De sluiting van de GGZ-kliniek in Boxmeer en het schrappen van de geplande nieuwbouw |
|
Henk van Gerven |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD) |
|
Wat is uw reactie op het bericht dat de GGZ-kliniek in Boxmeer gaat sluiten, en dat de geplande nieuwbouw niet doorgaat?1
GGZ Oost-Brabant, de instelling waar de GGZ-kliniek in Boxmeer onder valt, heeft hiertoe besloten omdat men de realisatie van de nieuwbouw niet meer financieel verantwoord vindt. Het gevolg hiervan is de sluiting van de gehele klinische functie in Boxmeer. Daarnaast wil men minder klinische opnamen realiseren en meer ambulante hulpverlening.
Vindt u het een wenselijke ontwikkeling dat mensen die klinische zorg nodig hebben niet langer in de regio Boxmeer terecht kunnen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Indien de exploitatie van een klinische afdeling in de regio Boxmeer financieel niet haalbaar is, is het aan het bestuur van de instelling om keuzes te maken. GGZ Oost-Brabant wil binnen het totale werkgebied van GGZ Oost-Brabant de klinische zorg bovenregionaal concentreren in de bestaande klinieken in Oss en Helmond en in aangrenzende GGZ-instellingen in Venray en Nijmegen. GGZ Oost-Brabant vindt het van groot belang dat de continuïteit van zorg voor inwoners van de regio Boxmeer is gewaarborgd en treft daarvoor maatregelen zoals het ontwikkelen van acute zorg thuis en een tweede FACT-team (Functional Assertive Community Treatment). De keuze die de instelling maakt voor ambulante zorg in plaats van klinische zorg, past in het door mij voorgestane beleid.
Welke maatregelen worden getroffen om nadelige gevolgen van de sluiting in Boxmeer op te vangen, zoals ervoor te zorgen dat mensen toch gebruik (blijven) maken van de klinische zorg die ze nodig hebben, en dat hun naasten op bezoek kunnen komen ondanks de langere reistijd?
Voor de zorg voor ouderen wil de instelling met Pantein een regeling treffen waardoor deze groep patiënten binnen de regio kan worden opgenomen. Voor volwassenen wil men meer ambulante zorg aanbieden, de klinische opnamen daarmee beperken en indien nodig aanbieden in Oss en Helmond. Daarnaast kan ook een beroep worden gedaan op de zorg van een GGZ instelling te Venray en Nijmegen. Voor bezoek zal de reistijd toenemen in de gevallen dat er sprake is van een klinische opname.
Waarom heeft GGZ Oost-Brabant besloten de nieuwbouw niet door te laten gaan, hoewel er naar ik aanneem voldoende animo was voor een uitbreiding van plaatsen?
De plannen voor de nieuwbouw dateren al van voor 2005 en maakten deel uit van een herspreiding van bestaande capaciteit vanuit de hoofdlocatie naar het werkgebied van GGZ Oost-Brabant. De daling van de tarieven voor verblijf is de belangrijkste oorzaak van een andere keuze door de instelling.
Waar kunnen de mensen die in het nieuw te bouwen gedeelte terecht zouden kunnen voor hulp en zorg dan wel terecht?
De verwachting is dat door de verdere ambulantisering men minder klinische capaciteit nodig heeft. Voor het antwoord op de vraag waar de mensen dan terecht zouden kunnen, verwijs ik naar het antwoord op vraag 3.
Hoeveel geld is er gemoeid met het plannen van de nieuwbouw en het schrappen ervan dat anders aan de zorg besteed had kunnen worden?
Door de bezuinigingsmaatregelen en de daling van de tarieven voor verblijf bleek de investering in een nieuwe voorziening financieel niet rendabel naar de toekomst toe. Met de verkoop van de grond waarop de huidige kliniek is gehuisvest en het huidige gebouw worden de gemaakte kosten gedekt.
