Open Kamerbeta

Kamervragen

Titel
Status
Indiener (persoon)
Indiener (partij)
4041 kamervragen gevonden
beantwoord onbeantwoord uitgesteld
Alle
9 oktober 2013 - 6 november 2013
Orgaanhandel in China
Harry van Bommel
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. China «murdering Falun Gong members for organ harvesting», http://www…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de aanhoudende beschuldigingen dat Falun Gong beoefenaars in China zijn gedood voor de handel in organen?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u dergelijke beschuldigingen?

    Het kabinet is bekend met rapporten over Falun Gong beoefenaars die slachtoffer zijn van orgaanhandel en is bezorgd over hun behandeling door de Chinese autoriteiten. Onafhankelijke verificatie of bevestiging van dit soort berichten is tot op heden echter niet mogelijk gebleken.

  • Vraag 3

    Kunt u aangeven hoe de wetgeving en de bestaande praktijk van orgaanhandel in China zich verhouden tot internationale normen hieromtrent?

    De Chinese overheid erkent het probleem van illegale orgaanhandel. In 2007 is nationale regelgeving aangenomen die expliciet gedwongen orgaandonatie en orgaanhandel strafbaar stelt. Volgens de Chinese autoriteiten is deze wet opgesteld met steun van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) om de wetgeving in lijn te brengen met internationale normen. Echter, Nederland en de EU blijven bezorgd over de implementatie van de regelgeving en de geheimzinnigheid rondom de statistieken van orgaantransplantaties, waardoor onduidelijkheid bestaat over de afkomst van organen. Er zijn vermoedens dat er nog steeds een handel in illegaal verkregen organen bestaat.

  • Vraag 4

    Bent u bereid deze kwestie te agenderen voor de Universal Periodic Review later deze maand waarin de mensenrechtensituatie in China centraal staat? Indien neen, waarom niet?

    In de Nederlandse interventie tijdens China’s tweede Universal Periodic Review (22/10) zijn Falun Gong en orgaanhandel niet aan de orde gekomen. Nederland heeft gekozen, vanwege de beperkte tijd voor de interventie, zich te richten op twee prioritaire onderwerpen, in lijn met de mensenrechtennota «Respect en recht voor ieder mens»: het bevorderen en beschermen van mensenrechtenorganisaties en het tegengaan van discriminatie op basis van geslacht, seksuele voorkeur, etnische- en religieuze gronden of gezondheidsredenen. Nederland en de EU zullen op andere wijze bij de Chinese autoriteiten aandacht blijven vragen voor de Falun Gong en de orgaanhandel, zoals bijvoorbeeld tijdens de bilaterale mensenrechtenconsultaties of de EU-China mensenrechtendialoog.

9 oktober 2013 - 18 november 2013
Het bericht “Geen strafrechtelijk onderzoek naar uitspraken over Volkel”
Geert Wilders (PVV), Lilian Helder (PVV), Raymond de Roon (PVV)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Jeanine Hennis-Plasschaert (minister defensie) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.om.nl/algemene_onderdelen/uitgebreid_zoeken/@161592/strafr…
  • Vraag 1

    Kent u het bericht «Geen strafrechtelijk onderzoek naar uitspraken over Volkel»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Klopt het bericht, waaruit blijkt dat er geen aangifte is gedaan naar aanleiding van de uitlatingen die zijn gedaan door de oud-bewindslieden de heer R.F.M. Lubbers en de heer A.A.M. van Agt omtrent de aanwezigheid van kernwapens op Vliegbasis Volkel? Zo nee, wanneer en door wie is er aangifte van het bovenstaande gedaan? Zo ja, waarom is er vanuit de overheid, wiens belang zou zijn geschonden door de bovenstaande uitlatingen, geen aangifte gedaan?

    Tegen de heer R.F.M. Lubbers en de heer A.A.M. van Agt is geen aangifte gedaan. Het klopt dat het Openbaar Ministerie niet kan beoordelen of sprake is van openbaarmaking van een staatsgeheim. In NAVO-verband is overeengekomen dat niet wordt ingegaan op afspraken die verband houden met aantallen en locaties van op bondgenootschappelijk grondgebied aanwezige kernwapens.

  • Vraag 3

    Klopt het bericht dat volgens het Openbaar Ministerie het niet mogelijk is om te kunnen beoordelen of sprake is van openbaarmaking van een staatsgeheim, omdat vanuit de overheid geen mededelingen worden gedaan over de mogelijke aanwezigheid van kernwapens op haar grondgebied, dan wel bondgenootschappelijk grondgebied?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Deelt u de mening dat de artikelen 98 Wetboek van Strafrecht (schending staatsgeheim) en 272 Wetboek van Strafrecht (schending ambtsgeheim) een lege huls worden, omdat vervolging niet mogelijk blijkt te zijn vanwege het ontbreken van relevante informatie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, deelt u dan de mening dat de overheid door het achterhouden, c.q. beschermen, van de benodigde informatie, er zelf voor zorgt dat vervolging van de heren R.F.M. Lubbers en A.A.M. van Agt niet mogelijk is? Zo nee, waarom niet?

    Nee. Het openbaar ministerie vervolgt met enige regelmaat personen voor het schenden van een staatsgeheim of ambtsgeheim. Hieruit blijkt dat er in de praktijk wel degelijk omstandigheden zijn waarin deze artikelen kunnen worden toegepast, en dat deze artikelen hun functie hebben.

  • Vraag 5

    Met welke bondgeno(o)t(en) zijn afspraken gemaakt over aantallen en locaties van op bondgenootschappelijk gebied aanwezige kernwapens? Wanneer, op welke wijze en in welke bewoordingen zijn die afspraken vastgelegd? Bent u van oordeel dat die afspraken een staatsgeheim inhouden en/of een staatsgeheim toedekken?

    Zie antwoord vraag 2.

9 oktober 2013 - 18 november 2013
De omstandigheden van Rohingya-vluchtelingen in Thaise detentiecentra
Sjoerd Sjoerdsma (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.channel4.com/news/rohingya-kept-crammed-into-filthy-cages-…
2. http://www.aljazeera.com/video/asia-pacific/2013/09/20139121543588023…
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de reportage «Rohingya people crammed in filthy cages in Thailand» van het Britse Channel 4 News?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het onwenselijk is dat Rohingya-vluchtelingen onder onmenselijke en onveilige omstandigheden in Thaise detentiecentra worden vastgehouden terwijl Nederland geld geeft voor de opvang in vluchtelingenkampen aan de grens met Birma/Myanmar? Wat vindt u van het feit dat sinds halverwege 2012 veel Rohingya-vluchtelingen de door Nederland ondersteunde vluchtelingenkampen niet kunnen bereiken? Bent u bereid te onderzoeken hoe ook Rohingya-vluchtelingen deze kampen kunnen bereiken?

    Ja, het kabinet deelt uw mening. Het is onwenselijk dat mannelijke Rohingya-vluchtelingen in Thaise detentiecentra worden vastgehouden. Detentiecentra zijn niet voor opvang van vluchtelingen bedoeld. Rohingya vrouwen en kinderen worden overigens wel in de daarvoor bedoelde opvangcentra opgevangen.
    Nederland geeft een bijdrage aan vluchtelingkampen in de grensstreek van Thailand voor de opvang van vluchtelingen uit Zuidoost Birma. Deze bijdrage is niet specifiek bedoeld voor Rohingya-vluchtelingen. De opvang van Rohingya-vluchtelingen in de genoemde kampen blijkt vooralsnog niet mogelijk. Rohingya’s worden door de Thaise autoriteiten namelijk niet als vluchtelingen erkend en mede daarom wordt hen geen toegang verleend tot deze kampen.

  • Vraag 3

    Bent u bereid om de Thaise autoriteiten aan te sporen om de omstandigheden in de detentiecentra te verbeteren en te komen met concrete plannen voor de hervestiging van de Rohingya?

    Via de Europese Unie zijn de Thaise autoriteiten aangespoord om de omstandigheden in de detentiecentra te verbeteren. Met steun van de Europese Unie werkt de Thaise overheid momenteel aan verbetering van de omstandigheden in verschillende detentiecentra.
    Bij de keuze voor hervestigingsmissies in 2014, is niet gekozen voor personen uit Birma, omdat er voor Nederland wereldwijd andere prioriteiten zijn voor hervestiging.

  • Vraag 4

    Wat is het resultaat van de in juni 2013 door de Europese Unie toegekende noodhulp van € 200.000 inzake de verbetering van omstandigheden van Rohingya in Thaise detentiecentra en welzijnscentra?

    De toegekende noodhulp van de Europese Unie voor de verbetering van de omstandigheden in detentie- en welzijnscentra draagt bij aan:
    (Per oktober 2013 zitten er ongeveer 1.360 mensen vast op 35 verschillende locaties. Dit betreft ongeveer 900 mannen in 14 detentiecentra, 400 mannen op politiebureaus en 60 vrouwen en kinderen in welzijnscentra.)

  • Vraag 5

    Bent u op de hoogte van het feit dat Rohingya-vluchtelingen op grote schaal slachtoffer zijn van Thaise mensenhandelaren?2 Bent u van plan dit probleem aan de orde te stellen, hetzij in bilateraal overleg met Thailand hetzij via een EU-dialoog met Thailand?

    Ja. De meeste in Thailand gedetineerde Rohingya zijn met hulp van (Thaise, Birmese, Maleisische en Rohingya) mensenhandelaren per boot aangekomen of onderschept voor de kust.
    Vele Rohingya hebben uit economische oogpunt Maleisië als doel, mede omdat dat een land met veel moslims is. Zij zijn daar echter niet welkom. Aangezien het moeilijk blijkt te zijn op andere manieren in Maleisië te komen, trachten Rohingya’s via mensenhandelaren alsnog hun doel te bereiken. Dit mislukt vaak en leidt vervolgens tot detentie in Thailand.
    Via de Europese Unie bestaat op het hoogste niveau aandacht voor dit probleem. Bij het officiële bezoek van de voorzitter van de Europese Commissie Barroso vorig jaar aan Thailand stond dit punt op de agenda tijdens overleg met Premier Yingluck. Ook in maart van dit jaar, bij het bezoek van Premier Yingluck aan Brussel, is door Barroso en HV Ashton aandacht gevraagd voor de situatie van vluchtelingen en mensenhandel in Thailand.

4 oktober 2013 - 13 november 2013
Jonge criminelen die zich tot zware criminelen ontwikkelen
Ahmed Marcouch (PvdA)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Trouw, 3 oktober 2013
  • Vraag 1

    Kent u de berichten «Jeugdbende kweekt zware criminelen», «Drugsbaas ben ik nog niet, maar wie weet...» en «Machtige families beheersen de straat»?1

    Ja, ik ken deze berichten. Zij gaan over een casusonderzoek naar drie criminele jeugdgroepen uit het einde van de vorige eeuw. Dit casusonderzoek is in opdracht van het Programma Politie & Wetenschap2 uitgevoerd.

  • Vraag 2

    Behoren de in het eerste artikel genoemde drie genoemde criminele jeugdgroepen tot de 89 criminele jeugdgroepen waar u uw aanpak van criminele jeugdgroepen op hebt gericht?

