.
5 oktober 2016 - 9 november 2016
35 dagen
Het bericht ‘Chemelot loost opnieuw omstreden stof in de Maas’ |
|
Manon Fokke (PvdA), Lutz Jacobi (PvdA) |
|
Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Chemelot loost opnieuw omstreden stof in de Maas»?1 Herinnert u zich uw antwoorden op eerdere vragen over dit thema?2
Ja, ik ken dit bericht. De beantwoording van uw vragen hierover zijn in lijn met de eerdere antwoorden die ik u over dit thema heb gegeven.
-
Vraag 2
Is het waar dat opnieuw hoge concentraties omstreden stoffen (met name melamine) zijn geloosd in de Maas? Zo ja, om welke hoeveelheden gaat het?
In de zomer van 2016 werden in het Maaswater bij de drinkwaterinnamepunten Roosteren en Heel concentraties aan melamine van 1 µg/l tot 5,8 µg/l gemeten. Deze verhoogde concentraties aan melamine kwamen voort uit een lozing vanuit de integrale afvalwaterzuiveringsinstallatie (IAZI) van Sitech, het bedrijf dat verantwoordelijk is voor het zuiveren van het afvalwater afkomstig van Chemelot. Uit metingen bleek dat het effluent van de IAZI substantieel heeft bijgedragen.
-
Vraag 3
In hoeverre heeft Sitech met deze lozingen wetten of regels overtreden? Kunt u dit per overtreden wet of regel toelichten?
Bij de recente lozing van melamine was geen sprake van een incident. Door betere analysemethoden wordt melamine nu eerder aangetoond in het Maaswater, waardoor de waterkwaliteit beter kan worden gemonitord. De stof wordt al jaren geloosd. Ik ben niet bevoegd om te oordelen of er door Sitech regels zijn overschreden. Het waterschap Roer en Maas (WRO) is het bevoegd gezag voor de vergunning en handhaving. Het waterschap moet vaststellen of al dan niet sprake is van een overtreding. Sitech heeft een watervergunning van WRO waarin geen specifieke lozingseisen zijn opgenomen voor melamine. Het is uiteindelijk aan de rechter om te oordelen in hoeverre een beroep tegen vergunningen of tegen een besluit om al dan niet te handhaven, gegrond of niet zijn.
Voor de inname van oppervlaktewater voor drinkwaterbereiding geldt voor antropogene stoffen een algemene signaleringswaarde van 1 µg/l. Deze waarde werd overschreden (zie antwoord 2). Conform de Drinkwaterregeling heeft de Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) mij om een ontheffing gevraagd voor de inname van Maaswater. Deze ontheffing is verleend omdat ik van oordeel ben dat er, onder de in de ontheffing gestelde voorwaarden, geen sprake was en is van een risico voor de volksgezondheid (zie antwoord 6).
De ontheffing stelt als voorwaarde dat WML in overleg treedt met het bevoegd gezag voor de waterkwaliteit van de Maas (Rijkswaterstaat) voor het verrichten van nader onderzoek naar de risicobeoordeling van de verontreinigingen van het Maaswater met melamine en structuurverwante stoffen. -
Vraag 4
Welke acties kunnen worden ondernomen richting Sitech nu zij voor de tweede keer in korte tijd stoffen lozen die leiden tot vervuiling van de Maas? Worden deze acties ook ondernomen?
De lozingen van pyrazool in de zomer van 2015 waren het gevolg van een slecht werkende zuivering. Maatregelen zijn genomen om deze zo snel als mogelijk onder controle te krijgen. Het bevoegd gezag WRO heeft specifiek voor pyrazool lozingseisen opgenomen in de watervergunning. Bij de recente lozing van melamine was geen sprake van een slecht werkende zuivering. Deze stof wordt altijd geloosd. Een lage afvoer van de Maas kan leiden tot hogere concentraties bij het drinkwaterinnamepunt. Rijkswaterstaat en WRO voeren aanvullende monitoring uit naar de aanwezigheid van melamine in het oppervlaktewater en in het effluent van de IAZI.
-
Vraag 5
Acht u de huidige verantwoordelijksverdeling bij deze kwesties zoals u die eerder uiteen heeft gezet (waterschap, drinkwaterbedrijf, provincie, Rijk) in uw antwoord3 optimaal om dit soort ongewenste lozingen zo veel mogelijk te voorkomen? Zo ja, waarom? Zo nee, welke aanpassing overweegt u?
Ik zie geen reden om de verantwoordelijkheidsverdeling te veranderen zoals ik al eerder heb geantwoord (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015–2016, nr. 140). Aanvullend hierop heb ik een stappenplan opgesteld wat de taken en verantwoordelijkheden van alle betrokken instanties in geval van langdurige incidenten met opkomende stoffen, waarvoor geen normen zijn vastgesteld, verduidelijkt. Er kan echter nooit helemaal voorkomen worden dat zich gevallen van ongewenste lozingen voordoen, zoals bijvoorbeeld na calamiteiten.
