Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 afzonderlijk bij wet vastgesteld en ook gewijzigd.

Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2018 wijzigingen aan te brengen in:

• 1. de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat;

• 2. de begrotingsstaat inzake de agentschappen van dit ministerie.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1.	Leeswijzer		2
2.	Het beleid		3
	2.1	Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangsten mutaties	3
	2.2	De beleidsartikelen	4
	2.3	De niet-beleidsartikelen	14

1. Leeswijzer

Algemeen

De opzet en structuur van de onderliggende begroting voor Hoofdstuk XII is gebaseerd op de Rijksbegrotingsvoorschriften van het Ministerie van Financiën. In de Rijksbegrotingsvoorschriften zijn onderstaande uniforme ondergrenzen opgenomen, welke worden gehanteerd bij het toelichten van begrotingsmutaties op het niveau van artikelonderdeel.

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen	Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)	Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)
< 50	1	2
=> 50 en < 200	2	4
=> 200 < 1.000	5	10
=> 1.000	10	20

Opbouw

Dit wetsvoorstel kent een opbouw waarbij afhankelijk van de informatievraag- en behoefte verder kan worden ingezoomd. Deze verdiepingsslag is als volgt opgebouwd.

• 1. In de begroting(wet)staten zijn de wijzigingen op de begrotingsstaten van het jaar 2018 voor de departementale begroting van Infrastructuur en Waterstaat (XII) en inzake de agentschappen opgenomen. Deze dient ter autorisatie van de mutaties die op artikelniveau in de verplichtingen-, uitgaven- en ontvangstenramingen worden voorgesteld bij deze Slotwet.

• 2. In het overzicht in paragraaf 2.1 zijn de belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties opgenomen, die op hoofdlijnen inzicht verstrekt in de belangrijkste budgettaire voorstellen die leiden tot wijzing van de begroting. Hiermee kan snel een indruk worden verkregen van de inhoud van dit wetsvoorstel.

• 3. In de artikelgewijze toelichting (paragraaf 2.2 beleidsartikelen en paragraaf 2.3 niet-beleidsartikelen) zijn in de tabellen budgettaire gevolgen van beleid de mutaties in de Tweede suppletoire begroting uitgesplitst in miljoenennota- en najaarsnotamutaties. De miljoenennotamutaties zijn reeds in de, aan uw Kamer voorgelegde, Ontwerpbegroting 2019 (Kamerstukken II, Kamerstukken II, 2018–2019, 35 000 XII, nr. 1) toegelicht. De begrotingsmutaties van de najaarsnota worden toegelicht op basis van bovengenoemde staffel en/of beleidsmatig relevant. De gepresenteerde budgetflexibiliteit (juridisch verplicht) bij Slotwet is de stand per 31 oktober 2018.

• 4. In de paragraaf agentschappen (zie paragraaf 2.4) staan de aanpassingen in de exploitatie- en kasstroomoverzichten van de agentschappen, waarbij sprake is van cumulatieve mutaties (in totaal) groter dan 5% van de oorspronkelijk vastgestelde begroting of cumulatieve mutaties (in totaal) groter dan € 20 miljoen ten opzichte van de oorspronkelijk vastgestelde begroting.

2. Het beleid

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Suppletoire mutaties 2018 (Slotwet) (in € mln.)

		Artikel	Uitgaven	Ontvangsten
Stand ontwerpbegroting			8.430,7	247,5
Stand vastgestelde begroting 2018			8.357,5	247,5
Stand 1e suppletoire begroting 2018			9.038,9	33,1
Stand 2e suppletoire begroting 2018			8.215,7	30,1
– Belangrijkste mutaties Slotwet 2018
Kader relevante mutaties
1.	Partners voor Water en CORA (HGIS)	11	– 3,1
2.	Ontvangsten Bodemsanering	13		– 0,8
3.	ERTMS en Beter Benutten	98	– 3,6
4.	Subsidie Chemische Recycling	21	– 2,2
5.	Regeringsvliegtuig	97	– 28,3
6.	Taakstelling	99	20
7.	Diversen		– 2,3	– 0,2
Realisatie 2018			8.196,2	29,1

Toelichting

1. Partners voor Water en CORA (HGIS)

Dit betreft een lagere realisatie die wordt veroorzaakt door het programma Partners voor Water waarvoor een meerjarenverplichting is aangegaan met de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO). Door capaciteitsproblemen alsmede door vertraging in de uitvoeringsprogramma’s in de Deltalanden zijn er € 2,5 miljoen minder uitgaven gerealiseerd in 2018. Daarnaast een vertraging bij de uitvoering van CORA HGIS (€ 0,6 miljoen). Het opstellen van de uitvoeringsplannen voor uitvoeringsprogramma Klimaat en Wateratelier en de afstemming met betrokken partijen verliep langer dan gepland.

2. Ontvangsten bodemsanering

De gerealiseerde ontvangsten als gevolg van door het Rijk gesaneerde verontreinigde grond dienen bestemd te blijven voor de financiering van bodemsanering. Om deze reden schuiven de ontvangsten door naar 2018.

