Vraag 1

Kent u het bericht «Marokkaanse gevangenen naar eigen land»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat ook in Nederland een (te) groot deel van de gevangenen de Marokkaanse nationaliteit heeft?

Het percentage gedetineerden met de Marokkaanse nationaliteit bedroeg in 2011 en 2012 (tot 30 september jl.) ca. 5% van de totale instroom. Van de groep gedetineerden met de Marokkaanse nationaliteit die in 2012 is ingestroomd heeft 36% eveneens de Nederlandse nationaliteit, beschikt 1% naast de Marokkaanse nationaliteit tevens over een andere nationaliteit en heeft 63% alleen de Marokkaanse nationaliteit. Voor de totale instroom gedetineerden geldt aldus dat 3,15% alleen over de Marokkaanse nationaliteit beschikt.

Vraag 3

Deelt u de mening dat gevangeniskosten hoog zijn en dat hierop bezuinigd moet worden? Zo nee, waarom niet?

Op dit moment wordt een zogeheten Interdepartementaal Beleidsonderzoek bij DJI uitgevoerd waarin de mogelijkheden worden onderzocht voor een hogere efficiency, met name op het gebied van huisvesting en personeel.

Vraag 4

Deelt u de mening dat het goedkoper is voor de Nederlandse staat als mensen met een andere nationaliteit hun straf in eigen land uitzitten, zodat de Nederlandse belastingbetaler hier niet voor op hoeft te draaien? Zo nee, waarom niet?

In het algemeen geldt dat het overdragen van de tenuitvoerlegging van straffen van gedetineerden met een andere nationaliteit aan een ander land goedkoper is dan tenuitvoerlegging van de straf in Nederland. Voor zover mogelijk gebeurt dit ook, bijvoorbeeld in het kader van de Wet Overdracht Tenuitvoerlegging Strafvonnissen (WOTS) naar landen waarmee Nederland een zogenoemde WOTS-relatie heeft. De betrokken gedetineerde dient dan in te stemmen met de overdracht van de strafuitvoering naar het land van herkomst.
Naast de WOTS is op 1 november jl. de Wet Wederzijdse Erkenning en Tenuitvoerlegging vrijheidsbenemende en voorwaardelijke Sancties (WETS) in werking getreden. Op grond hiervan kunnen EU-onderdanen verplicht worden overgedragen aan hun land van herkomst.

Vraag 5

Deelt u de mening dat gevangenen met de Marokkaanse nationaliteit verplicht zouden moeten worden hun straf in Marokko uit te zitten?

Veroordeelden behoren hun straf in beginsel uit te zitten in het land van veroordeling, ongeacht hun nationaliteit. Daarop zijn twee uitzonderingen gemaakt: binnen de Europese Unie geldt op steeds meer terreinen het principe van wederzijdse erkenning, waarbij de EU als één rechtsruimte wordt beschouwd. Sinds 1 november 2012 is dit ook van toepassing op het uitvoeren van gerechtelijke vonnissen: de veroordeelde dient, op grond van de hierboven genoemde WETS, zijn vonnis onverkort uit te zitten in het EU-land van herkomst. De tweede uitzondering betreft de vrijwillige overbrenging naar het land van herkomst ten behoeve van de resocialisatie, wanneer met dat land een WOTS-relatie bestaat. Een dergelijke overbrenging behoeft niet alleen de instemming van de betrokken gedetineerde, maar ook van het ontvangende land. Dat ontvangende land kan niet gedwongen worden tot overneming.
Nederland en Marokko hebben al een bilateraal WOTS-verdrag gesloten. Op basis daarvan is vrijwillige overbrenging mogelijk voor Marokkaanse gedetineerden die niet tevens de Nederlandse nationaliteit hebben en niet in Nederland geworteld zijn.
Vanuit het ministerie van Veiligheid en Justitie zal worden geïnformeerd of er in hoeverre er mogelijkheden zijn om een bilaterale (aanvullende) overeenkomst te sluiten tussen Nederland en Marokko.

Vraag 6

Bent u bereid om net als de Belgische minister van Justitie zo snel mogelijk een overeenkomst te sluiten met de Marokkaanse overheid, waardoor Marokkaanse gevangen hun straf in eigen land kunnen uitzitten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, per wanneer?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Bent u bereid de (dubbele) nationaliteit van gevangenen te registreren? Zo nee, waarom niet?

Binnen het gevangeniswezen wordt de nationaliteit (ook de dubbele) van een gedetineerde standaard vastgelegd in het bronsysteem.

Vraag 1

Is het waar dat de aangifte wegens corruptie van advocaat de heer mr. F.L.M. van Haren tegen de Dienst Terugkeer & Vertrek niet in behandeling is genomen, omdat slechts tot vervolging van ambtsmisdrijven en ambtsovertredingen van (voormalige) bewindspersonen kan worden overgegaan indien daartoe opdracht is gegeven bij Koninklijk Besluit of bij besluit van de Tweede Kamer?

Het Openbaar Ministerie heeft mij op 6 juli jl. per brief laten weten de aangifte niet in behandeling te nemen. Daarbij heeft het Arrondissementsparket Den Haag overwogen dat, voor zover de aangifte strafrechtelijk van aard is, strafvervolging van een (voormalige) bewindspersoon alleen mogelijk is op grond van een Koninklijk Besluit dan wel een besluit van de Tweede Kamer en dus niet tot de bevoegdheid van het Openbaar Ministerie behoort. Voor zover de aangifte bestuursrechtelijk van aard is, behoort deze eveneens niet tot de bevoegdheid van het Openbaar Ministerie.

Vraag 2

Is het waar dat naar aanleiding van de aangifte geen onderzoek is gestart door het Openbaar Ministerie, omdat het een zaak van bestuursrechtelijke en niet van strafrechtelijke aard betreft?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Hoe verhoudt dit zich tot uw uitspraak tijdens het mondelinge vragenuur van 9 oktober jl, waarin u letterlijk stelt dat de genoemde zaak is onderzocht?

In het mondeling vragenuur heb ik gemeld dat de zaak door het Openbaar Ministerie is onderzocht. De conclusie van dit onderzoek was dat de aangifte niet in behandeling werd genomen, zoals ik uw Kamer in het vragenuur meldde. Inhoudelijke conclusies zijn er derhalve door het Openbaar Ministerie niet getrokken.
Daarnaast heb ik u in het mondelinge vragenuur aangegeven dat ik de genoemde individuele zaak zal bekijken.

Vraag 4

Bent u bereid om deze vragen voor 30 oktober 2012 te beantwoorden?

Door bovenstaande beantwoording heb ik voldaan aan uw verzoek.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichten «SIRE-campagne over tolerantie»1 en «SIRE houdt ons een spiegel voor»?2

Ja.

Vraag 2

Heeft u in het bericht »SIRE-campagne over tolerantie» kennisgenomen van de meningen welke volgens SIRE «intolerant» zouden zijn, namelijk kritisch staan tegenover toestroom van asielzoekers, hoofddoekjes en bouw van moskeeën?

Ja.

Vraag 3

Is het de taak van de STER en de publieke omroep Nederlanders die kritisch staan tegenover een middeleeuwse woestijnideologie weg te zetten als «intolerant»?

Het is de wettelijke taak van de STER om voor de landelijke publieke omroep media-aanbod te verzorgen dat bestaat uit reclame- en telewinkelboodschappen die zijn aangeboden door derden. Het staat in beginsel een ieder vrij om als derde zijn reclameboodschap voor uitzending aan te bieden aan de STER. Daarvoor is geen overheidsstimulans nodig.
Wel verplicht de Mediawet de STER tot aansluiting bij de Reclame Code Commissie. Reclameboodschappen die via de STER worden uitgezonden, dienen dan ook te voldoen aan de regels die gehanteerd worden door deze Commissie. Indien iemand van mening is dat de reclameboodschappen daar niet aan voldoen, dan kan hij of zij zich wenden tot deze instantie.

Vraag 4

Acht u het in het kader van de Mediawet (in het bijzonder artikel 2.1, lid 2 b die regelt dat de publieke omroep «op evenwichtige wijze een beeld van de samenleving geeft en de pluriformiteit van onder de bevolking levende overtuigingen, opvattingen en interesses op maatschappelijk, cultureel en levensbeschouwelijk gebied weerspiegelt;») juist als er «equal time» ontstaat tussen islamfans en islamcritici in de zendtijd van de publieke omroep? Zo ja, bent u bereid via uw vertegenwoordigers in het bestuur van de STER te stimuleren dat de STER beide zijden in staat stelt spotjes uit te zenden?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Is het raadzaam STER-zendtijd af te staan aan een politiek-correcte club als SIRE met in hun Raad van Toezicht de D66»er Paul Schnabel en Astrid Joosten van de socialistische VARA, en waarvan de directeur politieke uitspraken doet waarin hij stelt dat de vorige coalitie verantwoordelijk is voor het verminderen van tolerantie?

Vraag 6

Acht u het geloofwaardig van de tolerante reclame-bobo’s dat zij Jorgen Rayman als tolerante beschermheer van hun tolerante reclame-actie hebben ingehuurd, een linkse grappenmaker die in 2008 partij was in het tolerante politieke proces tegen Geert Wilders in een tolerante poging hem het zwijgen op te leggen?

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Eigen zorgcentrum Marokkanen absurd»?1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel belastinggeld (direct en indirect) ontvangt zorgcentrum Julianastaete per jaar?

Uit de resultatenrekening in het Jaarverslag 2011 (dat Zorgpartners Midden-Holland – waar zorgcentrum Julianastaete onderdeel van is – op de eigen website heeft gepubliceerd) blijkt dat Zorgpartners Midden-Holland in 2011 € 108 529 061,-- aan premie-middelen heeft ontvangen voor AWBZ- en Zvw-zorg in natura. Voorts heeft Zorgpartners Midden-Holland € 203 181,-- ontvangen (deze zijn tevens in het genoemde verslagjaar opgenomen) in de vorm van persoonsgebonden en -volgende budgetten. Daarnaast ontving Zorgpartners € 6 158 730,-- aan Wmo-middelen en subsidies. Aangezien het hier een geconsolideerde resultatenrekening betreft, is niet bekend hoeveel van bovengenoemde middelen zijn ontvangen in verband met de dienstverlening op de locatie Julianastaete.

