Kamerstuk 35470-B-4

Memorie van toelichting

Dossier: Jaarverslag en slotwet Gemeentefonds 2019

Gepubliceerd: 20 mei 2020
Indiener(s): Hans Vijlbrief (staatssecretaris financiƫn) (D66), Kajsa Ollongren (viceminister-president , minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (D66)
Onderwerpen: begroting financiƫn
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-35470-B-4.html
ID: 35470-B-4

Ontvangen 20 mei 2020

Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

Vergaderjaar 2019–2020

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 afzonderlijk bij wet vastgesteld en ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2019 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van het gemeentefonds.

Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Fvw)

Als gevolg van artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet (IFvw), hebben de gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen is opgenomen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,K.H.Ollongren

De Staatssecretaris van Financiën,J.A.Vijlbrief

B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN (SLOTVERSCHILLEN)

Artikel 1 Gemeentefonds

Uitgaven

In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2019 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € 87,5 mln. verlaagd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.

Totstandkoming uitgavenbedrag gemeentefonds 2019 (Bedragen x € 1.000)
   

Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2019

 

30.147.959

Stand uitgavenbedrag 1e suppletoire begroting 2019

 

31.159.692

Stand uitgavenbedrag 2e suppletoire begroting 2019

 

31.385.527

   

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2019

  

1a) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet Opdrachten

‒ 744

 

1b) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet Bijdragen ZBO/RWT

‒ 46

 

2) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2019

‒ 34.508

 

3a) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2018

‒ 307

 

3b) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2019

‒ 1

 

4a) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2018

‒ 80

 

4b) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2019

‒ 51.859

 
   

Totaal mutaties bij slotwet

 

‒ 87.545

   

Stand uitgavenbedrag slotwet 2019

 

31.297.982

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet (OPD)

 

2.943

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet (BZR)

 

328

Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkeringen c.a.

 

25.116.658

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen

 

4.499.368

Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

1.678.685

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet

Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 790.000 lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2019 werd geraamd. Het budget voor 2019 is daarmee niet volledig tot besteding gekomen. Deze uitgaven zullen in 2019 alsnog worden gedaan. Daarom zullen de uitgaven «Kosten financiële-verhoudingswet» bij Voorjaarsnota 2020 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het Ministerie van Financiën.

2) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering

De uitbetalingen aan gemeenten in 2019 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2019. Het gaat hierbij om een verschil van € 34,5 mln. De reden voor het verschil ligt in het feit dat zolang de uitkeringsfactor niet definitief is, de omvang van de betalingen aan de gemeenten kan afwijken van het budget dat in de begroting vermeld staat. Het uitgavenbudget voor de algemene uitkering zal bij Voorjaarsnota 2020 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden.

3) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen

De uitbetalingen aan gemeenten in 2019 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2019. Het gaat hierbij om twee verschillen van € 307.000 en € 1.000. De post van € 1.000 heeft betrekking op uitkeringen uit 2019. Het uitgavenbudget voor de integratie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2020 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden. De post van € 307.000 heeft betrekking op oude uitkeringen uit voorgaande begrotingsjaren, die niet meer tot betaling zullen komen.

4) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen

De uitbetalingen aan gemeenten in 2019 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2019. Het gaat hierbij om twee verschillen van € 51,9 mln. en € 80.000. De post van € 51,9 mln. heeft betrekking op uitkeringen uit 2019. Een specificatie van dit bedrag is opgenomen in de bijlage bij deze slotwet. Het uitgavenbudget voor de decentralisatie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2020 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld, zodat de betalingen alsnog plaats kunnen vinden. De post van € 80.000 heeft betrekking op oude uitkeringen uit voorgaande begrotingsjaren, die niet meer tot betaling zullen komen.

Verplichtingen

In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2019 is het verplichtingenbedrag met € 160.000 verhoogd.

Totstandkoming verplichtingenbedrag gemeentefonds 2019 (Bedragen x € 1.000)
   

Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2019

 

30.147.959

Stand verplichtingenbedrag 1e suppletoire begroting 2019

 

30.850.004

Stand verplichtingenbedrag 2e suppletoire begroting 2019

 

31.075.839

   

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2019

  

1a) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet Opdrachten

206

 

1b) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet Bijdragen ZBO/RWT

‒ 46

 
   

Totaal mutaties bij slotwet

 

160

   

Stand verplichtingenbedrag slotwet 2019

 

31.075.999

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet (OPD)

 

3.893

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet (BZR)

 

328

Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkeringen c.a.

