Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 20 maart 2014
In het wetgevingsoverleg water van 18 november 2013 (Kamerstuk 33 750 J, nr. 18) heb ik toegezegd uw Kamer te informeren over innovaties in de watersector: innovaties ten behoeve van zowel de waterveiligheid, de waterkwaliteit en zoetwater, als innovatie over sectoren heen.
Bijgaand treft u een brochure aan met een overzicht van innovatieve projecten in de watersector. Ik heb er met dit overzicht naar gestreefd een zo breed mogelijk beeld te geven van de diversiteit aan innovaties; met het overzicht wordt duidelijk dat het brede waterbeleid in hoge mate verweven is met maatschappelijke opgaven. Het ging me er niet om de beste innovaties te selecteren of op een andere manier een voorkeur aan te geven. Daarvoor bestaan er tal van prijsvragen en competities. Het overzicht is samengesteld uit de projecten van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu en de Waterschappen. Innovaties van bedrijven die relevant zijn voor het waterbeheer in Nederland, zijn opgenomen.
Innovaties staan niet op zichzelf en dienen verschillende beleidsdoelen. Door innovatieve projecten in gang te zetten beoog ik de uitvoering van de eigen investeringsprogramma’s (HWBP, Deltaprogramma) doelmatiger te realiseren, samen met de waterschappen. Met innovatie beoog ik verder kansen te benutten om in te spelen op maatschappelijke vraagstukken zoals de gevolgen van klimaatverandering, de verbetering van de ecologische kwaliteit en de leefbaarheid in Nederland. Daarvoor is het nodig sectoroverstijgend te zoeken naar nieuwe concepten, onder meer op het grensvlak met natuurontwikkeling, landbouw, energie, cultuurhistorie en robuuste ruimtelijke kwaliteit. Dat is ook economisch gezien verstandig.
In het najaar zijn in het kader van het bedrijfslevenbeleid de innovatiecontracten 2014–2015 afgesloten tussen bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheden in de gouden driehoek. Dit zijn niet-juridisch bindende convenanten waarin gezamenlijke richting is gegeven aan de innovatieopgaven in de komende jaren. In de Topsector Water is met de innovatiecontracten een verbinding aangebracht tussen kennisontwikkeling, kundige toepassing en economisch verdienvermogen; kennis-kunde-kassa. En tegelijkertijd zorgt een innovatief klimaat ervoor dat, door proeftuinen, de internationale concurrentiekracht van de brede watersector versterkt wordt en dat is goed voor Nederland.
Er is mij om genoemde redenen veel aan gelegen innovatie zoveel mogelijk te bevorderen. Bij overheidsinvesteringsstromen worden, binnen de beschikbare budgetten, innovatiemogelijkheden geïncorporeerd in het primaire proces. Met het inrichten van proeftuinen streef ik er naar het bedrijfsleven te betrekken bij het vinden van oplossingen voor complexe maatschappelijke problemen. Zo heeft RWS in het afgelopen najaar samen met het bedrijfsleven de innovatieopgave 2015–2025 opgesteld.
Naast proeftuinen streeft het kabinet ernaar innovatiegericht in te kopen. Afgesproken is dat het kabinet er op inzet om 2,5% van het overheidsbrede inkoopbudget te besteden aan innovatiegerichte inkopen. Ook alternatieven die structurele verankering van innovatiegericht inkopen als doel hebben, worden verkend. De 2,5% innovatiebudget is geen vrijgemaakt geld specifiek voor innovatie. RWS is voor zijn projecten zoals verwoord in de innovatieopgave continu op zoek naar innovaties die antwoord geven op maatschappelijke problemen. RWS doet dit door in zijn projecten functioneel uit te vragen. Hierbij vraagt RWS niet om een specifieke oplossing maar biedt hij de markt de mogelijkheid om innovaties aan te bieden.
RWS wil maximaal gebruikmaken van de innovatiekracht van het bedrijfsleven en heeft hiervoor een beleidskader innovatiegericht inkopen opgesteld. Dit kader geeft aan waarom en hoe RWS innovatie wil inkopen.
De waterschappen investeren in innovaties voor energieterugwinning, energie efficiency, grondstoffen terugwinning en betere informatie en sturing in de waterketen, om samen met de gemeenten en drinkwaterbedrijven, de 450 mln aan besparingen te behalen zoals afgesproken in het Bestuursakkoord Water.
Ook dragen de innovaties bij aan de doelen van het SER Energieakkoord waarin de waterschappen hebben vastgelegd om in 2020 40% van het eigen energieverbruik op duurzame manier op te wekken.
Er zijn door het land heen vele andere initiatieven die, net als de projecten in dit overzicht, zeer het bezoeken waard zijn maar niet in het overzicht konden worden opgenomen. Zo biedt de website www.dutchwatersector.com naast een internationale etalage voor dutch water expertise, ook op nationaal niveau een mooi overzicht van wat er allemaal in het buitenland gebeurt.
De Minister van Infrastructuur en Milieu, M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus