| Ingediend | 11 februari 2016 |
|---|---|
| Beantwoord | 30 maart 2016 (na 48 dagen) |
| Indiener | Fatma Koşer Kaya (D66) |
| Beantwoord door | Martijn van Dam (staatssecretaris economische zaken) (PvdA) |
| Onderwerpen | criminaliteit natuur en milieu openbare orde en veiligheid organisatie en beleid |
| Bron vraag | https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kv-tk-2016Z03025.html |
| Bron antwoord | https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20152016-2083.html |
Ja.
Bij het team Natuur van de NVWA, die onder mijn departement ressorteert, werken ruim 20 inspecteurs, die toezien op de naleving van de natuurwetgeving en samen met de politie recherchematige onderzoeken uitvoeren naar illegale handel in beschermde soorten. De inzet van de politie wordt mede bepaald door overleg over prioriteiten in de Milieukamer. De Douane ressorteert onder het Ministerie van Financiën. In beginsel geldt dat elke douanecontrole gericht is op de handhaving van alle fiscale en niet-fiscale wetgeving, waarvan de uitvoering aan de Douane is opgedragen (geïntegreerde controle). Haar controlebevoegdheid richt zich op goederenstromen die de buitengrens van de EU passeren. Ingevolge de samenwerkingsovereenkomst met het Ministerie van Economische Zaken (EZ) wordt daarbij tevens gecontroleerd op de juiste toepassing van de Flora- en Faunawet. Naast personele inzet hanteert de Douane middelen als goederenscans en speurhonden.
Met uw stelling dat de huidige straffen in Nederland en de pakkans voor illegale handel in dieren laag zijn, kan ik niet instemmen. In vergelijking met andere landen in de Europese Unie zijn de straffen in Nederland aan de hoge kant (zie het recent gepubliceerde proefschrift van de heer Van Uhm)2.
Dergelijke hoge straffen vind ik overigens terecht. Dat de pakkans laag zou zijn, kan ik evenmin bevestigen. In Nederland wordt actief gehandhaafd op de CITES-regelgeving, zowel aan de buitengrenzen van de EU (Schiphol en Rotterdam zijn belangrijke in- en uitvoerhavens) door de Douane als in het binnenland door NVWA, politie en Openbaar Ministerie. Ik ben dan ook van mening dat de huidige regelgeving volstaat en dat het vooral aankomt op goede toepassing van deze wetgeving door intensieve samenwerking binnen en buiten de Europese Unie.
In het kort geef ik u hierbij een overzicht van de projecten die ik financier uit het budget van vier miljoen euro voor de periode 2013–2017 voor de bestrijding van wildlife crime:
Op deze wijze zet ik de ter beschikking staande middelen effectief en efficiënt in in de verschillende schakels van de keten van wildlife crime, van stroper tot consument.
Daarnaast heb ik van 1 tot en met 3 maart jl. de internationale conferentie «Save Wildlife: Act Now or Game Over» in Den Haag georganiseerd, in samenwerking met de Prince Charles’s Foundation Sustainability Unit en The Hague Institute for Global Justice. Tenslotte wordt het werk gesteund van de Wildlife Justice Commission, die door het Wereld Natuur Fonds recent is opgericht om justitiële procesgang te ondersteunen in Afrika en Azië.
In het proefschrift van criminoloog Daan van Uhm worden hierover de volgende cijfers gegeven:
Van het totaal aan binnen de EU in beslag genomen levende dieren werd in Nederland:
(de gegevens zijn ontleend aan een analyse van de EU-TWIX database over de periode 2001–2010)
Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen Schiphol en Rotterdam. Het is lastig om hierbij een schatting te maken welk deel van de totale (legale en illegale) Nederlandse invoer in beslag is genomen.
