Kamervraag 2025Z21613

De overstap van de Belastingdienst naar Microsoft

Ingediend 10 december 2025
Indieners Barbara Kathmann (PvdA), Laurens Dassen (Volt), Sarah El Boujdaini (D66)
Onderwerpen belasting financiën organisatie en beleid
Bron vraag https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kv-tk-2025Z21613.html
1. Hiermee verwijzen de indieners naar de overstap van de Belastingdienst naar Microsoft voor de kantoorautomatisering van 40.000 werkplekken.
2. Bijlage bij Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2025–2026, nr. 506 (…
3. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2025–2026, nr. 506, antwoord op …
4. Cyber Safety Board, 20 mei 2024, geraadpleegd via www.cisa.gov/sites/…
5. The Washington Post, 2 april 2024, Microsoft faulted for «cascade» of…
6. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2025–2026, nr. 506 (beslisnota v…
7. Bijlage bij Kamerstuk 31 066, nr. 1520 (beslisnota van 18 juni 2025).…
8. Bijlage bij Kamerstuk 31 066, nr. 1520 (beslisnota van 18 juni 2025).…
9. Bijlage bij Kamerstuk 31 066, nr. 1520 (beslisnota van 18 juni 2025).…
10. O.a. de motie-Bruyning en Thijssen (Kamerstuk 36 574, nr. 13) en de m…
11. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2025–2026, nr. 506, antwoord op …
12. Bijlage bij Aanhangsel Handelingen, notavergaderjaar 2025–2026, nr. 5…
13. Bijlage bij Kamerstuk 31 066, nr. 1520 (beslisnota van 18 juni 2025),…
14. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2025–2026, nr. 506, antwoord op …
15. Kamerbrief 31 066, nr. 1510.
16. NOS, 18 oktober 2025, AIVD en MIVD delen minder info met VS en meer met Europa, zeggen directeuren, geraadpleegd via nos.nl/artikel/2586859-aivd-en-mivd-delen-minder-info-met-vs-en-meer-met-europa-zeggen-directeuren.
17. Bijlage bij Kamerstuk 31 066, nr. 1510, (beslisnota van 18 juni 2025)…
  • Vraag 1
    Bent u nog steeds van mening dat de overstap van de Belastingdienst naar Microsoft1 slechts is voorzien van «een zeer magere onderbouwing»?2
  • Vraag 2
    Staat u nog steeds achter uw stelling dat de Belastingdienst niet heeft onderbouwd dat er geen Europese alternatieven voor Microsoft zouden zijn?
  • Vraag 3
    Voldoet de onderbouwing voor de overstap van de Belastingdienst aan het geldende cloudbeleid?3 Kunt u hard maken dat tijdig aan alle eisen is voldaan?
  • Vraag 4
    Heeft de Belastingdienst, door zich in 2021 te committeren aan de overstap naar Microsoft, het onmogelijk gemaakt om alsnog af te wijken van dit besluit en tijdig een Europees alternatief te implementeren?
  • Vraag 5
    Deelt u de mening dat, gezien (geo)politieke ontwikkelingen en de duidelijke wens van de Kamer om de digitale autonomie van Nederland te bevorderen, de overstap van de Belastingdienst naar Microsoft alsnog heroverwogen dient te worden?
  • Vraag 6
    Bent u op de hoogte van het rapport van de Cyber Safety Review Board uit 2024 over de beveiliging van Microsoft, waaruit blijkt dat het bedrijf de cyberveiligheid structureel niet op orde heeft?4, 5 Hoe beoordeelt u het argument dat Microsoft de beste beveiliging biedt in het licht van de conclusies uit dit rapport?
  • Vraag 7
    Bent u bereid om, in samenwerking met de Belastingdienst, duidelijk te maken welke aanvullende middelen, expertise of capaciteit nodig zijn om alsnog af te zien van de overstap naar Microsoft en zo snel mogelijk een Europees alternatief te realiseren?
  • Vraag 8
    Welke «workarounds» worden nu gebruikt door ambtenaren in hun digitale werkomgeving? Bent u bereid om te onderzoeken of deze belemmeringen weg te nemen zijn zonder de overstap naar Microsoft te maken?
  • Vraag 9
    Waarom zijn de CIO Rijk en de overige IT-dienstverleners van het Rijk «pas in een zeer laat stadium» betrokken in het proces van de Belastingdienst? Wanneer is dit gebeurd, en waarom pas op dat zeer late moment?6
  • Vraag 10
    Deelt u de mening dat de Belastingdienst in 2021, door uit te gaan van Microsoft 365 en Windows 11 als «gouden standaard,» geen gedegen verkenning heeft gedaan van Europese alternatieven?
  • Vraag 11
    Deelt u de mening dat de scenario’s van de Belastingdienst, zoals die in de (beslis)nota van 28 juni 2025 zijn beschreven,7 onvolledig zijn omdat ze in de basis uitgaan van een werkomgeving die is ingericht voor Microsoft?
  • Vraag 12
    Wanneer heeft de Belastingdienst precies besloten om deze scenario’s uit te werken? Welke specifieke «(geo)politieke en maatschappelijke ontwikkelingen» gaven hier aanleiding toe?8