Vraag 3

Op welke wijze denkt u dat specifiek Marokkaans-islamitische zorgcentra de mislukte integratie van Marokkanen in Nederland gaat wijzigen?

Het uitgangspunt van het kabinet is dat algemene voorzieningen voor iedereen toegankelijk moeten zijn. De Kwaliteitswet zorginstellingen stelt dat zorginstellingen verantwoorde zorg moeten leveren. Verantwoord betekent onder meer dat de zorg moet zijn afgestemd op de specifieke behoeften van de cliënt. Ook als het gaat om zaken zoals omgeving, privacy, voeding. Bovendien geldt dat als een zorginstelling zich op andere doelgroepen wil gaan richten, dat niet kan zonder de bestaande cliënten en hun (collectieve) inspraakmogelijkheden te passeren. Op grond van de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen geldt namelijk dat cliëntenraden een verzwaard adviesrecht hebben als het bijvoorbeeld gaat over voedingsaangelegenheden of de vormgeving van de geestelijke verzorging binnen de instelling. Ook geldt er een adviesrecht voor de cliëntenraad als de instelling haar grondslag wil wijzigen.
Daar waar de prognose in een lokale situatie is dat vooral één doelgroep in de toekomst in grote getale aanwezig zal zijn, in dit geval Marokkaanse ouderen, ligt het voor de hand dat hun specifieke behoeften worden meegenomen in het zorgaanbod ter plaatse voor die groep. Uiteraard mag dit er niet toe leiden dat autochtone ouderen zich uitgesloten voelen. Het gaat om maatwerk binnen het generieke zorgaanbod van de instelling dat voor iedereen toegankelijk moet zijn. Er zijn ook instellingen die zich specifiek richten op bijv. Molukse of Joodse Nederlanders of op ouderen met een bepaalde levensbeschouwing.
In aanvulling op het bovenstaande zij opgemerkt dat het op grond van de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB) verboden is om toegang tot een instelling of bepaalde afdelingen te weigeren op grond van een andere geloofsovertuiging of een andere etnische- of culturele achtergrond.
In de parlementaire geschiedenis van de AWGB staat hierover dat instellingen desgevraagd gastvrijheid moeten bieden aan anderen dan de eigen geloofsgenoten. De instellingen mogen op grond van de huisregels wel respect voor grondslag en doel van de instelling vragen. Deze huisregels mogen nooit zover gaan dat zij neerkomen op het door de AWGB verboden onderscheid. De conclusie is dan ook dat een zorginstelling zich mag richten op specifieke doelgroepen en ook gericht mag werven onder deze groepen. De instelling mag in haar toelatingsbeleid echter niemand uitsluiten op de gronden die de AWGB beschermt. Zo wordt gewaarborgd dat alle bevolkingsgroepen in Nederland gebruik kunnen en mogen maken van voorzieningen op het gebied van welzijn, zorg en volkshuisvesting.
De wijze waarop het zorgaanbod door Julianastaete wordt opgezet staat al met al niet haaks op het integratiebeleid.

Vraag 4

Wat is de reden dat de voorzitter van de raad van bestuur bewust toewerkt naar een situatie waarvan hij verwacht dat Nederlandse ouderen geen kamer meer wensen in het zorgcentrum?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

In hoeverre deelt u de visie dat gebedsruimtes, het serveren van halalvoedsel en het langzaam toewerken naar andere Marokkaans-islamitische culturele eigenaardigheden, de huidige bewoners (opnieuw) een multiculturele leefomgeving opdringt? Wat gaat u doen om dat te voorkomen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

In hoeverre bent u bereid om die Marokkaanse ouderen, die na al die jaren in Nederland nog steeds moeite hebben met onze taal, onze cultuur en onze gewoonten, te adviseren terug te keren naar het land van herkomst?

Hiertoe ben ik niet bereid. Het terugkeren naar het land van herkomst is een individuele vrije keuze.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Hongaars asielbeleid zwaar onder vuur»?1 Heeft u tevens kennisgenomen van het de opmerkingen van Vluchtelingenwerk Nederland, dat het Hongaarse asielbeleid «een farce» is?2

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat zeventig Europese vluchtelingenorganisaties de overige EU-lidstaten hebben opgeroepen om te stoppen met het automatisch terugsturen van asielzoekers die via Hongarije de Europese Unie zijn binnengekomen? Wat is uw reactie op deze oproep?

Op 25 september 2012 heeft de koepelorganisatie European Council on Refugees and Exiles (ECRE) een openbare brief gestuurd aan het voorzitterschap van de EU met het verzoek om vanuit de lidstaten geen asielzoekers meer onder toepassing van de Dublin-verordening (343/2003/EU) terug te sturen naar Hongarije. Ter verklaring van dit verzoek verwijst ECRE onder meer naar eerder door de UNHCR opgestelde rapporten over het asielbeleid en asielstelsel in Hongarije. Kern van de door UNHCR en ECRE geuite kritiek en zorg is dat asielzoekers het risico zouden lopen vanuit Hongarije te worden teruggestuurd naar Servië zonder dat er voorafgaand een inhoudelijke behandeling van het asielverzoek heeft plaatsgevonden. Dit omdat de Hongaarse autoriteiten Servië beleidsmatig zouden beschouwen als een veilig derde land. Daarnaast zouden, volgens de genoemde rapporten, de onder de Dublin-verordening terugkerende asielzoekers in Hongarije het risico lopen dat hun asielaanvraag als een herhaalde aanvraag wordt behandeld. Ook zou voor hen het risico op willekeurige detentie bestaan.
In een brief van 11 oktober 2012 heeft de Hongaarse minister van Binnenlandse Zaken zijn reactie op deze kritieken gegeven. Deze brief is gepubliceerd op de website van de Hongaarse overheid3. In de brief beklemtoont de Hongaarse minister dat het naleven van de internationale verplichtingen jegens asielzoekers in het Hongaarse stelsel is gewaarborgd. De minister geeft aan dat ieder asielverzoek van een vreemdeling, die in het kader van de Dublin-verordening terugkeert, individueel wordt bezien. Ook benadrukt de minister dat asielzoekers gedurende de eerste beoordelingsprocedure worden ondergebracht in een open opvanglocatie. Tot slot wijst de minister erop dat de Hongaarse regering een aantal wetswijzigingen op het terrein van asiel en migratie heeft voorgelegd aan het nationale parlement.
Gelet op deze reactie van de Hongaarse regering ga ik ten opzichte van Hongarije uit van het interstatelijk vertrouwensbeginsel, dat de kern vormt van het Dublinsysteem. Ik zie derhalve geen aanleiding om de uitvoering van de Dublin-verordening ten opzichte van Hongarije op te zeggen.

Vraag 3

Deelt u de mening van de organisaties dat Hongarije een puinhoop maakt van haar vluchtelingenbeleid? Voldoet Hongarije naar uw mening nog aan het Europese asiel acquis, waarin de randvoorwaarden voor fatsoenlijke asielregels, opvang en detentieomstandigheden zijn opgenomen? Wat zijn de objectieve feiten over de omstandigheden voor en de in- en uitstroom van asielzoekers in/naar Hongarije?

Zoals geantwoord op vraag 2 zie ik geen aanleiding om het interstatelijk vertrouwensbeginsel ten opzichte van Hongarije ten aanzien van het naleven van de internationale asielrechtelijke verplichtingen op te zeggen.
Blijkens de database van Eurostat4 betrof het totaal aantal asielaanvragen in 2011 1695 aanvragen. In 2011 heeft Hongarije 895 beslissingen op asielaanvragen genomen.

Vraag 4

Is het waar dat Hongarije asielzoekers standaard in detentie houdt, in afwachting van de uitslag van de procedure? Komt het voor dat ze daarna naar Servië worden teruggestuurd, waar ze opnieuw worden opgesloten?

Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 2 heeft de Hongaarse minister van Binnenlandse Zaken laten weten dat asielzoekers niet standaard in bewaring worden gehouden. Ook heeft hij laten weten dat de asielverzoeken van personen die in het kader van de Dublin-verordening terugkeren individueel worden beoordeeld.

Vraag 5

Deelt u de mening dat Europa maximale druk op Hongarije moet uitoefenen om te waarborgen dat het asielzoekers fatsoenlijk behandelt en zich houdt aan de afspraken? Welke stappen hieromtrent zijn in Europa reeds gezet? Is Nederland bereid om hier bij de komende toppen en JBZ-Raad een stevig punt van te maken? Zouden sancties tegen Hongarije uiteindelijk een effectief middel kunnen zijn?

In de genoemde brief van 11 oktober 2012 heeft de Hongaarse regering gereageerd op de geuite kritieken op haar asielstelsel. In deze reactie zie ik geen reden om de Hongaarse regering in de JBZ-Raad aan te spreken op het nakomen van haar verantwoordelijkheden.

Vraag 6

Deelt u de mening dat landen als Hongarije, die hun asielsysteem niet op orde hebben, hun verantwoordelijkheid ontlopen als het gaat om het opnemen en fatsoenlijk behandelen van asielzoekers, en die verantwoordelijkheid, ook qua instroom,3 daardoor meer bij de Noordelijke en Westelijke lidstaten komt te liggen? Hoe kan de EU komen tot een eerlijke deling van verantwoordelijken op dit punt?

