Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Britse premier David Cameron zegt Brussel de wacht aan»?1

Ja.

Vraag 2

Is het kabinet bereid om, net als Cameron, op te komen voor het nationaal belang en zodoende Brussel de wacht aan te zeggen?

Het kabinet is ervan overtuigd dat Europa van groot belang is voor onze vrede, veiligheid en welvaart. In het bijzonder Nederland, met zijn open economie en internationale oriëntatie, heeft belang bij een sterk Europa dat zo snel mogelijk de crisis overwint.
Het kabinet zet niet in op een herdefiniëring van de relatie met Europa. Wel wil het kabinet op Europees niveau een discussie voeren over subsidiariteit om te bespreken welke maatregelen op Europees niveau moeten worden genomen en welke niet. Ook zet het kabinet in op verbetering van de werking van de Europese Unie. Zo kan het bestuur doelmatiger en moeten kosten worden bespaard.

Vraag 3

Wat vindt het kabinet van de aankondiging van Cameron dat hij de verdere integratie binnen de eurozone zal blokkeren?

Het kabinet neemt kennis van de berichtgeving hierover.

Vraag 4

Is dit kabinet er ook voorstander om de sociale uitkeringen voor immigranten te beperken?

Het kabinet steunt het vrij verkeer van werknemers binnen de EU. Nederland kent een goed en solide socialezekerheidsstelsel dat mensen een vangnet biedt als de omstandigheden waarin ze verkeren (tijdelijk) minder gunstig zijn. Het kabinet zal zich echter inspannen om een aanzuigende werking van het Nederlandse stelsel te voorkomen.

Vraag 5

Is dit kabinet tevens bereid om ook in Nederland een referendum te houden over de toekomst van de Europese Unie? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet is voorstander van de representatieve democratie en is niet voornemens een referendum te organiseren over de toekomst van de Europese Unie.

Vraag 1

Is het waar dat honderden miljoenen euro aan EU-subsidies die bestemd waren voor het midden- en kleinbedrijf (MKB) in Polen terecht zijn gekomen bij multinationals als Unilever, Pepsi, Mercedes Benz en Deutsche Bank?1

Het kabinet heeft kennis genomen van het artikel dat dagblad Trouw op 5 januari jl. over het onderwerp ter zake heeft gepubliceerd. Naar aanleiding van het bericht in Trouw heeft de Europese Commissie de Poolse managementautoriteit gevraagd te onderzoeken of er middelen naar multinationals zijn gegaan en zo ja, of dit is gebeurd conform de afspraken zoals vastgelegd in het Poolse operationele programma 2007–2013 voor de besteding van EU-middelen uit het Europees Sociaal Fonds, waarin afspraken zijn vastgelegd tussen de lidstaat en de Europese Commissie. De resultaten van het onderzoek van de Europese Commissie moeten worden afgewacht alvorens het kabinet gedetailleerde uitspraken kan doen over deze situatie.

Vraag 2

Is het waar dat veel subsidie bij multinationals terecht is gekomen omdat het MKB moeite had de grote hoeveelheid beschikbare subsidie nuttig te gebruiken? Zo ja, op welke wijze wordt voorkomen dat dit probleem zich bij nieuwe subsidieprogramma’s weer voordoet?

Zie antwoord 1

Vraag 3

Deelt u de opvatting dat de eis aan overheden in Polen om projecten mee te financieren onvoldoende garantie heeft gegeven dat alleen gewenste en verantwoorde projecten zijn gestart?

Het staat niet vast dat er projecten zijn gestart die niet passen in het operationele programma of die niet voldoen aan de Poolse en Europese subsidiabiliteitsregels. Daarvoor moet de informatie van de Poolse managementautoriteit en het aanvullende onderzoek door de Europese Commissie worden afgewacht.

Vraag 4

Zijn de verleende subsidies aan multinationals rechtmatig volgens de Europese subsidieverordening? Indien neen, welke stappen gaat u ondernemen om te zorgen dat het verleende subsidiegeld wordt teruggevorderd?

De Europese Rekenkamer, als onafhankelijke instantie, publiceert ieder jaar rapporten over de rechtmatigheid en doelmatigheid van de besteding van EU-begrotingsmiddelen. Uit de jaarverslagen over de EU-begroting van 2010 en 2011 blijkt dat respectievelijk 3,7% en 3,9% van de EU-begroting «fouten van materieel belang» bevat2, met een financieel belang van respectievelijk € 4,5 en 5 miljard. Het kabinet acht het een zeer onwenselijke situatie dat het foutenpercentage op een dergelijk hoog niveau ligt en zelfs stijgt. Het kabinet zet zich in voor het realiseren van maatregelen die een positief effect hebben op verlaging van deze percentages en zorgen voor verbetering van de rechtmatigheid en doelmatigheid van EU-subsidies. Daarbij ligt er een verantwoordelijkheid voor zowel de lidstaten afzonderlijk als voor de Europese Commissie.
Het kabinet is hoe dan ook van mening dat iedere lidstaat zijn verantwoordelijkheid dient te nemen om ervoor te zorgen dat EU-fondsen op hun grondgebied op de juiste manier worden besteed. Om dat te bereiken zet het kabinet zich in voor verbetering van het verantwoordingsketen, zoals dit in de onderhandelingen over het Financieel Reglement heeft geleid tot enkele verbeteringen dienaangaande voor de nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK)-periode (Kamerstukken II 32 437 nrs. 8 t/m 14). Verder zet het kabinet zich tijdens de lopende onderhandelingen over de diverse sectorverordeningen in voor het formuleren van duidelijke regels, waardoor kan worden voorkomen dat interpretatieverschillen ontstaan over de specifieke invulling ervan. Daarnaast hebben alle operationele programma’s in de nieuwe MFK-periode de expliciete toestemming van de Europese Commissie nodig om gerealiseerd te kunnen worden. Het kabinet steunt de Europese Commissie in het uitvoeren van zijn handhavende rol. Tot slot streeft het kabinet naar meer transparantie over de besteding van EU-subsidies, bijvoorbeeld door te pleiten voor het openbaar maken van gegevens per lidstaat, inclusief foutenpercentages.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het doel van EU-subsidies aan armere Europese regio’s niet wordt gediend door een bijdrage te leveren aan de winsten van multinationale ondernemingen? Indien neen, waarom niet? Indien ja, bent u bereid te pleiten voor een aanpassing van de Europese subsidieverordening om dit voortaan te voorkomen?

Deze mening deel ik niet. EU-subsidies kunnen onder andere zijn gericht op scholing van werknemers in minder welvarende lidstaten en beogen hun productiviteit en inzetbaarheid te vergroten, ook als hun werkgever een winstgevende onderneming is die actief is in meerdere landen. Het uitsluiten van werknemers van ESF subsidies om louter de reden dat hun werkgever actief is in meerdere landen, benadeelt in eerste instantie deze werknemers zelf. Hoewel de ondernemingen waarin deze werknemers werkzaam zijn gebaat zijn bij goed geschoolde en productieve werknemers, is het vergroten van de winsten van de betreffende ondernemingen niet het doel van de ESF-steun.

Vraag 1

Kent u het bericht «Multinationals halen miljoenen uit EU-fonds»?1

Ja

Vraag 2

Sinds wanneer is de Nederlandse regering op de hoogte van de zinloze verkwisting van EU gelden uit het Europees Sociaal Fonds?

