Gepubliceerd: 24 november 2022
Indiener(s): Wopke Hoekstra (viceminister-president , minister buitenlandse zaken) (CDA)
Onderwerpen: begroting financiƫn
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-36250-V-2.html
ID: 36250-V-2

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Vergaderjaar 2022‒2023

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in:

De departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V);

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Buitenlandse Zaken,W.B.Hoekstra

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer begroting

De voorliggende tweede suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2022 van hoofdstuk V van de begroting van het Rijk.

In onderdeel 2 wordt een beknopte toelichting gegeven op de wijzigingen die zijn opgetreden binnen het totaal van de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS).

In onderdeel 3 worden de belangrijkste mutaties op de begroting van Buitenlandse Zaken toegelicht.

Onderdeel 4 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na deze tabellen wordt een toelichting op de mutaties gegeven. Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in onderstaande staffel conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht. De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer ze groter zijn dan 10% ten opzichte van de stand in de 1e suppletoire begroting op artikelniveau.

Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 en < 1000

5

10

=> 1000

10

20

In onderdeel 5 staan de tabellen van de niet-beleidsmatige artikelen.

2 Wijzigingen in de omvang van de HGIS

In deze paragraaf wordt geschetst welke wijzigingen zijn opgetreden in de omvang van de HGIS sinds de Voorjaarsnota 2022. Zoals uit de hiernavolgende tabellen blijkt, nemen de uitgaven per saldo toe met EUR 414,0 miljoen en nemen de ontvangsten toe met EUR 24,6 miljoen. Het ODA budget neemt toe met 380,1 miljoen, het non-ODA budget neemt toe met 33,9 miljoen.

Tabel 2 Wijzigingen in HGIS uitgaven vanaf Voorjaarsnota 2022 (bedragen x EUR 1 miljoen)

Uitgaven

Totaal

Wv. ODA

Stand uitgaven VJN 2022

7.564,8

5.749,2

Totaal mutaties

414,0

380,1

Stand uitgaven NJN 2022

7.978,8

6.129,3

De HGIS standen zijn inclusief EU- en asieltoerekening.

De toename is het gevolg van meerdere mutaties op de verschillende begrotingshoofdstukken. In de hiernavolgende tabel zijn deze nader uitgesplitst.

Tabel 3 Oorzaken uitgavenmutaties HGIS vanaf Voorjaarsnota 2022 (bedragen x EUR 1 miljoen)

Uitgaven

Totaal

Wv. ODA

1) Macrobijstellingen BNI (ODA) en prijscomponent BBP (non-ODA)

70,3

57,7

2) Overboekingen van en naar de HGIS

433,9

315,4

3) Desaldering op ontvangsten

14,4

7,0

4) Kasschuif

‒ 31,1

0,0

5) Toevoeging middelenafspraak huisvesting

‒ 33,9

0,0

6) Eindejaarsmarge (verwacht)

‒ 39,5

0,0

Totaal

414,0

380,1

Toelichting uitgaven:

Het uitgavenkader van de HGIS neemt per saldo toe met EUR 414,0 miljoen ten opzichte van de stand die in de Voorjaarsnota 2022 is gepresenteerd. Dit kent de volgende oorzaken:

  • 1. Macrobijstellingen: op basis van de wijzigingen zoals deze zijn opgenomen in de Macro Economische Verkenning voor het Bruto Nationaal Inkomen (ODA) en de prijscomponent van het Bruto Binnenlands Product is de omvang van de HGIS bijgesteld. Hierdoor wordt het ODA-budget met EUR 57,7 miljoen verhoogd en wordt het non-ODA-budget met EUR 12,6 miljoen verhoogd.

  • 2. Overboekingen van en naar de HGIS: er vindt een aantal overboekingen van en naar de HGIS plaats, waardoor het niet ODA-deel van het HGIS budget per saldo met EUR 118,5 miljoen toeneemt. Het betreft voornamelijk de levering van militaire goederen aan Oekraine (EUR 110,5 miljoen), welke op de Defensiebegroting worden verantwoord. Hiernaast nemen de HGIS uitgaven toe door een toevoeging vanuit niet-HGIS middelen van VWS ten behoeve van een bijdrage aan het Financial Intermediary Fund for Pandemic Prevention, Preparedness and Response (FIF/PPR). De ODA-uitgaven nemen met EUR 315,4 miljoen toe. Dit is voornamelijk toe te schrijven aan een correctie van een mutatie die bij Voorjaarsnota 2022 uit de HGIS is gegaan en nu weer wordt toegevoegd aan de HGIS. Het betreft de eenmalige bijdrage van EUR 150 miljoen aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Daarnaast heeft het kabinet EUR 162 miljoen aan extra ODA beschikbaar gesteld ten behoeve van het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterisation).

  • 3. Desaldering op ontvangsten: de ontvangsten nemen per saldo toe met EUR 14,4 miljoen. Dit is met name het gevolg van extra ontvangsten op de begroting van BHOS op het gebied van Dutch Trade and Investment Fund en programma's op het gebied van internationaal ondernemen.