 

25.117.918

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen

 

4.499.369

Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

1.454.491

De wijziging van het verplichtingenbedrag is als volgt te verklaren:

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet

Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 160.000 hoger uit dan bij 2e suppletoire begroting 2019 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2019 diverse grote onderzoeken zijn aanbesteed in het kader van de herijking van het gemeentefonds.

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2e suppletoire begrotig 2019 worden de ontvangsten met € 87,5 mln. verlaagd

BIJLAGE SPECIFICATIE INTEGRATIE- EN DECENTRALISATIE-UITKERINGEN

Specificatie integratie- en decentralisatie-uitkeringen gemeentefonds 2019 (Bedragen x € 1.000)
 

Budget na NJN

Slotwet

Budget totaal

Uitgegeven

Verschil

      

Integratie-uitkeringen

     

Voogdij 18+

680.360

 

680.360

680.360

0

Beschermd wonen

1.809.397

 

1.809.397

1.809.397

0

Participatie

1.999.849

 

1.999.849

1.999.848

‒ 1

Verhoging raadsledenvergoeding kleine gemeenten

9.763

 

9.763

9.763

0

Wijziging betalingsverloop 2018

307

‒ 307

0

0

0

      

SUBTOTAAl IU (excl. Sociaal domein)

4.499.676

‒ 307

4.499.369

4.499.368

‒ 1

      
      

Decentralisatie-uitkeringen

     

Aardgasvrije wijken

34.096

 

34.096

34.096

0

Actieprogramma Dak- en thuisloze jongeren

1.338

 

1.338

1.338

0

Asbeter

648

 

648

648

0

Baankansen

8.500

 

8.500

0

‒ 8.500

Basisregistratie Grootschalige Topografie

211

 

211

211

0

Basisregistratie Ondergrond

100

 

100

100

0

Beeldende kunst en vormgeving

13.500

 

13.500

13.500

0

Beter benutten

176

 

176

176

0

Bevolkingsdaling

11.245

 

11.245

11.245

0

Bibliotheekmiddelen

1.000

 

1.000

1.000

0

Bodemsanering

53.621

 

53.621

53.619

‒ 2

Bonus beschut werk

8.329

 

8.329

8.329

0

BRP centralisering inschrijving vergunninghouders

4.731

 

4.731

4.731

0

Buurtsportcoaches

73.300

 

73.300

73.300

0

Centrale Stem Opnemenig

1.005

 

1.005

1.005

0

City deal Eenvoudig Maatwerk

124

 

124

124

0

City Deal Voedsel

25

 

25

25

0

Correctie Waterschapswegen (Knelpunten verdeelproblematiek)

3.612

 

3.612

3.612

0

Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie

5.216

 

5.216

5.215

‒ 1

Dialoog Sinterklaasintocht

35

 

35

35

0

Eindhoven Internationale Knoop XL

80

 

80

80

0

Energieloketten

12.397

 

12.397

12.380

‒ 17

Europees Burgerinitiatief Stop Extremisme

12

 

12

12

0

Experimenten sociale benadering dementie

1.000

 

1.000

1.000

0

Faciliteiten besluit opvangcentra

7.759

 

7.759

7.758

‒ 1

Floriade Almere

2.500

 

2.500

2.500

0

Fort Oranje Zundert

1.500

 

1.500

1.500

0

Geluidsmaatregelen HSL Zuid

3.906

 

3.906

3.906

0

Geweld hoort nergens thuis

3.600

 

3.600

3.600

0

Gezond in de stad

22.374

 

22.374

22.338

‒ 36

Grensland conferentie Venlo

30

 

30

30

0

Groeiopgave Almere

8.082

 

8.082

8.082

0

GROS jongerenevenementen

50

 

50

50

0

Herstructurering wsw Oost-Groningen

4.884

 

4.884

4.884

0

Implementatie traject 5 sociaal domein

310

 

310

310

0

Impuls weerbaar bestuur

240

 

240

240

0

Jeugd

21.700

 

21.700

21.700

0

Jeugdhulp aan kinderen in een AZC

5.100

 

5.100

5.100

0

Kansen voor alle kinderen

85.000

 

85.000

85.000

0

Kerkenvisies

3.500

 

3.500

2.650

‒ 850

Koplopergemeenten Cliëntondersteuning

8.164

 