-
Vraag 6
Deelt u de mening van drinkwaterbedrijf WML dat er een scherpe landelijke norm komt voor de stof melamine? Zo ja, wanneer voert u deze norm in? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid in overleg te gaan met de vergunningverlener om te komen tot aanscherping van de afspraken met Sitech?
Naar aanleiding van het ontheffingsverzoek van WML bij de Inspectie leefomgeving en transport (ILT) voor melamine is er door het RIVM een ontheffingswaarde van 5 µg/l voor 3 jaar voor in te nemen oppervlaktewater ten behoeve van de bereiding van drinkwater afgeleid. Een besluit om een richtwaarde voor melamine wel of niet wettelijk vast te leggen, is pas aan de orde is als in het kader van de structurele aanpak, waar ik aan werk, hiervoor een procedure is vastgesteld.
De resultaten van de bij antwoord 3 genoemde risicobeoordeling kunnen aanleiding geven om in overleg met WRO te treden over aanvullende eisen ten aanzien van de aan Sitech verleende vergunning. -
Vraag 7
Hoe borgt u dat het belang van de drinkwatervoorziening in voldoende mate meeweegt ten opzichte van de industriële belangen van een regio?
Alle verantwoordelijke bestuursorganen hebben op grond van de Drinkwaterwet een zorgplicht voor de duurzame veiligstelling van de openbare drinkwatervoorziening. Daarnaast moet bij vergunningverlening op grond van de Waterwet altijd rekening gehouden worden met een benedenstrooms drinkwaterbelang. In de dit jaar herziene handboeken Algemene BeoordelingMethodiek stoffen (ABM) en het handboek Immissietoets heb ik dat nog extra verduidelijkt. Deze handboeken hebben de wettelijke status van Beste Beschikbare Technieken (BBT) document conform de Regeling omgevingsrecht en dienen bij de vergunningverlening te worden betrokken.
5 oktober 2016 - 7 december 2016
63 dagen
Het artikel ‘Impact fijnstof zwaar overdreven’ |
|
Helma Lodders (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), Sharon Dijksma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA), Martijn van Dam (staatssecretaris economische zaken) (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Impact fijnstof zwaar overdreven»?1
Ja.
-
Vraag 2
Wat is uw reactie op het artikel en het onderzoek dat is uitgevoerd door de auteur van het artikel?
Bij mijn reactie op het artikel en onderzoek betrek ik graag de website van het Kennisplatform Veehouderij en Humane Gezondheid (www.kennisplatformveehouderij.nl). Het Kennisplatform is ingesteld om de kennis over veehouderij en volksgezondheid te bundelen, te duiden en te ontsluiten. Op deze website geeft het Kennisplatform een reactie op genoemd artikel. Het Kennisplatform concludeert dat het uitgevoerde onderzoek niet deugdelijk is. Het Kennisplatform stelt dat een kwalitatieve vergelijking, zoals in het artikel gemaakt, onvoldoende is om conclusies te trekken over luchtverontreiniging en gezondheid.
Overigens zijn regionale gezondheidsverschillen een bekend fenomeen in Nederland. De zogenoemde sociaaleconomische status (SES) is een belangrijke factor die met regionale gezondheidsverschillen geassocieerd is, zie o.a. www.eengezondernederland.nl/Heden_en_verleden/Levensverwachting. Maar ook na correctie voor sociaaleconomische status blijven regionale gezondheidsverschillen bestaan, waarvoor geen duidelijke verklaring kan worden gegeven. -
Vraag 3
Wat is uw reactie op de conclusie van het artikel dat vooral leeftijd, aanwezigheid van andere ziekten en het inkomen het verschil in gezondheid tussen gemeenten bepalen, en niet zozeer de mate van luchtvervuiling? Indien u van mening bent dat de conclusie niet juist is, kunt u onderbouwen waarom de conclusie niet zou kloppen op basis van de gegevens zoals deze zijn gebruikt in het artikel?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Volgens het artikel verschilt de luchtkwaliteit per regio; kunt u per regio in kaart brengen, zowel kwantitatief, als kwalitatief, wat deze verschillen zijn in luchtkwaliteit gerelateerde aandoeningen?
De aandoeningen die in de literatuur het vaakst worden geassocieerd met luchtverontreiniging zijn luchtwegaandoeningen (astma, COPD), hart- en vaatziekten en longkanker.