Gelet op wat in de genoemde brief van 11 oktober 2012 door de Hongaarse regering wordt aangegeven, deel ik de mening dat Hongarije zijn verantwoordelijkheid ontloopt niet. Dit laat onverlet dat het aantal asielverzoeken in de lidstaten van de EU sterk verschilt. Mijn inzet is er daarom op gericht dat zo snel als mogelijk met het Europees Parlement overeenstemming wordt bereikt over de onder het gemeenschappelijk Europees asielstelsel (GEAS) vallende wetgeving. De dan volgende uitdaging ligt in een vlotte implementatie van deze wetgeving in de EU lidstaten. Pas hierna is het aan de lidstaten gezamenlijk te bezien of er (nieuwe) verdeelsleutels ten aanzien van asielaanvragen kunnen worden vastgesteld.

Vraag 7

Zijn er meer Oost Europese lidstaten waar de omstandigheden voor en de instroomcijfers van asielzoekers relatief slechter, respectievelijk lager zijn in vergelijking met de noordelijke en westelijke lidstaten? Wat is hiervan de oorzaak?

In de huidige situatie bestaan er verschillen in onder andere de opvangvoorzieningen en het gevoerde landgebonden asielbeleid tussen de 27 lidstaten. Deze verschillen dragen sterk bij aan de secundaire migratiestromen binnen de EU. Vandaar dat de inzet van Nederland is gericht op een voortvarende totstandkoming van een GEAS.

Vraag 8

Is het waar dat Hongarije, net als vele andere lidstaten, geen vluchtelingen opneemt op basis van hervestiging? Wat is uw mening hierover? Zouden niet alle lidstaten, net als onder meer Nederland, Zweden, Groot-Brittannië en Denemarken, verplicht moeten zijn om een bepaald aantal uitgenodigde vluchtelingen op te nemen? Zo nee, waarom niet?

Hervestiging vindt plaats op vrijwillige basis. Lidstaten bepalen derhalve zelf of zij deelnemen en hoeveel personen zij willen hervestigen. Hongarije neemt in 2012 deel aan hervestiging voor een beperkt aantal personen. Ik acht het wenselijk dat zo veel mogelijk EU-lidstaten deelnemen aan het hervestigingsprogramma van de UNHCR.

Vraag 9

Worden de grenzen van Hongarije afdoende bewaakt? Is het land een doorreishaven van veel vreemdelingen en asielzoekers naar de rest van Europa? Hoeveel asielzoekers zijn er de laatste jaren op grond van het Dublinverdrag teruggestuurd naar Hongarije?

Migranten die de buitengrenzen van het Schengen-gebied illegaal oversteken, proberen in veel gevallen door te reizen naar andere lidstaten. De Hongaarse autoriteiten worden door Frontex ondersteund om het grenstoezicht aan de EU-buitengrens verder te verbeteren. Aan de Frontex-operaties in Hongarije heeft Nederland bijgedragen.
In de periode 2008–2011 zijn circa 70 personen op grond van de Dublin- verordening overgedragen aan Hongarije.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Overleg over regeling interlandelijk verkeer blijkt nooit te zijn begonnen»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de werkgroep die had moeten gevormd naar aanleiding van afspraken die zijn gemaakt op het eerste Koninkrijksoverleg en die zich had moeten buigen over het interlandelijk verkeer binnen het Koninkrijk, nog nooit heeft vergaderd?

Op de Koninkrijksconferentie in 2011 is afgesproken een werkgroep in te stellen die de problematiek van het interlandelijke verkeer van goederen en personen in kaart zou brengen. Nederland is voorzitter van deze werkgroep en heeft herhaaldelijk de andere landen uitgenodigd om de problematiek van het interlandelijke verkeer van goederen en personen in kaart te brengen. Tot nu toe heeft alleen Aruba op de uitnodigingen gereageerd. Mijn collega Spies en ik hebben de landen diverse malen aangesproken op het gebrek aan medewerking. Begin september heb ik nog een brief aan de betrokken ministers gezonden met het dringende verzoek om hun medewerking te verlenen. Ook op een daarop volgende uitnodiging heeft alleen Aruba gereageerd.
Curaçao en Sint Maarten hebben niet laten weten waarom zij geen gehoor geven aan de uitnodigingen. Ik vind het een onwenselijke situatie dat de werkgroep nog niet bijeen is gekomen en acht het van groot belang dat de afspraken die tijdens de Koninkrijksconferentie zijn gemaakt ook worden nagekomen. Het is echter niet meer aan het demissionaire kabinet een andere lijn te kiezen. Dat wordt overgelaten aan het nieuwe kabinet.

Vraag 3

Is het voorts waar dat Curaçao en Sint Maarten niet bereid zijn om deel te nemen aan een werkgroep over het interlandelijk verkeer binnen het Koninkrijk? Kunt u aangeven wat voor reden zij hiervoor aangeven? Zo nee, wat is dan de reden dat de werkgroep nog niet heeft vergaderd?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Wat voor gevolgen heeft volgens u het nu al breken van de tijdens het eerste Koninkrijksoverleg gemaakte afspraken door Curaçao en Sint Maarten? Heeft het overleg toekomst wanneer afspraken niet worden nagekomen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat wanneer tijdens het Koninkrijksoverleg gemaakte afspraken niet na worden gekomen, Nederland voortaan alleen bilateraal afspraken maakt met landen die zich wel aan afspraken houden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 6

Deelt u de mening dat wanneer Curaçao en Sint Maarten weigeren mee te werken om tot een regeling voor interlandelijk verkeer in het Koninkrijk te komen, Nederland zelf een dergelijke regeling moet maken zoals voorgesteld in de initiatiefwet regulering vestiging van Nederlanders uit Aruba, Curaçao en Sint Maarten in Nederland2? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht over in Nederland verblijvende Somalische terreurverdachten die nu ook verdacht worden van creditcardzwendel?1

Ja.

Vraag 2

Wanneer en op welke grond(en) zijn deze Somaliërs toegelaten tot Nederland? Hoe is het mogelijk dat dergelijke kwaadwillende vreemdelingen verblijfsvergunningen krijgen en wat is gedaan om eventueel eerder (in het buitenland) gepleegde wandaden van deze mensen te checken? Hebben de betreffende personen een strafblad?

Zoals uw Kamer bekend is, hanteer ik het uitgangspunt om terughoudend om te gaan met het verstrekken van informatie over individuele zaken.
Binnen het beslisproces van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is altijd nadrukkelijk aandacht voor de toepasselijkheid van artikel 1F van het Vluchtelingenverdrag en andere aspecten die raken aan de openbare orde of nationale veiligheid, opdat een vreemdeling in voorkomende gevallen een verblijfsvergunning wordt onthouden, dan wel het Nederlanderschap niet wordt verleend.
Indien een vreemdeling is veroordeeld voor een misdrijf wordt aan de hand van de normen uit de «glijdende schaal» getoetst of verblijfsbeëindiging mogelijk is. In deze glijdende schaal is een relatie gelegd tussen de duur van het verblijf en de ernst van het gepleegde misdrijf. Ook in het buitenland gepleegde misdrijven kunnen worden tegengeworpen. Bij een eerste toelatingsaanvraag kan ieder misdrijf reden zijn verblijf te weigeren.
De IND kan op basis van een ambtsbericht van de AIVD waarin wordt geconcludeerd dat een persoon een gevaar vormt voor de nationale veiligheid besluiten een verblijfsvergunning niet te verlenen of in te trekken. Een ambtsbericht van de AIVD kan daarnaast reden zijn een verzoek tot verlening van het Nederlanderschap af te wijzen.
Sinds 1 oktober 2010 is het ook mogelijk het Nederlanderschap in te trekken als sprake is van een onherroepelijke veroordeling wegens een terroristisch misdrijf. Indien in een (willekeurige) zaak bovenstaande maatregelen aan de orde zijn dan wordt daar ook gevolg aan gegeven.

Vraag 3

Hoe is het mogelijk dat de verblijfsvergunning van deze Somaliërs niet is ingetrokken, daar de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) nog steeds overtuigd is van de terreurintenties van deze mensen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid om de verblijfsvergunning van deze Somaliërs alsnog in te trekken? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Staat u achter de omschrijving van «voldoende ingeburgerd» zoals verwoord op de website van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND): «Als u Nederlander wilt worden door naturalisatie moet u voldoende zijn ingeburgerd. Dit wil zeggen dat u Nederlands kunt spreken, lezen, schrijven en verstaan. U moet zich kunnen redden in de Nederlandse maatschappij. U moet zich verstaanbaar kunnen maken in het Nederlands en anderen begrijpen wat u vertelt of opschrijft. U kunt bijvoorbeeld met uw buurman of buurvrouw een kort gesprek hebben over het weer, afrekenen in de supermarkt, een treinkaartje kopen of een kort briefje schrijven voor de verzekering. Als u naar het journaal kijkt of naar de radio luistert, weet u waar het over gaat, maar hoeft u niet alles te begrijpen.»?1

Ja. Deze omschrijving van «voldoende ingeburgerd» is het praktijkdeel van het huidige inburgeringsexamen. Dit praktijkexamen bestaat uit een onderzoek naar vijf functionele taalvaardigheden (spreken, luisteren, lezen, schrijven en gespreksvaardigheid) en is gerelateerd aan veel voorkomende praktijksituaties die van belang zijn om goed te kunnen participeren in de Nederlandse samenleving.

Vraag 2

Is het waar dat vrijstelling van een inburgeringsexamen mogelijk is wanneer de naturalisandus een diploma heeft van bijvoorbeeld de universiteit, HBO, MBO, VWO, HAVO, MAVO of VMBO of leerlingwezen, waar op staat vermeld: Wet op het hoger wetenschappelijk onderwijs, Wet op het voortgezet onderwijs, Wet educatie beroepsonderwijs of Wet op het cursorisch onderwijs en de opleiding in het Nederlands is?

Ja, dat is juist. Vrijgesteld van de naturalisatietoets (in de praktijk het inburgeringsexamen) is onder meer degene die in Nederland een Nederlandstalige en op een wettelijke basis gebaseerde opleiding met succes heeft afgerond van een niveau dat hoger is dan de lagere school of basisschool.

