Vraag 1

Kent u het nieuwsartikel «The worse, the better: Assad’s troubles may hasten Hezbollah’s take-over of Lebanon»1?

Vraag 2

Onderschrijft u de in het artikel geponeerde stelling dat Libanon feitelijk in tweeën is gedeeld, waarbij Hezbollah «the sole ruler» is in het zuiden en het oosten van het land? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Is het feit dat de over een eigen militie en zware wapensystemen (waaronder tienduizenden raketten die op de staat Israël gericht staan) beschikkende islamitische terroristische organisatie Hezbollah onderdeel uitmaakt van de Libanese regering in enig opzicht strijdig met (onderdelen van) het Europese associatieverdrag met Libanon? Zo ja met welk(e) artikel(en)? Zo nee, waarom niet?

Nederland pleit zoals bekend voor opname van Hezbollah op de EU-lijst van terroristische organisatie en gaat contacten met Hezbollah-gelieerde politici nadrukkelijk uit de weg.

Vraag 4

Is het feit dat Hezbollah sinds 2006 in Zuid-Libanon een nieuwe en sterke militaire presentie heeft opgebouwd, met tienduizenden raketten en artilleriestukken die op de staat Israël gericht staan, in enig opzicht strijdig met (onderdelen van) het Europese associatieverdrag met Libanon? Zo ja, met welk(e) artikel(en)? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de militaire opbouw van Hezbollah in Zuid-Libanon kan worden getypeerd als «hostile activities», zoals bedoeld in artikel 12 van resolutie 1701 van de VN-Veiligheidsraad? Zo nee, waarom niet?

Vraag 6

Deelt u de mening dat het in VN-Veiligheidsraadresolutie 1701 uitgebreide mandaat van de United Nations Interim Force in Lebanon (UNIFIL) ontoereikend was en is om de hernieuwde militaire opbouw van Hezbollah in Zuid-Libanon te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Deelt u de mening dat de Libanese regering verantwoordelijk is voor het feit dat Hezbollah sinds 2006 in Zuid-Libanon een nieuwe en sterke militaire presentie heeft kunnen opbouwen? Zo nee, waarom niet?

Vraag 8

Wilt u deze vragen voor de gewenste duidelijkheid ieder afzonderlijk beantwoorden?

Vraag 1

Hoe beoordeelt u het nieuwsartikel «US: Hezbollah may strike in Europe at any time»1?

Ik deel de visie dat Hezbollah een terroristische organisatie is met de intentie en bewezen capaciteit om terroristische aanslagen te plegen.

Vraag 2

Onderschrijft u de door de counter-terrorism coordinator van het Amerikaanse State Department over Hezbollah afgegeven dreigingsanalyse? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kunt u aangeven in hoeverre de onderhavige Amerikaanse dreigingsanalyse betrekking heeft op Nederland en/of Nederlandse belangen elders?

De Nederlandse veiligheidsdiensten zijn alert op iedere indicatie van een terroristische dreiging tegen Nederland. Er is op dit moment geen informatie die wijst op een verhoogde dreiging vanuit Hezbollah tegen Nederland of Nederlandse belangen in het buitenland.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het absurd is dat Hezbollah nog steeds niet op de Europese lijst van terroristische organisaties is geplaatst? Zo nee, waarom niet?

De Nederlandse regering is al sinds 2004 van mening dat Hezbollah op de «EU-terrorismelijst» thuishoort en betreurt het dat er tot op heden geen consensus over kon worden bereikt.

Vraag 5

Bent u bereid om binnen de Europese Unie het voortouw te nemen om Hezbollah integraal te doen plaatsen op de Europese lijst van terroristische organisaties? Zo nee, waarom niet? Zo ja, binnen welke termijn bent u voornemens deze kwestie in Europees verband aan de orde te stellen?

De Nederlandse positie binnen de EU is duidelijk: Nederland pleit voor integrale plaatsing van Hezbollah op de EU-terrorismelijst.

Vraag 6

Bent u bereid om desnoods unilateraal het (aangescherpte) Amerikaanse sanctiebeleid met betrekking tot Hezbollah te volgen? Zo nee, waarom niet?

Nederland is voorstander van effectieve maatregelen tegen Hezbollah, en is van mening dat deze effectiviteit alleen in Europees verband gegarandeerd kan worden. De Nederlandse regering ziet in de maatregelen die de VS tegen Hezbollah treft vanwege de rol die de organisatie in Syrië speelt, een extra aanleiding om dit opnieuw in Europees verband aan de orde te stellen.

Vraag 7

Wilt u deze vragen voor de duidelijkheid ieder afzonderlijk en gezien de grote urgentie binnen een week na ontvangst beantwoorden?

De vragen zijn zo snel mogelijk en met de grootste zorgvuldigheid behandeld.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de artikelen «Hypocrisy over Hezbollah Arms»1, «EU «buries head in sand» over Hezbollah»2 en «Fate of Syrian Chemical Weapons May Trigger War»3?

Ik heb kennisgenomen van de artikelen.

Vraag 2

Classificeert u de Libanese «Partij van Allah» (Hezbollah) nog steeds als een terroristische organisatie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe vertaalt zich dat dan naar internationaal beleid vis-à-vis de Europese Unie en de mede door Hezbollah bestuurde staat Libanon?

Nederland beschouwt Hezbollah als een terroristische organisatie.4 Nederland heeft dit in de EU meermaals gemeld en zal dit blijven doen. Nederland onthoudt zich van contact met Hezbollah. Dit beleid is ook van toepassing op Hezbollah-leden die deel uitmaken van de Libanese regering.

Vraag 3

Is het feit dat de over een eigen militie en zware wapensystemen [waaronder tienduizenden raketten die op de staat Israel gericht staan] beschikkende islamitische terroristische organisatie Hezbollah onderdeel uitmaakt van de Libanese regering strijdig met [onderdelen van] het Europese associatieverdrag met Libanon? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u dan bereid om te ijveren voor opschorting van dat associatieverdrag zolang de islamitische terroristische organisatie Hezbollah onderdeel uitmaakt van de regering van Libanon en zolang de op grond van resolutie 1 701 van de VN-Veiligheidsraad illegale Hezbollahmilitie niet is ontbonden? Zo nee, waarom niet?

Nederland is van mening dat het Associatieakkoord met Libanon uit 2006 kan bijdragen aan stabiliteit, veiligheid en welvaart en zodoende een belangrijk instrument is om hervormingen op het gebied van democratie, mensenrechten, rechtstaat en economie te begeleiden. Tevens biedt het Associatieakkoord de EU de mogelijkheid om een kritische dialoog te voeren met Libanon over mensenrechten en democratie. Nederland is dan ook geen voorstander van opschorting van het Associatieakkoord.

Vraag 4

Wat heeft dit kabinet sinds zijn aantreden in concrete termen ondernomen, in bilateraal en in multilateraal opzicht, om uitvoering te bevorderen van resolutie 1701 van de VN-Veiligheidsraad?

Nederland heeft meermaals de zorgen over uitvoering VN-Veiligheidsraadresolutie 1 701 overgebracht aan zowel de commandant van de Libanese strijdkrachten, als de speciaal gezant van de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties voor Libanon. Laatstgenoemde is belast met de het monitoren van de voortgang van de Libanese autoriteiten bij de naleving en de implementatie van de verplichtingen uit VN-Veiligheidsraadsresolutie 1 701 en rapporteert periodiek aan de VNVR.
Nederland vraagt waar mogelijk aandacht voor het onderwerp. Dit gebeurde laatstelijk tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van de Europese Unie van 23 juli jl., waarop de ministers het belang benadrukten van blijvende betrokkenheid van de Libanese autoriteiten bij uitvoering van VN-veiligheidsraadsresolutie 1 701 en de daaruit voortvloeiende internationale verplichtingen van Libanon.