Kaarten waarin deze aandoeningen per regio voorkomen zijn te vinden op https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/atlas-vzinfo/gezondheidstoestand#!node-kaarten-gezondheidstoestand
Bij de interpretatie van de kaarten is het van belang te onderscheiden dat gezondheid (en de in het artikel genoemde chronische ziekten) afhangen van meerdere factoren. Om het gezondheidseffect van één factor te onderzoeken moet rekening worden gehouden met alle andere factoren. Alleen een kwalitatieve vergelijking, zoals in het artikel gebruikt is, is niet voldoende. Het naast elkaar leggen van een kaart van luchtverontreiniging en een kaart van verschillende ziekten is onvoldoende om conclusies te kunnen trekken over het verband tussen luchtverontreiniging en gezondheid. -
Vraag 5
Wat is uw reactie op de conclusie uit het onderzoek dat er nauwelijks tot geen correlatie is in de mate van chronische aandoeningen en de veedichtheid? Wat is uw reactie op de conclusie dat dit geldt voor zowel de pluimveesector, de varkenshouderij als de rundveehouderij en op de conclusie dat het zelfs voor een aantal aandoeningen geldt dat deze minder voorkomen in gebieden waar meer fijnstof en ammoniak in de lucht zit?
Zoals in het antwoord op vraag 2 en 3 is aangegeven, is de gekozen methodiek in het artikel niet deugdelijk, zoals als ook Kennisplatform aangeeft. Daarom is de conclusie niet gefundeerd.
Uit het VGO-onderzoek blijkt dat astma en allergie in de directe nabijheid van veehouderijen minder voorkomt. Er komt rondom pluimveehouderijen wel vaker longontsteking voor. Verder wijst het VGO-onderzoek op een lagere longfunctie in samenhang met emissies door veehouderijen. Hart- en vaatziekten en longkanker hebben geen deel uitgemaakt van het VGO-onderzoek.
Uit onderzoeken blijkt dat het reduceren van de luchtverontreinigende emissies zoals fijnstof en stikstofdioxide het risico op gezondheidseffecten verlaagt2. Het luchtkwaliteitsbeleid (Kamerstuk 30 175, nr. 223) is daarom gericht op een permanente verbetering van de luchtkwaliteit. -
Vraag 6
Wat is uw reactie op de constatering in het artikel dat het inzetten op middelen om concentraties fijnstof, ammoniak en stikstofdioxide te verlagen relatief weinig zal bijdragen aan de gestelde doelen: het verminderen van het aantal en de ernst van chronische aandoeningen bij de mens? Kunt u hier nader op ingaan?
Zie antwoord vraag 5.
-
Vraag 7
Bent u met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) van mening dat eerst epidemiologisch onderzoek noodzakelijk is om nader te verklaren waarom de gebieden met de hoogste luchtvervuiling niet matchen met de gebieden met de hoogste aantallen patiënten? Zo ja, hoe past bovenstaande binnen uw brief van 7 juli jl. (Kamerstuk 28 973, nr. 181) waarin al beperkende maatregelen worden aangekondigd voor bijvoorbeeld de veehouderij? Bent u bereid eerst dit nadere onderzoek uit te voeren alvorens tot beperkende maatregelen over te gaan, ook omdat in de brief van 7 juli jl. wordt aangegeven «dat er mogelijke verbanden zijn gevonden tussen het wonen in de omgeving van veehouderijen en de gezondheid»?
In onze brief van 7 juli jl. (Kamerstuk 28 973, nr. 181) is aangegeven dat het kabinet zich beraadt op het nemen van maatregelen. Het kabinet baseert dit voornemen op de resultaten van onder andere het VGO-onderzoek. De opmerking van het RIVM in het artikel is een reactie op beweringen in het bestreden artikel. Zie hiervoor ook het antwoord op vraag 2. Uw Kamer zal geïnformeerd worden over de te nemen maatregelen.
-
Vraag 8
Wat is uw reactie op het feit dat Milieudefensie haar conclusies ten aanzien van de gevolgen van luchtvervuiling op de volksgezondheid maakt zonder te kijken naar de mate van luchtvervuiling in een bepaald gebied, en de bij dat gebied horende volksgezondheid?
De conclusies van Milieudefensie zijn voor haar rekening. Ik kan alleen opmerken dat, zoals ook is aangegeven in de beantwoording van voorgaande vragen, wetenschappelijk is aangetoond dat luchtverontreiniging risico’s voor de gezondheid kàn geven, maar dat gezondheid van mensen van meer factoren afhankelijk is dan alleen luchtkwaliteit.
30 september 2016 - 10 november 2016
41 dagen
Luchtvervuiling op het platteland door de veehouderij |
|
Tjeerd van Dekken (PvdA), Yasemin Çegerek (PvdA) |
|
Sharon Dijksma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA), Martijn van Dam (staatssecretaris economische zaken) (PvdA) |
|
|
|
|
Bronnen
-
Vraag 1
Bent u bekend met het bericht «Lucht in polder net zo vies als in stad»?1
Ja, ik ben bekend met het bericht.
