Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het feit dat Ziggo dit jaar het analoge pakket met vijf zenders gaat inkrimpen, van 30 naar 25 zenders?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat deze inkrimping van zenders gepaard dient te gaan met een daling van het abonnementstarief? Zo ja, wat gaat u ondernemen om deze prijsdaling te bewerkstelligen? Zo nee, deelt u de mening dat analoge kijkers niet verplicht mogen worden om ook te betalen voor het digitale aanbod?

De overheid gaat niet over het prijsbeleid van Ziggo. De Mediawet stelt eisen aan de omvang van basispakket en niet aan de prijs. Ik heb geen aanwijzingen dat Ziggo het analoge pakket kleiner wil maken dan het wettelijke minimum van 15 televisiezenders. Volledige omschakeling naar digitale doorgifte is sowieso mogelijk.
OPTA en de NMA kunnen onder bepaalde omstandigheden ingrijpen als er sprake is van (misbruik van) een economische machtspositie. OPTA heeft eerder maatregelen genomen om concurrentie op de kabel te bevorderen zodat kijkers kunnen kiezen uit meer aanbieders op het netwerk van de grote kabelexploitanten Ziggo en UPC. Zoals bekend heeft de rechter die besluiten in augustus 2010 vernietigd. OPTA is bezig de markt voor televisiedistributie opnieuw te onderzoeken en zal naar verwachting binnenkort een conceptbesluit voor consultatie publiceren. De minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie organiseert overleg met de kabelbedrijven en Tele2 om vrijwillige overeenstemming te helpen bereiken.
Wat rest, zijn regels voor consumentenbescherming in de Telecommunicatiewet (artikel 7.2). Telecommunicatiebedrijven moeten klanten minimaal vier weken voor wijziging in de dienstverlening informeren en recht geven op beëindiging als de wijziging niet aantoonbaar in het voordeel van de klant is. Ziggo voldoet naar eigen zeggen aan deze verplichtingen. Is dit niet het geval, dan kan OPTA handhaven.
Ziggo biedt analoge abonnees de mogelijkheid tegen hetzelfde tarief van € 16,95 over te stappen op een uitgebreider digitaal basispakket. Abonnees moeten dan wel zelf een set-top box aanschaffen. Concluderend is het op dit moment aan consumenten om te besluiten of ze onder deze voorwaarden klant blijven bij Ziggo of overstappen naar alternatieve aanbieders, zoals KPN (IPTV en Digitenne), Tele2 (IPTV) of Canal Digitaal (satelliet).

Vraag 3

Hoe oordeelt u over het bericht van Ziggo aan Programmaraden, waarin wordt gesteld dat het niet zeker is dat onder andere buitenlandse publieke zenders (zoals BBC, TV5 Monde, CNN, ARD) beschikbaar zullen zijn voor analoge distributie door Ziggo in 2011/2012?2

Navraag bij Ziggo leert dat het kabelbedrijf inderdaad met enkele omroepen, waaronder buitenlandse publieke zenders, onderhandelt over hernieuwing van contracten. Volgens Ziggo is dit noodzakelijk vanwege de overgang van analoge naar digitale doorgifte. Ziggo heeft enkele programmaraden gevraagd er rekening mee te houden dat sommige buitenlandse zenders mogelijk niet meer beschikbaar zijn voor analoge distributie.
Uitgangspunt van de Mediawet is dat kabelbedrijven het advies van de programmaraad opvolgen en de noodzakelijke overeenkomsten sluit met omroepen. Kabelbedrijven kunnen alleen afwijken van het advies indien hiervoor zwaarwegende argumenten zijn. Uit de wetsgeschiedenis en jurisprudentie blijkt dat zwaarwegende redenen kunnen zijn dat het advies in strijd is met het (auteurs)recht, het advies onvoldoende onderbouwing of invulling geeft aan de pluriformiteit, of de economische exploitatie van het kabelnet in gevaar brengt. Ik begrijp uit de vragen dat de Kamer zich zorgen maakt dat Ziggo mogelijk misbruik maakt van het auteursrecht om af te wijken van het advies van programmaraden.
Ik kan en wil daar niet over oordelen. Bij geschillen oordeelt in eerste instantie het Commissariaat voor de Media. Partijen kunnen tegen een besluit van het Commissariaat bezwaar maken bij de (bestuurs)rechter.

Vraag 4

Bent u nog steeds van mening dat buitenlandse publieke zenders deel horen uit te maken van een pluriform pakket?3 Zo ja, hoe oordeelt u over het feit dat «de zenders contracten krijgen voorgeschoteld waarin staat dat zij afzien van analoge doorgifte als zij digitaal door Ziggo worden doorgegeven»?2

De «mening» dat buitenlandse publieke zenders deel uit behoren te maken van een pluriform pakket, ontleent de Kamer aan een brief van mijn voorganger van eind 2009 over diverse alternatieven voor de huidige programmaraden. Voor de zomer zal ik de Kamer informeren welk vervolg dit kabinet geeft aan de voorgenomen wetswijziging.
Op dit moment geldt de Mediawet 2008. Dit betekent dat het wettelijke basispakket bestaat uit minimaal 15 televisiezenders. Hiervan zijn zeven televisiezenders van publieke omroepen bij wet voorgeschreven: drie landelijke, een regionale, een lokale en twee van de Vlaamse publieke omroep. Over de overige acht televisiezenders adviseren lokale programmaraden de kabelexploitanten. De rol van programmaraden is om een stem te geven aan de voorkeuren van verschillende bevolkingsgroepen (artikel 6.20 van de Mediawet 2008). De afgelopen jaren was het standaardpakket op de kabel groter dan het wettelijke basispakket van vijftien zenders, namelijk 30 tot 35 analoge televisiezenders. Naast de in de wet genoemde publieke zenders, waren de populairste Nederlandse zenders daarin als vanzelf opgenomen. In die omstandigheden hebben programmaraden hun advies benut voor opname van kleinere zenders, zoals muziekzenders voor jongeren, gespecialiseerde nieuwszenders en publieke zenders uit omringende landen. Nu het analoge standaardpakket kleiner wordt, ontstaat een zekere spanning tussen populariteit en pluriformiteit van het standaardpakket. Dit verklaart waarom er meer druk lijkt te staan op de relatie tussen kabelexploitanten en programmaraden.
Ik heb geen oordeel over de samenwerking tussen Ziggo en diens lokale programmaraden. Wanneer er geschillen zijn, is het Commissariaat voor de Media bevoegd om besluiten te nemen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat Programmaraden door de actie van Ziggo belemmerd worden in hun wettelijke taak om een pluriform pakket te adviseren? Zo ja, wat gaat u hiertegen ondernemen? Bent u bereid de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) hiernaar te laten kijken?

Zoals opgemerkt onder vraag 3) voorziet de Mediawet in het benodigde toezicht en behandeling van geschillen door het Commissariaat. Overigens treedt het Commissariaat pas op indien Ziggo de (definitieve) adviezen van programmaraden over de invulling van het kleinere analoge pakket niet opvolgt.
De NMA kan alleen optreden tegen overtreding van de Mededingingswet. Het gaat hier echter niet om een mededingingsrechtelijke kwestie.

Vraag 6

Hoe oordeelt u over de ongelijkheid in het zenderaanbod tussen kabelexploitanten, indien Ziggo stopt met analoge doorgifte van buitenlandse publieke zenders? Bent u bereid (wettelijke) maatregelen te nemen waardoor zenders, die zich beschikbaar stellen voor het (analoge) aanbod bij de ene kabelexploitant, zich ook moeten laten opnemen in het pakket van andere kabelexploitanten?

Dat kabelexploitanten niet dezelfde analoge en digitale standaardpakketten hebben acht ik niet problematisch, zolang de spelregels van de Mediawet worden gevolgd. Regionale differentiatie biedt bovendien de gelegenheid om tegemoet te komen aan regionale voorkeuren in de verzorgingsgebieden van kabelbedrijven. De adviezen van lokale programmaraden zijn ook niet gelijkluidend en mede bedoeld om regionale voorkeuren over het voetlicht te brengen.

Vraag 7

Hoe oordeelt u over het feit dat kabelexploitanten in het digitale pakket zonder enig overleg of waarschuwing zenders kunnen laten verdwijnen?

Zoals gesteld onder4 moeten kabelexploitanten hun klanten tijdig informeren over wijzigingen in de dienstverlening. Op dat moment kunnen abonnees ook opzeggen. Blijven kabelexploitanten in gebreke, dan kan OPTA optreden.
Ik neem de gelegenheid om de Kamer te informeren over de wijze waarop in de Mediawet 2008 de overgang van analoge naar digitale doorgifte van televisie via de kabel is geregeld. Zolang meer dan de helft van de abonnees analoge radio en televisie ontvangt, moet de kabelexploitant minimaal 15 televisie en 25 radiokanalen analoog blijven doorgeven, waaronder de voorgeschreven publieke zenders en de door de programmaraad geadviseerde zenders. Een kabelexploitant dient deze zelfde zenders – plus regionale publieke zender(s) uit de aangrenzende provincie(s) – door te geven in het digitale basispakket zodra meer dan de helft van zijn abonnees het programma-aanbod op digitale wijze ontvangt. Ziggo heeft nu beide verplichtingen, omdat het bedrijf alle abonnees – ook degenen met een digitaal pakket – voorziet van analoge signalen (die zonder set-top box te ontvangen zijn op extra toestellen in huis). De Mediawet verplicht kabelexploitanten niet om analoge signalen naast de digitale signalen te blijven doorgeven. Wanneer een kabelexploitant alleen digitale signalen doorgeeft, dan gelden onverkort de mediawettelijke bepalingen voor het basispakket, inclusief advisering door de programmaraad.

Vraag 8

Bent u bereid een voorstel te doen voor de oprichting van een instantie waar klanten terecht kunnen met klachten en opmerkingen over het (digitale) zenderaanbod? Wilt u daarbij de mogelijkheid betrekken dat klanten daadwerkelijk invloed krijgen op de samenstelling van het digitale aanbod?3

Voor de zomer zal ik de Kamer informeren welk vervolg dit kabinet geeft aan de voorgenomen wetswijziging om het systeem van programmaraden te vervangen door een eigentijdse variant van consumenteninvloed. Het kabinet wil de regeling bovendien beter toesnijden op digitale omroepdistributie.

Vraag 9

Deelt u de mening dat u door de huidige ontwikkelingen de les mag trekken dat nieuw in te stellen klantenraden voor de kabel over voldoende invloed moeten beschikken? Deelt u de mening dat een belangrijke eis daarbij de onafhankelijkheid van deze klantenraden is?

Zie het antwoord onder 8)

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Brein nam servers van piraten illegaal in beslag»?1

Naar aanleiding van het bericht en de gestelde vragen heb ik bij de betrokken partijen navraag laten doen. Daaruit blijkt dat partijen verschillen van mening over wat zich precies heeft voorgedaan. Zij zijn op dit moment nog met elkaar in gesprek. Mogelijk volgt nog een procedure bij de rechter. Ik onthoud mij daarom van een inhoudelijke reactie. Verder verwijs ik naar mijn antwoorden op de vragen 2, 3 en 4 van de vragen van de leden Hennis-Plasschaert, Taverne en Van der Steur (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2004).