3. ERTMS en Beter Benutten

Het betreft vertraging bij de inhuur waardoor er lager uitgaven waren dan verwacht voor de uitvoering van het programma Beter Benutten en het programma ERTMS. De niet-bestede middelen (€ 3,7 miljoen) worden nu (tijdelijk) teruggeboekt naar het Infrastructuurfonds.

4. Subsidie Chemische Recycling

Lagere uitgaven van de subsidie chemische recycling kunststoffen ad € 2,2 miljoen die worden veroorzaakt door vertraging in de uitvoering door Agentschap NL.

5. Regeringsvliegtuig

Bij Voorjaarsnota 2017 is € 90 miljoen toegevoegd aan de begroting van IenM voor de vervanging van het Regeringsvliegtuig in 2017. Een deel van de betaling vindt niet meer in 2018 plaatst waardoor deze middelen doorschuiven naar volgend jaar.

6. Taakstelling

De slotwetmutatie op artikel 99 betreft een technische boeking waarmee de taakstelling wordt tegen geboekt.

2.2 De beleidsartikelen

Artikel 11 Integraal Waterbeleid

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 11 (Slotwet begroting jaar 2018) (Bedragen x € 1.000)

11	Integraal waterbeleid	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		33.076	36.959	39.038	– 2.553	36.485
Uitgaven		45.789	52.655	48.610	– 4.359	44.251
11.01	Algemeen waterbeleid	34.677	39.674	36.514	– 3.479	33.035
11.01.01	Opdrachten	6.556	10.501	6.639	– 1.617	5.022
11.01.02	Subsidies	12.632	14.562	14.562	– 1.862	12.700
	– Overige Subsidies	1.030	1.240	1.240	700	1.940
	– Partners voor Water 4 (HGIS)	11.602	13.322	13.322	– 2.562	10.760
11.01.03	Bijdragen aan agentschappen	15.489	14.561	15.263	0	15.263
	– Waarvan bijdrage aan agentschap KNMI	460	410	722	0	722
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	15.029	14.151	14.541	0	14.541
11.01.04	Bijdragen aan medeoverheden	0	50	50	0	50
11.02	Waterveiligheid	3.011	2.921	2.703	– 119	2.584
11.02.01	Opdrachten	3.011	2.921	2.703	– 119	2.584
11.03	Grote oppervlaktewateren	2.054	3.385	2.709	– 406	2.303
11.03.01	Opdrachten	2.054	3.385	2.709	– 406	2.303
11.04	Waterkwaliteit	6.047	6.675	6.684	– 355	6.329
11.04.01	Opdrachten	4.227	4.434	4.302	– 305	3.997
11.04.02	Subsidies	400	436	436	0	436
11.04.04	Bijdragen aan medeoverheden	325	325	325	0	325
11.04.05	Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	1.095	1.480	1.621	– 50	1.571
Ontvangsten			278	597	– 17	580

Verplichtingen

De lagere verplichtingenrealisatie ad € 2,6 miljoen wordt met name veroorzaakt door vertragingen bij het opstellen van uitvoeringsplannen in het kader van CORA HGIS en het afstemmen van internationale opdrachten. Bovendien komt de lagere verplichtingenrealisatie door een niet uitgekeerde nadeelcompensatie voor Wind op zee door organisatorische veranderingen waardoor er minder opdrachten zijn uitgezet.

11.01 Algemeen waterbeleid

Opdrachten

De lagere kasrealisatie ad € 1,6 miljoen wordt met name veroorzaakt door enerzijds een vertraging in de afstemming van internationale wateropdrachten (International Groundwater Resources Assessment Centre (IGRAC) en Protocol on Water and Health). Dit betreft een bedrag van € 0,5 miljoen. En anderzijds door een vertraging bij de uitvoering van CORA HGIS (€ 0,6 miljoen). Het opstellen van de uitvoeringsplannen voor uitvoeringsprogramma Klimaat en Wateratelier en de afstemming met betrokken partijen om te komen tot een adequate opdrachtformulering verliep langer dan gepland en zorgden ervoor dat de verplichtingen niet meer eind 2018 zijn aangegaan maar in 2019 zullen worden aangegaan. Tot slot is er op diverse opdrachten in totaal € 0,5 miljoen minder gerealiseerd dan geraamd.

Subsidies

De lagere kasrealisatie (€ 1,9 miljoen) wordt veroorzaakt door het programma Partners voor Water waarvoor een meerjarenverplichting is aangegaan met de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO). Door capaciteitsproblemen alsmede door vertraging in de uitvoeringsprogramma’s in de Deltalanden zijn er minder uitgaven gerealiseerd in 2018.