  • 4. Kasschuif: dit betreft een kasschuif op de begroting van Defensie. De levering van militaire goederen leidt pas in latere jaren tot uitgaven, waardoor het budget wordt doorgeschoven.

  • 5. Toevoeging middelenafspraak huisvesting: het huisvestingsbeleid van het Ministerie van Buitenlandse Zaken is gericht op het moderniseren, verduurzamen en rationaliseren van de vastgoedportefeuille. Om dit te bewerkstelligen is een middelenafspraak huisvesting gemaakt waarbij de opbrengst van de verkopen opnieuw kan worden ingezet in latere jaren. In dit kader wordt EUR 33,9 miljoen doorgeschoven naar volgend jaar. Uitvoering van de huisvestingsprojecten loopt vertraging op vanwege de effecten van COVID-19 en de onzekerheid omtrent de huidige oorlog in Oekraïne.

  • 6. Eindejaarsmarge (verwacht): binnen de HGIS verwacht een aantal departementen lagere uitgaven dan geraamd. De belangrijkste mutaties zijn opgenomen in de begrotingen van Buitenlandse Zaken en BHOS. Deze middelen worden via de HGIS-eindejaarsmarge opgevraagd in de volgende jaren.

Tabel 4 Wijzigingen in HGIS ontvangsten vanaf Voorjaarsnota 2022 (bedragen x EUR 1 miljoen)

Ontvangsten

Totaal

Wv. ODA

Stand ontvangsten VJN 2022

152,6

23,2

Totaal mutaties

24,6

6,1

Stand ontvangsten NJN 2022

177,2

29,3

Toelichting ontvangsten:

  • De ontvangsten nemen per saldo toe met EUR 24,6 miljoen. Dit is met name het gevolg van extra ontvangsten op de begroting van BHOS op het gebied van het Dutch Trade and Investment Fund en programma's op het gebied van internationaal ondernemen. Hier staat tegenover dat de geraamde ontvangsten op de begroting van Buitenlandse Zaken afnemen vanwege vertraging in verkoop van vastgoed. Tot slot wordt er een extra ontvangst geraamd bij Defensie van EUR 9,4 miljoen.

3 Beleid

3.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Uitgaven

In dit wetsvoorstel is een aantal begrotingswijzigingen opgenomen dat leidt tot een verhoging van de geraamde uitgaven van Buitenlandse Zaken (V) met EUR 585,2 miljoen in 2022.

De belangrijkste mutaties ten opzichte van de eerste suppletoire begroting worden onder de tabel toegelicht. Een uitgebreidere toelichting is opgenomen onder de desbetreffende beleidsartikelen.

Tabel 5 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2022 (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
 

Art.

Uitgaven 2022

Vastgestelde begroting 2022

 

11.807.800

Stand 1e suppletoire begroting 2022

 

12.938.812

Belangrijkste suppletoire mutaties

  

1)Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak

 

5.490

2) Wapenbeheersing

2.3

‒ 5.000

3) Bevordering van veiligheid, stabiliteit enrechtsorde in internationaal verband

2.4

11.016

4) Afdrachten aan de Europese Unie

3.1

646.691

5) Materiële uitgaven

7.1.14

‒ 78.563

6) Overige mutaties

 

5.519

Stand 2e suppletoire begroting 2022

 

13.523.965

Toelichting

Artikelonderdeel 1.1 Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak

Het budget op dit artikelonderdeel neemt met EUR 5,5 miljoen toe. Dit komt met name door de organisatie van de Ukraine Accountability Conference.

Artikelonderdeel 2.3 Wapenbeheersing

De uitgaven voor wapenbeheersing dalen in 2022 omdat de Conferentie Responsible AI in the Military Domain (REAIM, voorheen New Tech) die wordt georganiseerd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken is verplaatst van 2022 naar 2023.

Artikelonderdeel 2.4 Bevorderen van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband

De uitgaven voor de bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband worden naar boven bijgesteld. Dit is met name het gevolg van nieuwe bijdragen vanuit het Stabiliteitsfonds ten behoeve van het NAVO Trust Fund voor Oekraïne en het Special Trust Fund for Afghanistan (VN-Ontwikkelingsprogramma).

Artikelonderdeel 3.1 Afdrachten aan de Europese Unie

De afdrachten aan de Europese Unie stijgen met EUR 646,7 miljoen. Dit heeft verschillende oorzaken. Voor een gedetailleerde toelichting zie artikelonderdeel 3.1 (Mutaties Miljoenennota en Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022) op pagina 15 en 16.

Artikelonderdeel 7.1.14 Materiële uitgavenDe mutatie bestaat voornamelijk uit een desaldering van minus EUR 18,8 miljoen vanwege vertraging van verkopen. Daarnaast wordt er EUR 33,9 miljoen doorgeschoven naar de komende jaren via de middelenafspraak huisvesting. Vanwege vertragingen zal niet al het budget in 2022 worden uitgegeven. Tot slot is op het gebied van veiligheid hoog-risico posten vertraging opgetreden en zal EUR 20 miljoen worden doorgeschoven naar komende jaren. Voornamelijk de huidige situatie in Kaboel zorgt voor deze vertraging. EUR 10 miljoen wordt onder voorbehoud van HGIS-besluitvorming meegenomen met de eindejaarsmarge en EUR 10 miljoen wordt in 2022 teruggegeven aan het ODA-budget, welke in latere jaren weer wordt opgevraagd.