Vraag 5

Hoe beoordeelt u het optreden van UNIFIL in Zuid-Libanon met betrekking tot het voorkomen van de ontplooiing van de Hezbollah-militie en de opstelling aldaar van illegale op Israël gerichte zware wapensystemen?

Het mandaat van UNIFIL omvat o.a. het assisteren van de Libanese strijdkrachten bij het uitvoeren van de verplichtingen uit VN-Veiligheidsraadsresolutie 1701. UNIFIL heeft ertoe bijgedragen dat het sinds 2006 relatief rustig is gebleven in Zuid-Libanon. Dit wordt ook onderschreven door het rapport van de Secretaris Generaal van de Verenigde Naties over implementatie van VN-Veiligheidsraadsresolutie 1701.5

Vraag 6

Bent u bereid het voortouw te nemen om de Europese Unie aan te sporen om de Libanese regering te waarschuwen dat het onaanvaardbaar en dus sanctiewaardig is als Syrische chemische wapens en/of de overbrengingsmiddelen daarvoor naar Libanees grondgebied worden overgebracht, welke andere voorkomingsmaatregelen bent u bereid in dit kader te treffen en welke sancties zouden richting Libanon kunnen worden getroffen als daadwerkelijk chemische wapens en/of overbrengingsmiddelen op Libanees grondgebied worden toegelaten?

In de in antwoord 4 genoemde Raadsconclusies heeft de Europese Unie de Libanese autoriteiten opgeroepen om verspreiding van wapens van welk type dan ook te voorkomen.
Libanon is als statenpartij gebonden aan de Chemische Wapenconventie. Dit betekent dat Libanon onder geen enkele omstandigheid chemische wapens mag verwerven, in bezit houden of voorraden ervan mag aanleggen. Libanon is tevens verplicht chemische wapens die zich op Libanees grondgebied bevinden, te vernietigen. Onder chemische wapens worden ook de voorlopers van deze giftige stoffen gerekend en de middelen (bijv. munitie) waarmee deze giftige stoffen kunnen worden ingezet.

Vraag 7

Wat heeft de Nederlandse regering tot dusverre gedaan, in bilateraal en multilateraal verband, om de kansen te verkleinen dat Syrische chemische wapens en/of de overbrengingsmiddelen daarvoor in handen van Hezbollah vallen?

Syrie is geen partij bij het Chemische Wapenverdrag, ondanks het feit dat sinds de inwerkingtreding van de conventie is getracht het land te doen toetreden (onder meer door Nederland als actief OPCW-lid). Op dit moment is het van belang de situatie nauwkeurig in de gaten te houden en zo goed mogelijk gebruik te maken van (inlichtingen-) informatie die voorhanden is. Uiteraard moet voorkomen worden dat deze wapens in de verkeerde handen vallen. Nederland is voorstander van een actieve betrokkenheid van de internationale gemeenschap bij de situatie in Syrië en Libanon en draagt dat uit in EU en VN-verband.

Vraag 8

Wilt u deze vragen voor de duidelijkheid ieder afzonderlijk beantwoorden?

De vragen zijn afzonderlijk beantwoord.

Vraag 1

Kent u het bericht «EU rebuffs call to put Hezbollah on terror list»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat vertegenwoordigers van de Europese Unie (EU) om de tafel zitten met Hezbollah, terwijl Hezbollah terroristische activiteiten uitvoert op onder meer Europees grondgebied?

EU-lidstaten hebben verschillend beleid voor omgang met Hezbollah. EU-consensus hierover ontbreekt. Nederland heeft Hezbollah aangemerkt als terroristische organisatie en onderhoudt daarom geen contacten met Hezbollah.

Vraag 3

Klopt het dat Israël al sinds medio jaren 1990 de EU van inlichtingen voorziet over het terroristische karakter van Hezbollah?

In het kader van terrorismebestrijding werken in het algemeen inlichtingen- en veiligheidsdiensten nauw samen met andere diensten. Ik kan in het openbaar geen verdere, concrete mededelingen doen over deze samenwerking.

Vraag 4

Deelt u de overtuiging dat er voor de EU meer dan voldoende tastbaar bewijs beschikbaar is dat Hezbollah betrokken is bij terroristische activiteiten, en dat het urgent noodzakelijk is om Iran niet weg te laten komen met terreurdaden die zij pleegt met behulp van haar «proxy» Hezbollah?2

De Nederlandse regering is al sinds 2004 de mening toegedaan dat er voldoende informatie voorhanden is om over te gaan tot een plaatsing van Hezbollah op de «EU-terrorismelijst.»

Vraag 5

Is het standpunt van de Nederlandse regering nog steeds dat er geen onderscheid gemaakt dient te worden tussen de diverse takken van Hezbollah omdat ze door één overkoepelende raad worden aangestuurd? Zo nee, waarom niet?3

Ja.

Vraag 6

Is het waar dat Frankrijk de grote dwarsligger is? Welke overige EU-landen dwarsbomen het plaatsen van Hezbollah op de EU-lijst van terroristische organisaties?

Het ligt niet op de weg van Nederland om uitspraken te doen over de standpunten van andere EU-lidstaten. Zie ook het antwoord op vraag 2.

Vraag 7

Welke stappen bent u van plan te ondernemen om te bewerkstelligen dat Hezbollah eindelijk op de EU-lijst van terroristische organisaties geplaatst wordt?4

Nederland heeft zijn positie herhaaldelijk kenbaar gemaakt in EU-kader, en zal dat ook in de toekomst blijven doen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Reactions to Today's Terror Attack on Israeli Tourists in Bulgaria»?1

Ja.

Vraag 2

Beschouwt u de aanslag op Israëlische toeristen in Bulgarije als een terreurdaad? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wilt u deze terroristische aanslag fel veroordelen?

Ja. Ik heb namens de Nederlandse regering condoleances overgebracht aan de Bulgaarse en Israëlische autoriteiten, de slachtoffers en de nabestaanden. Ik heb deze laffe terreurdaad ten zeerste veroordeeld.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de Secretaris-Generaal van de VN, de Hoge Commissaris van de VN voor de Mensenrechten en de VN-Mensenrechtenraad hun taak hebben verzaakt door deze aanslag niet als een terroristische daad in de sterkste bewoordingen te veroordelen?

De Secretaris-Generaal van de VN heeft, onmiddellijk na de gebeurtenis, namens de gehele volkenrechtelijke organisatie in zeer sterke bewoordingen de aanslag veroordeeld. Ook de Veiligheidsraad van de VN veroordeelde deze aanslag.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de ondermaatse reacties van de Hoge Commissaris en de Mensenrechtenraad in schril contrast staan tot hun geestdrift om telkens Israël en andere westerse landen te bekritiseren? Zo nee, waarom niet?

Ik heb Uw kamer gemeld dat ik zorgen heb over de onevenredige kritiek op Israël in de Mensenrechtenraad. Het uitblijven van een reactie van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten en de Mensenrechtenraad op deze terreurdaad is daarbij opnieuw teleurstellend.

Vraag 5

Zo ja, wilt U nu de Nederlandse bijdrage aan deze waardeloze Mensenrechtenraad beëindigen? Zo nee, waarom houdt u krampachtig vast aan deze karikatuur van een mensenrechtenorganisatie?

Nee, Nederland zet zich actief in voor meer balans in het werk van de Mensenrechtenraad. Door actieve betrokkenheid probeert Nederland meer evenwicht te krijgen in de standpuntbepaling binnen de mensenrechtenraad.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Duitse operatie tegen salafisten»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de visie dat ook in Nederland de politie moskeeën en woningen van deze extremistische moslimgroeperingen moet binnenvallen ten einde bewijsmateriaal te vergaren tegen deze bedreiging van de staatsveiligheid? Zo nee, waarom niet?