Het kabinet heeft kennis genomen van het artikel dat dagblad Trouw op 5 januari jl. over het onderwerp ter zake heeft gepubliceerd. Naar aanleiding van het bericht in Trouw heeft de Europese Commissie de Poolse managementautoriteit gevraagd te onderzoeken of er middelen naar multinationals zijn gegaan en zo ja, of dit is gebeurd conform de afspraken zoals vastgelegd in het Poolse operationele programma 2007–2013 voor de besteding van EU-middelen uit het Europees Sociaal Fonds, waarin afspraken zijn vastgelegd tussen de lidstaat en de Europese Commissie. De resultaten van het onderzoek van de Europese Commissie moeten worden afgewacht alvorens het kabinet gedetailleerde uitspraken kan doen over deze situatie.

Vraag 3

Deelt u de mening dat er miljarden EU-subsidies slecht worden besteed en dat dit slechts het topje van de ijsberg is?

De Europese Rekenkamer, als onafhankelijke instantie, publiceert ieder jaar rapporten over de rechtmatigheid en doelmatigheid van de besteding van EU-begrotingsmiddelen. Uit de jaarverslagen over de EU-begroting van 2010 en 2011 blijkt dat respectievelijk 3,7% en 3,9% van de EU-begroting «fouten van materieel belang» bevat2, met een financieel belang van respectievelijk € 4,5 en 5 miljard. Het kabinet acht het een zeer onwenselijke situatie dat het foutenpercentage op een dergelijk hoog niveau ligt en zelfs stijgt. Het kabinet zet zich in voor het realiseren van maatregelen die een positief effect hebben op verlaging van deze percentages en zorgen voor verbetering van de rechtmatigheid en doelmatigheid van EU-subsidies (zie ook antwoord op vraag 5). Daarbij ligt er een verantwoordelijkheid voor zowel de lidstaten afzonderlijk als voor de Europese Commissie.

Vraag 4

Werkt het subsidiëren van bedrijven door de Europese Unie concurrentievervalsend? Zo nee, waarom niet?

Neen. Aangezien subsidieaanvragen open staan voor alle bedrijven en omdat gelijke voorwaarden gelden voor alle aanvragers is er geen sprake van concurrentievervalsing.

Vraag 5

Wat gaat u ondernemen om dergelijke fraude en misbruik van EU gelden te voorkomen?

Het staat geenszins vast of hier sprake is van fraude. Het kabinet is hoe dan ook van mening dat iedere lidstaat zijn verantwoordelijkheid dient te nemen om ervoor te zorgen dat EU-fondsen op hun grondgebied op de juiste manier worden besteed. Om dat te bereiken zet het kabinet zich in voor verbetering van het verantwoordingsketen, zoals dit in de onderhandelingen over het Financieel Reglement heeft geleid tot enkele verbeteringen dienaangaande voor de nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK)-periode (Kamerstukken II 32 437 nrs. 8 t/m 14). Verder zet het kabinet zich tijdens de lopende onderhandelingen over de diverse sectorverordeningen in voor het formuleren van duidelijke regels, waardoor kan worden voorkomen dat interpretatieverschillen ontstaan over de specifieke invulling ervan. Daarnaast hebben alle operationele programma’s in de nieuwe MFK-periode de expliciete toestemming van de Europese Commissie nodig om gerealiseerd te kunnen worden. Het kabinet steunt de Europese Commissie in het uitvoeren van zijn handhavende rol. Tot slot streeft het kabinet naar meer transparantie over de besteding van EU-subsidies, bijvoorbeeld door te pleiten voor het openbaar maken van gegevens per lidstaat, inclusief foutenpercentages.

Vraag 6

Bent u bereid iedere betaling aan de EU te staken? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het kabinet ziet daarvoor geen aanleiding.

Vraag 1

Kent u de berichten «Ceasefire Means «Nothing» to Gaza Fishers» en «Israeli Soldiers Fail to Cease Firing»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u bevestigen dat onderdeel van de bestandsafspraken tussen Israël en gewapende groepen in Gaza, die volgden op de escalatie van het geweld in november 2012, is dat «Israel should stop all hostilities in the Gaza Strip land, sea and air including incursions and targeting of individuals»?2 Deelt u de opvatting dat de voorbeelden in beide bij vraag 1 genoemde artikelen aantonen dat Israël deze afspraak schendt? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

De geciteerde passage is inderdaad onderdeel van de bestandsafspraken tussen Israël en Palestijnse gewapende groepen. Deze afspraken hebben betrekking op de beëindiging van de vijandelijkheden zoals die plaatsvonden in november 2012. Of de incidenten zoals beschreven beschouwd moeten worden als schendingen van het bestand is aan partijen zelf om vast te stellen. In algemene zin verwacht Nederland van Israël dat de bredere Israëlische veiligheidsmaatregelen die voor Gaza van kracht zijn volledig in overeenstemming zijn met het internationaal recht, waaronder humanitair oorlogsrecht en mensenrechten.

Vraag 3

Kunt u een overzicht geven van de schendingen van het bestand door Israël en van de schendingen van het bestand door gewapende groepen in Gaza sinds het op 21 november 2012 van kracht werd?

Er is onvoldoende informatie beschikbaar om een dergelijk overzicht te kunnen geven. Volgens de United Nations Department of Safety and Security (UNDSS) in de Palestijnse Gebieden heeft zich tot op heden een aantal incidenten voorgedaan. Of deze zijn te kwalificeren als schending van het bestand is aan de partijen zelf. Het betreft onder meer het afschieten van een raket vanuit Gaza richting zee, twee mortiergranaten die landden in Gaza zelf en een aantal schietincidenten aan de Gazaans – Israëlische grens waarbij een onbekend aantal slachtoffers is gevallen.

Vraag 4

Deelt u de opvatting dat het opleggen van een beperking van drie of zes mijl voor Palestijnse vissers in Gaza in strijd is met het internationale recht? Kunt u voorts bevestigen dat deze beperking in strijd is met de afspraken zoals vastgelegd in de Oslo-akkoorden? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Nederland is voorstander van verruiming van de visserijzone. De verruiming van 3 naar 6 mijl beschouwt Nederland daarom als een stap in de goede richting, maar het is niet voldoende. De beperking van de visserijzone is in de Oslo-Akkoorden immers vastgesteld op 20 zeemijl. Israël is bevoegd om, op basis van het Vierde Verdrag van Genève, maatregelen te nemen die noodzakelijk zijn voor de eigen veiligheid maar dit dient te worden afgewogen tegen de belangen van de vissers om in hun levensonderhoud te voorzien. Het Kwartet bepleit daarom een uitbreiding tot minimaal 12 zeemijl en Nederland ondersteunt dit.

Vraag 5

Deelt u verder de opvatting dat het opleggen van een bufferzone aan de Palestijnse kant van de grens met Israël, waardoor Palestijnse boeren niet bij hun land kunnen, eveneens in strijd is met het internationale recht? Indien nee, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie ook het antwoord op de vraag 4. De Nederlandse regering verwacht van Israël dat de veiligheidsmaatregelen volledig in overeenstemming zijn met het internationaal recht, waaronder humanitair oorlogsrecht en mensenrechten, met inachtneming van de gevolgen voor de desbetreffende boeren.

Vraag 6

Bent u bereid er bij Israël op aan te dringen dat het internationale recht wordt gerespecteerd en dat de bufferzone aan de grens en de beperkingen voor Palestijnse vissers geheel worden opgeheven? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Ja. Zie ook het antwoord op vraag 4 en 5. In bilaterale contacten met Israël staat de situatie in Gaza steevast op de agenda. Zowel Nederland als de EU heeft toegezegd om verzoeken van partijen om bij te dragen aan de implementatie van de afspraken die zijn neergelegd in het Gaza bestand positief te bekijken. Het is nu aan de partijen om een eerste betekenisvolle stap te zetten.

