Gepubliceerd: 18 december 2020
Indiener(s): Hugo de Jonge (viceminister-president , minister volksgezondheid, welzijn en sport) (CDA)
Onderwerpen: begroting financiƫn
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-35684-2.html
ID: 35684-2

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in:

de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport;

Nieuw beleid wordt pas in uitvoering genomen nadat het parlement de Ontwerpbegrotingswet 2021 heeft geautoriseerd. De spoedeisende maatregelen in deze tweede incidentele suppletoire begroting 2021 gaan in vanaf 1 januari 2021 en kunnen vanaf dat moment tot betalingen leiden. Indien de formele autorisatie van beide Kamers op dat moment niet is afgerond zal het kabinet de uitvoering van de voorgenomen maatregelen in het belang van het Rijk conform artikel 2.27, tweede lid, van de Comptabiliteitswet 2016 starten. Voor de indiening van deze Incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de brief Stand van zaken COVID-19 van 8 december 2020 jl. met kenmerk 1792353–215138-PDC19 en de brief inzake Uitwerking coronabanen van 14 december 2020 met kenmerk 2020–000166323.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge

B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN

1. Leeswijzer

Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige- en technische mutaties toegelicht worden vanaf € 2,5 miljoen of wanneer deze politiek relevant zijn.

2. Beleid

2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

Tabel 1 Totaal COVID-19 gerelateerde uitgaven- en ontvangsten (bedragen x € 1 mln.)

Maatregel

Bedrag 20201

Bedrag 2021

Bedrag 2022

A. Begrotingsgefinancierd

     

1) Aanschaf en distributie medische beschermingsmiddelen

1.810

– 136

– 11

2) GGD'en en veiligheidsregio's

477

467

 

3) IC-capaciteit

118

174

154

4) Ondersteuning sportsector

84

60

 

5) Ondersteuning zorgpersoneel

15

22

 

6) Onderzoek inzake COVID-19

52

40

 

7) Testcapaciteit RIVM en GGD

929

1.375

 

8) Vaccin ontwikkeling, implementatie en medicatie

123

1.433

 

9) Zorgbonus

2.001

970

 

10) Omscholen personeel voor arbeidsmarkt zorg

0

80

 

11) Zorgkosten en bijstand Caribisch Nederland

78

13

 

12) Overige maatregelen (plafond Rijksbegroting)

62

141

 

Totaal A

5.749

4.638

143

       

B. Premiegefinancierd

     

13) Meerkosten COVID-19 Wlz (plafond Zorg)

190

0

 

14) Overige maatregelen (plafond Zorg)

16

45

 

Totaal B

206

45

0

       

Totaal A+B=C

5.955

4.683

143

X Noot
1

1 Kamerstukken II 2019/20, 35 450 XVI, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 493, nr. 1, Kamerstukken II 2019/20, 35 493, nr. 5, ISB2 Kamerstukken II 2020/21, 35 567, nr. 1, ISB3 Kamerstukken II 2020/21, 35 585. nr. 1, nr. ISB4 Kamerstukken II 2020/21, 35 634, nr. 2, 2e suppletoire begroting 2020 Kamerstukken II 2020/21, nr. 35 650, nr. 1, ISB1 2021 kenmerk 1799642–216009-FEZ.

Bovenstaand overzicht geeft een totaaloverzicht van alle COVID-19 gerelateerde uitgaven en ontvangsten op de VWS-begroting, zoals verwerkt in de relevante begrotingsstukken. Het betreft de corona gerelateerde mutaties zoals opgenomen in de eerste suppletoire begroting 2020, de eerste incidentele suppletoire begroting 2020, de nota van wijziging op de eerste incidentele suppletoire begroting 2020, de tweede incidentele suppletoire begroting 2020, de ontwerpbegroting 2021, de derde incidentele suppletoire begroting 2020, de eerste nota van wijziging op de ontwerpbegroting 2021, de nota van wijziging op de tweede incidentele suppletoire begroting, de tweede nota van wijziging op de ontwerpbegroting 2021, de vierde incidentele suppletoire begroting 2020, de derde nota van wijziging op de ontwerpbegroting 2021, de tweede suppletoire begroting 2020, de nota van wijziging op de tweede suppletoire begroting 2020 en de bijbehorende eerste incidentele suppletoire begroting 2021. De totaal tabel is inclusief de mutaties van deze tweede incidentele suppletoire begroting 2021. Er is voor gekozen om een uitsplitsing te maken in begrotingsgefinancierde uitgaven en premiegefinancierde uitgaven en een totaaltelling.