Anders dan in Nederland behelst in Duitsland de groepsterm «salafisten» een klein spectrum aan activisten en extremisten die zich beroepen op de «salafistische methode». Dit kan voor verwarring zorgen, omdat in de gangbare wetenschappelijke literatuur en binnen het Nederlandse overheidsbeleid de term salafisme een breder spectrum aan ultraorthodoxe islamitische stromingen behelst. Zo behoort de «salafistische organisatie» Millatu-Ibrahim die recent in Duitsland verboden is, niet tot dezelfde substroming als de moskeeën in Nederland die als salafistisch te boek staan.
Voor een meer gedetailleerde uiteenzetting verwijs ik u naar de brief aan uw Kamer van 22 januari 2010 (Kamerstukken II, vergaderjaar 2009–2010, 29 614, nr. 22) waarin een duiding van het salafisme in Nederland gegeven wordt. Deze duiding is ook nu nog actueel.
De AIVD heeft bij Nederlandse salafisten vooralsnog geen activiteiten waargenomen die een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid of die de door u voorgestelde maatregelen rechtvaardigen. Ik kan u verzekeren dat die delen van het salafistisch spectrum die een bedreiging zouden kunnen vormen voor de democratische rechtsorde of de nationale veiligheid de aandacht hebben van de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten en dat er, indien daartoe aanleiding is, gepaste maatregelen worden genomen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat salafistische groepen door hun geweldsoproepende boodschap verboden dienen te worden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Welke maatregelen bent u van plan te treffen om ook in Nederland nu eens serieus werk te maken van het oprollen van deze toenemende islamitische bedreiging van ons land?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Podium bieden verkleint risico’s radicale islam»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de visie dat het advies van Forum om extremistische islamitische organisaties invloed uit te laten oefenen op beleid, totaal verknipt en zelfs gevaarlijk is? Zo nee, waarom niet?

De auteurs van de vergelijkende casestudy «Engaging with violent Islamic extremism» bevelen lokale beleidsmakers aan in gesprek te blijven met vertegenwoordigers van alle stromingen binnen de Islam, inclusief de orthodoxe stromingen. Daarbij wordt in het onderzoek wel een grens getrokken bij extremisten die het contact met autoriteiten misbruiken voor eigen gewin. De onderzoekers maken echter niet consequent onderscheid tussen orthodox gelovigen en extremisten of tussen de verschillende gradaties van contact en samenwerking die een lokale overheid kent in de relaties met non-gouvernementele organisaties. Het advies is daarmee niet helder. Mocht het advies van de onderzoekers zijn om extremistische organisaties invloed te laten uitoefenen op beleid, verzeker ik u dat ik dat advies niet overneem. Lokale beleidsmakers kunnen bij het Rijk terecht voor advies over extremistische organisaties.

Vraag 3

Deelt u de zorg dat dit soort adviezen de voortgaande islamisering, en de daarmee gepaard gaande geweldsexplosies, zoals we nu ook in België weer zien, zal versnellen?

Nee.

Vraag 4

Welke maatregelen bent u van plan te treffen om de subsidie aan Forum zo spoedig mogelijk te stoppen ten einde de ongehoorde verspilling van belastinggeld tegen te gaan?

Forum speelt een betekenisvolle rol rond thema's als maatschappelijke spanningen, onderwijs, arbeidsmarkt en het ontwikkelen van effectieve methoden en instrumenten. Het levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de realisatie van het kabinetsbeleid op het gebied van integratie. Beëindiging van de subsidie wordt daarom niet overwogen.

Vraag 5

Bent u bereid alle islamitische organisaties in Nederland permanent te monitoren en bij aanwijzingen van gewelddadige plannen of oproepen, deze direct te sluiten, te verbieden en daar waar mogelijk de daders te denaturaliseren en uit te zetten?

Nee. De dreiging van extremistisch geweld gaat uit van enkele tientallen individuen. Gezien deze werkelijkheid zou het monitoren van alle islamitische organisaties disproportioneel zijn. Het zou bovendien onterecht de indruk wekken dat alle islamitische organisaties en daarmee alle moslims verdacht zijn.
Uiteraard vervult de AIVD zijn wettelijke taak om onderzoek te doen naar personen en organisaties die aanleiding geven tot het ernstige vermoeden dat zij een gevaar vormen voor het voortbestaan van de democratische rechtsorde dan wel voor de veiligheid van de Staat. Als onderzoek van de AIVD concrete aanwijzingen oplevert voor terroristische plannen of activiteiten, dan kan de dienst anderen, zoals het Openbaar Ministerie of de Immigratie- en Naturalisatiedienst informeren. Het huidige juridische (contraterrorisme) instrumentarium biedt de mogelijkheid rechtspersonen te verbieden en individuen te vervolgen of uit te zetten.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Sharia4Holland bedreigd door hackers»?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u kennisgenomen van de in dit artikel genoemde claim van de computerkrakers dat leden van Sharia4Holland onder andere in het Arabisch communiceren over terroristische activiteiten en mogelijke plannen en financieringen vanuit het buitenland?

Ja.

Vraag 3

Berust deze claim op de waarheid? Zo ja, over welke specifieke terroristische activiteiten, mogelijke plannen en buitenlandse financieringen wordt er gesproken?

Ik beschik niet over aanwijzingen dat de claim op waarheid berust. Overigens is op dezelfde website waar de claim verscheen later een bericht geplaatst waar wordt gesteld dat Anonymous Nederland ontkent iets te maken te hebben met de claim.

Vraag 4

Welke maatregelen bent u van plan te treffen om de dreiging die uitgaat van Sharia4Holland weg te nemen?

Het kabinet hanteert een veelzijdige aanpak van de dreiging van radicalisering naar gewelddadig extremisme en terrorisme. Deze aanpak is in samenhang beschreven in de Nationale Contraterrorisme Strategie 2011–20152.
De dreiging van Shariah4Holland komt voort uit het polariserend en radicaliserend effect dat uitgaat van provocatieve acties en dubbelzinnige uitingen over het gebruik van geweld.
Er is een risico dat aanhangers uit de vaste kern of sympathisanten van Shariah4Holland de grens naar geweld oversteken. De relevante diensten en organisaties die bijdragen aan de brede benadering van terrorismebestrijding zijn alert op ontwikkelingen rond Shariah4Holland. Indien daartoe aanleiding is zal worden ingegrepen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Al-Shabaab heeft terreurcel in Nederland»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de uitspraak van een oud-commandant van Al-Shabaab dat er onder meer in Nederland slapende terreurcellen bestaan? Vormt deze uitspraak aanleiding tot het doen van onderzoek of het treffen van maatregelen? Zo ja, in welke vorm?

De Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten hebben geen aanwijzingen voor de aanwezigheid van slapende cellen van Al-Shabaab in Nederland. Zij doen onderzoek naar terrorisme gerelateerd aan Somalië en Al Shabaab en zijn alert om elke terroristische dreiging tegen Nederland tijdig te onderkennen en tegen te gaan.
Ik kan in het openbaar geen uitlatingen doen over al dan niet getroffen specifieke maatregelen.

Vraag 3

Zijn er verblijfsvergunningen ingetrokken en/of is de Nederlandse nationaliteit ingetrokken van Somaliërs die betrokken waren bij Al-Shabaab en/of die zich bezighielden met (voorbereidende) terroristische handelingen? Zo ja, hoe vaak is dit gebeurd?

Er hebben zich geen gevallen voorgedaan waarin de IND het Nederlanderschap dan wel de verblijfsvergunning heeft ingetrokken van Somaliërs in verband met vermeende betrokkenheid bij Al-Shabaab en/of die zich bezig zouden hebben gehouden met (voorbereidende) terroristische handelingen.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u het steeds terugkerende patroon dat journalisten er in slagen kopstukken van terreurorganisaties te interviewen terwijl veel beter uitgeruste antiterreurorganisaties er niet in slagen ze op te pakken of uit te schakelen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Dat er een terugkerende patroon zou bestaan dat journalisten er in slagen kopstukken van terroristische netwerken te interviewen is mij onbekend. Alleen incidenteel slagen journalisten er wel eens in om na veel inspanningen een lid van een terroristische organisatie (meestal telefonisch) te interviewen. Meestal zijn dit geen kopstukken. In het onderhavige geval was het tamelijk eenvoudig voor de BBC-journaliste om toegang te krijgen tot de oud-commandant van Al-Shabaab, omdat deze is overgelopen naar de Somalische overgangsregering.
De inlichtingen- en veiligheidsdiensten doen intensief onderzoek naar nationale en internationale terroristische netwerken. De diensten zijn daarbij bevoegd om te spreken met een ieder die in dit kader gegevens kan verstrekken. Ik kan in het openbaar echter geen concrete uitspraken doen over de wijze waarop de diensten deze onderzoeken uitvoeren en met wie zij spreken.

