Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
732 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
27 mei 2013 - 11 juni 2013
Het bericht “EU wil meer concurrentie met haven Rotterdam”
Barry Madlener (PVV), Dion Graus (PVV)
Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD), Henk Kamp (minister economische zaken) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. http://www.nu.nl/economie/3481605/eu-wil-meer-concurrentie-met-haven-…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht «EU wil meer concurrentie met haven Rotterdam»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat vindt u van de voorstellen van de Europese commissaris Siim Kallas, die tot meer concurrentie leiden voor onder andere de Rotterdamse haven?

    Op 24 mei heb ik kennis genomen van de mededeling van de Europese Commissie getiteld «Havens: motoren voor groei», alsmede van een voorstel voor een EU verordening waarmee een structuur wordt vastgesteld voor de toegang tot de markt voor havendiensten en voor financiële transparantie van zeehavens (hierna Havenverordening). Met de Havenverordening wordt het beginsel van vrijheid van dienstverlening op zeehavens van toepassing verklaard en wordt hiervoor een eenvormige juridische structuur gecreëerd, die rechtszekerheid moet bieden aan investeerders in zeehavens. Ik bestudeer dit zogenoemde Havenpakket momenteel. Via de BNC procedure zal ik u volgens afspraak uiterlijk op 14 juni 2013 informeren.

  • Vraag 3

    Hoeveel EU-geld zal direct of indirect worden ingezet via de Europese begroting om de concurrenten van de Rotterdamse haven te versterken? Welke gevolgen heeft dit EU beleid voor de tweede Maasvlakte?

    In de mededeling van de Europese Commissie wordt ingegaan op het verband tussen de Havenverordening en onder andere de nieuw te verschijnen TEN-T verordening voor de Europese Meerjarenbegroting in de jaren 2014 -2020. De Havenverordening is van toepassing op alle zeehavens in het TEN-T netwerk zoals zal worden vastgelegd in de nieuwe TEN-T verordening: 83 havens op het kernnetwerk en 236 havens op het uitgebreide netwerk. Drie Nederlandse havengebieden (de havens in de regio’s Amsterdam, Rotterdam en Zeeland) liggen op 3 van de 9 multimodale corridors van het TEN-T kernnetwerk. Alleen projecten die bijdragen aan het functioneren van de corridors van het kernnetwerk komen in aanmerking voor medefinanciering vanuit het TEN-T budget. De Europese Commissie overweegt om, bij de beoordeling van voorgestelde havengerelateerde projecten, ook de mate waarin havens aan de Havenverordening voldoen in de afweging te betrekken. De Havenverordening bepaalt overigens niets ten aanzien van de verdeling van het TEN-T budget en aan deze verordening zelf is ook geen budget verbonden. Wat de eventuele gevolgen zullen zijn voor de Tweede Maasvlakte in Rotterdam is op dit moment niet aan te geven.
    Voor de financiering van het Europese infrastructuurbeleid TEN-T zal waarschijnlijk tot 2020 een budget beschikbaar zijn van € 13,2 miljard, plus € 10 miljard uitsluitend bestemd voor de cohesielanden. Dit budget zal worden vastgelegd in de nieuwe Connecting Europe Facility verordening. Ik zet mij in voor een zo groot mogelijke bijdrage aan Nederlandse projecten, waaronder de aanleg van nieuwe sluizen te IJmuiden en Terneuzen.

  • Vraag 4

    Gaat het kabinet actie ondernemen tegen deze EU voorstellen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke wijze?

    Zoals gesteld zal ik u via het BNC fiche uiterlijk op 14 juni 2013 informeren over het Kabinetsstandpunt op hoofdlijnen. Besluitvorming over de Havenverordening vindt plaats volgens de gewone wetgevingsprocedure. De Raad besluit met gekwalificeerde meerderheid. Het Europees Parlement heeft medebeslissingsbevoegdheid. Het standpunt van het Kabinet zal in de Raad worden ingebracht.

  • Vraag 5

    Kan het kabinet garanderen dat er geen cent Europees geld zal worden ingezet om de Rotterdamse haven te beconcurreren? Zo nee, waarom niet?

    Het Kabinet zet zich voortdurend in voor eerlijke concurrentie tussen zeehavens en geeft daarbij prioriteit aan een Europese aanpak van concurrentieverstorende staatssteun. De TEN-T middelen zijn bestemd voor ondersteuning van projecten met Europese meerwaarde in de gehele EU. Toekomstige aanvragen uit de Lidstaten worden op gelijke wijze beoordeeld. Nederland is voorstander hiervan.

24 mei 2013 - 3 juni 2013
Het bericht dat Brussel af wil van hervulbare olijfolieflesjes in restaurants
Helma Lodders (VVD), Mark Verheijen (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2800/Europese-Unie/article/detail/3443…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Brussel wil af van hervulbare olijfolieflesjes in restaurants»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Op basis van welke bevoegdheden is dit besluit in het comité genomen?

    Het besluit betreft een wijziging van een bestaande uitvoeringsverordening van de Europese Commissie met betrekking tot de handelsnormen voor olijfolie. In het kader van de Verordening inzake de Integrale Gemeenschappelijke Marktordening (verordening 1234/2007) is de Europese Commissie de bevoegdheid toegekend om handelsnormen vast te stellen voor olijfolie (artikel 113 en artikel 121).
    Besluiten met betrekking tot uitvoeringsverordeningen van de Commissie worden genomen in het Beheerscomité voor de Integrale Gemeenschappelijk Marktordening. Hierin zijn de lidstaten vertegenwoordigd.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat dit besluit van de Europese Commissie niets zal bijdragen aan de versterking van de interne markt en het draagvlak voor Europa?

    Wij delen de mening dat voorschriften als deze het draagvlak voor Europa geen goed doen. Dat heeft Nederland ook steeds tijdens de discussies in het beheerscomité uitgedragen. Nederland heeft aangegeven het onbegrijpelijk te vinden dat de Commissie juist in deze tijden van economische tegenwind en krimpende budgetten met voorstellen voor lastenverzwaring voor de horeca en de controlediensten komt zonder daarvoor afdoende rechtvaardigingsgrond te bieden. Er is eveneens op gewezen dat het reguleren van de wijze waarop in horeca gelegenheden olijfolie aan tafel geserveerd wordt, aan het subsidiariteitsbeginsel raakt. Nederland heeft om deze redenen tegen de maatregel gestemd.

  • Vraag 4

    In hoeverre strookt dit besluit met het subsidiariteitsbeginsel, in overweging nemende dat de effecten van dit besluit beperkt blijven tot de lidstaten zelf?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Welke precedentwerking zal uitgaan van dit besluit richting andere sectoren en is hier geen sprake van willekeur?

    De maatregel is gepresenteerd als een specifiek onderdeel van het actieplan van de Europese Commissie voor herstel van de Europese olijfoliesector door de kwaliteit van olijfolie te bevorderen en fraude in de sector te bestrijden. De maatregel kan daarmee worden opgevat als een bijzondere maatregel bedoeld om een specifieke situatie te adresseren – zij het dat naar de mening van Nederland de problemen van de Europese olijfoliesector van een structurele aard zijn die om andere oplossingen vragen dan maatregelen als deze. Vooralsnog is ons niet bekend dat de Europese Commissie overweegt op het terrein van andere sectoren gelijksoortige voorschriften met betrekking tot de horeca sector voor te stellen.

  • Vraag 6

    Is bekend welke uitvoeringslasten hiermee zijn gemoeid voor de horeca en worden dergelijke aspecten net als in Nederland betrokken bij de uiteindelijke afweging?

    Bij de lastenverzwaring voor de horeca moet o.a. worden gedacht aan uitbreiding van de huidige controles in het kader van de hygiënewetgeving e.d. met controles op de aan tafel geserveerde olijfolie – daarbij zou dan ook analytisch onderzoek moeten worden uitgevoerd. De horeca zou tevens te maken krijgen met een beperking in het aanbod van producten – er zouden immers enkel flessen met een speciale sluiting die navulling onmogelijk maakt mogen worden gebruikt – en daarmee mogelijk met hogere kosten. Ook zou de mogelijke toename in afval tot een lastenverzwaring kunnen leiden.
    Nederland heeft de Commissie voortdurend gewezen op de lastenverzwaring voor ondernemers in de horeca. De Commissie heeft ook een beleid om administratieve lasten tegen te gaan, maar liet in dit geval andere belangen prevaleren (consumentenbescherming, belangen olijfsector).

  • Vraag 7

    Welke mogelijkheden zijn er nog om dit besluit aan te vechten?

    Het verheugt ons dat Commissaris Çiolos, na de nodige politieke druk en de ophef in de media in de Europese Unie, heeft besloten om het besluit in te trekken.

  • Vraag 8

    Wat zegt dit volgens u over de wijze waarop dit soort besluiten in de Europese Unie genomen worden? Wat valt hieraan volgens u te verbeteren?

    De Commissie dient, zeker als het gaat om de uitoefening van haar uitvoeringsbevoegdheden, rekening te houden met administratieve lasten, subsidiariteit en proportionaliteit. De Commissie dient tevens de gevolgen en het draagvlak van haar voorstellen in kaart te brengen. Commissaris Çiolos heeft in zijn persconferentie van 23 mei jl. gezegd geen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid voor te willen staan dat slechts de belangen van enkele lidstaten behartigt en toegegeven dat er bij de maatregel onvoldoende rekening is gehouden met de belangen van horecaondernemers. Nederland zal er bij de Commissie op blijven aandringen dat haar voorstellen in het belang van burgers en bedrijven zijn, voorzien zijn van een goede rechtvaardigingsgrond, en scherp blijven toetsen op de subsidiariteit en proportionaliteit van haar voorstellen.
    Het kabinet zal de Europese Commissie voor de zomer van 2013 een lijst sturen met EU wet- en regelgeving die leidt tot onnodige regeldruk voor ondernemers met het verzoek deze te vereenvoudigen of te schrappen. Conform de toezegging in het AO van 13 februari jl. over de Raad voor Concurrentievermogen zal deze lijst ook aan de Kamer worden gestuurd. Het traject van regeldrukvermindering wordt in samenhang bezien met de subsidiariteitsexercitie uit het regeerakkoord, zoals eerder aangekondigd (Kamerstuk 29 362 nr. 212). Ook daarover zal uw Kamer voor het zomerreces een brief toegaan.

22 mei 2013 - 3 juni 2013
Het bericht dat Brussel olijfoliekannetjes in restaurants verbiedt
Barry Madlener (PVV)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. http://www.elsevier.nl/Europese-Unie/nieuws/2013/5/Brussel-verbiedt-o…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Brussel verbiedt olijfoliekannetjes in restaurants»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het niet godgeklaagd dat de Brusselse bemoeienis zich tegenwoordig richt tot Nederlandse ondernemers die olijfolie enkel nog uit flesjes mogen serveren?