3. Beleidsartikelen

3.1 Artikel 1 Volksgezondheid

Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid 2e incidentele suppletoire begroting 2021 (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting 2021 incl. amendementen

Mutaties 2e ISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2022

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Verplichtingen

3.636.510

0

3.636.510

0

0

0

0

               

Uitgaven

3.946.276

797.500

4.743.776

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht (percentage)

71,7%,

           
               

1. Gezondheidsbeleid

533.156

0

533.156

0

0

0

0

               

Subsidies

24.693

0

24.693

0

0

0

0

(Lokaal) gezondheidsbeleid

24.325

0

24.325

0

0

0

0

Overige

368

0

368

0

0

0

0

               

Opdrachten

3.225

0

3.225

0

0

0

0

(Lokaal) gezondheidsbeleid

3.225

0

3.225

0

0

0

0

               

Bijdragen aan agentschappen

118.310

0

118.310

0

0

0

0

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

96.954

0

96.954

0

0

0

0

RIVM: wettelijke taken en beleidsondersteuning zorgbreed

20.605

0

20.605

0

0

0

0

Overige

751

0

751

0

0

0

0

               

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

378.795

0

378.795

0

0

0

0

ZonMw: programmering

378.795

0

378.795

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Bijdragen aan medeoverheden

8.133

0

8.133

0

0

0

0

Aanpak Gezondheidsachterstanden

8.000

0

8.000

0

0

0

0

Overige

133

0

133

0

0

0

0

               

2. Ziektepreventie

3.256.141

797.500

4.053.641

0

0

0

0

               

Subsidies

358.530

0

358.530

0

0

0

0

Ziektepreventie

153.112

0

153.112

0

0

0

0

Bevolkingsonderzoeken

153.568

0

153.568

0

0

0

0

Vaccinaties

51.850

0

51.850

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Opdrachten

1.885.078

0

1.885.078

0

0

0

0

Ziektepreventie

1.885.078

0

1.885.078

0

 

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Bijdrage aan agentschappen

381.536

797.500

1.179.036

0

0

0

0

RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra

177.314

797.500

974.814

0

0

0

0

RIVM: Bevolkingsonderzoeken

40.795

0

40.795

0

0

0

0

RIVM: Vaccinaties

163.414

0

163.414

0

0

0

0

Overige

13

0

13

0

0

0

0

               

Bijdrage aan medeoverheden

630.997

0

630.997

0

0

0

0

Overige

630.997

0

630.997

0

0

0

0

               

3. Gezondheidsbevordering

130.665

0

130.665

0

0

0

0

               

Subsidies

108.028

0

108.028

0

0

0

0

Preventie van schadelijk middelengebruik

19.075

0

19.075

0

0

0

0

Gezonde leefstijl en gezond gewicht

24.864

0

24.864

0

0

0

0

Letselpreventie

4.414

0

4.414

0

0

0

0

Bevordering van seksuele gezondheid

58.787

0

58.787

0

0

0

0

Overige

888

0

888

0

0

0

0

               

Opdrachten

6.266

0

6.266

0

0

0

0

Gezondheidsbevordering

6.266

0

6.266

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Bijdragen aan agentschappen

1.452

0

1.452

0

0

0

0

Overige

1.452

0

1.452

0

0

0

0

               

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

134

0

134

0

0

0

0

Overige

134

0

134

0

0

0

0

               

Bijdragen aan medeoverheden

14.785

0

14.785

0

0

0

0

Heroïnebehandeling op medisch voorschrift

14.785

0

14.785

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

4. Ethiek

26.314

0

26.314

0

0

0

0

               