Vraag 2

Klopt het dat eigendom onrechtmatig in beslag is genomen?

Hiervoor verwijs ik naar mijn antwoorden op de vragen 2, 3 en 4 van de vragen van de leden Hennis-Plasschaert, Taverne en Van der Steur (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2004).

Vraag 3

Deelt u de mening dat dergelijke eigenrichting onwenselijk is en dat om soortgelijke toestanden in de toekomst te voorkomen de handhaving van de naleving van het auteursrecht beter kan worden toevertrouwd aan een overheidsinstantie?

Het uitgangspunt bij het auteursrecht is dat het in beginsel aan de rechthebbenden is om te zorgen voor de handhaving. Daarbij staat het partijen bijvoorbeeld vrij om rechtsmaatregelen te treffen, voor zover deze in overeenstemming zijn met de daarvoor geldende regels, zoals onder meer neergelegd in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Overtreedt een rechthebbende de regels, dan kan dit leiden tot een plicht om de daardoor geleden schade te vergoeden. In bepaalde omstandigheden kan er bovendien sprake zijn van een strafbaar feit. Ik ben van mening dat deze middelen afdoende zijn om eventuele misstanden aan te pakken. De mening dat de handhaving van de naleving van het auteursrecht beter kan worden toevertrouwd aan een overheidsinstantie deel ik niet.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het feit dat op dit moment langs de rijksweg A4 bij Leiderdorp een mysterieus reclamebord met zwarte en witte vlakken staat, een zogeheten Quick Response-code?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat deze code alleen met een smartphone ontcijferd kan worden en dat rijdende automobilisten de telefoon moeten pakken om de boodschap te ontcijferen? Deelt u de mening dat dit tot levensgevaarlijke situaties kan leiden?

Rijkswaterstaat hanteert als richtlijn dat een object wat niet relevant is voor de rijtaak de aandacht maximaal twee seconden mag vasthouden.
Wanneer een bestuurder besluit een foto van dit object te maken wordt in de eerste plaats de regel betreffende het gebruik van een mobiele telefoon in de auto overtreden. Daarnaast zal naar alle waarschijnlijkheid de aandacht meer dan twee seconde van het verkeer zijn afgeleid waardoor de verkeersveiligheid negatief beïnvloed kan worden.

Vraag 3

Deelt u de mening dat dit soort borden niet langs een (autosnel-)weg hoort? Zo nee, waarom niet?

Gelet op hetgeen ik aangeef in mijn antwoord op vraag twee ben ik van mening dat dit bord niet thuis hoort langs de snelweg.

Vraag 4

Bent u bereid om onmiddellijk actie te ondernemen en dit bord vandaag nog (te laten) verwijderen? Zo nee, waarom niet?

Aangezien het bord op het grondgebied van de gemeente Leiderdorp staat heb ik geen bevoegdheid om dit bord te verwijderen. Desondanks heb ik de eigenaar van het bord, ontwikkelaar Bohemen, bereid gevonden om het bord te verwijderen.

Vraag 5

Hoe gaat u in de toekomst voorkomen dat borden als deze langs de (autosnel-)wegen geplaatst worden?

Het staande beleid van Rijkswaterstaat is dat er geen commerciële uitingen zijn toegestaan binnen de eigen beheergrenzen. Een uitzondering hierop vormen borden met een vooraanduiding voor tankstations en de merkaanduiding. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de plaatsing van objecten op het eigen grondgebied.
Binnen mijn departement wordt momenteel gewerkt aan een beleidskader «afleiding». Dit kader beschrijft criteria om van (geplande) objecten langs auto(snel) snelwegen vast te stellen of zij de verkeersveiligheid negatief kunnen beïnvloeden. Met objecten worden in dit kader o.a. gebouwen, windturbines, billboards en kunstobjecten bedoeld. Wanneer objecten de verkeersveiligheid negatief kunnen beïnvloeden is dit een grond voor Rijkswaterstaat om een aanvraag voor een vergunning te weigeren. Wanneer het object buiten het beheergebied van Rijkswaterstaat wordt gerealiseerd, zoals in deze casus het geval is, zal dit beleidskader worden gebruikt om een standpunt in te nemen richting de betreffende decentrale overheid.
Dit beleidskader zal besproken worden met de VNG en mijn verwachting is dat het rond de zomer wordt vastgesteld waarna het aan alle gemeenten over wiens grondgebied een auto (snel) weg loopt wordt aangeboden.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de brief die de Stichting Regionale Omroep Overleg en Samenwerking (ROOS) op 15 februari 2011 aan u heeft geschreven, waarin deze stichting ROOS namens de regionale omroepen evenals in eerdere brieven bezwaren uit ten aanzien van het digitaliseringsbeleid voor de radio?

Ja.

Vraag 2

Onderschrijft u de opvatting dat het belangrijk is dat er regionale omroepen zijn voor mensen in desbetreffende regio’s? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe worden de wensen van de regionale omroep bij uw beleid betrokken?

Ja, de regionale omroepen bedienen een grote groep luisteraars. Zij zijn daarmee een belangrijk onderdeel van het verlengings- en digitaliseringsbeleid voor etherradio, zoals dat is verwoord in de brief aan uw Kamer van juni 20091. Dit beleid gaat er van uit dat zowel publieke als commerciële omroepen kunnen deelnemen aan de digitalisering. Om de digitalisering van de regionale omroepen te bevorderen, heb ik in september 2009 een Taskforce Regionale Digitalisering opgericht, met daarin een vertegenwoordiging van de regionale publieke omroepen. Deze Taskforce heeft in oktober vorig jaar aan mij advies uitgebracht. Ik heb dit advies verwerkt in het beleid zoals dat eind vorig jaar is geconsulteerd en in de brief aan uw Kamer van 13 januari dit jaar2 verder is uitgewerkt.

Vraag 3

Wat vindt u ervan dat – als regionale omroepen inderdaad het bovenregionale kavel krijgen toebedeeld – zeven van de dertien omroepen te maken krijgen met onvoldoende dekking, waardoor bijvoorbeeld Omroep Flevoland wel in Almelo maar niet in Almere kan worden ontvangen, Omroep Brabant niet in het westelijk deel van de provincie Brabant te ontvangen is, en Omroep Gelderland in een groot deel van de Betuwe niet te beluisteren is? Wat gaat u hieraan doen?

In de eind vorig jaar gehouden consultatie van het verlengings- en digitaliseringsbeleid heb ik een reactie ontvangen van de stichting ROOS die ziet op het punt van dekking. In de nadere uitwerking van het beleid naar aanleiding van de consultatie wordt hier rekening mee gehouden, zodat de regionale publieke omroepen ook digitaal hun hele verzorgingsgebied kunnen bedienen.
Daarnaast ben ik, conform mijn toezegging tijdens het Algemeen Overleg van 15 december 2010, met stichting ROOS in overleg over een eventuele kavelruil.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat dit gebrekkige bereik niet alleen ongewenst is maar ook onverantwoord in verband met de rol van de lokale omroep in geval van (regionale) calamiteiten?

Ik ga er bij de beantwoording van uit dat in deze vraag de regionale omroep bedoeld wordt en niet de lokale omroep.
Zoals ik in mijn antwoord op de vorige vraag heb aangegeven, wordt bij de uitwerking van het beleid gerealiseerd dat de regionale publieke omroepen in heel hun verzorgingsgebied dekking kunnen krijgen. Daarmee voorzie ik geen problemen met het bereik.
Ten aanzien van de calamiteiten functie geldt dat de ontwikkeling van digitale radio zich op dit moment nog in het beginstadium bevindt; er zijn nog weinig omroepen op het digitale platform vertegenwoordigd en er zijn nog weinig luisteraars. Met het inzetten van het verlengings- en digitaliseringsbeleid is het de verwachting dat digitale radio de komende jaren radio in grote delen van Nederland beschikbaar komt en dat luisteraars overstappen van analoge naar digitale radio. Indien digitale radio een succes wordt, zal worden bezien welke rol de regionale publieke omroepen kunnen vervullen om de calamiteitenfunctie in het digitale domein te vervullen.

Vraag 5

Bent u bereid om op zeer korte termijn hiervoor – in overleg met betrokken actoren – te komen tot een oplossing en de Kamer hierover voor 1 mei 2011 te informeren?

Ik kan u melden dat ik intensief met de stichting ROOS in overleg ben om te kijken onder welke condities zij deel kunnen nemen aan het digitaliseringsbeleid. Zoals ik tijdens het Algemeen Overleg van 15 december 2010 heb aangekondigd, wordt hierbij ook een eventuele kavelruil betrokken. Ik verwacht op korte termijn meer duidelijkheid te kunnen geven en zal u hierover voor 1 mei a.s. informeren.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «NPO:1 Commerciële zenders houdt FunX buiten CLO?23

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat commerciële radiopartijen bewust verbeteringen van het Continu Luisteronderzoek saboteren? Zo ja, welke mogelijkheden heeft u om in te grijpen?

Dat klopt niet. Binnen het Continu Luisteronderzoek (CLO) is de afgelopen jaren een aantal verbeteringen aangebracht om moeilijk bereikbare doelgroepen zoals allochtonen en jongeren beter te kunnen werven. Het Radio Advies Bureau (RAB) is opdrachtgever van het CLO namens de publieke en commerciële radiozenders. Zij melden dat het aantal allochtone panelleden weliswaar is gestegen met 67% maar dat niet iedereen uiteindelijk actief meedoet. De afgelopen maanden is deze groep tijdens het onderzoek extra begeleid door onderzoeksbureau Intomart GfK. De ervaringen hiermee worden meegenomen in het nieuwe luisteronderzoek dat start in 2012. Op dit moment wordt het nieuwe luisteronderzoek samen opgezet met adverteerders, mediabureaus en radiostations. In de openbare tender hiervoor is veel aandacht besteed aan de representativiteit van allochtonen.4 Het nieuwe luisteronderzoek wordt eigendom van betrokken partijen waardoor een gezamenlijke verantwoordelijkheid ontstaat voor het onderzoek. FunX kan hierin participeren.
Het luisteronderzoek is een verantwoordelijkheid van de radiozenders zelf. Ik heb daar geen directe invloed op. Wel hebben mijn voorgangers de afgelopen jaren bij gelegenheid opgeroepen tot een adequate vertegenwoordiging van minderheden in het reguliere kijk- en luisteronderzoek zodat effecten van programmatische inspanningen zichtbaar worden voor managers van mediabedrijven en voor adverteerders.5

Vraag 3

Deelt u de mening dat het van groot belang is dat de «onzichtbare» stadsjongeren van 15 tot en met 34 jaar worden meegenomen in het luisteronderzoek? Hoe beoordeelt u in dat verband de aanbevelingen van de Universiteit Utrecht om de representativiteit te verbeteren?4

Het is voor alle betrokken partijen van belang dat zoveel mogelijk doelgroepen in de samenleving vertegenwoordigd zijn in het luisteronderzoek, ook jongeren in de leeftijd 15 tot 34 jaar.
Vanuit dat oogpunt vind ik dat er continu aandacht moet zijn voor de representativiteit van onderzoek, maar dat geldt voor elk onderzoek en niet alleen voor het luisteronderzoek. Ik realiseer mij ook dat het in de werkelijkheid een ingewikkelde opgave is om volledige representativiteit te realiseren. Daar spelen praktische afwegingen en een kosten/baten analyse ook een rol bij.
De aanbevelingen in het rapport van de Universiteit Utrecht zijn vooral methodologisch van aard. Het is aan de opdrachtgevers van het luisteronderzoek om deze aanbevelingen te betrekken bij de verbeteringen van het onderzoek.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het CLO zo snel mogelijk wel representatief dient te zijn? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke actie gaat u ondernemen zodat we niet hoeven te wachten tot 2012?