Vraag 3

Is het waar dat de IND desalniettemin van mensen die een specialisatie aan een Nederlandse universiteit hebben gevolgd en met goed gevolg hebben afgerond, eist dat zij toch het inburgeringsexamen moeten doen? Zo ja, om hoeveel gevallen per jaar gaat het?

Nee, dit inburgeringsexamen wordt niet zondermeer geëist. Altijd wordt eerst nagegaan of het diploma/certificaat/document behaald door de naruralisandus valt onder een vrijstellingsgrond als genoemd in artikel 3 van het Besluit Naturalisatietoets. Alleen wanneer dit niet het geval is moet de naturalisandis het inburgeringsexamen afleggen of door middel van andere documenten aantonen dat vrijstelling hiervan aan de orde is.

Vraag 4

Is het waar dat dit leidt tot situaties waarbij bijvoorbeeld een persoon uit Duitsland, getrouwd met een Nederlander, die een specialisatie tot huisarts heeft afgerond aan een Nederlandse universiteit en met succes een praktijk met duizenden patiënten in Nederland heeft, toch een inburgeringsexamen moet doen als deze persoon wil naturaliseren? Bent u van mening dat dit een onnodige vereiste is en dat deze persoon aan meer dan alle eisen zoals in de eerste vraag verwoord voldoet? Zo nee, waarom niet?

De specialistenopleiding tot huisarts in de zin van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg valt onder het Besluit naturalisatietoets. Dit betekent dat de verklaring inhoudende dat aan de opleidingeisen is voldaan leidt tot vrijstelling van de naturalisatietoets. Ten behoeve van de herkenbaarheid van de uitgereikte verklaring is daarvoor een vastgesteld standaardmodel ontwikkeld.
Inmiddels is met betrekking tot de arts waarop de vraag doelt, vastgesteld dat deze niet verplicht is de naturalisatietoets te halen. Een instructie is niet nodig.

Vraag 5

Bent u bereid de IND een instructie te geven dat voor deze en vergelijkbare gevallen geen inburgeringsexamen vereist is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wanneer informeert u de Kamer over deze instructie?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Op welke gronden kan de IND besluiten om een gemeentelijke beschikking, zoals beschreven in artikel 31, tweede lid, onder b, van de Wet inburgering en artikel 5.5, eerste lid, van het Besluit inburgering naast zich neer te leggen?

Een hier bedoelde beschikking van het college van burgemeester en wethouders betreft ontheffing van de inburgeringsplicht wegens geleverde, maar tevergeefse, inspanningen om het vereiste taalniveau te bereiken. De criteria op grond waarvan het college deze beschikking neemt, betreffen gemeentelijke beleidscriteria. Hierdoor ontstaan onvermijdelijk verschillen in beoordeling tussen gemeenten in mogelijk wel te vergelijken gevallen. Om die reden is afgezien van het laten doorwerken van de in de vraag bedoelde ontheffing in het naturalisatiebeleid. De aard van het verlenen van het Nederlanderschap vraagt immers een zo groot mogelijke landelijke gelijkheid in behandeling en uitvoering.

Vraag 1

Kent u het rapport van Human Rights Watch1 waarin wordt gesteld dat Nederland betrokken is geweest bij het illegaal overbrengen van gedetineerden naar Libië?

Vraag 2

Kunt u de precieze gang van zaken geven rondom de afdoening van het asielverzoek van de heer Muhammed Abu Farsan?

Vraag 3

Klopt het door Human Rights Watch geschetste beeld dat Nederland heeft meegewerkt aan een aantal CIA-ondervragingen en illegale overbrenging naar Libië? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u dit ernstige vergrijp toelichten?

Vraag 4

Bent u bereid om onafhankelijk onderzoek te laten verrichten naar wat er waar is van de door de zogenoemde «Tripoli-documenten» gestaafde beweringen dat Nederlandse overheidsfunctionarissen zouden hebben geweten dat de heer Abu Farsan vanuit Soedan zou worden overgebracht naar Libië en dat het aanzienlijke risico zou bestaan dat de aan Abu Farsans toekomende rechten zouden worden geschonden? Zo nee, waarom niet?

Vraag 5

Zijn u andere gevallen van «unlawful rendition» bekend waarbij Nederlandse overheidsfunctionarissen zouden zijn betrokken? Welke garanties bestaan er op dit moment tegen dit soort onwettige praktijken?

Vraag 1

Kent u het bericht «Nederland zette Libiër uit op last van CIA»?1

Vraag 2

Is het waar dat de Libiër Muhammed Abu Farsan in 2004 op Schiphol asiel aanvroeg, dat dit werd geweigerd en dat hij later dat jaar naar Soedan werd uitgezet? Is het verder waar dat Abu Farsan in Soedan gevangen werd gezet, daar werd ondervraagd door een individu die zich identificeerde als CIA-agent en vervolgens naar Libië werd overgebracht? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

Vraag 3

Kunt u toelichten waarom Abu Farsan volgens de Immigratie- en naturalisatiedienst (IND) in het systeem van de IND niet is terug te vinden? Is er contact opgenomen met Human Rights Watch voor meer specifieke informatie over Abu Farsan? Indien neen, bent u bereid dit alsnog te doen?

Vraag 4

Op grond waarvan is de Libiër naar Soedan uitgewezen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 5

Deelt u de opvatting van Human Rights Watch dat Soedan onvoldoende bescherming bood voor uitzetting naar Libië, waarvan bekend was dat er een grote kans bestond dat een gevangene blootgesteld kon worden aan marteling?2 Indien neen, waarom niet?

Vraag 6

Hoe beoordeelt u de constatering van Human Rights Watch dat er serieuze aanwijzingen zijn dat de Amerikaanse geheime dienst CIA en de Britse geheime dienst MI6 hebben aangedrongen op uitlevering van Abu Farsan? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 7

Bent u bekend met de constatering van Human Rights Watch dat «the Tripoli Documents contain information suggesting Dutch officials might have been aware that Abu Farsan would ultimately be sent to Libya from Sudan»? Hoe beoordeelt u deze constatering? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 8

Deelt u de constatering van Human Rights Watch dat «to the extent they [Dutch officials] knew that there was a genuine risk he [Abu Farsan] would be returned to Libya, they violated his rights against unlawful return»? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 9

Bent u bereid tegemoet te komen aan de oproep van Human Rights Watch om een onafhankelijk Nederlands onderzoek in te stellen naar de zaak Abu Farsan dat mede ingaat op de rol van de CIA en MI6 bij de uitlevering van Abu Farsan aan Soedan? Indien neen, waarom niet?

Vraag 1

Bent u bekend met de uitspraken van de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Westerwelle over het opnemen van Syrische vluchtelingen in Duitsland?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat Turkije en andere buurlanden de opvang van Syrische vluchtelingen (binnenkort) mogelijk niet meer aankunnen en het daarom noodzakelijk kan zijn om ook vluchtelingen in andere landen op te nemen? Zo nee, waarom niet?

Opvang van vluchtelingen dient in de regio te gebeuren. De internationale gemeenschap moet inspanningen leveren om de ontheemden in Syrië en in de buurlanden te helpen.

Vraag 3

Bent u bereid om eenzelfde aanbod te doen als minister Westerwelle en het niet langer uit te sluiten dat Nederland Syrische vluchtelingen opneemt? Bent u bereid de VN, Turkije en andere landen aan te bieden Syrische vluchtelingen op te nemen die niet in de regio opgevangen kunnen worden? Zo nee, waarom niet?

De uitspraken van minister Westerwelle interpreteer ik niet als een aanbod om vluchtelingen op te nemen – hij heeft aangegeven deze mogelijkheid niet langer uit te sluiten, maar dat de prioriteit ligt bij hulpverlening in de regio. UNHCR en landen in de regio vragen om financiële hulp.

Vraag 4

Bent u bereid deze boodschap binnenkort tijdens uw bezoek aan Turkije en het Turkse grensgebied met Syrië over te dragen? Zo nee, waarom niet?

Ik heb in Turkije extra Nederlandse steun aangeboden voor de opvang van vluchtelingen in Turkije, Jordanië, Libanon en Irak.

Vraag 5

Bent u bereid uw Europese collega’s tijdens het Gymnich-overleg van 7 en 8 september a.s. aan te spreken op de vluchtelingenproblematiek en hen te bewegen de opvang van Syrische vluchtelingen niet langer uit te sluiten en hen te overtuigen van de mogelijke noodzaak hiervan? Zo nee, waarom niet?

De vluchtelingenproblematiek is vanzelfsprekend aan bod gekomen tijdens het Gymnichoverleg, waar ik gepleit heb om de hulp aan vluchtelingen en ontheemden in de regio op te voeren.

Vraag 6

Kunt u deze vragen vóór 7 september beantwoorden?

De vragen zijn zo snel mogelijk beantwoord.

Vraag 1

Is u bekend dat op 1 en 15 augustus twee Tamils die in Nederland asiel hadden aangevraagd zijn uitgezet naar Sri Lanka ? Zo ja, waar heeft u de beslissing op gebaseerd dat zij in Sri Lanka geen veiligheidsrisico's lopen?

Ja, ik ben bekend met de recente uitzetting van twee Tamils naar Sri Lanka. In beide zaken loopt nog een rechterlijke procedure. Mede in het belang van betrokkenen, kan ik op dit moment niet ingaan op de inhoud van deze zaken.

Vraag 2

Bent u bekend met berichtgeving van de advocaten dat1 de Tamil die op 1 augustus is uitgezet bij aankomst in Sri Lanka is gedetineerd en gemarteld en2 de Tamil die op 15 augustus is uitgezet bij aankomst in Sri Lanka is gedetineerd, en dat nu onduidelijk is wat zijn situatie is?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kent u de brief van Human Rights Watch van 7 augustus 2012 met dertien concrete voorbeelden van foltering van Tamils wier asielverzoek vanuit (o.a.) het Verenigd Koninkrijk is geweigerd? Zo ja, wat is uw reactie?