-
Vraag 2
Kunt u reageren op het onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Netherlands institute for health services research (NIVEL) en de universiteiten van Utrecht en Wageningen waaruit blijkt dat de longfunctie van omwonenden van veehouderijen met 2 tot 5 procent afneemt?
Het rapport Veehouderij en gezondheid omwonenden (VGO) geeft aan dat er aanwijzingen zijn dat het wonen in de buurt van veehouderijen een nadelig effect heeft op de longfunctie. Hierover hebben de Staatssecretaris van EZ en ik uw Kamer op 7 juli 2016 per brief geïnformeerd, mede namens de Minister van VWS (Kamerstuk 28 973, nr. 181). De verlaging van de longfunctie wordt gevonden bij mensen die veel veehouderijen in hun omgeving hebben (15 of meer bedrijven binnen een kilometer afstand van een woning). Dit hangt vooral samen met het aantal veehouderijen rond de woning en hangt niet duidelijk samen met specifieke veehouderijtypen. Het meest waarschijnlijk is dat de longfunctieveranderingen samenhangen met de blootstelling aan fijnstof en endotoxinen direct rond de veehouderijbedrijven. Een verhoogde concentratie ammoniak in de lucht, afkomstig van de veehouderij, laat eveneens een verband zien met de afname van de longfunctie. Waarschijnlijk is het niet het ammoniak zelf dat dit effect veroorzaakt, maar fijnstofdeeltjes die worden gevormd doordat ammoniak met andere stoffen in de lucht reageert. Deze deeltjes verplaatsen zich over grote afstand waardoor de effecten zich mogelijk ook in een groter gebied kunnen voordoen.
Bij deelnemers aan het VGO-onderzoek, waarvan is gebleken dat ze een verminderde longfunctie hebben, wordt in een vervolgonderzoek hun longfunctie over een periode van 3 maanden nader onderzocht. Daarbij wordt gekeken of er een verband is tussen deze klachten en het niveau van fijnstof en ammoniak in de lucht.
Het kabinet is voornemens uw Kamer binnenkort per brief te informeren over de te nemen maatregelen en het vervolgonderzoek, zoals is aangegeven in de brief van 7 juli 2016. -
Vraag 3
Bent u voornemens actie te ondernemen naar aanleiding van de resultaten van dit onderzoek? Zo ja, welke acties? Zo nee, waarom niet?
Zie antwoord vraag 2.
-
Vraag 4
Wat is uw oordeel over het feit dat het bewustzijn onder Nederlanders over luchtvervuiling laag is? Zou een hoger bewustzijn onder Nederlanders door bijvoorbeeld bewustere keuzes kunnen bijdragen tot minder luchtvervuiling? Bent u bereid hiervoor actie te ondernemen? Zo ja, welke acties? Zo nee, waarom niet?
Er is mij geen onderzoek bekend waaruit blijkt dat het bewustzijn onder Nederlanders over luchtvervuiling laag is. Informatievoorziening over luchtkwaliteit en daarmee het verhogen van het bewustzijn gebeurt al via verschillende kanalen. Zo geeft het RIVM in opdracht van het Ministerie van IenM informatie via website en Teletekst over de luchtkwaliteit. Tevens was het Ministerie van IenM medefinancier van de app «mijn luchtkwaliteit» die aangeeft wat de huidige lokale luchtkwaliteit is. Ook is aan de app een verwachting toegevoegd voor de concentraties in de komende dagen, zodat iemand tijdig een keuze kan maken in wanneer naar buiten te gaan en/of inspanning te leveren. Daarnaast zijn op de website van MilieuCentraal informatie en handelingsmogelijkheden te vinden gerelateerd aan de actuele en de te verwachten luchtkwaliteit. In het kader van het programma Slimme en Gezonde Stad van het Ministerie van IenM worden momenteel initiatieven ontwikkeld die zich richten op informatievoorziening over luchtkwaliteit. Zo is er een initiatief dat zich richt op het kiezen van de schoonste route naar werk of school. Ook maakt de gemeente Nijmegen in het kader van het programma Slimme en Gezonde stad met financiering van IenM een mobiele website die aangeeft of het op dat moment – gezien de luchtkwaliteit en het weer – verstandig is om te stoken of juist niet. Deze site zal niet alleen in Nijmegen beschikbaar zijn, maar zal worden geladen met landelijke data en dus voor iedere Nederlander op zijn of haar locatie te raadplegen zijn. Tevens geven ook andere partijen zoals het Longfonds informatie aan de groep mensen die gevoelig is voor luchtvervuiling. Een belangrijke ontwikkeling is dat steeds meer Nederlanders zelf de lokale luchtkwaliteit meten met eigen apparatuur. De technische ontwikkelingen in deze apparatuur gaan snel. Het RIVM bekijkt in hoeverre deze metingen een bijdrage kunnen leveren aan het landelijk meetnet luchtkwaliteit.