Zoals gemeld in antwoord op vraag 2 loopt er een openbare tender voor het luisteronderzoek 2012 waarin veel aandacht is voor representativiteit van jongeren en allochtonen. De NPO heeft het belang van een representatief CLO benadrukt en is op dit moment in gesprek met partijen om te bekijken of er eerder dan 2012 verbeteringen kunnen worden aangebracht. Het is daarbij wel belangrijk dat alle partijen zich hierin kunnen vinden zodat er één betrouwbare maatstaf is voor omroepen en adverteerders.

Vraag 1

Bent u bekend met het initiatief MEDIA & COO van de organisatie OUDERS & COO?1

Ja.

Vraag 2

In hoeverre herkent u zich in de conclusie van OUDERS & COO dat de codeurs van Kijkwijzer in de loop der jaren soepeler met de checklist omgaan en dat het toezicht hierop gebrekkig is? Welke gevolgen verbindt u hieraan?

Hier herken ik mij niet in. Het Kijkwijzer systeem is gebaseerd op wetenschappelijke kennis, speelt in op nieuwe ontwikkelingen in het media-aanbod en houdt zorgvuldig rekening met de wensen van ouders en opvoeders. De kwaliteit van de Kijkwijzer classificaties van televisieprogramma’s en films wordt regelmatig gecontroleerd door medewerkers van het NICAM. Het Commissariaat voor de Media houdt metatoezicht op de wijze waarop omroepen en distributeurs de Kijkwijzer toepassen en brengt hierover jaarlijks zijn rapport uit. Over 2009 concludeerde het Commissariaat dat: «De classificaties betrouwbaar, valide, stabiel, consistent en nauwkeurig zijn en dat het NICAM zorgvuldig waakt over de betrouwbaarheid van het systeem».

Vraag 3

Bent u ook van mening dat alternatieve beoordelingen naast de Kijkwijzer voor ouders verwarrend kunnen werken en dat zoveel mogelijk gestreefd moet worden naar eenduidigheid in de advisering? Bent u in dit licht bereid te bezien welke lessen getrokken kunnen worden uit het onderzoek van OUDERS & COO, waaruit blijkt dat de Kijkwijzer in internationaal perspectief op diverse punten flink afwijkt?

Ik vind dat de Kijkwijzer de aangewezen methode is om ouders en opvoeders te informeren over mogelijke schadelijkheid van mediaproducties. Er kunnen uiteraard maatschappelijke initiatieven zijn die vanuit een eigen perspectief ouders informeren. Het is daarbij in het belang van ouders dat helder is waarop vergelijkingen zijn gebaseerd.
Ik deel de conclusie van Ouders & COO niet dat Kijkwijzer in internationaal perspectief afwijkt. In het Duitse wetenschappelijke tijdschrift TV-Diskurs wordt elk kwartaal een vergelijking van Europese filmclassificaties gepubliceerd. Daaruit blijkt stelselmatig dat de Kijkwijzer classificaties voor het overgrote deel in lijn zijn met Duitsland, Engeland en Scandinavië.
Internationale vergelijkingen kunnen overigens niet zomaar gemaakt worden omdat de uitgangspunten niet altijd gelijk zijn. Kijkwijzer waarschuwt voor mogelijke schadelijkheid, terwijl de classificaties van buitenlandse keuringen vaak een combinatie zijn van schadelijkheid en geschiktheid.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u het pleidooi voor een krachtige ouderorganisatie in medialand, die zich als een effectief tegenwicht in de markt kan opstellen? Op welke wijze wilt u naast voorlichting ook de positie van ouders als belangenbehartiger versterken?

Bij de Kijkwijzer zijn ouders vanaf de start betrokken via consumentenonderzoek en via de onafhankelijke Adviescommissie van het NICAM. Dat vind ik voor dit systeem afdoende. Verschillende vertegenwoordigers van ouderorganisaties zijn lid van deze commissie en hebben zo invloed op het systeem. Ouders & Coo is in het verleden herhaaldelijk uitgenodigd om deel uit te maken van deze commissie maar kiest hier niet voor.

Vraag 5

Heeft het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM) inmiddels besloten aan de Kijkwijzer een criterium voor hufterig gedrag toe te voegen, gelet op de mogelijke agressie die het gevolg is van bepaalde films?2 Zo nee, bent u bereid hierop bij het NICAM aan te dringen?

De huidige pictogrammen die waarschuwen voor geweld en ruw taalgebruik zijn ook van toepassing op «hufterig gedrag». Ik heb het NICAM gevraagd om nog eens na te gaan of hufterig gedrag in de codering voldoende zwaar wordt meegewogen. Het NICAM heeft aangegeven te zullen onderzoeken of er reden is om met de wetenschappers te bekijken of dit aanleiding geeft de criteria aan te passen. Dit eist zorgvuldigheid en dient – zoals het hele Kijkwijzer systeem – gebaseerd te zijn op feiten en wetenschappelijke inzichten.

Vraag 6

Onderkent u dat voor de status van de Kijkwijzer van belang is dat de uitwerking en handhaving consequent ter hand worden genomen? Hoe is de coulanceregeling voor bioscopen om kinderen vanaf 14 jaar onder begeleiding toe te laten bij films die slechts voor 16-jarigen geschikt zijn te rijmen met de systematiek van de Kijkwijzer? Bent u van plan hier een eind aan te maken? Zo nee, waarom niet?

In 2010 hebben de daartoe aangewezen buitengewoon opsporingsambtenaren 946 controles uitgevoerd bij bioscopen, bibliotheken, videotheken en winkels in het kader van de handhaving van artikel 240a Sr. Er is drie maal proces-verbaal opgesteld. De coulanceregeling voor bioscopen is ingevoerd om ouders de gelegenheid te geven ook zelf in te schatten of hun kind voldoende «rijp» is om de film te zien. Zij kunnen immers bij vertoning van de film in de huiskamer dezelfde afweging maken. Na ruim een jaar ervaring met dit «parental guidance» systeem, dat ook in een aantal andere landen wordt toegepast, heeft de bioscoopbond te kennen gegeven dat het tot veel verwarring onder het publiek leidt. Veel bioscopen houden zich daarom liever strikt aan art. 240a Sr, ongeacht of het kind door zijn ouder(s) wordt begeleid. Binnenkort zal met de bioscoopbranche overlegd worden om in ieder geval bij het meest schadelijk te achten beeldmateriaal, met de classificatie 16 jaar, geen parental guidance meer toe te passen.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de werkwijze van de Nederlandse Publieke Omroep om het aantal niet-westerse allochtonen die bij de publiek gefinancierde programma’s verschijnen te «turfen»?1

De NPO heeft mij desgevraagd laten weten dat de werkwijze, die geschetst wordt in het programma Pownews van 3 februari jl., niet klopt.
De Nederlandse publieke omroep is van en voor alle inwoners van Nederland. De Publieke Omroep wil in zijn programmering dan ook een afspiegeling laten zien van de samenleving, zoals deze is. Dat gaat ook over man-vrouw, jong-oud, en stad-platteland. Dit is vastgelegd in de wet, en ook in de prestatieovereenkomst met de NPO zijn hierover afspraken gemaakt. De NPO maakt hier op haar beurt afspraken over met individuele omroepen. Hoe de publieke omroep in de programma’s vorm geeft aan zijn wettelijke taakopdracht en de programma’s in de prestatieovereenkomst, is aan de publieke omroep. Daar ga ik niet over. De publieke omroep is zelf verantwoordelijk voor de vorm en inhoud van haar programma’s. Het is ook aan de publieke omroep om met elkaar afspraken te maken hoe de omroepen individueel dan wel gezamenlijk de gestelde doelen halen.

Vraag 2

Is deze werkwijze niet discutabel, aangezien deze telling van «niet-westerse allochtonen» puur op basis van hun uiterlijk worden gedaan?

Zie mijn antwoord op vraag 1.
De publieke omroep is zelf verantwoordelijk voor de vorm en inhoud van haar programma’s. Het is dan ook aan de publieke omroep om met elkaar afspraken te maken hoe de omroepen individueel dan wel gezamenlijk de gestelde doelen halen. Ik ga er vanuit dat men dit op een juiste integere manier doet.

Vraag 3

Realiseert u zich dat vele inwoners van Nederland met een oorspronkelijk «niet-westers» uiterlijk, zich Nederlander voelen, en niet anders behandeld wensen te worden? Dat wil zeggen: niet achtergesteld, dan wel voorgetrokken? Is de handelswijze, gestimuleerd door overheidsbeleid, niet contraproductief?

Dat realiseer ik mij terdege.
Idealiter zouden representatieafspraken dan ook niet gemaakt hoeven worden. Helaas blijkt uit analyses van de NPO zelf dat de mate waarin verschillende bevolkingsgroepen aan bod komen in programma’s van de publieke omroep scheef is en blijft extra aandacht noodzakelijk

Vraag 4

Deelt u de mening dat een dergelijk quotum afbreuk doet aan mensen van niet-westerse afkomst die op basis van eigen verdienste, talent en gezag een rol in het publieke debat verwerven, of zich anderszins manifesteren in de media?

Zie mijn antwoorden op vraag 1 en 4.

Vraag 5

Bent u bereid met de Publieke omroep hierover in gesprek te treden?

Tijdens mijn periodiek overleg met de publieke omroep besteden wij vanzelfsprekend ook aandacht aan de ambities uit de prestatieovereenkomst, waar de afspraak over de representativiteit van de omroepen onderdeel van uitmaakt.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de media-artikelen «Radiobazen krijgen betaald voor liedjes van anderen» en «Over de rug van de componist»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat commerciële radiostations auteurs onder druk zetten een contract te laten ondertekenen waarin ze de auteursrechten overdragen aan radiostations in ruil voor het draaien van hun muziek?

Ik stel allereerst vast dat het hier gaat om private overeenkomsten waarbij de overheid geen partij is. In zijn algemeenheid geldt dat indien een contractspartij meent dat aan de totstandkoming van een overeenkomst gebreken kleven, het haar vrij staat dit voor te leggen aan de rechter.
De in het artikel genoemde radiostations stellen dat de muziekwerken waarvoor de directeuren als componist zijn aangemeld louter jingles en tunes betreffen. Dit wordt bevestigd door Buma die dit opmaakt uit de titel van de aangemelde werken. Voorts is door voormelde radiostations aangegeven dat zij op grond van artikel 7 van de Auteurswet als maker moeten worden aangemerkt (fictief makerschap), danwel dat zij de jingles en tunes van een extern productiebedrijf hebben verkregen. De radiostations betwisten derhalve dat er sprake is van overdracht van auteursrechten van een natuurlijke maker aan het radiostation in ruil voor het draaien van liedjes. Het Platform Makers stelt daarentegen dat liedjes, jingles en tunes in de meeste gevallen in opdracht voor radiostations door zelfstandig gevestigde tekstschrijvers en componisten worden vervaardigd. Ik wijs u erop dat indien een componist of tekstdichter de juistheid van een Buma inschrijving betwist, hij Buma kan verzoeken een onderzoek in te stellen. Hangende de uitkomst van dit onderzoek wordt de uitkering van de vergoeding door Buma bevroren. Bij Buma zijn ten aanzien van de door de radiodirecteuren aangemelde werken geen verzoeken tot wijziging van de inschrijving ontvangen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat directeuren van (commerciële) radiostations, zoals Sky Radio en 538, bij Buma/Stemra ingeschreven staan als componist of medecomponist en zo geld ontvangen van nummers die zij niet zelf hebben geschreven?