8.164

8.164

0

Landelijke voorziening vreemdelingen

19.100

 

19.100

19.100

0

Lerarentekort G4

4.000

 

4.000

4.000

0

LHBTI beleid regenboogsteden

1.273

 

1.273

1.273

0

Maatschappelijke begeleiding

32.607

 

32.607

32.606

‒ 1

Maatschappelijke opvang

385.057

 

385.057

385.057

0

MKBA Lelystad next level

15

 

15

15

0

Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit

738

 

738

738

0

Nijmijgen Green Capital of Europe

10

 

10

10

0

NL DIGIbeter Innovatiebudget

2.508

 

2.508

2.508

0

Oeververbinding Rotterdam pre verkenning

75

 

75

75

0

Peel en Maas vangnet = Vangnetregeling

10

‒ 10

0

0

0

Permanente registratie Den Haag

1.232

 

1.232

1.232

0

Perspectief op werk

35.000

 

35.000

9.026

‒ 25.974

Pilot integrale beveiligingsplannen

950

 

950

950

0

Pilot opvang en begeleiding asielzoekers

756

 

756

756

0

Pilot Roma en Sinti

239

 

239

239

0

Pilot Verdere integratie op de arbeidsmarkt

897

 

897

897

0

Pilots Flexibele opvang

1.200

 

1.200

1.200

0

Pilots logeerzorg

875

 

875

875

0

Pilots Verander opgave inburgering

4.395

 

4.395

4.395

0

Proeftuinen cultuurprofielen

1.441

 

1.441

1.440

‒ 1

Programmabureau Sociaal domein

300

 

300

975

675

Raadsondersteuning Groningen

500

 

500

500

0

Rechtspositiebesluit burgemeesters

24

 

24

23

‒ 1

Regionale Energie Strategieën

28.045

 

28.045

28.045

0

Regionale opgaven

81.443

 

81.443

81.443

0

Scholenprogramma Groningen

8.875

 

8.875

8.875

0

Slachtoffers mensenhandel = Vrouwenopvang

1.000

‒ 1.000

0

0

0

Slimme en Duurzame mobiliteit MRA

4.853

 

4.853

4.853

0

Slimme laadpleinen

248

 

248

248

0

Sociale en emotionele ondersteuning gezondheidsgevolgen aardbeving

4.600

 

4.600

4.600

0

Sportakkoorden

3.715

 

3.715

3.715

0

Transformatiefonds Sociaal Domein Jeugd

36.076

 

36.076

36.075

‒ 1

Transitievisie warmte

71.746

 

71.746

71.746

0

Twinning arbeidsbemiddeling

61

 

61

61

0

Vangnetregeling

26

10

36

35

‒ 1

Veilig Thuis = Vrouwenopvang

32.100

‒ 32.100

0

0

0

Veilige steden

331

 

331

331

0

Veiligheidshuizen

7.700

 

7.700

7.699

‒ 1

Verduurzaming basisscholen

350

 

350

350

0

Vergoeding hoofdstembureaus verkiezingen

82

 

82

0

‒ 82

Verhoging taalniveau statushouders

20.000

 

20.000

20.000

0

Verlenging impuls regionale Samenwerking GGZ

930

 

930

930

0

Versterking lokale aanpak jihadisme

6.538

 

6.538

6.538

0

Versterking lokale werkgelegenheid Groningen

1.900

 

1.900

1.900

0

Voorkomen van schulden en bestrijding van armoede

14.225

 

14.225

14.225

0

Voorschoolse voorziening peuters

30.000

 

30.000

30.000

0

Vrouwenopvang

123.851

33.100

156.951

156.951

0

VTH-taken

46.700

 

46.700

46.700

0

Vuelta 2020

1.000

 

1.000

1.000

0

Waddenzee werelderfgoed coördinator

44

 

44

44

0

Wijkaanpak

14.349

 

14.349

14.349

0

Woondeals

2.098

 

2.098

2.098

0

Zelfstandige woonvoorziening jongeren

100

 

100

100

0

Zoetwatermaatregelen

5.203

 

5.203

5.203

0

Zorgverlichter

100

 

100

100

0

Wijziging betalingsverloop 2018

276.133

‒ 80

276.053

258.988

‒ 17.065

      

TOTAAL DU

1.730.624

‒ 80

1.730.544

1.678.685

‒ 51.859

      

TOTAAL IU en DU

6.230.300

‒ 387

6.229.913

6.178.053

‒ 51.860