Kamervraag 2025Z17311

Het weglaten van €200 miljoen onderwijsbezuinigingen in de laatste OCW begroting

Ingediend 19 september 2025
Beantwoord 26 september 2025 (na 7 dagen)
Indiener Luc Stultiens (GroenLinks-PvdA)
Beantwoord door Eelco Heinen (minister financiën, minister economische zaken) (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), Moes
Onderwerpen onderwijs en wetenschap organisatie en beleid
Bron vraag https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kv-tk-2025Z17311.html
Bron antwoord https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20252026-149.html
  • Vraag 1
    Klopt het dat dit kabinet ervoor heeft gekozen om ruim € 170 miljoen per jaar te bezuinigen op de OCW-begroting via de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling?

    Bij de Voorjaarsnota 2025 heeft het kabinet besloten om van de prijsbijstelling tranche 2025 50% niet uit te keren om rijksbrede problematiek te dekken. Het beschikbare budget voor prijsbijstelling op de OCW-begroting uit deze tranche is daardoor geen € 343,2 miljoen maar € 171,6 miljoen structureel.

  • Vraag 2
    Klopt het dat deze bezuiniging een aantal maanden geleden wel stond opgenomen in de bezuinigingstabel van uw voorganger?1

    Bij de antwoorden op de feitelijke vragen over de eerste suppletoire begroting van OCW is de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling tranche 2025 inderdaad opgenomen in de bezuinigingstabel. Er waren meerdere vragen gesteld over de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling en de impact ervan op OCW. Om de Kamer een zo volledig mogelijk beeld te geven is er toen voor gekozen om de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling op te nemen in het overzicht.

  • Vraag 3
    Waarom heeft u ervoor gekozen om deze bezuiniging weg te laten in de nieuwe bezuinigingstabel bij de OCW-begroting 2026, waarin staat dat de totale onderwijsbezuinigingen € 1,37 miljard per jaar bedragen?2

    De overzichtstabel 4 (extensiveringen) in de OCW-begroting 2026 heeft een ander karakter dan de tabel bij de antwoorden op de feitelijke vragen over de eerste suppletoire begroting. In de overzichtstabel in de begroting is het uitgangspunt dat alleen extensiveringen ten gunste van het generale beeld op de OCW-begroting worden opgenomen. Vanaf het begin dat deze overzichtstabel onderdeel is van de OCW-begroting wordt dit uitgangspunt al gehanteerd. Het gaat dan om budget dat onderdeel was van de OCW-begroting en vervolgens is afgeboekt van de OCW-begroting. Voor de gehalveerde reeks van de prijsbijstelling geldt dat deze nooit onderdeel is geweest van de OCW-begroting. De helft van de prijsbijstelling is overgeheveld van Financiën naar de OCW-begroting.

  • Vraag 4
    Betekent dit dat deze bezuiniging van tafel is of dat u de Kamer niet volledig heeft geïnformeerd over alle onderwijsbezuinigingen van het kabinet-Schoof?

    De rijksbrede halvering van de prijsbijstelling tranche 2025 is niet van tafel. Bij de toelichting van de belangrijkste budgettaire mutaties (onderdeel 2.2. van de ontwerpbegroting 2026 van OCW) is de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling toegelicht. Zie ook het antwoord op vraag 3.

  • Vraag 5
    Hoe hoog is het totaalbedrag aan onderwijsbezuinigingen als de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling wél wordt meegenomen?

