Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 11 december 2020
Hierbij bied ik u het Jaarplan 2021 van de Kustwacht voor het Koninkrijk der Nederlanden in het Caribisch gebied (hierna Kustwacht) aan1. De Rijksministerraad heeft dit jaarplan op 11 december 2020 vastgesteld.
Het Jaarplan is een weergave van de taken van de Kustwacht, de algemene beleidskaders, de prioriteiten uit het Justitieel Beleidsplan, de actuele omgevingsomstandigheden en de beleidsaccenten van de bij de Kustwacht betrokken Landen en ministeries. Het Jaarplan 2021 is het hoofddocument op basis waarvan de Directeur Kustwacht zijn operationele inzet, inclusief de bijbehorende bedrijfsvoeringaspecten, plant en uitvoert in het komende kalenderjaar. Het plan vormt de basis voor de Kustwacht om ook in 2021 haar taken als maritieme rechtshandhavingsorganisatie van Aruba, Curaçao, Sint-Maarten en Caribisch Nederland te kunnen blijven uitvoeren.
De Kustwacht versterkt haar informatiehuishouding en -organisatie in 2021 conform het zogenoemde Intelligence Gestuurd Politieoptreden (IGP) in het maritieme domein. Hiertoe borgt de Kustwacht haar opsporingscapaciteit door voortzetting van de in 2018 opgestarte pilot op Curaçao. Daarnaast verkent de Kustwacht de mogelijkheden voor een dergelijke pilot in Aruba en Sint Maarten. Tevens wordt de analysecapaciteit op gebied van personeel en materieel van het Maritiem Informatie Knooppunt (MIK) uitgebreid. Dit stelt het MIK in staat om ook in de toekomst te voldoen aan de groeiende vraag naar informatieproducten. Gelijktijdig zet de Kustwacht in op deelname aan het Interinsulair Informatieknooppunt en op samenwerking met het Multidisciplinair Interventie Team als onderdeel van het Breed Offensief Tegen georganiseerde Ondermijnende Criminaliteit.
In 2021 maakt de Kustwacht een significante kwaliteitsslag in haar detectiecapaciteit door de installatie van nieuwe walradarmasten, verdere implementatie van mobiele radars en de integratie van elektro-optische sensoren. De Kustwacht beschikt na oplevering van het gehele systeem over een vernieuwd waldetectiesysteem, waarin met elkaar verbonden sensoren een actueel omgevingsbeeld aanbieden. Verder heeft de Kustwacht de intentie om in 2021 met het aanbestedingstraject ter vervanging van de cuttercapaciteit aan te vangen. Afhankelijk van de keuze start de bouw en oplevering vanaf eind 2023. Op personeelsvlak blijkt dat de Kustwacht zich niet kwalitatief kan door ontwikkelen zonder extra medewerkers. De Kustwacht beoogt dan ook om naast de instroom vanuit de initiële opleidingen tijdelijke en vaste ondersteuning aan te trekken.
Gericht op haar toekomstbestendigheid, ontwikkelt de Kustwacht in 2021 een kwaliteitsmanagementsysteem, bestaande uit onderdelen zoals een systeem voor veiligheid en milieu, procedures voor de afhandeling van integriteitsmeldingen en een interne kwaliteitscontrole. De meldkamer en het coördinatiecentrum voor alle kustwachtoperaties (JRCC) beschikt over een verouderde digitale infrastructuur, deze infrastructuur wordt in 2021 vervangen door een modern gegevensverwerkingssysteem. Hoewel de introductieperiode is afgesloten, blijven de fast interceptors, zogenaamde Metal Sharks, in 2021 een aandachtspunt in verband met tekortkomingen. Waar mogelijk worden verder verbeteringen aan de vaartuigen doorgevoerd.
De samenwerking met ketenpartners wordt zowel binnen het Koninkrijk als buiten het Koninkrijk versterkt in 2021. Samenwerking wordt onder meer vormgegeven door participatie in verschillende Information Fusion Centra, waarin de gehele handhavingsketen is vertegenwoordigd. Begin 2021 werken de Kustwacht en de Maritieme Autoriteit Curaçao een samenwerkingsovereenkomst uit. Op Bonaire wordt in 2021 een botensteiger aangelegd als onderdeel van een Multidisciplinaire Hub, waarmee de samenwerking met ketenpartners wordt voortgezet en uitgebreid. De locatie had in 2020 reeds gerealiseerd moeten zijn. Echter, door de COVID-19 maatregelen is hierin vertraging opgelopen. Internationale samenwerking krijgt verder gestalte door verdieping van de relatie met Colombia en voortzetting van de bilaterale samenwerking met andere landen in de regio. Tot slot bestendigt de Kustwacht de operationele samenwerking met onder andere de Verenigde Staten en Frankrijk.
De COVID-19 pandemie heeft een ernstige weerslag gehad op de samenlevingen in alle vier de Landen binnen het Koninkrijk. Met het sluiten van akkoorden tussen Curaçao en Nederland (2 november 2020) en tussen Aruba en Nederland (13 november) over financiële steun tegen voorwaarden stelt het Nederlandse kabinet structureel middelen beschikbaar voor de uitvoering van maatregelen opgenomen in het landspakket, gericht op de versterking van de rechtsstaat van Curaçao en Aruba. Zo zal er structureel een bedrag oplopend tot 4,7 miljoen vrijkomen voor nadere ondersteuning door de Kustwacht bij de versterking van het grenstoezicht. Hiertoe zal de Kustwacht in 2021 een reorganisatietraject starten om door middel van een personeelsintensivering in 2025 volledig zelfstandig 24/7 maritiem Intelligence Gestuurd Politieoptreden (IGP) te kunnen uitvoeren.
De Minister van Defensie, A.Th.B. Bijleveld-Schouten