Uit artikel 30a Auteurswet volgt dat de vergunde muziekbemiddeling geschiedt ten behoeve van de makers van muziekwerken of hun rechtverkrijgenden. De wet sluit derhalve niet uit dat een ander dan de natuurlijke maker voor muziekbemiddeling in aanmerking komt. Op basis van de statuten van Buma wordt de auteur gedefinieerd als de natuurlijke persoon die de hoedanigheid van componist en/of tekstdichter bezit. Onder rechtverkrijgende wordt verstaan een natuurlijk persoon die het auteursrecht krachtens erfrecht heeft verkregen of opvolgend erfgenaam of legitimaris is. Daarnaast wordt een besloten of naamloze vennootschap waarin een auteur ten minste 90% van de aandelen houdt, dan wel andere rechtspersonen die voldoen aan door het bestuur bij reglement vast te stellen voorwaarden als rechtverkrijgende gezien. Het bestuur van Buma heeft nog niet voorzien in een dergelijk reglement. Een werkgever die als zogeheten fictieve maker geldt in de zin van artikel 7 Auteurswet, kan zich derhalve niet aanmelden als lid van Buma. Om die reden is er door de radiostations voor gekozen de directeur, zijnde een natuurlijk persoon, op te geven als componist. Een bestuurscommissie van Buma is verzocht een advies uit te brengen aan het bestuur over de vraag of fictieve makers in aanmerking zouden moeten komen voor lidmaatschap. En zo ja, op welke wijze dit dient te geschieden. Ik zal het College van Toezicht Auteursrechten verzoeken aandacht aan de kwestie te besteden.

Vraag 4

Deelt u de zorg dat hier sprake lijkt te zijn van misbruik van machtspositie, misbruik van recht en van valsheid in geschrifte door radiostations? Zo ja, bent u bereid zo spoedig mogelijk onderzoek te doen naar mogelijk strafbare feiten en zo nodig hier hard tegenop te treden?

Voor zover radiostations in de hoedanigheid van werkgever rechtens beschikken over het auteursrecht op de door haar werknemers vervaardigde werken is er geen sprake van misbruik Immers, artikel 7 Auteurswet kent de werkgever het volledige auteursrecht toe behoudens er andersluidende afspraken zijn gemaakt. Of deze zogeheten fictieve makers in aanmerking moeten komen voor lidmaatschap van Buma is aan de vereniging Buma. Hierbij zal Buma het door haar statutair gestelde doel van het bevorderen van het belang van natuurlijke persoon die componist en/of tekstdichter is, in ogenschouw moeten nemen.

Vraag 5

Is het mogelijk het overdragen van auteursrechten aan radiostations, respectievelijk andere evident niet bij de creatie betrokken personen strafbaar te stellen?

Artikel 2 lid 1 van de Auteurswet bepaalt momenteel dat het auteursrecht vatbaar is voor gehele dan wel gedeeltelijke overdracht. De vraag of het auteursrecht overdraagbaar moet zijn is primair een civielrechtelijke vraag. In 2010 is geconsulteerd over een voorontwerp van wet auteurscontractenrecht waarin een bepaling is opgenomen inzake de niet-overdraagbaarheid van het auteursrecht bij leven van de maker. U zult nader geïnformeerd worden over de stand van zaken met betrekking tot het voorontwerp in de speerpuntenbrief auteursrecht die binnen afzienbare tijd naar de Tweede Kamer wordt gezonden

Vraag 1

Is het correct dat BVN1 de uitzendingen via MultiChoice wilde beëindigen omdat MultiChoice niet had deelgenomen aan de aanbesteding?2

BVN heeft een aanbesteding gedaan voor free-to-air (gratis) ontvangst voor Midden- en West- Afrika. De winnaar van die aanbesteding bedient dat gebied, waarbij gelijktijdig dekking van het signaal voor zuidelijk Afrika ontstaat. MultiChoice heeft bereik in beide gebieden, was op de hoogte, maar heeft niet ingeschreven op de aanbesteding. Bij voortzetting van het contract met MultiChoice ontstaat dubbele dekking en dubbele kosten. Daarom heeft BVN er voor gekozen het bestaande contract met MultiChoice niet te verlengen.

Vraag 2

Betreft de distributie van het signaal van BVN in zuidelijk Afrika werkelijk een opdracht die onder de aanbestedingsplicht valt? Zo ja, waarom?

Ja. BVN is een aanbestedende dienst in de zin van de Richtlijn 2004/18/EG en het Besluit aanbestedingsregels voor overheidsopdrachten (Bao) waarmee deze Richtlijn in Nederland is geïmplementeerd. De onderhavige opdracht tot satelliet-distributie is aan te merken als een overheidsopdracht voor diensten op grond van het Bao. Aanbestedende diensten dienen overheidsopdrachten voor diensten aan te besteden wanneer bij de raming van de contractwaarde van de opdracht de vigerende aanbestedingsdrempel wordt overschreden, wat hier het geval is.

Vraag 3

Kan de distributie van dit signaal niet gewoon gegund worden aan partijen met een aantoonbaar groot bereik onder Nederlanders in de betreffende landen? Klopt het dat andere EU-landen de distributie van hun omroepsignaal in het buitenland wel gewoon gunnen en niet aanbesteden?

De keuze voor doorgifte van signaal in een gebied vindt plaats op basis van het bereik onder Nederlandssprekenden. Zoals aangegeven bij vraag 2 is BVN gehouden dergelijke opdrachten aan te besteden. Deze verplichting geldt ook voor andere EU-lidstaten en die passen de Europese aanbestedingsregels ook toe.

Vraag 4

Kunt u uitleggen waarom het mogelijk is dat de doorgifte wel verlengd kon worden tot mei, maar dat er geen garantie gegeven kan worden voor doorgifte daarna? Waarom werd de verlenging van de doorgifte pas zo laat (21 januari) bekend gemaakt, waardoor wellicht mensen nu al een nieuwe satelliet hebben aangeschaft omdat ze dachten het signaal anders per 1 februari niet meer te kunnen ontvangen?

Het late tijdstip van de verlenging hangt samen met een onverwacht aantal negatieve reacties van kijkers. Zij bleken niet snel te kunnen of willen wijzigen van het huidige betaalpakket naar een nieuwe situatie met free-to-air ontvangst, lage eenmalige kosten ten spijt. BVN heeft binnen het bestaande contract gekozen voor een verlenging van doorgifte van het signaal tot 1 mei 2011. Met deze verlenging wordt de kijkers tijd gegund om hun ontvangstapparatuur aan te passen en wordt beoogd de introductie soepeler te laten verlopen.

Vraag 5

Bent u het met mij eens dat het zeer onwenselijk is dat Nederlanders in zuidelijk Afrika gedwongen worden een nieuwe satellietschotel aan te schaffen waarmee ze de Astra 4A-satelliet kunnen ontvangen, terwijl ze via het bestaande Multichoice-abonnement waarmee nu BVN kan worden ontvangen, ook alle andere relevante zenders kunnen ontvangen?

De kosten voor de eenmalige aanschaf of aanpassing van de schotel en toebehoren, van ca. € 150 wegen op tegen de jaarlijks terugkerende abonnementskosten van het pluspakket van MultiChoice. Na enige tijd is deze investering terugverdiend en is dit een goedkoper alternatief voor de doelgroep.

Vraag 6

Kunt u toezeggen zich tot het uiterste te zullen inspannen om te zorgen dat Nederlanders in zuidelijk Afrika gewoon via MultiChoice BVN kunnen blijven kijken?

Gezien bovenstaande informatie kan ik dit niet toezeggen.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van de berichtgeving over de auteursrechten innende radiodirecteuren die betaald krijgen voor liedjes die ze nooit zelf geschreven hebben?1

Ja.

Vraag 2

Wat is de reden dat de radiodirecteuren, zoals die van Radio 538 en Sky Radio, meetekenen met de echte componisten om dan naar verluid de inkomsten weer door te geven aan deze echte componisten? Waarom zou dat «handiger» zijn?

De in het krantenartikel genoemde radiostations hebben gesteld dat de muziekwerken uitsluitend jingles en tunes betreffen. Dit wordt bevestigd door Buma die dit opmaakt uit de titel van de aangemelde werken. Voorts hebben zij verklaard dat de muziekwerken zijn vervaardigd door werknemers van het radiostation, dan wel zijn afgenomen van een extern productiebedrijf. Op grond van artikel 7 van de Auteurswet wordt een werkgever als maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst aangemerkt indien de arbeid van de werknemer bestaat in het vervaardigen van bepaalde werken van letterkunde, wetenschap of kunst. Dit geldt tenzij partijen schriftelijk iets anders overeenkomen. De radiostations hebben aangegeven dat zij voor de werken van hun eigen werknemers uit hoofde van artikel 7 Auteurswet als maker moeten worden aangemerkt. Dergelijke makers worden ook wel fictieve makers genoemd.
Uit artikel 30a Auteurswet volgt dat muziekauteursrechtenbemiddeling geschiedt ten behoeve van de makers van muziekwerken of hun rechtverkrijgenden. Op grond van artikel 6 van de statuten van Buma staat het lidmaatschap slechts open voor natuurlijke personen die auteur, erfgenaam of legataris zijn, of uitgever zijn of een leidinggevende functie vervullen in een uitgeversbedrijf. De auteur wordt nader gedefinieerd als de natuurlijke persoon die de hoedanigheid van componist en/of tekstdichter bezit. Daarnaast wordt het begrip rechtverkrijgende nader gedefinieerd. Hieronder wordt onder meer verstaan de besloten of naamloze vennootschap waarvan een auteur of zijn rechtsopvolger ten minste 90% van de aandelen houdt. De statuten voorzien voorts in de mogelijkheid voor het bestuur om bij reglement de voorwaarden vast te stellen op basis waarvan andere rechtspersonen dan de auteurs-b.v./n.v. aangemerkt kunnen worden als rechtverkrijgende, maar van deze mogelijkheid is nog geen gebruik gemaakt. De rechtspersoon die als werkgever ingevolge artikel 7 van de Auteurswet wordt aangemerkt als de maker, kan zich derhalve thans niet als lid bij Buma aanmelden. Om die reden is er door de radiostations voor gekozen de directeur, zijnde een natuurlijk persoon, op te geven als componist.
Een bestuurscommissie van Buma is verzocht een advies uit te brengen aan het bestuur over de vraag of fictieve makers in aanmerking zouden moeten komen voor lidmaatschap. En zo ja, op welke wijze dit dient te geschieden. Ik zal het College van Toezicht Auteursrechten verzoeken aandacht aan deze kwestie te besteden.
Voor die muziekwerken die een radiostation heeft afgenomen van een externe producent zal het station zich niet op het werkgeversauteursrecht kunnen beroepen. Of de productiebedrijven dat wel kunnen, hangt af van de concrete omstandigheden.
Het Platform Makers stelt overigens dat in de meeste gevallen liedjes, tunes en jingles door zelfstandige componisten in opdracht – en dus buiten dienstverband – worden vervaardigd. Indien een maker meent dat bij Buma een ander ten onrechte als rechthebbende is aangemerkt, kan hij de inschrijving betwisten. Hangende de procedure bevriest Buma dan de uitkering van vergoedingen. Bij Buma is voor de muziekwerken waarbij de genoemde radiodirecteuren staan geregistreerd als componist geen verzoek om toepassing van deze procedure binnengekomen.