Vraag 1

Herinnert u zich de Kamerbreed gesteunde motie-Omtzigt1 waarin de Kamer uitspreekt «verzoekt de regering, zich bij de onderhandelingen van het Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2014–2020 maximaal in te zetten zodat de arbeidsvoorwaarden van de EU-ambtenaren op het terrein van pensioentoezeggingen, lonen en betaalde inkomstenbelasting in lijn komen met de ontwikkelingen in de lidstaten»?

Vraag 2

Is het waar dat de salarissen van de EU-ambtenaren fors stijgen per 1 januari 2013 door het vervallen van de 5,5% crisisheffing?

Vraag 3

Kunt u de salaristabellen over 2012 en 2013 naar de Kamer sturen, analoog aan de schalen die u in Kamerstuk 32 833, nr. 9 aan de Kamer deed toekomen en kunt u per schaal aangeven hoeveel de netto-verhoging bedraagt?

Vraag 4

Hoeveel verdient de president van de Verenigde Staten per jaar (omgerekend in euro’s tegen de huidige wisselkoers) en hoeveel verdienen de voorzitter van de Europese Commissie en de voorzitter van de Europese Raad?

Vraag 5

Hoeveel verdient de enige vice-president van de Verenigde Staten per jaar en hoeveel verdient één van de vele vice-voorzitters van de Europese Commissie?

Vraag 6

Hoeveel verdient de voorzitter van de Federal Reserve, het stelsel van Amerikaanse centrale banken en hoeveel verdient de president van de Europese Centrale Bank?

Vraag 7

Hoeveel ambtenaren van de Europese commissie verdienen netto meer dan de vice-president van de Verenigde Staten?

Vraag 8

Hoeveel ambtenaren van de Europese commissie verdienen netto meer dan de Nederlandse minister- president?

Vraag 9

Op welke wijze heeft de Nederlandse regering zich ingespannen om de salarisverhoging in Brussel te mitigeren? Heeft de Nederlandse regering in de Europese Raad een tegenvoorstel gedaan?

Vraag 10

Is het waar dat de Europese Raad, waarvan u deel uitmaakt, weigerde om de 5,5% belasting met een jaar te verlengen?2

Vraag 11

Is het waar dat deze salarisverhoging te wijten is aan de laksheid van de Europese Raad, zoals zowel de Europese Commissie als het Europees Parlement beweren? Zo nee, aan wie is het dan te wijten dat er niet tijdig een compromis lag?3

Vraag 12

Kunt u deze vragen voor het eind van het kerstreces beantwoorden aangezien het MFK elk moment weer actueel kan worden?

Vraag 1

Is het waar dat Spanje een procedure heeft gestart om Imran Firasat te deporteren omdat hij een bedreiging zou vormen voor de nationale veiligheid?1

Het is aan de Spaanse autoriteiten om te beoordelen of deze in Spanje verblijvende persoon wel of niet een bedreiging vormt voor de nationale veiligheid. Hetzelfde geldt voor andere factoren die een rol kunnen spelen bij vragen rond diens verblijfstitel. Indien de heer Firasat het niet eens is met beslissingen omtrent zijn verblijf, staan de gebruikelijke rechtsgangen voor hem open. Ik zie geen aanleiding voor bemoeienis vanuit de Nederlandse overheid, net zo min als Nederland dat zou wensen van een EU-partner.

Vraag 2

Zo ja, wilt u bij de Spaanse regering protesteren tegen uitwijzing van Firasat naar een land waar hij een strafvervolging, al of niet leidend tot de doodstraf, wegens blasfemie tegemoet kan zien?2

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Deelt u de mening dat Firasat het volste recht heeft om op geweldloze wijze een wereld zonder islam na te streven?3

Ieder heeft het recht op vrijheid van meningsuiting, zo ook de heer Firasat. De vrijheid van meningsuiting brengt echter ook verantwoordelijkheden met zich mee. Het is aan de onafhankelijke rechter om te bepalen of de grenzen van de vrijheid van meningsuiting in dit geval zijn overschreden.

Vraag 4

Indien Spanje openbaarmaking van de film van Firasat belemmert, wilt u dan bevorderen dat de film in Nederland openbaar gemaakt kan worden? Zo nee, waarom niet?

De film is sinds medio december op diverse websites te zien.

Vraag 1

Wilt u kennis nemen van het rapport van mensenrechtenactivist Markus Hakuk over politiegeweld in Papua in december 2012?1

Ja.

Vraag 2

Wilt u er bij de Indonesische autoriteiten op aandringen om deze incidenten ter plaatse te laten onderzoeken door buitenlandse mensenrechtenorganisaties, zoals Amnesty International en Human Rights Watch? Zo nee, waarom niet?

Onderzoek naar vermeende mensenrechtenschendingen is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de bevoegde Indonesische autoriteiten. Daarnaast bestaat de mogelijkheid van onderzoek door de nationale mensenrechtencommissie Komnasham. Nederland vraagt in gesprekken met de Indonesische autoriteiten aandacht voor de mensenrechtensituatie in Papua, ook voor specifieke incidenten. Daarnaast bepleit Nederland regelmatig grotere toegang van internationale maatschappelijke organisaties en media tot het gebied. Deze kwesties komen ook aan de orde tijdens de jaarlijkse EU-Indonesië Mensenrechtendialoog.

Vraag 3

Wilt u diplomaten van de Nederlandse ambassade opdragen deze incidenten ter plaatse te onderzoeken en hun rapportage daarover aan de Tweede Kamer toezenden? Zo nee, waarom niet?

Zie mijn antwoord op vraag 2.

Vraag 1

Hoe beoordeelt u de arrestatie van een Saudische journalist wegens kritiek op de islam?1

De arrestatie van Turki Al-Hamad vond plaats op 24 december jl., maar de precieze gronden op basis waarvan hij momenteel wordt vastgehouden zijn onbekend. Samen met EU-partners wordt momenteel onderzoek hiernaar gedaan in Riyadh. Afhankelijk van de uitkomsten daarvan zal in EU-verband worden bezien of, en zo ja welke, actie effectief en wenselijk is.
Nederland hecht groot belang aan het recht op vrije meningsuiting en bepleit dit recht wereldwijd. Door de Mensenrechtenambassadeur en ook in andere contacten met de Saoedische autoriteiten wordt deze thematiek onder de aandacht gebracht.

Vraag 2

Bent u het met ons eens dat deze journalist vrijelijk moet kunnen uitspreken dat «het geloof van Mohammed» gecorrigeerd moet worden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Bent u bereid zich sterk te maken voor de onmiddellijke vrijlating van deze journalist? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat u doen?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Brussel straft Tsjechische corruptie met EU-subsidies mild»?1

Aan de orde is geen fraude, dat wil zeggen strafbare feiten, maar niet-naleving van Europese regels door een nationale controle-instantie van Tsjechië waarbij onregelmatigheden en fouten zijn geconstateerd bij de besteding van EU-fondsen. Het kabinet kan de in de media genoemde foutpercentages tot 100% niet bevestigen dan nadat openbaarheid is verkregen over de geciteerde bronnen in het desbetreffende krantenartikel. Dat deze problemen aan het licht komen is een indicatie voor het goed functioneren van de Europese Commissie en van de Europese Rekenkamer.