    Nee. De leden van de drie onderzochte jeugdgroepen behoren niet tot de 89 criminele jeugdgroepen. Deze drie onderzochte criminele jeugdgroepen waren in de jaren negentig actief in Amsterdam, Utrecht en Dordrecht.
    De onderzochte criminele jeugdgroep in Amsterdam is door politie, OM en gemeente jarenlang aangepakt. De groep werd op sommige momenten afgeschaald naar overlastgevende of hinderlijke groep als leden van de groep waren opgepakt. Sommige van de overige leden zijn overgegaan naar een andere jeugdgroep. De nieuwe groep is vervolgens ook weer aangepakt door politie, OM en gemeente. Individuele leden van de oorspronkelijke groep zijn jaren later nog wel teruggevonden in politiesystemen.
    De onderzochte criminele jeugdgroep in Utrecht is eveneens aangepakt door de autoriteiten. De onderzoekers stellen dat anno 2012 de jeugdgroep bestaat uit jongere broertjes, neefjes en buurjongens van de oorspronkelijke leden. Ook deze nieuwe groep wordt aangepakt door politie, OM en gemeente. Een paar van deze oorspronkelijke groepsleden zijn jaren later teruggevonden in politiesystemen voor onder andere inbraken. De onderzoekers stellen dat zij niet kunnen worden aangeduid als topcrimineel; het zijn eerder veelplegers.
    Ook de onderzochte criminele jeugdgroep in Dordrecht is aangepakt door politie, OM en gemeente. De criminele jeugdgroep is niet meer actief. De onderzoekers stellen ook hier dat andere jeugdgroepen in Dordrecht familierelaties hebben met oud-leden van de onderzochte criminele jeugdgroep. Ook hier is een aantal individuele leden van de onderzochte groep jaren later terug te vinden in politiesystemen.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat als slechts één op de drie leden van een criminele jeugdgroep op het rechte pad komt dat daarmee de aanpak van die criminele jeugdgroep is mislukt? Zo nee, waarom niet?

    In het casusonderzoek constateert men dat een derde van de 89 leden van de drie onderzochte criminele jeugdgroepen uit de negentiger jaren van de vorige eeuw, uiteindelijk op het rechte pad is gekomen en gebleven. Dat vind ik een mager resultaat. Het illustreert de noodzaak om de criminele jeugdgroepen intensief aan te pakken. Begin deze eeuw is daarmee reeds begonnen. In 2011 is de aanpak in samenwerking tussen veld en ministerie verder doorontwikkeld. De aanpak is niet alleen intensiever, maar meer dan voorheen gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek naar wat wel en niet werkt. Het is daarbij zaak de repressieve aanpak van de jeugdgroepen te combineren met interventies op het terrein van bijvoorbeeld zorg, preventie en openbare orde, de zogenaamde integrale meersporenaanpak. Die aanpak richt zich niet alleen op de persoon, maar op de sociale omgeving van deze persoon (gezin, familie, vrienden). Uit onderzoek is gebleken dat deze aanpak de meest effectieve is. In de praktijk wordt deze integrale meersporenaanpak ook steeds meer toegepast. De aanpak van jeugdgroepen is en blijft voor mij een topprioriteit.

  • Vraag 4

    Weet u of er bij leden van de 89 criminele jeugdgroepen waar u uw beleid op richt sprake is van een doorgroei naar zware criminaliteit? Zo ja, wat is de aard en omvang daarvan? Zo nee, waarom weet u dit niet?

    De aanpak van jeugdgroepen is erop gericht om een groep vroegtijdig te signaleren en gepaste maatregelen te nemen zodat de groep uiteen valt en niet doorgroeit naar zware criminaliteit. Hoewel individuele leden van criminele jeugdgroepen worden gestraft en via nazorg weer op het rechte pad worden gebracht, valt niet uit te sluiten dat zij wederom in criminaliteit terugvallen.
    Op lokaal niveau wordt bijgehouden hoeveel jeugdgroepen er zijn, waar ze zich begeven, wie de leden zijn, wat ze op hun kerfstok hebben en welke strafrechtelijke sancties aan de leden van criminele jeugdgroepen is opgelegd. Op landelijk niveau is een cumulatief totaalbeeld beschikbaar. Alle justitiële informatie van individuen met een strafrechtelijk verleden wordt op persoonsniveau, al dan niet behorende tot een criminele jeugdgroep, bijgehouden in het Justitieel Documentatie Systeem (JDS).

  • Vraag 5

    Meent u dat u met uw huidige aanpak van criminele jeugdbendes wel kunt voorkomen dat jeugdige criminelen zich ontwikkelen tot zware criminelen? Zo ja, waarom en kunt u dat staven met cijfers of andere harde feiten? Zo nee, waarom niet en hoe gaat u zorgen dat u dit wel kunt gaan voorkomen?

    De aanpak van criminele jeugdgroepen, zowel oude als nieuwe, wordt onverminderd voortgezet. Daarbij werken het Openbaar Ministerie (OM), de politie, de gemeenten en mijn ministerie nauw samen. In die aanpak wordt de meersporenaanpak (zie ook het antwoord op vraag3 steeds vaker en beter toegepast. Ik ben ervan overtuigd dat deze aanpak de kans op het doorgaan met criminaliteit en het afglijden naar zware criminaliteit aanzienlijk kleiner maakt. De afgelopen jaren is het aantal jeugdgroepen in de volle breedte fors gedaald. Ik heb de Kamer daarover meermaals gerapporteerd. Najaar 2013 wordt de Tweede Kamer nader geïnformeerd over de strafrechtelijke interventies die zijn opgelegd aan leden van criminele jeugdgroepen. Medio 2014 ontvangt de Kamer het volgende beeld van het aantal problematische (overlastgevende, hinderlijke en criminele) jeugdgroepen in Nederland.

  • Vraag 6

    Deelt u de mening dat, als blijkt dat criminelen, die lid waren of zijn van een jeugdbende, zich niet aan de lokale grenzen houden, de lokaal gerichte aanpak van criminele jeugdbendes wellicht heroverwogen moet worden? Zo ja, hoe gaat u dit doen? Zo nee, waarom niet?

    De aanpak van criminele jeugdgroepen houdt niet op bij gemeentegrenzen. Politie en OM werken ook op regionale en landelijke schaal samen met betrokken gemeenten bij de aanpak van criminele jeugdgroepen die zich bovenlokaal manifesteren.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat zolang criminele carrièremakers veel invloed op jongeren uit de buurt hebben het moeilijk blijft om te voorkomen dat jongeren zich tot crimineel ontwikkelen? Zo ja, wat doet u concreet om tegen te gaan dat er criminele rolmodellen ontstaan? Zo nee, waarom niet?

    Voorkomen moet worden dat jongeren tot crimineel gedrag worden aangezet. Daarvan zijn alle partijen die betrokken zijn bij de aanpak van de criminele jeugdgroepen doordrongen. Daartoe worden de kopstukken uit de criminele jeugdgroepen stevig aangepakt om te laten zien dat crimineel gedrag niet loont. Datzelfde doel heeft ook de zogenaamde patseraanpak (zie ook het antwoord op vraag4 waarbij crimineel verworven vermogen wordt afgepakt. Tot slot worden «criminele» rolmodellen bestreden met «positieve» rolmodellen. Jongeren die het criminele circuit achter zich hebben gelaten worden ingezet om andere jongeren te weerhouden van crimineel gedrag.

  • Vraag 8

    Wat doet u aan het doorbreken van «het «Dalton-effect», waardoor jongere broertjes, neefjes en buurjongetjes hun criminele voorbeelden navolgen?

    De integrale aanpak van criminele jeugdgroepen richt zich steeds meer op vroegtijdig signaleren en ingrijpen in de omgeving (broertjes, zusjes, vriendjes) van de criminele jeugdgroepleden. Op lokaal niveau wordt veel inzet gepleegd om te voorkomen dat hinderlijke en overlastgevende jeugdgroepen doorgroeien naar een criminele jeugdgroep. Een voorbeeld hiervan is de PIT aanpak5 in Amsterdam, die zich onder meer richt op de broertjes, zusjes, zonen en/of dochters van daders die binnen de Aanpak Top 600 zijn aangehouden. Er zijn ook verschillende methodieken ontwikkeld die zich specifiek richten op kinderen met risicogedrag die nog niet de leeftijd van 12 jaar hebben bereikt, zoals JPT 12-min6, Functionele Gezinstherapie, Erger Voorkomen (IOG EV7) en Stop Now and Plan (SNAP). Tot slot biedt artikel 172b van de Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast de burgemeester de bevoegdheid op te treden richting ouders/verzorgers van 12-minners als deze herhaaldelijk voor overlast op straat zorgen.

  • Vraag 9

    Hoe ziet uw beleid eruit omtrent de zogenaamde patseraanpak, waaronder ook valt het ontnemen van met criminele activiteiten betaalde spullen?

    Misdaad mag niet lonen. Mijn beleid is erop gericht méér criminele winsten af te pakken. Vanaf 2017 moet ruim honderd miljoen euro per jaar aan criminele winsten worden afgepakt. Deze doelstelling is onderdeel van de rijksbrede aanpak om ten onrechte genoten voordeel zoveel mogelijk door de inzet van civielrechtelijke, bestuursrechtelijke en strafrechtelijke instrumenten terug te vorderen of af te pakken. Daarnaast bevorder ik dat het afpakken, en meer specifiek de patseraanpak, als strafrechtelijke interventie wordt ingezet. Met deze aanpak worden, door een slimme inzet van het bestaande strafrechtelijke instrumentarium, voorwerpen die afkomstig zijn van enig misdrijf afgepakt. Dit beleid levert daarmee een effectieve bijdrage aan de aanpak van verschillende criminaliteitsvormen, waaronder jeugdcriminaliteit. Ik zet mij dan ook in om de kennis en expertise van de politie hieromtrent te vergroten.

4 oktober 2013 - 29 oktober 2013
Het bericht dat een PABO studente geweigerd zou zijn voor een stage bij een Montessori basisschool vanwege het dragen van en hoofddoek
Tanja Jadnanansing (PvdA), Keklik Yücel (PvdA)
Jet Bussemaker (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (PvdA)
1. pabo: pedagogische academie voor het basisonderwijs
2. http://www.ad.nl/ad/nl/1038/Rotterdam/article/detail/3515099/2013/09/…
  • Vraag 1

    Klopt het bericht dat er in Rotterdam een pabo studente op een openbare Montessori basisschool geweigerd zou zijn voor een stageplek vanwege het dragen van een hoofddoek?1 2

    Volgens informatie die mijn ambtenaren hebben ingewonnen bij de gemeente Rotterdam, heeft het betrokken schoolbestuur – de Stichting BOOR te Rotterdam – de directie van de betrokken school om opheldering gevraagd. Hieruit is gebleken dat de studente niet is geweigerd op grond van het dragen van een hoofddoek, maar dat de stage om andere, inhoudelijke redenen niet is doorgegaan. Wel is het dragen van een hoofddoek van de zijde van de school ontraden, hetgeen het schoolbestuur betreurt. Het schoolbestuur heeft het voorval vervolgens ook besproken met het bestuur van de betrokken hogeschool, de Hogeschool Rotterdam. Naar aanleiding daarvan hebben beide besturen het volgende nieuwsbericht laten uitgaan:
    «Hogeschool Rotterdam en Stichting BOOR, de overkoepelende organisatie van openbare basisscholen in Rotterdam, zijn naar aanleiding van de kwestie met elkaar in gesprek getreden. Tijdens dit gesprek hebben beide partijen uitgesproken op één lijn te zitten qua gedragscode; zowel Hogeschool Rotterdam als Stichting BOOR staan open voor studenten van alle gezindten. Als kledingvoorschrift wordt de richtlijn gehanteerd dat dit de beroepsbeoefening niet in de weg moet staan. Het dragen van een hoofddoek als stagiaire is vanuit dit uitgangspunt geen issue. We vinden de kwestie uiterst vervelend voor de studente. Beide partijen zijn het erover eens dat in tijden waarin het onderwijs behoefte heeft aan meer goede leraren voor de klas, competenties en kwaliteiten voorop moeten staan. De student heeft inmiddels een andere stageplaats gevonden. Stichting BOOR stelt de gedragscode intern nogmaals aan de orde met als doel een dergelijk voorval in de toekomst te voorkomen« (http://www.hogeschoolrotterdam.nl/hogeschool/nieuws/regionaal/hogeschool-rotterdam-en-stichting-boor-in-gesprek-inzake-stages).
    Gezien deze uitkomst van het gevoerde overleg gaan Burgemeester en Wethouders van Rotterdam ervan uit dat dergelijke situaties zich in het vervolg niet meer zullen voordoen bij Stichting BOOR. Ik sluit mij daarbij aan.

  • Vraag 2

    Zijn er meer situaties bekend waarin op grond van de aard van de kleding, anders dan gezichtsbedekkend, ook als het voortkomt uit religie of levensovertuiging, studenten worden geweigerd voor een stageplek op een school?