Vindt u het rechtvaardig om ondanks de bezuinigingen op de GGZ, die negatieve gevolgen hebben voor patiënten, vast te houden aan het innen van eigen bijdragen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Ik vind de invoering de eigen bijdrage gerechtvaardigd. De reden dat ik voor een eigen bijdrage in de GGZ kies, is omdat de vraag naar de GGZ de afgelopen jaren fors is gegroeid. Doordat in de eerstelijnszorg al een eigen bijdrage gold, gingen patiënten makkelijker naar de gespecialiseerde tweedelijns GGZ. Dat is ongewenst en niet in lijn met mijn beleid waarin de eerstelijn een poortwachterrol dient te vervullen. Ik zet voor het jaar 2012 en verder een monitor uit naar het effect van de eigen bijdrage op de kwetsbare groepen. Ik zal u op de hoogte houden van de resultaten van de monitor.
De bezuinigingen en reorganisaties van Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) en Medisch Spectrum Twente (MST) |
|
Henk van Gerven |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD) |
|
Wat is uw oordeel over het feit dat ZGT per 1 april 2012 in de weekenden de afdeling psychiatrie op locatie Hengelo sluit?1
Een dergelijk besluit is aan het bestuur van de betreffende zorginstelling. Ik heb dan ook geen inzicht in de afwegingen en besluitvorming van de Ziekenhuisgroep Twente en kan daarmee geen oordeel geven over de sluiting van de afdeling psychiatrie in de weekenden. Wel vind ik het van belang dat de continuïteit van zorg voor deze cliënten gewaarborgd is en blijft.
Vindt u het verantwoord mensen met een psychiatrische aandoening in de weekenden op straat te zetten, omdat het ziekenhuis daarvoor geen plek vrijmaakt?
Ook hier geldt dat de continuïteit van zorg aan deze cliënten gewaarborgd moet zijn. Dit hoeft niet binnen één en dezelfde instelling te zijn. Het kan zijn dat cliënten op een andere afdeling, ziekenhuis of GGZ instelling geplaatst worden. Cliënten kunnen overigens alleen naar huis gestuurd worden als dat medisch verantwoord is.
Wat is uw reactie op de vacaturestop van ZGT, waarbij sprake is van 100 arbeidsplaatsen die komen te vervallen plus de 10 arbeidsplaatsen die komen te vervallen indien de afdeling psychiatrie in de weekenden gaat sluiten?1 2
In mijn eerdere antwoorden op de vragen van het Kamerlid Kuiken (over het schrappen van banen bij Amphia, 2011Z23462, Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2011–2012, nr. 886), heb ik mijn standpunt over een soortgelijke casus weergegeven. Een proactieve houding van een zorginstelling (in dit geval een tijdige vacaturestop) bereikt dat gedwongen ontslagen zoveel mogelijk kunnen worden voorkomen. Ook wordt, als de zorg kan worden geleverd met minder personeel dan voorheen en als de zorg kwalitatief goed geleverd wordt, ingespeeld op zowel het betaalbaar houden van de zorg als op de komende schaarste aan personeel in de zorg.
Welke garanties geeft u dat er geen gedwongen ontslagen vallen binnen de ZGT?1
Niet een minister maar de werkgever, ongeacht of dat nu een werkgever in de zorgsector is, gaat over arbeidsovereenkomsten en over al dan niet gedwongen ontslagen. Voordat een werkgever kan overgaan tot ontslagen, moet hij eerst allerlei wettelijke en bovenwettelijke procedures hebben doorlopen. Die procedures moeten allemaal samen bewerkstelligen dat er geen onnodige ontslagen plaatsvinden en dat de ontslagen die dan toch moeten plaatsvinden, ook zorgvuldig gebeuren.
Uiteraard ben ik er in zijn algemeenheid voorstander van dat er een goed personeels- en arbeidsmarktbeleid wordt gevoerd in de zorg. Daar hoort bij dat gedwongen ontslagen zoveel mogelijk worden voorkomen.
Kunt u zich voorstellen dat er verontwaardiging bestaat over het feit dat ZGT personeel wil ontslaan, terwijl zij maandelijks voor 6–7 ton euro aan interim-managers uitgeeft? Zo nee, waarom niet?