Vraag 2

Wat vindt het kabinet van de Tsjechische fraude die is gepleegd, met foutpercentages tot 100%, en de rol van de Europese Commissie die dit moedwillig bagatelliseert?

De Europese Commissie volgt bij het bepalen van de hoogte van een financiële correctie de wettelijke voorschriften zoals neergelegd in Europese wetgeving die is goedgekeurd door zowel het Europees Parlement en de Raad.

Vraag 3

Is het kabinet het met de PVV eens dat het korten van € 450 mln. een schijnstraf is vergeleken met de vele miljarden die Tsjechië jaarlijks krijgt?

Het kabinet kan in het algemeen niet uitsluiten dat met publieke middelen, Europese of nationale publieke middelen, fraude wordt gepleegd. Daarnaast is het van belang te benadrukken dat in onderhavig geval geen sprake is van fraude.

Vraag 4

Sluit het kabinet uit dat in andere lidstaten fraude en corruptie met Europese subsidies ook aan de orde van de dag zijn?

Het EU-verdrag schrijft voor dat de Europese Commissie belast is met de implementatie van de EU-begroting en handhaving van EU-recht. Verder is de Europese Commissie samen met de onderhavige lidstaat verantwoordelijk voor het terugvorderen van foutief bestede middelen. Eventuele terugvorderingen vloeien terug naar de EU-begroting.

Vraag 5

Is het kabinet bereid om per direct alle EU-subsidies aan Tsjechië te stoppen en het Nederlands aandeel in de gesubsidieerde fraude terug te vorderen? Zo nee, waarom niet?

Nee.

Vraag 6

Is het kabinet bereid te bevorderen dat landen die met subsidies frauderen, zoals Tsjechië, uit de EU worden verwijderd?

Vraag 1

Kent u het bericht «Iran heeft manier gevonden om olie-embargo te omzeilen»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven wat er klopt van het bericht dat de Iraanse regering een manier heeft gevonden om de sancties te ontlopen? Zijn de uitspraken van de Iraanse minister van oliezaken Rostam Qasemi wellicht bedoeld als provocatie?

Ik treed niet in de motieven voor, noch het waarheidsgehalte van, de uitspraken van minister Qasemi.

Vraag 3

Mocht het bericht kloppen, kunt u dan meedelen via welke route Iran vermoedelijk de sancties ontloopt, op welke schaal dit gebeurt en wat de mogelijkheden zijn om de oliesancties beter te laten werken?

Het is op grond van EU-sancties verboden om ruwe aardolie en petroleumproducten aan te kopen, in te voeren te transporteren of te verzekeren, als deze oorspronkelijk uit Iran komen of worden uitgevoerd uit Iran. EU-sancties kunnen zich naar hun aard uitsluitend richten op EU-onderdanen en handelingen binnen het grondgebied van de EU, zij het dat het verbod op transport en verzekering ook de oliehandel van Iran met derde landen treft. Alleen sancties die door de VN-Veiligheidsraad worden aangenomen hebben een wereldwijde werking. Op de naleving van de EU-sancties wordt actieve controle uitgeoefend. Van overtreding van deze sancties zijn mij geen gevallen bekend. In de praktijk blijkt de effectiviteit van deze sancties uit de significante daling van inkomsten voor Iran uit de export van olie.
Een beslissing van Iran om na het wegvallen van de Europese en Amerikaanse kanalen naar andere mogelijkheden te zoeken is naar zijn aard niet in strijd met de sancties. Waar Iran bijvoorbeeld olietransporten onderbrengt bij verzekeraars buiten de EU is geen sprake van schending of omzeiling van de EU-sancties. De EU heeft niet de mogelijkheid om een dergelijk handelen door Iran te voorkomen. Wel voert de EU een actieve lobby bij derde landen om zich bij de sancties aan te sluiten.

Vraag 1

Herinnert u zich dat u in oktober 2011 aan de Kamer schreef dat u de multiplier in de Geefwet ter goedkeuring had voorgelegd aan de Europese Commissie?1

Vraag 2

Hoe lang heeft de Europese Commissie nodig om een oordeel te geven over een vraag of dit geoorloofde constructie is of niet?

Vraag 3

Kunt u een overzicht doen toekomen aan de Kamer van alle gesprekken, mails en brieven, die tussen de Europese Commissie en de Nederlandse regering zijn gewisseld over de multiplier?

Vraag 4

Is het mogelijk om bij het invullen van de belastingaangifte inkomstenbelasting (IB) of vennootschapsbelasting (VPB) over 2012 een beroep te doen op de multiplier? Zo nee, waarom is dat niet gecommuniceerd?

Vraag 5

Zal, indien het op het formulier van de belastingaangifte mogelijk is om een beroep te doen op de multiplier, aan de burgers worden gecommuniceerd dat het niet zeker is dat de Europese Commissie toestemming geeft voor deze aftrekpost en dat de Nederlandse regering te weinig inspanning heeft geleverd om tijdig een antwoord van de Commissie te krijgen?

Vraag 6

Wat gebeurt er met de ingediende aangiftes en personen, die een beroep doen op de multiplier, indien de Europese Commissie niet akkoord gaat met de multiplier voor culturele instellingen?

Vraag 7

Kunt u een overzicht van alle wetten, regelingen, projecten en andere zaken, waarvoor de Nederlandse regering toestemming heeft gevraagd van de Europese Commissie en waarop de Commissie nog geen antwoord heeft gegeven, aan de Kamer toezenden, inclusief de datum waarop de Nederlandse regering die toestemming formeel heeft gevraagd aan de Commissie?

Behoudens specifieke uitzonderingen, onder andere voor maatregelen die staatssteun behelzen waarvan de multiplier in de Geefwet een voorbeeld is, kent het Unierecht niet de verplichting nationale wet- en regelgeving vooraf ter goedkeuring voor te leggen aan de Commissie. Voor wat betreft Nederlandse staatssteunmeldingen van de verschillende ministeries wordt geen centraal overzicht bijgehouden.

Vraag 8

Kunt u deze vragen zo spoedig mogelijk beantwoorden?

Vraag 9

Kunt u de overige vragen over de multiplier voor 15 januari 2013 beantwoorden, wanneer de belastingaangiftes beginnen en vraag 7 voor 1 februari 2013 met het oog op het debat over de staat van de Unie in de Kamer?

Vraag 1

Kent u de berichten over een islamitisch-terroristische aanslag in de Kerstnacht op een kerk in het noorden van Nigeria?1

Ja.

Vraag 2

Is het u duidelijk dat deze aanslagen een islamitische traditie zijn?

Ook in 2010 en 2011 vonden tijdens de kerstperiode in Nigeria aanslagen plaats op christelijke doelen. Het geweld in Nigeria heeft politieke, sociaaleconomische, etnische en religieuze dimensies. De laatst genoemde dimensie krijgt de laatste tijd steeds meer aandacht, doordat onverdraagzame terroristische groeperingen aanslagen plegen op zowel christelijke als islamitische doelen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat deze terreur voortkomt uit islamitische onverdraagzaamheid tegenover andersdenkenden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Heeft de Organisatie voor Islamitische Samenwerking (Organisation of Islamic Cooperation, OIC) effectief iets gedaan om deze islamitische traditie te beëindigen? Met welk resultaat?

De Secretaris-Generaal van de OIC heeft de aanslagen scherp veroordeeld.