Artikel 13 Ruimtelijke ontwikkeling

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 13 (Slotwet begroting jaar 2018) (Bedragen x € 1.000)

13	Ruimtelijke ontwikkeling	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		57.227	52.218	61.653	– 31.265	30.388
Uitgaven		53.840	41.797	23.011	– 552	22.459
13.01	Ruimtelijk Instrumentarium	0	0	0	8	8
13.01.01	Opdrachten	0	0	0	8	8
13.03	Gebiedsontwikkeling	90	0	0	0	0
13.03.01	Opdrachten	30	0	0	0	0
13.03.02	Subsidies	60	0	0	0	0
13.04	Ruimtegebruik bodem	46.950	34.897	18.688	– 468	18.220
13.04.01	Opdrachten	4.740	9.949	6.444	– 444	6.000
	– Overige Opdrachten	2.585	4.675	4.375	– 63	4.312
	– Bodem en STRONG	2.155	5.274	2.069	– 381	1.688
13.04.02	Subsidies	13.707	15.119	7.302	1	7.303
	Bedrijvenregeling	8.684	8.684	2.311	0	2.311
	Subsidie Caribisch Nederland	5.023	6.435	4.991	1	4.992
13.04.03	Bijdragen aan agentschappen	2.623	3.501	3.569	0	3.569
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	2.623	3.501	3.569	0	3.569
13.04.04	Bijdragen aan medeoverheden	25.880	6.328	1.373	– 25	1.348
	– Overige bijdragen aan medeoverheden	0	144	0	0	0
	Meerjarenprogrogramma Bodem	25.880	6.184	1.373	– 25	1.348
13.05	Eenvoudig Beter	6.800	6.900	4.323	– 92	4.231
13.05.01	Opdrachten	3.400	3.500	835	– 92	743
13.05.03	Bijdragen aan agentschappen	3.400	3.400	3.488	0	3.488
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	3.400	3.400	3.400	0	3.488
Ontvangsten		0	2.950	0	809	809

Verplichtingen

De lagere verplichtingenrealisatie komt name door het afboeken van verplichtingen als gevolg van de overdracht van taken en budgetten met betrekking tot Eenvoudig Beter van het Ministerie van IenW naar het Ministerie van BZK. Bovendien heeft vertraging bij de aanbesteding Stompolderdijk ervoor gezorgd dat er in 2018 minder verplichtingen zijn aangegaan.

Ontvangsten

De gerealiseerde ontvangsten als gevolg van door het Rijk gesaneerde verontreinigde grond dienen bestemd te blijven voor de financiering van bodemsanering. Om deze reden schuiven de ontvangsten door naar 2018.

Artikel 14 Wegen en verkeersveiligheid

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 14 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

14	Wegen en verkeersveiligheid	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		27.319	30.492	40.022	189	40.211
Uitgaven		36.725	39.808	47.182	– 624	46.558
14.01	Netwerk	20.575	23.658	30.698	– 328	30.370
14.01.01	Opdrachten	15.304	18.387	18.462	– 191	18.271
	– Opdrachten Wegverkeersbeleid	1.146	5.026	2.790	– 23	2.767
	– Beter Benutten / Pogramma Innovatie Mobiliteit	10.141	10.994	12.588	143	12.731
	– Overige Opdrachten	4.017	2.367	3.084	– 311	2.773
14.01.02	Subsidies	650	650	1.490	– 162	1.328
14.01.03	Bijdragen aan agentschappen	4.621	4.621	7.217		7.217
14.01.04	Bijdrage aan medeoverheden		0	3.529	25	3.554
14.02	Veiligheid	16.150	16.150	16.484	– 296	16.188
14.02.01	Opdrachten	6.218	6.218	5.231	– 545	4.686
14.02.02	Subsidies	8.401	8.401	8.691	– 28	8.663
14.02.03	Bijdragen aan agentschappen	584	584	595		595
14.02.05	Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	30	30	30		30
14.02.06	Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s	917	917	1.937	277	2.214
Ontvangsten		6.782	6.782	4.740	– 1.082	3.658

Verplichtingen

De wijzigingen bij Slotwet binnen dit artikel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet uiteengezet (zie de leeswijzer).

Uitgaven

14.01 Netwerk

14.01.01 Opdrachten

IenW heeft aan het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een bijdrage geleverd van (€ 0,072 miljoen) aan Programma Aanpak Stikstof (PAS). PAS is een samenwerking tussen het Ministerie van LNV, het Ministerie van IenW en het Interprovinciaal Overleg. De overige wijzigingen binnen dit artikelonderdeel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet uiteengezet (zie de leeswijzer).

14.02.02 Overige subsidies

De wijzigingen bij Slotwet binnen dit artikel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet uiteengezet (zie de leeswijzer).

Ontvangsten

De lagere ontvangsten worden met name veroorzaakt doordat er minder ontvangsten zijn binnengekomen van de Stichting Buisleidingenstraat (€ 1,1 miljoen).

Artikel 16 Openbaar Vervoer en Spoor

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 16 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

16	Openbaar Vervoer en Spoor	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		7.846	7.465	6.926	– 2.125	4.801
Uitgaven		18.622	18.976	16.383	– 655	15.728
16.01	Spoor	18.622	18.976	16.383	– 655	15.728
16.01.01	Opdrachten	6.382	6.634	5.094	– 697	4.397
16.01.02	Subsidies	8.934	9.036	7.966	9	7.975
16.01.03	Bijdragen aan agentschappen	919	919	936		936
16.01.04	Bijdragen aan medeoverheden	2.287	2.287	2.287	62	2.349
16.01.05	Bijdragen aan internationale organisaties	100	100	100	– 29	71
Ontvangsten			0	143	232	375

Verplichtingen

De lagere verplichtingen (– € 2,1 miljoen) zijn met name het gevolg van een autonome meevaller (2,5 miljoen) voor de regeling Derde spoor Duitsland. Voor deze regeling heeft een negatieve bijstelling van de lopende verplichting plaatsgevonden vanwege lagere realisatie in 2018. Het doel van subsidieregeling Derde Spoor is dat vervoerders compensatie mogen aanvragen bij ProRail als ze vanwege werkzaamheden aan het Derde spoor in Duitsland omgeleid moeten worden via andere grensovergangen. In 2018 zijn er echter vanwege het uitstel van werkzaamheden aan Duitse zijde veel minder omleidingen geweest dan oorspronkelijk voorzien. Om die reden is het gebruik van deze regeling substantieel minder dan voorzien.