-
Vraag 5
Waarom is in de Europese Unie (EU) gekozen voor een hogere norm dan die van de World Health Organization (WHO)? Bent u bereid te pleiten voor een EU-norm op het niveau van de WHO-norm?
De Europese Commissie heeft in 2008 grenswaarden vastgelegd in de Richtlijn Luchtkwaliteit. Zo zijn er grenswaarden voor de maximaal toegestane concentraties op leefniveau van fijn stof (PM10), de fijnere fractie van fijn stof (PM2,5) en stikstofdioxide (NO2). De keuze van de grenswaarden is het resultaat geweest van een afweging van het gewenste beschermingsniveau en hetgeen haalbaar was. Voor NO2 geldt dat de Europese grenswaarde gelijk is aan de WHO-streefwaarde. De streefwaarden voor PM10 en PM2,5 van de WHO zijn lager dan de Europese grenswaarden. Omdat luchtkwaliteit zich niet houdt aan landsgrenzen is inzet in Europees verband essentieel. Zo is recent door de inzet tijdens het Nederlandse voorzitterschap de NEC-richtlijn herzien die de uitstoot van verontreinigende stoffen binnen Europa op termijn vermindert. Het halen van de reductiedoelstellingen uit de herziene NEC richtlijn is voor veel lidstaten een ambitieuze opgave. Ik acht een pleidooi in EU-verband voor strengere normen in dit licht op dit moment niet kansrijk. Dit neemt niet weg dat ik nationaal blijf inzetten op een permanente verbetering van de luchtkwaliteit, zo werken we toe naar de streefwaarden van de WHO.
29 september 2016 - 24 november 2016
56 dagen
Het bericht 'Aantal dumpingen drugsafval afgelopen jaren gestegen' |
|
Foort van Oosten (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), Remco Dijkstra (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
Sharon Dijksma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA), Ard van der Steur (minister justitie en veiligheid) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Aantal dumpingen drugsafval afgelopen jaren gestegen»?1
Ja.
-
Vraag 2
Bent u het met de politie eens dat veel lozingen niet gezien of geregistreerd worden en dat de cijfers dus het topje van de ijsberg laten zien? Zo ja, hoe kan dit worden verbeterd?
Het valt niet uit te sluiten dat een deel van dumpingen en lozingen onopgemerkt blijft. Niet alle gevallen van drugsafvaldumping en lozing worden bij de politie gemeld en daarmee ook niet geregistreerd. Om een completer beeld te krijgen zijn meldingen aan de politie van belang. In verschillende initiatieven wordt er aandacht aan besteed om het bewustzijn te versterken en het aantal meldingen te verhogen. Voorbeelden hiervan zijn de regionale en lokale protocollen met betrekking tot drugslozingen. Zie ook de antwoorden op Kamervragen van de leden Belhaj, Bergkamp, Koşer Kaya en Van Veldhoven (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2016–2017, nr. 575), die gelijktijdig met deze antwoorden aan uw Kamer zijn gezonden.
-
Vraag 3
Acht u de huidige inzet afdoende? Wat is uw reactie op de stelling dat veel zaken als geïsoleerd incident worden gezien? Zou het koppelen van zaken een effectievere bestrijding teweeg kunnen brengen? Zo ja, bent u bereid daartoe een inspanning te ondernemen?
De aanpak van de productie van synthetische drugs en de aanpak van het dumpen van afval dat daarbij wordt geproduceerd is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van bestuur, politie en Openbaar Ministerie (OM). In Zuid-Nederland wordt ondermijnende criminaliteit integraal en intensief aangepakt. U bent hier onlangs ook over bericht in antwoord op Kamervragen van de leden Segers en Dik-Faber2 en met het jaarbericht intensivering aanpak ondermijning in Zuid-Nederland3, zoals dat op 15 juni jl. aan uw Kamer is gezonden. De aanpak richt zich zowel op het effectief verstoren van de criminele industrie als op het versterken van de bestuurlijke weerbaarheid en integriteit. Daarnaast loopt het project «Samen tegen Dumpen» in Noord-Brabant, waar wordt samengewerkt om de gevolgen van drugsdumpingen te beperken. Een vergelijkbaar initiatief bestaat in Limburg. Door deze integrale benadering worden dumpingen niet als geïsoleerd incident gezien.