Vraag 5

Bent u er van op de hoogte dat landen van de OIC de zgn Cairo-verklaring hebben ondertekend, waardoor de mensenrechten, waaronder het recht om vrijelijk een geloof aan te hangen, ondergeschikt zijn verklaard aan de sharia?

Ik ben bekend met de zogeheten Cairo-verklaring. Dit document is meer dan 20 jaar geleden opgesteld en is sindsdien ook binnen de OIC meermaals gerelativeerd.

Vraag 6

Bent u het met ons eens dat de islamitische leer en praktijk, die andersdenkenden tot tweederangs mensen maakt, uiteindelijk leidt tot dood en verderf?

Nee.

Vraag 7

Vindt u – net als wij – dat er geen plek in de Verenigde Naties behoort te zijn voor lidstaten van de OIC die de Cairo-verklaring hebben ondertekend en waar die islamitische zienswijze leidend is? Zo nee, waarom niet?

Nee. Het hanteren van religieuze beginselen bij de staatsinrichting is geen reden om een staat uit te sluiten van VN-lidmaatschap.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «5,5% meer loon voor EU-ambtenaren»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt het kabinet de mening dat het schandalig is dat 45 000 EU-ambtenaren ruim 5,5% meer salaris krijgen uitbetaald per volgend jaar?

Zie in dit kader ook het bovenstaand antwoord op de overeenkomende vragen van het lid Verheijen.

Vraag 3

Wat gaat u doen om deze perverse salarisverhoging van de Brusselse ambtenaren tegen te houden?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Wat is de kabinetsinzet ten aanzien van de hoogte van de solidariteitsbelasting en waarom zijn de onderhandelingen hierover mislukt? Welke lidstaten lagen dwars?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Hoeveel belasting wordt er betaald door ambtenaren die voor de Europese Unie werkzaam zijn?

Eerder ging de Kamer een overzicht van de Europese salariëringsschalen toe (Kamerstuk 32 833 nr. 9), waaruit de interne communautaire belastingheffing blijkt. Hoewel een vergelijkbare progressie optreedt als in Nederland, zijn door diverse aftrekposten en heffingsvrijstellingen de gemiddelde tarieven lager dan bij de Nederlandse belastingheffing over inkomens en pensioenen.
De pensioenregeling van de EU betreft een eindloonstelsel met een vergelijkbare ambitie als het Nederlandse stelsel, echter door het verschil in netto beloning (de basis van het pensioen) zijn de uiteindelijke uitkeringen navenant hoger.
De pensioenleeftijd wordt verhoogd tot 67 voor nieuw intredend Europees personeel. Voor het zittende personeel stelt de Commissie overgangsbepalingen voor.
Er zijn, met instemming van de nationale parlementen, diverse immuniteiten en privileges vastgesteld voor het EU-personeel, waarvoor hier kortheidshalve verwezen wordt naar het huidige EU-ambtenarenstatuut (http://ec.europa.eu/civil_service/docs/toc100_en.pdf), waarin deze staan vermeld.
In de onderhandelingen van zowel het nieuwe Meerjarig Financieel Kader van de EU als over het EU-ambtenarenstatuut wordt door Nederland, samen met een grote groep gelijkgezinde landen, aangedrongen op vergaande modernisering en versobering van de vergoedingen, de bevorderingssystematiek en het pensioensysteem, om de arbeidsvoorwaarden voor EU-ambtenaren meer in lijn te brengen met die in de lidstaten. Meer informatie over de Nederlandse inzet op dit dossier en over de hoogte van vergoedingen, belastingen e.d. treft u aan in de MFK-kwartaalrapportage die op 2 november naar de Kamer is gestuurd. Voor de Nederlandse inzet bij de onderhandelingen over het EU-ambtenarenstatuut wordt verwezen naar het BNC-fiche ter zake (Kamerstuk 22 112, nr. 1342), de kabinetsreactie Meerjarig Financieel Kader 2014–2020 (Kamerstuk 21 501-20 nr. 553, 2011–2012) en de beantwoording van de vragen van de heer Verheijen.

Vraag 6

Hoe ziet de pensioenregeling eruit van ambtenaren die voor de Europese Unie werkzaam zijn? Wordt de pensioenleeftijd daar ook verhoogd tot 67?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Zijn er meer privileges of belastingvoordelen zoals verhuisvergoedingen, kindertoeslagen, belastingvrije auto’s etcetera voor ambtenaren die voor de Europese Unie werkzaam zijn? Zo ja welke?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Brussel straft Tsjechische corruptie mild»?1

Ja.

Vraag 2

Bent u bekend met de gang van zaken rondom het gebruik van de Tsjechische EU-subsidies en de openbare rapporten en het Europese Rekenkamerrapport daaromtrent?

Ik ben bekend met de openbare rapporten van de Europese Rekenkamer terzake, met de Annual Activity Reports van de Europese Commissie, met de vigerende EU-wetgeving en met de door u geciteerde berichtgeving omtrent Tsjechië in de media.

Vraag 3

Is het waar dat de Commissie in openbare rapporten mildere conclusies weergeeft dan in geheime rapporten die nu boven tafel zijn gekomen?

Het onderzoek dat de Commissie opstelt over de besteding van middelen in een bepaalde lidstaat doorloopt een aantal stadia. De inhoud van de conceptversie van het rapport is altijd vertrouwelijk, waarna de lidstaat de mogelijkheid krijgt om te reageren en aanvullende informatie te leveren. De inhoud van het eindrapport kan door dit proces van hoor en wederhoor verschillen van de inhoud van de conceptversie. Het is voorbehouden aan de Commissie om binnen de grenzen van haar bevoegdheden een eindoordeel te vellen.

Vraag 4

Zo ja, deelt u de mening dat het door de Europese Commissie niet open en eerlijk communiceren over fraude door lidstaten met Europees geld slecht is voor de geloofwaardigheid en het draagvlak voor de EU?

Het kabinet deelt de mening niet dat de Europese Commissie niet open en eerlijk zou communiceren over fraude door lidstaten. Het gaat hier overigens niet om fraude, dat wil zeggen strafbare feiten, maar om niet-naleving van EU-regels door de nationale controle-instantie van Tsjechië, waarbij onregelmatigheden en fouten zijn geconstateerd bij de besteding van EU-fondsen in Tsjechië.

Vraag 5

Bent u van mening dat de controle op het gebruik van EU-middelen en de onafhankelijkheid van de Europese Commissie op dit punt voldoende is gewaarborgd?

Het feit dat dergelijke problemen aan het licht komen is een indicatie voor het goed functioneren van Europese controlesystemen door onafhankelijke controles van de Europese Commissie en de Europese Rekenkamer. Dit neemt volgens het kabinet niet weg dat lidstaten zelf, inclusief Nederland, hun eigen verantwoordelijkheid dienen te nemen voor het goed functioneren van hun uitvoeringsorganen voor EU-subsidies.

Vraag 6

Kunt u aangeven hoe in dit specifieke geval de sanctionering van Tsjechië tot stand is gekomen?