16.01 Spoor

Uitgaven

De wijzigingen bij Slotwet binnen dit artikelonderdeel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet uiteengezet (zie de leeswijzer).

Ontvangsten

De wijzigingen bij Slotweten binnen dit artikelonderdeel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet uiteengezet (zie de leeswijzer).

Artikel 17 Luchtvaart

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 17 (Slotwet begroting jaar 2018) (Bedragen x € 1.000)

17	Luchtvaart	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		38.305	54.365	21.730	– 853	20.877
Waarvan garantieverplichtingen		23.000	23.000
Uitgaven		15.162	18.097	21.177	736	21.913
17.01	Luchtvaart	15.162	18.097	21.177	736	21.913
17.01.01	Opdrachten	4.926	7.103	11.729	729	12.458
	– Opdrachten GIS	284	284	2.568	132	2.436
	– Overige Opdrachten	4.624	6.819	9.161	860	10.021
17.01.02	Subsidies	3.474	4.232	3.292	– 78	3.214
17.01.03	Bijdragen aan agentschappen	5.186	5.186	4.244	0	4.244
	– Waarvan bijdrage aan agentschap KNMI	14	14	14	0	14
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	424	424	148	0	148
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS (Caribisch Nederland)	4.748	4.748	4.082	0	4.082
17.01.04	Bijdragen aan medeoverheden	0	0	504	275	779
	– Bijdragen aan medeoverheden Caribisch Nederland	0	0	504	275	779
17.01.05	Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	1.476	1.476	1.180	– 39	1.141
17.01.06	Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s	100	100	228	– 151	77
	– LVNL	100	100	228	– 151	77
Ontvangsten		1.115	1.925	1.614	– 3	1.611

Verplichtingen

Middels een brief aan de Staten-Generaal (Kamerstukken II, 2018–2019, 35 000 XII, nr. 69) is een overschrijding van € 3,6 miljoen op het verplichtingenbudget aangekondigd als gevolg van een schikking met de BARIN (Board of Airline Representatives In the Netherlands). Doordat er lagere verplichtingen zijn aangegaan op onder andere het programma Geluidsisolatie Schiphol (€ 3,8 miljoen), is er per saldo sprake van een lager verplichtingenbudget op artikel 17.

17.01 Luchtvaart

Opdrachten

Middels een brief aan de Staten-Generaal (Kamerstukken II, 2018–2019, 35 000 XII, nr. 69) is een overschrijding van € 1,5 miljoen op het kasbudget aangekondigd als gevolg van een schikking met de BARIN (Board of Airline Representatives In the Netherlands). Per saldo bedraagt de overschrijding van het kasbudget op artikelonderdeel 17.01 € 0,7 miljoen.

Artikel 18 Scheepvaart en Havens

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 18 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

18	Scheepvaart en Havens	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		4.576	63.557	44.628	288	44.916
Uitgaven		25.396	41.083	39.328	653	39.981
18.01	Scheepvaart en havens	25.396	41.083	39.328	653	39.981
18.01.01	Opdrachten	17.561	30.329	27.047	– 134	26.913
	– Topsector Logistiek	8.071	18.708	15.551	– 69	15.482
	– Havens CN Caribisch Nederland	7.705	9.207	9.719	10	9.729
	– Overige Opdrachten	1.785	2.414	1.777	– 75	1.702
18.01.02	Subsidies	5.044	7.984	8.124	– 148	7.976
	– Topsector Logistiek	4.935	6.460	6.489	– 130	6.359
	– Overige Subsidies	109	1.524	1.635	– 18	1.617
18.01.03	Bijdragen aan agentschappen	1.114	1.168	1.430	0	1.430
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	1.114	1.168	1.212	0	1.212
	– Waarvan bijdrage aan RVO	0	0	218	0	218
18.01.04	Bijdragen aan medeoverheden	0	0	1.145	1.013	2.158
	– Bijdragen aan medeoverheden Caribisch Nederland	0	0	1.145	1.013	2.158
18.01.05	Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	1.677	1.602	1.582	– 78	1.504
Ontvangsten		0	200	200	– 32	168

Verplichtingen

Middels een brief aan de Staten-Generaal (Kamerstukken II, 2018–2019, 35 000 XII, nr. 69) is een overschrijding op het verplichtingenbudget van € 1,9 miljoen aangekondigd als gevolg van een correctie van een ten onrechte afgeboekte € 1,45 miljoen bij de 2^e suppletoire begroting en een bijdrage aan zeehaven Sint Eustatius. Per saldo is er bij Slotwet sprake van een verplichtingenoverschrijding van € 0,3 miljoen.