    De ruimte die met name aan moslima’s toekomt om op school een hoofddoek te dragen is meermalen onderwerp geweest van de oordelen van de Commissie gelijke behandeling (thans: College voor de rechten van de mens). In 1999 heeft de Commissie uitspraak gedaan in een zaak waarbij het ook om een openbare school ging (oordeelnummer 1999–18). Deze school had een hoofddoek dragende stagiaire geweigerd wegens het karakter van het openbaar onderwijs. Het bevoegd gezag betoogde dat van het onderwijzend personeel een open instelling tegenover de te onderscheiden levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden geëist mocht worden. De Commissie achtte die eis niet op voorhand in strijd met de Algemene wet gelijke behandeling, maar het feit dat de stagiaire door het dragen van een hoofddoek haar godsdienst uitte, sloot volgens de Commissie niet uit dat zij deze open instelling had en in staat was onderwijs te geven in overeenstemming met het karakter van de school als openbare onderwijsinstelling. De school had de stagiaire daarop moeten bevragen, hetgeen niet gebeurd was. Aangezien aldus niet was gebleken dat de vereiste open instelling ontbrak, concludeerde de Commissie dat (het bevoegd gezag van) de school ten opzichte van de stagiaire direct onderscheid had gemaakt op grond van godsdienst en derhalve in strijd met de Algemene wet gelijke behandeling had gehandeld.

  • Vraag 3

    Hebben openbare scholen op het punt van kledingeisen voor het personeel dezelfde rechten als bijzondere scholen op religieuze grondslag? Zo ja, hoe wordt dan gegarandeerd dat kledingeisen indirect niet leiden tot discriminatie op grond van religie of levensovertuiging en hoe verhoudt dit zich tot het neutrale karakter van de openbare school?

    Voor zowel openbare als bijzondere scholen geldt dat zij kledingeisen mogen stellen, met dien verstande dat die eisen wel aan een aantal voorwaarden moeten voldoen, waaronder de voorwaarde dat die eisen niet discriminerend mogen zijn. Zulke eisen, ook al zijn ze onbedoeld discriminerend, zijn niet toegestaan, tenzij er een objectieve rechtvaardigingsgrond voor is. De Commissie gelijke behandeling en de rechter stellen zware eisen aan deze objectieve rechtvaardiging: er moet een legitiem en zwaarwegend doel mee gediend zijn dat op zichzelf niet discriminerend is (zie ook: »Leidraad kleding op scholen»; http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2005/10/14/leidraad-kleding-op-scholen.html).
    Verder mag een bijzondere school onder voorwaarden (kleding)eisen stellen die nodig zijn voor de verwezenlijking van zijn grondslag, waaronder een verbod een hoofddoekje te dragen. Openbare scholen mogen zulke eisen niet stellen (tenzij sprake is van een objectieve rechtvaardiging). Zij mogen wel eisen dat een docent voor de klas de neutraliteit uitdraagt die bij het openbare karakter past. Zoals in het antwoord op vraag 2 al is vermeld, heeft de Commissie gelijke behandeling geoordeeld dat het dragen van een hoofddoek op zichzelf niet uitsluit dat een stagiaire/docent in staat is les te geven in overeenstemming met het openbare karakter van de school.

4 oktober 2013 - 18 oktober 2013
Het rapport “Turkey: Gezi Park protests: Brutal denial of the right to peaceful assembly in Turkey”
Pieter Omtzigt (CDA)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Amnesty, International, 2 oktober 2013.
2. Kamerstuk, 23 987, nr. 130.
3. Kamerstuk, 33 400 V, nr. 136.
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het rapport: «Turkey: Gezi Park protests: Brutal denial of the right to peaceful assembly in Turkey»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de conclusies en aanbevelingen van dat rapport? Kunt u ze stuk voor stuk aflopen?

    Het kabinet deelt het oordeel dat Turkije het recht op vreedzame vereniging en vergadering moet respecteren en dat de politie demonstraties op verantwoorde wijze moet begeleiden. Deze zaken dienen beter verankerd te worden in Turkije, inclusief het tegengaan van het gebruik van excessief geweld door politie. In dit verband wijst het kabinet erop dat de instructies over het gebruik van geweld en over gebruik van traangas intussen zijn aangepast en onder alle politiekorpsen zijn verspreid. De kern van de geweldsinstructie is dat de politie sequentieel moet handelen en dus bijvoorbeeld eerst moet waarschuwen. De hernieuwde instructie over de inzet van traangas is aangepast in lijn met de gedragsrichtlijn van de Raad van Europa hierover.

  • Vraag 3

    Bent u bereid om dit rapport op de agenda van de Europese Raad van ministers Buitenlandse Zaken te zetten en samen met uw Europese collega’s een standpunt hierover te formuleren?

    Zie het antwoord op vragen 6 en 7.

  • Vraag 4

    Herinnert u zich dat dhr. Davutoglu, minister van Buitenlandse Zaken van Turkije, u heeft toegezegd dat er een onderzoek zou plaatsvinden naar het gebruik van excessief geweld?2

    Ja.

  • Vraag 5

    Herinnert u zich de motie-Servaes/Ten Broeke die de regering verzoekt «via de Hoge Vertegenwoordiger van de EU in overleg te treden met de Turkse regering en daarbij aan te dringen op een spoedig en diepgravend onderzoek naar het buitensporig gebruikte geweld tegen de demonstranten»?3

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Heeft dat onderzoek in Turkije plaatsgevonden, was het onafhankelijk en diepgravend en kunt u het resultaat daarvan aan de Kamer doen toekomen?

    Er heeft onderzoek plaatsgevonden. In het voortgangsrapport van de Commissie zal nader hierop worden ingegaan. Een eerste gelegenheid om hierover van gedachten te wisselen is het Algemeen Overleg RAZ/ER dat de dag na het verschijnen van dit voortgangsrapport zal plaatsvinden. Uw Kamer zal verder zoals gebruikelijk ook de kabinetsappreciatie van het EU-uitbreidingspakket toegaan.

  • Vraag 7

    Is het mogelijk dat de Nederlandse regering instemt met het openen van hoofdstuk 22 van de toetredingsonderhandelingen indien Turkije zelf geen onafhankelijk onderzoek gedaan heeft?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 8

    Kunt u deze vragen voor 16 oktober a.s. beantwoorden?

    Ja.

4 oktober 2013 - 14 november 2013
De bouw een moskee in Groningen
Joram van Klaveren (PVV)
Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. http://www.dvhn.nl/nieuws/groningen/article10514963.ece/Bouw-nieuwe-m…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het artikel «Bouw nieuwe moskee Groningen stap dichterbij»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u aangeven op welke wijze de bouw van deze moskee wordt gefinancierd en welke buitenlandse mogendheden en/of organisaties hierbij betrokken zijn?

    De gemeente Groningen heeft mij hierover het volgende bericht: De Stichting Moskee en Islamitisch Centrum Groningen, die de moskee wil bouwen, financiert de moskee zelf. De achterban van de stichting levert een financiële bijdrage. De gemeente levert geen financiële bijdrage aan de bouw van de moskee.
    Ik bezie nog, conform mijn toezegging aan uw Kamer d.d. 12 september 2013, welke aanvullende instrumenten vanuit de overheid mogelijk zijn om onwenselijke buitenlandse financiering van gebedshuizen te ontmoedigen. Volgens de gemeente Groningen is daar echter geen aanleiding toe in deze casus.

  • Vraag 3

    Op welke wijze wordt de Nederlandse samenleving gediend bij de bouw van tempels waar de islamitische boodschap van antisemitisme, vrouwenhaat en geweld centraal staat?

    In Nederland bestaat het recht op vrijheid van godsdienst. Volgens artikel 6 van de Grondwet heeft iedereen het recht zijn godsdienst of levensovertuiging, individueel of in gemeenschap met anderen, vrij te belijden, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. De bouw van nieuwe moskeeën is in Nederland toegestaan, op voorwaarde dat de Nederlandse regels en wetten niet worden overtreden.
    Sluiting van een instelling is mogelijk als dit voor openbare orde noodzakelijk is, onder de voorwaarde gesteld in artikel 2:20, eerste lid, BW.

  • Vraag 4

    In hoeverre trekt u zich wat aan van de meerderheid van de Nederlandse bevolking die een bouwstop wil voor nieuwe moskeeën?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Bent u bereid alles in het werk te stellen om de bouw van deze moskee te stoppen of te verbieden? Zo neen, waarom buigt u opnieuw voor de islam?

    Zie antwoord vraag 3.

4 oktober 2013 - 18 november 2013
Een uitzending waarin aandacht wordt besteed aan het beoordelen van de wilsbekwaamheid door een notaris bij dementie
Foort van Oosten (VVD), Michiel van Veen (VVD)
Martin van Rijn (staatssecretaris volksgezondheid, welzijn en sport) (PvdA), Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. EO De Vijfde Dag, uitzending 2 oktober 2013
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van de recent uitgezonden televisierapportage over onder andere het beoordelen van de wilsbekwaamheid door een notaris bij dementie?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u het standpunt van notaris Oomen dat notarissen, net als artsen bij vermoedens van huiselijk geweld, uitbuiting of misbruik van wilsonbekwaamheid, niet langer gehouden zouden moeten zijn aan het absoluut beroepsgeheim?

    Het is de natuurlijke taak van de notaris om aan zijn cliënten rechtsbescherming te bieden ten aanzien van de inhoud en de rechtsgevolgen van een voorgenomen rechtshandeling. Juist de notaris zal in het rechtsverkeer voorlichting aan partijen moeten geven – de zogenaamde notariële Belehrungspflicht – over de specifieke, bezwarende rechtsgevolgen die kunnen voortvloeien uit bepaalde rechtshandelingen. In dit kader kunnen ook vermoedens van huiselijk geweld, uitbuiting of misbruik van wilsonbekwaamheid worden geplaatst, die immers de zuivere wilsvorming kunnen beïnvloeden. Het is de notaris die vanuit zijn vertrouwenspositie beroepshalve is gehouden om naar vermogen te voorkomen dat misbruik wordt gemaakt van juridische onkunde en feitelijk overwicht. Wanneer de omstandigheden daar aanleiding toe geven is de notaris gehouden dienaangaande een onderzoek in te stellen. Dit vloeit voort artikel 4 van de Verordening beroeps- en gedragsregels, en is door de Hoge Raad reeds benadrukt in het arrest HR 20 januari 1989, NJ 1989, 766 (Groningse huwelijksvoorwaarden).
    Verder kunnen notarissen, hoewel niet wettelijk verplicht, werken met een meldcode. De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) heeft, gebaseerd op de stappen van deze meldcode, een stappenplan ontwikkeld voor notarissen over wat zij kunnen doen bij constatering of vermoeden van financieel misbruik. Dit stappenplan KNB), dat ertoe strekt dat de notaris zich vergewist van de wilsbekwaamheid van zijn cliënt, past goed in de taakopvatting van de notaris zoals hierboven beschreven. Deze actieve houding van de notaris is dus reeds geworteld in zowel de beroepsethiek als in de rechtspraak.

  • Vraag 3

    In hoeverre zou u het wenselijk vinden dat er ruimte wordt geboden voor het notariaat om dergelijke vermoedens te melden? Zo ja, is daarvoor aanpassing van de wet noodzakelijk?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Zijn er in uw ogen ook stappen die het notariaat in dit kader zonder wetsaanpassing zelfstandig kan zetten, specifiek in het voorkomen van financiële uitbuiting van ouderen? Zo ja, waar denkt u dan aan?