Subsidies

23.729

0

23.729

0

0

0

0

Abortusklinieken

17.881

0

17.881

0

0

0

0

Medische Ethiek

5.848

0

5.848

0

0

0

0

               

Opdrachten

353

0

353

0

0

0

0

Medische Ethiek

353

0

353

0

0

0

0

               

Bijdragen aan agentschappen

2.232

0

2.232

0

0

0

0

CIBG: Uitvoeringstaken medische ethiek

2.232

0

2.232

0

0

0

0

               

Ontvangsten

47.703

0

47.703

0

0

0

0

Overige

47.703

0

47.703

0

0

0

0

Uitgaven

2. Ziektepreventie

Bijdragen aan agentschappen

RIVM: Opdrachtverlening aan kenniscentra

Vaccinimplementatie

Het Ministerie van VWS zal aan het RIVM de opdracht verlenen om, gegeven de ervaring die het RIVM heeft met de implementatie van vaccinaties, de implementatie van het COVID-19 vaccin te verzorgen. Het RIVM krijgt daarmee de opdracht om de implementatie inclusief distributie, logistiek, opslag en afstemming met stakeholders en communicatie met professio-nals te verzorgen. Het RIVM zal dit zowel in Nederland doen als voor de overzeese gebieden. De opdracht is reeds in 2020 verstrekt en heeft geleid tot een verhoging van het verplichtingenbudget van € 797,5 miljoen in 2020 die is verwerkt in de vijfde incidentele suppletoire begroting 2020. De bijbehorende kasuitgaven zullen in 2021 plaatsvinden en zijn verwerkt in deze tweede incidentele begroting 2021.

3.2 Artikel 2 Curatieve Zorg

Tabel 3 Budgettaire gevolgen van beleid 2e incidentele suppletoire begroting 2021 (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting 2021 incl. amendementen

Mutaties 2e ISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2022

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2025

Verplichtingen

3.527.717

0

3.527.717

0

0

0

0

               

Uitgaven

3.502.843

56.500

3.559.343

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht (percentage)

100%

           
               

1. Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg

481.230

56.500

537.730

0

0

0

0

               

Subsidies

320.095

56.500

376.595

0

0

0

0

Medisch specialistische zorg

75.518

0

75.518

0

0

0

0

Curatieve ggz

28.401

0

28.401

0

0

0

0

Eerste lijnszorg

71.270

0

71.270

0

0

0

0

Lichaamsmateriaal

24.891

0

24.891

0

0

0

0

Medische producten

120.015

56.500

176.515

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Opdrachten

135.451

0

135.451

0

0

0

0

Medisch specialistische zorg

669

0

669

0

0

0

0

Curatieve ggz

4.927

0

4.927

0

0

0

0

Eerste lijnszorg

89

0

89

0

0

0

0

Lichaamsmateriaal

3.488

0

3.488

0

0

0

0

Medische producten

126.278

0

126.278

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Bijdragen aan agentschappen

24.312

0

24.312

0

0

0

0

aCBG

1.051

0

1.051

0

0

0

0

aCBG

2.200

0

2.200

0

0

0

0

CIBG

21.061

0

21.061

0

0

0

0

               

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

1.233

0

1.233

0

0

0

0

Overige

1.233

0

1.233

0

0

0

0

               

Bijdragen aan medeoverheden

139

0

139

0

0

0

0

Overige

139

0

139

0

0

0

0

               

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

3. Ondersteuning van het zorgstelsel

3.021.613

0

3.021.613

0

0

0

0

               

Subsidies

149.546

0

149.546

0

0

0

0

Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen

1.337

0

1.337

0

0

0

0

Regeling medisch noodzakelijke zorg onverzekerden

44.924

0

44.924

0

0

0

0

Regeling veelbelovende zorg

37.819

0

37.819

0

0

0

0

Medisch-specialistische zorg

43.794

0

43.794

0

0

0

0

Curatieve ggz

11.592

0

11.592

0

0

0

0

Eerste lijnszorg

10.069

0

10.069

0

0

0

0

Overige

11

0

11

0

0

0

0

               