    Wij delen de mening dat voorschriften als deze het draagvlak voor Europa geen goed doen. Dat standpunt is door Nederland uitgedragen in Brussel, waar de besluitvorming over deze uitvoeringsverordening heeft plaatsgevonden. Nederland heeft aangegeven het onbegrijpelijk te vinden dat de Europese Commissie juist in deze tijden van economische tegenwind en krimpende budgetten met voorstellen voor lastenverzwaring voor de horeca en de controlediensten komt zonder daarvoor afdoende rechtvaardigingsgrond te bieden. Er is eveneens op gewezen dat het reguleren van de wijze waarop in horecagelegenheden olijfolie aan tafel geserveerd wordt, aan het subsidiariteitsbeginsel raakt. Nederland heeft tegen de maatregel gestemd.

  • Vraag 3

    Is het kabinet daadwerkelijk van plan deze belachelijke regel in Nederland te gaan uitvoeren? Zo ja, waarom verkiest dit kabinet de Brusselse regeldrift boven de Nederlandse ondernemers?

    Het verheugt ons dat Commissaris Çiolos (Landbouw), na de nodige politieke druk en de ophef in de media in de Europese Unie, heeft besloten om het besluit in te trekken.

  • Vraag 4

    Welke EU-maatregelen zijn nog meer op komst, die Nederlandse bedrijven en burgers nog verder op kosten zullen jagen?

    Ons zijn geen vergelijkbare voorstellen van de Europese Commissie bekend. Vanzelfsprekend is het kabinet geen voorstander van wet- en regelgeving die leidt tot additionele kosten voor burgers en bedrijven, zonder dat daarvoor goede redenen voor bestaan. Nederland toetst de voorstellen van de Europese Commissie juist ook op dat aspect. Daarnaast bekijkt Nederland of de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit gerespecteerd worden. De EU dient slechts op te treden indien dat in het licht van de omvang of de gevolgen van het optreden noodzakelijk is en de lidstaten het probleem niet zelf kunnen oplossen. De middelen die gekozen worden dienen in juiste verhouding te staan tot het doel.
    Het kabinet zal de Europese Commissie voor de zomer van 2013 een lijst sturen met EU regels die leiden tot onnodige regeldruk voor ondernemers met het verzoek deze te vereenvoudigen of te schrappen. Conform de toezegging in het AO van 13 februari jl. over de Raad voor Concurrentievermogen zal deze lijst ook aan uw Kamer worden gestuurd. Het traject van regeldrukvermindering wordt in samenhang bezien met de subsidiariteitsexercitie uit het regeerakkoord, zoals eerder aangekondigd (Kamerstuk 29 362 nr. 212). Ook daarover zal uw Kamer nog voor het zomerreces een brief toegaan.

22 mei 2013 - 25 juni 2013
Het bericht “Afghaanse tolk vreest bijltjesdag”
Sjoerd Sjoerdsma (D66), Wassila Hachchi (D66)
Jeanine Hennis-Plasschaert (minister defensie) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Volkskrant, 15 mei 2013
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht «Afghaanse tolk vreest bijltjesdag»?1

    We hebben kennis genomen van het artikel.

  • Vraag 2

    Heeft u onderzocht of Afghaanse tolken en andere medewerkers gevaar lopen na het transitieproces en de terugtrekking van de internationale aanwezigheid in algemene zin en de Nederlandse aanwezigheid in Kunduz in specifieke zin?

    Hoe de situatie zich na de terugtrekking van de internationale, inclusief Nederlandse, aanwezigheid zal ontwikkelen, valt op dit moment niet te voorzien. Ook is onzeker welk gevolgen dat heeft voor de veiligheid van de Afghaanse medewerkers. Wel zijn al enkele veiligheidsmaatregelen getroffen voor Afghanen die voor Nederland werken en is een inventarisatie gemaakt van Afghaans personeel dat voor Nederland gewerkt heeft (zie ook antwoord op vraag2.

  • Vraag 3

    Hoeveel Afghanen werken met Nederland samen in Kunduz onder Nederlands contract?

    Vier Afghanen hebben een tijdelijk contract met de Nederlandse ambassade in Kaboel als monitors van door Nederland gefinancierde projecten. Bij het vertrek van Nederland uit Kunduz wordt hun contract overgenomen door het Duitse Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ). Daarnaast is één chauffeur die in Kunduz werkt formeel in dienst van de Nederlandse Ambassade in Kaboel.
    De zestien Afghaanse tolken die werk verrichten voor de Nederlandse missie staan onder contract van de Duitse administratie.

  • Vraag 4

    Zijn er in het kader van dit samenwerkingsverband asielaanvragen gedaan? Zo ja, hoeveel? Zo neen, verwacht u deze?

    Voor zover bekend hebben de in antwoord 3 genoemde Afghanen die onder Nederlands contract in Kunduz werken geen asielaanvragen gedaan. Overigens registreert de IND informatie niet op dit niveau.

  • Vraag 5

    Bent u van mening dat deze Afghanen, mochten zij een asielaanvraag doen, het reguliere proces moeten doorlopen of is er een lichter regime van kracht? Wat zijn de kenmerken van dit mogelijke lichtere regime?

    Mensen die in levensgevaar verkeren omdat zij voor de Nederlandse missie gewerkt hebben, moeten op steun kunnen rekenen. Asielaanvragen worden op individuele basis beoordeeld, waarbij de specifieke situatie van de betrokken Afghaan, mede in relatie tot zijn werkzaamheden voor Nederland in Afghanistan, beoordeeld wordt tegen de achtergrond van de actuele situatie in Afghanistan. We zien geen aanleiding voor een bijzondere (collectieve) regeling.

  • Vraag 6

    Heeft u contact met uw Duitse collega over de bescherming van de positie van deze Afghanen na de transitie en terugtrekking? Zo ja, wat behelst dit contact?

    Hierover is contact met Duitsland omdat Afghaans personeel dat voor Nederland werkt of heeft gewerkt een Duits contract heeft. Duitsland heeft bevestigd verantwoordelijk te zijn voor al het personeel dat een Duits contract heeft en neemt elk verzoek afzonderlijk in beschouwing.

21 mei 2013 - 10 juni 2013
ILGA-Europe Annual Review of the Human Rights Situation of Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex People in Europe 2013
Sjoerd Sjoerdsma (D66), Pia Dijkstra (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. http://www.ilga-europe.org/home/news/for_media/media_releases/not_la_…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van ILGA-Europe Annual Review of the Human Rights Situation of Lesbian, Gay, Bisexual, Trans and Intersex People in Europe 2013?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Wat vindt u ervan dat Nederland is gezakt in de ranglijst? Hoe zorgt u ervoor dat Nederland in de internationale gemeenschap een voortrekkersrol blijft vervullen wat betreft rechten voor LHBT’s?

    De Nederlandse overheid streeft naar gelijke rechten voor en sociale acceptatie van LHBT personen. De ILGA Europe Annual Review is een goede graadmeter voor de juridische mensenrechtensituatie van LHBT personen in een land. ILGA Europe hanteert dit jaar een andere systematiek van toewijzing van punten dan de afgelopen jaren en heeft bij de overhandiging van de review aan minister Bussemaker, tijdens het IDAHO (Internationale Dag tegen Homofobie) Forum op 16 mei jl., aangegeven dat een vergelijking met de vorige ranglijsten daardoor niet echt gemaakt kan worden. Nederland staat als achtste land genoemd omdat drie landen de vierde positie met elkaar delen. In de systematiek van 2013 staat Nederland, de facto, op de 6e positie, achter het Verenigd Koninkrijk (1), België (2), Noorwegen (3), Zweden, Spanje en Portugal (die de 4e positie delen) en Frankrijk (5). De ambitie blijft, zoals beschreven in de Emancipatiebrief 2013–2016 (Kamerstuk 30 420, nr. 180) van de minister van OCW, om in 2016 opgeklommen te zijn in de ranglijst. Een nieuw verschenen onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) «towards tolerance – exploring changes and explaining differences in attitudes towards homosexuality in Europe»wijst uit dat Nederland internationaal nog altijd koploper is wat betreft acceptatie van homoseksualiteit.
    Internationaal heeft Nederland een sterk profiel op LHBT gebied. Binnen het mensenrechtenbeleid van de minister van Buitenlandse Zaken blijft het beschermen en promoten van LHBT rechten één van de speerpunten. Nederland blijft zich sterk maken voor het belang van gelijke rechten in internationale fora, zoals de VN, de EU en de Raad van Europa. Daarnaast ondersteunt het ministerie van Buitenlandse Zaken, via het mensenrechtenfonds, verschillende maatschappelijke organisaties die zich internationaal inzetten voor LHBT mensenrechten. Nederland zal ook een actieve rol blijven spelen via onze ambassades. Zij zullen o.a. gelijke rechten voor LHBT bespreken in politieke dialoog, contacten onderhouden met lokale LHBT-organisaties en hen ondersteunen door bijvoorbeeld te participeren in Gay Prides.

  • Vraag 3

    Hoe beoordeelt u de mensenrechtensituatie in Europa voor LHBT’s? Welke landen vragen naar uw mening aandacht?

    Binnen Europa zijn zowel positieve als negatieve trends waar te nemen. Een positieve trend is de legalisering van het homohuwelijk in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.
    Negatieve trends, die om extra aandacht vragen, zijn Gay Pride onderbrekingen en de anti-homoseksualiteit propaganda wetten, voornamelijk in een aantal Raad van Europa lidstaten. Deze ontwikkelingen tasten fundamentele vrijheden van LHBT personen aan, zoals, het recht op vrijheid van meningsuiting en vreedzame demonstratie. Deze ontwikkelingen houdt het ministerie van Buitenlandse Zaken nauwlettend in de gaten. Zo heeft minister Timmermans zich duidelijk uitgesproken over de gewelddadige verstoring van de Gay Pride in Georgië, Tbilsi, en de anti-homoseksualiteit propagandawetten in Rusland.

  • Vraag 4

    Hoe staat u tegenover het voorstel van het COC om Eurocommissaris Vivian Reding (Burgerrechten) op te roepen een EU Actieplan LHBT-emancipatie op te stellen en te pleiten voor een Europese anti-discriminatie richtlijn? Bent u bereid op deze punten actie te ondernemen?

    Het kabinet steunt het voorstel van het COC. Tijdens het IDAHO Forum, dat van 15-17 mei plaatsvond in Den Haag, heeft Minister Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, gezamenlijk met 10 Europese Ministers een oproep aan Eurocommissaris Reding gedaan, om de inspanningen van EU-lidstaten om discriminatie van LHBT personen te bestrijden, te coördineren en te promoten op Europees niveau. De Nederlandse overheid zal zich sterk blijven maken voor dit initiatief.