Ja, ik ben bekend met de brief van Human Rights Watch. In reactie daarop heb ik aangegeven, dat de Nederlandse overheid zich bewust is van de mogelijke problemen waarmee Tamils geconfronteerd kunnen worden bij terugkeer naar Sri Lanka, in het geval dat betrokkene in de belangstelling staat van de Sri Lankaanse autoriteiten. In het landgebonden asielbeleid Sri Lanka zijn de overwegingen van het EHRM met betrekking tot de beoordeling of er sprake is van een reëel risico op schending van artikel 3 EVRM opgenomen. In deze uitspraken geeft het EHRM weer op welke wijze een beroep op artikel 3 EVRM voor een Tamil bij terugkeer naar Sri Lanka dient te worden beoordeeld. Het EHRM benoemt risicofactoren die mede kunnen bepalen of sprake is van een reëel risico.
Het landgebonden asielbeleid wordt voor een groot deel gebaseerd op de algemene ambtsberichten van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ik verwacht in november een nieuw algemeen ambtsbericht Sri Lanka. In het ambtsbericht zal nadrukkelijk aandacht worden besteed aan de behandeling van teruggekeerde Tamils. De uitkomst daarvan zal ik vanzelfsprekend zorgvuldig beoordelen.
Op dit moment zie ik geen aanleiding om het huidige beleid aan te passen of in afwachting van het eerstvolgende ambtsbericht beslissingen of uitzettingen op te schorten.

Vraag 4

Bent u bereid om opnieuw onderzoek te doen naar de veiligheidsrisico’s die Tamils lopen als zij worden uitgezet naar Sri Lanka? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid uw beleid aan te passen als uit de conclusies blijkt dat het voor Tamils risicovol is om terug te keren naar Sri Lanka? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid om geen Tamils uit te zetten gedurende een onderzoek naar de veiligheidsrisico’s bij terugkeer? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Bent u bereid om zich ervoor in te spannen dat deze twee personen terug worden geleid naar Nederland? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Kent u het bericht dat de Griekse autoriteiten massaal illegalen oppakt, waarbij ook rechtmatig in Griekenland verblijvende vreemdelingen worden gearresteerd?1

Ja. De afgelopen weken heeft de Griekse politie een nieuw operationeel plan gelanceerd, met als doel meer illegale immigranten op termijn terug te laten keren naar hun land van herkomst. In dat kader zijn in de maand augustus ruim 1 600 illegale immigranten opgepakt gedurende controles.

Vraag 2

Deelt u de mening dat dergelijke acties afbreuk doen aan het draagvlak voor een streng, maar rechtvaardig Europees vreemdelingenbeleid? Zo nee, waarom niet?

Wanneer het illegaal in Griekenland verblijvende vreemdelingen betreft deel ik die mening niet. Terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers en illegale vreemdelingen is een integraal onderdeel van het migratiebeleid en is essentieel voor het draagvlak voor de geloofwaardigheid van het toelatingsbeleid. Mede in deze context is de operatie in gang gezet. De Griekse politie heeft benadrukt dat immigranten met geldige documenten gecontroleerd worden, maar niet gearresteerd worden. Slechts immigranten zonder enige documentatie worden gearresteerd en vastgehouden ter fine van hun uitzetting. Bij vastgehouden vreemdelingen die kenbaar maken wel legaal verblijf te hebben, wordt de verblijfspositie nagetrokken. Indien blijkt van een rechtmatig verblijf wordt de detentie opgeheven.
Ik deel wel de zorg die enkele organisaties, waaronder de UNHCR, hebben uitgesproken dat zich onder de arrestanten eventueel ook potentiële asielzoekers zouden kunnen bevinden, die vanwege de (nog) gebrekkig functionerende Griekse asielprocedure nog niet de kans hebben gehad om asiel aan te vragen.

Vraag 3

Deelt u de conclusie dat Nederland geen gebruik moet maken van de Dublinclaim om asielzoekers terug te sturen naar Griekenland? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid Dublin-eisers in procedure te laten gaan in Nederland? Zo nee, waarom niet?

Bij brief van 10 februari 2011 (19 637, nr. 1397) heb ik uw Kamer laten weten dat er vanuit Nederland geen overdrachten van asielzaken aan Griekenland meer plaatsvinden.

Vraag 4

In hoeverre geeft u, bijvoorbeeld door het beschikbaar stellen van kennis en mankracht, steun aan Griekenland om migratiestromen het hoofd te bieden?

De Europese Commissie en de lidstaten bieden Griekenland de nodige assistentie voor een zo snel en effectief mogelijke implementatie van het nationaal actieplan. Deze assistentie wordt gecoördineerd door het Europees Agentschap voor Asielondersteuning (EASO). Via Frontex wordt samengewerkt tussen de lidstaten op het gebied van grensbewaking en terugkeer. Nederland draagt via deze agentschappen het nodige bij. Ook de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) en UNHCR ondersteunen de Griekse autoriteiten waar mogelijk. Daarbij moet bedacht worden dat Griekenland uiteindelijk zelf eindverantwoordelijk is voor het op orde brengen van de eigen organisatiestructuur op het terrein van grensbewaking, asiel en migratie.

Vraag 5

Bent u bereid om, zo mogelijk te samen met de overige lidstaten van de Europese Unie, er bij de Griekse autoriteiten op aan te dringen dat afgezien wordt van dit soort op klopjachten lijkende acties? Zo nee, waarom niet?

Ik zal het belang van een menswaardige behandeling van de vreemdeling blijven benadrukken, zowel in EU-verband als bilateraal. Daarbij zal ik ook blijven aangeven dat de verbetering van de situatie op het gebied van asiel en migratie in Griekenland essentieel is en dat Nederland Griekenland via Frontex en EASO steun blijft aanbieden bij de implementatie van het nationale actieplan. Tegelijkertijd geldt, als gezegd, dat de primaire verantwoordelijkheid voor het aanbrengen van de verbeteringen bij de Griekse autoriteiten ligt, en dat van hen voortvarendheid wordt verwacht.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Afghaanse familie moet terug»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u zich uw uitspraak herinneren waarin u stelde dat het beleid omtrent 1F-zaken een zaak is voor uw opvolger is, mede ingegeven door het feit dat het Europese Hof zich nog moet uitspreken over dertig van deze zaken en deze uitspraken van invloed zijn op het te voeren 1F-beleid (algemeen overleg over asiel en terugkeer op 20 juni 2012)? Zo ja, wat betekent deze uitspraak voor de wijze waarop u omgaat met 1F-zaken?

Het 1F-beleid is regelmatig onderwerp van discussie geweest. In de rechtspraak is het geldende 1F-beleid herhaaldelijk tot in hoogste nationale instantie aan de orde gesteld en bevestigd. Ook in debatten met de Tweede Kamer is het regelmatig onderwerp van gesprek geweest. Telkens heeft dit erin geresulteerd dat opeenvolgende bewindslieden tot de conclusie zijn gekomen dat het beleid zorgvuldig is en heeft de meerderheid van de Tweede Kamer zich achter het beleid geschaard, zo nog begin juli van dit jaar. Ik zie dan ook geen aanleiding om het beleid aan te passen.
Wat betreft de zaken die voorliggen bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens geldt dat het Hof op individuele basis bekijkt of het aanleiding ziet een voorlopige maatregel te treffen die tot gevolg heeft dat de betreffende vreemdeling voor de duur van de maatregel niet kan worden uitgezet. Aangezien het Hof niet in alle zaken een voorlopige maatregel heeft getroffen en voorts de getroffen maatregelen niet heeft gemotiveerd, kunnen hier geen conclusies aan worden verbonden voor het beleid. Evenmin kunnen hier conclusies aan worden verbonden voor wat betreft de uitkomst van de procedures voor het Hof. Hierbij is ook van belang te beseffen dat het Hof zich enkel zal uitspreken over de vraag of het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden is geschonden. Over de rechtmatigheid van het 1F-oordeel zal het EHRM zich naar verwachting niet uitlaten.
Natuurlijk is het onmogelijk om uit te sluiten dat in de toekomst de situatie kan ontstaan dat het beleid (op onderdelen) aanpassing behoeft. In dat licht, voor zover dit in de toekomst aan de orde zou zijn, heb ik in het algemeen overleg met de Tweede Kamer aangegeven dat dit een zaak is voor de dan verantwoordelijke bewindspersoon.
Mede met het oog op bovenstaande heb ik de burgemeesters laten weten dat er op dit moment geen enkele aanleiding is het 1F-beleid aan te passen. Van opschorten van vertrek van 1F’ers van wie in rechte is komen vast te staan dat er ernstige aanwijzingen zijn dat zij zich schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdrijven en/of misdrijven tegen de menselijkheid is dan ook geen sprake. In het kader van het initiatiefwetsvoorstel Samsom/Voordewind inzake vreemdelingenkinderen heb ik al aangegeven dat ik hecht aan duidelijkheid. Door een uitzettingsstop in te stellen, waarbij zowel de duur, als het perspectief voor de betrokkenen onduidelijk is, wordt juist de onzekerheid vergroot. Dit is niet in het belang van de betrokken vreemdelingen. Het perspectief is terugkeer en ik acht het onwenselijk om zonder enige feitelijke aanleiding bij te dragen aan onduidelijkheid hierover.