Het is van groot belang te onderkennen dat in het EU controlesysteem de nationale instanties verantwoordelijk zijn voor de controle op de besteding van EU-middelen. De Europese Commissie handhaaft door het uitvoeren van «reviews» en door zo nodig in te grijpen.2
In dit specifieke geval bewezen audits, uitgevoerd door de Europese Commissie en de Europese Rekenkamer, dat het controlesysteem van Tsjechië grote gebreken in zich herbergde met betrekking tot de fondsen EFRO, Cohesie en ESF.
Daarop zijn alle EU-betalingen aan Tsjechië opgeschort en is van Tsjechië geëist de gebreken in het systeem weg te nemen. Op grond van de geconstateerde ernst van de situatie heeft de Europese Commissie een financiële correctie vastgesteld die zal worden toegepast op alle programma’s die zijn geraakt door de fouten in het nationale controlesysteem. Deze correctie betreft vermindering van 10% voor programma’s op gebied van infrastructuur, 5% voor programma’s op gebied van milieu en 22% voor een specifiek programma in de regio Noordwest.
Omdat Tsjechië zijn volledige medewerking heeft toegezegd wordt het in staat gesteld om de middelen, die niet worden uitgekeerd als gevolg van de financiële correctie, alsnog te besteden mits deze worden besteed aan programma’s die niet zijn geraakt door de gebreken in het nationale controlesysteem.

Vraag 7

Kunnen dit soort problemen aangepakt worden met de nieuwe voorstellen voor cohesiebeleid in het komende MFK 2014–2020?

De gebeurtenissen in Tsjechië laten zien dat naast nationale rapportagesystemen onafhankelijke audits door de Europese Commissie en de Europese Rekenkamer noodzakelijk zijn. De huidige regels voorzien hier in. Het kabinet is daarnaast van mening dat iedere lidstaat zijn verantwoordelijkheid dient te nemen om ervoor te zorgen dat EU-fondsen op hun grondgebied op de juiste manier worden besteed. In de nieuwe MFK-periode wordt de rapportage- en verantwoordingsketen verder verbeterd, waarbij uitvoerende instanties van lidstaten een beheersverklaring zullen moeten opstellen die gestaafd wordt door een onafhankelijke audit.
Voorts dient een samenvatting van alle uitgevoerde audits aan de Europese Commissie gezonden te worden inclusief een analyse van de geconstateerde fouten en zwakheden in de nationale controlesystemen, alsmede correctieve acties die genomen zijn of zullen worden. Dit is een verbetering ten opzichte van de huidige nationale rapportagesystemen. De handhavende rol van de Europese Commissie blijft naar het oordeel van het kabinet echter onverkort essentieel.

Vraag 8

Bent u van mening dat de nationale rapportagesystemen voor het gebruik van EU-middelen op dit moment toereikend zijn?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Is er op dit moment een overzicht beschikbaar van de verkeerd gebruikte EU-middelen per lidstaat en zo nee, wilt u de Europese Commissie daarom verzoeken?

Nederland heeft de Europese Commissie verzocht om een dergelijk overzicht. De Commissie verwijst naar zijn Annual Activity Reports voor de gevraagde gegevens. In deze jaarverslagen is tot op heden geen volledig overzicht opgenomen van alle foutenpercentages per lidstaat per fonds. Het kabinet zou echter graag zien dat lidstaten die veel fouten maken daarop nadrukkelijker worden aangesproken.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Salaries of EU officials to increase in new year»?1

Ja.

Vraag 2

Klopt de berichtgeving dat door vastgelopen gesprekken tussen de Raad en de Europese Commissie de speciale belasting (solidarity levy) voor EU-ambtenaren automatisch verloopt?

Ja; de solidariteitsheffing vervalt omdat er nog geen overeenstemming is bereikt over een nieuw EU-ambtenarenstatuut.

Vraag 3

Op welke punten zijn de onderhandelingen over het beloningssysteem stuk gelopen? Wat is het Nederlandse standpunt bij deze onderwerpen?

In december zijn meerdere voorstellen verschenen m.b.t. EU-ambtenarensalarissen. De Europese Commissie heeft een 1,7% salarisverhoging voorgesteld voor de periode juli 2012-juni 2013, gebaseerd op de salarismethode die eind 2012 afloopt. Ook is voorgesteld om de salarismethode met een jaar te verlengen, evenals de solidariteitsheffing van 5,5%, omdat beide eind 2012 aflopen.
Diverse lidstaten, waaronder Nederland, hebben evenals in vorige jaren bezwaar gemaakt tegen het salarisvoorstel, omdat zij van mening zijn dat het onverkort hanteren van de huidige salarismethodiek leidt tot stijgingen die niet opportuun zijn in tijden van crisis. Volgens deze lidstaten had de Commissie gebruik moeten maken van de zgn. «crisisclausule». Hierover zijn enkele Hofzaken gaande. Omdat de manier waarop de Commissie de salarismethode hanteert volgens deze lidstaten niet correct is, wilden zij ook niet instemmen met een verlenging van de toepassing van de salarismethode voor een jaar. Dat betekent helaas ook dat er tijdelijk geen solidariteitsheffing plaatsvindt, tot in de loop van 2013 een nieuw EU-ambtenarenstatuut overeen is gekomen.
De onderhandelingen over het ambtenarenstatuut kunnen worden afgerond wanneer in de MFK-onderhandelingen afspraken zijn gemaakt over de omvang van de administratieve uitgaven. Nederlandse inzet daarbij is dat de administratieve uitgaven beperkt dienen te worden, onder meer door verlaging van het aantal EU-ambtenaren en door hervorming van het belonings- en pensioensysteem.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de onderhandelingen over de hervorming van het beloningssysteem voor Europese ambtenaren prioriteit zouden moeten hebben?

Ja, Nederland zet zich, samen met gelijkgezinde landen, ook actief in voor deze hervormingen, zowel bij de onderhandelingen over het nieuwe EU-ambtenarenstatuut als bij de MFK-onderhandelingen.

Vraag 5

Wat is de precieze inzet van Nederland op dit moment bij deze onderhandeling?

Het kabinet acht een verdergaande modernisering en versobering van het pensioensysteem, de bevorderingssystematiek, de salarisaanpassingmethode en het stelsel van vergoedingen voor EU-personeel gewenst om de arbeidsvoorwaarden voor EU-ambtenaren meer in lijn te brengen met die in de lidstaten en de totale kosten voor administratieve uitgaven in de hand te houden. Zie hiervoor het BNC-fiche ter zake (Kamerstuk 22 112, nr. 1342) en de kabinetsreactie Meerjarig Financieel Kader 2014–2020 (Kamerstuk 21 501-20, nr. 553).

Vraag 6

Acht u het wenselijk dat daar waar nationaal de ambtenarensalarissen worden bevroren en het draagvlak voor Europa in de individuele lidstaten afneemt, de Brusselse huishouding wordt ontzien van bezuinigingen en snijden in eigen vlees?

Nee.

Vraag 7

Wat gaat het verdere tijdspad van de onderhandelingen over dit onderwerp zijn en wat is het krachtenveld?

Naar verwachting zal in het voorjaar van 2013 een akkoord worden bereikt over het MFK. Daarna kunnen de onderhandelingen over het EU-ambtenarenstatuut worden afgerond. De Nederlandse inzet wordt gesteund door diverse gelijkgezinde landen.

Vraag 8

Bent u bereid deze kwestie wederom aan te kaarten bij de Commissie danwel in de Europese Raad en stappen te ondernemen tegen deze ontwikkeling?

Ja, Nederland blijft zich hier actief voor inzetten; zie ook het antwoord op vraag 4.

Vraag 1

Bent u ermee bekend dat Macedonië door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens is veroordeeld voor het overdragen van een terreurverdachte aan de CIA in 2003, die vervolgens zonder vorm van proces is vastgehouden en is gemarteld?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het van groot belang is dat nu, na vele jaren van straffeloosheid, eindelijk een Europees land veroordeeld is voor betrokkenheid bij dit Amerikaanse martelprogramma? Kunt u uw antwoord toelichten?

