Vastgesteld 29 juni 2015
De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport, belast met het voorbereidend onderzoek van voorliggend wetsvoorstel, heeft de eer als volgt verslag uit te brengen van haar bevindingen.
Onder het voorbehoud dat de in het verslag opgenomen vragen en opmerkingen afdoende door de regering worden beantwoord acht de commissie de openbare behandeling van het wetsvoorstel voldoende voorbereid.
De voorzitter van de commissie, Lodders
De griffier van de commissie, Teunissen
ALGEMEEN
De leden van de fractie van de PvdA hebben met belangstelling kennisgenomen van het wetsvoorstel waarover zij nog enkele vragen stellen. Allereerst willen deze leden opmerken dat zij het van het grootste belang vinden dat het Zorginstituut Nederland zich richt op de bevordering van de kwaliteit van de zorg in Nederland. Als een taakherschikking helpt bij het versterken van deze missie dan is dat winst voor de zorg, en uiteindelijk voor de patiënt. Wel vragen zij hoe er gevolgd gaat worden dat de vrijkomende aandacht bij het Zorginstituut daadwerkelijk gaat naar de kwaliteitstaken die zij overhoudt. Kan de regering aangeven hoe de kwaliteitstaken verder vorm worden gegeven? Blijven de middelen (fte’s, expertise, budget, etc.) die bedoeld waren ter uitvoering van de burgerregelingen achter bij het Zorginstituut, of gaan deze één op één mee met de overgehevelde taken? Zo nee, hoe worden deze vrijkomende middelen in de toekomst aangewend voor de taken op het gebied van kwaliteit bij het zorginstituut?
Tegelijkertijd merken deze leden wel op dat het overdragen van de burgerregelingen zorgvuldig dient te gebeuren, teneinde administratieve rampspoed te voorkomen. Is het Centraal Administratie Kantoor (CAK) voldoende toegerust om deze burgerregelingen te gaan uitvoeren? In hoeverre dienen bestaande systemen en processen bij het CAK aangepast te worden, zodat deze overgehevelde taken goed kunnen worden uitgevoerd? Waaruit blijkt dat de organisatie van het CAK deze overheveling van taken goed aan zal kunnen, en dat er geen overgangsproblemen zullen ontstaan? Zijn er bijvoorbeeld simulaties uitgevoerd, of is de organisatie op andere manieren hierop getest? In hoeverre is het CAK overtuigd van de geschiktheid om deze nieuwe taken uit te gaan voeren, en heeft het CAK nog twijfels of vragen bij deze overheveling? Genoemde leden onderschrijven het in de brief uiteengezette streven dat deze taken ongestoord over zouden moeten gaan van het Zorginstituut naar het CAK, maar vragen wel een toelichting op de operationele risico’s; in hoeverre deze risico’s zijn afgedekt; welke risico’s eventueel nog resteren, en hoe deze resterende risico’s worden weggenomen voor de daadwerkelijke overheveling. Zijn er back-up scenario’s ontwikkeld voor het geval de overheveling toch niet zo soepel verloopt als gewenst?
De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van de voorgenomen Wijziging van de Zorgverzekeringswet en andere wetten i.v.m. de overgang van een aantal taken van het Zorginstituut Nederland naar het CAK. De gedachtegang achter de wetswijziging, namelijk ordening aan te brengen in de diffuse taakverdeling tussen de verschillende zelfstandige bestuursorganen (zbo’s), klinkt deze leden logisch in de oren. Anderzijds wijzen zij de regering er wel op dat regulering en uitvoering niet per definitie gescheiden hoeven te worden. Juist wanneer beiden binnen een zbo gecombineerd worden kan dit synergievoordelen opleveren, zoals dit ook bij ander zbo’s het geval is.
Gezien het feit dat het drama rondom de uitvoering van het trekkingsrecht van het Persoonsgebonden Budget (PGB) door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) nog altijd niet is opgelost maken de leden van de SP-fractie zich wel zorgen of het CAK al die nieuwe taken aan kan. Is de streefdatum van 1 januari 2016 een harde deadline? Wat zouden de consequenties zijn indien de streefdatum niet gehaald wordt op bijvoorbeeld financieel vlak? Is er de mogelijkheid de overheveling van de uitvoeringstaken vooruit te schuiven, indien blijkt dat niet alles gereed is en de continuïteit van zorg of betalingen in gevaar zou komen? Is er een noodscenario voorhanden zoals het gefaseerd invoeren? Hoe wordt het proces rondom de overheveling gemonitord? Zijn er signalen die erop wijzen dat de streefdatum van 1 januari 2016 niet gehaald wordt? Is er voldoende aandacht voor kritische geluiden?