Vraag 1

Kent u de antwoorden van de burgemeester van Utrecht van 21 maart 2012 op vragen gesteld door gemeenteraadsleden over een grootschalige controle door het Korps Landelijke politiediensten (KLPD) die op 15 maart 2012 op Utrecht Centraal Station (CS) heeft plaatsgevonden?

Ja.

Vraag 2

Onder wiens gezag vond deze oefening plaats? Wie draagt de politieke verantwoordelijkheid?

Het betrof hier geen oefening, maar een actie middels de spottermethodiek uitgevoerd door de Dienst Spoorwegpolitie van het Korps landelijke politiediensten (KLPD). Er was hier sprake van een preventieve controle gericht op handhaving en opsporing. Dit valt onder de verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie / de Officier van Justitie. De politieke verantwoordelijkheid van het KLPD ligt bij de minister van Veiligheid en Justitie als de beheerder van het korps.

Vraag 3

Is het waar dat de spottersmethodiek gericht is op het aanleren van competenties door het scannen van groepen mensen om zo, uiteraard alleen in relatie tot de openbare orde en het handhaven van de rechtsorde, afwijkend gedrag te herkennen? Zo ja, wat wordt op een groot station als Utrecht CS als afwijkend en wat als normaal gedrag beschouwd? Zo nee, wat behelst die methodiek dan wel?

De spotteracties zijn gericht op het herkennen van gedragingen of uiterlijke kenmerken bij personen of groepen van personen die afwijken van het gedrag van de gemiddelde reiziger/passant waardoor mogelijk op voorhand een ordeverstoring of ander crimineel gedrag kan worden herkend danwel kan worden voorkomen. De spotteracties zijn tevens gericht op het scherp houden van de aangeleerde competenties.
Wat als normaal of afwijkend gedrag kan worden beschouwd is afhankelijk van een aantal factoren. Het gedrag dient te worden geplaatst binnen de juiste context, ofwel het algemene beeld wat men krijgt als er wordt geobserveerd op een bepaalde plaats, het tijdstip en de heersende cultuur. Globaal kan voor een station het volgende onderscheid worden gemaakt:
Als normaal gedrag wordt beschouwd:
Als afwijkend gedrag kan worden beschouwd:
Middels het stellen van vragen (klantvriendelijke bejegening) komt de politiemedewerker meer te weten over de persoon en zijn/haar intenties.

Vraag 4

Was er een concrete aanleiding in de zin van een (verhoogde) terroristische dreiging om deze controle te houden? Zo nee, werd die controle dan louter vanwege het oefenen in het kader van de spottersopleiding gehouden?

Nee, er was geen aanleiding in de zin van een (verhoogde) terroristische dreiging. De controle werd gehouden in het kader van een landelijke actiedag van het KLPD aangaande toezicht en handhaving op de verkeersstromen. Hierbij werd onder andere gebruik gemaakt van de spottermethode.

Vraag 5

Hoe vaak zijn deze controles in het verleden gehouden en op welke locaties? Hoe vaak gaan in de nabije toekomst dergelijke controles plaatsvinden?

In 2010 is op Amsterdam CS een grote actie gehouden, waarbij alle landelijke media aanwezig waren, op Rotterdam CS in november 2011 en op Utrecht CS in maart 2012. Periodiek zullen grote en kleine acties op de verkeersstromen blijven plaatsvinden. De aantallen, tijd en locatie zijn van tevoren niet bekend.

Vraag 6

Zijn er particuliere organisaties bij dergelijke oefeningen betrokken? Zo ja, welke?

Er zijn geen particuliere bedrijven bij dergelijke acties betrokken.

Vraag 7

In hoeverre draagt het houden van dergelijke controles zonder directe operationele aanleiding daadwerkelijk bij tot een verbetering van het veiligheidsgevoel op die locaties? Acht u het mogelijk dat het publiek door de aanwezigheid van controleurs eerder met onbegrip of zelfs met gevoelens van onveiligheid reageert?

Ik acht het mogelijk dat individuele personen de acties met onbegrip of met gevoelens van onveiligheid ervaren. Het is echter ook algemeen bekend dat de burgers meer «blauw» op straat wensen om de veiligheid te vergroten. In het kader hiervan kan worden gesteld dat de acties in uniform in openbare ruimtes een positieve uitstraling hebben in de richting van het publiek. Afwijkend gedrag wordt vaak door omstanders als onveilig ervaren. Het door de politie aandacht geven aan afwijkend gedrag kan bijdragen dat het veiligheidsgevoel kracht verliest.

Vraag 8

Worden burgers geïnformeerd over het feit dat ze geconfronteerd worden of zijn geweest vanwege een oefening? Zo ja, hoe dan? Zo nee, waarom niet?

De burgers worden op voorhand niet geïnformeerd dat zij worden geconfronteerd met een actie. Indien burgers tijdens de actie vragen hebben, worden zij doorverwezen naar de aanwezige begeleiders van de Politieacademie die meteen uitleg geven.

Vraag 9

In hoeverre is er sprake van een klantvriendelijke bejegening tijdens deze controles? Bent u bekend met hoe het publiek deze controles ervaart? Zo ja, wat is u bekend hierover? Zo nee, bent u bereid om bij dergelijke controles de ervaringen van het publiek te peilen?

De klantvriendelijke bejegening houdt in dat een persoon of groep personen die zich afwijkend gedraagt voor zijn omgeving, niet wordt benaderd als een mogelijke verdachte conform artikel 27 Wetboek van Strafrecht. Na het geconstateerde afwijkende gedrag zal de persoon of groep worden bevraagd op zijn of hun gedrag en reden van aanwezigheid in het station. Het komt regelmatig voor dat men zich niet bewust is van het getoonde gedrag en dit meteen staakt danwel dat er een plausibele reden is waarom dit gedrag wordt getoond. De Politieacademie doet onderzoek naar de ervaringen van burgers met dergelijke controles. Daarom volgen zij na gehouden acties de reacties op de sociale media. De reacties zijn over het algemeen positief. De aanwezigheid van politiemensen in het station wordt ervaren als een gevoel van veiligheid.

Vraag 10

Waaruit bestaat de opsporingsmethode «Search, Detect, React»? Is het nut en de noodzaak van die methode bewezen? Is de proportionaliteit tussen middel en doel gewaarborgd? Zo ja, waar blijkt dat uit? Zo nee, waarom niet? Wilt u nut en noodzaak alsnog in kaart laten brengen?

«Search, Detect, React» is de methodiek waarop de spotteracties zijn gebaseerd. De bestanddelen zijn bij de beantwoording van de voorgaande vragen reeds benoemd. Het nut en de noodzaak van de spotteracties zijn tijdens eerdere acties bewezen. De proportionaliteit tussen middel en doel is gewaarborgd. Het betreft proactief handelen, waarbij de inzet is om vragen te stellen en de zintuigen in te zetten. Dit alles binnen de wettelijke context. Geweldsmiddelen worden niet ingezet. Het enige middel dat de politiemedewerker inzet is zijn/haar mond en gezond verstand. Er worden vragen gesteld en de aanwezigheid en doelstelling worden kenbaar gemaakt aan de burger. Tot aanhouding van de burger wordt pas overgegaan als het gesprek concrete aanwijzingen oplevert dat sprake is van (verdenking van) een strafbaar feit.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Serviër dreigt dijken Noord-Holland op te blazen»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de Serviër dreigt met het opblazen van Nederlandse dijken?

