Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 1 december 2008
Tijdens het debat over de defensiebegroting op 27 november jl. heb ik het lid Van Velzen (SP) toegezegd de Kamer nader te informeren over de toekomstige invoering van de Rijkspas bij Defensie en over de redenen de huidige invoering van de defensiepas voort te zetten. Mevrouw Van Velzen heeft tijdens dit debat over dit onderwerp een motie ingediend (Kamerstuk 31 700 X nr. 39). Ik heb die motie ontraden en toegezegd dit oordeel nader te onderbouwen.
In haar brieven van 22 september en 30 oktober jl. (Kamerstukken 31 700 VII nr. 4 en 23 645 nr. 260) is de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ingegaan op het project Rijkspas. Bovendien is de Rijkspas aan de orde geweest in het algemeen overleg van 2 oktober jl. (Kamerstuk 30 146 en 26 643, A en nr. 23). De minister van BZK streeft ernaar in april 2009 te beginnen met de uitgifte van de Rijkspas. In deze pas wordt een nieuwe chiptechnologie toegepast die niet de huidige problemen kent van de Mifare Classic chip. De minister van BZK heeft tevens uiteengezet dat het tempo waarin een organisatie de Rijkspas kan invoeren, per organisatie verschilt. Omvangrijke organisaties met veel locaties, toegangspoortjes en kaartlezers zullen meer tijd nodig hebben voor de invoering.
Dit is ook van toepassing op Defensie. De huidige infrastructuur voor toegangscontrole van Defensie is wel geschikt voor de nieuwe defensiepas, maar voor de Rijkspas dienen onder meer alle kaartlezers op alle defensielocaties te worden aangepast. Dit zal geruime tijd vergen.
In de op 25 november jl. verzonden beantwoording van schriftelijke vragen van het lid Van Velzen (kenmerk D2008031340) is ingegaan op de redenen voor de huidige invoering van de defensiepas. De tot op heden gebruikte toegangspas van Defensie is dringend aan vervanging toe. Nieuwe kaarten zijn niet meer voorradig en de fabrikant ondersteunt deze toegangspas niet meer. Defensie kan dan ook niet doorgaan met het gebruik van deze toegangspas. Zonder de defensiepas is het nu al onmogelijk om kaarten uit te reiken aan nieuwe medewerkers en aan medewerkers die beschikken over een pas waarvan de vervaldatum bereikt is.
De gevolgen van het gebruik van de gekraakte Mifare Classic chip op de toegangspassen van Defensie zijn echter vooralsnog beperkt. Defensie heeft maatregelen genomen om de beveiliging van de objecten zoveel mogelijk te garanderen. De beveiliging van Defensie kent een gelaagd stelsel. De verschillende militaire objecten zijn naar hun belang verdeeld in categorieën, waarbij de beveiligingseisen hoger worden naarmate het belang van de objecten toeneemt. Bij objecten waar enig risico onaanvaardbaar is, wordt het gebruik van de huidige of de nieuwe defensiepas gecombineerd met een beveiligingsmaatregel die los staat van het gekraakte chipsysteem, bijvoorbeeld beveiliging door middel van een pincode.
Tot slot merk ik op dat de nieuwe defensiepas een aantal voordelen biedt ten opzichte van de tot heden gebruikte toegangspas. Met de nieuwe defensiepas kan onder andere de toegang tot informatiesystemen beter worden beveiligd en wordt het mogelijk om gebruik te maken van de elektronische handtekening. Het stopzetten van de verdere uitrol van de defensiepas betekent niet alleen dat, zoals hierboven vermeld, het uitreiken van kaarten aan nieuw personeel onmogelijk wordt, maar ook dat Defensie geen gebruik kan gaan maken van de nieuwe functies die de defensiepas biedt.