De Europese Unie publiceert jaarlijks een overzicht van de invoer, uitvoer en doorvoer van CITES-goederen, op basis van de jaarverslagen die de lidstaten opstellen. De laatste EU-analyse van deze gegevens is van 20133. Het totaal aantal invoertransacties in de EU was in 2013 95.000. Hierbij gaat het om de legale handel die plaatsvindt vanuit de herkomstlanden van de beschermde soorten planten en dieren (in Afrika, Azië en Zuid-Amerika) naar de bestemmingen in de Europese Unie. Daarbij spelen grote luchthavens, zoals Frankfurt, Londen en Schiphol, en grote havens zoals Rotterdam, Londen en Hamburg, een belangrijke rol. In het proefschrift van de heer Van Uhm worden de belangrijkste herkomstlanden van de inbeslaggenomen levende dieren in de EU genoemd:
(de gegevens zijn afkomstig van een analyse van de EU-TWIX database over de periode 2001–2010)
Er zijn aanwijzingen dat er veel illegale invoer plaatsvindt via de oost- en zuidgrenzen van de EU. De bestaande samenwerking op justitiegebied (handhaving, controle, toezicht) en overdracht van kennis, zoals de NVWA heeft gedaan bij de jongste accessielanden, draagt bij aan het op termijn versterken van deze zwakke schakels.
Hierbij verwijs ik u naar mijn brief van 1 maart jl. (DGAN-NB/16029474) waarin ik ben ingegaan op mijn inzet voor de conferentie en de verwachte resultaten. Over de resultaten van de conferentie zal ik u op korte termijn informeren.
Het EU Action Plan against Wildlife Trafficking is op 26 februari 2016 gepubliceerd en tijdens de conferentie «Save Wildlife: Act Now or Game Over» toegelicht door EU-commissaris Vella. Ik ondersteun dit actieplan en zal ervoor zorgen dat Nederland als EU-voorzitter tijdens de EU-Milieuraad van Ministers in juni 2016 stevige raadsconclusies ter accordering voorlegt. Ik zal u mijn reactie op het EU-actieplan toesturen tezamen met de resultaten van de conferentie.
Op 11 en 12 februari jl. heb ik van leden van de fracties van de SP (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015–2016, nr.1695), PvdA (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015–2016, nr.166), D66 (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015–2016, nr.1697) en PvdD/VVD (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2015–2016, nr.1694) in overleg met de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking te kunnen beantwoorden is nader onderzoek nodig en moet informatie worden ingewonnen bij diverse overheidsdiensten. Daarom is voor de beantwoording meer tijd nodig dan gebruikelijk. De leden vragen ook naar de aankomende internationale conferentie «Save Wildlife: act now or game over», die ik van 1–3 maart samen met The Hague Institute for Global Justice en de Prince of Wales’s Charitable Foundation organiseer. Eerder heb ik aan uw Kamer aangekondigd dat deze conferentie zal plaatsvinden (Kamerstuk 28 286, nr. 846). Inmiddels hebben zich ruim 200 deelnemers gemeld uit zo’n 35 landen. Mijn doel met de conferentie is om een impuls te geven aan het bestrijden van stroperij van diersoorten om veel geld te kunnen verdienen met illegale verkoop van hun waardevolle slagtanden en hoorns en andere producten. Dit speelt op dit moment in Afrika op omvangrijke schaal en op een wrede manier. Door internationaal gezamenlijk als politiek verantwoordelijken, maatschappelijke organisaties, vertegenwoordigers van bedrijfsleven en financiers de handen ineen te slaan, wil ik de aanpak van wildlife crime op een breder vlak laten rusten én op een hoger plan brengen. Ik wil tijdens de conferentie concrete resultaten bereiken en de voortekenen zijn hoopvol. Hoofdthema’s van de conferentie zijn het zoeken naar alternatieve inkomstenbronnen voor de lokale bevolking om in plaats van stroperij de aanwezigheid en waarde van natuur en bijzondere soorten economisch te benutten en het versterken van handhaving van de bestaande regelgeving tegen stroperij door verbetering van internationale samenwerking. Tijdens conferentie zal ook gesproken worden over het EU Action Plan against Wildlife Trafficking, dat op 3 maart 2016 zal worden toegelicht door EU Commissaris Vella. Nederland steunt de uitvoering van dit plan en heeft het voornemen om als EU voorzitter het plan te vertalen in Raadsconclusies. Ook zal Nederland dit naar voren brengen tijdens de Conference of the Parties van het CITES-verdrag eind september 2016 in Johannesburg. Ik zal u Kamer op korte termijn informeren over de uitkomsten van de conferentie en over de mogelijkheden om een verbod voor jachttrofeeën in te stellen in reactie op de motie Thieme/Heerema. (Kamerstuk 33 348, nr. 81).