Ontvangsten

De ontvangsten nemen in 2022 toe met per saldo EUR 151,4 miljoen. De belangrijkste mutaties worden onder de tabel toegelicht.

Tabel 6 Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2022 (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
 

Art.

Ontvangsten 2022

Vastgestelde begroting 2022

 

965.770

Stand 1e suppletoire begroting 2022

 

1.244.757

Belangrijkste suppletoire mutaties

  

1) Veiligheid en stabiliteit restitutie programma's

2.40

11.100

2) Diverse ontvangsten EU

3.10

159.377

3) Apparaat diverse ontvangsten

7.10

‒ 18.800

4) Overige mutaties

 

‒ 279

Stand 2e suppletoire begroting 2022

 

1.396.155

Toelichting

Artikelonderdeel 2.40 Veiligheid en stabiliteit restitutie programma's

De ontvangsten op artikelonderdeel 2.4 nemen toe als gevolg van een terugontvangen bedrag vanuit het NAVO Afghanistan National Army Trust Fund.

Artikelonderdeel 3.10 Diverse ontvangsten EU

Naar aanleiding van de actualisatie van de inkomstenraming van de TEM bij de Macro-economische Verkenning van 2022 en de Najaarsnota 2022 is ook de raming van de perceptiekostenvergoeding geactualiseerd. Daarnaast leiden de nabetalingen op de invoerrechten tot hogere ontvangsten op de perceptiekosten. Samen leidt dit tot hogere ontvangen perceptiekosten van EUR 159,4 miljoen.

Artikelonderdeel 7.10 Apparaat diverse ontvangstenDoor vertragingen valt de opbrengst van de verkoop van een aantal panden lager uit. Dit leidt tot lagere ontvangsten op het gebied van huisvesting, die worden gedesaldeerd met de uitgaven (overig materieel).

4 Beleidsartikelen

Artikel 1: Versterkte internationale rechtsorde

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 7 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 Versterkte Internationale rechtsorde (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
  

Stand ontwerp begroting

Stand 1e suppletoire begroting

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting

    

Mutaties Miljoenennota

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

 
       
  

2022

2022

2022

2022

2022

  

(1)

(2)

  

(4)=(2+3)

 

Verplichtingen

114 112

170 857

5 677

18 350

194 884

       
 

Uitgaven:

     
       
 

Programma-uitgaven totaal

123 822

134 832

5 677

963

141 472

 

waarvan juridisch verplicht

 

71%

  

100%

       

1.1

Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak

48 495

49 265

5 677

‒ 187

54 755

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Internationaal recht

2 835

750

0

0

750

       
 

Opdrachten

     
 

Internationaal recht

0

0

5 677

‒ 1 000

4 677

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Verenigde Naties

34 525

33 525

0

125

33 650

 

OESO

7 535

7 535

0

8

7 543

 

Internationaal Strafhof

3 600

3 870

0

180

4 050

 

Internationaal recht

0

3 585

0

500

4 085

       

1.2

Bescherming en bevordering van mensenrechten

63 902

69 902

0

1 000

70 902

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Mensenrechtenfonds

26 195

23 561

‒ 2 000

1 160

22 721

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Mensenrechtenfonds

30 057

36 691

0

‒ 1 160

35 531

 

Mensenrechten multilateraal

7 650

9 650

2 000

1 000

12 650

       

1.3

Gastlandbeleid internationale organisaties

11 425

15 665

0

150

15 815

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Carnegiestichting

4 400

4 780

0

1 500

6 280

       
 

Bijdrage aan agentschappen

     
 

Vredespaleis

4 550

6 750

0

0

6 750

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Internationaal Strafhof

925

925

0

0

925

 

Speciaal Tribunaal Libanon

1 000

2 000

0

‒ 850

1 150

 

Nederland Gastland

550

1 210

0

‒ 500

710

Toelichting

Verplichtingen

De toename van het verplichtingenbudget wordt met name veroorzaakt door de organisatie van de Ukraine Accountability Conference in juli 2022 en door het aangaan van meerjarige verplichtingen binnen het Mensenrechtenfonds.

Uitgaven

Mutaties Miljoenennota

Artikelonderdeel 1.1

Het uitgavenbudget op Internationaal recht (opdrachten) is met EUR 5,7 miljoen verhoogd als gevolg van de organisatie van de Ukraine Accountability Conference in juli 2022.

Artikelonderdeel 1.2

Het totale uitgavenbudget op Bescherming en bevordering van mensenrechten wijzigt niet. Wel is sprake van een overheveling van EUR 2 miljoen binnen het artikelonderdeel. Deze overheveling van Mensenrechtenfonds (subsidies/regelingen) naar Mensenrechten multilateraal is het gevolg van een bijdrage aan de Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) in Oekraïne.

Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022

Artikelonderdeel 1.1

Het uitgavenbudget op Internationaal recht is verlaagd met EUR 1 miljoen. Tijdens de Ukraine Accountability Conference is dit bedrag toegezegd voor een VN-project gericht op het verlenen van psychosociale support aan slachtoffers van seksueel geweld in conflictgebieden, met name in Oekraïne. Het bedrag is overgeheveld naar artikelonderdeel 1.2, Mensenrechten multilateraal.

Artikelonderdeel 1.3

Het uitgavenbudget op subsidies/regelingen Carnegie Stichting is verhoogd met EUR 1,5 miljoen als gevolg van een toegenomen liquiditeitsbehoefte bij de Carnegie Stichting wegens structurele hogere kosten voor beheer van het Vredespaleis.

Artikel 2: Veiligheid en stabiliteit

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 Veiligheid en stabiliteit (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
  

Stand ontwerp begroting

Stand 1e suppletoire begroting

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting

    

Mutaties Miljoenennota

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

 
       
  

2022

2022

2022

2022

2022

  

(1)

(2)

  

(4)=(2+3)

 

Verplichtingen

276 987

253 164

‒ 195

2 014

254 983

       
 

Uitgaven

     
       
 

Programma-uitgaven totaal

282 496

268 424

‒ 195

11 125

279 354

 

waarvan juridisch verplicht

 

86%

  

95%

       

2.1

Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid

14 085

15 855

‒ 45

4 074

19 884

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Atlantische Commissie

595

565

0

0

565

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

NAVO

8 350

9 650

0

4 000

13 650

 

WEU

590

690

0

60

750

 

Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid

2 200

2 600

0

78

2 678

 

Veiligheidsfonds

2 350

2 350

‒ 45

‒ 64

2 241

       
       

2.2

Bestrijding internationale criminaliteit en terrorisme

15 170

15 400

‒ 150

922

16 172

 

Subsidies (regelingen)

     
 

Anti-terrorisme instituut

720

700

0

0

700

 

Contra-terrorisme

7 420

5 800

‒ 150

‒ 900

4 750

 

Cyber security

3 580

3 530

0

‒ 1 400

2 130

       
 

Opdrachten

     
 

Global Forum on Cyber Expertise

1 250

1 250

0

0

1 250

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Contra-terrorisme

880

2 800

0

1 550

4 350

 

Cyber security

1 320

1 320

0

1 672

2 992

       

2.3

Wapenbeheersing

10 794

18 471

0

‒ 5 000

13 471

       
 

Opdrachten

     
 

OPCW en andere ontwapeningsorganisaties

0

368

0

0

368

 

Conferentie New Tech 2022

0

5 900

0

‒ 5 000

900

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

IAEA

7 317

7 317

0

0

7 317

 

OPCW en andere ontwapeningsorganisaties

1 557

1 377

0

0

1 377

 

CTBTO

1 920

3 509

0

0

3 509

       

2.4

Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband

212 625

188 644

0

11 016

199 660

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Nederland Helsinki Comité

28

28

0

0

28

 

Stabiliteitsfonds

25 000

25 000

0

0

25 000

 

Training buitenlandse diplomaten

2 500

3 850

0

‒ 850

3 000

       
 

Opdrachten

     
 

Makandra

1 698

1 565

0

‒ 674

891

       
 

Bijdrage aan agentschappen

     
 

Makandra

232

164

0

0

164

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

OVSE

6 000

9 880

0

‒ 1 880

8 000

 

Stabiliteitsfonds

56 650

52 840

0

22 100

74 940

 

VN-contributie voor crisisbeheersingsoperaties

95 317

95 317

0

‒ 7 680

87 637

       
 

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

     
 

Inzet hoog-risico posten

25 200

0

0

0

0

       
       

2.5

Bevordering van transitie in prioritaire gebieden

29 822

30 054

0

113

30 167

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen MATRA

11 822

12 622

0

240

12 862

 

Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka

4 244

2 547

0

406

2 953

       
 

Opdrachten

     
 

Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka

5 452

5 452

0

649

6 101

       
 

Bijdrage aan agentschappen

     
 

Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka

600

600

0

‒ 48

552

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka

7 704

8 833

0

‒ 1 134

7 699

       
 

Ontvangsten

1 000

1 000

0

11 100

12 100

       

2.10

Doorberekening Defensie diversen

0

0

0

0

0

2.40

Restituties programma's

1 000

1 000

0

11 100

12 100

Toelichting

Verplichtingen

Geen toelichting.

Uitgaven

Mutaties Miljoenennota

Geen toelichting.

Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022

Artikelonderdeel 2.3

Het budget voor wapenbeheersing daalt in 2022 omdat de Conferentie Conferentie Responsible AI in the Military Domain (REAIM, voorheen New Tech) die wordt georganiseerd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken is verplaatst van 2022 naar 2023.