Vraag 3

Wat is uw reactie op de brief van 2 juli 2012 van 30 burgemeesters die zijn geconfronteerd met de uitwerking van het 1F-beleid en bij u aandringen om een oplossing te vinden voor de onmogelijke consequenties die nu (zijn) ontstaan als gevolg van het Nederlandse 1F-beleid?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de behandeling van 1F-zaken, mede gezien het dringende verzoek van de burgemeesters, moet worden opgeschort totdat het Europese Hof zich over de voorliggende zaken heeft uitgesproken en uw opvolger en de nieuwe Kamer zich hebben kunnen buigen over het te voeren 1F-beleid? Zo nee, waarom niet en bent u bereid de betreffende families over uw afweging te informeren? Zo ja, bent u bereid de families spoedig te informeren over wat deze beslissing voor hen betekent?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Leers goochelt met uitzetcijfers»?1

Vraag 2

Is het waar dat in ruim de helft van het aantal gedwongen uitzettingen het niet gaat om asielzoekers en dat in een kwart van het aantal gedwongen vertrekken het asielzoekers betreft die daadwerkelijk naar het land van herkomst zijn teruggestuurd?

Vraag 3

Is het waar dat het grote aandeel bij de gedwongen uitzettingen mensen zijn die in feite Nederland nooit zijn binnen gekomen en ook geen asiel wilde aanvragen?

Zoals wordt gerapporteerd in het hoofdstuk Toegang en grensbewaking in de Rapportage Vreemdelingenketen keert een deel van de personen die aan de grens de toegang wordt geweigerd direct terug naar het land van herkomst of een ander land waar toegang is gewaarborgd. In 2011 ging het om 3 250 vertrekkers (bron: KMar/ZHP).
Deze maken ook deel uit van de vertrekcijfers. Zoals aan u gemeld in de brief van 9 april 20102 is op uw verzoek in de vertrekcijfers een verduidelijking ten aanzien van de categorieën van vertrek opgenomen. Vanaf de eerste editie van de Rapportage Vreemdelingenketen van 2009 staat expliciet vermeld dat de terugkeercijfers inclusief de toegangsgeweigerde vreemdelingen waren, met een verwijzing naar het hoofdstuk Toegang en grensbewaking. Dit is sindsdien niet meer in de in de rapportage gewijzigd.
Daarbij is het van belang om op te merken dat ook asielzoekers aan de grens de toegang kan worden geweigerd. In dat geval wordt het asielverzoek in het aanmeldcentrum Schiphol beoordeeld. Bij een eventuele afwijzing van het asielverzoek zal de toegangsweigering in stand blijven en zal de vreemdeling als toegangsgeweigerde Nederland moeten verlaten. Toegangsgeweigerden en asielzoekers zijn derhalve geen exclusieve, elkaar uitsluitende categorieën.

Vraag 4

Waarom heeft u in de jaarlijkse rapportage Vreemdelingenketen geen onderscheid gemaakt tussen mensen die asiel wilden aanvragen en gedwongen moesten vertrekken en mensen die in feite Nederland nooit zijn binnengekomen? Was dit een bewuste keuze? Zo ja, waarom?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het rapport van de Nationale Ombudsman waarin wordt geconcludeerd dat de vreemdelingenbewaring inhumaan is?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat vreemdelingenbewaring een uiterst dwangmiddel is dat zo kort mogelijk moet zijn, zo min mogelijk moet worden toegepast en slechts dan wanneer er uitzicht op terugkeer bestaat? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe verhoudt dit streven zich tot de circa 6 000 asielzoekers die in vreemdelingendetentie verblijven, die hier soms wel langer dan achttien maanden verblijven en bij herhaling worden vastgezet?

Het opleggen van vreemdelingenbewaring is ook in de ogen van het Kabinet een uiterst middel (ultimum remedium) en wordt ook dienovereenkomstig toegepast.
Wanneer door de Nederlandse overheid is bepaald dat rechtmatig verblijf niet (meer) aan de orde is dan dient de vreemdeling Nederland te verlaten. Hierbij staat zelfstandig vertrek voorop. De overheid biedt hierbij ondersteuning aan vreemdelingen die zelfstandig vertrekken. In overleg met de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken zijn deze mogelijkheden vorig jaar nog verder verruimd om zo de zelfstandige terugkeer verder te stimuleren. Voor alle vreemdelingen die kiezen Nederland zelfstandig te verlaten hoeft vreemdelingenbewaring niet toegepast te worden.
Indien een vreemdeling er niet in slaagt om in de verleende vertrektermijn zelfstandig te vertrekken, kan de vreemdeling onder een vrijheidsbeperkende maatregel met intensieve begeleiding door de Dienst Terugkeer en Vertrek (DT&V) verder werken aan zijn zelfstandig vertrek. Indien een vreemdeling echter niet meewerkt aan zelfstandig vertrek kan gedwongen terugkeer aan de orde zijn. Hierbij kan als ultimum remedium uiteindelijk ook vreemdelingbewaring aan de orde zijn.
Dat vreemdelingenbewaring als ultimum remedium wordt ingezet is tevens gewaarborgd doordat de vreemdeling dit bij toetsing van de inbewaringstelling aan de rechter kan voorleggen. Daarbij beoordeelt de rechter tevens of met een minder ingrijpende maatregel had kunnen worden volstaan.
Wanneer de maatregel van bewaring is opgelegd, blijft overigens de mogelijkheid bestaan om bijvoorbeeld door tussenkomst van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) te werken aan zelfstandige terugkeer.
Voordat vreemdelingenbewaring wordt opgelegd, wordt op individueel niveau bepaald of met minder ingrijpende maatregelen kan worden volstaan. Om de mogelijkheden te verruimen zijn in 2012 vier pilots gestart die een alternatief moeten zijn voor het opleggen van vreemdelingenbewaring. Deze alternatieven zijn:
Bij brief van 22 december 20112 heeft de minister voor Immigratie, Integratie en Asiel uw Kamer hierover geïnformeerd. Deze pilots zullen begin 2013 worden geëvalueerd. In deze evaluatie zullen de aanbevelingen van de Nationale ombudsman zo veel als mogelijk worden betrokken. Op basis van die evaluatie zal worden bepaald welke pilots kunnen worden voortgezet en eventueel in beleid kunnen worden omgezet. Voor sommige pilotprojecten geldt dat deze op onderdelen reeds succesvol zijn. Voor die projecten wordt bekeken of deze in dit stadium in kwantiteit verder kunnen worden uitgebreid en vooruitlopend op de evaluatie reeds kan worden besloten deze aanpak ook na de pilotfase te continueren.
Naast bovenstaande pilots is ook het beleid voor het in vreemdelingenbewaring plaatsen van alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s) gewijzigd. De kern van het nieuwe beleid is dat bewaring van amv’s als hoofdregel niet meer plaatsvindt en als uitzondering alleen nog mogelijk is als er sprake is van één of meer van onderstaande bijzondere omstandigheden:
Amv's die op grond van deze beleidswijziging niet meer in bewaring kunnen worden gesteld, worden onder voogdijschap van Nidos ondergebracht in bestaande COA voorzieningen voor amv's.
Vorenstaande bevestigt dat vreemdelingenbewaring alleen wordt toegepast als er geen andere, minder ingrijpende instrumenten voorhanden zijn waarmee hetzelfde doel kan worden bereikt. Daarbij zijn door het huidige kabinet stappen gezet om vreemdelingenbewaring nog meer dan voorheen te voorkomen en hiervoor alternatieven te bieden.
De totale instroom in vreemdelingenbewaring in 2011 bedroeg circa 6 100 vreemdelingen. De gemiddelde bezetting in 2011 bedroeg circa 1 240 personen. Het betreft hier naast uitgeprocedeerde asielzoekers andere vreemdelingen die geen (langer) recht hebben om zich op Nederlands grondgebied te bevinden. Voor meer dan de helft van de vreemdelingen die in 2011 in vreemdelingenbewaring verbleven, geldt dat de verblijfsduur in vreemdelingenbewaring korter was dan drie maanden.
Hierbij moet aangetekend worden dat de vreemdeling de duur van zijn verblijf in vreemdelingenbewaring in principe zelf in de hand heeft.

Vraag 3

Wat is uw reactie op de constatering dat vreemdelingen in detentie in geestdodende omstandigheden verblijven? Is deze bevinding een gevolg van uw wens om het detentiebeleid te versoberen?

Vraag 4

Hoe beoordeelt u de conclusie dat detentiecentra wel proberen om de omstandigheden te verbeteren, maar dat het tempo te laag is? Wat gaat u eraan doen om in een hoger tempo werk te maken van een meer menswaardige opvang?

Vreemdelingenbewaring wordt in Nederland alleen ter fine van vertrek ingezet. Met het regime in vreemdelingenbewaring wordt derhalve met name beoogd eraan bij te dragen dat de vreemdeling zoveel mogelijk in de gelegenheid wordt gesteld om tijdens de bewaring materieel en emotioneel die zaken te regelen, die nodig zijn met het oog op het vertrek uit Nederland. Arbeid en onderwijs maken geen deel uit van het dagprogramma. Naar de mening van de Nationale ombudsman – die zich daarbij met name heeft gebaseerd op eerder verschenen rapporten van andere instanties en belevingsonderzoek van vreemdelingen in detentie- heeft het niet structureel aanbieden van arbeid en onderwijs tot gevolg dat vreemdelingen in geestdodende omstandigheden moeten verblijven. Het kabinet is echter van mening dat vreemdelingenbewaring zich niet leent voor activiteiten die zijn gericht op het aanleren of onderhouden van (arbeids)vaardigheden met het oog op resocialisatie in de Nederlandse samenleving. Om het gebrek aan arbeid en onderwijs te compenseren worden in de detentiecentra extra inhoudelijke activiteiten aangeboden.

Vraag 5

Deelt u de mening dat alternatieven voor vreemdelingenbewaring de voorkeur genieten boven vreemdelingendetentie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, waarom wilt u eerst de evaluatie afwachten voordat u op zoek gaat naar meer volwaardige alternatieven, zoals de Nationale Ombudsman bepleit?