18.01 Scheepvaart en havens

Bijdrage aan medeoverheden

De hogere kasrealisatie is met name het gevolg van een hogere bijdrage aan medeoverheden Caribisch Nederland (€ 1 miljoen). Zoals aangekondigd middels een brief aan de Staten-Generaal (Kamerstukken II, 2018–2019, 35 000 XII, nr. 69), is er een bijdrage verleend in het kader van impuls zeehaven en wederopbouw voor het goed functioneren van de haven op Sint Eustatius.

Artikel 19 Uitvoering Milieubeleid en Internationaal

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 19 (Slotwet begroting jaar 2018) (Bedragen x € 1.000)

19	Uitvoering Milieubeleid en Internationaal	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		44.148	51.104	58.232	– 1.421	56.811
Uitgaven		45.116	52.661	55.977	– 24	55.953
19.02	Internationaal beleid coördinatie en samenwerking	45.116	52.661	55.977	25	55.953
19.02.01	Opdrachten	5.338	5.236	5.175	– 254	4.921
19.02.02	Subsidies	1.889	1.039	600	149	749
19.02.03	Bijdragen aan agentschappen	35.935	43.142	46.322	– 356	45.966
	– Waarvan bijdrage aan agentschap KNMI	0	0	0	167	167
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	205	284	333	0	333
	– Overige bijdragen aan agentschappen	63	525	2.019	– 94	1.925
	– RIVM	27.414	31.599	32.825	155	32.980
	– RVO coördinatie	8.253	10.734	11.145	– 584	10.561
19.02.05	Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	1.954	3.244	3.880	437	4.317
Ontvangsten		0	0	431	70	501

Middels een brief aan de Staten-Generaal (Kamerstukken II, 2018–2019, 35 000 XII, nr. 69) is een overschrijding op het kasbudget (€ 1,1 miljoen) en verplichtingenbudget (€ 0,8 miljoen) aangekondigd. Dit had betrekking op de opdrachtverstrekking aan RIVM/RVO.

Verplichtingen

Bij Slotwet is de verplichtingenruimte uiteindelijk met € 1,4 miljoen onderschreden. Dit verschil komt voornamelijk doordat er in 2018 minder opdrachten zijn verstrekt aan RVO dan geraamd.

19.02 Internationaal beleid coördinatie en samenwerking

Bijdragen aan agentschappen

Het kastbudget op artikelonderdeel 19.02.03 is bij Slotwet uiteindelijk met € 0,4 miljoen overschreden. De uiteindelijke overschrijding blijkt minder te zijn dan eerder via de decemberbrief aangekondigd. Dit komt met name doordat kosten uiteindelijk lager zijn uitgevallen dan voorzien.

Artikel 20 Lucht en geluid

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 20 (Slotwet begroting jaar 2018) (Bedragen x € 1.000)

20	Lucht en Geluid	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		20.374	16.348	18.317	– 910	17.407
Uitgaven		34.374	32.042	23.959	– 332	23.627
20.01	Gezonde lucht en tegengaan geluidhinder	34.374	32.042	23.959	– 332	23.627
20.01.01	Opdrachten	4.453	4.490	6.396	– 316	6.080
20.01.03	Bijdragen aan agentschappen	804	900	921	0	921
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	804	900	921	0	921
20.01.04	Bijdragen aan medeoverheden	28.719	26.254	16.139	– 15	16.124
	– Uitvoering Geluidsanering	17.480	15.015	14.015	2.104	16.119
	– Programma NSL	11.239	11.239	2.124	– 2.119	5
20.01.07	Bekostiging	398	398	503	– 1	502
Ontvangsten			0	0	342	342

20.01 Gezonde lucht en tegengaan geluidhinder

Programma NSL

Binnen artikelonderdeel 20.01.04 is er € 2,1 miljoen van het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) overgeheveld naar Uitvoering Geluidsanering. De hogere uitgaven voor Uitvoering Geluidsanering worden gedekt vanuit budget voor eindafrekeningen NSL dat in 2018 niet wordt ingezet. Het bedrag van de eindafrekening dat in 2018 wordt ingezet voor Uitvoering Geluidsanering zal in 2019 voor NSL beschikbaar komen.

Artikel 21 Duurzaamheid

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 21 (Slotwet begroting jaar 2018) (Bedragen x € 1.000)