21 mei 2013 - 3 juni 2013
De benoeming van Iran tot voorzitter van de VN Ontwapeningsconferentie
Raymond de Roon (PVV), Harry van Bommel (SP), Han ten Broeke (VVD), Joël Voordewind (CU), Kees van der Staaij (SGP)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Reuters, 14 mei 2013: http://www.reuters.com/article/2013/05/14/us-ir…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht «Iran defends post as chair of U.N. disarmament conference»? 1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat (nucleaire) ontwapening, waarvan het proces al enkele jaren in een impasse verkeert, een belangrijk proces is dat de volle steun van de Nederlandse overheid verdient? Deelt u bovendien de mening dat de verkiezing van Iran als voorzitter van deze VN-conferentie op zijn zachtst gezegd grote twijfels oproept over de mogelijkheid vooruitgang te boeken, ook gegeven de VN-sancties tegen Iran? Zo nee, waarom niet?

    Nederland is een groot voorstander van (nucleaire) ontwapening en non-proliferatie, waarbij het uiteindelijke doel is een wereld zonder kernwapens. De Ontwapeningsconferentie heeft een belangrijke rol hierin te spelen als voornaamste multilaterale forum op dit terrein. Nederland betreurt de al vijftien jaar durende impasse in de Ontwapeningsconferentie en zet zich actief in om multilaterale ontwapeningsonderhandelingen op gang te brengen. Verdere toelichting op het Nederlandse beleid op het gebied van nucleaire ontwapening en non-proliferatie gaat u toe in een beleidsbrief die in voorbereiding is.
    Het voorzitterschap van de Ontwapeningsconferentie rouleert op alfabetische volgorde tussen de lidstaten. Er is derhalve geen sprake van verkiezing. Het Iraans voorzitterschap (27 mei t/m eind juni 2013) is in dat opzicht noch een verrassing noch een bewuste keuze, maar inherent aan het Iraans lidmaatschap van de Ontwapeningsconferentie. Het gegeven dat er sancties bestaan tegen Iran betekent niet dat Iran is uitgesloten van deelname aan internationaal overleg.

  • Vraag 3

    Heeft u kennisgenomen van het besluit van de Verenigde Staten om elke vergadering van de conferentie te boycotten zolang deze onder leiding van Iran staat? Bent u bereid dit voorbeeld te volgen en hiervoor steun te zoeken bij uw Europese collega’s? Zo nee, waarom niet?

    De VS heeft in Genève nadrukkelijk aangegeven de vergaderingen van de ontwapeningsconferentie niet te zullen boycotten. Tijdens het Iraanse voorzitterschap zal de VS echter niet op ambassadeursniveau vertegenwoordigd zijn. Israël volgt dezelfde lijn. Canada heeft als enige aangegeven in het geheel niet vertegenwoordigd te zijn tijdens het Iraanse voorzitterschap. De EU-lidstaten en andere Westerse landen hebben aangegeven de vergadering zoals gebruikelijk bij te wonen.
    Ik ben me bewust van het dilemma dat het Iraans voorzitterschap met zich meebrengt, maar meen tegelijk dat de verschillende belangen tegen elkaar moeten worden afgewogen. Enerzijds is het Iraans voorzitterschap in het licht van de zorgen over het Iraanse nucleaire programma onwenselijk. Anderzijds zet Nederland zich in voor multilaterale ontwapening en is de Ontwapeningsconferentie daarvoor het forum bij uitstek. Het niet vertegenwoordigd zijn (op ambassadeursniveau) heeft gevolgen voor de rol die Nederland in dat proces kan spelen. De Nederlandse ambassadeur zal deelnemen, maar is geïnstrueerd de vergadering te verlaten wanneer het Iraanse voorzitterschap de Durban-criteria zou schenden. Deze criteria omvatten dreigementen tegen Israël, ontkenning van de Holocaust, dreigementen tegen de EU en de positieve kwalificatie van het Iraanse nucleaire programma.

21 mei 2013 - 28 juni 2013
De rechtmatigheid van Amerikaanse drone aanvallen in Pakistan
Harry van Bommel (SP)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Algemeen Overleg Arabische regio, 27 maart 2013.
2. Pakistani ambassador to U.S. calls CIA drone strikes a «clear violati…
3. CIA drone strikes violate Pakistan's sovereignty, says senior diploma…
4. Pakistan summons US envoy over drone strikes, http://www.bbc.co.uk/ne…
5. Pakistan's parliament demands an end to drone attacks, http://www.voa…
6. Will Pakistan finally stand up against illegal US drone attacks?, htt…
7. Statement of the Special Rapporteur following meetings in Pakistan, h…
  • Vraag 1

    Herinnert u zich uw uitspraak tijdens een algemeen overleg op 27 maart 2013 dat de Amerikaanse aanvallen met drones in Jemen vooraf worden goedgekeurd door de Jeminitische autoriteiten waardoor die aanvallen in internationaalrechtelijke zin gedekt zijn?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u ermee bekend dat de Pakistaanse autoriteiten herhaaldelijk hebben aangegeven geen toestemming te geven voor Amerikaanse drone aanvallen, bijvoorbeeld in februari dit jaar toen de Pakistaanse ambassadeur in de Verenigde Staten zei dat drone aanvallen van de CIA een duidelijke schending van de Pakistaanse soevereiniteit zijn en het internationaal recht schenden,2 in augustus vorig jaar toen de Pakistaanse «high commissioner» voor Londen zei dat drone aanvallen de Pakistaanse soevereiniteit, de nationale integriteit en het VN charter schenden3 en in juni vorig jaar toen het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring stelde dat drone aanvallen tegen het internationaal recht ingaan en de soevereiniteit van het land schenden?4

    Ja.

  • Vraag 3

    Is u verder bekend dat verwijzend naar de Pakistaanse soevereiniteit en territoriale integriteit het Pakistaanse parlement in april vorig jaar unaniem stelde dat het Amerikaanse leger per direct drone aanvallen in het land moet beëindigen?5

    Ja.

  • Vraag 4

    Bent u op de hoogte van de recente uitspraak van een Pakistaanse rechtbank dat drone aanvallen absoluut illegaal zijn en een onverholen schending van de Paksistaanse soevereiniteit zijn?6

    Ja.

  • Vraag 5

    Bent u tenslotte op de hoogte van de door de Special Rapporteur on the promotion and protection of human rights and fundamental freedoms while countering terrorism van de Verenigde Naties, Ben Emmerson, na een bezoek aan Pakistan afgelegde verklaring dat «the position of the Government of Pakistan is quite clear. It does not consent to the use of drones by the United States on its territory and it considers this to be a violation of Pakistan's sovereignty and territorial integrity. As a matter of international law the US drone campaign in Pakistan is therefore being conducted without the consent of the elected representatives of the people, or the legitimate Government of the State. It involves the use of force on the territory of another State without its consent and is therefore a violation of Pakistan's sovereignty.»?7

    Ja.

  • Vraag 6

    Deelt u de opvatting dat uit bovenstaande geconcludeerd kan worden dat de Pakistaanse autoriteiten vooraf geen goedkeuring voor Amerikaanse drone aanvallen verschaffen? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Nee, op basis van bovenstaande bronnen kan het kabinet dit niet zonder meer vaststellen. De VS heeft in een initiële reactie op de uitspraken van Emmerson gewezen op de intensieve veiligheidsdialoog met Pakistan, zonder daarbij in nader detail te willen treden. Het al dan niet geven van toestemming is uiteindelijk een bilaterale aangelegenheid tussen de VS en Pakistan, waarin het kabinet geen volledig inzicht heeft.

  • Vraag 7

    Deelt u verder de opvatting dat, aangezien de Pakistaanse autoriteiten geen toestemming geven voor Amerikaanse drone aanvallen, deze aanvallen de Pakistaanse soevereiniteit schenden en daarom illegaal zijn? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 8

    Bent u bereid bij uw Amerikaanse collega’s aan te dringen op de beëindiging van illegale drone aanvallen in Pakistan? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    In het licht van bovenstaand antwoord ziet het kabinet daartoe geen aanleiding. Wel is het kabinet in meer algemene zin in gesprek met de VS over de inzet van drones, waarbij het belang van naleving van het internationaal recht als ook van verhoogde transparantie over aanvallen met drones wordt benadrukt. In dit verband verwelkomt het kabinet het recente voornemen van de VS om transparanter te zijn over drone aanvallen.

17 mei 2013 - 1 juli 2013
Recent geweld in Irak
Harry van Bommel (SP)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Dozens killed in battles across Iraq as sunnis escalate protests agai…
2. UN calls for restraint in Iraq after days of clashes, http://www.bbc.…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Dozens killed in battles across Iraq as sunnis escalate protests against government»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat meer dan veertig doden en meer dan honderd gewonden zijn gevallen bij geweld tijdens protesten tegen de Iraakse regering in Hawija en dat ook op andere plaatsen met een overwegend soennitische bevolking bij anti-regeringsprotesten doden en gewonden zijn gevallen? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

    Ja, de cijfers over soennitische doden en gewonden zijn bevestigd door de Iraakse autoriteiten. Daarnaast zijn er tientallen doden en gewonden gevallen in gebieden met een overwegend sji’itische bevolking, waaronder Bagdad en Basra.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven of, en zo ja hoeveel, opgepakte demonstranten nog steeds gevangen worden gehouden?

    Navraag leert dat niet precies valt aan te geven hoeveel demonstranten worden vastgehouden. Als gevolg van een onvoldoende werkend en politiek gemanipuleerd strafrechtelijk systeem worden aangehouden personen vaak onaanvaardbaar lang, en zonder aanklacht, in detentie gehouden.

  • Vraag 4

    Hoe beoordeelt u deze recente protesten en de reactie van de Iraakse regering hierop?

    Het soennitische deel van de Iraakse bevolking voelt zich politiek en maatschappelijk gemarginaliseerd door de regering-Maliki. De regering adresseert de maatschappelijke klachten, maar slaagt er niet in de zorgen over politieke achterstelling weg te nemen.
    Alleen een hernieuwde dialoog tussen soennieten, sji’ieten en Koerden kan het gevaar van verdere escalatie van het etno sektarisch geweld terugbrengen. Hiervoor zijn onlangs enige intiatieven genomen waarbij de Verenigde Naties (VN) betrokken zijn. Zo maken de Koerden weer deel uit van de regering en zijn commissies ingesteld om een aantal uitstaande geschilpunten, zoals de verdeling van de olie- en gasopbrengsten, te bespreken.

  • Vraag 5

    Deelt u de zorgen dat er een serieuze kans bestaat dat de huidige, grote religieuze en etnische spanningen in Irak tot verdere escalatie zullen leiden? Kunt u uw antwoord toelichten? Bent u bereid om in navolging van VN-vertegenwoordiger voor Irak Martin Kobler bij uw Iraakse collega’s aan te dringen op terughoudendheid en een humane behandeling voor de gevangengenomen demonstranten?2 Indien neen, waarom niet?