Zoals in bovengenoemd artikel staat circuleren op het internet twee filmpjes waarin de betrokken Serviër zich dreigend uitlaat over objecten in Nederland.

Vraag 3

In hoeverre is er sprake van een reële dreiging? Is de veiligheid in het geding?

Ik doe in het openbaar geen uitspraak over dreiging en risico. Politie en justitie zijn op de hoogte van de internet filmpjes en er is een (opsporings)onderzoek gestart (zie vraag 5). Naar aanleiding van dergelijke geuite dreigingen worden zo nodig passende beveiligingsmaatregelen genomen voor personen of objecten. In het openbaar uitlatingen doen over al dan niet getroffen specifieke beveiligingsmaatregelen komt de algehele veiligheid niet ten goede.

Vraag 4

Is de Serviër inmiddels opgepakt? Zo ja, waarom heeft het zo lang geduurd voordat deze persoon is opgepakt? Zo nee, waarom niet?

Er is actie ondernomen zodra politie en justitie hebben kennisgenomen van de door de Serviër geuite bedreigingen. Er is een opsporingsonderzoek gestart, waarover ik gedurende dit onderzoek geen verdere mededelingen kan doen. Naar aanleiding van de internet filmpjes zijn door de NCTV en inlichtingen- en veiligheidsdiensten een duiding en inschatting gemaakt.

Vraag 5

Hebben politie en justitie gelijk actie ondernomen nadat zij kennis hadden genomen van de door de Serviër geuite bedreigingen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Deelt u de mening dat met het oog op de recente tragische gebeurtenissen in het Franse Toulouse en eerdere incidenten in zowel België als Nederland extra alertheid van de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten geïndiceerd is? Zo ja, kunt u in algemene zin aangeven waarop die extra alertheid zich richt?

Het kabinet hanteert een veelzijdige aanpak van de dreiging van gewelddadig extremisme en terrorisme. Deze aanpak is in samenhang beschreven in de Nationale Contraterrorisme Strategie 2011–20151. Het bestrijden van het mondiaal jihadisme heeft hierbij prioriteit. De diensten en organisaties die bijdragen aan terrorismebestrijding zijn waakzaam op de risico’s van jihadistische radicalisering.
Inlichtingen- en veiligheidsdiensten zijn altijd alert op mogelijke dreigingen tegen de nationale veiligheid. De diensten hebben daarbij niet alleen aandacht voor personen en organisaties die bereid zijn geweld te gebruiken om hun doelen te bereiken. De aandacht gaat ook uit naar personen en organisaties die zodanige veranderingen in de samenleving nastreven dat de democratische rechtsorde kan worden bedreigd. De recente gebeurtenissen en eerdere incidenten tonen het belang van waakzaamheid voor extremistische ideologieën en gewelddadige uitwassen daarvan.
De AIVD doet binnen de kaders van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 onderzoek naar activiteiten van jihadisten en jihadistische netwerken, onder meer op internet2, waarbij intensief wordt samengewerkt met binnen- en buitenlandse partners.

Vraag 2

Bent u bereid extra alertheid te betrachten op de aantrekkingskracht van de (online) jihadistische bewegingen die toewerken naar gelegitimeerd geweld op jonge moslims die op zoek zijn naar hun identiteit in Nederland? Zo ja, kunt u in algemene zin aangeven op welke wijze deze extra alertheid tot stand komt?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u bereid extra waakzaam te zijn op een mogelijk toename van de reeds zorgwekkende islamofobie in Nederland in reactie op de tragische ontwikkelingen in Toulouse en Brussel?

Het kabinet is altijd waakzaam waar het gaat om discriminatie en/of extremisme, ongeacht welke ideologie daar aan ten grondslag ligt. Daarnaast wordt, om wetsovertredingen te voorkomen, ook ingezet op preventieve maatregelen om enerzijds discriminatie en/of extremisme tegen te gaan en anderzijds de maatschappelijke samenhang te versterken.

Vraag 4

Bent u tevens bereid het initiatief te nemen tot een gesprek met vertegenwoordigers van joodse en islamitische organisaties, gezagdragers en antidiscriminatiebureaus met als doel gezamenlijk ontwikkelingen te volgen en daarop, indien nodig, extra maatregelen te treffen?

De Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel en de Minister van Veiligheid en Justitie hebben reeds op regelmatige basis contact met gezagsdragers en in de vraag genoemde organisaties voor hun respectievelijke werkterreinen. Tijdens deze contacten wordt onder andere gesproken over relevante maatschappelijke ontwikkelingen in binnen- en buitenland. Ook bestaat de lopende afspraak tussen gezagsdragers en genoemde organisaties elkaar tussentijds en achteraf steeds op de hoogte te houden en contact te hebben bij actuele gebeurtenissen, zoals recent in Toulouse. Ontwikkelingen op het gebied van discriminatie worden nauwlettend gemonitord en waar nodig worden (extra) maatregelen getroffen.

Vraag 1

Bent u op de hoogte van het bericht «Britain at risk from «GoldenEye» electromagnetic pulse attack from space, MPs warn?»1

Ja.

Vraag 2

Staat u nog steeds achter uw relativerend betoog over de dreiging van EMP tijdens het debat over de beleidsbrief «Defensie na de krediet-crisis: een kleinere krijgsmachts in een onrustige wereld»2 op 6 juni 2011, waarin u onder andere stelde dat EMP een overblijfsel is uit de Koude Oorlog, het EMP-instrument praktisch niet toepasbaar is en de dreiging als laag kan worden gezien voor Nederland?

Ja, ik beschouw de dreiging als laag. Zie tevens de antwoorden op vraag 4 en vraag 5.

Vraag 3

Zo ja, hoe apprecieert u onderstaande waarschuwing van de Britse Defensiecommissie, die haaks staat op uw visie, over de grote risico’s voor de Britse nationale veiligheid? Bent u ervan op de hoogte dat ook de Amerikaanse EMP-commissie en verschillende vooraanstaande Amerikaanse politici al eerder hebben gewaarschuwd voor de grote gevaren van een EMP-aanval?

Ik heb kennisgenomen van het rapport van de Britse Defensiecommissie en de verwijzingen daarin naar uitspraken van de Amerikaanse EMP-commissie en van Amerikaanse politici. De mij ter beschikking staande informatie geeft mij geen reden mijn standpunt te veranderen. Zie tevens de antwoorden op vraag 4 en vraag 5.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u specifiek de opmerkingen van de voorzitter van de Britse Defensiecommissie, James Arbuthnot, over de waarschijnlijkheid van een EMP-aanval, aangezien het een gemakkelijke manier is om met een klein aantal nucleaire wapens een zo groot mogelijk verwoestend effect te creëren?

Met een door een nucleaire explosie veroorzaakte elektromagnetische puls kunnen onbeschermde elektronische systemen worden ontregeld of vernietigd. De elektronische circuits van apparatuur branden dan door. Om met een nucleaire EMP-aanval een zo groot mogelijk effect te creëren, is een explosie van een atoomwapen op enkele honderden kilometers hoogte vereist. Daarvoor is een draagraket nodig waarover alleen staten beschikken. De Nederlandse inlichtingdiensten beoordelen de waarschijnlijkheid van een nucleaire EMP-aanval als laag.

Vraag 5

Ziet u net als de Britse parlementariërs grote risico’s in de mogelijkheid voor terroristen om een primitief non-nucleair EMP-wapen te bouwen dat op kleinere schaal verwoestend kan toeslaan? Zo nee, waarom niet?