Ik kan mij voorstellen dat personeel in eerste instantie met wantrouwen naar de inzet van interim-managers kijkt. De leiding van de instelling moet daarover goed met ondermeer de Ondernemingsraad communiceren. Uiteraard zal de leiding daarin moeten aangeven waarom er gewerkt wordt met interim managers (nut en noodzaak).
Acht u het getuigen van wijs en maatschappelijk verantwoord bestuur dat ZGT personeel wil ontslaan, terwijl de twee bestuurders van ZGT een salaris van 237 835 en 200 887 euro per jaar verdienen, en in met premiegelden betaalde auto’s van € 36 065 euro en € 44 510 euro rijden?3
De Tweede Kamer heeft inmiddels het wetsvoorstel voor de WNT (wet normering topinkomens) aangenomen. Daarmee zal worden bereikt dat de inkomens van alle zorgbestuurders op een maatschappelijk verantwoord niveau worden gebracht en gehouden.
Is u bekend of de overheveling van cardiologie en de longafdeling van ZGT Hengelo naar ZGT Almelo definitief is? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om dit te voorkomen?
Zie ook vraag 1. Zorgaanbieders zijn zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg en de wijze waarop zij de zorg binnen hun organisatie inrichten. In dit geval zijn eventuele voornemens of besluiten om de afdeling cardiologie en de longafdeling van Ziekenhuisgroep Twente locatie Hengelo naar Ziekenhuisgroep Twente locatie Almelo over te hevelen of het verplaatsen van de klinische neurologie een primaire aangelegenheid van het bestuur van de betreffende zorginstelling. Ook hierbij is van belang dat de continuïteit van zorg voor de patiënten gewaarborgd is.
Klopt het dat de klinische neurologie van Hengelo naar het ziekenhuis in Almelo is verplaatst, en grote chirurgische ingrepen alleen nog in Almelo plaatsvinden? Zo ja, wat is hiervan de reden?
Zie antwoord vraag 7.
Wat beteken deze verplaatsingen voor de toekomst van het ziekenhuis in Hengelo? Houdt dit niet in dat de spoedeisende eerste hulp, de intensive care en functies als klinische verloskunde hierdoor onder druk komen te staan? Resteert over enkele jaren niet een veredelde polikliniek of dagbehandelingscentrum in Hengelo? Wat vindt u van dit perspectief?
Ik kan niet overzien wat eventuele verplaatsingen exact betekenen voor de toekomst van het ziekenhuis in Hengelo. Ik kan me echter wel voorstellen dat eventuele verplaatsing van functies gevolgen heeft voor het huidige zorgaanbod en dat dit niet ongewijzigd kan blijven.
Het ziekenhuis kan hierop op verschillende manieren inspelen. Er zijn voldoende voorbeelden van ziekenhuizen die zich met succes specialiseren op specifieke ingrepen of zich alleen richten op de basisspecialismen.
In mijn brief van 27 april 2011 over de continuïteit van zorg heb ik uw Kamer gemeld dat ik een verantwoordelijkheid heb voor de continuïteit van cruciale zorg, waaronder de bereikbaarheid van spoedeisende zorg binnen 45 minuten. Ik vind het belangrijk dat de patiënt keuzevrijheid heeft. De zorgverzekeraar heeft via het inkoopbeleid een belangrijk instrument in handen om deze keuzevrijheid te bevorderen. Ik ben verantwoordelijk voor de kwaliteit en continuïteit van de zorg, die zijn hier niet in het geding.
Welke rol speelt verzekeraar Menzis bij deze ontwikkelingen? Acht u die rol adequaat? Zo ja, waarom?
Menzis spreekt met Ziekenhuisgroep Twente over de bereikbaarheid en beschikbaarheid over kwalitatief goede en betaalbare zorg. Deze aspecten maken deel uit van de zorgplicht die zorgverzekeraars tegenover hun verzekerden hebben. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) ziet toe op de naleving van de zorgplicht. Wanneer zorgverzekeraars hun zorgplicht onvoldoende invullen kan de NZa (handhavend) optreden.
Is u bekend of de uitbreidingsplannen voor ziekenhuis Enschede worden afgeblazen? Zo nee, bent u bereid dit te onderzoeken en de Kamer hierover te informeren?