Vraag 3

Klopt het dat in breder verband uitgevers componisten dwingen om hen mee te laten tekenen als componist?

In casu gaat het niet om uitgevers maar om radiostations. Voor de door de radiodirecteuren aangemelde muziekwerken is tevens een uitgever aangemeld. Het is aan de (fictieve) maker van de muziekwerken om te bepalen of hij een overeenkomst wil sluiten met een muziekuitgever.

Vraag 4

Duidt dit naar uw oordeel op een economische machtspositie van de uitgevers, in de zin van artikel 24 van de Mededingingswet? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) te verzoeken hier een onderzoek naar te laten doen?

Een onderneming heeft een economische machtspositie in de zin van de Mededingingswet als de onderneming zich onafhankelijk van concurrenten, leveranciers, afnemers en consumenten in de betreffende markt kan gedragen. Het is aan de betrokken marktpartijen om de NMa te verzoeken een onderzoek in te stellen indien zij het vermoeden hebben dat een onderneming een economische machtspositie heeft en daarvan misbruik maakt.

Vraag 5

Voorziet de Auteurscontractenrechtwet in regelingen die de positie van de componist beschermt tegen uitgevers, radio-directeuren en omroepen? Zullen in deze wet een «bestseller-regeling» en een «non-usus»-regelingopgenomen worden? Zo nee, waarom niet?

In 2010 is geconsulteerd over een voorontwerp van wet auteurscontractenrecht. In het voorontwerp is een zogeheten bestseller-regeling en een non usus-regeling opgenomen. U zult nader geïnformeerd worden over de stand van zaken met betrekking tot het voorontwerp in de speerpuntenbrief auteursrecht die binnen afzienbare tijd naar de Tweede Kamer wordt gezonden.

Vraag 6

Wanneer zal deze Auteurscontractenrechtwet bij de Kamer ingediend worden?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Kent u het bericht dat de leeftijdsgrenzen op games en films steeds beter worden gehandhaafd door bioscopen, speelgoedzaken en bibliotheken?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat een dergelijk handhavingsniveau nimmer bereikt had kunnen worden met een strafrechtelijk verbod op gewelddadig beeldmateriaal? Zo nee, waarom niet?

De verbeterde naleving van de leeftijdsgrenzen van de Kijkwijzer voor films en PEGI voor games is tot stand gekomen dankzij een breed scala aan maatregelen die door de private en publieke partijen zijn overeengekomen. Zaken als de introductie van e-learning voor het winkelpersoneel over de betekenis van de (leeftijds)pictogrammen en communicatie over de wettelijke plicht tot naleving, zijn kracht bijgezet door controle op de naleving te intensiveren via de inzet van buitengewoon opsporingsambtenaren. Een eventueel strafrechtelijk verbod op extreem gewelddadig beeldmateriaal staat los van de preventieve inspanningen om de naleving te verbeteren en zou alleen de verspreiding van een specifieke categorie beeldmateriaal voorkomen hebben.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de entertainmentbranche er blijkbaar steeds beter in slaagt om mogelijk gewelddadig beeldmateriaal uit handen te houden van te jonge spelers? Zo ja, welke voorlopige conclusies verbindt u hieraan voor de wenselijkheid om een verbod op gewelddadige games te introduceren?

Ik constateer dat de audiovisuele branche er steeds beter in slaagt jongeren te beschermen tegen voor hen mogelijk schadelijk beeldmateriaal en zich daarmee aan haar bij wet opgelegde verplichting houdt. Een pluim verdienen vooral de bioscopen, bibliotheken en speelgoedzaken met nalevingspercentages die inmiddels (ruim) boven de vijftig procent zitten. De slechte naleving door onder meer gameshops (28,6%, TNS-Nipo 2010) blijf ik zorgwekkend vinden, maar is voor mij thans geen aanleiding de invoering van een verbod op extreem gewelddadige games te overwegen.

Vraag 4

Bent u bereid de voorbereiding van wetgeving die voorziet in een strafrechtelijk verbod op de openbaarmaking of verspreiding van extreem gewelddadige games, zoals in het vooruitzicht gesteld door uw ambtsvoorganger2, per onmiddellijke ingang te staken, nu blijkt dat de branche een substantiële vooruitgang heeft geboekt in de naleving van de gestelde leeftijdsgrenzen? Zo nee, waarom niet?

De toenmalige Minister van Justitie heeft ter uitvoering van de motie Van der Staaij c.s. de mogelijkheid en wenselijkheid van een strafrechtelijk verbod op de verspreiding van extreem gewelddadig beeldmateriaal verkend en de consequenties ervan voor de naleving, handhaving en effectiviteit in ogenschouw genomen. Bij brief van 28 juni 2010 heeft hij uw Kamer laten weten dat een dergelijk verbod juridisch mogelijk is en vanuit een oogpunt van bescherming van jongeren tegen schadelijke invloeden wenselijk kan zijn, mits dit verbod beperkt blijft tot een kleine categorie extreem gewelddadige games. Echter, vanwege de beperkte effectiviteit in termen van handhaafbaarheid en uitvoerbaarheid gaf hij er de voorkeur aan eerst de al ingeslagen weg te vervolgen om in samenwerking met de audiovisuele branches de naleving aan het einde van de distributieketen te verbeteren (Kamerstukken II, 2009/2010, 28 684, nr. 279). Er zijn daarna geen voorbereidingen getroffen voor wetgeving die een verbod op extreem gewelddadige games mogelijk moet maken.

Vraag 5

Vindt u een dergelijk verbod überhaupt wenselijk?

Ik constateer dat het beleid van verbetering en intensivering van de naleving van de leeftijdsgrenzen zijn vruchten afwerpt. Het lijkt mij verstandiger daarop in te zetten.

Vraag 6

Deelt u de mening dat alle inspanningen erop gericht moeten zijn op het vangen van échte in plaats van virtuele boeven? Zo nee, waarom niet?

De geloofwaardigheid van de rechtsstaat is erbij gebaat, wanneer alle wet- en regelgeving serieus wordt genomen. Weliswaar worden vanuit capaciteitsoverwegingen prioriteiten gesteld in de opsporing en vervolging, maar dit ontslaat de overheid niet van de plicht om ook toe te zien op naleving van wetten die in sommiger ogen wellicht van geringer belang zijn. De bescherming van jongeren tegen voor hen schadelijk te achten beeldmateriaal is in diverse internationale overeenkomsten vastgelegd en bovendien in nationale wetgeving waaronder artikel 240a Sr verankerd. Ten slotte is de confrontatie op jonge leeftijd met gewelddadig beeldmateriaal geïdentificeerd als een risicofactor voor agressief gedrag. Dit betekent niet dat iedere jongere die geweldsbeelden ziet, zich agressief zal gaan gedragen, maar dat de kans daarop wel groter wordt. Ook vanuit preventieve overwegingen is het derhalve van belang dat deze bescherming door de overheid wordt geboden.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de artikelen «Apple zet uitgevers buitenspel op iPad» en «Apple jaagt kranten op stang»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat het Amerikaanse bedrijf Apple zich als tussenpersoon in de relatie tussen de Nederlandse uitgever en Nederlandse abonnee plaatst en regels afdwingt voor hun onderlinge leveringsovereenkomst? Zo nee, waarom niet?

Uit de berichtgeving komt naar voren dat Apple onlangs aan Nederlandse en Belgische uitgevers heeft laten weten ze strenger aan de regels van de bestaande contracten voor het direct aanbieden van digitale edities op de iPad te zullen houden. Er zouden geen abonnementen op iPad-versies meer buiten de App Store om mogen worden aangeboden. Verschillende uitgevers geven aan te vrezen dat dit zou kunnen betekenen dat abonnees van de papieren editie geen gratis toegang meer kunnen krijgen tot de iPad-versie, er 30% van de abonnementsopbrengsten van de iPad-editie aan Apple moet worden betaald en dat de uitgever niet meer kan beschikken over de klantgegevens van abonnees van de iPad-editie.
Ik kan me de schrik en verontrusting bij sommige uitgevers op zich voorstellen, omdat ze nieuwe kansen zien op de iPad en deze boodschap niet verwacht hadden. Echter, de exacte plannen van Apple en de consequenties daarvan zijn nog niet duidelijk. Tussen de partijen vindt nog nader overleg plaats. De Persgroep geeft bijvoorbeeld aan dat het daarom nog te vroeg is om bezorgd te zijn over de plannen van Apple2. Vooralsnog kan hierover dan ook geen oordeel worden gegeven.

Vraag 3

Deelt u de mening dat op zijn minst de schijn van machtsmisbruik wordt gewekt? Bent u bereid de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) te verzoeken deze kwestie met spoed in onderzoek te nemen?

Zoals hierboven aangegeven, zijn de exacte plannen van Apple nog onduidelijk. Er kan daarom niet worden beoordeeld of sprake is van misbruik. Ook is de vraag of Apple een machtspositie op deze markt heeft. Voor uitgevers bestaan er verschillende mogelijkheden om digitale edities van kranten en tijdschriften aan te bieden. Digitale edities kunnen bijvoorbeeld worden aangeboden via internet, zodat ze ook (via de browser) op de iPad te lezen zijn. In een reactie noemt NRC dit als mogelijkheid, indien er geen oplossing met Apple wordt gevonden2.
Indien er sprake is van machtsmisbruik, kan de NMa hiertegen optreden. Hiertoe heeft zij een zelfstandige onderzoeksbevoegdheid. Als minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie ben ik verantwoordelijk voor het algemene functioneren van de NMa. Bij de keuze ten aanzien van mededingingsonderzoeken baseert zij zich op verschillende signalen, waaronder klachten van gedupeerde marktpartijen. Vooralsnog zijn er geen klachten van uitgevers over deze kwestie bij de NMa binnengekomen. Dit neemt niet weg dat zij de ontwikkelingen nauwlettend blijft volgen en daarbij bijvoorbeeld duidelijkheid probeert te krijgen over de plannen van Apple.

Vraag 4

Deelt u de zorg dat het handelen van Apple net als nu al in België een rem zal zetten op het willen en kunnen innoveren van uitgevers en mogelijk andere sectoren?

Onduidelijkheid over de exacte plannen van Apple kan leiden tot een afwachtende houding bij uitgevers om nieuwe initiatieven te ontwikkelen. In de berichtgeving wordt hierop door een Belgische uitgever gedoeld1. Mede met het oog hierop is het van groot belang dat er snel duidelijkheid komt over de plannen.