Artikelonderdeel 2.4

Dit budget voor artikelonderdeel 2.4 wordt verhoogd. Dit komt hoofdzakelijk door nieuwe bijdragen vanuit het Stabiliteitsfonds aan met name het NAVO Trust Fund voor Oekraïne en het Special Trust Fund for Afghanistan (VN-Ontwikkelingsprogramma). Daarentegen is er minder uitgegeven aan VN-crisisbeheersingsoperaties dan voorzien.

Ontvangsten

Artikelonderdeel 2.40

De ontvangsten stijgen in 2022 door een restitutie vanuit het NAVO Afghanistan National Army Trust Fund.

Artikel 3: Effectieve Europese samenwerking

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 9 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 Effectieve Europese samenwerking (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
  

Stand ontwerp begroting

Stand 1e suppletoire begroting

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting

    

Mutaties Miljoenennota

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

 
       
  

2022

2022

2022

2022

2022

  

(1)

(2)

  

(4)=(2+3)

 

Verplichtingen

10 265 666

11 288 217

160 095

487 672

11 935 984

       
 

Uitgaven

     
       
 

Programma-uitgaven totaal

10 402 889

11 423 642

160 095

487 531

12 071 268

 

waarvan juridisch verplicht

 

100%

  

100%

       

3.1

Afdrachten aan de Europese Unie

10 229 845

11 245 714

160 095

486 596

11 892 405

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

BNI-afdrachten

5 426 868

5 326 264

‒ 119 626

0

5 206 638

 

BTW-afdrachten

1 115 024

1 115 024

130 208

0

1 245 232

 

Invoerrechten

3 474 666

4 592 164

184 428

486 596

5 263 188

 

Plastic-grondslag

213 287

212 262

‒ 34 915

0

177 347

       

3.2

Europees Ontwikkelingsfonds

133 750

131 506

0

0

131 506

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Europees Ontwikkelingsfonds

133 750

131 506

0

0

131 506

       

3.3

Een hechtere Europese waardengemeenschap

10 500

11 000

0

1 080

12 080

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Raad van Europa

10 500

11 000

0

1 080

12 080

       

3.4

Versterkte Nederlandse positie in de Unie

4 517

4 993

0

‒ 205

4 788

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

EIPA

348

348

0

0

348

       
 

Opdrachten

     
 

Europa College beurzenprogamma

190

190

0

0

190

 

Programmatische ondersteuning: Taskforce Verenigd Koninkrijk

0

205

0

‒ 205

0

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Benelux bijdrage

3 979

4 250

0

0

4 250

       

3.5

Europese Vredesfaciliteit

24 277

30 429

0

60

30 489

       
 

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

     
 

Europese Vredesfaciliteit

24 277

30 429

0

60

30 489

       
 

Ontvangsten

868 916

1 147 383

40 754

118 573

1 306 710

       

3.10

Diverse ontvangsten EU

868 666

1 147 133

40 754

118 623

1 306 510

 

Invoerrechten

868 666

1 147 133

40 754

118 623

1 306 510

 

Overige ontvangsten EU

0

0

0

0

0

       

3.30

Restitutie Raad van Europa

250

250

0

‒ 50

200

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor artikel 3 Effectieve Europese samenwerking neemt toe. De mutaties op de verplichtingen houden verband met de mutaties zoals onder de uitgaven toegelicht.

Uitgaven

Mutaties Miljoenennota

Artikelonderdeel 3.1

De opwaartse bijstelling van de raming van de EU-afdrachten bij de Miljoenennota van EUR 160,1 miljoen betreft een optelsom van verschillende mutaties. Deze worden hieronder toegelicht.

Vierde aanvullende Europese begrotingDe raming van de bni-afdracht daalt in 2022 met EUR 184 miljoen euro. Dit komt doordat op Europees niveau meer btw-opbrengsten en invoerrechten zijn opgehaald ten opzichte van de raming van vorig jaar. Dit leidt tot minder bni-afdrachten (sluitstuk van de Europese begroting). De raming van de btw-afdracht stijgt met EUR 130 miljoen. De raming van de plastic-afdracht daalt met EUR 36 miljoen in 2022.

Daarnaast bevat de vierde aanvullende Europese begroting ook een update van de overige ontvangsten, waaronder de boete-ontvangsten en de VK-bijdrage uit het Terugtrekkingsakkoord. Het netto-effect van deze bijstelling is een meevaller van EUR 29,1 miljoen in 2022 op de bni-afdracht.

Zoals toegelicht in de 1e suppletoire begroting 2022 treedt er bij de invoerrechten gedurende het jaar onbedoeld een saldo-effect op, omdat aan de inkomsten- en uitgavenkant een andere raming wordt gebruikt, respectievelijk de raming van het Ministerie van Financiën en de raming van de Europese Commissie. Er wordt drie keer per jaar een actualisatie geboekt op de invoerrechten en de perceptiekostenvergoeding om te corrigeren voor dit saldo-effect. Na de publicatie van de Macro-economische Verkenning van 2022 heeft een correctie plaatsgevonden. Deze betreft de jaren 2022 tot en met 2027.

Technische aanpassingDe jaarlijkse technische aanpassing door de Europese Commissie heeft enkele gevolgen voor de raming van de Nederlandse EU-afdrachten. Één van de elementen van de technische aanpassing is de inzet van het Single Margin Instrument, waarmee de betalingenplafonds van het Meerjarig Financieel Kader (MFK) worden gewijzigd. Betalingen onder het plafond van 2021 die niet zijn ingezet en in dat jaar dus ook niet tot afdrachten van de lidstaten hebben geleid, worden toegevoegd aan de plafonds voor 2022 en 2023. Dit leidt tot een opwaartse bijstelling van de bni-raming van respectievelijk EUR 79 en EUR 81 miljoen. Een tweede element is de actualisatie van de inzet van de speciale instrumenten (een opwaartse bijstelling van EUR 15 miljoen in 2023) als gevolg van het overhevelen van onbenutte middelen in 2021 naar 2022. Een derde element is een actualisatie van de boeteopbrengsten van de EU, hetgeen leidt tot een neerwaartse bijstelling van de bni-raming van EUR 26 miljoen in 2023. Per saldo leidt de technische aanpassing tot een hogere raming voor de bni-afdracht van EUR 94 miljoen in 2022.

Nabetalingen invoerrechtenDe toename in de uitgaven op de invoerrechten wordt veroorzaakt door bruto nabetalingen van de douanerechten (traditionele eigen middelen, oftewel TEM) aan de Europese Unie. Ten tijde van de Ontwerpbegroting 2023 is al een mutatie aangekondigd van EUR 122 miljoen bruto (EUR 96,9 miljoen netto). Deze nabetaling volgt uit een zelfanalyse van dossiers waarbij de Commissie Nederland vermoedelijk een gebrek aan voortvarendheid zal verwijten in het geval dat de douaneschuld oninbaar zal blijken.

Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022

Artikelonderdeel 3.1

De toename in de uitgaven op de invoerrechten wordt veroorzaakt door bruto nabetalingen van de douanerechten (traditionele eigen middelen, oftewel TEM) aan de Europese Unie. Bij de tweede suppletoire begroting wordt een nabetaling van EUR 134,6 miljoen bruto (EUR 103,9 miljoen netto) verwerkt. Deze nabetaling volgt uit een herbeoordeling van de B-boekhouding (betwiste en vermoedelijk oninbare bedragen). Nederland draagt nu verschillende dossiers uit deze boekhouding alvast (onder voorbehoud) af om de opbouw van vertragingsrente te stoppen. Daarnaast worden naar aanleiding van de actualisatie van de inkomstenraming bij de Najaarsnota 2022 de uitgaven op de invoerrechten verhoogd met EUR 352 miljoen.

Artikelonderdeel 3.3

Het uitgavenbudget op artikelonderdeel 3.3, een hechtere Europese waardengemeenschap, is gestegen met EUR 1,1 miljoen. Deze stijging is het gevolg van een verhoogde contributie aan de Raad van Europa om het wegvallen van de jaarlijkse bijdrage van Rusland te compenseren.

OntvangstenArtikelonderdeel 3.10Naar aanleiding van de actualisatie van de inkomstenraming van de TEM bij de Macro-economische Verkenning van 2022 en de Najaarsnota 2022 is ook de raming van de perceptiekostenvergoeding geactualiseerd. Dit leidt tot een verhoging van ongeveer EUR 103,5 miljoen. Daarnaast leiden de nabetalingen op de invoerrechten tot hogere ontvangsten op de perceptiekosten. Het bedrag aan perceptiekostenvergoeding is als een gewogen gemiddelde berekend aan de hand van een samengesteld percentage. Op dossiers die hun oorsprong vinden in de periode vóór 1 januari 2021 bedraagt het perceptiekostenpercentage 20%. Op dossiers die vanaf 1 januari 2021 zijn ontstaan rust een percentage van 25%. De nabetaling van de douanerechten aan de Europese Unie leidt tot EUR 55,9 miljoen hogere ontvangsten op de perceptiekosten.

Artikel 4: Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 10 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
  

Stand ontwerp begroting

Stand 1e suppletoire begroting

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting

    

Mutaties Miljoenennota

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

 
       
  

2022

2022

2022

2022

2022

  

(1)

(2)

  

(4)=(2+3)

 

Verplichtingen

54 974

63 103

‒ 427

‒ 6 577

56 099

       
 

Uitgaven

     
       
 

Programma-uitgaven totaal

53 484

71 471

‒ 427

‒ 6 149

64 895

 

waarvan juridisch verplicht

 

66%

  

99%

       

4.1

Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland

9 031

14 740

52

‒ 1 732

13 060

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Gedetineerdenbegeleiding

1 560

1 560

0

0

1 560

       
 

Inkomensoverdrachten

     
 

Gedetineerdenbegeleiding

540

540

0

0

540

       
 

Opdrachten

     
 

Consulaire bijstand

409

409

0

0

409

 