    De notarissen kunnen met de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling werken, net zoals allerlei beroepsgroepen dat deden, ook voordat de meldcode voor deze groepen werd verplicht. De meldcode wordt door de beroepsgroepen geschikt gemaakt voor de eigen situatie. Notarissen kunnen dat ook doen. Dat dit al gebeurt, blijkt uit het stappenplan van de KNB, wat te doen bij een constatering of vermoeden van financieel misbruik. Dit stappenplan is gebaseerd op de meldcode. Daarnaast is het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in het kader van het Actieplan «Ouderen in veilige handen» gestart met zeven pilots «voorkomen van financiële uitbuiting». In deze pilots wordt, onder regie van de betreffende gemeente (Almere, Den Bosch, Ede, Gouda, Groningen, Haarlem en Rotterdam) nagegaan hoe met verschillende partijen, waaronder de notarissen en de Steunpunten Huiselijk Geweld, dit probleem kan worden aangepakt. De ervaringen en resultaten worden onder andere gebruikt om samen met de KNB na te gaan of en zo ja welke activiteiten / instrumenten er verder nog nodig zijn om het notariaat zo goed mogelijk in staat te stellen om financiële uitbuiting te voorkomen. De pilots lopen tot eind 2014.

4 oktober 2013 - 18 november 2013
Notarissen die uitbuiting van hun cliënten moeten melden
Jeroen Recourt (PvdA)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. Aanhangsel van de handelingen, vergaderjaar 2010–2011, nr. 2230
2. http://www.eo.nl/tv/devijfdedag/artikel-detail/notaris-wil-af-van-abs…
3. http://www.telegraaf.nl/binnenland/21937611/__Demente_oudtante_gepluk…
  • Vraag 1

    Kent u de berichten «Notaris wil af van absoluut beroepsgeheim», «Achterneef steelt fortuin van bejaarde» en herinnert u zich eerdere vragen over de rol van de notaris bij oplichting van Alzheimerpatiënten 1 2 3

    Ja.

  • Vraag 2

    In hoeverre kan het beroepsgeheim notarissen hinderen bij het melden van (vermoedens van) strafbare feiten?

    Het beroepsgeheim is bedoeld om een vertrouwensband te scheppen tussen de notaris en zijn cliënten. De notaris zal in beginsel vertrouwelijke informatie die hij van cliënten krijgt niet mogen onthullen, ook niet tegenover opsporingsinstanties. Het is uiteraard niet de bedoeling dat de notaris meewerkt aan of gebruikt wordt voor malafide transacties (een notariële akte passeert inzake een transactie waarvan hij weet dat die niet deugt) en zijn geheimhoudingsplicht inzet om dergelijke transacties aan het zicht te onttrekken. Een notaris die dat wel doet overtreedt de Wet op het notarisambt. Die wet schrijft hem namelijk in artikel 21 voor om zijn dienst te weigeren wanneer naar zijn redelijke overtuiging of vermoeden de werkzaamheid die van hem verlangd wordt leidt tot strijd met het recht of de openbare orde, wanneer zijn medewerking wordt verlangd bij handelingen die kennelijk een ongeoorloofd doel of gevolg hebben of wanneer hij een andere gegronde redenen voor weigering heeft.
    De verschoningsgerechtigde bepaalt in beginsel zelf welke toevertrouwde informatie onder zijn geheimhoudingsplicht valt en dient in beginsel zelf de belangenafweging te maken of hij van het hem toekomende verschoningsrecht gebruik maakt. Of een verschoningsgerechtigde een terecht beroep doet op het verschoningsrecht is aan het oordeel van de rechter. Dit moet per document worden afgewogen. Overigens is een notaris gehouden binnen de wettelijke grenzen te opereren indien hij overgaat tot het verstrekken van informatie. Een schending van de geheimhoudingsplicht door de notaris kan een overtreding van artikel 272 van het Wetboek van Strafrecht betekenen.
    Uitzonderingen op de geheimhoudingsplicht dienen bij wet te zijn geregeld. Zo is sinds de invoering van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (WWFT) de geheimhoudingsplicht en het verschoningsrecht voor specifieke gevallen wettelijk ingeperkt. Notarissen hebben op grond van de WWFT de plicht om ongebruikelijke transacties waarbij sprake is van een vermoeden van witwassen of financieren van terrorisme te melden bij de Financial Intelligence Unit (FIU). Met ingang van 1 januari 2012 is in artikel 25 lid 9 van de Wet op het notarisambt (Wna) een beperkte informatieplicht voor de notaris opgenomen, die inhoudt dat een notaris onder bepaalde voorwaarden verplicht is om in het kader van een strafrechtelijk onderzoek de door een opsporingsambtenaar, een officier van justitie of een rechter-commissaris gevorderde gegevens te verstrekken met betrekking tot zijn derdengeldenrekening.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat ook notarissen zich niet achter hun verschoningsrecht mogen verschuilen als het gaat om het melden van uitbuiting of financieel misbruik? Zo ja, hoe gaat u stimuleren dat notarissen een verplichte meldcode dan wel een meldplicht krijgen? Zo nee, waarom niet?

    Ik vind het belangrijk dat notarissen conform hun beroepscode en wettelijke verplichtingen hun beroep uitoefenen. Daarnaast neemt de beroepsgroep het probleem van financieel misbruik van ouderen zeer serieus, gelet op het feit dat de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) zelf contact heeft gezocht met mijn ministerie om dit probleem gezamenlijk aan te pakken. Notarissen kunnen, hoewel niet wettelijk verplicht, werken met een meldcode. De KNB heeft, gebaseerd op deze meldcode, een stappenplan ontwikkeld voor notarissen over wat zij kunnen doen bij constatering of vermoeden van financieel misbruik. In zeven pilots «voorkomen van financiële uitbuiting» in het kader van het Actieplan «Ouderen in veilige handen» gaan onder regie van de betreffende gemeenten (Almere, Den Bosch, Ede, Gouda, Groningen, Haarlem en Rotterdam) verschillende partijen, waaronder de notarissen, met elkaar samenwerken om financieel misbruik aan te pakken. Uit de resultaten en ervaringen van deze pilots moet duidelijk worden of er nog verdere stimulansen of maatregelen nodig zijn. De pilots worden eind 2014 afgerond.

  • Vraag 4

    Zijn u tuchtmaatregelen bekend tegen notarissen die grove fouten hebben gemaakt bij bijvoorbeeld het opmaken van een testament of huwelijkse voorwaarden waardoor cliënten zijn benadeeld? Zo ja, kunt u daar voorbeelden van geven? Zo nee, waarom niet?

    Twee voorbeelden van gegrond verklaarde klachten zijn de uitspraken van het Hof Amsterdam (Notariskamer) van 8 februari 2007 (LJN AZ8646) en 18 januari 2011 (LJN BP8007).

  • Vraag 5

    Kan een notaris dermate verwijtbaar tekortschieten bij het opmaken van een testament of huwelijkse voorwaarden dat hij daardoor een onrechtmatige daad of enig strafbaar feit begaat? Zo ja, kent u voorbeelden van rechterlijke uitspraken op dit vlak? Zo nee, waarom niet?

    Een voorbeeld van een uitspraak waarmee een notaris is veroordeeld op grond van onrechtmatige daad is de uitspraak van de Hoge Raad van 20 januari 1989 (NJ 1989, 766). De notaris had in deze zaak gezien de omstandigheden van de zaak de echtgenoot beter moeten informeren over de financiële risico’s van de voorgenomen rechtshandeling.
    Daarnaast heeft de Hoge Raad in zijn arrest van 28 september 1990 (NJ 1991, 473) uitgemaakt dat bij de beoordeling van de aansprakelijkheid van een notaris uit hoofde van zijn taak bij het verlijden van een akte uitgangspunt dient te zijn dat op hem in zijn hoedanigheid een zwaarwegende zorgplicht rust ter zake van hetgeen nodig is voor het intreden van de rechtsgevolgen die zijn beoogd met de in de akte opgenomen rechtshandelingen. Dit betekent bijvoorbeeld voor het opmaken van een testament dat het testament in overeenstemming moet zijn met de wil van de erflater. Een voorbeeld van een uitspraak waarin de rechter oordeelde dat de notaris een testament had opgesteld dat niet overeenstemde met de wil van de erflater is de uitspraak van de rechtbank Dordrecht van 21 november 2012 (ECLI:NL:RBDOR:2012:BY4583).
    Een uitspraak waarbij een notaris strafrechtelijk is veroordeeld voor verwijtbaar tekortschieten bij het opmaken van een testament of huwelijkse voorwaarden, is mij niet bekend.

  • Vraag 6

    Kan een notaris in het kader van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme of andere wet- of regelgeving anoniem melding doen van ongebruikelijke transacties? Zo nee, waarom niet? Acht u het wenselijk dat er voor juridische beroepsgroepen zoals notarissen een mogelijkheid of plicht wordt gecreëerd voor het doen van dergelijke meldingen? Hoe gaat u dit bewerkstelligen als dat wenselijk is?

    In juni 2013 heeft de Financial Action Task Force (FATF) een «typologies» studie aangenomen waarin wordt vastgesteld dat advocaten en notarissen in de uitvoering van hun werkzaamheden kwetsbaar zijn voor criminelen die van hun diensten gebruik willen maken ten behoeve van het witwassen van crimineel vermogen. Notarissen, advocaten en andere juridische dienstverleners hebben op grond van artikel 1 WWFT de verplichting om ongebruikelijke transacties te melden aan de FIU Nederland. De melding geschiedt niet op basis van anonimiteit, maar is voor de desbetreffende beroepsbeoefenaar met afdoende waarborgen – onder andere op het punt van de civielrechtelijke en strafrechtelijke aansprakelijkheid – omkleed. Ongebruikelijke transacties die verdacht zijn verklaard kunnen gebruikt worden in opsporingsonderzoeken. In het geval dat in een opsporingsonderzoek gebruik gemaakt wordt van een verdachte transactie zal die transactie uiteindelijk in een proces-verbaal en in een strafdossier opgenomen worden en kan de verdachte daarvan kennisnemen.
    De meldplicht van artikel 16 WWFT is de nationale vertaling van de 2e en 3e Europese anti-witwasrichtlijnen. Een anonieme melding is niet normconform de vereisten van artikel 16 WWFT. Anoniem melden is daarnaast onwenselijk omdat de meldende instelling dan geen strafrechtelijke vrijwaring verkrijgt zoals beschreven in artikel 19 WWFT. Daarnaast kan een anonieme melder geen beroep doen op de civielrechtelijke vrijwaring zoals beschreven in artikel 20 WWFT.

3 oktober 2013 - 30 oktober 2013
Het op het laatste moment verplaatsen van de gay Pride op Curaçao
Tamara van Ark (VVD), André Bosman (VVD)
Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA), Jet Bussemaker (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (PvdA)
  • Vraag 1

    Klopt het dat de vergunning voor de locatie op het laatste moment is aangepast? Zo ja, heeft u zicht op de redenen? Hoe weegt u deze in het licht van het recht op vereniging en demonstratie?

    Zoals u weet zijn het handhaven van de openbare orde en veiligheid taken die bij de regering horen van het autonome land Curaçao.
    Het is aan de overheid van Curaçao om een afweging te maken in hoeverre het nodig is om aanvullende eisen te stellen aan de organisatie van de Gay Pride om daarmee de openbare orde en veiligheid te handhaven. De afwegingen die daarbij gemaakt zijn, zijn mij niet bekend aangezien dit een autonome aangelegenheid van het land Curaçao is.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat het zorgelijk is dat in het koninkrijk de gaypride niet mag plaatsvinden in het centrum van de hoofdstad van Curaçao? Bent u bereid hier actie op te ondernemen?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Vindt u dat met het verplaatsen van de gaypride het recht om bijeen te komen geweld wordt aangedaan?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 4

    Hoe weegt u de oproep van parlementariërs om zich tegen homoseksualiteit uit te spreken en dit kenbaar te maken?

    Ik wil het beeld dat verschillende parlementariërs deze oproep hebben gedaan graag nuanceren. Mij is slechts een brief van één parlementslid bekend. Over deze brief heeft de minister-president van Curaçao, tevens leider van de partij van het betrokken Statenlid, inmiddels verklaard dat deze op persoonlijke titel is geschreven en niet namens de Pueblo Soberano en evenmin namens de regering van Curaçao.

  • Vraag 5

    Hoe wordt de veiligheid en vrijheid van meningsuiting van lesbiennes, homo's, biseksuelen en transgenders (LHBT's) op Curaçao, onderdeel van het koninkrijk, gewaarborgd?