Medisch Spectrum Twente heeft mijn ministerie laten weten dat zij geen uitbreidingsplannen heeft. Ze heeft wel nieuwbouwplannen. Over hoe de nieuwbouw precies vorm krijgt heeft nog geen definitieve besluitvorming plaats gevonden.
Is u bekend of Twentse maatschappen van specialisten gaan fuseren? Zo ja, welke maatschappen zijn dit? Welke gevolgen heeft dit voor de ziekenhuislocaties? Acht u deze ontwikkelingen wenselijk? Zo ja, waarom?
De ziekenhuizen hebben mijn ministerie laten weten dat er tot op heden één aankondiging van fusieplannen heeft plaatsgevonden, namelijk die van de maatschappen Radiologie van Ziekenhuisgroep Twente, Medisch Spectrum Twente en Streekziekenhuis Koningin Beatrix Winterswijk. De gevolgen daarvan zijn vooralsnog onbekend. Daarnaast verkennen de maatschappen gynaecologie en heelkunde van beide organisaties de mogelijkheden om te gaan samenwerken, dan wel te gaan fuseren.
Daarnaast heeft Medische Spectrum Twente mijn ministerie laten weten op bestuursniveau voornemens te zijn concrete samenwerkingsafspraken te maken voor de laag volume zorg, bijvoorbeeld de behandeling van complexe vormen van kanker. Deze afspraken dienen niet alleen de doelmatigheid, maar zijn ook uit het oogpunt van kwaliteit gewenst, omdat door concentratie van weinig voorkomende ingrepen, de medisch specialist toch de noodzakelijke routine kan opbouwen of behouden. Bovendien voorkomt dit dat de patiënt zich voor deze behandelingen moet wenden tot een verder weg gelegen academisch ziekenhuis.
Is er sprake van een eventuele fusie tussen het Medisch Spectrum Twente en ZGT? Zo ja, om welke afdelingen/specialismen gaat het en per wanneer heeft een en ander plaats?
Zowel het Medische Spectrum Twente als de Ziekenhuisgroep Twente heeft mijn ministerie laten weten dat er geen sprake is van fusieplannen.
Bent u bekend met de plannen om van de drie ziekenhuizen in de Twentse steden Hengelo, Almelo en Enschede één groot ziekenhuis te maken? Zo ja, over welke locaties wordt daarbij gesproken?
Zie ook vraag 13; hier zijn geen plannen voor.
Wat is uw oordeel over een dergelijke schaalvergroting? Past deze bij een door de Kamer gewenste ontwikkeling om schaalvergroting in de zorg tegen te gaan?4
Zie mijn antwoord op vraag 13 en 14.
Ook bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) is een fusievoornemen tussen partijen niet bekend, er is bij de NMa geen melding binnen gekomen.
Bent u bereid uw invloed aan te wenden om dit te voorkomen? Zo neen, waarom niet?
Naar mijn informatie is er geen sprake van een fusievoornemen.
Het moeilijk kunnen krijgen van een hypotheek of verzekering na kanker |
|
Renske Leijten , Henk van Gerven |
|
Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD) |
|
Wat is uw reactie op het artikel «Geen hypotheek of verzekering na kanker?1
Het artikel is gebaseerd op een onderzoek naar de sociaal-economische gevolgen van het overleven van kanker2. Het onderzoek beschrijft allerlei problemen die (ex)- kankerpatiënten ondervinden. Het artikel gaat in op problemen met het krijgen van een levensverzekering, maar ook op implicaties voor het werk ( 28% van de respondenten stopt of gaat minder werken). De onderzoekers adviseren om meer aandacht te besteden aan die sociaal economische gevolgen. Een zeer relevant thema, omdat er steeds meer (ex)kankerpatiënten bijkomen.
Vindt u het aanvaardbaar dat ex-kankerpatiënten een fors hogere premie moeten betalen, ook al is de ziekte van langer geleden? Deelt u de mening dat hier sprake is van uitbuiting en dat dit direct moet stoppen?