Vraag 5

Wilt u per omgaande contact zoeken met Eurocommissaris Kroes en haar vragen om een harde EU-brede aanpak?

Naar aanleiding van de berichten in de media heeft de NMa contact opgenomen met de Europese Commissie en mededingingsautoriteiten in andere lidstaten. Ook daar worden de ontwikkelingen gevolgd, maar is geen formeel onderzoek gestart. Uitzondering is België, waar de minister van Economie de Mededingingsautoriteiten gevraagd heeft een onderzoek te starten. Ook zij blijken echter nog geen duidelijkheid te hebben over de exacte plannen van Apple en de consequenties daarvan. Ik ben daarom van mening dat een EU-brede aanpak in deze specifieke kwestie vooralsnog niet aan de orde is. Dit neemt niet weg dat de Europese Commissie het handelen van Apple in het algemeen kritisch volgt. In 2010 startte de Commissie bijvoorbeeld een onderzoek naar het weren van bepaalde programmeertalen uit de App Store door Apple.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Opta geeft megaboete voor sms-spam»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u – los van de in dit artikel genoemde casus – aangeven wat het boetebeleid is bij overtredingen van het spamverbod?

Een bestuurlijke boete moet een bestraffende en een afschrikkende werking hebben, maar tegelijkertijd ook proportioneel zijn. Een bestuurlijke boete is primair bedoeld om de naleving van wettelijke regels te bevorderen. Ook kan een hogere bestuurlijke boete worden opgelegd als de omvang van de schade groot is. Een bestuurlijke boete is echter niet bedoeld om schade te compenseren of het onrechtmatig genoten voordeel weg te nemen. Het ligt daarom niet in de rede om het instrumentarium voor bestuurlijke sancties aan te passen met als doel dat de boete hoger moet zijn dan het behaalde voordeel. In het kader van het strafrecht is het soms wel mogelijk het onrechtmatig behaalde voordeel weg te nemen. In het kader van het civiele recht kunnen schadevergoedingen worden toegekend.
In dit geval betrof het een overtredingen van artikel 11.7 van de Telecommunicatiewet (het spamverbod). Dergelijke overtredingen kunnen worden bestraft met een bestuurlijke boete van ten hoogste 450 000 euro per overtreding. Het college van de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit (hierna: OPTA) hanteert voor de vaststelling van een boete beleidregels2. Daarin heeft OPTA normen vastgelegd om de hoogte van een boete te onderbouwen. Overtredingen van het spamverbod zijn in beginsel minder zware overtredingen. Dat houdt in dit systeem in dat de boete maximaal 100 000 euro per overtreding is. Aan de hand van de economische omstandigheden van het geval kan toch een zwaardere boete worden opgelegd, tot een maximum van 300 000 euro per overtreding. Factoren die daarbij van belang zijn, zijn onder meer het aantal verzonden berichten, het aantal klachten, de schade voor de slachtoffers en de opbrengsten van de overtreder. In dit geval heeft OPTA vastgesteld dat er drie overtredingen van het spamverbod zijn begaan. Vooral vanwege de omvang van de schade die slachtoffers hebben geleden, is in dit geval bepaald dat de overtredingen ernstig zijn. Daardoor kon OPTA in dit geval boetes van maximaal 300 000 euro per overtreding opleggen. OPTA heeft drie boetes opgelegd van respectievelijk 150 000, 200 000 en 200 000 euro. In totaal dus een boete van 550 000 euro.

Vraag 3

Is het waar dat er regelmatig boetes worden opgelegd die lager zijn dan het met desbetreffende overtreding(en) te behalen voordeel? Zo nee, kunt u dat onderbouwen? Zo ja, bent u bereid het sanctie-instrumentarium op korte termijn zodanig in te richten dat de sanctie hoger is dan het behaalde voordeel?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de jongste moord- en kidnapcijfers inzake journalisten?1

Wij hebben met treurnis en afschuw kennis genomen van het overzicht dat Reporters without borders heeft uitgebracht over de journalisten die in 2010 wereldwijd werden vermoord, gekidnapt, gearresteerd, bedreigd of anderszins werden belemmerd in hun werkzaamheden.
Wij veroordelen geweld tegen en bedreiging van journalisten; wij onderstrepen het grote belang dat gemoeid is met een vrije en onafhankelijke journalistiek.

Vraag 2

Bent u bereid het belang van persvrijheid en bescherming van journalisten met nog meer kracht internationaal te agenderen? Op welke wijze wilt u dit doen?

Nederland is sinds jaar en dag een overtuigd pleitbezorger van persvrijheid en bescherming van journalisten in alle relevante internationale fora (Europese Unie, Raad van Europa, Verenigde Naties). De Nederlandse regering ziet het jaarlijks overzicht van Reporters without borders als een aansporing om dit pleidooi met kracht en overtuiging voort te zetten.

Vraag 3

Treedt UNESCO naar uw oordeel voldoende op tegen schendingen van persvrijheid en bedreiging van journalisten? Op welke wijze zou u graag zien dat UNESCO optreedt? Welke initiatieven neemt u om dit te bevorderen?

Bevordering van de vrijheid van meningsuiting en van vrije toegang tot kennis en informatie is één van de belangrijkste aandachtpunten van UNESCO. De organisatie draagt hieraan onder meer bij door journalisten te trainen en door de persvrijheid wereldwijd te monitoren.
De Nederlandse regering vindt verdergaande initiatieven aan de kant van UNESCO niet nodig; het is aan de lidstaten om waar nodig actie te ondernemen.

Vraag 4

Op welke wijze wilt u aan dit probleem aandacht besteden op de komende dag van de persvrijheid op 3 mei 2011?2

Tijdens de jaarlijkse Dag van de Persvrijheid wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de gevaren die journalisten in een groot aantal landen bedreigen en die hen belemmeren in de uitoefening van hun werk. De Nederlandse regering – i.c. het ministerie van OCW – heeft de afgelopen jaren meermaals financiële steun aan de Dag van de Persvrijheid verleend en is daar ook in 2011 toe bereid.

Vraag 1

Bent op de hoogte van het aannemen van een omstreden «Mediawet» door het Hongaarse parlement, waardoor onder andere een Media-Autoriteit in het leven wordt geroepen die in staat wordt gesteld boetes op te leggen aan journalisten en media die niet «moreel» of «objectief» berichten1, waardoor volgens de OVSE op ernstige wijze Hongaarse media in hun vrijheid beperkt worden2 en waar leden van de regeringspartij alle zetels van de bestuursraad innemen?3

Ja, ik ben hiervan op de hoogte.

Vraag 2

Bent u tevens op de hoogte van de drastische hervormingen door de Hongaarse regering in de financiële sector, waaronder belastingen op banken, energie- en telecombedrijven en detailhandel, die met name buitenlandse investeerders en bedrijven, ook afkomstig uit EU-landen, treffen?

Ja, ook hiervan ben ik op de hoogte.

Vraag 3

Bent u van mening dat de nieuwe mediawet in Hongarije strijdig is met Artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), erkenning waarvan een voorwaarde is voor toetreding tot de Europese Unie, of dat deze strijdig is met andere aspecten van Europese regelgeving?

Persvrijheid en onafhankelijke media zijn belangrijke verworvenheden en fundamentele mensenrechten in de EU. Ze bevorderen vrijheid van meningsuiting, dragen bij aan het aan de kaak stellen van mensenrechtenschendingen en geven mensen een vrije stem in het democratisch proces.
Als de nieuwe Mediawet in Hongarije inderdaad strijdig is met de Europese regelgeving of het EVRM dan zal Hongarije hierop aangesproken worden.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de vrijheid van meningsuiting op deze manier een makkelijke speelbal van politici en opiniemakers kan worden die de nieuwe mediawet vooral aangrijpen om hun eigen mening te promoten en anderen het zwijgen op te leggen?

Zie onder 3.

Vraag 5

Bent u bezorgd over dergelijke ontwikkelingen die plaatsvinden in een EU-lidstaat?

Nederland is inderdaad bezorgd over dergelijke ontwikkelingen binnen een EU-lidstaat. De nieuwe Hongaarse media geeft niet de juiste signalen af.

Vraag 6

Hoe ziet u deze ontwikkelingen in het licht van het aanstaande EU-Voorzitterschap van Hongarije?

Zoals gesteld geven deze ontwikkelen niet de juiste signalen af over de Europese waarden en normen.
De Hongaarse Minister President Orban heeft toegezegd dat als de nieuwe Mediawet strijdig blijkt te zijn met het EU-aquis en/of het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, de wet aangepast zal worden. Ik wacht de uitwerking van deze toezegging met belangstelling af.
Of de nieuwe wet inderdaad strijdig is met het EU-acquis, zal worden bezien door de Commissie. Zoals bekend, kan de Commissie wanneer er sprake is van een schending door een lidstaat van het EU-acquis, een inbreukprocedure starten.

Vraag 7

Zult u samen met uw EU-collega’s de Hongaarse regering scherp wijzen op de verplichting EU-regelgeving in acht te nemen?

De Commissie en de individuele EU-lidstaten hebben een verantwoordelijkheid Hongarije aan te spreken wanneer aangegane verplichtingen niet worden nagekomen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht dat een onderzoeksjournalist de medische gegevens van een voetballer van AZ heeft gekregen van een medewerker van het Medisch Centrum Alkmaar?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat de privacy van de betrokken voetballer ernstig is geschaad?

Ja.

Vraag 3

In welke procedures voorziet de wet- en regelgeving als onverhoopt persoonsgegevens uit het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) uitlekken? Wordt de betrokken patiënt in zo’n geval altijd ingelicht? Kunt u uw antwoorden toelichten?

Allereerst wil ik benadrukken dat het in dit geval niet het landelijk EPD betreft.
De telefonisch opgevraagde gegevens waren opgeslagen in het lokale ziekenhuis-informatiesysteem van het Medisch Centrum Alkmaar en op cd per post aan de onderzoeksjournalist toegezonden. In het licht van de beveiligingsmaatregelen die zijn genomen met betrekking tot uitwisseling van medische informatie via de landelijke infrastructuur zou een dergelijke opvraging van medische gegevens niet mogelijk zijn geweest. De landelijke infrastructuur is zo ontworpen dat de medische gegevens in de computersystemen van de zorgverleners staan. Medische gegevens kunnen alleen door daartoe geautoriseerde zorgverleners worden geraadpleegd aan de hand van een UZI-pas met daarbij behorende pincode onder de voorwaarde dat er een behandelrelatie is met de zorgconsument en deze toestemming voor de raadpleging heeft gegeven. Raadplegingen kunnen alleen gedaan worden vanuit de locatie (apotheek, huisartsenpost of ziekenhuis) waar de betreffende zorgverlener werkzaam is aangezien de UZI-pas in beginsel alleen in die betreffende instelling gebruikt kan worden.
Misbruik van de landelijke epd-infrastructuur kan op verschillende wijzen worden gesanctioneerd:
Na aanvaarding van het voorstel tot wijziging van de Kaderwet elektronische zorginformatieuitwisseling die naar uw Kamer is gestuurd, komt daar nog bij:
Via de landelijke infrastructuur is altijd inzichtelijk welke zorgverlener, wanneer welke gegevens heeft geraadpleegd en gecontroleerd kan worden of dit recht-matig is geweest. Meerdere aspecten van het opvraaggedrag worden 24 uur per dag bewaakt binnen het LSP.
Afwijkingen en eventueel misbruik worden gedetecteerd, geanalyseerd en opgevolgd. Indien (een poging tot) misbruik wordt geconstateerd wordt dit aan de toezichthouders CBP en IGZ gemeld. Hiertoe zijn afspraken gemaakt tussen Nictiz en de toezichthouders.
Om de positie van de burger verder te versterken en het vertrouwen in de landelijke infrastructuur te vergroten, heb ik (onder meer naar aanleiding van discussies die in de Eerste Kamer hebben plaatsgevonden) Nictiz de opdracht gegeven om een voorziening in te richten waarmee burgers die dat wensen automatisch een notificatie per e-mail of sms kunnen krijgen zodra hun gegevens zijn geraadpleegd. Hiermee kan worden voorzien in nog meer transparantie en controlemogelijkheden op de uitwisseling van medische gegevens.