    Uw zorgen deel ik. Zoals ik in het antwoord op vraag 4 heb meegedeeld, is de dialoog tussen de verschillende Iraakse bevolkingsgroepen weer op gang gekomen. Het kabinet hoopt dat hiermee de kans op escalatie is verkleind.
    Nederland pleit in EU verband voor een actieve dialoog tussen de verschillende groeperingen in Irak. Ook pleit Nederland met EU-collega’s voor een humane behandeling van gevangenen en voor hervorming van het strafrechtsysteem.

  • Vraag 6

    Kunt u aangeven of u nog mogelijkheden ziet, en wat er bilateraal dan wel in EU-verband reeds gebeurt, om in Irak bij te dragen aan de-escalatie van de grote spanningen? Kunt u uw antwoord toelichten?

    In de contacten van de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie, Catherine Ashton, met de Iraakse autoriteiten staat deëscalatie van de huidige spanningen centraal. Hiervoor zullen bestaande en nieuwe EU programma’s worden ingezet op het gebied van conflictbeheersing en versterking van de instituties zoals rechtspraak, politie en gevangeniswezen.
    Bilateraal ondersteunt Nederland kleinschalige initiatieven op het gebied van het bevorderen van de dialoog tussen de verschillende bevolkingsgroepen in Irak.

15 mei 2013 - 3 juni 2013
Correcte etikettering van producten uit bezette gebieden
Sjoerd Sjoerdsma (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2012–2013, nr. 727
  • Vraag 1

    Herinnert u zich uw antwoorden van 29 november 2012 op mijn vragen over het rapport «Trading Away Peace: How Europe helps sustain illegal Israeli settlements»? Wanneer geeft u uitvoering aan uw toezegging om de Kamer extra te informeren over de analyse van het rapport, de twaalf aanbevelingen uit het rapport, de mogelijke interdepartementale stappen en de opties voor betere handhaving van EU-regelgeving ten aanzien van de herkomstvermelding bij producten afkomstig uit bezette gebieden?1

    In mei 2012 besloten de EU-ministers van Buitenlandse Zaken bestaande EU-wetgeving en bilaterale overeenkomsten die van toepassing zijn op producten uit nederzettingen volledig en effectief te handhaven. Over de modaliteiten van die handhaving is Nederland in overleg met EDEO en EU-lidstaten. Zodra dit overleg is afgerond, wordt de Kamer geïnformeerd over de uitkomsten hiervan, evenals over de kabinetsvisie op het rapport «Trading away peace».

  • Vraag 2

    Staat u nog steeds achter het kabinetsbeleid om producten uit bezette gebieden correct te etiketteren, zoals door uzelf aangegeven tijdens de begrotingsbehandeling op 19 december 2012, zoals door de minister-president onderstreept op 8 maart 2013 en zoals door uzelf op 12 maart 2013 en 8 mei 2013 nogmaals herhaald? Zo neen, waarom niet?

    Het kabinet hecht aan correcte uitvoering van EU-besluiten. Dat geldt ook voor het onder vraag 1 genoemde besluit van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken.

  • Vraag 3

    Is er volgens het kabinet nog steeds een «wettelijke plicht» om te voorkomen dat de consument onjuist wordt voorgelicht zoals door u aangeven op 12 maart 2013? Zo neen, waarom niet?

    Op grond van Europese richtlijnen en hieruit voortvloeiende nationale wetgeving mogen consumenten niet misleid worden over de herkomst van producten.

  • Vraag 4

    Wanneer zal de correcte herkomstvermelding voor Nederlandse consumenten een feit zijn?

    Uitvoering van het EU-besluit van mei 2012 aangaande etikettering van producten uit nederzettingen is in beginsel een verantwoordelijkheid van lidstaten. Gelet op de gemeenschappelijke interne markt hecht Nederland eraan dat EU-lidstaten in hun handhavingsbeleid zoveel mogelijk uniform te werk gaan. Dit vereist dat de voorgenomen maatregelen, die in veel opzichten een technisch karakter hebben, nauwgezet worden afgestemd met andere lidstaten. De discussie over deze technische aspecten vergt tijd. Dat geldt ook voor het overleg over de wijze waarop EDEO bovengenoemde coördinatie tussen lidstaten kan bevorderen, bijvoorbeeld door het uitvaardigen van zogenaamde «EU wide guidelines». Nederland is een sterk voorstander van deze mogelijkheid en heeft HV Ashton aangemoedigd het initiatief dat zij hiertoe nam daadwerkelijk uit te voeren.

  • Vraag 5

    Wat zijn op dit moment de discussiepunten in de Europese Unie waarover nog onenigheid bestaat?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Bent u bereid, in navolging van de Britten en Denen, ten minste facultatieve richtlijnen op te stellen voor Nederlandse ondernemers, wanneer eenduidige EU-afspraken niet in zicht zijn?

    Op dit moment is deze vraag niet aan de orde. EDEO en lidstaten werken eensgezind aan de uitvoering van het EU-voornemen van mei 2012.

  • Vraag 7

    Hoe kan een ontwerprichtlijn over correcte herkomstvermelding «per ongeluk» – zoals u aangaf op 8 mei 2013 – op de site van het ministerie van Economische Zaken worden gepubliceerd in dezelfde week dat u aankondigde spoed te willen maken met de correcte etikettering? Kunt u deze ontwerprichtlijn naar de Kamer sturen?

    AgentschapNL heeft een concept-versie van een voorlichtingsdocument aan supermarktketens abusievelijk op zijn website geplaatst. Ik acht het onwenselijk de hierdoor ontstane verwarring te vergroten door dit concept-document aan de Kamer te zenden.

15 mei 2013 - 3 juni 2013
Het oppakken van een homorechten activist in Zambia
Sjoerd Sjoerdsma (D66), Pia Dijkstra (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. NRC Handelsblad,13 mei 2013, sectie De Wereld
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht dat in de Zambiaanse hoofdstad Lusaka woensdag 15 mei het proces tegen Paul Kasonkomona, die strijdt voor de rechten van homoseksuelen, is begonnen?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het dat het in strijd is met de Zambiaanse wet om te pleiten voor homorechten? Welke straf riskeert de heer Kasonkomona?

    De heer Kasonkomona is gearresteerd nadat hij in een televisieprogramma heeft gepleit voor decriminalisering van homoseksualiteit in Zambia. Dit gebeurde op basis van sectie 178 (g) van het Zambiaanse Strafwetboek, die het publiekelijk aansporen tot activiteiten voor immorele doeleinden verbiedt.
    Het is nog onbekend welke straf de heer Kasonkomona riskeert. De rechtbank heeft de zaak tot 4 juni opgeschort, naar aanleiding van een verzoek van de verdediging om de zaak naar de Hoge Raad door te verwijzen.

  • Vraag 3

    Welke gevolgen heeft de sluiting van de Nederlandse ambassade in Zambia voor de steun aan mensenrechtenactiviteiten en meer in het bijzonder voor de LGBT (Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender) activiteiten aldaar?

    Nederland speelde een belangrijke rol bij de verdediging van LHBT-rechten (Lesbisch, Homo-, Bi- en Transseksueel) en fungeerde als aanspreekpunt voor betrokken organisaties in Zambia. Na de sluiting van de ambassade in juli 2013 zal de Nederlandse inzet in Zambia ten behoeve van LHBT-rechten in EU-verband worden voortgezet. In mijn eigen contacten met de Zambiaanse autoriteiten zal ik daarnaast de mensenrechtensituatie in het land, inclusief LHBT, aan de orde stellen.

  • Vraag 4

    Hoe beoordeelt u de veiligheid van LGBT’s in Zambia? Is er sprake van verslechtering van de positie van LGBT’s in het land? Waar is dit aan toe te schrijven?

    De positie van LHBT’s verslechtert in Zambia. Er vinden meer geweldsincidenten tegen LHBT’s plaats. De politie roept op verdenking van homoseksualiteit te rapporteren en voert arrestaties uit op basis van verdenking. Daarnaast maakt een aantal vooraanstaande Zambiaanse politici zich schuldig aan discriminerende opmerkingen in de Zambiaanse media. Zo refereert de Zambiaanse minister van Jeugd en Sport publiekelijk naar LHBT’s als «abnormal fools» en LHBT-mensenrechtenverdedigers als «agents of the devil». Hij heeft in de media bevestigd, dat de huidige regering van de Patriotic Front ernaar streeft strengere straffen tegen homoseksuelen in te voeren.

  • Vraag 5

    Bent u bereid om bij de Zambiaanse autoriteiten te pleiten voor decriminalisering van homoseksualiteit en publiekelijk uw steun uit te spreken voor de heer Kasonkomona? Zo ja, hoe? Kunt u hierover en over de reactie van Zambia hierop verslag doen aan de Kamer?

    Door de sluiting van de ambassade zal Nederland, zoals gesteld in het antwoord op vraag drie, de standpunten ten aanzien van LHBT in Zambia vooral via de EU kenbaar maken. In EU-verband wordt op dit moment overlegd hoe actie kan worden ondernomen op de verslechterende positie voor LHBT’s in Zambia.

8 mei 2013 - 31 mei 2013
De miljoenen euro's Nederlands belastinggeld voor Somalië
Joram van Klaveren (PVV)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. http://www.telegraaf.mobi/article/21543838/nederlands-geld-naar-somal…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Nederlands geld naar Somalië»?1

    Ja

  • Vraag 2

    Waar baseert u uw naïeve visie op dat het zinnig is om geld te geven aan dit land, waar de sharia wordt toegepast en dat tevens in de top-3 van de meest corrupte staten van de wereld staat?

    Somalië verkeerde jarenlang in een burgeroorlog. Mede vanwege het ontbreken van een legitiem en effectief centraal gezag ontstond er ruimte voor internationale criminaliteit, piraterij en terrorisme. De benoeming van een nieuw parlement en president in augustus en september 2012 en het aantreden van een nieuw kabinet later dat jaar, bieden voor het eerst in ruim 20 jaar uitzicht op de vestiging van een stabiel centraal gezag in Somalië. Daarnaast is de veiligheidssituatie in Somalië verbeterd, mede door het terugdringen van de invloedssfeer van Al-Shabaab. Ook is het aantal gevallen van piraterij sterk gedaald. De veiligheidssituatie blijft echter uitermate fragiel en ook de dalende trend in piraterij is omkeerbaar als de grondoorzaken hiervan niet worden aangepakt. Het is daarom juist nu belangrijk dat de internationale gemeenschap hierin investeert, ook om terugval te voorkomen.

  • Vraag 3

    Denkt u niet dat heel veel mensen in Nederland de miljoenen die nu weer weggegeven worden aan Somalië, liever besteed zien worden aan lastenverlichting en de opbouw van het eigen land? Zo neen, waarom niet?

    Inzet in Somalië is ook in Nederlands belang. Piraterij, terrorisme en illegale migratie zijn symptomen van instabiliteit in Somalië die niet alleen negatieve effecten in de regio hebben, maar ook Nederlandse belangen raken. De gevolgen van instabiliteit hebben er onder andere toe geleid dat de NAVO en de EU anti-piraterijmissies uitvoeren. Alleen met een stabiel Somalië kan hieraan een einde komen. De toegezegde steun komt ten goede aan piraterijbestrijding en migratiesamenwerking.