Bekostiging

2.834.970

0

2.834.970

0

0

0

0

Rijksbijdrage Zorgverzekeringsfonds voor financiering van verzekerden 18-

2.796.500

0

2.796.500

0

0

0

0

Zorg illegalen en andere onverzekerbare vreemdelingen

38.470

0

38.470

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Inkomensoverdrachten

11.261

0

11.261

0

0

0

0

Overgangsregeling FLO/VUT ouderenregeling ambulancepersoneel

11.135

0

11.135

0

0

0

0

Overige

126

0

126

0

0

0

0

               

Opdrachten

9.425

0

9.425

0

0

0

0

Risicoverevening

2.019

0

2.019

0

0

0

0

Uitvoering zorgverzekeringstelsel

888

0

888

0

0

0

0

Medisch-specialistische zorg

4.120

0

4.120

 

0

0

0

Curatieve ggz

424

0

424

0

0

0

0

Eerste lijnszorg

102

0

102

0

0

0

0

Overige

1.872

0

1.872

0

0

0

0

               

Bijdragen aan agentschappen

10.640

0

10.640

0

0

0

0

CJIB: Onverzekerden en wanbetalers

10.640

0

10.640

0

0

0

0

       

0

0

0

0

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

5.769

0

5.769

0

0

0

0

SVB: Onverzekerden

3.877

0

3.877

0

0

0

0

Overige

1.892

0

1.892

0

0

0

0

               

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

2

0

2

0

0

0

0

JenV: Bijdrage C2000

2

0

2

0

0

0

0

               

Ontvangsten

260.053

47.000

307.053

0

0

0

0

Overige

260.053

47.000

307.053

0

0

0

0

Uitgaven

1. Kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg

Opdrachten

Medische producten

Nederland heeft bij de Europese Commissie een voorstel ingediend als onderdeel van het RescEU-programma om een medische noodvoorraad aan te trekken van € 47 miljoen. Dit voorstel is door de Europese Commissie goedgekeurd. Daarmee vergoedt de Europese Commissie de kosten voor de aankoop, opslag en het beheer van de medische producten met uitzondering van de bijbehorende belastingen. Het betreft hier een bedrag van € 9,5 miljoen. Deze worden toegevoegd aan de VWS-begroting om deze kosten te vergoeden. De opdracht zal op korte termijn in 2020 worden verstrekt en heeft geleid tot een verhoging van het verplichtingenbudget van € 56,5 miljoen in 2020 die is verwerkt in de vijfde incidentele suppletoire begroting 2020. De bijbehorende uitgaven zullen in 2021 plaatsvinden en zijn verwerkt in deze tweede incidentele suppletoire begroting 2021.

Ontvangsten

Overige

Nederland ontvangt in 2021 een bijdrage van € 47 miljoen van de Europese Commissie voor een medische noodvoorraad. Daarmee vergoedt de Europese Commissie de kosten voor de aankoop, opslag en het beheer van de medische producten.

3.4 Artikel 4 Zorgbreed beleid

Tabel 4 Budgettaire gevolgen van beleid 2e incidentele suppletoire begroting 2021 (ISB) (bedragen x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting 2021 incl. amendementen

Mutaties 2e ISB

Stand 2e ISB

Mutatie 2022

Mutatie 2023

Mutatie 2024

Mutatie 2024

Verplichtingen

1.985.528

80.000

2.065.528

0

0

0

0

               

Uitgaven

2.270.139

80.000

2.350.139

0

0

0

0

waarvan juridisch verplicht (percentage)

99,4%

           
               

1. Positie cliënt en transparantie van zorg

54.824

0

54.824

0

0

0

0

               

Subsidies

39.418

0

39.418

0

0

0

0

Patiënten- en gehandicaptenorganisaties

17.000

0

17.000

0

0

0

0

Transparantie van zorg

22.418

0

22.418

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Opdrachten

8.937

0

8.937

0

0

0

0

Ondersteuning cliëntorganisaties

177

0

177

0

0

0

0

Transparantie van zorg

935

0

935

0

0

0

0

Overige

7.825

0

7.825

0

0

0

0

               

