Ontvangen 10 maart 2022
De ondergetekenden stellen het volgende amendement voor:
I
In artikel I wordt na onderdeel Qa een onderdeel ingevoegd, luidende:
Qb
Na artikel 29a wordt een paragraaf ingevoegd, luidende:
1. Indien een politieke partij, haar neveninstellingen of kandidaten geplaatst op de kandidatenlijst van die partij, alleen of gezamenlijk van een gever in een kalenderjaar een geldelijke bijdrage van in totaal meer dan € 100.000 of een bijdrage in natura met een waarde van in totaal meer dan € 100.000 ontvangen, draagt de politieke partij er zorg voor dat het gedeelte dat het bedrag of de tegenwaarde van € 100.000 te boven gaat, zo spoedig mogelijk teruggegeven wordt aan de gever, voor zover van toepassing naar rato van de hoogte van de door elk van de ontvangers ontvangen bijdrage. De neveninstelling of kandidaat meldt een ontvangen bijdrage daartoe binnen een week aan de politieke partij door toezending van een overzicht van de door die neveninstelling of kandidaat ontvangen bijdrage of bijdragen, met daarbij de gegevens, bedoeld in artikel 21, eerste lid.
2. Indien teruggave aan de gever niet mogelijk is, wordt het in het eerste lid bedoelde gedeelte overgemaakt op de daartoe aangewezen rekening van Onze Minister dan wel, indien het een bijdrage in natura betreft, vervalt de bijdrage aan de Staat. Indien dat onmogelijk is, wordt deze bijdrage vernietigd.
3. Het eerste lid is niet van toepassing op bijdragen tussen de in dat lid genoemde politieke partij, haar neveninstellingen of kandidaten geplaatst op de kandidatenlijst van die partij.
II
Aan artikel I, onderdeel S, wordt toegevoegd «en wordt «en 28» vervangen door «, 28 en 29b».
III
In artikel I wordt na onderdeel T een onderdeel ingevoegd, luidende:
Ta
Na artikel 32 wordt een artikel ingevoegd, luidende:
1. Indien kandidaten geplaatst op de in artikel 32, eerste lid, bedoelde kandidatenlijst alleen of gezamenlijk van een gever in een kalenderjaar een geldelijke bijdrage van in totaal meer dan € 100.000 of een bijdrage in natura met een waarde van in totaal meer dan € 100.000 ontvangen, draagt de kandidaat die als eerste op de lijst is geplaatst er zorg voor dat het gedeelte dat het bedrag of de tegenwaarde van € 100.000 te boven gaat, zo spoedig mogelijk teruggegeven wordt aan de gever, voor zover van toepassing naar rato van de hoogte van de door elk van de ontvangers ontvangen bijdrage. De kandidaat meldt een ontvangen bijdrage daartoe binnen een week aan de kandidaat die als eerste op de lijst is geplaatst door toezending van een overzicht van de door die kandidaat ontvangen bijdrage of bijdragen, met daarbij de gegevens, bedoeld in artikel 21, eerste lid.
2. Indien teruggave aan de gever niet mogelijk is, wordt het in het eerste lid bedoelde gedeelte overgemaakt op de daartoe aangewezen rekening van Onze Minister dan wel, indien het een bijdrage in natura betreft, vervalt deze bijdrage aan de Staat. Indien dat onmogelijk is, wordt deze bijdrage vernietigd.
3. Het eerste lid is niet van toepassing op bijdragen tussen de in dat lid genoemde kandidaten.
IV
In artikel I, onderdeel V, wordt in de vervangende tekst na «29,» ingevoegd «29b,» en wordt na «32» ingevoegd «, 32b».
V
In artikel I, onderdeel W, wordt als volgt gewijzigd:
1. Aan de te vervangen tekst wordt toegevoegd «29, eerste, tweede en vijfde lid,».
2. Aan de vervangende tekst wordt toegevoegd «29, eerste, tweede en vijfde lid, 29b,».
3. Aan het slot wordt toegevoegd «, en wordt na «32, eerste en tweede lid,» ingevoegd «32a»».
De indieners willen dat financiering van politieke partijen met belastinggeld te verdedigen is met het argument dat partijen mee moeten kunnen doen aan verkiezingen, zonder dat zij afhankelijk zijn of worden van bedrijven of particulieren die met giften politieke invloed en macht kopen. Voor politieke partijen moeten dan wél normen worden gesteld om die onafhankelijkheid en de transparantie te waarborgen en het vertrouwen in de politiek en verkiezingen te vergroten. Met dit amendement wordt voorgesteld een maximumbedrag te stellen aan het totaal van giften dat een gever kan geven per jaar aan een politieke partij, de aangewezen neveninstellingen en kandidaten. Dit betekent dat een partij, haar neveninstellingen en haar kandidaten, cumulatief, maximaal 100.000 euro per jaar per gever mogen ontvangen. Onderlinge giften worden voor dit maximumbedrag niet meegeteld. Het ontbreken van enig maximum legitimeert een situatie waarin een politieke partij, via een rechtstreekse gift of via haar neveninstellingen of kandidaten, een substantieel deel van haar inkomen zou verkrijgen van één gever. Dat leidt op zijn minst tot de schijn van belangenverstrengeling. Daarnaast doet het afbreuk aan het beginsel van gelijke kansen. De commissie Veling adviseerde een maximum aan giften te bezien als giften substantieel zouden worden. In het afgelopen jaren hebben verschillende partijen verschillende substantiële bedragen ontvangen, variërend van honderdduizenden euro’s tot giften van meer dan een miljoen euro. Indieners achten het daarom wenselijk de toegestane giften te maximeren.
Leijten Omtzigt Arib Bromet