Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

Vanwege de coronamaatregelen is op 21 april 2020 de eerste incidentele suppletoire begroting naar de Tweede Kamer verzonden (Kamerstukken II 2019/20, 35443, nr. 1). De behandeling in de Tweede Kamer heeft nog niet plaatsgevonden. Om deze reden is de in de begrotingsstaat opgenomen stand nog niet door de beide Kamers bekrachtigd. Vanwege de snelle opeenvolging van begrotingswetsvoorstellen bevat de kolom ‘stand na ISB’ zowel de vastgestelde stand bij ontwerpbegroting als de mutaties die bij incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen. Dit om het budgetrecht van de Staten Generaal te waarborgen.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,K.H. Ollongren

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

De eerste suppletoire begroting geeft een beeld van de uitvoering van de begroting 2020 (Kamerstukken II 2019/20, 35300 IV, nr. 1). De stand van de eerste suppletoire begroting wordt vanaf de stand van de ontwerpbegroting 2020 opgebouwd. De stand van de vastgestelde begroting 2020 is bij Koninkrijksrelaties (IV) inclusief de eerste incidentele suppletoire begroting (Kamerstukken II 2019/20, 35443, nr. 1).

Onderstaande zijn overzichten te vinden van uitgaven in verband met coronamaatregelen per begroting.

Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige en technische mutaties toegelicht worden, die groter dan of gelijk zijn aan de ondergrens zoals deze in de Rijksbegrotingsvoorschriften (RBV) zijn opgenomen, de zogenaamde staffel. In het kader van transparantie of anderszins kan het voorkomen dat mutaties beneden deze ondergrenzen ook worden toegelicht.

2 Beleid Koninkrijksrelaties

2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

Toelichting

• 1. Team Bestrijding Ondermijning (TBO)

  Deze middelen zijn bestemd voor het Parket Procureurs-Generaal en het Gemeenschappelijk Hof van Justitie ten behoeve van het budget voor TBO in het Caribisch deel van het Koninkrijk.

• 2. Recherche Samenwerkingsteam (RST)

  De eindejaarsmarge op begrotingshoofdstuk 4 is ingezet voor overlopende facturen in verband met uitzendingen voor het RST.

• 3. Wisselkoersreserve

  De resterende wisselkoersreserve van 2019 is € 8,9 mln. Deze reserve wordt volledig meegenomen naar 2020. Op de begroting van Koninkrijksrelaties en het BES-fonds zijn er zowel meevallers als tegenvallers als gevolg van de huidige wisselkoers. De wisselkoersmeevallers komen ten gunste van de reserve en de wisselkoerstegenvallers komen ten laste van de reserve.

• 4. Loon- en prijsbijstelling

  Dit betreft de loon- en prijsbijstelling 2020 voor het begrotingshoofdstuk Koninkrijksrelaties (€ 1,2 mln.).

• 5. Wederopbouw Sint Eustatius

  Het resterende bedrag van € 6,8 mln. uit 2019 voor de stabilisering van de klif Fort Oranje is doorgeschoven naar 2020. De laatste werkzaamheden om de eroderende klif te herstellen vinden in 2020 plaats.

• 6. Wederopbouw Sint Maarten

  De uit 2019 resterende middelen voor de wederopbouw van Sint Maarten (€ 18,6 mln.) zijn toegevoegd aan de begroting van 2020 en toebedeeld aan de verschillende instrumenten.

3 Beleidsartikelen Koninkrijksrelaties

3.1 Artikel 1. Versterken rechtsstaat

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

1.1. Versterken rechtsstaat

Bijdragen aan ZBO's/ RWT's

Recherchecapaciteit (Nationale Politie)

De eindejaarsmarge op begrotingshoofdstuk 4 is ingezet voor overlopende facturen in verband met uitzendingen voor het Recherche Samenwerkingsteam (RST).

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

Rechterlijke macht (JenV)

Deze middelen zijn bestemd voor het Parket Procureurs-Generaal en het Gemeenschappelijk Hof van Justitie ten behoeve van het budget voor Team Bestrijding Ondermijning (TBO) in het Caribisch deel van het Koninkrijk.