    Er hebben mij geen signalen bereikt dat de veiligheid en vrijheid van meningsuiting van lesbiennes, homo's, biseksuelen en transgenders (LHBT's) op Curaçao niet gewaarborgd worden. Ter illustratie kan ik minister-president Asjes van Curaçao citeren, die op zijn persconferentie na afloop van de vergadering van de ministerraad van Curaçao verklaarde dat zijn regering de vrijheid van meningsuiting en demonstratie volledig respecteert, ook als het genoemde groepen betreft.
    Ter verdere illustratie van de algemene houding van de overheid van Curaçao ten opzichte van minderheidsgroepen verwijs ik u nog naar de website van de Curaçao Tourist Board – een overheidsstichting – die Curaçao promoot als een homo-vriendelijke vakantiebestemming: «een leef en laat leven atmosfeer».
    Vanzelfsprekend zal ik de ontwikkelingen op dit terrein binnen het Koninkrijk nauwgezet blijven volgen.

3 oktober 2013 - 30 oktober 2013
Het niet doorgaan van de Gay Pride op Curaçao
Roelof van Laar (PvdA), Keklik Yücel (PvdA)
Jet Bussemaker (minister onderwijs, cultuur en wetenschap) (PvdA), Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA)
1. Nos.nl, 27 september 2013
2. Gaysite.nl, 27 september 2013
  • Vraag 1

    Kent u de berichten «Eerste Gay Pride Curaçao gaat niet door» en «Veel rumoer rond eerste Curaçao Pride»?1 2

    Ja.

  • Vraag 2

    Is het waar dat de eerste Gay Pride op Curaçao niet in oorspronkelijke vorm door kon gaan omdat de regering op het laatste moment aanvullende eisen stelde aan de organisatie? Zo ja, waarom werden deze eisen op het laatste moment nog gesteld? Zo nee, wat is er niet juist?

    Zoals u weet zijn het handhaven van de openbare orde en veiligheid taken die bij de regering van het autonome land Curaçao horen.
    Het is aan de overheid van Curaçao om een afweging te maken in hoeverre het nodig is om aanvullende eisen te stellen aan de organisatie van de Gay Pride om daarmee de openbare orde en veiligheid te handhaven. De afwegingen die daarbij gemaakt zijn, zijn mij niet bekend aangezien dit een autonome aangelegenheid van het land Curaçao is. Over de brief van het Statenlid Raveneau heeft de minister-president van Curaçao, tevens leider van de partij van mevrouw Raveneau, inmiddels verklaard dat deze op persoonlijke titel geschreven is en niet namens de Pueblo Soberano of de regering van Curaçao.

  • Vraag 3

    Is het waar dat de politie op Curaçao «het meedragen van vlaggen, foto's en andere demonstratie-attributen gevaarlijk[achtte]»? Zo ja, waarom achtte de politie op Curaçao dit gevaarlijk?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 4

    Kunt u uitsluiten dat het stellen van nadere voorwaarden door de politie enig verband hield met de brief die parlementslid Raveneau schreef aan de kerkleiders op Curaçao? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 5

    Bent u bereid om tijdens uw contacten met Curaçao namens de Nederlandse regering aan de regering van Curaçao op ondubbelzinnige wijze duidelijk te maken dat rechten van homo’s, lesbiennes, biseksuelen en transgenders (LHBT’ers) volledig moeten worden gerespecteerd? Is de regering van Curaçao bereid de organisatie van de in mei 2014 geplande regionale Caribische editie van de Gay Pride de garantie te geven dat dit evenement, met respect voor de vrijheid van meningsuiting, door kan gaan? Kunt u de Kamer nog voor de begrotingsbehandeling Koninkrijksrelaties en de begrotingsbehandeling Onderwijs, Cultuur en Wetenschap informeren over de uitkomsten van dit overleg?

    Ook het emancipatiebeleid is een taak die bij de regering van het autonome land Curaçao behoort. Mij hebben geen signalen bereikt dat rechten van homo’s, lesbiennes, biseksuelen en transgenders (LHBT’ers) op Curaçao niet gerespecteerd zouden worden. Op zijn persconferentie na afloop van de vergadering van de ministerraad van Curaçao verklaarde minister-president Asjes dat zijn regering geen problemen verwacht met de Caribische editie van de Gay Pride in mei volgend jaar en dat hij de vrijheid van meningsuiting en demonstratie volledig respecteert, ook als het genoemde groepen betreft.
    Ter illustratie van de algemene houding van de overheid van Curaçao verwijs ik u nog naar de website van de Curaçao Tourist Board – een overheidsstichting – die Curaçao promoot als een homo-vriendelijke vakantiebestemming: «een leef en laat leven atmosfeer».
    Het kabinet steunt het homo-emancipatieproces in het Caribische deel van het Koninkrijk met een jaarlijkse financiële bijdrage van de minister van OCW aan het Pink Orange Akkoord-project van lokale homo-organisaties en COC Nederland. De bijdrage is bestemd voor capaciteitsversterking van de lokale LHBT-gemeenschap op de eilanden door lotgenotencontactactiviteiten, deskundigheidsbevordering en «nuldelijns» hulpverlening.
    De Curaçaose organisatie FOKO is een van de partners in het Pink Orange Akkoord. Op 26 en 27 oktober komen de Pink Orange Akkoord-partijen bijeen op Aruba, om over de capaciteitsversterking en het homo-emancipatieproces op de eilanden verder te spreken.
    Vanzelfsprekend zal ik de ontwikkelingen op dit terrein binnen het Koninkrijk nauwgezet blijven volgen.

30 september 2013 - 12 november 2013
Het bericht ‘Polenprijsje voor niet handsfree bellen: 50 euro’
Machiel de Graaf (PVV), Lilian Helder (PVV)
Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD), Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. http://www.geenstijl.nl/mt/archieven/2013/09/niet_handsfree_bellen_50…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met het bericht «Polenprijsje voor niet handsfree bellen: 50 euro»?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Kunt u bevestigen dat deze boete is opgelegd aan een Poolse chauffeur?

    Ja.

  • Vraag 3

    Waarom worden buitenlandse chauffeurs bevoordeeld ten opzichte van Nederlandse chauffeurs bij het uitdelen van verkeersboetes?

    Buitenlandse chauffeurs worden niet bevoordeeld bij het opleggen van verkeersboetes. Uitgangspunt is dat iedereen die in Nederland een verkeersovertreding begaat daarvoor hetzelfde bedrag betaalt. Wel is het zo dat buitenlandse verkeersdeelnemers een opgelegde boete direct dienen te betalen, Nederlandse verkeersdeelnemers niet. Nederlandse verkeersdeelnemers krijgen een acceptgiro thuisgestuurd ter voldoening van de sanctie.
    In deze zaak, waarbij de Poolse bestuurder het standaardbedrag van 220 euro niet direct kon betalen, is er door de politie in overleg met de officier van justitie voor gekozen een bedrag van 50 euro te innen en de vrachtauto niet in bewaring te stellen. Het betrof een vrachtwagen geladen met bederfelijke goederen die binnen een uur zouden worden gelost bij een Nederlands bedrijf. Door het in bewaring nemen van de vrachtauto teneinde de Poolse bestuurder ertoe te bewegen het volledige boetebedrag te betalen, zou dat bedrijf worden benadeeld.
    Deze gang van zaken is niet conform de standaard richtlijn. De officier van justitie heeft gelet op de bijzondere omstandigheden van het geval in deze zaak hiervan afgeweken. Als uitgangspunt heeft te gelden dat deze richtlijn wordt gehanteerd.

  • Vraag 4

    Hoeveel niet-Nederlandse chauffeurs hebben dit jaar een verkeersboete gekregen? Hoe vaak was deze lager dan de wettelijke sanctie? Hoeveel procent van de niet-Nederlandse chauffeurs betaalt op tijd?

    In 2013 zijn naar aanleiding van staandehoudingen 8.926 sancties opgelegd op grond van de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), ook wel Wet Mulder genoemd, aan niet-ingezetenen (peildatum: 11-10-2013). Deze niet-ingezetenen dienen hun sanctie ter plekke te voldoen, derhalve hebben alle staandegehouden chauffeurs tijdig betaald. Er zijn geen gegevens bekend over hoe vaak, bij directe betaling door niet-ingezetenen, deze sanctie lager was dan de wettelijke sanctie.
    Zogenoemde flitsboetes kunnen niet ter plekke worden voldaan maar worden opgestuurd. Daarvoor zijn naam- en adresgegevens nodig van de houder of eigenaar van het voertuig. Alleen met Duitsland, België en Zwitserland wordt op dit moment op kenteken systematisch naam- en adresgegevens uitgewisseld voor de afhandeling van verkeersovertredingen. Dit komt doordat Nederland met deze landen bilaterale afspraken heeft gemaakt over deze systematische gegevensuitwisseling. Flitsboetes op kentekens uit andere landen worden op dit moment nog niet opgelegd. Hiervan worden ook geen aantallen bijgehouden. Daardoor kan het percentage betaalde flitsboetes op buitenlandse kentekens niet worden berekend.

  • Vraag 5

    Bij rijden zonder rijbewijs en/of rijden onder invloed van alcohol kan een transactie aangeboden worden. In de situaties waarin de chauffeur niet voldoende geld bij zich heeft, betaalt degene het bedrag dat hij op dat moment bij zich heeft. Deelt u de mening dat de politie de bevoegdheid moet krijgen om de auto bij meerdere feiten in bewaring te kunnen nemen wat tot nu toe nog niet mogelijk is? Zo nee, waarom niet?

    Rijden zonder rijbewijs en het rijden onder invloed vallen onder het strafrecht. De Aanwijzing Inbeslagneming schrijft reeds voor dat vanaf bepaalde promillages alcohol en/of bij recidive, het rijbewijs wordt ingevorderd en/of het voertuig in beslag worden genomen. Daarbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen Nederlanders en mensen die geen bekende woon- of verblijfplaats in Nederland hebben. Wat betreft het ter plekke voldoen van een boete door buitenlandse chauffeurs verwijs ik naar het antwoord op vragen 3 en 7.

  • Vraag 6

    Bent u bereid iedereen die «Polenkorting» heeft ontvangen alsnog de juiste sanctie op te leggen? Zo nee, waarom niet?

    Wanneer zoals in deze individuele casus een verlaagde sanctie is opgelegd en deze wordt betaald, dan is daarmee de zaak onherroepelijk. Het is niet mogelijk een tweede, aanvullende sanctie op te leggen.

  • Vraag 7

    Bent u bereid acuut te stoppen met deze «Polenkorting» op verkeersboetes? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 3.

27 september 2013 - 4 oktober 2013
De voorgenomen uitzetting van een Angolese asielzoeker
Linda Voortman (GL), Joël Voordewind (CU), Sharon Gesthuizen (GL), Gerard Schouw (D66)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)
1. http://www.defenceforchildren.nl/images/69/2163.pdf …
  • Vraag 1

    Heeft u kennisgenomen van het bericht dat een 22-jarige Angolese asielzoeker na twaalf jaar verblijf in Nederland alsnog wordt uitgezet omdat hij een half jaar te oud zou zijn om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning in het kader van de Regeling langdurig verblijvende kinderen (Kinderpardon)?

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u het feit dat de jonge Angolese asielzoeker op zijn tiende naar Nederland kwam, nu 22 jaar is en dus feitelijk veel langer is geworteld in Nederland dan de meeste kinderen die wel onder de overgangsregeling voor langdurig verblijvende kinderen vallen, maar desondanks toch geen verblijfsvergunning in het kader van de Regeling langdurig verblijvende kinderen krijgt?