  • Vraag 4

    In hoeverre bent u bereid om het onzalige voorstel om de betreffende miljoenen weg te geven aan Somalië in te trekken?

    Ik ben niet bereid de genoemde toezeggingen in te trekken. Overigens worden met de in het bericht genoemde bedrag activiteiten uitgevoerd door internationale organisaties (de VN en IOM): er is er dus geen sprake van rechtstreekse financiering van de Somalische overheid.
    Voorts wordt het IOM project ter verbetering van de Somalische immigratiedienst op basis van conditionaliteit uitgevoerd. Op het moment dat Somalië de gedwongen terugkeer van eigen onderdanen uit Nederland frustreert zal de Nederlandse bijdrage aan dit project worden stopgezet

8 mei 2013 - 27 mei 2013
De Pride-evenementen in Moldavië en Oekraïne
Bram van Ojik (GL)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
  • Vraag 1

    Bent u ervan op de hoogte dat in mei Pride-evenementen georganiseerd worden in Moldavië en Oekraïne; op 19 mei de «March for traditional values» in Chisinau en op 25 mei de «Equality March» in Kiev?

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat een succesvol en veilig Pride-evenement een graadmeter is voor de mate waarin landen er in slagen om discriminatie op het gebied van seksuele oriëntatie tegen te gaan? Zo nee, waarom niet?

    Ja.

  • Vraag 3

    Wanneer gaat het kabinet besluiten over het toekennen van visafacilitatie aan Oekraïne en Moldavië als stap in de visadialoog met deze landen? Hoe weegt u daarbij een succesvol en veilig verloop van Pride-evenementen, aangezien het introduceren en implementeren van anti-discriminatiewetgeving één van de voorwaarden is om uiteindelijk in aanmerking te komen voor visavrij reizen?

    Visumfacilitatie met Oekraïne en Moldavië bestaat al sinds 2007. Op dit moment ligt voor beide landen een herziene versie van de visumfacilitatie overeenkomsten van 2007 voor. Daarnaast is in het kader van het Oostelijk Partnerschap van de EU met Oekraïne in 2011 en Moldavië in 2012 een actieplan voor visumliberalisatie overeengekomen. Op basis van het vervullen van alle in het actieplan neergelegde voorwaarden kan de Commissie de Raad voorstellen deze landen toe te voegen aan de lijst van visumvrije landen. Op dit moment is hiervan nog geen sprake en moeten zowel Oekraïne als Moldavië nog de nodige hervormingen doorvoeren voordat van een positief besluit terzake sprake kan zijn (zie ook Kamerbrief EU-Nabuurschapsbeleid kamerstuk 2013Z07683).
    In het actieplan zijn, naast voorwaarden op het terrein van grensbewaking, asiel- en migratie en documentveiligheid, ook voorwaarden op het terrein van fundamentele vrijheden opgenomen. Onder deze voorwaarden zijn deze landen verplicht om anti-discriminatiewetgeving aan te nemen en op basis hiervan nationale mensenrechtenactieplannen op te stellen en uit te voeren. De bescherming van minderheden is hier expliciet onderdeel van. Vandaar dat het actieplan voor visumliberalisatie zich meer voor het aankaarten van deze kwestie leent dan de herziening van de visumfacilitatie overeenkomsten. Bij een toekomstig besluit over toekenning van visumliberalisatie zal de naleving van deze voorwaarden uiteraard worden meegewogen.
    De bescherming van de positie van seksuele minderheden wordt daarnaast aangekaart in de reguliere samenwerkings- en overlegfora tussen de EU en deze landen. Zo heeft de EU, mede op Nederlands voorstel, tijdens het EU-Oekraïne Samenwerkingscomité in november 2012 haar zorg uitgesproken over de gewelddadige verstoring van de Kyiv Pride Parade in mei 2012. Nederland zal zich ervoor inzetten dat de EU beide landen blijft aanspreken op het belang van de bescherming en naleving van de rechten van (seksuele) minderheden.

  • Vraag 4

    Bent u bereid een sterk signaal af te geven richting de regeringen in Oekraïne en Moldavië voordat de Pride-evenementen plaatsvinden in deze landen en voordat het besluit tot visafacilitatie genomen wordt in de ministerraad?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Welke andere acties is de regering van plan te ondernemen om succesvolle en veilige Pride-evenementen in Moldavië en Oekraïne te bevorderen?

    Evenals vorig jaar ondersteunt de ambassade in Kyiv de activiteiten rond de «Kyiv Pride» en de «Moldova Pride» actief. Zo zal de Tijdelijk Zaakgelastigde van de ambassade deelnemen aan de openingsceremonie en organiseert de Ambassade een bijeenkomst over LHBT-rechten.
    Daarnaast ondersteunt de Ambassade LHBT-verdedigers uit het mensenrechtenfonds voor de uitvoering van activiteiten. Ook dringt Nederland erop aan dat ontwikkelingen rond LHBT-rechten aandacht krijgen in diverse instrumenten, zoals EU mensenrechtenrapportages, de EU-mensenrechtendialoog met beide landen en de UPR-Landenexamens.

  • Vraag 6

    Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor 19 mei?

    Ja.

7 mei 2013 - 22 juli 2013
De Israëlische luchtaanval op de berg Qassioun in Damascus
Désirée Bonis (PvdA)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de Israëlische luchtaanval op de berg Qassioun in Damascus in de nacht van 4 op 5 mei 2013, naar verluidt om een Syrisch militair complex uit te schakelen?

    Het kabinet heeft kennis genomen van deze berichten in de media, die overigens niet officieel bevestigd werden door de Israëlische autoriteiten.

  • Vraag 2

    Hoe duidt u deze onverwachte Israëlische interventie in het Syrische conflict?

    Het kabinet deelt uw zorg over mogelijke spillover van het Syrische conflict. De toenemende onrust aan de Libanese grens en op de Golanhoogvlakte en de grote druk op de buurlanden van Syrië als gevolg van enorme vluchtelingenstromen, vergroten het risico op uitbreiding naar de regio.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat deze interventie, reeds de derde dit jaar, potentieel een ernstige escalatie van voornoemd conflict behelst met risico van uitbreiding daarvan in een toch al uiterst explosieve regio? Zo ja, bent u bereid om, zo mogelijk in EU-verband, de Israëlische regering om opheldering te vragen? Zo ja, bent u bereid om, eveneens in EU-verband, aan te dringen op een spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad om deze nieuwe fase van het Syrische conflict en de regionale implicaties daarvan te bespreken?

    Zie antwoord vraag 2.

6 mei 2013 - 24 mei 2013
Financiering van bouwprojecten in India waar schending van arbeids- en kinderrechten plaatsvindt
Marianne Thieme (PvdD), Désirée Bonis (PvdA), Joël Voordewind (CU)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA), Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA)
1. NRC, 1 mei 2013, http://www.nrc.nl/nieuws/2013/05/01/nederlands-hulpg…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Nederlands hulpgeld naar kinderarbeid in India»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Welk aandeel heeft Nederland in de Asian Development Bank (ADB) en hoeveel draagt Nederland financieel bij?

    Per 31 december 2012 is het aandeel van Nederland in de ADB 1,12%. De totale waarde van het Nederlands aandeel bij de bank bedraagt USD 1,67 miljard. Hiervan is USD 1,59 miljard gegarandeerd en USD 83,7 miljoen betaald.
    Daarnaast draagt Nederland bij aan een van de fondsen van de ADB, het Asian Development Fund (ADF). Sinds 1973 heeft Nederland hieraan USD 840 miljoen bijgedragen.

  • Vraag 3

    Wat is uw reactie op het onderzoek van lokale vakbonden, ondersteund door vakcentrale FNV en de internationale Global Unions Federation, waaruit blijkt dat kinderarbeid, uitbuiting en andere schending van arbeidsrechten plaatsvindt bij projecten die door de ADB gefinancierd worden?

    Ik neem deze aantijgingen heel serieus. In veel landen waar de ADB werkzaam is worden arbeidsnormen in de praktijk vaak onvoldoende nageleefd. Bij door de ADB gefinancierde projecten moeten arbeidsnormen goed worden geïmplementeerd.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de ADB onvoldoende verantwoordelijkheid neemt om schending van arbeidsrechten te voorkomen en te bestrijden en daarbij stakeholders als vakbonden te betrekken, aangezien de ontwikkelingsbank in een reactie meldt dat de verantwoordelijkheid bij de lener ligt en niet bij de bank?

    Nee, die mening deel ik niet. De ADB is op de hoogte van de door de bonden aan de orde gestelde problemen bij de projecten. De ADB heeft beleid om internationale arbeidsnormen vast te leggen in de contracten die worden afgesloten en verschillende mechanismen om de naleving hiervan met regelmaat te controleren. De ADB doet nu onderzoek naar de door de bonden genoemde projecten.

  • Vraag 5

    Op welke manier wilt u de inzet zoals verwoord in uw beleidsnota op Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, de naleving van de OESO-richtlijnen en ILO-normen en de inzet op «due diligence» in deze situatie toepassen?

    Zoals in de nota aangegeven ben ik van mening dat bedrijven hun maatschappelijke verantwoordelijkheid dienen te nemen. Nederland spreekt bedrijven daar op aan. Dat geldt ook voor financiële instellingen als de ADB. Nederland heeft tijdens de laatste jaarvergadering van de ADB dit onderwerp meerdere malen nadrukkelijk onder de aandacht gebracht en erop aangedrongen dat de ADB haar beleid actiever uitvoert en duidelijker bekend maakt, ook ten aanzien van klachtenmechanismen.

  • Vraag 6

    Welke rol kan een «labour desk» spelen bij het verbeteren van klachtenbehandeling en monitoring van projecten? Bent u bereid in te zetten op dit instrument om «acces to remedy», zoals voorgesteld in het Ruggie-framework, toe te passen? Bent u bereid om, net als bij de International Finance Corporation (IFC) van de Wereldbank, in te zetten op transparantie, een klachtenmechanisme en een sanctiemechanisme?

    Een labour desk kan een goede rol spelen, zolang dit bijdraagt aan meer deskundigheid over het signaleren en aanpakken van schendingen van arbeidsnormen. Deskundigheid, niet alleen van arbeidsnormen, maar ook van milieu en sociale standaarden, zal geïntegreerd moeten worden bij het structureren van een transactie en bij monitoring van projecten. Nederland heeft in gesprek met de ADB erop gewezen klachtenbehandeling, een sanctiemechanisme en monitoring belangrijk te vinden.

  • Vraag 7

    Welke actie onderneemt u om toezicht en sanctionering te verbeteren bij ADB-projecten, aangezien Nederland donor en aandeelhouder van de ADB is? Wat is uw inzet bij de aandeelhoudersvergadering van de ADB in Delhi? Bent u bereid de Kamer te informeren over de resultaten?

