Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (verplichtingen, uitgaven en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 afzonderlijk bij wet vastgesteld en ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in de begrotingsstaat van het gemeentefonds.

Het in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5 van de Fvw)

Ingevolge artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering en de aanvullende uitkeringen is opgenomen. Ingevolge artikel 5, tweede lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben de gemeenten gezamenlijk recht op de bedragen die in de begroting als verplichting voor het totaal van de integratie-uitkeringen en het totaal van de decentralisatie-uitkeringen zijn opgenomen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, H.G.J. Bruins Slot

De Staatssecretaris van Financiën, M.L.A. van Rij

B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN (SLOTVERSCHILLEN)

Artikel 1 Gemeentefonds

Uitgaven

In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2022 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met € 656,9 mln. verlaagd. De in tabel 1 weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:

1 en 2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet opdrachten en bijdragen

Het gerealiseerde bedrag komt per saldo € 0,432 mln. lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2022 werd geraamd. Het budget voor 2022 is daarmee niet volledig tot besteding gekomen. Deze uitgaven zullen in 2023 alsnog worden gedaan. Daarom zullen de uitgaven «Kosten financiële-verhoudingswet» bij Voorjaarsnota 2023 opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het Ministerie van Financiën.

3) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2022

De uitbetalingen aan gemeenten in 2022 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2022. Het gaat hierbij om een verschil van € 656 mln. De belangrijkste reden voor het verschil ligt in het feit dat er in een laat stadium van het besluitvormingsproces nog extra middelen beschikbaar zijn gekomen voor de algemene uitkering gemeentefonds. Daardoor kon de laatste betaaltermijn in 2022 niet meer gehaald worden. Het betreft onder meer € 500 mln. in verband met de energietoelage voor huishoudens met een laag inkomen. De desbetreffende bedragen zijn in januari 2023 alsnog uitbetaald. Het uitgavenbudget voor de algemene uitkering zal bij Voorjaarsnota 2023 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld.

4) Afboeken oude verplichting integratie-uitkering participtie 2019

Deze boeking hangt samen met het afboeken van een oude verplichting samenhangend met de integratie-uitkering participatie uit 2019.

5) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen overig 2022

De uitbetalingen aan gemeenten in 2022 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2022. Het gaat hierbij om een verschil van € 2.000. Het uitgavenbudget voor de integratie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2023 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld.

6) Afboeken oude verplichtingen Decentralisatie-uitkeringen 2019

Deze boeking hangt samen met het afboeken van een oude verplichting samenhangend met decentralisatie-uitkeringen uit 2019.

7) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2022

De uitbetalingen aan gemeenten in 2022 blijken lager te zijn dan het beschikbare uitgavenbudget bij 2e suppletoire begroting 2022. Het gaat hierbij om een verschil van € 0,44 mln. Een specificatie van dit bedrag is opgenomen in de bijlage bij deze slotwet. Het uitgavenbudget voor de decentralisatie-uitkeringen zal bij Voorjaarsnota 2023 met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld.

Verplichtingen

In tabel 2 wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2022 is het verplichtingenbedrag met € 0,852 mln. verlaagd.

De wijziging van het verplichtingenbedrag is als volgt te verklaren:

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet opdrachten

Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 0,176 mln. lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2022 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2022 minder opdrachten zijn aangegaan dan vooraf geraamd.

2) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingwet bijdragen

Het gerealiseerde bedrag komt totaal € 0,611 mln. lager uit dan bij 2e suppletoire begroting 2022 werd geraamd. Dit is veroorzaakt doordat in 2022 minder opdrachten zijn aangegaan dan vooraf geraamd.

3) Afboeken oude verplichtingen Decentralisatie-uitkeringen 2019

Deze boeking hangt samen met het afboeken van een oude verplichting samenhangend met decentralisatie-uitkeringen uit 2019.

4) Afboeken oude verplichtingen integratie-uitkering participatie 2019

Deze boeking hangt samen met het afboeken van een oude verplichting samenhangend met de integratie-uitkering participatie uit 2019.

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2022 worden de ontvangsten met € 656,9 mln. verlaagd.

Bijlage Specificatie integratie- en decentralisatie-uitkeringen