Bijdragen aan agentschappen

6.469

0

6.469

0

0

0

0

CIBG

6.469

0

6.469

0

0

0

0

               

2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

1.654.135

80.000

1.734.135

0

0

0

0

               

Subsidies

1.630.500

80.000

1.710.500

0

0

0

0

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

1.630.500

80.000

1.710.500

0

 

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Opdrachten

9.082

0

9.082

0

0

0

0

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

9.082

0

9.082

0

0

0

0

               

Bijdragen aan agentschappen

14.553

0

14.553

0

0

0

0

CIBG

14.553

0

14.553

 

0

0

0

               

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

0

0

0

0

0

0

0

ZiNL

0

0

0

0

0

0

0

               

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

3. Informatiebeleid

159.635

0

159.635

0

0

0

0

               

Subsidies

113.315

0

113.315

0

0

0

0

Informatiebeleid

16.981

0

16.981

 

0

0

0

Maatschappelijke diensttijd

90.834

0

90.834

       

Overige

5.500

0

5.500

0

0

0

0

               

Opdrachten

24.002

0

24.002

0

0

0

0

Informatiebeleid

14.197

0

14.197

0

0

0

0

Overige

9.805

0

9.805

0

0

0

0

               

Bijdragen aan agentschappen

22.318

0

22.318

0

0

0

0

Informatiebeleid

22.318

0

22.318

0

0

0

0

Overige

   

0

0

0

0

0

               

4. Inrichting Zorgstelsel

247.456

0

247.456

0

0

0

0

               

Subsidies

0

0

0

0

0

0

0

Programma's Zorgstelsel

0

0

0

0

0

0

0

               

Opdrachten

1.876

0

1.876

0

0

0

0

Programma's Zorgstelsel

1.328

0

1.328

0

0

0

0

Overige

548

0

548

0

0

0

0

               

Bijdragen aan ZBO's/RWT's

245.580

0

245.580

0

0

0

0

CAK

117.147

0

117.147

0

0

0

0

NZa

64.627

0

64.627

0

0

0

0

Zorginstituut Nederland

60.904

0

60.904

0

0

0

0

CSZ

1.900

0

1.900

0

0

0

0

Overige

1.002

0

1.002

0

0

0

0

               

Bijdragen aan medeoverheden

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

0

0

0

0

0

0

0

EZK: ACM

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

Bijdragen aan medeoverheden

0

0

0

0

0

0

0

Overige

0

0

0

0

0

0

0

               

5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland

154.089

0

154.089

0

0

0

0

               

Subsidies

2.224

0

2.224

0

0

0

0

Zorg en Welzijn

2.224

0

2.224

0

0

0

0

               

Bekostiging

150.318

0

150.318

0

0

0

0

Zorg en Welzijn

150.318

0

150.318

 

0

0

0

               

Bijdragen aan medeoverheden

1.547

0

1.547

0

0

0

0

Overige

1.547

0

1.547

0

0

0

0

               

Ontvangsten

68.655

0

68.655

0

0

0

0

Wanbetalers en onverzekerden

57.502

0

57.502

0

0

0

0

Overige

11.153

0

11.153

0

0

0

0

Uitgaven

2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

Subsidies

Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

Via een subsidieregeling stelt het kabinet € 80 miljoen beschikbaar om werkgevers in de zorg in staat te stellen om bovenop de bestaande initiatieven ongeveer 5.000 voltijds fte aan extra tijdelijke banen in ondersteunende functies te creëren. In de zorgsector wordt voor de financiering aangesloten bij door de zorgbranche zelf bepaalde ondersteunende functies die ontwikkeld zijn vanuit de Nationale Zorgklas, zoals voor de functies van crisishulp en de functie van gastvrouw/gastheer. De subsidieregeling wordt ingericht zodanig dat deze dubbele bekostiging voorkomt en een doelmatige uitvoering borgt.