    De jaarvergadering van de ADB heeft plaatsgevonden van 2 tot en met 5 mei jl. Nederland heeft tijdens deze vergadering dit onderwerp tijdens verschillende gelegenheden nadrukkelijk onder de aandacht gebracht. Ook heeft Nederland dit onderwerp met andere donoren besproken. Duidelijk geworden is dat de ADB goed op de hoogte is van de kritiek die vakbonden op een aantal projecten hebben geuit. De ADB neemt de klachten zeer serieus. Kinderarbeid en andere evidente schendingen van arbeidsnormen zijn ook voor de ADB onaanvaardbaar. De ADB benadrukte dat zij internationale arbeidsnormen in alle financieringscontracten scherp vastlegt. De projectorganisatie is verplicht op o.a. deze punten regelmatig te rapporteren aan de ADB. Dit alles is vastgelegd in het Accountability Mechanism en het Safeguard Policy Statement van de ADB. Indien de vastgelegde normen niet worden nageleefd, kan het ertoe leiden dat de financiering van de projecten wordt opgeschort of stopgezet. De ADB wees erop dat zij voor het toezicht op de uitvoering van grote projecten een onafhankelijke externe deskundige op de projecten laat toezien. Nederland heeft erop aangedrongen dat de ADB haar beleid actiever en duidelijker bekend stelt. Ook moeten klachtmechanismen duidelijk op – bijvoorbeeld – de website van de bank te vinden zijn. Nederland zal de komende tijd nauwgezet blijven volgen hoe de ADB op de naleving van normen toeziet.

  • Vraag 8

    Bent u bereid ook het beleid van de Wereldbank en andere regionale banken waaraan Nederland bijdraagt te toetsen op de aandacht die wordt besteed aan het voorkomen en bestrijden van het schenden van arbeidsrechten en zo nodig u in te zetten voor verbetering daarvan?

    Ja, ik zal de kiesgroepen, waarin Nederland vertegenwoordigd is, bij deze banken vragen bij alle projectvoorstellen goed te letten op de wijze waarop arbeidsnormen worden nageleefd.

6 mei 2013 - 10 juni 2013
Seksueel geweld tegen vrouwen in India en beperkingen voor mensenrechtenorganisaties
Joël Voordewind (CU)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA), Lilianne Ploumen (minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Vervolgvragen op schriftelijke vragen, Aanhangsel Handelingen, vergad…
2. Zie: http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID…
3. Zie: http://www.amnesty.org/en/for-media/press-releases/india-new-sex…
4. 32 735, nr. 8, motie Voordewind (29 juni 2011)
5. Zie: http://weblogs.vpro.nl/argos/2013/02/07/2-februari-2013-mensenre…
6. Zie: http://www.indianet.nl/in-TKactievrouwen.html …
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de opvattingen van de Special Rapporteur on Violence against Women van 1 mei 2013 na haar recente bezoek aan India, en van Amnesty International, dat de nieuwe Indiase wet tegen seksueel geweld tegen vrouwen naast positieve, ook een aanzienlijk aantal «regressieve bepalingen» bevat, zoals het toepassen van de doodstraf, het ontbreken van een aanpak van de oorzaken en het feit dat veiligheidstroepen de facto wettelijk immuun zijn voor aanklachten van verkrachting? Wordt deze opvatting door u ingebracht in de EU-India Mensenrechtendialoog of anderszins onder de aandacht van de Indiase regering gebracht? Stelt u daarbij ook aan de orde dat de wet volgens mensenrechtenorganisaties niet (goed) zal worden uitgevoerd zonder hervorming van het politieapparaat en het rechtssysteem?1 2 3

    Ja, het kabinet is bekend met de opvattingen van de Special Rapporteur on Violence against Women van 1 mei 2013. Nederland spant zich ervoor in dat het onderwerp «vrijheid voor mensenrechtenorganisaties» op de agenda van de EU en VN aandacht blijft krijgen en zal dat ook doen bij de EU Mensenrechtendialoog. Voor wat betreft uw vraag over een effectieve uitvoering van de wet stellen wij ons op het standpunt dat het aan India is te bepalen aan welke voorwaarden daarvoor dient te worden voldaan.

  • Vraag 2

    Bent u – mede gezien de aangenomen Kamermotie over Dalits4 en uw toezeggingen dat de Nederlandse regering zich wil inzetten voor de verstrekking van de positie van Dalits – bereid om de discriminatie en uitsluiting van 260 miljoen Dalits of «kastelozen» prioriteit te geven in uw nieuwe mensenrechtenbeleid?

    De universaliteit van mensenrechten is een uitgangspunt van het Nederlands beleid. Het tegengaan van discriminatie op welke grond dan ook -afkomst, geslacht of seksuele oriëntatie- wordt in verschillende gremia, zoals de VN, ILO en in EU verband bepleit. In dit kader gaat ook aandacht uit naar de positie van Dalits.

  • Vraag 3

    Bent u bereid de problemen die de winnaar van de Nederlandse Mensenrechtentulp 2012 bij zijn werk ondervindt bij de Indiase regering aan de orde te stellen, mede gezien de prioriteit die u geeft aan het steunen van mensenrechtenverdedigers?

    Voorzover bekend kan de winnaar van de mensenrechtentulp in India, de heer Bharathan, zonder noemenswaardige beperkingen zijn activiteiten verrichten. Hij heeft recent een voorstel ingediend ter besteding van het bedrag van € 100.000 behorende bij de prijs.

  • Vraag 4

    Wat vindt u van de kritiek van de voorzitter van de jury van de Mensenrechtentulp tijdens een uitzending van VPRO Argos over de manier waarop de prijs – tegen zijn wensen – door de Nederlandse Ambassade in India is uitgereikt aan prijswinnaar Marimuthu Bharathan, namelijk zonder enige ceremonie?5 Wordt dit ook in de toekomst de aanpak bij het overhandigen van de Mensenrechtentulp aan winnaars die van hun regering geen toestemming krijgen naar Nederland te reizen?

    De ceremonie van de uitreiking van de mensenrechtentulp vindt traditiegetrouw in Nederland plaats. Over de toekomst van de mensenrechtenprijs wordt u geïnformeerd in de mensenrechtenbrief die uw Kamer binnenkort toegaat.

  • Vraag 5

    Heeft het door de EU-delegatie aangevraagde gesprek met de Indiase autoriteiten over de (publicatie van) de «watchlist» van Indiase en internationale organisaties plaatsgevonden? Zo ja, wat is hiervan het resultaat en welke conclusie trekt u daaruit over de praktijk van de nieuwe wetgeving voor buitenlandse financiering van Indiase maatschappelijke organisaties? Zo nee, waarom heeft dit gesprek nog niet plaatsgevonden?

    Op 16 april jl. heeft een gesprek plaatsgevonden met het Indiase ministerie van Binnenlandse Zaken waarbij de EU-delegatie aandrong op bespoediging van FCRA- aanvragen (Foreign Contribution Regulation Act). Het ministerie bevestigde dat FCRA-aanvragen om administratieve redenen soms traag verlopen, maar dat de Indiase regering zich inspant om dit proces te versnellen. Er werd tevens aangegeven dat afwijzing van registratie soms te wijten is aan het ontbreken van de vereiste administratie bij NGO’s. Als een NGO aan politieke activiteiten meewerkt, zal een FCRA niet worden toegekend. Het ministerie benadrukte daarbij dat de Indiase regering niet tegen NGO’s met politieke activiteiten is, maar men deze NGO’s niet door buitenlandse donoren wil laten financieren. Alleen in bepaalde sectoren, zoals op het gebied van gezondheid en onderwijs, kunnen samenwerkingsverbanden worden ondersteund.

  • Vraag 6

    Kunt u de Kamer informeren of u, los van een in antwoord op vraag 7 genoemde specifieke aanpak gericht op vrouwenorganisaties, bekend bent met belemmeringen of blokkades bij het steunen van vrouwenorganisaties én andere mensenrechtenorganisaties in India?

    De Foreign Contributions Regulations Act (FCRA) vormt het kader voor buitenlandse steun aan Indiase maatschappelijke organisaties. Deze wet stelt verschillende voorwaarden aan buitenlandse geldstromen en de organisaties die dit geld ontvangen. Zo moet een Indiase organisatie een vergunning hebben om geld uit het buitenland te ontvangen. Er bestaan binnen de FCRA geen specifieke beperkingen voor vrouwen- of mensenrechtenorganisaties. Bureaucratie, langzame besluitvorming en voor tweeërlei uitlegbare clausules maken het soms lastig de vergunning te krijgen.

  • Vraag 7

    Kunt u een breder beeld te schetsen van de visaproblemen die Nederlandse burgers hebben bij het verkrijgen van een visum voor India? Kunt u berichten – van onder meer de Landelijke India Werkgroep6 – bevestigen dat »veel Nederlandse organisaties grote problemen ondervinden bij het aanvragen van visa voor India en dat regelmatig visa worden geweigerd aan onder meer medewerkers van hulporganisaties en journalisten? Wat is de Nederlandse inzet om deze problemen aan de orde te stellen en zo mogelijk op te lossen?

    Grote aantallen toeristen, zakenmensen en andere bezoekers reizen met regelmaat naar India zonder dat zij problemen ondervinden bij het aanvragen van een visum. Sommige Nederlandse visumaanvragers, waaronder vertegenwoordigers van hulporganisaties en journalisten, geven echter aan veel tijd kwijt te zijn met het doorlopen van de visumprocedure. Zij melden lange wachttijden, trage besluitvorming en het moeten overleggen van verschillende soorten documenten waardoor zij soms extra kosten moeten maken in verband met het omboeken van vluchten. Daarnaast melden zij dat indien een visumaanvraag wordt afgewezen de reden hiervoor niet altijd duidelijk is. Deze kwesties zijn onderdeel van de regelmatige dialoog met de Indiase autoriteiten, waarbij zij aangetekend dat landen het soevereine recht hebben vreemdelingen al dan niet toegang tot hun grondgebied te verschaffen.

  • Vraag 8

    Heeft de Nederlandse regering de beperkingen in vrijheid van bewegingsruimte voor Indiase mensenrechtenorganisaties daadwerkelijk aan de orde gesteld bij de EU en andere mogelijk effectieve kanalen? Zo ja, wat is daarvan het resultaat? Zo nee, waarom niet?

    Nederland heeft de kwesties betreffende het maatschappelijk middenveld besproken in verschillende EU werkgroepen in India. De situatie van maatschappelijke organisaties verschilt van geval tot geval en vereist daarom een aanpak op maat. In sommige gevallen is verder gesproken met de Indiase autoriteiten, VN organisaties, of andere maatschappelijke organisaties. Vooralsnog zijn er geen door Nederland gefinancierde organisaties die hun werk niet (meer) kunnen doen als gevolg van beperkende maatregelen van de Indiase overheid.