Ik begrijp dat het wrang is als iemand door de dokter genezen wordt verklaard, maar in het dagelijkse leven nog lang de gevolgen van deze akelige ziekte ondervindt. «Uitbuiting» vind ik een sterke uitdrukking. Een levensverzekering is per definitie gebaseerd op risicoselectie. Maar naarmate kanker steeds meer een chronische ziekte wordt, lijkt het me terecht dat verzekeraars rekening houden met de laatste overlevingscijfers. Ik begrijp dat er intussen ook contact is tussen het Verbond van Verzekeraars en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiënten.
Wat is uw oordeel over het feit dat vrouwen kennelijk geadviseerd worden eerst een hypotheek of verzekering af te sluiten, voordat zij preventief testen/operaties tegen borstkanker ondergaan?
Als vrouwen een klacht hebben of zorg nodig hebben, zou ik daar zeker niet mee wachten. Verzekeraars zouden dat ook onwenselijk vinden en hebben daarom afgesproken om onder het grensbedrag (momenteel zo’n € 180 000) niet naar erfelijkheidsonderzoek te vragen. Maar boven dat grensbedrag kan bijvoorbeeld genetische screening gevolgen hebben voor een hypotheek of levensverzekering. Preventieve borstamputaties leiden overigens niet tot uitsluiting, volgens de Nederlandse Vereniging van Geneeskundig Adviseurs in particuliere Verzekeringszaken. Ik vind het wel belangrijk om voorafgaand aan genetisch onderzoek stil te staan bij de mogelijke consequenties, maar vooral omdat de testuitslag relevant is voor eventuele kinderen en familieleden.
Wat is uw reactie op de uitspraak van het Verbond van Verzekeraars, dat het weigeren van ex-kankerpatiënten zuur en hard is, maar dat het gaat om risicoschattingen? Vindt u het aanvaardbaar dat het Verbond van Verzekeraars ex-kankerpatiënten als een risico aanwijzen en deze vergelijken met een brandend huis dat niet te verzekeren is?1
Het Verbond van Verzekeraars heeft mij laten weten dat die vergelijking in relatie tot ex-kankerpatiënten nooit is gemaakt. Dat neemt niet weg dat verzekeraars zich bij het beoordelen van aanvragen baseren op de best beschikbare statistische informatie over een veelheid van factoren zoals leeftijd, eventuele behandelingen of medicijngebruik. Het Verbond van Verzekeraars staat in regelmatig contact met patiëntenorganisaties, onder meer met als doel om de kennis en informatie over gezondheidsrisico’s nog beter in kaart te brengen. Ook verzekeraars volgen de wetenschappelijke ontwikkelingen nauwgezet, om hun risicobeoordeling up to date te houden en zo is deze bijvoorbeeld ten aanzien van het herverzekeren van behandelde borstkanker onlangs herzien.
Wat is uw reactie op de uitspraak van het Verbond van Verzekeraars, dat het de schuld van de overheid is dat verzekeraars ex-kankerpatiënten een levensverzekering weigeren? Waarop is hun mening gebaseerd? Waarom hebben zij volgens u geen gelijk?2
Voor levensverzekeringen geldt geen wettelijke acceptatieplicht, zoals die voor het basispakket van de zorgverzekering wel geldt. De overheid schrijft uiteraard niet voor dat verzekeraars bepaalde groepen ex-patiënten een verzekering moeten weigeren. Ik wil hier benadrukken dat er – naast de acceptatieplicht voor het basispakket – nauwelijks acceptatieproblemen waren bij het aangaan van een nieuwe aanvullende zorgverzekering.
Deelt u de mening dat verzekeraars tegen de wet handelen, doordat artikel 1 van de Grondwet bepaalt dat mensen gelijkwaardig behandeld dienen te worden, en ex-kankerpatiënten daarom niet geweigerd mogen worden voor een hypotheek of levensverzekering?
Nee, ik denk niet dat hier sprake is van strijd met het beginsel dat gelijke gevallen gelijk behandeld dienen te worden.
Welke maatregelen gaat u treffen om te voorkomen dat mensen, die genezen zijn van kanker risico’s lopen die vergelijkbaar zijn met mensen die geen kanker hebben gehad, voor grote problemen komen te staan, doordat zij moeilijk een levensverzekering of een hypotheek kunnen krijgen?