Reisdocumenten en verkiezingen

2 550

2 550

0

‒ 175

2 375

 

Consulaire opleidingen

400

400

0

0

400

 

Consulaire informatiesystemen

3 298

4 598

52

‒ 1 557

3 093

 

Loket buitenland

274

4 683

0

0

4 683

       

4.2

Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren

18 467

26 392

0

‒ 3 800

22 592

       
 

Opdrachten

     
 

Ambtsberichtenonderzoek

150

150

0

0

150

 

Visumverlening

3 058

3 058

0

‒ 1 900

1 158

 

Legalisatie en verificatie

80

80

0

0

80

 

Consulaire informatiesystemen

14 151

22 076

0

‒ 1 572

20 504

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Asiel en migratie

1 028

1 028

0

‒ 328

700

       

4.3

Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur

7 475

7 475

‒ 500

‒ 100

6 875

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Internationaal Cultuurbeleid

4 980

4 612

‒ 500

‒ 100

4 012

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Internationaal cultuurbeleid

2 495

2 863

0

0

2 863

       

4.4

Uitdragen Nederlandse waarden en belangen

18 511

22 864

21

‒ 517

22 368

       
 

Subsidies (regelingen)

     
 

Instituut Clingendael

800

813

0

0

813

 

Programma ondersteuning buitenlands beleid

3 058

4 245

0

600

4 845

 

Internationale manifestaties en diverse bijdragen

99

49

0

0

49

 

Publieksdiplomatie

2 229

2 229

11

‒ 211

2 029

 

Onderzoeksprogramma

50

75

0

0

75

 

Academische Leerstoel Anton de Kom

0

143

0

‒ 139

4

       
 

Opdrachten

     
 

Adviesraad Internationale vraagstukken

525

525

0

110

635

 

Instituut Clingendael

2 724

2 959

90

‒ 42

3 007

 

Bezoeken VIPS en uitgaven CD en Internationale organisaties

1 000

1 000

0

0

1 000

 

Algemene voorlichting

2 790

1 590

‒ 50

0

1 540

 

Koninklijk Huis - inkom. en uitg. bezoeken, off. ontvangsten

2 000

2 000

0

400

2 400

 

China-strategie

26

126

0

‒ 46

80

 

Onderzoeksprogramma

220

1 920

‒ 30

0

1 890

 

Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid

0

1 000

0

‒ 600

400

       
 

Bijdrage aan agentschappen

     
 

Algemene voorlichting

0

1 200

0

0

1 200

 

Verkeersnotificaties

400

400

0

0

400

       
 

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

     
 

Europese bewustwording

250

250

0

0

250

 

Publieksdiplomatie

2 340

2 340

0

‒ 589

1 751

       
 

Ontvangsten

32 674

46 974

0

‒ 300

46 674

       

4.10

Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland

9 200

9 200

0

0

9 200

       

4.20

Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen

23 200

37 500

0

‒ 300

37 200

       

4.40

Doorberekening Defensie diversen

74

74

0

0

74

       

4.41

Ontvangsten verkeersnotificaties

200

200

0

0

200

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget daalt voor artikelonderdeel 4.4 Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden. Dit komt met name doordat de desaldering van de niet ontvangen Border Management and Visa Instrument (BMVI) niet heeft kunnen plaatsvinden. Hierdoor zal de verplichting van EUR 5,3 miljoen doorschuiven naar 2023.

Uitgaven

Mutaties Miljoenennota

Geen toelichting.

Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022

Artikelonderdeel 4.2

De geraamde ontvangst van EUR 5,3 miljoen voor BMVI wordt in 2023 verwacht in plaats van 2022. De tegenvallende ontvangsten in 2022 worden gedesaldeerd op artikelonderdeel 4.1 voor een bedrag van EUR 1,5 miljoen en op artikelonderdeel 4.2 voor een bedrag van EUR 3,8 miljoen. Hierdoor dalen de uitgaven in 2022.

Ontvangsten

Artikelonderdeel 4.20

Deze mutatie van EUR 0,3 miljoen is een saldo van hogere opbrengsten van EUR 5 miljoen (met name hogere visa-inkomsten) en het feit dat de BMVI gelden in 2023 zullen worden ontvangen. Dit geeft een verlaging van de opbrengsten van EUR 5,3 miljoen.

5 Niet-beleidsartikelen

Artikel 5: Geheim

Tabel 11 Niet-beleidsartikel 5 Geheim (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
  

Stand ontwerp begroting

Stand 1e suppletoire begroting

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting

    

Mutaties Miljoenennota

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

 
       
  

2022

2022

2022

2022

2022

  

(1)

(2)

  

(4)=(2+3)

Verplichtingen

 

0

0

0

0

0

       

Uitgaven

 

0

0

0

0

0

       

Ontvangsten

 

0

0

0

0

0

       

5.10

Geheim

0

0

0

0

0

Toelichting

Verplichtingen, uitgaven en ontvangsten

Geen toelichting.