De leden van de SP-fractie merken op dat het wetsvoorstel veronderstelt dat de overdracht geen noemenswaardige gevolgen heeft, omdat de overdracht ongewijzigd zal plaatsvinden.
Het wordt zo gezegd op de ene locatie opgepakt, en op de andere locatie weer neergezet. Deze leden weten inmiddels na diverse ICT-debacles bij de overheid beter, en dringen er op aan dat dit besef er ook bij de regering komt. Is dit is niet een veel te eenvoudige, welhaast simplistische voorstelling van zaken? Zij merken op dat de huidige uitvoering complex is, en dat dit allemaal opnieuw ingeregeld zal moeten worden op een nieuwe locatie. Hebben er risicoanalyses plaatsgevonden op de mogelijke effecten van een verhuizing?
Ook wekt het wetsvoorstel bij deze leden de indruk dat er geen gevolgen zijn voor de fondsen of de Rijksbegroting. Er zou sprake zijn van een kostenneutrale verschuiving. Is dit een juiste veronderstelling? Hoeveel geld is er tot nu toe al uitgegeven aan de overheveling, en hoeveel gaat het vermoedelijk nog kosten? Met welk budget worden deze kosten en mogelijke overschrijdingen gedekt? Zij vragen of dit niet ten koste gaat van het primaire proces. Hoe staat het met frictiekosten voor bijvoorbeeld medewerkers die niet wensen mee te gaan, en waarvoor kosten voor de uitvoering van het sociaal plan gemaakt moeten worden? Is er sprake van (gedwongen) ontslagen? De memorie van toelichting spreekt nu van een kostenneutrale operatie. Kan de regering dit toelichten?
De leden van de SP-fractie memoreren de regering ook aan de recente grote organisatorische wijzigingen en problemen bij het CAK. Recent nog is het CAK van een private organisatie overgegaan in een zbo. Hoeveel ambtenaren bij het CAK verdienen meer dan volgens de ambtenaren-cao is toegestaan? Wat verdienen de bestuurders en het hogere management bij het CAK? Voldoen zij daarmee aan de Wet normering topinkomens (WNT)? Voorts vragen zij of de problemen met de dienstverlening inmiddels verholpen zijn. Hoe staat het bijvoorbeeld met de foutieve beschikkingen in het kader van de afschaffing van de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg)? Wat is de invloed van de uitbetalingsproblematiek bij de SVB op het werk van het CAK? Deze leden vragen de regering een overzicht van het aantal klachten en bezwaren gedurende de afgelopen jaren. Hoe staat het met het aantal klachten op dit moment? Wat zijn de meest voorkomende klachten?
De leden van de SP-fractie verwachten een uitgebreide beantwoording van bovenstaande vragen, en horen graag welke lessen de regering getrokken heeft uit het met stoom en kokend water invoeren van het trekkingsrecht. Hoe gaat zij voorkomen dat bij deze overheveling soortgelijke taferelen plaats gaan vinden?
De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de Wijziging van de Zorgverzekeringswet en andere wetten i.v.m. de overgang van een aantal taken van het Zorginstituut Nederland naar het CAK. Zij maken graag van de gelegenheid gebruik een aantal vragen te stellen.
De Algemene Rekenkamer heeft in zijn verantwoordingsonderzoek 2014 ten aanzien van de overheveling van taken aangegeven dat er meer aandacht dient te zijn voor de uitvoering van deze taken. Zijn de randvoorwaarden volledig geborgd?
Daarom vragen deze leden of de regering kan schetsen wat de stand van zaken is betreffende de borging van de randvoorwaarden, en of zij van mening is dat de uitvoering van de burgerregelingen per 1 januari 2016 bij het CAK op een verantwoorde manier kan plaatsvinden?
Graag horen deze leden specifiek of de continuïteit is geborgd voor het systeem als geheel, het proces (uitvoeringstaken) en de mens?
Kan de regering per burgerregeling die wordt overgeheveld aangeven hoeveel mensen het betreft? Daarnaast vragen deze leden of deze verschillende burgerregelingen op één ICT-systeem «draaien», of dat er verschillende systemen naast elkaar bestaan?