Hier is sprake van een belangrijke uitspraak, vooral omdat de gewone Kamer van het Hof bij voorbaat afstand van rechtsmacht had gedaan ten gunste van de Grote Kamer (zeventien rechters) en het feit dat de uitspraak bij unanimiteit is gedaan. De door het Hof geconstateerde optelsom van schendingen is zeer ernstig. Volgens het Hof is sprake geweest van foltering, die door de Macedonische autoriteiten onvoldoende is onderzocht, alsook onrechtmatige detentie, schending van het privéleven en ontbreken van een effectief rechtsmiddel. Hierbij heeft het Hof gebruik gemaakt van rapporten die het lid van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa, Dick Marty, hierover heeft geschreven. In het Comité van Ministers zal ik nauwkeurig toezien op de wijze waarop Macedonië uitvoering zal geven aan de uitspraak van het Hof.

Vraag 3

Bent u bekend met de resolutie van het Europees Parlement waarin onder meer de gerechtelijke autoriteiten van Roemenië wordt verzocht om een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de vermoedelijke geheime detentiecentra van de CIA, waarin de Poolse autoriteiten wordt opgeroepen om het lopende strafrechtelijk onderzoek naar geheime detentie doortastend en met de nodige transparantie uit te voeren en waarin de Litouwse autoriteiten wordt verzocht om, mocht er nieuwe informatie beschikbaar komen, hun belofte na te komen om het strafrechtelijk onderzoek naar de betrokkenheid van Litouwen bij het CIA-programma te heropenen?2 Deelt u de opvatting dat het van groot belang is dat deze en de andere aanbevelingen in de resolutie worden uitgevoerd? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord 4.

Vraag 4

Bent u bereid om, aangezien in de begroting van Buitenlandse Zaken wordt aangegeven dat aandacht voor de ernstigste mensenrechtenschendingen voorop staat en u in antwoord op schriftelijke vragen aangeeft dat onder meer foltering en gedwongen verdwijningen voorbeelden van ernstige mensenrechtenschendingen zijn, in Europees verband prioriteit te geven aan het aandringen op het uitvoeren van de aangenomen resolutie?3 Indien neen, waarom niet? Indien ja, hoe bent u van plan hier concreet invulling aan te geven? Kunt u uw antwoord toelichten?

Naar overtuiging van Nederlandse regering moet de bestrijding van terrorisme geschieden binnen de kaders van de rechtsstaat en met respect voor de mensenrechten en de fundamentele vrijheden van burgers. De Nederlandse regering heeft zich altijd uitgesproken tegen het overbrengen van op onrechtmatige wijze gedetineerde terrorismeverdachten door de CIA. In lijn daarmee heeft Nederland consistent gewezen op de verantwoordelijkheid van nationale autoriteiten onderzoek te doen naar gevallen van vermeende betrokkenheid. In algemene zin ondersteunt Nederland dan ook de boodschap van het Europees Parlement, en worden landen aangemoedigd grondig te bezien in hoeverre de specifieke aanbevelingen in de resolutie aanleiding vormen voor aanvullende stappen. In dit kader zal ik, zoals in mijn antwoord op vraag 2, in het Comité van Ministers toezien op de wijze waarop Macedonië uitvoering geeft aan de uitspraak van het hof.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het rapport «Freedom of Thought 2012: A Global Report on Discrimination Against Humanists, Atheists and the Non-religious»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het rapport?

Nederland zet zich al vele jaren in om de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging in brede zin te bevorderen. Het is mijn stellige overtuiging dat de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging ook het recht omhelst om van geloof te veranderen of zonder enige vorm van religieuze overtuiging of activiteit te leven. Deze overtuiging wordt gedeeld door meerdere VN-experts, waaronder de Speciaal Rapporteur van de Verenigde Naties op het gebied van godsdienstvrijheid, Heiner Bielefeldt. Hij stelt dat «theistic, non-theistic and atheistic beliefs, as well as the right not to profess any religion or belief» onder de bescherming van de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens vallen. Dit rapport onderstreept nogmaals het belang van de strijd voor de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging.

Vraag 3

Wat doet Nederland om de mensenrechtensituatie van niet-gelovigen te verbeteren en onder de aandacht te brengen? Is het rapport voor u reden om het beleid te intensiveren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke stappen zult u ondernemen en welke concrete doelstellingen zijn daaraan verbonden?

In het verlengde van mijn overtuiging hierboven uiteengezet, zet Nederland zich in om de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging in brede zin te bevorderen. We besteden in dit kader al langer expliciet aandacht aan de situatie van niet-gelovigen. Nederland nam deel aan een interactieve dialoog met eerdergenoemde Speciaal Rapporteur en heeft politieke steun uitgesproken voor diens rapport over bekering en atheïsme. Nederland heeft in Europees verband gepleit om de rechten van niet-gelovigen op te nemen in de EU-richtlijnen over godsdienstvrijheid. Deze richtlijnen worden naar verwachting begin 2013 door de Raad Buitenlandse Zaken aangenomen. Ook tijdens bijeenkomsten van de VN en de Raad van Europa vroeg Nederland recentelijk aandacht voor de rechten van niet-gelovigen. Bilateraal zorgt Nederland voor voldoende aandacht voor deze rechten in het kader van de beleidsintensivering godsdienstvrijheid. Het rapport onderstreept de noodzaak van deze voortgaande intensivering van beleid, specifiek op dit onderwerp.

Vraag 4

Bent u bereid uw collega’s uit de landen die in het rapport worden aangemerkt als onverdraagzaam jegens niet-gelovigen, in het bijzonder die landen waar zij de doodstraf riskeren, hierop aan te spreken?

Ja.

Vraag 5

Bent u bereid om ook in Europees verband aandacht te vragen voor de gelijkwaardige behandeling van niet-gelovigen? Zo ja, bij welke gelegenheid zult u dit doen en kunt de Kamer hierover informeren?

Ja. Ik heb kennis genomen van het deel van het rapport dat erop wijst dat er ook binnen de EU voorbeelden zijn van atheïsten die achtergesteld worden alsook de organisaties die hun belangen behartigen. Ik ben van mening dat de EU zijn eigen huis op orde moet hebben als we op een geloofwaardige manier andere landen willen aanspreken. Ik zal daar bij gelegenheid aandacht van EU-partners voor vragen en de Kamer vervolgens informeren.

Vraag 1

Kent u het boek «Bikkel» van auteur Rudie Kagie over de mishandeling en dood van de Nederlander Fred Ormskerk in 1980?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat er nooit nader onderzoek is gedaan om de dader(s) van deze mishandeling te achterhalen en vervolgen?

Het betreft een zaak op Surinaams grondgebied. Nederland heeft terzake geen rechtsmacht en kan dan ook geen eigen strafrechtelijk onderzoek starten naar de gebeurtenissen.

Vraag 3

Op welke wijze en wanneer heeft u aangedrongen op onderzoek en vervolging in deze zaak?

De Nederlandse regering heeft in november 1980 via de ambassade in Paramaribo bij de Surinaamse regering protest aangetekend en aangedrongen op bestraffing van de schuldigen.