    De voorwaarden van de regeling staan vast en zijn duidelijk. Het is inherent aan elke regeling dat er ook mensen buiten vallen. Met elke nieuwe grens die ik zou stellen, ontstaan er ook nieuwe grensgevallen. Ik geloof dan ook niet dat de regeling ruimer had moeten zijn en ik ben niet bereid om opnieuw naar de bovengrens te kijken of deze naar 25 jaar bij te stellen, zoals ik ook in het Kamerdebat van 12 maart jl. heb toegelicht.
    Overigens is «worteling», zoals ik eveneens tijdens het debat van 12 maart jl. heb aangegeven, niet het perspectief van waaruit ik de regeling heb vormgegeven. Wat mij betreft gaat het hier om de afspraak die in het regeerakkoord is gemaakt om een oplossing te vinden voor het probleem van kinderen die lange tijd in Nederland zijn en die zelf, of wiens ouders, gedurende die tijd vaak lange procedures hebben gevoerd. Dit is vervat en uitgewerkt in objectieve criteria waaraan is getoetst.
    Uiteraard zal ik zaken die aan mij worden voorgelegd als grensgevallen of in het kader van de discretionaire bevoegdheid altijd zorgvuldig bekijken.

  • Vraag 3

    Kunt u garanderen dat de jonge Angolese asielzoeker in Nederland de procedure over de aanvraag van een verblijfsvergunning in het kader van de Regeling langdurig verblijvende kinderen mag afwachten?

    Inmiddels heb ik besloten dat betrokkene zijn bezwaarprocedure in Nederland mag afwachten.

  • Vraag 4

    Hoe beoordeelt u de voortdurende detentie vanaf 4 september 2013 van deze jongen in het licht van het uitgangspunt vreemdelingenbewaring alleen als ultimum remedium in te zetten?

    Wanneer een vreemdeling zich eerder aan lichtere middelen heeft onttrokken en er blijk van heeft gegeven niet mee te willen werken aan vertrek, acht ik de inzet van vreemdelingenbewaring ter fine van uitzetting geoorloofd.

  • Vraag 5

    Wilt u opnieuw kijken naar de bovengrens in de overgangsregeling voor langdurig verblijvende kinderen omdat deze voor jongeren als deze Angolese jongen wel erg hard uitpakt?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 6

    Bent u bereid aansluiting te zoeken bij het voorstel van VluchtelingenWerk en Defence for Children1 waarin gepleit wordt voor een bovengrens van 25 jaar voor jongeren die voor hun dertiende naar Nederland kwamen en asiel aanvroegen?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 7

    Deelt u de mening dat met deze kleine aanpassing het doel van de overgangsregeling om schrijnende individuele zaken te voorkomen en problemen van langdurig in Nederland verblijvende kinderen op te lossen, beter gediend zou zijn?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 8

    Bent u bereid, omdat uitzetting dreigt, deze vragen voor het algemeen overleg over rapporten en adviezen vreemdelingenbeleid op 3 oktober a.s. te beantwoorden?

    Ja.

27 september 2013 - 11 oktober 2013
De bouw van een Russisch hek aan de Georgische grens
Han ten Broeke (VVD)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. http://www.civil.ge/eng_old/article.php?id=26462
2. http://www.themoscowtimes.com/news/article/nato-faults-russia-over-so…
3. http://georgia.usembassy.gov/latest-news/statements2013/embassy_state…
  • Vraag 1

    Bent u bekend met de door de EU Monitoring Mission in Georgia bevestigde bouw van een Russisch hek langs de «administrative border line» met Zuid-Ossetië?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Hoe beoordeelt u de bouw van dit hek? Bent u net als de Georgische minister van Buitenlandse Zaken van mening dat de bouw een schending is van het wapenstilstandsverdrag van 12 augustus 2008?

    Nederland is bezorgd over deze ontwikkeling. Deze is niet in overeenstemming met het 6-puntenplan van augustus 2008, waarin werd overeengekomen dat de Russische troepen zich zouden terugtrekken tot de oorspronkelijke posities.

  • Vraag 3

    Bent u bekend met de veroordeling van dit hek door de secretaris-generaal van de NAVO Rasmussen?2 Hoe beoordeelt u zijn kwalificatie dat de Russische activiteiten in kwestie in strijd zijn met het internationaal recht?

    Ja. Nederland steunt de territoriale integriteit van Georgië binnen de internationaal erkende grenzen. Russische activiteiten op Georgisch grondgebied zonder instemming van de Georgische autoriteiten zijn daarmee in strijd.

  • Vraag 4

    Bent u bekend met de verklaring van de Amerikaanse ambassade in Georgië?3 Klopt het dat het hek de bewegingsvrijheid van de lokale bevolking ernstig belemmert, boeren scheidt van hun velden en kinderen onmogelijk maakt hun scholen te bereiken?

    Ja. De afscheiding beperkt de bewegingsvrijheid van de plaatselijke bevolking. Er zijn gevallen bekend van bewoners die hierdoor worden afgesneden van hun land of gemeenschappelijke voorzieningen.

  • Vraag 5

    Wat is uw mening over de opvatting van de Georgische regering dat het hek gebouwd wordt met het doel te provoceren? Kunt u nagaan met welk doel dit hekwerk wordt gebouwd?

    Rusland beschouwt de de-facto afgescheiden regio Zuid-Ossetië als een onafhankelijke staat, en stelt dat de afscheiding wordt gebouwd om de «staatsgrenzen» van Zuid-Ossetië te versterken. De Georgische regering ziet dit als provocatie.

  • Vraag 6

    Wat kan de EUMM als toezichthouder op het in 2008 tot stand gekomen vredesverdrag betekenen in deze situatie?

    De EUMM volgt de situatie op de voet en heeft enkele malen verklaringen afgelegd waarin zorg wordt uitgesproken. Voorts neemt de EUMM deel aan overleg over incidenten aan de administratieve grenzen, waarin individuele gevallen kunnen worden besproken en waar mogelijk gezocht wordt naar praktische oplossingen. De EUMM heeft geen mandaat om de bouw van de afscheiding tegen te gaan.

  • Vraag 7

    Bent u bereid de partijen in het verband van de Europese Unie, de Organisatie voor Vrede en Samenwerkling in Europa (OVSE) of bijvoorbeeld in de Raad van Europa aan te spreken op hun verplichtingen? Is het mogelijk in een dergelijk kader de bouw in overeenstemming te laten brengen met het internationaal recht en morele verplichtingen ten aanzien van de lokale bevolking?

    De EU heeft meerdere malen (onder meer door HV Ashton, in Tbilisi en in OVSE- en RvE-kader) zorgen uitgesproken over de bouw van de afscheiding, onder meer vanwege de negatieve gevolgen voor de bewegingsvrijheid van de plaatselijke bevolking. Het EU Politiek en Veiligheidscomité bezocht de situatie ter plaatse op 30 september jl. De kwestie is tevens aan de orde gesteld in de laatste ronde (26 juni jl.) van de Genève besprekingen, waarvan de EU – samen met OVSE en VN – co-voorzitter is. De visies van de EU en Rusland over de wenselijkheid van de afscheiding lopen vooralsnog uiteen.

27 september 2013 - 6 november 2013
Het mensenrechtenbeleid met betrekking tot Saudi-Arabië
Sjoerd Sjoerdsma (D66), Harry van Bommel , Joël Voordewind (CU)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Wie zwijgt, stemt toe?, Het gebrek aan Nederlandse steun voor vervolgde Saudische mensenrechtenverdedigers, Amnesty International, september 2013.
  • Vraag 1

    Kent u het rapport «Wie zwijgt, stemt toe?, Het gebrek aan Nederlandse steun voor vervolgde Saudische mensenrechtenverdedigers» van Amnesty International?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de opvatting in het rapport dat in Saudi-Arabië de mensenrechten ernstig onder druk staan en mensenrechtenverdedigers in het land in een zeer benarde positie verkeren? Indien neen, waarom niet?

    Ja.

  • Vraag 3

    Deelt u de conclusie van de mensenrechtenorganisatie dat de afgelopen jaren zowel Nederland als de EU opmerkelijk stil zijn gebleven over de repressie van mensenrechtenverdedigers in Saudi-Arabië en dat Nederland en de EU hiermee geen uitvoering hebben gegeven aan het eigen beleid ten aanzien van mensenrechtenverdedigers? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

    Het kabinet is van mening dat stille diplomatie in veel gevallen het meest effectieve middel is om Saudi-Arabië te bewegen om de positie van mensenrechtenverdedigers in het land te verbeteren. Nederland onderhoudt hiervoor contact met autoriteiten, activisten en invloedrijke groepen zoals de geestelijkheid. Door middel van sociale media wordt ook het publiek over mensenrechtenonderwerpen bereikt.
    De EU is voor Nederland een belangrijke speler bij het bevorderen van mensenrechten in Saudi-Arabië. De EU is als geheel van 28 lidstaten het best geplaatst om aandacht te vragen voor individuele gevallen en om zorgen hierover kenbaar te maken aan de Saudische autoriteiten. Ook bij generieke onderwerpen zoals de uitvoering van de doodstraf, het opleggen van lijfstraffen en de gebrekkige transparantie van de rechtsgang acht Nederland gezamenlijk Europees optreden het meest effectief. In EU-verband pleit Nederland er actief voor om deze thema’s gezamenlijk aan de orde te stellen.

  • Vraag 4

    Deelt u verder de kritiek dat de sterke nadruk van Nederland op stille diplomatie voor wat betreft mensenrechtenkwesties in Saudi-Arabië niet de gewenste resultaten heeft opgeleverd en dat het daarom tijd is voor een andere aanpak? Indien neen, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5

    Kunt u concreet aangeven of en zo ja, in hoeverre u bereid bent de negen aanbevelingen die Amnesty International in haar rapport doet, uit te voeren? Kunt u dit per aanbeveling aangeven en uw antwoord toelichten?

    Het kabinet stelt de aanbevelingen van Amnesty aan de Nederlandse overheid, waaronder aan de Ambassade in Riyadh, op prijs. Zoals toegezegd tijdens het Notaoverleg Mensenrechtenbeleid op 30 september jl. zal het kabinet zich hierover verstaan met andere lidstaten en de Kamer over de uitkomsten hiervan informeren.
    Een deel van de aanbevelingen van Amnesty wordt in het bestaande Nederlandse beleid overigens al in praktijk gebracht: Saudi-Arabië wordt bilateraal, in Europees en in multilateraal verband aangesproken op zijn verantwoordelijkheden. De Nederlandse Ambassade in Riyadh onderhoudt nauwe contacten met Saudische mensenrechtenverdedigers, wisselt informatie uit met andere ambassades en organiseert jaarlijks een bijeenkomst voor activisten. Praktische ondersteuning wordt per geval beoordeeld en waar mogelijk geboden. Een aantal aspecten uit het Amnesty-rapport, zoals het bijwonen van rechtszaken en het bezoeken van activisten in de gevangenis, is vooralsnog niet mogelijk gebleken. In dat kader heeft Nederland Saudi-Arabië onlangs tijdens de Universal Periodic Review (UPR) te Genève opgeroepen om buitenlandse waarneming van rechtszaken toe te staan.

27 september 2013 - 22 oktober 2013
Privacy schendingen door middel van de bonuskaart van Albert Heijn
Mei Li Vos (PvdA), Astrid Oosenbrug (PvdA)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Henk Kamp (minister economische zaken) (VVD)
1. http://www.telegraaf.nl/overgeld/consument/21922475/__Bonuskaart_lek_…
2. http://www.consumentenbond.nl/actueel/nieuws/nieuwsoverzicht-2013/ah-…
  • Vraag 1

    Kent u de berichten «Bonuskaart zo lek als mandje»?1 2

    Ja.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening van de Consumentenbond dat Albert Heijn de aankoopgeschiedenis van hun klanten moet behandelen als privacygevoelige informatie en net zo moet beveiligen als persoonsgegevens? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

    In zijn algemeenheid geldt dat (aankoop)gegevens pas persoonsgegevens zijn op het moment dat ze op zichzelf, in onderlinge combinatie of in samenhang met uit andere bron bekende informatie, herleidbaar zijn naar een persoon. In dat geval is het bijbehorende beschermingsregime van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) van toepassing.
    Albert Heijn heeft mij desgevraagd het volgende medegedeeld over de privacy-aspecten van hun Bonuskaart. Het Bonuskaartnummer geeft binnen de Appie-functionaliteit toegang tot de aankoophistorie die bij dit Bonuskaartnummer hoort. Daarbij worden geen persoons-identificerende kenmerken getoond. Als iemand zijn Bonuskaart verliest, is voor bijvoorbeeld de vinder dus niet te achterhalen wie die persoon is. De tot een persoon herleidbare gegevens (zoals naam, adres en woonplaats) zijn uitsluitend beschikbaar na inloggen en dus in combinatie met aanvullende inloggegevens.
    Het finale oordeel over de vraag of aankoopgegevens van consumenten als persoonsgegevens moeten worden beschouwd en of winkels als Albert Heijn deze dienovereenkomstig moeten beschermen is aan het College bescherming persoonsgegevens.