Vraag 4

Hoe denkt u om te gaan met de belangrijkste zwakke plek in de beveiliging van het EPD: de menselijke factor?

Zoals in de beantwoording van vraag 3 is beschreven, is er binnen de landelijke infrastructuur juist een aantal technische maatregelen getroffen om de informatie-beveiliging minder afhankelijk te laten zijn van de menselijke factor. Zorgverleners kunnen via de landelijke infrastructuur alleen gegevens uitwisselen met daartoe bevoegde collega’s die gebruik maken van daarvoor gekwalificeerde informatiesystemen en beveiligde netwerkverbindingen. De identiteit van de zorgverleners wordt vastgesteld met behulp van UZI-passen. Door dit soort technische maatregelen wordt menselijk falen (in dit geval van het type «te goed van vertrouwen») door middel van de landelijke infrastructuur beperkt. Daarnaast bestaat nog een aantal juridische en procedurele maatregelen ten aanzien van het beveiligingsbewustzijn binnen de zorgsector.
Specifiek voor de landelijke infrastructuur zijn factsheets opgesteld voor zorgverleners over informatiebeveiliging. Zo worden zorgverleners gewezen op de veilige installatie van en de omgang met werkstations en UZI-passen.

Vraag 5

Heeft u al hackers betrokken bij de ontwikkeling van het EPD, zoals uw voorganger de Kamer heeft toegezegd? Zo ja, wat waren de resultaten? Zo nee, wanneer kunnen de resultaten van de hacktest worden verwacht? Gaat u de hacktest regelmatig, bijvoorbeeld jaarlijks, herhalen? Kunt u dat toelichten?

Ja. Bij het ontwerp en beheer van de landelijke infrastructuur vindt nadrukkelijk periodiek afstemming plaats met verschillende experts op het gebied van beveiliging van elektronisch gegevensverkeer waaronder ook «goede hackers» (ethical hackers). Zo worden bepaalde onderdelen van de landelijke infrastructuur jaarlijks door onafhankelijke beveiligingsexperts aan een hackerstest onder-worpen.
De wijze waarop dat gebeurt, is beschreven in bijlage 2 van de voortgangs-rapportage elektronisch patiëntendossier die 20 juli 2009 aan uw Kamer is verstuurd. Voorafgaand aan het verplicht aansluiten op het LSP, worden de verschillende componenten van de landelijke infrastructuur aan een grootschalige ketenbrede indringerstest (GKI) onderworpen. Over de voortgang en de resultaten van de testen die onderdeel uitmaken van de GKI wordt uw Kamer door middel van de voortgangsrapportages per kwartaal geïnformeerd.
Bedreigingen worden continu geïnventariseerd, geanalyseerd en geadresseerd. Indien nodig worden maatregelen aangepast of aanvullende technische, procedurele en organisatorische maatregelen getroffen. Uit de tot op heden uitgevoerde indringerstesten zijn geen kritieke bevindingen gedaan.

Vraag 6

Hebben patiënten al toegang tot hun gegevens in het EPD? Hebben zij de mogelijkheid om bepaalde (deels) informatie te vergrendelen? Bent u voornemens de toegang van de patiënt tot het dossier verder te verbeteren? Kunt u uw antwoorden toelichten?

Ik hecht er veel waarde aan dat patiënten kunnen beschikken over inzage in hun eigen medische gegevens. Echter, zoals ik u al in de voortgangsrapportages heb bericht, zijn er kwetsbaarheden geconstateerd in het GSM- en SMS-verkeer waar het authenthicatiemiddel EPD-DigiD primair van afhankelijk is. Er is thans dus geen afdoende beveiligd authenticatiemiddel voorhanden om zorgconsumenten online toegang tot hun eigen medische gegevens te verschaffen. Zoals aange-kondigd in de genoemde voortgangsrapportages beraad ik mij op dit moment op alternatieven.
De burger kan (door middel van een papieren formulier of met behulp van zijn DigiD) totaal bezwaar maken bij het Klantenloket waarmee zijn/haar verwijsindex geheel wordt vernietigd en de gegevens in de index worden verwijderd.
Het is voor zorgaanbieders vervolgens niet meer mogelijk om aanmeldingen of opvragingen te doen.
Vanaf het tweede kwartaal 2011 wordt het mogelijk om via het papieren proces en e-formulieren ook beperkt toegang te geven tot een door de patiënt aangegeven selectie van (een categorie van) individuele zorgverleners of zorginstellingen. Op deze wijze kunnen burgers specifiek aangeven dat alleen de eigen huisarts, de eigen specialist en apotheek toegang krijgt tot de gegevens en de rest niet.

Vraag 7

Krijgt de patiënt inzage in wie wanneer toegang heeft gehad tot zijn dossier? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe wordt dit geïmplementeerd?

Via het Klantenloket kunnen burgers inzage krijgen in wie hun gegevens hebben aangemeld en wie hun gegevens via de landelijke infrastructuur voor gegevens-uitwisseling in de zorg hebben opgevraagd. Dit inzageoverzicht kan via een papieren formulier of met behulp van DigiD worden aangevraagd. Dit inzage-overzicht wordt vervolgens naar het GBA-adres verstuurd.
Op dit moment hebben ruim 2 200 burgers een dergelijk inzageverzoek verstrekt gekregen.
Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 3 zal ik als extra controlemaatregel het mogelijk maken dat burgers ervoor kunnen kiezen om automatisch per email of per sms een bericht van het Klantenloket te ontvangen indien hun gegevens zijn geraadpleegd.

Vraag 8

Hoeveel mensen hebben op dit moment bezwaar aangetekend tegen opname in het EPD? Welk percentage van artsen en ander medisch personeel heeft bezwaar gemaakt tegen opname in het EPD? Hoe beoordeelt u deze cijfers?

Het totaal aantal verwerkte bezwaarverzoeken per 31 december 2010 bedraagt 435 222 (= 2,6% van de gehele Nederlandse bevolking inclusief in reactie op de landelijke campagne van 2008).
Tot en met 31 december 2010 zijn 2161 verzoeken tot intrekking bezwaar verwerkt.
Ik beschik niet over de gegevens waaruit valt op te maken welk percentage van mensen die bezwaar hebben gemaakt daarvan artsen en of ander medisch personeel is. Registratie van bezwaar vindt plaats op basis van het betreffende Burger Service Nummer (BSN). Er worden geen andere persoonsgegevens vast-gelegd in de verwijsindex. Dat is ook nadrukkelijk niet de bedoeling.

Vraag 1

Kent u de mediawet die op 20 december 2010 door het Hongaarse parlement is aangenomen?1

Ja, daar heb ik op hoofdlijnen kennis van kunnen nemen.

Vraag 2

Roept deze wet een nieuw mediaorgaan in het leven (NMTA) dat tot doel heeft na te gaan of media wel objectief genoeg zijn? Moeten alle in Hongarije actieve media zich verplicht bij dit orgaan registreren? Deelt u de mening dat dit op zijn minst op gespannen voet staat met de persvrijheid, zeker gelet op het feit dat NMTA gehele gecontroleerd wordt door de politieke meerderheid in het Hongaarse parlement?

De wet roept een nieuw mediaorgaan in het leven dat een toezichthoudende rol heeft. De wet bepaalt onder meer dat uitgevers van gedrukte media, internet providers en alle TV zenders (kanalen) zich officieel dienen te registreren.
De nieuwe Hongaarse Mediawet kan inderdaad strijdig zijn met de persvrijheid.
Het is daarom goed dat de Europese Commissie (EC) deze wet analyseert.

Vraag 3

Staan in deze wet bepalingen die journalisten en media verplichten «objectief verslag te doen», waarbij hoge boetes kunnen worden uitgedeeld indien NMTA tot de conclusie komt dat de berichtgeving «niet objectief genoeg» was? Hoe verhoudt deze bepaling zich met de redactionele vrijheid, die als hoeksteen van de persvrijheid kan worden beschouwd?

Het klopt dat de wet journalisten en media verplicht objectief verslag te doen. De nieuwe Hongaarse Mediawet geeft niet het juiste signaal af over het belang van de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid.
Persvrijheid en onafhankelijke media zijn belangrijke verworvenheden en fundamentele mensenrechten in de EU. Ze bevorderen vrijheid van meningsuiting, dragen bij aan het aan de kaak stellen van mensenrechtenschendingen en geven mensen een vrije stem in het democratisch proces.
In een eerste officiële reactie op internationale kritiek op de Mediawet heeft de Hongaarse regering gezegd dat deze beperkingen juridisch gezien in lijn zijn met Europese juridische kaders.

Vraag 4

Deelt u de kritiek van de Europese en de Wereldassociatie van krantenuitgevers (ENPA en WAN-IFRA) die van oordeel zijn dat de nieuwe wet een ernstige inbreuk vormt op de persvrijheid in Hongarije?2 Zo ja, bent u dan bereid steun uit te spreken voor de positie van ENPA en WAN-IFRA? Zo nee, waarom niet?

De nieuwe Hongaarse mediawet geeft niet de juiste signalen af. Als blijkt dat de wet inderdaad strijdig is met de Europese regelgeving, normen en waarden (het EU-aquis) en het EVRM, dan hebben naast de Commissie ook de EU-lidstaten een verantwoordelijkheid landen aan te spreken. Nederland zal dat ook doen.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de nieuwe mediawet een inbreuk is op de persvrijheid en daarmee een inbreuk op Europese verplichtingen die Hongarije bij toetreding tot de Europese Unie (EU) is aangegaan? Zo ja, welke actie gaat u in de EU, Raad van Europa en/of OVSE ondernemen om de kwestie van de persvrijheid in Hongarije aan de orde te stellen? Zo nee, kunt u dan uitleggen in hoeverre de nieuwe mediawet in lijn is met Europese verplichtingen die Hongarije is aangegaan?

