Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2025 wijzigingen aan te brengen in:
De departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V).
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister van Buitenlandse Zaken,D.M. van Weel
De voorliggende tweede suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de Suppletoire Begroting September 2025 van hoofdstuk V van de begroting van het Rijk.
In onderdeel 2 wordt een toelichting gegeven op de wijzigingen die zijn opgetreden binnen het totaal van de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS). Aangezien in de suppletoire begroting september 2025 de HGIS mutaties niet zijn toegelicht worden de mutaties vanaf de 1e suppletoire begroting 2025 toegelicht.
In onderdeel 3 worden de belangrijkste mutaties op de begroting van Buitenlandse Zaken toegelicht.
Onderdeel 4 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na deze tabellen wordt een toelichting op de mutaties gegeven. Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in onderstaande staffel conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht. De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer ze groter zijn dan 10% ten opzichte van de vorige stand op artikel niveau.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen | Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen) | Technische mutaties (ondergrens in € miljoen) |
|---|---|---|
< 50 | 1 | 2 |
=> 50 en < 200 | 2 | 4 |
=> 200 en < 1000 | 5 | 10 |
=> 1000 | 10 | 20 |
In onderdeel 5 staan de tabellen van de niet-beleidsmatige artikelen.
In deze paragraaf wordt beschreven welke wijzigingen zijn opgetreden in de omvang van de HGIS. De HGIS standen zijn inclusief EU- en asieltoerekening. In de volgende tabellen worden de mutaties en de standen nader toegelicht:
1. De 1e suppletoire begroting 2025 en de suppletoire begroting september 2025;
2. De suppletoire begroting september 2025 en de 2e suppletoire begroting 2025.
Omdat onderstaande tabellen de wijzigingen in miljoenen euro weergeven kunnen er afrondingsverschillen ontstaan.
Uitgaven | Totaal | w.v. ODA | w.v. non-ODA |
|---|---|---|---|
Stand uitgaven 1e suppletoire begroting 2025 (zoals opgenomen in 1e suppletoire begroting 2025) | 13.089 | 7.052 | 6.037 |
Correctie i.v.m. dubbeltelling overboekingen van en naar de HGIS | ‒ 25 | 0 | ‒ 25 |
Stand uitgaven 1e suppletoire begroting 2025 | 13.064 | 7.052 | 6.012 |
Totaal mutaties 1e suppletoire begroting 2025 - suppletoire begroting september 2025 | ‒ 308 | ‒ 286 | ‒ 22 |
Stand uitgaven bij suppletoire begroting september 2025 | 12.755 | 6.766 | 5.989 |
In de 1e suppletoire begroting 2025 van BZ stond per abuis een bedrag van EUR 13.089 miljoen benoemd als zijnde de totale uitgaven binnen de HGIS. Dit had EUR 13.064 miljoen moeten zijn. Per abuis werd EUR 25 miljoen dubbel geteld waardoor de uitgaven EUR 25 miljoen hoger werden gerapporteerd dan dat deze daadwerkelijk geraamd werden. De per saldo neerwaartse bijstelling in 2025 van de HGIS tussen de 1e suppletoire begroting (voorjaarsnota 2025) en de suppletoire begroting september (miljoenennota) bedraagt EUR 308 miljoen, waarvan EUR 286 miljoen ODA en EUR 22 miljoen non-ODA.
Uitgaven | Totaal | w.v. ODA | w.v. non-ODA |
|---|---|---|---|
Macrobijstelling non-ODA agv prijsBBP | 6 | 0 | 6 |
Kasschuif asiel | ‒ 250 | ‒ 250 | 0 |
Kasschuif huisvesting agressietribunaal | ‒ 33 | 0 | ‒ 33 |
Kasschuif steun aan Oekraïne | ‒ 26 | ‒ 26 | 0 |
Saldo overige non-ODA kasschuiven | ‒ 8 | 0 | ‒ 8 |
Per saldo effect van overboekingen van/naar de HGIS | 2 | 0 | 2 |
Omlabeling migratiepartnerschappen | 0 | ‒ 10 | 10 |
Totaal | ‒ 308 | ‒ 286 | ‒ 22 |
Toelichting uitgaven:
Het uitgavenkader van de HGIS neemt per saldo af met EUR 308 miljoen ten opzichte van de stand bij de eerste suppletoire begroting 2025. Dit kent de volgende oorzaken:
1. Als gevolg van de macrobijstelling volgend uit de MEV2026 stijgt het HGIS non-ODA budget met EUR 6 miljoen. Het ODA-budget blijft gelijk, omdat het kabinet het ODA-budget een keer per jaar bijstelt.