-
Vraag 4
Op welke wijze wordt via (forensisch) onderzoek getracht de vervuiler op te sporen en de schade te verhalen? Bij hoeveel van de geregistreerde dumpingen in 2015 zijn de daders opgespoord? Hoe vaak en op welke manier is bij deze daders de schade van milieuvervuiling verhaald? Hoe kunnen deze cijfers worden verbeterd?
Waar mogelijk worden de kosten voor het opruimen van drugsafval verhaald op de daders. Politie en OM zijn hier alert op bij strafrechtelijke onderzoeken naar synthetische drugs.
Uit de registratiesystemen van het OM en de politie is geen volledig overzicht te genereren van zaken waarin verdachten zijn veroordeeld voor het dumpen van drugsafval en de eventueel op hen verhaalde kosten. Een drugsafvaldumping kan, afhankelijk van de concrete omstandigheden, in de registratiesystemen van het OM onder verschillende feiten worden vastgelegd, namelijk als een overtreding van de Opiumwet of als een milieudelict. -
Vraag 5
Gaan de huidige onderzoekmethoden voldoende met de tijd mee om de steeds veranderende wijzen van dumpen op te sporen en te vervolgen, met name in verband met de risico’s die daarmee gepaard kunnen gaan? Wordt kennis hierover bij opsporingsdiensten up-to- date gehouden? Zo ja, op welke wijze?
De politie kan sinds 2002 een beroep doen op de Landelijke Faciliteit Ondersteuning Ontmantelen (LFO) bij het ontmantelen van productieplaatsen van synthetische drugs en bij onderzoek van dumpingen van chemische afvalstoffen afkomstig van productieplaatsen. De specialisten van de LFO hebben de kennis en het expertiseniveau om deze werkzaamheden goed uit te voeren.
Grondeigenaren, alerte burgers en ketenpartners kunnen drugsdumpingen melden bij het milieupunt van de gemeenten of bij de politie via 0900-8844 (of 112 als elke seconde telt). Het opruimen van drugsafval behoort tot de taken van provincies, gemeenten, waterschappen en particuliere grondeigenaren. Indien een officier van de brandweer en/of milieurechercheur van de politie een drugsdumping aantreft, meldt hij dit via de meldkamer van de Landelijke Eenheid bij de LFO. De LFO adviseert ten behoeve van een veilige ontmanteling en het veiligstellen van sporen ten behoeve van opsporingsonderzoek. Het opsporingsonderzoek zelf wordt uitgevoerd door de reguliere recherchediensten.
29 september 2016 - 19 oktober 2016
20 dagen
Het bericht dat DuPont honderden kilo’s formaldehyde heeft gelekt |
|
Paul Ulenbelt (SP), Eric Smaling |
|
Sharon Dijksma (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA), Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA) |
|
|
|
|
-
Vraag 1
Wat is uw oordeel over het bericht dat DuPont 2.730 kilo van het kankerverwekkende formaldehyde heeft gelekt?1
Elke ongewenste emissie van gevaarlijke stoffen is een reden tot zorg, ook voor mij. Omdat er van dit incident namens de provincie Zuid-Holland, het bevoegd gezag voor dit bedrijf, aangifte is gedaan bij het Openbaar Ministerie acht ik het niet gepast op dit moment een nader oordeel te geven.
-
Vraag 2
Hoe oordeelt u over het feit dat ondanks een Europees verbod het fabrikanten toch is toegestaan voorlopig met deze stof te blijven werken?
Er bestaat geen Europees of nationaal verbod voor het gebruik van formaldehyde. Omdat de stof sinds 1 januari 2016 Europees ingedeeld2 is als kankerverwekkend, categorie 1B, geldt er wel een minimalisatieplicht, zowel voor de blootstelling van werknemers als voor de emissie naar het milieu. De vergunning die het bedrijf heeft voor de emissie van formaldehyde houdt hier rekening mee.
-
Vraag 3
Welke gevolgen heeft deze lekkage voor de medewerkers die deze dagen aanwezig waren in de fabriek?
De werkgever is verantwoordelijk voor de bescherming van de gezondheid en veiligheid van de werknemers tegen risico’s van het werk zoals de blootstelling aan gevaarlijke stoffen.
DuPont heeft laten weten dat in de fabriek afgelopen juni als proef op meerdere plekken detectoren zijn geplaatst die de concentratie formaldehyde meten. Doel van deze detectoren is om ongewenste formaldehyde-emissies in de afdeling in een zo vroeg mogelijke stadium te detecteren zodat blootstelling van de medewerkers en de omgeving wordt voorkomen. De gemeten waarden volgens het bedrijf geven geen indicatie van directe (acute) gezondheidsschade bij de werknemers. Het is aan de werkgever en de werknemers om te bekijken, bijvoorbeeld via een arbeidsgezondheidskundig onderzoek, of er op de lange termijn door het incident gezondheidsschade kan optreden. Inspectie SZW betrekt de door het bedrijf gemeten waarden bij het lopende onderzoek naar dit incident. -
Vraag 4
Is melding gedaan bij de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid? Zo ja, was dat voor of na de omvang van de lekkage bekend werd? Volgt nader onderzoek naar eventuele gevolgen van deze lekkage voor de gezondheid van de werknemers?