De algemene boodschap van het onderzoek neem ik ter harte. Naarmate meer mensen kanker krijgen én overleven, moet er ook meer aandacht komen voor het leven na kanker. Waar het gaat om de vraag of de meest recente overlevingscijfers worden gebruikt, weet ik dat het Verbond van Verzekeraars reeds contact heeft gezocht met de patiëntenorganisatie.
Tandartsbehandelingen |
|
Edith Schippers (VVD) |
|
Ab Klink (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (CDA) |
|
Bent u bekend met de tv-uitzending1 van 10 mei jl.?
Ja.
Deelt u de mening dat het toezicht op de kwaliteit van behandelingen op dit moment onvoldoende is, aangezien uit de uitzending naar voren kwam dat er een halve inspecteur voor de hele Nederlandse mondzorg is? Zo ja, bent u bereid hier actie op te ondernemen?
De verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van de geboden zorg ligt primair bij de beroepsbeoefenaren. Daarnaast houdt de Inspectie voor de Gezondheidszorg toezicht op de sector op basis van risicoanalyses. Gelet op een stijgend aantal meldingen over kwaliteitsproblemen, vooral bij de grote instellingen voor mondzorg, wil ik nagaan of er gronden bestaan om de inspectiecapaciteit voor dit zorgdomein uit te breiden. Daarbij wil ik benadrukken dat, naast de inspecteur die specifiek is aangesteld voor het toezicht op de mondzorg, de overige inspecteurs eveneens bevoegd zijn om toezicht ter zake te houden.
Deelt u de mening dat het voor mensen, voorafgaand aan de behandeling, duidelijk moet zijn of ze door een tandarts of een assistent behandeld worden en dat het initiatief hiervoor bij de zorgverlener en niet bij de patiënt moet liggen?
Ja, die mening deel ik. Uit de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (Wgbo) vloeit redelijkerwijs voort dat indien een behandeling niet door een tandarts zelf wordt uitgevoerd, maar door een assistent dit aan de patiënt kenbaar moet worden gemaakt. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft in 2008 een circulaire uitgebracht waarin staat beschreven aan welke eisen het uitvoeren van voorbehouden handelingen door niet-tandartsen in de tandartspraktijk moet voldoen. Hierin staat expliciet vermeld dat een niet-tandarts de patiënt dient te informeren over het feit dat hij de voorbehouden handeling uitvoert in opdracht van de tandarts. Ook dient hij hiervoor toestemming te vragen.
Acht u het wenselijk dat preventieassistenten met een beperkte opleiding taken uitvoeren die aan de tandarts zelf behoren? Zo nee, bent u bereid de wet op dit punt aan te scherpen?
Op grond van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) is het toegestaan dat niet-zelfstandig bevoegde personen zogenaamde voorbehouden handelingen uitvoeren. Dit mag echter alleen onder bepaalde voorwaarden. Zo moet een zelfstandig bevoegde professional, in dit geval een tandarts, hiertoe opdracht verlenen en moet hij zich ervan vergewissen dat de persoon bekwaam is om de handeling uit te voeren.
Ook moet hij, voor zover redelijkerwijs nodig, aanwijzingen geven en ervoor zorgen dat toezicht en tussenkomst mogelijk zijn. Onder deze voorwaarden is het niet strijdig met de wet dat een preventieassistent boort of vult.
Dat neemt niet weg dat ik mij zorgen maak over de signalen dat de kwaliteit van de geboden zorg mogelijk niet toereikend is, vooral waar het gaat om personen met een beperkte opleiding. Ik ben niet voornemens de Wet BIG aan te passen, maar zal in overleg treden met de Inspectie om te bezien of de circulaire die vermeld wordt in vraag 3 aanscherping behoeft.
Deelt u de mening dat, als de behandeling met instemming van de patiënt door een assistent plaatsvindt, er een aangepast tarief bij past? Zo ja, welke stappen wilt u zetten om tot dit tarief te komen?