  • Vraag 3

    Kunnen klanten het nummer van een bonuskaart van een andere klant achterhalen door gebruik te maken van informatie op niet meegenomen kassabonnen?

    Albert Heijn heeft mij laten weten dat om te voorkomen dat derden makkelijk de beschikking krijgen over een Bonuskaartnummer de eerste 5 cijfers van het Bonuskaartnummer niet op de kassabon worden geprint.

  • Vraag 4

    Weet u of andere winkelbedrijven klantenkaarten hebben met vergelijkbare risico’s voor de privacy als de bonuskaart? Zo ja, welke winkelbedrijven betreft dit?

    Er zijn meerdere winkels die een klantenkaart uitgeven. Ik heb geen overzicht van hoe de beveiliging van klantgegevens bij deze kaarten is geregeld. Het spreekt voor zich dat winkelbedrijven die een dergelijke kaart gebruiken de wettelijke bepalingen ter bescherming van de privacy van betrokkenen in acht moeten nemen.

  • Vraag 5

    Zijn aankoopgegevens van consumenten als persoonsgegevens in de zin van de Wet bescherming persoonsgegevens te beschouwen?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 6

    Bestaat de kans dat Albert Heijn door aankoopgegevens van klanten niet beter te beschermen de Wet Bescherming Persoonsgegevens overtreedt? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

24 september 2013 - 22 oktober 2013
Het kopiëren van paspoorten bij het afsluiten van een telefoonabonnement
Gerard Schouw (D66), Kees Verhoeven (D66)
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)
1. Website College bescherming persoonsgegevens, http://www.mijnprivacy.…
  • Vraag 1

    Klopt het dat telecombedrijven een kopie maken van het identiteitsbewijs van een nieuwe klant bij het afsluiten van een telefoonabonnement? Welke telecombedrijven doen dit structureel of incidenteel?

    Wanneer consumenten een abonnement afsluiten bij een telecomaanbieder dienen zij zich te identificeren. De identificatie vindt plaats met een identiteitsbewijs, zoals bijvoorbeeld een ID-kaart, een paspoort of een rijbewijs.
    Daarnaast is het gebruikelijk dat telecombedrijven een afgedekte scan maken van het identiteitsbewijs om misbruik van abonnementen te voorkomen. Het komt helaas voor dat criminelen zich voordoen als klanten en met valse documenten een abonnement afsluiten. De kopie van dat document kan dan als (potentieel) bewijsstuk dienen in de daarop volgende juridische procedure. Voor telecombedrijven is daarom van belang om ook na het aangaan van de overeenkomst aan te kunnen tonen met welk document de identificatie heeft plaatsgevonden.
    Een afgedekte scan wil zeggen, dat er over het scanapparaat een mal is geplaatst. Door deze mal worden privacygevoelige gegevens (zoals in ieder geval altijd het burgerservicenummer en vaak ook de pasfoto) afgedekt.
    De hier geschetste werkwijze wordt onderschreven door brancheorganisatie Nederland ICT waarbij veel telecombedrijven zijn aangesloten. De partijen in deze werkgroep werken samen aan het verder verbeteren van de privacy van hun klanten.
    Zo wordt de mal die sommige telecombedrijven al gebruiken en die zowel BSN nummer als pasfoto afschermt, op korte termijn beschikbaar gemaakt voor zowel de eigen winkels van telecombedrijven, als voor alle winkels die de diensten van telecombedrijven doorverkopen (als reseller). Deze mal dekt bij een kopie bijzondere persoonsgegevens (die door het CBP in de richtlijnen zijn aangemerkt) af. Ook brengt de mal een watermerk aan op de kopie.
    Er is geen uitputtend overzicht van de wijze waarop de verschillende telecombedrijven werken. Het is echter uiteindelijk aan het College bescherming persoonsgegevens hiernaar onderzoek te doen, mocht zij daartoe aanleiding zien.
    Overigens wordt ook bij het online afsluiten van een telefoonabonnement vaak gevraagd een kopie van het identiteitsbewijs op te sturen. Het CBP adviseert de consument, als die er toch voor kiest dat te doen, om het risico op misbruik van persoonsgegevens zo klein mogelijk te maken, bijvoorbeeld door het burgerservicenummer door te strepen. Het centraal meldpunt identiteitsfraude adviseert om groot op de kopie te schrijven dat het een kopie is, voor wie de kopie is bedoeld (naam telecombedrijf) en de datum. Ook kan de klant de pasfoto afschermen. De telecomsector onderschrijft deze adviezen.

  • Vraag 2

    Klopt het dat de hierboven geschetste handelwijze in strijd is met de richtlijnen opgesteld door het College bescherming persoonsgegevens (CBP)?1 Wat is uw reactie op dit punt?

    Zoals in de richtsnoeren «Gebruik kopie paspoort in de private sector» van juli 2012 is beschreven is het maken van een kopie van het identiteitsbewijs door private bedrijven in beginsel niet toegestaan. Dit om misbruik van persoonsgegevens (waardonder identiteitsfraude) te voorkomen. Het is aan het College bescherming persoonsgegevens om te controleren of de werkwijze van telecombedrijven in lijn is met de door het CBP opgestelde richtsnoeren. Telecombedrijven geven aan in ieder geval te werken volgens de richtsnoeren «Gebruik kopie paspoort in de private sector» waarin de geldende wettelijke regels worden verduidelijkt. Immers, zij maken bij een afgedekte scan geen kopie van het burgerservicenummer.

  • Vraag 3

    Hoe kan het dat het kopiëren van identiteitsbewijzen bij het afsluiten van een telefoonabonnement nog steeds plaatsvindt, ondanks dat dit in strijd is met de richtlijnen van het CBP?

    Telecombedrijven geven aan de kopie nodig te hebben om misbruik van abonnementen te voorkomen.

  • Vraag 4

    Wat voor nut heeft het kopiëren van identiteitsbewijzen bij het afsluiten van een telefoonabonnement?

    Zie antwoord op vraag 1

  • Vraag 5

    Bent u van mening dat deze handelwijze de privacyrechten van burgers schendt? Zo nee, waarom niet?

    De privacygevoelige onderdelen van het identiteitsbewijs worden in principe afgeschermd en kunnen dus niet verspreid of misbruikt worden. De privacyrechten van de klant worden in dat geval in acht genomen. Wel vind ik het van belang dat telecombedrijven zich bewust zijn van de richtsnoeren van het CBP. Het CBP zou hierover nader uitleg kunnen geven, bijvoorbeeld binnen het verband van de Privacy werkgroep van Nederland ICT.

  • Vraag 6

    Gaat u telecomaanbieders aanspreken op deze handelwijze?

    Het is niet aan mij om de telecomaanbieders aan te spreken op de manier waarop uitvoering wordt gegeven aan de privacywetgeving. Het CBP is de onafhankelijke toezichthouder, en alleen dit college kan hierover uitspraken doen. Bij overtreding van de wettelijke normen kan het CBP handhavende maatregelen treffen. Het CBP geeft in zijn handhavingsbeleid prioriteit aan onderzoeken naar ernstige en structurele overtredingen van de Wbp, die veel mensen treffen en waarbij het CBP door de inzet van handhavende maatregelen een effectief verschil kan maken. Daarnaast stelt het CBP jaarlijks aandachtsgebieden vast waarop verscherpt toezicht plaatsvindt. Daarbij heeft het CBP ook aandacht voor signalen over het onrechtmatig verzamelen en gebruiken van «kopietjes paspoort».

23 september 2013 - 14 oktober 2013
Wanbetalende diplomaten
Nine Kooiman , Harry van Bommel
Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
1. Aanhangsels Handelingen, vergaderjaar 2013–2014, nrs. 16 en 17
  • Vraag 1

    Herinnert u zich de vele eerdere vragen die zijn gesteld over het niet betalen van (verkeers)boetes door diplomaten en de (on)mogelijkheden om wettelijke dwangmiddelen toe te passen om betaling af te dwingen?1

    Ja.

  • Vraag 2

    Bent u nog steeds van mening dat ook diplomaten zich aan de wet moeten houden en dat zij gewoon, net als ieder ander, de aan hen opgelegde boetes moeten betalen? Zo ja, op welke manieren zorgt u er tot nu toe voor dat deze boetes ook daadwerkelijk betaald worden nu artikel 41, eerste lid, van het Verdrag van Wenen inzake diplomatieke betrekkingen hier zo duidelijk over is?

    Ja.
    Het Ministerie van Buitenlandse Zaken stuurt ieder kwartaal een overzicht van openstaande verkeersboetes naar ambassades. Daarnaast kunnen ambassades uitgenodigd worden voor een gesprek over dit onderwerp, waarbij zij worden gewezen op de bepalingen in het Verdrag van Wenen volgens welke ook diplomaten gehouden zijn de wetten en regels van Nederland te eerbiedigen. Beide maatregelen zijn overigens voor het overgrote deel van de ambassades effectief.

  • Vraag 3

    Bent u tevreden over het effect van uw eerdere pogingen om betalingen af te dwingen, zoals het aanschrijven van ambassades over onbetaalde boetes en het zo nodig zelfs ontbieden van een vertegenwoordiger van een ambassade?

    Het Kabinet benadrukt dat het overgrote deel van de in Nederland aanwezige diplomaten zich houdt aan de Nederlandse verkeersregels. Het Kabinet is echter teleurgesteld dat een klein aantal diplomaten en/of ambassades ongevoelig lijkt te zijn voor ons nadrukkelijke verzoek om verkeersboetes te voldoen. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken zal dit onderwerp stelselmatig blijven opbrengen in contacten met de desbetreffende ambassades.

  • Vraag 4

    Welke acties onderneemt u naar de landen die in een openbare top tien staan met de ambassades die het hoogste bedrag aan onbetaalde boetes hadden uitstaan? Kunt u de Kamer te zijner tijd berichten over de reactie van deze landen en indien zij niet bereid zijn te betalen, wat de reden hiervan is en welke vervolgstappen u hieraan verbindt?

    Medio oktober worden opnieuw alle ambassades opnieuw aangeschreven over dit onderwerp, waarbij zij (zoals elk kwartaal) een overzicht ontvangen van de nog uitstaande verkeersboetes. Publicatie van de openbare top tien heeft effect gehad; enkele ambassades hebben aangegeven dat zij de uitstaande boetes willen betalen. Zie ook de antwoorden op vragen 2 en 3.

  • Vraag 5

    Bent u zo nodig bereid om andere (creatieve) middelen te gebruiken om betaling af te dwingen, zoals het weigeren van kentekens aan ambassades met openstaande boetes of het niet verstrekken van parkeervergunningen? Zo nee, waarom niet?

    Nederland is gehouden aan het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer en heeft daardoor te handelen binnen de grenzen van dit verdrag, ook ter bescherming van Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland.