3 mei 2013 - 3 juni 2013
De detentie van Abdulkareem Yousef al-Khoder in Saudi-Arabië
Harry van Bommel (SP), Esther Ouwehand (PvdD), Han ten Broeke (VVD), Kees van der Staaij (SGP), Henk Krol (50PLUS), Bram van Ojik (GL), Pieter Omtzigt (CDA), Raymond de Roon (PVV), Désirée Bonis (PvdA), Sjoerd Sjoerdsma (D66), Joël Voordewind (CU)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Saudi Arabia court orders arbitrary detention of human rights defende…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Saudi Arabia court orders arbitrary detention of human rights defender»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat onlangs Abdulkareem Yousef al-Khoder, mede-oprichter van de inmiddels ontbonden Saudische Organisatie voor Burger- en Politieke Rechten (ACPRA), zonder opgaaf van redenen tot vier maanden detentie is veroordeeld? Zo nee, wat zijn dan de feiten?

    Samen met EU-partners wordt momenteel onderzoek gedaan in Riyadh naar de achtergrond van de arrestatie, onder andere via contacten met de Human Rights Commission en de National Society for Human Rights. Afhankelijk van de uitkomsten van het onderzoek zal in EU-verband worden bezien of, en zo ja welke, actie effectief en wenselijk is.
    Nederland streeft naar een verbeterde mensenrechtensituatie in Saudi-Arabië en zet zich in het bijzonder in voor de positie van mensenrechtenactivisten. Deze thematiek wordt in EU-verband, door middel van bezoek van de Mensenrechtenambassadeur en ook in reguliere contacten met de Saudische autoriteiten onder de aandacht gebracht.

  • Vraag 3

    Wat is u bekend over de redenen voor zijn detentie?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Deelt u de opvattingen van Amnesty International dat het proces tegen Al-Khoder niet plaats had moeten vinden en dat het lijkt dat de aanklachten tegen hem volledig op zijn werk als mensenrechtenactivist zijn gebaseerd? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 5

    Deelt u verder de opvatting van Amnesty International dat net als drie andere, eerder veroordeelde oprichters van ACPRA, Al-Khoder een gewetensgevangene is die onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrijgelaten zou moeten worden? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 6

    Bent u bereid bij uw collega’s in Saudi-Arabië aandacht te vragen voor deze zaak en op te roepen tot de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van Al-Khoder en de andere oprichters van ACPRA? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

2 mei 2013 - 5 juli 2013
De administratieve detentie van Ahmad Qatamesh door Israël
Harry van Bommel (SP)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Israel release Palestinian prisoner of conscience and end the arbitra…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht van Amnesty International «Israel release Palestinian prisoner of conscience and end the arbitraty detention of hundreds of other Palestinians»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat de Israëlische autoriteiten de administratieve detentie van schrijver en wetenschapper Ahmad Qatamesh opnieuw hebben verlengd en dat hij nu al meer dan twee jaar is opgesloten zonder dat hij van een strafbaar feit is beschuldigd of voor de rechter is gebracht? Indien nee, wat zijn dan de feiten?

    Ja, deze feiten zijn correct. Ahmad Qatamesh werd op 11 maart 2011 gedetineerd. Recentelijk is zijn gevangenschap met zes maanden verlengd.

  • Vraag 3

    Deelt u de opvatting van Amnesty International dat Ahmad Qatamesh een gewetensgevangene is die enkel voor het vreedzaam verkondigen van zijn niet-gewelddadige politieke opvattingen gevangen wordt gehouden? Indien nee, waarom niet?

    Voor het geven van een afgewogen oordeel hierover is onvoldoende informatie beschikbaar. Dit neemt niet weg dat het kabinet van mening is dat de detentie in overeenstemming dient te zijn met het internationaal recht.

  • Vraag 4

    Kunt u bevestigen dat de gezondheid van Ahmad Qatamesh de laatste tijd achteruit is gegaan, maar dat hij geen onafhankelijke arts kan raadplegen? Indien neen, wat zijn dan de feiten? Indien ja, deelt u de opvatting van Amnesty International dat dit ingaat tegen door de VN vastgestelde standaarden? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Volgens het Palestijnse ministerie van Gevangenen Zaken is de gezondheid van Qatamesh de laatste tijd verslechterd. In het algemeen geldt op basis van het humanitair oorlogsrecht dat in administratieve detentie geplaatste personen te allen tijde humaan dienen te worden behandeld en dat de geneeskundige zorg dient te worden verschaft die noodzakelijk is voor de gezondheidstoestand. Dit geldt ook voor de behandeling van Qatamesh.

  • Vraag 5

    Is het waar dat Ahmad Qatamesh begin 2013 van de Ofer gevangenis op de bezette Westoever is verplaatst naar de Ramon gevangenis in het zuiden van Israël en dat het voor familieleden hierdoor veel moeilijker is geworden om hem te bezoeken? Indien nee, wat zijn dan de feiten?

    Ja.

  • Vraag 6

    Acht u het overbrenging van Ahmad Qatamesh naar Ramon een schending van het Vierde Verdrag van Genève? Indien nee, waarom niet?

    Op basis van het Vierde Verdrag van Genève mogen personen in administratieve detentie niet worden overgebracht of gedeporteerd naar het grondgebied van de bezettende mogendheid. Met de overbrenging van Ahmad Qatamesh van de Ofer gevangenis op de Westoever naar de Ramon gevangenis in Israël lijkt dan ook sprake te zijn van een schending van het humanitair oorlogsrecht.

  • Vraag 7

    Bent u bereid de Israëlische regering op te roepen Ahmad Qatamesh onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten en in EU verband aandacht voor deze zaak te vragen? Indien nee, waarom niet?

    Het kabinet is van mening dat de situatie van de Palestijnse gevangenen in Israëlische detentie prominente aandacht verdient. De situatie wordt door Nederland en de EU nauwgezet gevolgd en geregeld opgebracht in contacten met de Israëlische regering.

  • Vraag 8

    Bent u bereid Israël op te roepen het gebruik van administratieve detentie stop te zetten en alle administratieve gevangenen vrij te laten of hen voor een herkenbaar strafbaar feit te berechten volgens internationale regels voor een eerlijk proces? Indien nee, waarom niet?

    Op basis van het humanitair oorlogsrecht is detentie om dwingende redenen van veiligheid, zonder dat dit samenhangt met een strafrechtelijk proces, geoorloofd als een uitzonderlijke maatregel. Een dergelijke detentie dient conform internationaalrechtelijke waarborgen te worden uitgevoerd, zonder willekeur. Nederland en de EU dringen aan op strikte naleving van deze waarborgen.
    Zie ook de antwoorden op vragen gesteld door de leden Bonis, Van Bommel, Sjoerdsma en Van Ojik over Palestijnse gevangenen in Israëlische detentie, ingezonden op 11 maart 2012 met kenmerk 2013Z04752.

2 mei 2013 - 10 juni 2013
Het arrest van het Europees Hof van Justitie in zaak C-398/11
Pieter Omtzigt (CDA)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA), Jetta Klijnsma (staatssecretaris sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA)
  • Vraag 1

    Heeft u kennis genomen van het arrest van het Europees Hof van Justitie in de zaak C-398/11, waarin het Hof in Luxemburg oordeelt dat op basis van richtlijn 2008/94, de (Ierse) staat aansprakelijk gesteld kan worden als bij een faillissement van een onderneming de deelnemers van de pensioenregeling de helft of meer van hun pensioenrechten verliezen?

    Ja.

  • Vraag 2

    In welke gevallen kan als gevolg van het arrest C-398/11 de Nederlandse staat aansprakelijk worden gesteld voor verliezen bij pensioenfondsen en pensioenregelingen en in het geval van kortingen op pensioenen?

    Het arrest van het Hof van Justitie in de zaak Hogan (C-398/11) wordt op dit moment geanalyseerd. Daarbij wordt tevens nagegaan of er en zo ja, wat dan de gevolgen zijn voor Nederland. Ik zal Uw Kamer gaande het zomerreces van de resultaten van deze analyse op de hoogte brengen.

  • Vraag 3

    Als in de toekomst toezicht Europees geregeld gaat worden, kan er dan ook Europese aansprakelijkheid of een Europees garantiestelsel voor pensioenen ontstaan, waardoor alle Europeanen aangeslagen kunnen worden voor grote verliezen bij een fonds of pensioenregeling in een individuele lidstaat?

    Er is geen voorstel van de Europese Commissie voor een regeling inzake Europese aansprakelijkheid of voor een Europees garantiestelsel voor pensioenen. Een dergelijk voorstel maakt ook geen onderdeel uit van de beleidsvoorstellen van de Europese Commissie in het Witboek Pensioenen.

  • Vraag 4

    Heeft de regering voorzien dat de door het Europese Hof gegeven uitleg de implicatie van richtlijn 2008/94 kon zijn en hoe heeft de regering zich bij de stemming in de Europese Raad opgesteld in 2008?

    Nederland heeft ingestemd met richtlijn 2008/94/EG. De richtlijn betrof een aanpassing van richtlijn 80/987/EEG van 20 oktober 1980 aan de jurisprudentie van het Hof van Justitie. Bij deze aanpassing is artikel 8, dat in het arrest Hogan centraal staat, ongewijzigd gebleven. Artikel 8 verplicht de lidstaten zich ervan te vergewissen dat de nodige maatregelen worden getroffen om de belangen van de werknemers bij insolventie te beschermen met betrekking tot hun verkregen rechten of hun rechten in wording op ouderdomsuitkeringen. De uitleg die in het arrest Hogan aan artikel 8 wordt gegeven was niet voorzienbaar ten tijde van de opname van dit artikel in richtlijn 80/987/EEG.

  • Vraag 5

    Wat heeft Nederland ingebracht als partij bij de rechtszaak bij het Hof?

    Nederland heeft deelgenomen aan de mondelinge behandeling van de zaak bij het Hof van Justitie. Aanleiding hiervoor waren de schriftelijke opmerkingen van de Europese Commissie in deze zaak. De Europese Commissie stuurde in haar opmerkingen aan op een uitleg van de richtlijn waarbij de lidstaten ervoor moeten zorgen dat in geval van faillissement een bepaald minimumniveau aan pensioenrechten van werknemers wordt gegarandeerd. Verder vond de Commissie het niet noodzakelijk dat er een causaal verband wordt vastgesteld tussen het verlies van pensioenrechten en de insolventie van de werkgever. Tijdens de zitting heeft Nederland – net zoals Ierland – betoogd dat de richtlijn een inspanningsverplichting oplegt aan de lidstaten. De lidstaten zijn verplicht voorzieningen te treffen ter bescherming van de pensioenaanspraken van de werknemer bij insolventie, maar de richtlijn geeft geen garantie van pensioenaanspraken. Verder heeft Nederland naar voren gebracht dat voor de toepassing van artikel 8 van de richtlijn een causaal verband vereist is tussen een eventuele aantasting van de werknemersbelangen en de insolventie van de werkgever.