Het is mogelijk om kleine, geïmproviseerde niet-nucleaire EMP-wapens te fabriceren met commercieel verkrijgbare componenten. Het gebied waarin een dergelijk wapen schade veroorzaakt, is echter gering. De impact van een terreuraanslag met een geïmproviseerd EMP-wapen zijn dan ook vergelijkbaar met die van een aanslag met een conventioneel explosief. Het hoofddoel van dergelijke terreuraanslagen is schrik aan te jagen bij de bevolking, meer dan het veroorzaken van de schade zelf. Preventie is de geëigende bescherming tegen dit soort aanslagen.

Vraag 6

Wat vindt u van de kritiek van de Britse Defensiecommissie dat het Britse ministerie van Defensie onwillig is om deze bedreigingen serieus te nemen? Ziet u een overeenkomstige situatie in Nederland? Zo nee, waarom niet?

Ik onthoud mij van commentaar op de specifieke Britse situatie. De Nederlandse inlichtingendiensten volgen de proliferatie van kernwapens. Daarnaast wordt de terreurdreiging gevolgd door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). De Kamer wordt ieder kwartaal over ontwikkelingen op dit gebied geïnformeerd met het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland.

Vraag 7

Wat vindt u van het advies van de Britse Defensiecommissie dat het Verenigd Koninkrijk onmiddellijk haar vitale infrastructuur bestendig dient te maken ter bescherming tegen EMP-aanvallen?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Kunt u uw eerdere opmerkingen dat de bescherming van vitale infrastructuur tegen EMP «enorm veel kost», staven met financiële gegevens? Zo nee, waarom niet?

Gezien de hoeveelheid elektronische systemen, de toepassingen daarvan en de reikwijdte van eventueel te nemen maatregelen zullen de kosten voor bescherming zeer hoog zijn. Gelet op de antwoorden op de vorige vragen voorzie ik een onevenredig grote werklast om een gedetailleerde schatting te maken.

Vraag 9

Bent u bereid te bevorderen dat een interdepartementale werkgroep wordt geformeerd die de gevaren van EMP voor Nederland moet inventariseren en die een advies moet uitbrengen over de mogelijkheden de vitale Nederlandse infrastructuur tegen de gevolgen van EMP te beschermen? Zo nee, waarom niet?

De noodzaak hiervoor acht ik niet aanwezig.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het boek Deception waarin de handelingen van de Palestijnse Autoriteit tussen 2010 en 2011 geanalyseerd worden?1

Ja.

Vraag 2

Erkent u dat de honderden voorbeelden in het boek van misdragingen inderdaad kunnen worden toegekend aan de Palestijnse Autoriteit? Zo nee, waarom niet?

Deze stelling veronderstelt dat de Palestijnse Autoriteit (PA) aansprakelijk is voor alle uitlatingen van personen die via de media aan het woord komen.

Vraag 3

Hoe verhouden de honderden voorbeelden uit het boek van officiële uitingen van de Palestijnse Autoriteit waarin Israël niet wordt erkend, waarin zelfmoordterroristen worden geëerd en verheerlijkt en waarin geweld en haat tegen joden en Israël wordt gepropageerd zich tot uw stelling dat «de belangrijkste vertegenwoordigers van de PA ondubbelzinnig afstand nemen van terrorisme en terrorismeverheerlijking»?2

Het boek bevat overwegend uitingen van journalisten, geestelijken, kinderen, muzikanten, acteurs e.d. Het is van belang dat de Palestijnse Autoriteit publiekelijk afstand neemt van haatzaaien en geweldverheerlijking.

Vraag 4

Is het antiterrorisme beleid van politiek leider Abbas in uw optiek effectief? Zo ja, waaruit blijkt dat? Zo nee, waarom niet?

Het beleid van president Abbas, dat hij uitvoert in nauwe samenwerking met de VS en de EU, heeft er mede toe geleid dat het aantal terreuraanslagen en andere vormen van geweld gericht tegen Israël in de afgelopen tien jaar zeer sterk zijn gedaald. Ook Israël is positief over de veiligheidssamenwerking met de PA. Als gevolg hiervan is de Palestijnse geweldsdreiging tegen Israël tegenwoordig primair afkomstig uit Gaza dat niet onder het gezag van de PA staat.

Vraag 5

Erkent de PA dat ze zich schuldig heeft gemaakt aan de niet-uitputtende lijst van voorbeelden van verheerlijking van geweld en terrorisme zoals beschreven in eerdere schriftelijke vragen? In hoeverre zijn deze beschuldigingen inzake terrorismeverheerlijking besproken in de trilaterale commissie zoals is toegezegd in de beantwoording van deze vragen? Wat was de uitkomst van deze besprekingen?3

Bedoelde trilaterale commissie komt op dit moment niet bijeen. Bijgevolg heeft geen overleg tussen Israël en de PA plaatsgevonden over de inhoud van dit boek en is niet bekend wat het oordeel van de PA is.
Gevolg gevend aan de motie-Voordewind/Van der Staaij/Ten Broeke van 16 februari 2012 roept het kabinet partijen op via rechtstreekse onderhandelingen te komen tot een vredesregeling en om het trilaterale overleg Israël/Palestijnse Autoriteit/Verenigde Staten over het tegengaan van verheerlijking en vergoelijken van terrorisme te hervatten. Tevens wijst het kabinet, ook in EU-verband, partijen op hun verplichtingen om terrorisme en geweld niet te faciliteren.

Vraag 6

Passen de uitingen van de Moefti Muhammed Hussein, onlangs uitgezonden op de Palestijnse staatstelevisie, waarin openlijk wordt opgeroepen tot jihad tegen, en het doden van joden, in de definitie van het oproepen tot genocide zoals gecodificeerd in het Verdrag inzake de Voorkoming en de Bestraffing van Genocide? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke gevolgen heeft dit? Bent u bereid, in navolging van de EU-lijst mensenrechtenschenders Iran, te pleiten voor een vergelijkbare lijst voor hen die openlijk oproepen tot haat en het verheerlijken van terrorisme? Zo nee, waarom niet?

De genoemde uitingen zijn volstrekt onacceptabel. Het is echter niet aan de regering om deze strafrechtelijk te duiden. Overigens merk ik op dat de moefti nader heeft verklaard dat hij staat voor co-existentie tussen alle religies en dat hij acties tegen het Joodse volk veroordeelt.
Aanpak van oproepen tot haat en verheerlijking van geweld kan het meest effectief plaatsvinden door middel van rechtstreeks overleg tussen de meest betrokken overheden. Daarom pleit Nederland voor reactivering van de trilaterale commissie die in vraag 5 is bedoeld.

Vraag 7

Welke concrete invulling geeft u aan de uitvoering van de motie Van der Staaij / Voordewind4, waarin u wordt verzocht geen subsidie te geven aan de PA indien zij het verheerlijken van terrorisme en geweld tegen de joden niet effectief tegengaat?

Het kabinet wijst in al zijn contacten met de PA op de noodzaak haatzaaien en geweldverheerlijking tegen te gaan. Daarmee geeft het kabinet ook gevolg aan de toezegging gedaan tijdens de begrotingsbehandeling Buitenlandse Zaken op 24 november 2011. De Kamer is geïnformeerd over deze inzet en de uitkomsten daarvan (bijv. via het Algemeen Overleg van 19 januari 2012 ter voorbereiding van de Raad Buitenlandse Zaken van 23 januari). Ook in EU-kader komt Nederland hiervoor op. Nederland heeft actief bijgedragen aan de verklaring die de EU-missies in de Palestijnse Gebieden op 28 januari jl hebben uitgebracht en waarin de opruiende toespraak van de moefti (waar vraag 6 naar verwijst) wordt veroordeeld.

Vraag 8

Bent u tevens bereid de Nederlandse steun aan de Palestijnse Autoriteit niet jaarlijks maar maandelijks uit te betalen, waarbij elke maand wordt bezien of de Palestijnse Autoriteit inderdaad een effectief antiterrorismebeleid voert? Zo nee, waarom niet?