21	Duurzaamheid	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		35.176	67.468	59.009	– 1.350	57.659
Uitgaven		34.421	65.268	53.573	– 1.221	52.352
21.04	Duurzaamheidsinstrumentarium	237	427	408	132	540
21.04.01	Opdrachten	237	427	408	132	540
21.05	Duurzame productketens	18.276	27.316	25.264	– 832	24.432
21.05.01	Opdrachten	9.617	12.993	8.262	667	8.929
	– Overige Opdrachten	9.617	7.993	6.652	1.034	7.686
	– Transitie Inkopen		5.000	1.610	– 367	1.243
21.05.02	Subsidies	1.620	7.533	5.103	– 1.619	3.484
	– Overige Subsidies	1.620	2.533	2.231	587	2.818
	– Chemische recycling kunststoffen		5.000	2.872	– 2.206	666
21.05.03	Bijdragen aan agentschappen	7.039	6.570	7.138	– 60	7.078
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	7.039	6.570	7.138	– 60	7.078
21.05.04	Bijdragen aan medeoverheden		0	4.291	180	4.471
21.05.06	Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s		220	470		470
21.06	Natuurlijk kapitaal	1.206	2.500	833	– 446	387
21.06.01	Opdrachten	891	2.500	833	– 446	387
21.06.02	Subsidies	315	0	0		0
21.07	Duurzaamheid	14.702	35.025	27.068	– 75	26.993
21.07.01	Opdrachten	9.987	6.943	3.035	120	3.155
	– Overige Opdrachten	247	671	543	– 12	531
	– Duurzaamheid	9.740	6.272	2.492	132	2.624
21.07.02	Subsidies	452	23.419	18.753	– 139	18.614
	– Subsidie Duurzame Mobiliteit	452	23.419	18.753	– 139	18.614
21.07.03	Bijdragen aan agentschappen	4.263	4.663	5.280	– 56	5.224
	– Waarvan bijdrage aan agentschap KNMI	178	178	178	0	178
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	1.824	2.224	2.271		2.271
	– Overige bijdragen aan agentschappen	2.261	2.261	2.831	– 56	2.775
Ontvangsten			0	106	109	215

Verplichtingen

Middels een brief aan de Staten-Generaal (Kamerstukken II, 2018–2019, 35 000 XII, nr. 69) is een overschrijding op het verplichtingenbudget (€ 1,6 miljoen) aangekondigd. Dit had betrekking op de correctie op het verplichtingenbudget Demonstratieregeling Klimaattechnologieën en -innovaties in Transport (DKTI-transport). Bij Slotwet is de verplichtingenruimte op dit artikel met € 1,1 miljoen overschreden. De uiteindelijke overschrijding is dus minder dan eerder via de decemberbrief aangekondigd. Dit komt met name door een meevaller ad 0,4 miljoen bij Transitie Inkopen waar minder facturen zijn binnengekomen dan geraamd.

21.04 Duurzame productketens

Chemische recycling kunststoffen

De lagere uitgaven van de subsidie chemische recycling kunststoffen ad € 2,2 miljoen wordt veroorzaakt door vertraging in de uitvoering door Agentschap NL.

Artikel 22 Omgevingsveiligheid en Milieurisico’s

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 22 (Slotwet begroting jaar 2018) (Bedragen x € 1.000)

22	Omgevingsveiligheid en milieurisico's	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		28.439	37.510	47.378	– 3.683	43.695
Uitgaven		34.937	45.743	51.675	– 1.515	50.160
22.01	Veiligheid chemische stoffen	7.115	10.999	8.642	– 890	7.752
22.01.01	Opdrachten	4.999	6.201	4.644	– 887	3.757
	– Overige Opdrachten	4.999	6.201	4.644	– 887	3.757
22.01.02	Subsidies	175	2.507	1.657	– 3	1.654
	– Overige Subsidies	175	2.507	1.657	– 3	1.654
22.01.03	Bijdragen aan agentschappen	1.941	2.291	2.341		2.341
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	1.941	2.291	2.341		2.341
22.02	Veiligheid biotechnologie	3.000	3.000	3.398	– 113	3.285
22.02.01	Opdrachten	3.000	3.000	3.398	– 113	3.285
	– Overige Opdrachten	3.000	3.000	3.398	– 113	3.285
22.03	Veiligheid bedrijven en transport	24.822	31.744	39.635	– 512	39.123
22.03.01	Opdrachten	4.655	569	5.186	– 190	4.996
	– Overige Opdrachten	4.655	569	5.186	– 190	4.996
22.03.02	Subsidies	15.372	26.172	29.441	– 322	29.119
	– Overige Subsidies	2.781	1.881	4.350	– 231	4.119
	– Subsidies Asbest	12.591	24.291	25.091	– 91	25.000
22.03.03	Bijdragen aan agentschappen	1.749	1.957	2.002		2.002
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	1.749	1.957	2.002		2.002
22.03.04	Bijdragen aan medeoverheden		0	100		100
	– Overige bijdragen aan medeoverheden		0	100		100
22.03.09	Inkomensoverdrachten	3.046	3.046	2.906		2.906
	– Overige Inkomensoverdrachten	3.046	3.046	2.906		2.906
Ontvangsten		250	2.432	3.391	– 384	3.007

Verplichtingen

De lagere verplichtingenrealisatie ad € 3,7 miljoen komt voornamelijk doordat de benodigde budgetten voor de uitvoering van opdrachten lager zijn dan begroot bij met name Veiligheid bedrijven en transport, bij RWS (op het gebied van milieuonderwerpen en omgevingsveiligheid) en op het taakveld biotechnologie. Daarnaast komt de lagere verplichtingenrealisatie door een overboeking (€ 0,2 miljoen) naar het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ten behoeve van CTGB (College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden).