  • Vraag 6

    Kunt u alle gevolgen schetsen die het arrest van het Europees Hof van Justitie in zaak C-398/11 heeft voor de Nederlandse wetgeving en voor de Nederlandse staat?

    Zie het antwoord op vraag 2.

2 mei 2013 - 17 juni 2013
Het door Internationaal Strafhof vrijgesproken verdachten
Gerard Schouw (D66), Sjoerd Sjoerdsma (D66)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
  • Vraag 1

    Hoe heeft het kunnen gebeuren dat de heer Ngudjolo op Nederlands grondgebied is vrijgelaten, hoewel het Internationaal Strafhof de verantwoordelijkheid heeft met derde landen afspraken te maken over de overbrenging van vrijgesproken verdachten? Betekent dit dat het Internationaal Strafhof haar plicht conform het zetelverdrag niet is nagekomen?

    De rechters van het Internationaal Strafhof hebben de heer Ngudjolo in eerste aanleg vrijgesproken en zijn onmiddellijke invrijheidstelling gelast. Daaruit volgt niet het recht om in Nederland te verblijven. Uitgangspunt is dat het Internationaal Strafhof na vrijspraak zo spoedig mogelijk passende voorzieningen dient te treffen voor overbrenging van de betrokken persoon naar het land van herkomst of een derde staat. Uit het Zetelverdrag volgt dat de Nederlandse autoriteiten gehouden zijn om dit proces te faciliteren. Nederland heeft Ngudjolo conform het Zetelverdrag vervoerd naar het vertrekpunt uit Nederland. Betrokkene heeft tijdens dit proces verzocht om asiel. De behandeling van het verzoek maakt dat tot dusver overbrenging van betrokkene naar een derde land – voor zover hij niet terug kan keren naar de Democratische Republiek Congo – nog niet heeft plaatsgevonden.

  • Vraag 2

    Wat is de uitkomst van het gesprek dat u 15 februari jl. heeft gehad met de President van het Internationaal Strafhof? Welke «structurele» afspraken heeft u voor ogen?

    Op 15 februari jl. hebben wij met de President van het Internationaal Strafhof gesproken over structurele afspraken met betrekking tot de procedure van overbrenging van getuigen, verdachten, vrijgesprokenen en veroordeelden van en naar het Internationaal Strafhof. Met de president van het Internationaal Strafhof hebben wij afgesproken dat Nederland en de griffie van het Internationaal Strafhof nadere afspraken zullen vormgeven.

  • Vraag 3

    Herinnert u zich de antwoorden op de vragen van de leden Spekman en Timmermans over de weigering door Nederland op instigatie van het Internationaal Strafhof vier Congolese getuigen toe te laten tot de Nederlandse asielprocedure? Kunt u aangeven of zij nog gedetineerd zijn, wat de status van hun asielprocedure is en of er maatregelen zijn genomen om te voorkomen dat soortgelijke gevallen zich in de toekomst nog zullen voordoen?

    Ja. Deze uit buitenlandse detentie overgekomen getuigen zijn nog gedetineerd door het Internationaal Strafhof. Wat betreft de stand van de procedure hanteer ik het uitgangspunt dat ik niet inga op individuele zaken. De casuïstiek wordt betrokken bij het opstellen van de in het antwoord op vraag 2 genoemde structurele afspraken.

  • Vraag 4

    Is het mogelijk dat getuigen of vrijgesproken verdachten worden uitgesloten van asielbescherming omdat zij onder de 1F clausule van het VN Vluchtelingenverdrag vallen, terwijl zij niet naar hun land van herkomst kunnen worden teruggestuurd op basis van artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens? Zo ja, wat zal de status zijn van deze mensen en wat zal uw beleid zijn ten aanzien van deze mensen?

    Het is mogelijk dat ten aanzien van al dan niet gedetineerde getuigen of vrijgesproken verdachten die in Nederland asiel aanvragen wordt geoordeeld dat artikel 1F Vluchtelingenverdrag van toepassing is. Daarbij kan het zijn dat tegelijkertijd ten aanzien van hen wordt geoordeeld dat zij niet kunnen terugkeren naar hun land van herkomst vanwege een reëel risico op een onmenselijke behandeling als bedoeld in artikel 3 van het EVRM.
    Het is de verantwoordelijkheid van het Internationaal Strafhof om na getuigenis of vrijspraak zo spoedig mogelijk passende voorzieningen te treffen voor overbrenging van de betrokken persoon naar het land van herkomst of een derde staat. Voor hen die niet zonder meer kunnen terugkeren naar het land van herkomst dient het Internationaal Strafhof maatregelen te treffen opdat zij een veilig heenkomen vinden, in hun land van herkomst dan wel in een derde land. Voor zover deze personen op Nederlands grondgebied zouden komen te verblijven geldt voor hen het beleid gelijk andere vreemdelingen aan wie in Nederland artikel 1F Vluchtelingenverdrag is tegengeworpen.

  • Vraag 5

    Bent u ervan op de hoogte dat sommige Rwandese verdachten die door het Rwanda Tribunaal in Arusha zijn vrijgesproken al jaren in Tanzania in een safehouse verblijven omdat zij niet veilig terug kunnen keren naar Rwanda en geen enkel derde land bereid is hen op te nemen? Is het mogelijk dat een soortgelijke situatie zich in Nederland kan voordoen ten aanzien van op basis van artikel 1F uitgesloten door het Internationaal Strafhof opgeroepen getuigen en vrijgesproken verdachten?

    De situatie van de door u genoemde personen in Tanzania is mij bekend. In de structurele afspraken met het Internationaal Strafhof zal aandacht worden besteed aan het voorkomen van de door u geschetste situatie.

  • Vraag 6

    Bent u van mening dat een uiterst onwenselijke situatie zal ontstaan als door het Internationaal Strafhof opgeroepen getuigen en/of vrijgesproken verdachten in de Nederlandse illegaliteit zullen verdwijnen als niet uitzetbare 1F-er? Wat gaat u hieraan doen?

    Zie antwoord vraag 5.

  • Vraag 7

    Kunnen door het Internationaal Strafhof opgeroepen getuigen en vrijgesproken verdachten die in Nederland op basis van artikel 1F van asielbescherming zijn uitgesloten, op basis van de Wet Internationale Misdrijven door het Nederlands openbaar ministerie worden vervolgd voor vermeende misdrijven die niet door het Internationaal Strafhof ten laste zijn gelegd?

    Het kan voorkomen dat Nederland zelf rechtsmacht heeft en deze rechtsmacht ook kan uitoefenen over personen die als verdachte, getuige of anderszins ten behoeve van en op bevel of verzoek van het Internationaal Strafhof door de Nederlandse autoriteiten over Nederlands grondgebied naar het terrein van het Internationaal Strafhof worden geleid. Een eventuele aangifte tegen een persoon die naar het Internationaal Strafhof wordt geleid, of na vervulling van zijn taken of na afronding van zijn proces aldaar weer op de terugweg naar zijn staat van herkomst is, zal de officier van justitie reeds moeten afwijzen op de grond van strijdigheid met volkenrechtelijke verplichtingen die op Nederland als gastland van het Strafhof rusten (zie onder andere artikel 87 van de Uitvoeringswet Internationaal Strafhof en artikel 16 Wet internationale misdrijven). Indien betrokkene na een periode van vijftien dagen waarbinnen vertrek uit Nederland redelijkerwijs mogelijk was, nog in Nederland verblijft, vervalt deze immuniteit (artikel 87 lid 2 van de Uitvoeringswet Internationaal Strafhof).

  • Vraag 8

    Ben u van mening dat Nederland ten aanzien van mensen met een 1F status op basis van het aut dedere, aut judicare principe een plicht heeft tot vervolging van deze personen over te gaan? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

    De tegenwerping van artikel 1F Vluchtelingenverdrag is een vreemdelingrechtelijke tegenwerping, tot stand gekomen na een bestuursrechtelijke procedure. Een dergelijke toets is wezenlijk anders dan de toets die geldt voor de vraag of strafrechtelijk onderzoek geïndiceerd en mogelijk is. Een plicht om te vervolgen kan ten aanzien van een beperkt aantal misdrijven in sommige gevallen voortvloeien uit het internationale recht op grond van het aut dedere aut judicare-beginsel. Ook hier gaat het echter om wezenlijk andere criteria dan die gelden in het kader van de 1F-toets. Uit het enkele feit dat aan een persoon artikel 1F Vluchtelingenverdrag is tegengeworpen vloeit dan ook geen strafrechtelijke vervolgingsplicht voort ten aanzien van die persoon.

1 mei 2013 - 21 mei 2013
Een waterproject in Israël
Harry van Bommel (SP)
Mark Rutte (minister-president , minister algemene zaken) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (PvdA)
1. Israel: New government must scrap plans to forcibly evict Bedouin, ht…
  • Vraag 1

    Kunt u aangeven of dit project van het Joods Nationaal Fonds (JNF) (mogelijk) nadelige gevolgen heeft voor de bedoeïenen in de regio? Is er een relatie tussen dit project of andere projecten van het JNF en de plannen die in Israël worden besproken om 30.000 bedoeïenen uit hun traditionele leefomgeving te verwijderen? Kunt u uw antwoord toelichten?1

    Uit navraag bij onder andere een in de belangen van bedoeïenen in de Negev-woestijn gespecialiseerde Israëlische mensenrechtenorganisatie blijkt dat het grondgebied waar het project wordt uitgevoerd niet betwist is en dat er geen bedoeïenen wonen. Ook ligt het project niet in het gebied waarop de genoemde Israëlische overheidsplannen betrekking hebben.
    Ten aanzien van deze overheidsplannen geldt dat over het betrokken wetsvoorstel nog moet worden gestemd in het Israëlische parlement, de Knesset. Het is nog niet bekend wanneer dit zal gebeuren, noch of er voor dit wetsvoorstel een meerderheid bestaat in de Knesset. Nederland volgt dergelijke ontwikkelingen nauwgezet.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven of als gevolg van bebossingsprojecten van het JNF ruïnes van Palestijnse dorpen zijn verdwenen en dat weide- en landbouwgronden voor Palestijnen onbruikbaar zijn geworden? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Voor de zogenaamde «Absentee Lands», gebieden die ooit aan Palestijnse vluchtelingen behoorden, heeft de Israëlische staat sinds zijn
    oprichting nieuwe bestemmingen gevonden. KKL-JNF heeft onder meer op deze gronden bossen aangelegd met toestemming van de Israëlische overheid, die verantwoordelijk is voor het opstellen van bestemmingsplannen. De Israëlische staat heeft een regeling ingesteld ter compensatie van Palestijnse vluchtelingen aan wie dit land vroeger toebehoorde.

  • Vraag 3

    Deelt u de opvatting dat JNF Nederland een onwenselijke projectpartner voor prins Willem-Alexander is? Indien nee, waarom niet?

    Er is geen sprake van een projectpartnerschap. Zie tevens het antwoord op vraag 2 (vragen van 24 april jl.) hierboven.