20 september 2013 - 3 oktober 2013
Verzekeraars die werkgevers chanteren om medische gegevens van werknemers door te spelen
Linda Voortman (GL)
Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD), Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)
1. http://www.nu.nl/binnenland/3579248/verzekeraars-schenden-privacy-wer…
  • Vraag 1

    Wat is uw reactie op het bericht dat verzekeraars de privacy van werknemers schenden?1

    Het artikel en de uitzending van ZEMBLA waaraan dit artikel refereert ken ik. Ik heb tot mijn spijt moeten constateren dat bij verzuimbegeleiding niet altijd in overeenstemming met privacyregels wordt gewerkt. Ik deel de mening dat werknemers er te allen tijde op moeten kunnen vertrouwen dat hun medische gegevens vertrouwelijk worden behandeld. Een goede vertrouwensband tussen werknemer en arbo of verzuimarts enerzijds, maar ook tussen werknemer en werkgever anderzijds is van belang voor een goede en duurzame terugkeer op de werkvloer bij ziekte. Er zijn veel arbodiensten en verzuimbedrijven die wel zorgvuldig omgaan met privacyregels. Negatieve voorbeelden, zoals deze in het artikel en de uitzending van ZEMBLA naar voren komen, dragen echter niet bij aan het vertrouwen.

  • Vraag 2

    Deelt u de mening dat werknemers er te allen tijde op moeten kunnen vertrouwen dat hun medische gegevens niet in handen komen van derden?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3

    Deelt u de mening dat een goede vertrouwensband tussen werknemer en arbo of verzuimarts enerzijds, maar ook tussen werknemer en werkgever anderzijds van belang is voor een goede en duurzame terugkeer op de werkvloer bij ziekte? Deelt u ook de mening dat dergelijke negatieve voorbeelden, zoals deze in dit artikel naar voren komen, niet bijdragen aan dit vertrouwen?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 4

    Wat is uw reactie op de uitspraak van de voorzitter van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) dat het dreigen door verzekeraars met het niet uitkeren van de uitkering chantage is en dat het hier gaat om een uitlokking van iets onrechtmatigs?

    Het is onwenselijk dat verzekeraars van werkgevers informatie vragen die vanuit privacyoverwegingen niet mag worden verstrekt. En dus is het ook onwenselijk dat het verkrijgen van die informatie als voorwaarde wordt gesteld voor het verstrekken van de uitkering. Ik kan mij voorstellen dat werkgevers hierdoor dwang voelen om die informatie toch te verstrekken. Dit is onwenselijk en het is van belang dat er een eind komt aan deze praktijk.

  • Vraag 5

    Deelt u de mening dat werkgevers door een dergelijke handelwijze zich gedwongen kunnen voelen om medische gegevens bij werknemers of arbodiensten te ontlokken en dat zij daarmee gedwongen worden tot handelen in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp)?

    Zie antwoord vraag 4.

  • Vraag 6

    Bent u van mening dat de huidige wetgeving werknemers voldoende beschermt tegen onrechtmatige uitwisseling en opslag van hun persoonlijke en medische gegevens? Bent u bereid te onderzoeken op welke wijze die bescherming kan worden verbeterd?

    Zieke werknemers moeten zich veilig voelen, als het gaat om hun persoonlijke en medische gegevens. Ik betreur het dat dit kennelijk nu niet altijd het geval is en vind het dan ook van groot belang dat daar snel verandering in komt.
    De regels die gelden met betrekking tot de privacybescherming zijn helder. Betrokkenen zijn het er immers over eens dat er in de geschetste gevallen sprake is van een werkwijze in de praktijk die niet in overeenstemming is met de privacyregels. Het gaat er dus om dat de uitvoeringspraktijk van betrokken partijen gewijzigd wordt en in overeenstemming wordt gebracht met de privacyregelgeving.
    Los van de vraag of hier sprake is van een incidenteel of een structureel probleem, is voor mij evident dat de oplossing hiervan ligt in het aanpassen van de handelwijze van verzekeraars zelf. Het Verbond van Verzekeraars (VvV) erkent dat er verzuimverzekeraars zijn die op dit terrein fouten hebben gemaakt en roept haar leden op om de werkwijze aan te passen. Het VvV heeft aangegeven dat verzekeraars passende maatregelen zullen nemen om de afspraken met betrekking tot de informatie-uitwisseling beter te borgen. Ik zal het VvV vragen mij op de hoogte te houden van de voortgang hiervan, zodat dergelijke uitvoeringspraktijken in de toekomst worden voorkomen.

  • Vraag 7

    Wat is uw reactie op de uitspraak in het artikel dat het hier gaat om een structureel probleem? Deelt u de mening dat wanneer een verzekeraar zelf aangeeft dat het om een structureel probleem gaat, het niet alleen aan de verzekeraars zelf gelaten kan worden om deze misstanden op te lossen?

    Zie antwoord vraag 6.

  • Vraag 8

    Bent u bereid toezicht te houden op het handelen van verzekeraars om te bezien of zij hun leven inderdaad beteren en wanneer hier geen verbetering in optreedt, stappen te ondernemen?

    Het toezicht op naleving van privacyregelgeving is reeds georganiseerd. Dit toezicht is belegd bij het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP).

  • Vraag 9

    In hoeverre is de rol en het handelen van verzekeraars onderdeel van de adviesaanvraag aan de Sociaal Economische Raad (SER) over de toekomst van de arbeidsgerelateerde zorg?

    De rol en het handelen van verzekeraars is geen expliciet onderdeel geweest van de adviesaanvraag aan de SER.

  • Vraag 10

    In hoeverre is het College Bescherming Persoonsgegevens in staat om effectief op te treden tegen deze misstanden?

    Ja. Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) is in staat om effectief op te treden tegen deze misstanden. Dit is geborgd in de taken en bevoegdheden van het CBP.

18 september 2013 - 10 oktober 2013
Mensenrechtenschendingen in Rusland
Sjoerd Sjoerdsma (D66), Pia Dijkstra (D66)
Frans Timmermans (minister buitenlandse zaken) (GroenLinks-PvdA)
  • Vraag 1

    Kunt u aangeven hoeveel gesprekken en acties door Nederland en de EU zijn ondernomen tegen de anti-homo en NGO-wetgeving van Rusland? Hoe beoordeelt u de effectiviteit van de tot nu toe gevoerde gesprekken en ondernomen acties tegen de anti-homo- en NGO-wetgeving van Rusland door Nederland en de EU?

    Vanaf het moment dat wetgeving inzake NGO’s (buitenlandse financiering en betiteling als «buitenlands agent») en de zogenoemde «anti-homopropagandawet» aan de orde zijn, hebben Nederland en de EU herhaaldelijk hun zorgen tegenover Rusland kenbaar gemaakt. Het onderwerp wordt door de premier, door de minister van Buitenlandse Zaken, alsmede wanneer relevant door andere bewindslieden bij gesprekken met Russische collega’s opgebracht.
    In EU-verband vormen de door de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) vastgestelde richtsnoeren («guidelines to promote and protect the enjoyment of all human rights by LGBTI persons») het raamwerk voor het handelen van EU-delegaties en ambassades van de EU-lidstaten. EU Hoge Vertegenwoordiger Catherine Ashton heeft op 30 januari 2013, mede op verzoek van Nederland, een verklaring afgegeven inzake de anti-homopropagandawet en op 26 maart 2013 in een verklaring haar zorgen uitgesproken over de NGO wetgeving en de onderzoeken bij NGO’s. Ook in de mensenrechtenconsultaties tussen de EU en Rusland zijn hierover van EU-zijde zorgen uitgesproken. Bij de eerstvolgende bespreking in de RBZ waar Rusland op de agenda staat zal Nederland de mensenrechtensituatie in Rusland in brede zin aan de orde stellen.
    De ontwikkeling van de mensenrechtensituatie in Rusland baart Nederland zorgen. Deze negatieve ontwikkeling is al enige tijd gaande. Dialoog en samenwerking zijn de effectiefste elementen waarmee Nederland kan bijdragen aan verbetering van de mensenrechten. Nederland beschouwt het bilaterale jaar als een mogelijkheid voor een intensivering hiervan.

  • Vraag 2

    Bent u van mening dat er voldoende juridische basis is om een statenklacht bij het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in te dienen tegen Rusland? Zo ja, bent u bereid om een statenklacht in te dienen? Wat is hierbij uw afwegingskader?

    Een statenklacht is een bijzonder zwaar middel dat in uitzonderlijke gevallen en in laatste instantie wordt ingezet. Nederland wil inzetten op brede internationale aandacht en dialoog over de wetgeving en de positie van de LHBT-gemeenschap in Rusland in plaats van een bilateraal proces te entameren met de daaruit voortvloeiende verharding van standpunten. Daarbij kan worden gedacht aan politieke steun aan de Commissaris Mensenrechten van de Raad van Europa, het agenderen van het kritische rapport van de Venetiëcommissie over (onder meer) de Russische LHBT-wetgeving, het toezicht op de naleving door de Russische regering van de Hofuitspraak in de zaak Alekseyev tegen Rusland, contact met de secretaris-generaal van de Raad van Europa, bespreking in de Human Dimension Implementation Meeting van de OVSE, alsmede bilaterale en EU-initiatieven.

  • Vraag 3

    Bent u van mening dat er voldoende juridische basis is om krachtens artikel 8 van het statuut van de Raad van Europa een schorsingsprocedure in gang te zetten? Zo ja, bent u bereid hiervoor het initiatief te nemen en draagvlak te creëren bij de andere lidstaten? Wat is uw afwegingskader bij het al dan inzetten van een schorsingsprocedure?

    De in artikel 8 vastgelegde schorsingsprocedure is een zeer zwaar middel, dat tot op heden nooit is gebruikt. Slechts één keer is met deze schorsingsprocedure gedreigd, namelijk in het geval van Griekenland na de militaire coup. Dat heeft geleid tot tijdelijke uittreding van Griekenland uit de Raad van Europa. Het in gang zetten van de schorsingsprocedure tegen Rusland ligt niet voor de hand.
    Nederland zet consequent andere mogelijkheden en instrumenten in om Rusland er op te wijzen dat het in strijd handelt met zijn internationale verplichtingen (zie antwoord vraag 2). Hierbij wordt de voorkeur gegeven aan voortzetting van de dialoog boven het starten van procedures die tot minder mogelijkheden leiden om de situatie van de mensenrechten in Rusland bespreekbaar te maken en te werken aan verbetering.

  • Vraag 4

    Hoe staat u tegenover de maatregel van schorsing van Russische parlementariërs door de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa?

    Het is niet aan het kabinet te treden in overwegingen binnen de Parlementaire Assemblee met betrekking tot een mogelijke schorsing van Russische parlementariërs. Eerder, in 2000, heeft de Parlementaire Assemblee zelf overwogen dat de situatie in Rusland beter in dialoog kon worden verbeterd dan in een situatie waarin de banden zijn doorgesneden. Binnen het Comité van Ministers heeft Nederland een sterke voorkeur om de dialoog met Rusland open te houden, omdat dat de beste manier is om te komen tot verbetering van de mensenrechtensituatie in Rusland.

  • Vraag 5

    Bent u bereid om een EU-resolutie tegen Rusland door de VN-Mensenrechtencommissie te entameren?

    Voor indiening van een resolutie in de VN-Mensenrechtenraad of in de Derde Commissie van de Algemene Vergadering van de VN is onvoldoende steun. De EU maakt gebruik van andere mogelijkheden om in multilateraal verband de Russische mensenrechtensituatie kritisch aan de orde te stellen. Een goed voorbeeld daarvan is de meest recente EU-verklaring van 17 september in de VN-mensenrechtenraad, die mede dankzij Nederlandse inbreng tot stand kwam. In de verklaring roept de EU Rusland op de vrijheid van meningsuiting, vergadering en bijeenkomst te garanderen voor NGOs en mensenrechtenverdedigers. Daarnaast spreekt de EU grote zorg uit over het effect van de anti-propagandawetgeving op de rechten van LHBT in Rusland. Tot slot roept de EU Rusland op de rechten van iedereen te respecteren en actief te streven naar een betere positie van minderheden in de Russische maatschappij. Tijdens de Universal Periodic Review (UPR) dit voorjaar – waar Rusland aan de orde kwam – hebben EU-lidstaten eveneens hun zorgen opgebracht. Nederland heeft Rusland o.a. vragen gesteld over en aanbevelingen gedaan t.a.v. LHBT-rechten en mensenrechtenverdedigers.

  • Vraag 6

    Welke andere middelen heeft Nederland tot zijn beschikking om Rusland te beïnvloeden? Welke overweegt u in te zetten?

    Zie het antwoord op vraag 2.