Artikel 23 Meteorologie, seismologie en aardobservatie

Budgettaire gevolgen van beleid: Slotwet 2018 (Bedragen x € 1.000)

23	Meteorologie, seismologie en aardobservatie	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		49.568	49.508	52.094	834	52.928
Uitgaven		50.508	50.448	52.174	– 118	52.056
23.01	Meteorologie en seismologie	24.751	24.691	32.517	– 118	32.399
23.01.03	Bijdrage aan het agentschap KNMI	23.811	23.751	31.577		31.577
	– Meteorologie	23.175	23.115	30.625		30.625
	– Seismologie	636	636	952		952
23.01.05	Bijdrage aan internationale organisaties	940	940	940	– 118	822
	– Contributie WMO (HGIS)	940	940	940	– 118	822
23.02	Aardobservatie	25.757	25.757	19.657		19.657
23.02.03	Bijdrage aan het agentschap KNMI	25.757	25.757	19.657		19.657
	– Aardobservatie	25.757	25.757	19.657		19.657
Ontvangsten

De wijzigingen bij Slotwet binnen dit artikel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet uiteengezet (zie de leeswijzer).

Artikel 24 Handhaving en toezicht

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 24 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

24	Handhaving en toezicht	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		103.314	103.314	116.679	0	116.679
Uitgaven		103.314	103.314	116.679	0	116.679
24.01	Handhaving en toezicht	103.314	103.314	116.679	0	116.679
24.01.03	Bijdragen aan agentschappen	103.314	103.314	116.679	0	116.679
Ontvangsten

De wijzigingen bij Slotwet binnen dit artikel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet uiteengezet (zie de leeswijzer).

Artikel 25 Brede doeluitkering

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 25 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

25	Brede doeluitkering	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		881.534	888.409	945.466	5.675	951.141
Uitgaven		881.588	911.155	929.574		929.574
25.01	Brede doeluitkering	881.588	911.155	929.574		929.574
Ontvangsten

Verplichtingen

Middels een brief aan de Staten-Generaal (Kamerstukken II, 2018–2019, 35 000 XII, nr. 69) is een overschrijding op het verplichtingenbudget van € 12,5 miljoen aangekondigd. Als gevolg van/ten behoeve van de BDU-systematiek op de begroting Hoofdstuk XII worden de verplichtingen voorafgaand aan het jaar betaling aangegaan. De beschikking voor het jaar 2019 wordt eind 2018 afgegeven aan de twee vervoersregio’s. Bij het opstellen van de 2e suppletoire begroting 2018 was nog niet in alle gevallen bekend welke afspraken met welk kaseffect in 2019 moeten worden vastgelegd. Om voor het programma Beter Benutten de bijdrage aan BDU regio’s te kunnen verstrekken in 2019 wordt in 2018 een verplichting van € 12,5 miljoen aangegaan. De dekking is voorzien op het Infrastructuurfonds van artikel 12 Hoofdwegennet. Bij Slotwet bedraagt de uiteindelijke verplichtingenoverschrijding € 5,7 miljoen.

Artikel 26 Bijdrage investeringsfondsen

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 26 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

26	Bijdrage investeringsfondsen	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		6.564.953	7.009.852	6.309.505	25.527	6.335.032
Uitgaven		6.564.953	7.009.852	6.330.825	4.207	6.335.032
26.01	Bijdrage Investeringsfondsen	5.675.020	6.123.588	5.455.549	4.207	5.459.756
26.01.01	Bijdrage aan het Infrastructuurfonds	5.675.020	6.123.588	5.455.549	4.207	5.459.756
26.01.01.01	Bijdrage IF	5.675.020	6.123.588	5.455.549	4.207	5.459.756
26.02	Bijdrage Investeringsfondsen	889.933	886.264	875.276		875.276
26.02.01	Bijdrage aan het Deltafonds	889.933	886.264	875.276		875.276
26.02.01.01	Bijdrage DF	889.933	886.264	875.276		875.276
Ontvangsten

Verplichtingen

Bij Slotwet is een verplichtingencorrectie doorgevoerd, omdat artikel 26 een administratief begrotingstechnisch artikel is waarbij de en kas en verplichtingen aan elkaar gelijk behoren te zijn. Het betreft hier de bijdrage vanuit de beleidsbegroting van Hoofdstuk XII aan het Infrastructuurfonds ten behoeve van uitgaven die op het fonds worden verantwoord.

Uitgaven

Middels een brief aan de Staten-Generaal1 is gemeld dat in de huidige systematiek de verantwoording van bepaalde uitgaven voor de uitvoering van het programma Beter Benutten en het programma ERTMS plaats vindt op de begroting Hoofdstuk XII. De middelen hiervoor zijn vrijgemaakt op het Infrastructuurfonds en worden steeds overgeheveld naar de begroting van Hoofdstuk XII, zodat aldaar de uitgaven gedaan kunnen worden. Op de naar de begroting van Hoofdstuk XII overgehevelde budgetten doen zich in 2018 lagere uitgaven voor dan van tevoren gepland. Voor de hiervoor genoemde posten geldt dat de dit jaar niet-bestede middelen (€ 3,7 miljoen) nu (tijdelijk) worden teruggeboekt naar het Infrastructuurfonds.