Voor tandheelkundige zorg worden wettelijke maximumtarieven gehanteerd. Deze zijn, overeenkomstig de uitgangspunten van «functionele tarifering», gekoppeld aan de zorgprestaties en niet aan de soort zorgaanbieder. De maximumtarieven voor tandheelkundige zorg bieden de ruimte om, in geval de behandeling met instemming van de patiënt door een assistent plaatsvindt, een lagere prijs overeen te komen. Ik ben daarom niet voornemens om aparte tarieven voor assistenten te faciliteren.
Het ORIO-programma |
|
Edith Schippers (VVD) |
|
Maxime Verhagen (minister buitenlandse zaken, minister zonder portefeuille buitenlandse zaken) (CDA) |
|
Bent u op de hoogte van de huidige ORIO-regeling1, voorheen de ORET-regeling?
Ja.
Deelt u de mening dat de oorspronkelijke regeling (ORET) gericht was op concrete resultaten in OS-landen – zoals gebouwen, baggerwerk, drinkwatersystemen, bussen, wegen en dergelijke – en daarmee ook functioneerde als stimulans voor het Nederlandse bedrijfsleven?
ORET was gericht op ontwikkelingsrelevante export transacties. Als gebonden programma fungeerde het inderdaad als stimulans voor het Nederlandse bedrijfsleven. Daarbij teken ik aan dat de in 2006 uitgevoerde evaluaties van de ORET-regeling aangaven dat de relevantie voor het exporterende bedrijfsleven in de vorm van vervolgorders achter bleef bij de verwachtingen.
Bent u zich bewust van het feit dat door de gewijzigde opzet van de regeling het ORIO-geld nu voornamelijk terecht komt bij adviesbureaus en consultants, en daarmee blijft hangen in rapporten en theorieën?
ORIO richt zich op de realisatie van concrete resultaten op het gebied van publieke infrastructuur. Daarbij ondersteunt ORIO het hele traject van infrastructuurontwikkeling. Het betreft hier zowel de bouwfase (inclusief de levering en installatie van goederen) als de fases van ontwikkeling, beheer en onderhoud.
Onlangs heb ik de Kamer geïnformeerd over de toewijzing van de EUR 180 miljoen die in 2009 voor ORIO beschikbaar was gesteld.
Voor de uitvoeringsfase is EUR 170 miljoen beschikbaar gesteld voor 19 geselecteerde bedrijven. Daarnaast is een bedrag van EUR 300 miljoen voorzien aan lokale bijdragen. Voor de uitvoeringsfase, het beheer en onderhoud zal het bedrijfsleven de belangrijkste actor zijn en kunnen zij profiteren van de beschikbare EUR 170 miljoen. Ik hecht daar groot belang aan.
Maximaal EUR 10 miljoen is bestemd voor het ontwikkelingstraject van de 19 geselecteerde projecten. Dit betreft alle activiteiten die nodig zijn om het project uitvoeringsgereed te maken. Het gaat daarbij om zaken als de haalbaarheid, sociale- en milieu-effectstudies, uitwerking van gedetailleerde bestek en tekeningen, regelen van contracten, vergunningen en overige juridische en wettelijke randvoorwaarden, vastleggen van financiële en overige afspraken en verantwoordelijkheden, enz. Deze werkzaamheden zullen voor een deel worden verricht door adviesbureaus en consultants. Dit heeft als voordeel dat het risico en de rekening van de ontwikkelingsfase niet volledig bij het bedrijfsleven en de ontvangende overheid komt te liggen.
Deelt u de zorg dat het programma daarmee te veel een «consultants programma» is geworden, waardoor het programma nauwelijks meer een financieringsprogramma is?
Zie antwoord vraag 3.
Bent u van mening dat het jaarbudget van 120 miljoen euro van de huidige regeling op deze manier zinnig, effectief en efficiënt wordt besteed, en dat de betrokken landen gebaat zijn bij stapels rapporten, opgesteld door consultants, over mogelijke infrastructurele projecten?