De leden van de CDA-fractie nemen aan dat overheveling van taken ook betekent dat er personeel van het zorginstituut overgaat naar het CAK. Indien daar van sprake is, kan de regering dan aangeven hoeveel mensen dit betreft?
Uit de evaluatie van het Zorginstituut Nederland blijkt ICT het zorgenkindje van het Zorginstituut te zijn. Hoe wordt de overheveling van de ICT-taken voorbereid? Welke knelpunten bestaan er nog? Is er een terugvaloptie? Zo ja, wat voor optie is dat? Wanneer beslist de Minister of overheveling van de taken per 1 januari 2016 wel of niet verantwoord is? Hoeveel budget gaat er van het Zorginstituut Nederland over naar het CAK?
Als het gaat om de uitvoering van de burgerregelingen, heeft de Minister dan een aanwijzingsbevoegdheid richting het CAK?
De leden van de CDA-fractie lezen dat het CAK een Privacy Impact Assessment (PIA) heeft uitgevoerd. Wil de Minister bij de nota naar aanleiding van verslag ook de PIA aan de Kamer sturen?
De PIA bracht een aantal aandachtspunten naar voren betreffende het risico op het punt van de integriteit en de beschikbaarheid van persoonsgegevens. Vervolgens stelt de regering dat er hard gewerkt wordt aan een zorgvuldige overgang. Graag vernemen deze leden hoe het hiermee op dit moment staat, en hoe dit wordt geborgd? We zijn nu ongeveer een half jaar verwijderd van de daadwerkelijke uitvoering van deze taken door het CAK. Wat is er al gebeurd, en wat moet er het komende half jaar nog gebeuren?
Het CAK voert al een groot aantal burgerregelingen uit. Zoals de eigen bijdragen voor de Wet maatschappelijke ondersteuning en de Wet langdurige zorg. Nu komt hier een aantal burgerregelingen bij. Het CDA vindt het van groot belang dat deze regelingen gescheiden worden uitgevoerd, en dat de privacy van mensen gewaarborgd wordt en ook blijft. De regering stelt dat het CAK de administratie voor de betreffende burgerregelingen technisch en organisatorisch gescheiden voert, en dat hier in de wet bepalingen voor zijn opgenomen. Dit impliceert dat die persoonsgegevens alleen worden gebruikt voor de betrokken taak. De Minister motiveert dat een advies van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) niet noodzakelijk is, omdat het om bestaande taken gaat.
De leden van de CDA-fractie merken op dat deze huidige taken wel in een andere omgeving uitgevoerd gaan worden. Het CAK voert een groot aantal andere regelingen uit, waarbij een waterscheiding tussen de over te hevelen taken en de bestaande taken van het CAK van groot belang is. De leden van de CDA-fractie vragen de Minister of zij over dit wetsvoorstel advies aan het CBP wil vragen.
Tenslotte vragen deze leden of het BIT (het Bureau ICT-Toetsing) bij de overheveling van deze taken van het Zorginstituut naar het CAK betrokken is, en of zij al advies hebben uitgebracht. Zo ja, hoe luidt dat?
De leden van de D66-fractie hebben met interesse kennisgenomen van het wetsvoorstel.
Volgens deze leden zorgt de overheveling van taken van het Zorginstituut Nederland naar het CAK voor een afname van de complexiteit voor burgers, omdat processen beter op elkaar aansluiten. De aan het woord zijnde leden constateren echter dat in het wetsvoorstel niet helder wordt toegelicht bij wie de regie voor de taakoverheveling ligt. Deze leden hebben daarom nog enkele vragen.
Burgers mogen geen hinder ondervinden van de taakoverheveling. De leden van D66-fractie vragen bij wie de regie ligt, mochten er complicaties ontstaan, en mocht niet aan deze eis worden voldaan. Kan de regering toelichten wie verantwoordelijk is voor eventuele hinder bij burgers? Het Ministerie van VWS, het CAK of het Zorginstituut Nederland?
Het CAK en het Zorginstituut werken hard aan een zorgvuldige overheveling van persoonsgegevens. Maar de leden van de D66-fractie maken zich zorgen over de mogelijke koppeling van bestanden bij het CAK. Zij willen de Minister vragen dit grondig te monitoren, om de privacy te waarborgen. Welke mogelijkheden ziet zij hiertoe?