Bestraffing van de PA zal op dit moment niet bijdragen aan de herstart van de vredesbesprekingen. Dat heeft nu de hoogste prioriteit.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de organisatie en invulling van de zogenaamde Schipholrun?1

Ja.

Vraag 2

Heeft u kennisgenomen van het voornemen van Le Champion en Schiphol om het parcours van deze Schipholrun, in verband met veiligheid voor publiek, (deels over) gesloten terrein te laten lopen?

Vraag 3

Hoe waardeert u deze voornemens in het licht van mogelijke risico’s voor de veiligheid van deelnemers en vliegtuigpassagiers (terrorismedreiging) en van de beveiligingskosten?

Vraag 4

Hebben de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) toestemming gegeven voor deze Schipholrun of gaan zij deze nog toetsen?

Vraag 5

Vindt u het niet verstandig en wenselijk om het vliegverkeer van en naar Schiphol Airport op de betreffende dag stil te leggen?

Vraag 1

Heeft u kennis genomen van het bericht «Londen boos op Europese Hof na uitspraak over radicale Aboe Katada»?1

Ja.

Vraag 2

Bevinden zich in Nederland personen in een soortgelijke situatie (verdacht van terrorisme maar welke niet terug gestuurd kunnen worden)? Zo ja, om hoeveel personen gaat het?

Ja. In Nederland gaat het om een zeer beperkt aantal personen. Een exact aantal wordt in gevallen als deze niet gegeven in verband met de aard van de dossiers.

Vraag 3

Wat vindt u van de motivering van het Europese Hof dat de vrees voor (en niet het bewijs) kennelijk voldoende is om deze radicale verdachte niet terug te sturen naar Jordanië?

Allereerst dient te worden opgemerkt dat – waar het Hof wordt gevraagd een oordeel te geven over de verenigbaarheid met het EVRM van de uitzetting van een uitgeprocedeerde asielzoeker – er vrijwel per definitie geen sprake kan zijn van «bewijs» als bedoeld in de vraag. De klacht luidt immers dat de betrokkene risico’s loopt ná uitzetting, die nu juist nog moet plaatsvinden. Bij gebreke van bewijs is de test die het Hof in zijn jurisprudentie heeft ontwikkeld die van «de substantiële grond voor het vermoeden dat de betrokkene na uitzetting een reëel risico loopt te worden onderworpen aan behandeling in strijd met artikel 3 EVRM».
In de onderhavige zaak heeft het Hof geconcludeerd dat het door Abu Qatada gestelde risico op schending van artikel 3 (foltering en onmenselijke behandeling) voldoende wordt ondervangen door de tussen het Verenigd Koninkrijk en Jordanië overeengekomen diplomatieke garanties. Dat onderdeel van de uitspraak bevestigt dat afspraken met ontvangststaten van positieve invloed kunnen zijn op de mogelijkheden van uitzetting van uitgeprocedeerde asielzoekers in situaties als de onderhavige.
In deze specifieke zaak heeft het Hof niettemin toch een schending van het EVRM aangenomen, maar dan van artikel 6 (recht op een eerlijk proces), aangezien ondanks de diplomatieke garanties het risico bleef bestaan dat Qatada in Jordanië veroordeeld zou worden op grond van door foltering verkregen verklaringen van derden. Daarmee zou klagers recht op een eerlijk proces dermate in zijn essentie worden aangetast, dat – in de terminologie van het Hof – sprake zou zijn van een flagrant denial of justice. Opgemerkt dient te worden dat het Hof slechts zelden tot dat oordeel komt en zeker niet elke tekortkoming in de rechtsgang in een ontvangststaat beschouwt als belemmering voor uitzetting. Overigens is de uitspraak nog niet definitief.

Vraag 4

Deelt u de mening dat Europa niet een vrijplaats van gevaarlijke extremisten mag worden? Hoe kan dit voorkomen worden?

Ja. Het kabinet hanteert een veelzijdige aanpak van de dreiging van gewelddadig extremisme en terrorisme. Deze aanpak is in samenhang beschreven in de Nationale Contraterrorisme Strategie 2011–20152. Het beschermen van de Nederlandse samenleving tegen gewelddadige extremisten en terroristen maakt hier een wezenlijk onderdeel van uit.
Voor de in het antwoord op vraag 2 bedoelde personen geldt dat indien actieve verwijdering niet mogelijk is, zij in Nederland geen verblijfsrecht krijgen. Bovendien worden zij waar mogelijk tot ongewenst vreemdeling verklaard, waardoor hun verblijf in Nederland strafbaar wordt en zij uitgesloten blijven van voorzieningen. Het kabinet zal nieuwe mogelijkheden, bijvoorbeeld het verwijderen naar een derde land, steeds blijven onderzoeken.

Vraag 5

Wat vindt u van de reactie van de Britse premier op deze uitspraak?

Het staat de Britse premier natuurlijk vrij om zijn mening te geven over de Hofuitspraak.

Vraag 1

Wat is uw analyse over het toenemende geweld tegen Christenen door Boko Haram zoals blijkt uit de artikelen «Bloody Christmas»1 en «Zeker acht doden bij aanslag op bar in Nigeria»?2

Het aantal aanslagen gepleegd door de radicaal-islamitische groepering Boko Haram is de afgelopen maanden toegenomen. Hierbij zijn honderden doden gevallen. Daar waar het geweld eerder vooral plaatsvond in de noordoostelijke deelstaten, vonden in juni en augustus en recentelijk rond kerst ook terreuraanslagen plaats in Abuja. Bovendien richt het geweld zich steeds nadrukkelijker tegen christenen, volgens de vermeende leider van Boko Haram als vergelding voor het geweld tegen moslims in Nigeria.
Boko Haram is in 2002 in de stad Maiduguri opgericht door Ustaz Mohammed Yusuf. De organisatie heeft als verklaarde doelstelling de invoering van de sharia in de noordelijke deelstaten en omverwerping van het Nigeriaanse federale democratische stelsel. Er is echter onduidelijkheid over de structuur en omvang van de organisatie en zelfs of er wel sprake is van één organisatie. Zo bestaat het vermoeden dat bepaalde fracties criminele activiteiten ontplooien zonder hierbij het ideologische gedachtegoed van Boko Haram te delen. Het recente geweld wordt niet alleen veroorzaakt door religieuze tegenstellingen. Wel wordt religie door Boko Haram gebruikt wordt om het land te destabiliseren. Ook de sociaaleconomische ongelijkheid in Nigeria, en in het bijzonder tussen het noorden en het zuiden van het land, speelt hierbij een belangrijke factor. De hoge werkloosheid onder jongeren biedt hierbij een vruchtbare bodem voor extremistische organisaties zoals Boko Haram.
Om deze problemen tegen te gaan is een structurele aanpak nodig. Nederland steunt initiatieven van de internationale gemeenschap om deze oorzaken structureel aan te pakken, zowel op het gebied van bescherming van de mensenrechten als op het terrein van ontwikkelingsproblematiek.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoeveel mensen exact om het leven zijn gekomen tijdens de eruptie van sektarisch geweld rond de feestdagen in Nigeria?

Bij de terreuraanslagen op drie kerken op 25 december 2011 kwamen ongeveer 50 mensen om het leven en vielen vele gewonden. Bij andere aanvallen op christenen in de afgelopen weken vielen minstens 30 burgerslachtoffers, alsmede een onbekend aantal doden onder de Nigeriaanse veiligheidstroepen en onder militanten van Boko Haram. Het totaal aantal slachtoffers wordt op meer dan 100 geschat. Precieze cijfers zijn niet bekend.
Intussen vond op 20 januari een serie gecoördineerde aanslagen op overheidsgebouwen in de noordelijke stad Kano plaats. Hierbij werden tenminste 185 mensen gedood.