3.2 Artikel 4. Bevorderen sociaaleconomische structuur

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

4.1. Curaçao, Sint Maarten en Aruba

Opdrachten landen

Opdrachten

Herschikking van middelen van het instrument Opdrachten naar Bijdragen aan medeoverheden om de bijdragen aan de landen op het juiste instrument te kunnen verantwoorden. Daarnaast worden gelden vanuit de eindejaarsmarge ingezet voor een bijdrage aan Aruba in verband met de situatie in Venezuela.

Bijdragen aan medeoverheden

Bijdragen landen

Herschikking van € 0,5 mln. van het instrument Opdrachten naar Bijdragen aan medeoverheden om de bijdragen aan de landen op het juiste instrument te kunnen verantwoorden.

4.2. Caribisch Nederland

Subsidies

Subsidies Caribisch Nederland

Herschikking vanuit het instrument Opdrachten om de subsidies ten behoeve van Caribisch Nederland op het juiste instrument te kunnen verantwoorden. Het betreft onder andere de subsidie aan UNICEF.

Opdrachten

Opdrachten Caribisch Nederland

Herschikking van middelen voor de ondersteuning aan de openbare lichamen in Caribisch Nederland voor het aanpakken van knelpunten in bestuur en voor financieel-economisch subsidies ten behoeve van Caribisch Nederland.

3.3 Artikel 5. Schuldsanering/ lopende inschrijving/ leningen

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Er hebben zich geen mutaties voorgedaan.

3.4 Artikel 8. Noodhulp en wederopbouw Bovenwindse Eilanden

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

8.1 Wederopbouw

De uit 2019 resterende middelen voor de wederopbouw van Sint Maarten en Sint Eustatius (€ 25,4 mln.) zijn toegevoegd aan de begroting van 2020 en toebedeeld aan de verschillende instrumenten.

Subsidies

Diverse subsidies

Vanuit artikel 8 wordt uit 2019 voor het instrument subsidies € 0,3 mln. toegevoegd aan de begroting van 2020.

Opdrachten

Wederopbouw op Sint Maarten

Vanuit artikel 8 is er uit 2019 voor het instrument opdrachten € 5,6 mln. toegevoegd aan de begroting van 2020. Op basis van concrete plannen wordt gedurende het jaar besloten welke opdrachten verstrekt zullen worden.

Bijdragen aan medeoverheden

Korps Politie Sint Maarten (KPSM)

Vanuit artikel 8 is er uit 2019 voor het instrument bijdragen aan medeoverheden voor KPSM € 7,5 mln. doorgeschoven naar 2020.

Wederopbouw Sint Eustatius

Het resterende bedrag van € 6,8 mln. uit 2019 voor de stabilisering van de klif Fort Oranje is doorgeschoven naar 2020. De laatste werkzaamheden om de eroderende klif te herstellen vinden in 2020 plaats. Het herstel van de klif Fort Oranje maakt deel uit van een bredere aanpak van erosie en behoud van erfgoed, met betrokkenheid van de Ministeries van IenW, OCW en BZK.

Wederopbouw op Sint Maarten

Vanuit artikel 8 is er vanuit 2019 voor de bijdragen aan medeoverheden voor de wederopbouw op Sint Maarten € 1,1 mln. toegevoegd aan de begroting van 2020. Op basis van concrete plannen wordt gedurende het jaar besloten welke bijdragen aan Sint Maarten verstrekt zullen worden.

Grenstoezicht Sint Maarten

Vanuit artikel 8 is er voor het grenstoezicht op Sint Maarten € 0,8 mln. toegevoegd aan de begroting van 2020.

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

Wederopbouw op Sint Maarten

Vanuit artikel 8 is er voor bijdragen aan (inter)nationale organisaties € 3,1 mln. uit 2019 doorgeschoven naar 2020. Op basis van concrete plannen wordt gedurende het jaar besloten welke bijdragen aan organisaties verstrekt zullen worden.