  • Vraag 13
    Acht u de keuze van de Belastingdienst om voor de werkomgeving over te stappen naar Microsoft inmiddels onafhankelijk en voldoende onderbouwd?
  • Vraag 14
    In het geval u de mening deelt van de indieners dat er geen degelijke onafhankelijke verkenning is uitgevoerd naar Europese alternatieven, kunt u er op toezien dat deze alsnog op korte termijn wordt uitgevoerd met als doel om een alternatieve Europese route voor de cloudmigratie van de Belastingdienst te schetsen?
  • Vraag 15
    Waarop baseert de Belastingdienst de aanname dat de onderzochte scenario’s «naar verwachting binnen het aangepaste cloudbeleid passen dat momenteel door BZK wordt herzien»?9 Kunt u duidelijk uitleggen waar dit uit blijkt, aangezien dit beleid nog niet is vastgesteld en er sindsdien ook Kamermoties10 zijn aangenomen om de eisen voor soevereiniteit verder aan te scherpen?
  • Vraag 16
    Kunt u per scenario, uitgewerkt door de Belastingdienst, een realistische schatting maken van de aanvullende kosten die hier bij gemoeid zouden zijn? Welk scenario acht u vanuit het soevereiniteitsbelang het meest geschikt?
  • Vraag 17
    Wat bedoelt u met uw antwoord dat «de Belastingdienst de ontwikkelingen van Europese en soevereine alternatieven [volgt]» en «[actief] kijkt naar de mogelijkheden van soevereine en of Europese cloudoplossingen»? Zijn er afspraken gemaakt over wat dit concreet betekent en welke verwachtingen heeft u precies van de Belastingdienst?11, 12
  • Vraag 18
    Waarom «volgt» de Belastingdienst enkel de ontwikkeling van een soeverein alternatief als MijnBureau, in plaats van dat zij dit met overtuiging afneemt? Ziet u mogelijkheden voor een schaalbare pilot binnen de Belastingdienst om een soeverein alternatief voor Microsoft op de werkvloer uit te proberen?
  • Vraag 19
    Deelt u de mening dat meer departementen en uitvoerders MijnBureau moeten afnemen om het project levensvatbaar te maken en waardevolle inzichten op te doen voor soevereine werkplekken?
  • Vraag 20
    Welke aanvullende afspraken zijn met Microsoft gemaakt om de risico’s in het voorkeursscenario van de Belastingdienst «zo beheersbaar mogelijk» te maken?13 Beaamt de CIO Rijk dat de risico’s zo veel als mogelijk zijn beheerst?
  • Vraag 21
    Acht u het acceptabel dat het mailverkeer van de Belastingdienst, waarin fiscale informatie en informatie over «rulings» wordt gecommuniceerd, straks afhankelijk wordt van Microsoft?14
  • Vraag 22
    Acht u het acceptabel dat het mailverkeer van de Belastingdienst onder Amerikaanse surveillancewetgeving zoals de CLOUD Act, sectie 702 van de Foreign Intelligence Surveillance Act (FISA), en Executive Order 12333 komt te vallen? Hoe verhoudt dit zich tot de fiscale geheimhoudingsplicht?15
  • Vraag 23
    Deelt u de mening dat het rapport uit 2022 van GreenbergTraurig, waarin wordt gesteld dat het risico dat de VS gebruik maakt van de CLOUD Act klein is, achterhaald is door de geopolitieke ontwikkelingen nu ook de AIVD en de MIVD minder informatie met de Amerikanen delen?16
  • Vraag 24
    Beschikt Microsoft in het geval er «double key encryption» wordt toegepast over een sleutel naar deze data? Zo ja, hoe is het versleutelen van data dan een geschikte mitigerende maatregel?
  • Vraag 25
    Klopt het dat de exitstrategie, waarin binnen negen maanden data uit de Microsoft-cloudomgeving wordt gehaald, «met hulp van Microsoft» wordt uitgevoerd?17 Is de exitstrategie om wég te komen van Microsoft daardoor niet ook afhankelijk geworden van Microsoft?
  • Vraag 26
    Kunt u de garantie van Microsoft, dat zij zich tegen alle vormen van politieke druk vanuit de VS zullen verzetten, hard maken? Welke concrete afspraken zijn hierover gemaakt? Kunt u bijpassende documentatie met de Kamer delen?
  • Vraag 27
    Zijn er nog meer nota’s of notities met betrekking tot de overstap naar Microsoft die gebruikt zijn om de afweging te maken, maar nog niet gedeeld zijn met de Kamer? Kunt u deze alsnog openbaar maken?
  • Vraag 28
    Kunt u deze vragen afzonderlijk van elkaar beantwoorden en toezeggen dat u, tot deze beantwoord zijn, zich ten volste in zal spannen om een Europees alternatief voor de kantoorautomatisering van de Belastingdienst alsnog mogelijk te maken?

Kamervraag document nummer: kv-tk-2025Z21613
Volledige titel: De overstap van de Belastingdienst naar Microsoft