    Onderstaande tabel geeft een overzicht van alle extensiveringen ten gunste van het generale beeld van dit kabinet op OCW en de rijksbrede halvering van de prijsbijstelling tranche 2025. Dit is dus breder dan alleen de bezuinigingen op onderwijs. In aanvulling op de tabel in de begroting is ook een kolom voor de structurele bedragen opgenomen, analoog aan de tabel in de antwoorden op de feitelijke vragen bij de eerste suppletoire begroting.
    Bezuiniging maatschappelijke diensttijd1
    – 74.735
    – 44.902
    – 67.363
    – 70.000
    – 70.000
    – 70.000
    – 70.000
    HLA 23. Afschaffen brede brugklas en beperken S&O
    – 55.000
    – 170.000
    – 170.000
    – 170.000
    – 170.000
    – 170.000
    – 170.000
    HLA 24. Alternatieve invulling bijstelling sectorplannen hoger onderwijs en wetenschap
    – 134.734
    – 134.734
    – 134.734
    – 134.734
    – 134.734
    – 161.330
    – 175.000
    HLA 26. Terugdraaien groei apparaat Rijksoverheid
    – 42.598
    – 62.186
    – 80.612
    – 100.342
    – 108.466
    – 108.466
    – 108.466
    HLA 29. SPUK naar GF en PF met 10% budgetkorting
    0
    – 81.261
    – 81.201
    – 81.201
    – 81.201
    – 81.201
    – 81.201
    HLA 32. Beëindiging functiemix Randstad en terugdraaien bezuiniging
    0
    0
    0
    0
    0
    0
    0
    HLA 34. Gerichte keuzes ontwikkelingssamenwerking
    0
    – 8.511
    – 8.511
    – 8.511
    – 8.510
    – 7.188
    – 7.188
    HLA 35. Verlaging non-ODA-middelen
    – 731
    – 718
    – 844
    – 956
    – 3.214
    – 3.506
    – 3.506
    HLA 40. Generieke taakstelling subsidies rijksbreed
    – 71.830
    – 131.838
    – 220.601
    – 277.994
    – 322.937
    – 311.027
    – 311.027
    HLA 41. Verminderen internationale studenten (via bestuurlijk akkoord)
    0
    – 17.000
    – 68.000
    – 121.000
    – 158.000
    – 156.000
    – 170.000
    HLA 42. Hervorming Nederlandse Publieke Omroep NPO
    0
    0
    – 100.000
    – 100.000
    – 100.000
    – 100.000
    – 100.000
    HLA 43. Alternatieve invulling afschaffen OV-vergoeding buitenland studerenden
    0
    – 4.000
    – 8.000
    – 14.000
    – 14.000
    – 18.000
    – 30.000
    HLA 44. Verhogen collegegeld langstudeerders (via lagere bekostiging) en terugdraaien bezuiniging
    0
    0
    0
    0
    0
    0
    0
    HLA 69. Fonds Onderzoek Wetenschap
    – 106.929
    – 106.929
    – 106.929
    – 107.054
    – 132.054
    – 132.054
    0
    Ten behoeve van 4x 25 miljoen fonds onderzoek en wetenschap
    – 25.000
    – 25.000
    – 25.000
    – 25.000
    0
    0
    0
    Verlaging rijksmediabijdrage landelijke publieke omroep2
    0
    0
    – 50.000
    – 50.000
    – 50.000
    – 50.000
    – 50.000
    Opheffen onderwijskansenregeling en terugdraaien bezuiniging
    0
    0
    0
    0
    0
    0
    0
    Inhouden loonbijstelling externe inhuur tranche 2025
    – 4.615
    – 4.532
    – 4.534
    – 4.269
    – 3.723
    – 4.010
    – 4.010
    Amendement Kent taakstelling externe inhuur
    0
    – 1.867
    0
    0
    0
    0
    0
    Rijksbrede halvering prijsbijstelling tranche 2025
    – 191.837
    – 178.364
    – 196.527
    – 173.511
    – 172.342
    – 171.590
    – 171.590
    Deze maatregel stond in het hoofdlijnenakkoord als HLA 22. Afschaffen maatschappelijke diensttijd. Na amendement Bontenbal c.s. (Kamerstukken II 2024/25, 36 600 VIII, nr. 141) is maatschappelijke diensttijd echter niet afgeschaft maar heeft er alleen een bezuiniging op plaatsgevonden.
    Daarbij verzoekt het amendement van Bontenbal c.s. (Kamerstukken II 2024/25, 36 600 VIII, nr. 141) om de landelijke publieke omroep meer ruimte te geven om (online) reclameopbrengsten te generen waarmee de korting van € 50,0 miljoen opgevangen kan worden.

  • Vraag 6
    Kunt u deze vragen beantwoorden uiterlijk 24 uur voorafgaand aan de Algemene Financiële Beschouwingen, inclusief een gewijzigde begroting waarin wél alle bezuinigingen staan genoemd?

    Ja, met dien verstande dat bovenstaande tabel de door u gevraagde informatie bevat en de tabel in de begroting ongewijzigd kan blijven, zoals ook in deze antwoorden toegelicht.


Kamervraag document nummer: kv-tk-2025Z17311
Volledige titel: Het weglaten van €200 miljoen onderwijsbezuinigingen in de laatste OCW begroting
Kamerantwoord document nummer: ah-tk-20252026-149
Volledige titel: Antwoord op vragen van het lid Stultiens over het weglaten van € 200 miljoen onderwijsbezuinigingen in de laatste OCW begroting