Het door u genoemde jaarbudget van EUR 120 miljoen betreft het bedrag dat door de toenmalige minister voor Ontwikkelingssamenwerking werd genoemd in zijn brief van 6 mei 2008 aan de Kamer (31 200-V, nr. 116). In het AO dat op 3 juli 2008 over deze brief is gevoerd is dit jaarbudget met EUR 20 miljoen verhoogd. En in de brief van 12 maart 2009, waarmee de Beleidsregels ORIO aan de Kamer werden aangeboden, is het voor ORIO in 2009 beschikbare toewijzingsbudget éénmalig verhoogd tot EUR 180 miljoen. Naar mijn mening worden deze middelen op een zinnige, effectieve en efficiënte wijze ingezet voor de realisatie van publieke infrastructuur met grote impact op (economische) ontwikkeling in onze OS-partnerlanden.
Zoals ik bij de beantwoording van de vragen 3 en 4 heb aangegeven wordt een beperkt gedeelte van dit geld besteed aan projectontwikkelingswerkzaamheden. De daaruit voortkomende studies, rapporten en overige producten zijn essentieel om tot een succesvolle projectuitvoering te komen. De betrokken landen zijn hier dus zeker bij gebaat.
Is het waar dat er op dit moment zelfs ruim 400 miljoen euro beschikbaar is, maar dat dit geld nauwelijks besteed kan worden (slechts een kleine 10% voor de development fase c.q. de consultants) als gevolg van het ontbreken van betrokkenheid van de Nederlandse industrie bij de gegunde plannen uit de eerdere ronde?
Nee, dit bedrag is op dit moment nog niet beschikbaar. Wel is het correct dat de totale geraamde kosten van de 19 tot nu toe geselecteerde projecten ruim EUR 480 miljoen bedragen. De totale gevraagde ORIO-bijdrage aan deze projecten bedraagt EUR 180 miljoen. De 19 geselecteerde projecten doen inderdaad nog slechts beroep op een beperkt deel van de beschikbare ORIO-financiering. Dit is echter geen gevolg van het ontbreken van betrokkenheid van de Nederlandse industrie bij de geselecteerde projecten, maar van het feit dat deze projecten de ontwikkelingsfase nog niet hebben afgerond.
Deelt u de mening dat in deze tijd van economische crisis binnen het ORIO-programma ook aandacht voor de Nederlandse werkgelegenheid mag zijn, zeker als daarmee het mes aan twee kanten snijdt? Hoe denkt u dat te doen?
Dit was precies het argument om vorig jaar het toewijzingsbudget voor 2009 te verhogen tot EUR 180 miljoen. In zijn brief 31700-V, nr. 97 van 6 mei 2009 aan de Kamer schreef de toenmalige minister voor Ontwikkelingssamenwerking: «Ondanks de krimp van de algemene OS-middelen, vanwege de koppeling aan het BNP, vind ik deze verhoging verantwoord, omdat het ontwikkelingslanden helpt om anticyclisch te investeren in tijden dat deze landen ernstig te lijden hebben onder de economische crisis, die ze zelf niet veroorzaakt hebben. Met ORIO wordt daarbij vooral geïnvesteerd in sectoren waar het Nederlands bedrijfsleven een sterke concurrentiepositie heeft. Daarmee biedt het juist ten tijde van de crisis dus ook kansen aan de Nederlandse economie.» Als binnenkort de eerste ORIO-projecten de ontwikkelingsfase succesvol afronden en tot aanbesteding komen, is het aan het Nederlands bedrijfsleven om op basis van haar concurrentiekracht de uitvoering van deze projecten te winnen. Ik heb er vertrouwen in dat het Nederlandse bedrijfsleven goed zal presteren bij deze aanbestedingen, temeer daar zij nu al in veel gevallen direct of indirect bij het project zijn betrokken. In 2012 zal ORIO geëvalueerd worden. Tegen die tijd zullen er voldoende projecten zijn aanbesteed en kan er ook gekeken worden naar de mate waarin de faciliteit de Nederlandse werkgelegenheid ten goede is gekomen. Ervaringen met vergelijkbare ontbonden hulp van het Verenigd Koninkrijk leren dat verwacht mag worden dat 50–75% van de ORIO-bestedingen aan het eigen bedrijfsleven ten goede zal komen.