Anders dan de Nationale ombudsman zijn wij van mening dat er geen sprake is van mensonwaardige detentieomstandigheden in detentiecentra. Het is onvermijdelijk dat in het kader van de vreemdelingenbewaring de beveiligings- en beheersmaatregelen worden getroffen die inherent zijn aan de uitvoering van een vrijheidsbenemende maatregel. Op het terrein van het regime in de detentiecentra zijn onder het vorige en het huidige Kabinet diverse maatregelen getroffen om het bestuursrechtelijk karakter van de maatregel te benadrukken. Zo zijn of worden binnenkort tijdelijke detentiefaciliteiten afgestoten en vervangen door permanente capaciteit met moderne voorzieningen. Zoals eerder aan uw Kamer gemeld is onder andere de bezoektijd per week verdubbeld van één tot twee uur en is het mogelijk gemaakt om ook in het weekend bezoek te ontvangen. Verder is het activiteitenprogramma met vier uur per week extra inhoudelijke activiteiten uitgebreid. Met het oog op de oriëntatie op terugkeer naar het land van herkomst zijn in twee detentiecentra pilots gehouden waardoor beperkt en met veiligheidsmaatregelen omgeven toegang tot internet wordt geboden. Waar met het oog op het doel van de maatregel – het beschikbaar houden van de vreemdeling voor zijn vertrek – aanpassingen wenselijk zijn, zullen deze worden doorgevoerd. Dat is een doorlopend proces.

Vraag 1

Bent u bekend met de uitspraak van Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 31 juli 2012 inzake de verblijfsstatus van een Somalische vluchteling waarin de Afdeling van oordeel is dat de mate van verwestering dient te worden betrokken in de beoordeling (201200969/1/V2)? Zo ja, wat betekent deze uitspraak voor het Nederlandse asielbeleid?

Ja, ik ben bekend met de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling). Deze uitspraak ziet enkel op vreemdelingen afkomstig uit Zuid- en Centraal-Somalië omdat Al-Shabaab in overige delen van Somalië (Somaliland en Puntland) niet de feitelijke macht heeft. In mijn huidige beleid toets ik, conform de uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in de zaak Sufi en Elmi, waaraan ook de Afdeling refereert, of zij voldoende ervaring hebben met leven onder de regels van Al-Shabaab om zich opnieuw in hun land van herkomst te kunnen handhaven. In mijn brief van heden aan de Tweede Kamer heb ik toegelicht hoe verwestersing een plek krijgt in mijn beleid.
Deze toets kan overigens eerst aan de orde komen indien de herkomst uit Zuid- en en Centraal-Somalië geloofwaardig is bevonden en de vreemdeling ervaring heeft met leven onder de regels van Al-Shabaab. Immers, in zaken waar de afkomst uit Zuid- en Centraal-Somalië geloofwaardig wordt bevonden en de persoon geen ervaring heeft met het leven onder de regels van Al-Shabaab, wordt al geoordeeld dat de persoon zich niet kan handhaven onder Al-Shabaab. Dit geldt voor personen die al voor de komst van Al-Shabaab uit Somalië zijn vertrokken en voor hen die uit een gebied afkomstig zijn waar Al-Shabaab geen macht had, maar wel terugkeren of reizen door een gebied waar Al-Shabaab (inmiddels) de macht heeft. In die gevallen waarin niet geloofwaardig is dat de vreemdeling afkomstig is uit Zuid- en Centraal-Somalië, is een artikel 3 EVRM-risico bij terugkeer vanwege Al-Shabaab op voorhand niet aannemelijk. Voor asielzoekers die recent zijn vertrokken geldt dat zij ervaring kunnen hebben met het leven onder de regels van Al-Shabaab. Zij zullen vaak nog niet verwesterd zijn.
Vreemdelingen die menen dat deze uitspraak betekenis voor hen heeft staat het vrij een nieuwe asielaanvraag in te dienen. Dit kan dus alleen zinvol zijn als niet betwist wordt dat zij afkomstig zijn uit Zuid- en Centraal-Somalië en wanneer de eerdere aanvraag is afgewezen omdat zij ervaring hebben met het leven onder de regels van Al-Shabaab. De uitgebreidere toets zal overigens niet betekenen dat in alle gevallen alsnog een vergunning wordt verleend. De Afdeling geeft ook aan dat het enkele verblijf van de vreemdeling in Nederland niet hoeft te betekenen dat deze daarmee dermate is verwesterd dat niet langer kan worden verwacht dat hij zich zal kunnen handhaven onder Al-Shabaab.
De toets aan «verwestersing» – die betrokken wordt bij de vraag of de persoon zich kan handhaven onder Al-Shabaab – is slechts van belang voor zaken waarin er sprake is van terugkeer naar een gebied waar Al-Shabaab de feitelijke macht heeft en «verwestering» een risicofactor vormt. De toets is dus niet aan de orde voor asielzoekers die uit andere gebieden in Somalië afkomstig zijn.
U vraagt naar aantallen vluchtelingen uit Somalië en een verdere uitsplitsing daarvan. Wanneer blijkt dat een vreemdeling vluchteling is, zal dat in het algemeen leiden tot vergunningverlening en is deze uitspraak over verwestersing verder niet van belang.
Ik begrijp uw vraag dan ook zo dat u wilt weten voor hoeveel Somalische vreemdelingen, die thans niet in het bezit zijn van een verblijfsvergunning, deze uitspraak kan betekenen dat op grond van verwestersing een vergunning zou moeten worden verleend. Zoals ik in mijn brief van heden aan uw Kamer heb uiteengezet, zal de toetsing aan «verwestersing» voor Somaliërs individueel plaatsvinden. Ik kan u dan ook geen aantal geven van het aantal Somalische vreemdelingen op wie deze uitspraak betrekking heeft.

Vraag 2

Hoeveel Somalische vluchtelingen verblijven er momenteel in Nederland? Hoeveel van hen zijn er verwesterd? Hoeveel van hen zijn vrouw of minderjarig? Wat betekent deze uitspraak voor andere Somalische vluchtelingen die mogelijk verwesterd zijn en daarom risico lopen onder de aandacht van Al Shabaab te komen? Bent u bereid met verwestering als factor naar deze soortgelijke gevallen te kijken? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kent u de uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in rechtsoverweging 275 van het arrest van 28 juni 2011 dat Somaliërs, die moeten reizen door Al Shabaab gecontroleerd gebied, een groter risico lopen onder de aandacht van Al Shabaab te komen als zij zo lang uit het land zijn weggeweest dat zij verwesterd zijn? Op welke wijze gaat u dit beoordelen voor soortgelijke gevallen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Bent u bereid te onderzoeken in welke andere landen de mate van verwestering risico's met zich meebrengt vergelijkbaar met Somalië? Zo nee, waarom niet?

De vaststelling dat «verwestersing» mogelijk risico’s met zich mee brengt voor Somaliërs die moeten terugkeren naar, of reizen door, een gebied waar Al-Shabaab de feitelijke macht heeft, is gebaseerd op informatie over de situatie in Somalië. Mijn landgebonden asielbeleid baseer ik altijd op informatie over de situatie in een land of gebied, die beschreven is in ambtsberichten van de minister van Buitenlandse Zaken en overige bronnen. Indien zou blijken dat ook in een ander land of gebied «verwestersing» tot risico’s leidt bij terugkeer, komt dit tot uiting in mijn landgebonden asielbeleid. In het landenbeleid voor Afghanistan is verwestersing opgenomen als criterium voor de toetsing of van schoolgaande meisjes mag worden verwacht dat zij terugkeren, gelet op de psychosociale druk die dit met zich kan meebrengen. Het gaat daarbij niet om artikel 3 EVRM-risico’s. Uiteraard zal ik steeds opnieuw de situatie in ieder asielherkomstland beoordelen op basis van nieuw verschenen ambtsberichten.

Vraag 5

Bent u bereid om vluchtelingen uit andere landen, waarin de mate van verwestering soortgelijke risico's met zich meebrengt als in Somalië ( Irak, Afghanistan enz.), opnieuw te beoordelen op deze grond? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Wat betekent de uitspraak van Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State voor het toekomstperspectief van gewortelde Somalische asielkinderen in Nederland? Deelt u de mening dat deze uitspraak als gevolg heeft dat gewortelde Somalische asielkinderen in aanmerking horen te komen voor verblijfsstatus? Zo nee, waarom niet?

Zoals ik in het antwoord op vraag 1, 2 en 3 heb aangegeven, heeft de uitspraak slechts consequenties voor vreemdelingen van wie is vastgesteld dat zij afkomstig zijn uit Zuid- en Centraal-Somalië en van wie het asielverzoek is afgewezen met als motivering dat zij zich kunnen handhaven onder Al-Shabaab. Als zij een nieuwe asielaanvraag indienen, zal het element «verwestersing» alsnog worden meegewogen in de nieuwe beoordeling. Dit is iets anders dan «worteling», immers het gaat om risico’s die iemand loopt bij terugkeer en niet om worteling in de Nederlandse maatschappij.

Vraag 7

Deelt u de mening dat de uitspraak het nut en de noodzaak onderstreept van een structurele oplossing voor minderjarige asielkinderen die verwesterd zijn, conform een Kinderasielwet of een kinderpardon? Zo ja, welke maatregelen gaat u treffen? Zo nee, waarom niet?

Nee, deze mening deel ik niet. Immers, niet in alle landen vormt «verwestersing» een risico bij terugkeer en moet dientengevolge asielbescherming worden verleend.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat het asielbeleid voor Somaliërs moet worden herzien?1

Uiteraard geef ik invulling aan de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling). De uitspraak ziet enkel op vreemdelingen afkomstig uit Zuid- en Centraal-Somalië, omdat Al-Shabaab in overige delen van Somalië (Somaliland en Puntland) niet de feitelijke macht heeft. In mijn huidige beleid toets ik, conform de uitspraak van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in de zaak Sufi en Elmi waaraan ook de Afdeling refereert, of zij voldoende ervaring hebben met leven onder de regels van Al-Shabaab om zich opnieuw in hun land van herkomst te kunnen handhaven. In mijn brief van heden aan de Tweede Kamer heb ik toegelicht hoe verwestersing een plek heeft gekregen in mijn beleid.
Deze toets kan overigens eerst aan de orde komen indien de herkomst uit Zuid- en Centraal-Somalië geloofwaardig is bevonden en de vreemdeling ervaring heeft met leven onder de regels van Al-Shabaab. Immers, in zaken waar de afkomst uit Zuid- en Centraal-Somalië geloofwaardig wordt bevonden en de persoon geen ervaring heeft met het leven onder de regels van Al-Shabaab, wordt al geoordeeld dat de persoon zich niet kan handhaven onder Al-Shabaab. Dit geldt voor personen die al voor de komst van Al-Shabaab uit Somalië zijn vertrokken en voor hen die uit een gebied afkomstig zijn waar Al-Shabaab geen macht had, maar wel terugkeren of reizen door een gebied waar Al-Shabaab (inmiddels) de macht heeft. In die gevallen waarin niet geloofwaardig is dat de vreemdeling afkomstig is uit Zuid- en Centraal-Somalië, is een artikel 3 EVRM-risico bij terugkeer vanwege Al-Shabaab op voorhand niet aannemelijk. Voor asielzoekers die recent zijn vertrokken, geldt dat zij ervaring kunnen hebben met het leven onder de regels van Al-Shabaab. Zij zullen vaak nog niet verwesterd zijn.
Vreemdelingen die menen dat deze uitspraak betekenis voor hen heeft staat het vrij een nieuwe asielaanvraag in te dienen. Dit kan dus alleen zinvol zijn als niet betwist wordt dat zij afkomstig zijn uit Zuid- en Centraal-Somalië en wanneer de eerdere aanvraag is afgewezen omdat zij ervaring hebben met het leven onder de regels van Al-Shabaab. De uitgebreidere toets zal overigens niet betekenen dat in alle gevallen alsnog een vergunning wordt verleend. De Afdeling geeft ook aan dat het enkele verblijf van de vreemdeling in Nederland niet hoeft te betekenen dat deze daarmee dermate is verwesterd dat niet langer kan worden verwacht dat hij zich zal kunnen handhaven onder Al-Shabaab.

Vraag 2

Welke consequenties heeft deze uitspraak voor de Somaliërs die al lange tijd in Nederland verblijven en daarom bij terugkeer meer kans hebben om onder de aandacht van Al Shabaab te komen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de meeste Somaliërs buiten hun schuld om niet terug kunnen keren wanneer Al Shabaab aan de macht is en de levensgevaarlijke situatie in hun land gehandhaafd blijft?

Nee, die mening deel ik niet. Aan Somaliërs ten aanzien van wie wordt geoordeeld dat zij gevaar lopen bij terugkeer naar Somalië, hetzij van de zijde van Al-Shabaab hetzij om andere redenen, wordt immers bescherming verleend. Van hen wordt niet verwacht dat zij terugkeren naar Somalië. Voor de Somaliërs ten aanzien van wie in de asielprocedure is vast komen te staan dat zij geen gevaar lopen, wordt wel verwacht dat zij terugkeren. Hoewel op dit moment gedwongen terugkeer naar Somalië niet mogelijk is, is zelfstandige terugkeer naar Somalië mogelijk.

Vraag 4

Zal door de Dienst Terugkeer en Vertrek per Somalische vreemdeling worden onderzocht of een buitenschuldprocedure moet worden gestart? Zo nee, waarom niet?

Omdat zelfstandige terugkeer mogelijk is, wordt terugkeer enkel gevergd als dit voor de vreemdeling veilig is. Het buitenschuldbeleid ziet niet op situaties waarin terugkeer onveilig is, omdat in die gevallen asielbescherming wordt verleend. Het gebruikelijke buitenschuldbeleid geldt vanzelfsprekend ook voor Somaliërs, die kunnen aantonen dat zij buiten hun schuld niet kunnen terugkeren. Nu zelfstandige terugkeer naar Somalië mogelijk is en in de praktijk ook plaatsvindt, is er geen aanleiding om standaard een buitenschuldprocedure te starten voor Somaliërs.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de Somalische vreemdelingen opvang moeten krijgen nu in rechte is komen vast te staan dat ze niet kunnen worden uitgezet?

Nee. Het uitgangspunt van het beleid is dat asielzoekers wier verzoek is afgewezen zelf verantwoordelijk zijn voor hun vertrek. Zelfstandig vertrek naar Somalië is mogelijk. De omstandigheid dat gedwongen terugkeer momenteel niet mogelijk is, maakt niet dat er een recht op opvang of onderdak ontstaat, anders dan conform het gebruikelijke beleid. Vreemdelingen die menen dat de uitspraak waarnaar vraag 1 verwijst betekenis voor hen heeft, staat het vrij een nieuwe asielaanvraag in te dienen. In het geval een nieuwe asielaanvraag kansrijk blijkt en niet in de Algemene Asielprocedure in het aanmeldcentrum wordt afgewezen, ontstaat in beginsel voor de betreffende vreemdeling ook een hernieuwd recht op opvang.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Boze Somaliërs bivakeren bij IND»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat deze uitgeprocedeerde Somaliërs helemaal niet in de positie zijn om onterechte eisen te stellen over hun verblijf? Zo nee, waarom niet?

Nederland heeft een zorgvuldige asielprocedure, met de bijbehorende juridische waarborgen. Als in deze procedure is vastgesteld dat de vreemdeling niet in aanmerking komt voor bescherming kan de vreemdeling ervoor kiezen opnieuw een aanvraag in te dienen. Demonstreren om opvang en/of een verblijfsvergunning af te dwingen is niet de geëigende weg. Dit is ook aan de groep medegedeeld.

Vraag 3

Kunt u, ten einde te voorkomen dat deze Somaliërs door ons land gaan zwerven, zorgen dat deze groep achter de tralies belandt of, beter nog, uitgezet wordt naar een buurland van Somalië?

Op dit moment is gedwongen uitzetting naar Somalië niet mogelijk. Teneinde vreemdelingendetentie te kunnen opleggen is zicht op uitzetting nodig. Bij gebrek aan mogelijkheden tot gedwongen uitzetting is vreemdelingendetentie ook niet aan de orde. Ik blijf uiteraard de mogelijkheden van gedwongen uitzetting naar alle delen van Somalië onderzoeken en zal daarover, waar nodig, afspraken maken met de autoriteiten. Uitzetting naar een buurland is slechts mogelijk indien een vreemdeling daar door de autoriteiten wordt toegelaten, bijvoorbeeld omdat hij daar voor zijn vertrek langdurig heeft verbleven.
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft recent een uitspraak gedaan over reizen door de stad Mogadishu.2 Deze uitspraak had betrekking op gedwongen terugkeer. Dit betekent dat van Somalische vreemdelingen, na afwijzing van hun asielverzoek, nog steeds verwacht wordt dat zij zelfstandig vertrekken. De situatie in Mogadishu en andere delen van Somalië is niet statisch. Voor wat betreft de verdere ontwikkeling van de veiligheidssituatie in Mogadishu en Zuid- en Centraal-Somalië wacht ik het nieuwe ambtsbericht van de Minister van Buitenlandse Zaken af dat naar verwachting in november dit jaar zal verschijnen.

Vraag 4

Op welke termijn gaat u het gedoe met deze groep Somaliërs nu eens krachtdadig aanpakken en zorgen dat zij in ieder geval ons land verlaten?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Kent u het bericht «Syrische asielzoekers eisen duidelijkheid»?1 Wat is uw reactie op dit bericht?

Ja, ik ken het bericht. Ik kan me voorstellen dat de zorgwekkende situatie in Syrië gevolgen heeft voor de gemoedstoestand van de betrokken Syrische asielzoekers. Op 3 augustus jl. heb ik uw Kamer geïnformeerd over de wijze waarop ik het landgebonden asielbeleid ten aanzien van Syrië heb vormgegeven. Hiermee zullen deze Syrische asielzoekers spoedig de door hen gevraagde duidelijkheid over hun verblijfsstatus krijgen.
Ik heb u geschreven dat het uitgangspunt een individuele beoordeling blijft. Daarbij vormen de in het ambtsbericht beschreven grootschalige en ernstige mensenrechtenschendingen van de zijde van de Syrische autoriteiten aanleiding om bij terugkeer een reëel risico op schending van artikel 3 EVRM aan te nemen voor Syrische asielzoekers waarbij niet uit het asielrelaas blijkt dat zij actief aanhanger zijn van het huidige Syrische regime. Behoudens de gebruikelijke contra-indicaties kunnen deze asielzoekers in aanmerking komen voor een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd op grond van artikel 29, onder b van de Vreemdelingenwet. Volgens jurisprudentie van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State is het materiële toepassingsgebied van artikel 29, onder b van de Vreemdelingenwet niet anders dan het materiële toepassingsgebied van artikel 15 van de Richtlijn 2004/83/EG (Definitierichtlijn).

Vraag 2

Bent u bereid, gelet op de verschrikkelijke situatie in Syrië, deze Syrische asielzoekers als groep in aanmerking te laten komen voor een asielvergunning? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat toepassing van artikel 15 van de Richtlijn 2004/83/EG van de Raad van 29 april 2004 inzake minimumnormen voor de erkenning van onderdanen van derde landen en staatlozen als vluchteling of als persoon die anderszins internationale bescherming behoeft en de inhoud van de verleende bescherming (Definitierichtlijn) aan de orde is voor deze groep Syrische asielzoekers? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 4

Welke inspanningen worden verricht om te voorkomen dat door onzekerheid over verblijf Syrische asielzoekers in hongerstaking zullen gaan?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 5

Bent u bereid deze vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden om de onzekerheid waarin deze Syrische asielzoekers verblijven weg te nemen?

Zie antwoord vraag 1.