Artikel 6: Nog onverdeeld

Tabel 12 Niet-beleidsartikel 6 Nog onverdeeld (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
  

Stand ontwerp begroting

Stand 1e suppletoire begroting

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting

    

Mutaties Miljoenennota

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

 
       
  

2022

2022

2022

2022

2022

  

(1)

(2)

  

(4)=(2+3)

 

Verplichtingen

2 868

1 324

12 344

‒ 13 668

0

       
 

Uitgaven

     
       
 

Uitgaven totaal

2 868

1 324

12 344

‒ 13 668

0

       

6.1

Nog onverdeeld (HGIS)

2 868

1 324

12 344

‒ 13 668

0

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Als gevolg van de prijsontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product is het HGIS non-ODA budget afgelopen najaar gestegen met EUR 12,3 miljoen. Aan het eind van dit jaar valt het bedrag op artikel 6 vrij binnen de HGIS en wordt het via de eindejaarsmarge van de HGIS opgevraagd in de volgende jaren.

Artikel 7: Apparaat

Tabel 13 Niet-beleidsartikel 7 Apparaat (Tweede suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerp begroting

Stand 1e suppletoire begroting

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting

   

Mutaties Miljoenennota

Overige mutaties 2e suppletoire begroting

 
       
  

2022

2022

2022

2022

2022

  

(1)

(2)

  

(4)=(2+3)

Verplichtingen

977 241

1 074 119

‒ 4 337

‒ 67 806

1 001 976

       

Uitgaven

 

942 241

1 039 119

‒ 4 337

‒ 67 806

966 976

       

7.1.13

Personele uitgaven

582 057

608 492

1 426

‒ 6

609 912

7.1.13.1

Eigen personeel

570 057

596 492

1 426

‒ 6

597 912

7.1.13.2

Inhuur extern

12 000

12 000

0

0

12 000

7.1.13.3

overige personeel

0

0

0

0

0

       

7.1.14

Materiele uitgaven

360 184

430 627

‒ 5 763

‒ 72 800

352 064

7.1.14.1

ICT

62 443

66 554

‒ 17

‒ 100

66 437

7.1.14.2

Bijdragen aan SSO's

49 461

49 106

0

0

49 106

7.1.14.3

Overige materieel

248 280

314 967

‒ 5 746

‒ 72 700

236 521

       

7.2

Koersverschillen

0

0

0

5 000

5 000

       
       

Ontvangsten

 

63 180

49 400

71

‒ 18 800

30 671

       

7.10

Diverse ontvangsten

63 180

49 400

71

‒ 18 800

30 671

       

7.11

Koersverschillen

0

0

0

0

0

Toelichting

Verplichtingen

Binnen het apparaatsartikel zijn de verplichtingen gelijk aan de uitgaven. Zoals gemeld in de eerste incidentele suppletoire begroting (Kamerstuk 36 097 nr. 2) is hier met de aankoop van de nieuwe kanselarij in Brussel van afgeweken.

Uitgaven

Mutaties Miljoenennota

Geen toelichting.

Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022

Artikel onderdeel 7.1.14 Materiële uitgaven

De mutatie bestaat uit de volgende onderdelen:

  • Desaldering van minus EUR 18,8 miljoen vanwege vertraging van verkopen.

  • Er wordt EUR 33,9 miljoen doorgeschoven naar de komende jaren via de middelenafspraak huisvesting. Vanwege vertragingen zal niet al het budget in 2022 worden uitgegeven.

  • Op het gebied van veiligheid hoog-risico posten zal EUR 20 miljoen worden doorgeschoven naar komende jaren. Voornamelijk de huidige situatie in Kaboel zorgt voor deze vertraging. EUR 10 miljoen wordt onder voorbehoud van HGIS-besluitvorming meegenomen met de eindejaarsmarge en EUR 10 miljoen wordt in 2022 teruggegeven aan het ODA-budget, welke in latere jaren weer wordt opgevraagd.

Artikelonderdeel 7.2 Koersverschilen

Buitenlandse Zaken werkt met een vooraf vastgestelde wisselkoers ten opzichte van buitenlandse valuta (de corporate rate). Deze koers wordt samen met de presentatie van de begroting vastgesteld. Omdat bij betalingen in buitenlandse valuta gedurende het jaar echter een verschil ontstaat als gevolg van de werkelijk geldende koers, ontstaat er een saldo. Dit saldo wordt verantwoord op het apparaatsartikel maar geldt voor de gehele BZ-begroting. Als gevolg van koersontwikkelingen ten opzichte van de EUR, zijn de koersverschillen vooralsnog per saldo EUR 5 miljoen negatief. Dit leidt niet tot een overschrijding van de begroting, omdat dit door incidentele onderuitputting op personele budgetten wordt opgevangen.

Ontvangsten

Mutaties Miljoenennota

Geen toelichting.

Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022

Artikelonderdeel 7.10

Door vertragingen valt de opbrengst van de verkoop van een aantal panden lager uit. Dit leidt tot EUR 18,8 miljoen lagere ontvangsten op het gebied van huisvesting. Dit wordt gedesaldeerd met de uitgaven (overige materieel).