Ja, Inspectie SZW is door de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid op 22 september 2016 op de hoogte gebracht van dit incident en de omvang van de lekkage. Inspectie SZW en de provincie Zuid-Holland doen samen een nader onderzoek naar de oorzaak en gevolgen van dit incident.
-
Vraag 5
Wordt nader onderzocht wat eventuele nadelige effecten van deze lekkage voor omwonenden en milieu kunnen zijn? Zo nee, kan met absolute zekerheid worden gesteld dat er geen gevolgen voor de gezondheid van omwonenden en milieu niet de nadelige effecten van deze lozing gaan ondervinden?
Ja, door het bedrijf is zo’n onderzoek uitgevoerd. De eerste indicatie is dat de lekkage niet tot nadelige gevolgen voor de gezondheid van omwonenden of het milieu heeft geleid. De resultaten van het onderzoek zijn overgedragen aan de provincie Zuid-Holland, die het onderzoek en de uitkomsten zal beoordelen en zal meenemen in het gezamenlijke onderzoek zoals gemeld bij het antwoord op vraag 4.
-
Vraag 6
Kan worden toegelicht hoe dit lek twee dagen onopgemerkt heeft kunnen blijven? Kan daarbij ook worden toegelicht hoe het kan dat de ernst van de situatie door DuPont aanvankelijk zo werd onderschat?
Zoals aangegeven bij de antwoorden op vragen 1, 4 en 5 loopt het onderzoek van de betrokken overheden nog. Tevens is vanwege de hoogte van de emissie dit incident meldingsplichtig bij de Europese Commissie3. Dat betekent dat de Onderzoeksraad voor Veiligheid ook onderzoek doet naar dit incident. Ik kan op de uitkomsten van deze onderzoeken niet vooruitlopen.
Op 10 oktober vond er wederom een lekkage van formaldehyde plaats en dit incident wordt meegenomen in het eerder genoemde onderzoek van de betrokken overheden. DuPont heeft besloten om enkele productielijnen, op aandringen van provincie Zuid-Holland, tot nader order stil te leggen. -
Vraag 7
Deelt u de mening dat dit nieuwe incident opnieuw aantoont dat de wijze waarop het bedrijf met de veiligheid omgaat ernstige gebreken vertoont?
Zie antwoord vraag 6.
-
Vraag 8
Welke maatregelen worden genomen om deze structurele veiligheidsproblemen aan te pakken? Bent u bereid een extern onderzoek in te stellen naar de bedrijfscultuur van DuPont?
Zie antwoord vraag 6.
29 september 2016 - 4 januari 2017
97 dagen
Het zoutwinplan bij Kiel-Windeweer van Nedmag |
|
Eric Smaling |
|
Henk Kamp (minister economische zaken) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) |
|
Bronnen
2. Mits wetswijziging, thans in behandeling bij de Eerste Kamer, van kracht wordt
-
Vraag 1
Kent u het bericht «Kiel-Windeweer woedend om zoutwinplan Nedmag»?1
Ja.
-
Vraag 2
Is het waar dat in genoemd gebied sprake is van 440 schademeldingen als gevolg van de winning van aardgas door de NAM? Over welke tijdsperiode zijn deze meldingen gedaan?
Het getal van 440 schademeldingen in verband met gaswinning wordt door NAM niet herkend. Vanuit de gehele gemeente Hoogezand-Sappemeer, waar Kiel-Windeweer deel van uitmaakt, zijn sinds 2012 zo’n 10.000 meldingen van schade gedaan. Hiervan bevinden zich op dit moment 900 gevallen in het proces van contra-expertise.
-
Vraag 3
Bent u bereid een nulmeting uit te laten voeren door een nog – conform de Mijnbouwwet2 – in te stellen internationaal expert team en die een oordeel te laten vellen over deze winning en de mogelijke effecten op de leefomgeving?
Zoals ik heb aangegeven in het debat met uw Kamer over Groningen op 29 juni 2016 vind ik dat nulmetingen aan gebouwen kunnen helpen om, als er later schade is, te kunnen vaststellen of het verschil is veroorzaakt door mijnbouw. Ik heb daaraan toegevoegd dat ik die verplichting zal opleggen als de specifieke mijnbouwactiviteiten, de locatie of de omgeving daartoe aanleiding geven. Ik ben nu, zoals toegezegd, bezig met de uitwerking hiervan op basis van ervaringen hiermee in andere projecten. Ik heb nog geen winningsplan ontvangen voor deze nieuwe winning van Nedmag.