Vraag 3

Kunt u aangeven wat de actuele situatie is met betrekking tot de honderden gevluchte christenen in het Noorden van Nigeria, die op de vlucht zijn geslagen nadat tientallen mensen waren omgekomen door een serie aangeslagen gepleegd door aanhangers van de Boko Haram groepering? Kunt u eveneens aangeven in hoeverre er sprake is van vergeldingsacties op de Moslimgemeenschap?

Een woordvoerder van Boko Haram stelde op 1 januari een driedaags ultimatum aan christenen om het noorden te verlaten. Tevens werden moslims opgeroepen juist naar het noorden te trekken. Sindsdien zijn er naar schatting honderden tot enkele duizenden christenen uit het noorden vertrokken uit angst voor aanslagen.
Op 28 december 2011 werd getracht een Arabische school in de Nigerdelta in brand te steken. Op 10 januari werden een moskee en een Islamitisch centrum in de zuidelijke stad Benin City aangevallen, waarbij ten minste vijf moslims omkwamen. Er wordt geschat dat enkele duizenden moslims reeds het zuiden hebben verlaten uit angst voor represailles.

Vraag 4

Kunt u een analyse geven van de Boko Haram groepering die de laatste tijd steeds nadrukkelijker van zich laat horen en verantwoordelijk is voor het oplaaien van het geweld in Nigeria? Deelt u de mening dat Nigeria internationale steun nodig heeft om de groeiende invloed van Boko Haram tot stilstand te brengen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Bent u bereid om in EU verband te pleiten voor het toevoegen van Boko Haram aan de lijst van terroristische organisaties?

De Nederlandse regering is van mening dat toevoegen van Boko Haram aan de lijst van terroristische organisaties moet worden overwogen en zal dit binnen de EU aan de orde stellen.

Vraag 6

U heeft in het voorjaar van 2011 aangegeven3 dat de Nederlandse ambassade in de contacten met de Nigeriaanse overheid actief aandacht vraagt voor de geweldsescalatie in Nigeria en ook binnen de EU en de VN aandacht blijft geven aan de zorgwekkende situatie; kunt u aangeven in hoeverre dit is bereikt?

Naar aanleiding van de recente aanslagen heb ik in een brief aan mijn Nigeriaanse ambtgenoot mijn condoleance aangeboden en mijn medeleven uitgesproken. Daarbij heb ik het geweld veroordeeld en aangedrongen op het bevorderen van de dialoog tussen verschillende religies.
De Hoge Vertegenwoordiger van de EU, Catherine Ashton, heeft namens alle EU-landen de aanslagen op kerstdag veroordeeld en steun betuigd aan de Nigeriaanse overheid om burgers bescherming te bieden. Daarnaast heeft Nederland aangedrongen op bespreking van mogelijke steun in EU-verband om het geweld in Nigeria tegen te gaan en de Nigeriaanse autoriteiten hierop te blijven aanspreken. In de politieke dialoog met Nigeria dringt de EU aan op het voeren van beleid gericht op goed bestuur, mensenrechten, corruptiebestrijding en economische hervormingen. Deze thema’s worden gesteund met een programma van € 677 miljoen voor de periode 2009–2013.
Tijdens hun informele overleg («Gymnich») op 9 en 10 maart a.s. zullen de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU onder andere spreken over het beleid van de EU ter bescherming van de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging. Daarbij zal de situatie in Nigeria naar verwachting ook aan de orde komen.
Ook in VN-verband dringt Nederland aan op een krachtige stellingname tegen het geweld en op verbetering van de sociaaleconomische omstandigheden in Nigeria.
Het recente geweld werd door de secretaris-generaal van de VN sterk veroordeeld en de VN Hoge Commissaris voor de Mensenrechten riep op 12 januari de Nigeriaanse overheid en religieuze leiders op om gezamenlijk het geweld een halt toe te roepen.

Vraag 7

Door welke Islamitische regeringsleiders is het geweld in Nigeria veroordeeld? Heeft ook de Organisation for Islamic Cooperation (OIC) het geweld veroordeeld?

De secretaris-generaal van de Organisation for Islamic Cooperation, professor Ekmeleddin Ihsanoglu, veroordeelde in een verklaring van 22 januari de dreiging van Boko Haram en riep op tot vreedzaamheid en eenheid in Nigeria. Daarnaast hebben zowel Nigeriaanse islamitische leiders als ook vertegenwoordigers van diverse islamitische organisaties in de wereld de aanslagen sterk veroordeeld.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de relatie tussen Turkije en Hamas in het algemeen en in het licht van het tegen de Joodse staat Israël gerichte vriendschappelijk samenwerkingsoverleg van 1 januari jl., tussen enerzijds premier Erdogan en minister van Buitenlandse Zaken Davutoglu en anderzijds Hamaskopstuk Ismael Haniyeh?1

Vraag 2

Bent u bereid uw veroordeling uit te spreken over deze nieuwe Turkse legitimatie van een terroristische islamitische organisatie die als verklaarde doelstellingen heeft de staat Israel te vernietigen en het Joodse volk uit te roeien? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3

Deelt u de opvatting dat het geen pas geeft dat Nederland dit jaar op feestelijke wijze 400 jaar betrekkingen gaat vieren met het met terroristische organisaties samenspannende Turkse regime van premier Erdogan c.s.? Zo nee, waarom niet?

Vraag 4

Wilt u deze vragen ieder afzonderlijk en nog voor het eind van het reces beantwoorden?

Vraag 1

Bent u bekend met de verklaring van de directeur van Homeland Security and Justice, dat slechts de helft van de landen die aan het Visa Waiver programma deelnemen op dit moment voldoen aan de eisen gesteld in de 9/11 Act1

Vraag 2

Voldoet Nederland aan de eisen van het Visa Waiver Programma, waarin landen die visumvrij naar de Verenigde Staten (VS) willen reizen door de 9/11 Act verplicht worden om drie akkoorden met de VS te sluiten om de uitwisseling van informatie met betrekking tot de veiligheid en de rechtshandhaving te versterken?

Vraag 3

Kunt u uitleggen op welke wijze er in Nederland uitvoering wordt gegeven aan de afspraken op grond van de drie bilaterale overeenkomsten met de VS, te weten de uitwisseling van gegevens over vermiste en gestolen paspoorten, de uitwisseling van gegevens met het Terrorist Screening Center en de uitwisseling van referentiegegevens met betrekking tot vingerafdrukken en DNA-profielen voor het bestrijden van ernstige misdaden?2

Vraag 4

Kunt u uitleggen hoe de gegevens aan de VS ter beschikking worden gesteld? Hebben de Amerikaanse autoriteiten rechtstreeks toegang tot de gegevensbestanden? Is een dergelijke rechtstreekse toegang tot de gegevensbestanden gepland in de toekomst? Is rechtstreekse toegang tot de databestanden een eis van de VS? Kunt u uitleggen wat er met «data to flow on an automated basis» wordt bedoeld?3

Vraag 5

Kunt u verzekeren dat iedere overdracht van gegevens getoetst wordt door een rechter?

Vraag 6

Kunt u verhelderen of gegevens per geval op basis van een specifieke verdenking worden overgedragen aan de Amerikaanse autoriteiten of gebeurt dat ook op een grootschaligwijze (in bulk)? Wat voor categorieën gegevens worden er precies overgedragen?

Vraag 7

Kunt u uitleggen op welke wijze en door wie toezicht wordt gehouden op de gegevensoverdracht en de conformiteit met relevante nationale en Europese regelgeving?

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Al Qaeda zou aanslag willen plegen in Amsterdam»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe serieus dient deze islamitische dreiging volgens u genomen te worden?

Dergelijke dreigingen worden altijd onderzocht. Ik kan in het openbaar geen mededelingen doen over dit onderzoek, maar de genoemde dreiging geeft geen reden tot aanpassing van het dreigingsniveau «beperkt.

Vraag 3

Zijn er maatregelen getroffen in het kader van deze dreiging? Zo ja, welke?

Over beveiligingsmaatregelen kan ik in het openbaar geen mededelingen doen.