Zoals onder 4.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het feit dat het Europese Hof de Europese Commissie gelijk geeft in haar oordeel, dat de financiering van de Nederlandse publieke omroep deels staatssteun betreft en dat u derhalve 76 miljoen euro (vermeerderd met rente) terug moet vorderen van de NOS?1

De verplichting tot terugvordering was eind 2006 al door de Nederlandse Staat nagekomen. Het door Nederland ingestelde beroep tegen de beschikking van de Europese Commissie had namelijk geen zogenoemde schorsende werking, dat wil zeggen dat de beschikking ongeacht het beroep ten uitvoer gelegd diende te worden. Het bedrag van € 86,5 miljoen (terugvorderingsbedrag + rente) is dus al door de publieke omroep aan de Staat terugbetaald.
Nederland is tegen het besluit van de Europese Commissie in beroep gegaan omdat het er niet mee eens was dat er sprake zou zijn geweest van overcompensatie en van nieuwe ad hoc steun. Het Gerecht van de Europese Unie heeft in zijn arrest van 16 december 2010 het beroep van Nederland verworpen.
Nederland heeft de mogelijkheid om tegen de uitspraak van het Gerecht in hoger beroep te gaan bij het Europese Hof van Justitie. Ik ben mij hierover nog aan het beraden.

Vraag 2

Om welke financiering gaat het precies? Heeft dit consequenties voor het beleid inzake de publieke omroep en voor de programmering?1

De beschikking van de Europese Commissie (van 22 juni 2006) heeft betrekking op de periode 1994 tot 2005. De financiering die in de zaak ter discussie stond bestond uit gelden die zaten in het zogenoemde Fonds Omroepreserve (FOR), en een eenmalige overheveling van reservegelden van de omroepverenigingen aan de NPO.
Aangezien het bedrag reeds is terugbetaald heeft de uitspraak geen consequenties meer voor het beleid en de programmering van de publieke omroep.

Vraag 1

Bent u bekend met de reclame voor de Zekurpolis waarin uitdrukkelijk wordt gesproken over niet betalen voor zorg die je niet gebruikt?1 Hoe oordeelt u hierover?

Vraag 2

Bent u van mening dat Zekur.nl acceptatieplicht heeft voor de basisverzekering? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 3

Hoe oordeelt u over het feit dat gericht reclame wordt gemaakt onder een doelgroep die over het algemeen minder gebruik maakt van zorg?

Vraag 4

Is uw oordeel dat dit een oneerlijke reclame-uiting is, omdat er in het basispakket standaard al zaken zitten waar niet iedereen gebruik van zal maken? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 5

Is het waar dat Univé, op basis van de samenstelling van de verzekerden van de Zekur-polis, onderhandelt over lagere prijzen als verzekerden behandeld worden in ziekenhuizen (dus over lagere diagnose-behandeling-combinaties, DBC’s, onderhandelen)? Zo ja, hoe oordeelt u hierover? Zo nee, bent u bereid te monitoren of dit in de toekomst ook niet gebeurt?

Vraag 6

Bent u bereid de uiting van Zekur.nl voor te leggen aan de Reclame Code Commissie, om te toetsen of eerlijke informatie, verschaft?

Vraag 7

Hoe oordeelt u over de nieuwe zorgverzekeraar Promovendum, die een lagere premie garandeert aan hbo’ers, academici, en middelbaar en hoger personeel? Kunt u uw antwoord toelichten?2

Vraag 8

Bent u van oordeel dat ook deze verzekeraar acceptatieplicht heeft voor de basisverzekering? Houdt Promovendum zich hieraan?

Vraag 9

Hoe oordeelt u over de belofte van gegarandeerde premiekortingen in het kader van het verbod op premiedifferentiatie? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 10

Doet Promovendum mee aan de verplichte risicoverevening?

Vraag 11

Heeft Promovendum banden met een zorgverzekeraar voor de inkoop van de zorg? Zo ja, met welke? Bent u van mening dat deze banden eerlijk vermeld moeten worden?

Vraag 12

Vindt u het solidair dat hoger opgeleiden een korting krijgen en andere mensen niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 13

Bent u van mening dat zorgverzekeraars die werken met een vrijwillig hogere eigen risico, in ruil voor een lagere premie, hun (toekomstige) verzekerden goed voorlichten over de risico’s en voordelen van deze constructie? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 14

Hoe oordeelt u over de marketing van verzekeraar VGZ die mensen trekt met de belofte dat zij de eerste date betaalt voor alleenstaanden? Bent u van mening dat een zorgverzekeraar daar verantwoordelijk voor is, of beschouwt u dit als reclamestunt? Kunt u uw antwoord toelichten?3

Vraag 15

Hoe oordeelt u over de onrust die is ontstaan over de zelfbenoemde onafhankelijke verzekeringsvergelijkingssite Independer, omdat wordt gesteld dat verzekeraars waaraan zij niets verdienen, minder prominent in beeld komen? Kunt u uw antwoord toelichten?4

Vraag 16

Gaat u, op verzoek van de Nederlandse Patiënten en Cliëntenfederatie (NPCF), de Nederlandse Zorgautoriteit verzoeken onderzoek te doen naar deze claim? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer kunnen wij de uitkomst verwachten?

Vraag 17

Is het waar dat Independer huisartsenpraktijken exploiteert en daar reclame voor maakt? Wat is uw oordeel hierover? Is hierdoor haar onafhankelijkheid niet in het geding? Zo nee, waarom niet?

Vraag 18

Met welke (zorg)verzekeraars heeft Independer financiële banden?

Vraag 19

Bent u van mening dat – in het algemeen – de reclames van zorgverzekeraars eerlijke informatie verschaffen over de verzekering, de premie en de dekking? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 20

Bent u bereid de Kamer te informeren over de kosten van het reclamebombardement dat nu plaatsvindt voor de gunst van nieuwe verzekerden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer kunt u de Kamer dit overzicht sturen?

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «NPCF wil onderzoek naar «onafhankelijke» vergelijkingssites voor zorgverzekeringen»?1

Ja.

Vraag 2

Is het inderdaad zo dat de verzekeringsvergelijkingssite Independer verzekeraars die wel provisie betalen een voorkeursbehandeling geeft boven verzekeraars die geen provisie betalen en daarom niet onafhankelijk genoemd kan worden?

Independer is een bemiddelaar in de zin van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Dit betekent onder meer dat de informatie correct, duidelijk en niet misleidend dient te zijn en als er sprake is van advisering, gelden er ook adviesregels gericht op het borgen van de kwaliteit en passendheid van het advies. Ik heb geen bevoegdheid te oordelen over de vraag of Independer zich daaraan heeft gehouden. De AFM houdt daar toezicht op.
Over de term «onafhankelijkheid» kan het volgende worden opgemerkt. Deze term is niet gedefinieerd in de Wft. Op dit moment is het nog zo dat een partij (bemiddelaar) die geen contractuele verplichtingen heeft om voor bepaalde aanbieders te bemiddelen, maar die wél op basis van provisie werkt zich «onafhankelijk» mag noemen. Alleen wanneer een bemiddelaar zich onafhankelijk noemt, terwijl hij bijvoorbeeld een contractuele verplichting heeft om uitsluitend voor één of meer aanbieders te bemiddelen kan dit echter wel worden gekwalificeerd als niet duidelijke of zelfs misleidende informatie. In het licht van de aangekondigde maatregelen gericht op adviseurs/bemiddelaars in de zin van de Wft (waaronder een provisieverbod voor complexe financiële producten) heeft de minister van Financiën aangekondigd na te willen denken over hoeonafhankelijkheid nog beter wettelijk kan worden geborgd.

Vraag 3

Meldt Independer ook op zijn site wie een bijdrage levert?

Ja, via het logo en de afsluitknop is zichtbaar met welke verzekeraars een samenwerking bestaat. Ook wordt op de homepage «Zorgverzekering vergelijken» van Independer onder het kopje «Verdiensten» expliciet gemeld dat Independer.nl een vergoeding ontvangt als die verzekeraar wordt gekozen.
Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 4

Kunt u een pleidooi voor vergelijkbare en betrouwbare informatie over zorgverzekeringen, waaraan commerciële sites een bijdrage kunnen leveren mits ze transparant zijn over hun opdrachtgevers, helpen realiseren?2 Zo ja, hoe?

Nee, dit laat ik over aan de markt. Wanneer consumenten niet tevreden zijn over Independer.nl kunnen ze ook uitwijken naar andere vergelijkingssites.
Op KiesBeter.nl kunnen consumenten polissen van verzekeraars vergelijken. Dit is een betrouwbare, niet-commerciële vergelijkingssite van de overheid over zorgverzekeringen, ziekenhuizen en medicijnkosten. KiesBeter.nl is een product van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) in samenwerking met vele andere organisaties in de zorg, in opdracht van het Ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport).

Vraag 5

Hoe kunt u bevorderen dat websites die informatie geven over zorgverzekeringen, betrouwbare informatie geven? Moet dat via de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), zoals de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) voorstelt, of ziet u nog andere mogelijkheden?

Op grond van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) is één van de taken van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) het toezicht houden op de informatieverstrekking en overige gedragingen door zorgverzekeraars, waaronder reclame-uitingen (artikel 40 van de Wmg).
Zorgverzekeraars moeten informatie over de eigenschappen van aangeboden producten en diensten op een zodanige wijze openbaar maken dat deze gegevens voor consumenten gemakkelijk vergelijkbaar zijn. De informatie betreft in elk geval de premies en de kwaliteit van de aangeboden producten en diensten.
Ook moeten zorgverzekeraars ervoor zorgen dat de door of namens hen verstrekte of beschikbaar gestelde informatie over een product of dienst, waaronder reclame-uitingen, geen afbreuk doet aan het bepaalde bij of krachtens de Wmg, de Zorgverzekeringswet of de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Deze informatie mag ook niet misleidend zijn.
De NZa geeft invulling aan artikel 40 Wmg door de uitgifte van een richtsnoer (richtsnoer «Informatieverstrekking Ziektekostenverzekeraars en volmachten»), waarin wordt aangegeven welke informatie zorgverzekeraars minimaal dienen te verstrekken (met name gaat het hier om informatie die op de website van de zorgverzekeraars zelf moet staan). Het doel van het richtsnoer is om tot betere informatieverstrekking door zorgverzekeraars te komen. Het is in het belang van de verzekerden om te kunnen beschikken over juiste, volledige en begrijpelijke (keuze)informatie.
Vergelijkingssites die kwalificeren als bemiddelaar vallen onder het toezicht van de AFM. Zoals in het antwoord op vraag 2 is opgemerkt moet de informatie van bemiddelaars correct, duidelijk en niet misleidend zijn. Om een kwaliteitsimpuls te geven aan de vergelijkingssites over zorgverzekeringen heeft de NZa in 2007, 2008 en 2009 verschillende van deze sites beoordeeld3 op correctheid, inzichtelijkheid en transparantie. Het doel van de rapportages was om een kwaliteitsimpuls te geven aan de vergelijkingssites. Dit heeft goed gewerkt, aangezien in 2008 alle sites goed scoorden. De NZa adviseert de consument echter om niet alleen af te gaan op de informatie op vergelijkingssites, maar om zich breder te oriënteren (te denken valt aan informatie van de zorgverzekeraar, van de werkgever en vakbond) Informatie op vergelijkingssites is doorgaans beknopt. Daarom heeft de NZa op haar website nog enkele tips gegeven om de consument nog meer in staat te stellen om een geïnformeerde keuze te maken. Ik verwijs u voor de volledigheid naar deze website: http://www.nza.nl/zorgonderwerpen/dossiers/zorgverzekering/zorgverzekering-kiezen/zoeken-passende-zorgverzekering/