Een verplichting tot het uitvoeren van een representatieve nulmeting kan ik dan opnemen als voorschrift in het instemmingsbesluit met winningsplan.
Zoals beschreven in mijn brief van 24 juni 2016 (Kamerstuk 32 849, nr. 80) over het kennisprogramma effecten mijnbouw, wordt de taak van het wetenschappelijk adviespanel het bewaken van de wetenschappelijke inhoud, kwaliteit en onafhankelijkheid van het kennisprogramma. Het wetenschappelijk panel voert zelf geen of laat zelf geen onderzoek uitvoeren. Ik zal de vraag of de bodemdaling, die veroorzaakt wordt door gas- en zoutwinning, schade kan veroorzaken aan huizen voorleggen aan het wetenschappelijk panel. Ik zal hen vragen welke kennisvragen hieraan ten grondslag liggen en of hier nader en zo ja, welk onderzoek hiernaar gedaan moet worden. -
Vraag 4
Kunt u voorafgaand aan het mogelijk verstrekken van de winningsvergunning in kaart brengen hoe om gegaan wordt met de afhandeling van schade als gevolg van gaswinning en die van de winning van magnesiumzout? Hoe gaat voorkomen worden dat NAM en Nedmag eventuele schades als gevolg van ieders winning aan elkaar gaan toeschrijven? Hoe wordt bij schade aan woningen vastgesteld of die schade het gevolg is van bodemdaling (door zoutwinning) of door een beving (door gaswinning)?
Als uit inspectie van een schademelding het vermoeden naar voren komt dat sprake is van een samenloop van schade door beweging van de bodem door gaswinning met andere schadeoorzaken, dan is sprake van een complex schadegeval. Dit betekent dat de NCG een bemiddelende rol vervult bij de afhandeling. Indien zoutwinning door Nedmag daarbij als mogelijke medeoorzaak in beeld is, onderhoudt de NCG hierover contact met Nedmag.
29 september 2016 - 6 oktober 2016
7 dagen
-
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel «FrieslandCampina wil collectieve subsidie voor mestvergisters»?1
Ja.
-
Vraag 2
Is het mogelijk om in een collectief aanspraak te maken op de Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) regeling?
Het Besluit SDE+ biedt een grondslag voor het doen van gebundelde aanvragen. Dit kan alleen als de betreffende categorie productie-installaties bij ministeriële regeling is aangewezen. In mijn brief over de Nationale Energieverkenning 2015 (Kamerstuk 30 196, nr. 363) heb ik aangegeven samen met de Staatssecretaris van Economische Zaken met partijen uit de agroketen te werken aan een specifiek programma voor monomestvergisting. In dit verband verwijs ik graag naar mijn brief over een nieuwe regeling voor monomestvergisting, die ik parallel aan deze beantwoording naar uw Kamer stuur. In deze brief geef ik aan voornemens te zijn om een aparte regeling open te stellen voor het vergisten van mest op boerderijschaal. Over de voorgenomen regeling ben ik nog in gesprek met de Europese Commissie in het kader van de staatssteunprocedure.
-
Vraag 3
Zijn hier vanwege een collectief extra voorwaarden aan verbonden? Zo ja, welke?
Binnen de reguliere SDE+ is het noodzakelijk om een aanvraag in te dienen met opgave van de specifieke locatie en/of vergunningen. Ik ben voornemens deze eis in de voorgenomen regeling los te laten. De sector heeft aangegeven dat dit kan zorgen voor lagere ontwikkelingskosten en versnelde realisatie. Om niet-realisatie te voorkomen wordt van de subsidieontvanger wel een bankgarantie gevraagd waaruit bij niet-tijdige realisatie een boete wordt geïnd.
-
Vraag 4
Zijn er belemmeringen in de regelgeving om de ambitie van «Jumpstart» waar te maken, namelijk 200 mestvergisters in 2017 en binnen enkele jaren 1.000 mestvergisters?
Zie antwoord vraag 3.
-
Vraag 5
Kunnen boeren die niet deelnemen aan dit collectief ook een beroep doen op de SDE+? Zo nee, welke route hebben zij om hun bijdrage te leveren aan het reduceren van de uitstoot van broeikasgassen?
Monomestvergisting is als aparte categorie opgenomen binnen de reguliere SDE+. Individuele boeren kunnen derhalve een aanvraag doen binnen de reguliere SDE+, maar zullen ook subsidie kunnen aanvragen binnen de voorgenomen regeling.