2.3 De niet-beleidsartikelen

Artikel 97 Algemeen departement

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 97 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

97	Algemeen departement	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		54.487	130.146	137.800	– 32.189	105.611
Uitgaven		57.813	117.830	122.377	– 28.729	93.648
97.01	Algemeen departement	57.813	101.830	106.377	– 28.729	77.648
97.01.01	Opdrachten	29.429	73.446	75.600	– 28.672	46.928
	– Overige Opdrachten	15.644	16.133	16.299	– 225	16.074
97.01.01.02	Regeringsvliegtuig	6.735	50.263	50.249	– 28.315	21.934
97.01.01.08	DCC	7.050	7.050	9.052	– 132	8.920
97.01.02	Subsidies	1.450	1.450	1.518	– 54	1.464
	– Overige Subsidies	1.450	1.450	1.518	– 54	1.464
97.01.03	Bijdragen aan agentschappen	21.707	21.707	24.129		24.129
	– Waarvan bijdrage aan agentschap ILT	12.471	12.471	12.471		12.471
	– Waarvan bijdrage aan agentschap KNMI	213	213	2.583		2.583
	– Waarvan bijdrage aan agentschap RWS	2.579	2.579	2.631		2.631
	– Overige Bijdragen aan agentschappen	6.444	6.444	6.444		6.444
97.01.06	Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s	5.227	5.227	5.130	– 3	5.127
97.01.06.01	StAB	5.227	5.227	5.130	– 3	5.127
97.02	Sanering Thermphos		16.000	16.000		16.000
97.02.02	Subsidies		16.000	16.000		16.000
97.02.02.01	Sanering Thermphos		16.000	16.000		16.000
Ontvangsten		1.101	3.657	3.657	– 490	3.167

Verplichtingen

Een deel van de betaling van het Regeringsvliegtuig vindt niet meer in 2018 plaatst waardoor deze middelen doorschuiven naar het volgende jaar. Daarnaast is, per abuis, bij Voorjaarsnota 2018 eenzelfde bedrag aan overlopende verplichtingen toegevoegd als aan overlopende kasuitgaven uit 2017.

97.01 IenM -brede programmamiddelen

Overige opdrachten

Voor de vervanging van het Regeringsvliegtuig is in 2018 minder uitgegeven dan geraamd. Dit omdat een deel van de betalingen pas in 2019 plaats vindt.

Ontvangsten

De ontvangsten zijn lager dan geraamd. Met de transitie naar het nieuwe Regeringsvliegtuig zijn er minder vluchten doorbelast aan andere departementen en zijn daarmee de ontvangsten lager.

Artikel 98 Apparaat van het kerndepartement

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 98 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

98	Apparaatsuitgaven kerndepartement	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		280.211	277.222	292.206	– 10.696	281.510
Uitgaven		284.403	292.708	303.311	– 4.455	298.856
98.01 Personele uitgaven		203.408	210.291	228.040	– 7.067	220.973
– waarvan eigen personeel		179.514	179.357	195.947	– 2.917	193.030
– waarvan externe inhuur		13.854	20.894	24.287	– 3.288	20.999
– waarvan overige personele uitgaven		10.040	10.040	7.806	– 862	6.944
98.02 Materiele uitgaven		80.995	82.417	75.271	2.612	77.883
– waarvan ICT		17.991	20.707	10.786	9.522	20.308
– waarvan bijdrage aan SSO's		44.259	42.699	52.462	– 3.664	48.798
– waarvan overige materiële uitgaven		18.745	19.011	12.023	– 3.246	8.777
Ontvangsten		5.430	14.888	15.180	– 513	14.667

98.01 Personele uitgaven

98.02 Materiële uitgaven

Artikel 99 Nominaal en onvoorzien

Dit artikel is een administratief begrotingstechnisch artikel. Dit houdt in dat er geen daadwerkelijke uitgaven ten laste van artikel 99 worden gedaan. Het artikel dient hoofdzakelijk als tussenstation voor de overboeking van middelen naar de andere artikelen op de IenW begroting, zoals loon- en prijsbijstelling. Ook taakstellingen die nog niet direct kunnen worden doorgeboekt worden tijdelijk op dit artikel geadministreerd.

Budgettaire gevolgen van beleid: beleidsartikel 99 (Slotwet begroting jaar2018) (Bedragen x € 1.000)

99	Nominaal en onvoorzien	Stand Vastgestelde Begroting (1)	Stand 1e Suppletoire Begroting (2)	Stand 2e Suppletoire Begroting (3)	Mutaties Slotwet (4)	Realisatie 2018 (5)=(1) t/m (4)
Verplichtingen		108	145.421	– 20.194	20.194	0
Uitgaven		108	145.421	– 20.060	20.060	0
99.01	Nominaal en onvoorzien	108	145.421	– 20.060	20.060	0
99.01.01	Onvoorzien	108	145.421	– 20.060	20.060	0
	– Overige Onvoorzien	107	4.008	– 370	370	0
99.01.01.03	Taakstellingen	1	– 20.000	– 20.000	20.000	0
99.01.01.04	Loonbijstelling app.	0	28.032	172	– 172	0
99.01.01.05	Prijsbijstelling pro	0	107.528	521	– 521	0
99.01.01.06	Eindejaarsmarge prog		6.973	– 26	26	0
99.01.01.08	Loonbijstelling pro.	0	12.515	– 204	204	0
99.01.01.09	Prijsbijstelling app	0	6.365	– 153	153	0
Ontvangsten

Uitgaven

De slotwetmutatie op artikel 99 betreft een technische boeking waarmee de taakstelling wordt tegen geboekt. Met deze werkwijze is geen sprake van overbesteding van dit artikel.