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

Ministerie van JenV

Vanuit artikel 8 is er uit 2019 voor de detentie op Sint Maarten € 0,2 mln. toegevoegd aan de begroting van 2020.

4 Niet-beleidsartikelen Koninkrijksrelaties

4.1 Artikel 6. Apparaat

Toelichting

6.1. Apparaat

Personele uitgaven

In 2015 zijn de bijdragen voor de generieke kosten voor de Shared Service Organisatie Caribisch Nederland (SSO CN), op basis van de afname van 2015, structureel overgeheveld van de verschillende departementen naar de begroting van Koninkrijksrelaties. Significante groei of krimp in de afname (fte en ICT-werkplekken) wordt via budgetoverhevelingen jaarlijks verrekend met de departementen. Dit betreft de verrekening van het Ministerie van Financiën (Belastingdienst), het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Materiële uitgaven

Herschikkingen van Materiële uitgaven naar Personele uitgaven om de uitgaven van het College financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten (Cft) op het juiste instrument te verantwoorden.

4.2 Artikel 7. Nog onverdeeld

Toelichting

7.1/ 7.2 Loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de loon- en prijsbijstelling 2020 voor het begrotingshoofdstuk Koninkrijksrelaties (€ 1,2 mln.).

7.4 Wisselkoersreserve

De resterende wisselkoersreserve van 2019 is € 8,9 mln. Deze reserve wordt volledig meegenomen naar 2020. Op de begroting van Koninkrijksrelaties en het BES-fonds zijn er zowel meevallers als tegenvallers als gevolg van de huidige wisselkoers. De wisselkoersmeevallers komen ten gunste van de reserve en de wisselkoerstegenvallers komen ten laste van de reserve.

5 Beleid BES-fonds

5.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

Toelichting

1. Coronacrisis

Naar aanleiding van de maatregelen van het kabinet in verband met de coronacrisis is afgesproken dat incidenteel extra middelen (€ 1,0 mln.) naar de openbare lichamen gaan voor eilandelijk beleid. Het gaat om vrij besteedbare middelen.

2. Middelen voor Saba

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft USD 0,4 mln. (€ 0,36 mln.) beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het Caribisch Sport- en Preventieakkoord en naschoolse activiteiten op Saba. Deze middelen worden structureel toegevoegd aan de vrije uitkering voor het Openbare Lichaam Saba.

3. Loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de meerjarige loon- en prijsbijstelling voor het BES-fonds (€ 0,8 mln.) voor 2020.

Toelichting

1. Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Op basis van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES) dienen de uitgaven en ontvangsten over ieder uitkeringsjaar voor het BES-fonds gelijk te zijn. Ten behoeve van de dekking van deze uitgaven is een post ontvangsten geraamd.

6 Beleidsartikelen BES-fonds

6.1 Artikel 1. BES-fonds

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

1.1. BES-fonds

Uitgaven

Bijdrage aan medeoverheden

Vrije uitkering

Naar aanleiding van de maatregelen van het kabinet in verband met de coronacrisis is afgesproken dat incidenteel extra middelen (€ 1,0 mln.) naar de openbare lichamen gaan voor eilandelijk beleid. Het gaat om vrij besteedbare middelen.

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft USD 0,4 mln. (€ 0,36 mln.) beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het Caribisch Sport- en Preventieakkoord en naschoolse activiteiten op Saba. Deze middelen worden structureel toegevoegd aan de vrije uitkering voor het Openbare Lichaam Saba.

Tot slot betreft dit de meerjarige loon- en prijsbijstelling voor het BES-fonds (€ 0,8 mln.) voor 2020.

Ontvangsten

Artikel 88, derde lid van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES) regelt dat bij (begrotings)wet voor ieder uitkeringsjaar middelen van het Rijk worden afgezonderd ten behoeve van het BES-fonds. De uitgaven en de afgezonderde inkomsten over ieder uitkeringsjaar zijn aan elkaar gelijk. Gelet hierop is ten behoeve van de dekking van de uitgaven ten laste van het BES-fonds een post ontvangsten geraamd.