Vraag 4

Deelt u de opvatting van de auteur dat oud-militair John Hardjoprajitno betrokken was bij de mishandeling en dood van Fred Ormskerk? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Is het waar dat John Hardjoprajitno, die tevens verdachte is in het Decembermoordenproces, in Nederland woonachtig is? Indien ja, hoe verhoudt dat zich tot de uitspraak van uw ambtsvoorganger dat «verdachten Nederland niet in komen»?2

Ja. Mijn ambtsvoorganger heeft in een brief aan de Tweede Kamer gezegd: «verdachten in het 8-decembermoordenproces met Surinaamse nationaliteit de toegang tot Nederland te zullen ontzeggen» (Kamerstuk II 20 361, nr. 165). Die casus-positie heeft zich hierbij niet voorgedaan.

Vraag 6

Wat hebben de besprekingen van uw ambtsvoorganger met de toenmalige ministers voor Immigratie, Integratie en Asielbeleid en van Justitie over de gevolgen van de stopzetting van het Decembermoordenproces voor verdachten die in Nederland verblijven, concreet opgeleverd?

De besprekingen hebben indertijd opgeleverd dat Nederland het standpunt handhaaft dat verdachten moeten worden berecht in het land waar de misdrijven zijn begaan. Tegen de verdachten van de 8-Decembermoorden loopt in Suriname een proces. Dit proces is niet stopgezet.

Vraag 1

Bent u bekend met het berecht «Magnitsky wet tergt Russen»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de clausule in de Amerikaanse wet die oproept tot sancties tegen hen die betrokken waren bij de dood van fiscaal jurist Magnitsky in 2009?

Met deze wet kunnen Russische verdachten van mensenrechtenschendingen de toegang tot de VS worden ontzegd en hun bezittingen worden bevroren. De wet heeft niet alleen betrekking op de dood van Sergey Magnitsky, maar ook op schendingen van rechten van andere Russische klokkenluiders, mensenrechtenactivisten en journalisten. De VS geeft hiermee uiting aan de brede zorgen over de rechtsstaat en mensenrechtensituatie in de Russische Federatie. Ik deel deze zorgen.

Vraag 3

Ziet u mogelijkheden om een vergelijkbare standpuntbepaling in te nemen op Europees niveau en bent u bereid hiertoe het voortouw te nemen in Europees verband?

Er bestaat in de EU een grote mate van overeenstemming over de zaak Magnitsky, namelijk dat het een symbool is geworden voor de staat waarin de rechtsstaat en het rechtssysteem in de Russische Federatie verkeert. Dit is onder andere zo verwoord in de brief van april 2012 van EU-president Van Rompuy aan toenmalig president Medvedev.
Er is echter binnen de EU geen draagvlak voor een visumban. Ik wil me er daarom voor inspannen om blijvend aandacht te vragen voor deze zaak bij mijn collega’s, maar ook bij de Russische autoriteiten, bijvoorbeeld in mijn voorgenomen ontmoeting met minister Lavrov in februari aanstaande.

Vraag 4

Kunt u deze vragen vóór 18 december beantwoorden?

Ik heb deze vragen zo spoedig mogelijk beantwoord.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het rapport «Transforming pain into hope: Human rights defenders in the Americas» dat op 7 december gepubliceerd is door Amnesty International?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het rapport?

Ik heb waardering voor het gedegen rapport van Amnesty International over de situatie van mensenrechtenverdedigers in de Amerika’s.

Vraag 3

Welke ondersteuning biedt Nederland als permanent waarnemer en donor van de Organisatie voor Amerikaanse Staten (OAS) aan de Inter-Amerikaanse Commissie van de Rechten van de Mens (IACHR)? Overweegt Nederland om de steun uit te breiden gezien de problemen (financieel en in de vorm van kritiek vanuit de lidstaten) die de IACHR ondervindt?

Het belang dat Nederland aan de OAS en IACHR hecht, wordt onderstreept door het feit dat Nederland in 2012 de grootste donor onder de permanente waarnemers van de OAS was. Nederland steunde de IACHR in de periode 2011–2012 met een bijdrage van € 500.000 ten behoeve van de uitvoer van het IACHR Strategische Plan 2011–2015. Nederland zal de IACHR in de periode 2013–2015 opnieuw steunen met een jaarlijkse bijdrage van € 250.000.
Nederland onderhoudt tevens regelmatige contacten op politiek en
(hoog-)ambtelijk niveau met de OAS en de IACHR. Tijdens zijn bezoek aan de VS in november jl. sprak de mensenrechtenambassadeur met de nieuw aangetreden SG IACHR. Tijdens zijn kennismakingsbezoek aan Nederland op 11 december jl. werd SG IACHR Icaza door SG Jones-Bos ontvangen. Tevens faciliteerde het Ministerie van Buitenlandse Zaken een ontmoeting van de SG IACHR met vertegenwoordigers van Nederlandse mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International Nederland.

Vraag 4

Zet Nederland in op specifieke ondersteuning van de eenheid die zich binnen de IACHR richt op de ondersteuning en bescherming van mensenrechtenverdedigers? Zo nee, zou u bereid zijn hiertoe over te gaan, mede gelet op het sluiten van diverse posten en de extra nadruk die op economische diplomatie en ontwikkeling is komen te liggen in de Latijns-Amerikaanse regio?

Nee. Vanwege toenemende administratieve druk op de organisatie en ter verbetering van effectiviteit van mensenrechteninitiatieven in de regio, heeft de IACHR bij de lancering van het Strategische Plan 2011–2015 donoren verzocht zich te beperken tot algemene, niet geoormerkte steun. In contacten met de IACHR heeft de organisatie zich dankbaar getoond voor de voorbeeldfunctie die Nederland op dit gebied vervult.
Nederland voert, binnen de kaders van het Strategische Plan 2011–2015, een voortgaande dialoog met de IACHR over thema’s die voor Nederland van belang zijn. Hierbij komt de positie van mensenrechtenverdedigers in de regio ook aan de orde.

Vraag 5

Bent u bereid u in EU-verband in te spannen voor het agenderen van de problematiek rondom de situatie van mensenrechtenverdedigers in Brazilië in het kader van de EU-Brazilië top op 22 en 23 januari aanstaande?

De EU en Nederland onderhouden op alle niveaus een intensieve dialoog met de Braziliaanse overheid over mensenrechten en mensenrechtenverdedigers. Brazilië erkent de problematiek rondom mensenrechtenverdedigers en is in toenemende mate actief om hen te beschermen. Brazilië heeft een speciaal opgezet programma gelanceerd ter bescherming van mensenrechtenverdedigers.
Voorbeeld van de samenwerking tussen de EU en Brazilië t.a.v. de bescherming van mensenrechtenactivisten is het in december jl. georganiseerde seminar, gericht op het intensiveren van de dialoog met, en het verbeteren van de bescherming van mensenrechtenactivisten in Brazilië.
Mede vanwege deze positieve instelling van de Braziliaanse autoriteiten, zou het nu expliciet agenderen van de situatie van mensenrechtenverdedigers de indruk kunnen wekken dat de EU meent dat de Braziliaanse autoriteiten niet gecommitteerd zijn. Een dergelijke boodschap zou onterecht zijn en ook contraproductief werken t.a.v. de huidige goede samenwerking op dit gebied.

Vraag 6

Bent u bereid van de handelsmissie naar Brazilië een apart verslag naar de Kamer te sturen waarin de economische en diplomatieke gesprekspunten worden behandeld? Kunt u in het verslag van bovenstaande handelsmissie specifiek ingaan op welke manier mensenrechten ter sprake zijn gekomen?

De Kamer heeft een verslag naar aanleiding van de handelsmissie naar Brazilië ontvangen. Hierin is beschreven hoe mensenrechten ter sprake zijn gekomen.