2. In de september suppletoire begroting 2025 is EUR 250 miljoen van de begroting van Asiel en Migratie overgeheveld naar de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp. Dit budget is vervolgens verschoven uit 2025.
3. Het non-ODA budget daalt in 2025 met EUR 33 miljoen als gevolg van een kasschuif van het budget voor de verbouwing van het in Nederland te vestigen agressietribunaal voor Oekraïne.
4. De middelen voor de niet-militaire steun aan Oekraïne zijn in het juiste ritme gezet middels een kasschuif. Hierdoor daalt het budget in 2025 met EUR 26 miljoen, dit budget komt beschikbaar in 2026 en 2027.
5. De mutatie van EUR -8 miljoen is het per saldo effect van diverse kleinere kasschuiven op het non-ODA budget.
6. De mutatie is van EUR 2 miljoen is het per saldo effect van diverse kleinere overboekingen van en naar de HGIS.
7. Er is EUR 10 miljoen omgelabeld van ODA naar non-ODA in het kader van migratiepartnerschappen.
Ontvangsten | Totaal | w.v. ODA | w.v. non-ODA |
|---|---|---|---|
Stand ontvangsten VJN 2025 | 387 | 31 | 356 |
Mutaties | 0 | 0 | 0 |
Stand ontvangsten SBS 2025 | 387 | 31 | 356 |
Tussen de 1e suppletoire begroting 2025 en de september suppletoire begroting 2025 zijn de ontvangsten binnen de HGIS niet gewijzigd. Daarom blijven de totale ontvangsten geraamd op EUR 387 miljoen.
Ten tweede worden de wijzigingen in de HGIS tussen de september suppletoire begroting 2025 en de 2e suppletoire begroting 2025 toegelicht.
Uitgaven | Totaal | w.v. ODA | w.v. non-ODA |
|---|---|---|---|
Stand uitgaven bij suppletoire begroting september 2025 | 12.755 | 6.766 | 5.989 |
Totaal mutaties suppletoire begroting september 2025 ‒ 2e suppletoire begroting 2025 | 22 | 34 | ‒ 11 |
Stand uitgaven bij 2e begroting september 2025 | 12.778 | 6.800 | 5.978 |
De HGIS is opwaarts bijgesteld tussen de suppletoire begroting september 2025 en de 2e suppletoire begroting 2025. Het betreft een opwaartse bijstelling van EUR 22 miljoen.
Uitgaven | Totaal | w.v. ODA | w.v. non-ODA |
|---|---|---|---|
Desalderingen | 34 | 8 | 26 |
Saldo van overboekingen van en naar de HGIS | 30 | 26 | 4 |
Geraamde onderuitputting binnen de HGIS | ‒ 41 | 0 | ‒ 41 |
Totaal | 22 | 34 | ‒ 11 |
1. Bij de 2e suppletoire begroting worden ontvangsten gedesaldeerd met uitgaven. Hierdoor stijgen de uitgaven met EUR 34 miljoen. Het betreft een desaldering van EUR 8 miljoen op de ODA-ontvangsten en verschillende desalderingen van in totaal EUR 26 miljoen op de non-ODA-ontvangsten.
2. Dit is het per saldo effect van diverse overboekingen van en naar de HGIS in 2025. De voornaamste mutatie binnen ODA ziet op een ophoging van het ODA-budget op de FIN-begroting van EUR 26 miljoen. Deze ophoging is het resultaat van een kapitaalbijdrage aan de Wereldbank - IBRD. Binnen non-ODA is de grootste mutatie EUR 2 miljoen, deze is het resultaat van een omlabeling op de IenW-begroting naar HGIS-budget vanwege uitgaven in het kader van de NAVO-top.
3. Bij de 2e suppletoire begroting is zoals gebruikelijk de stand van de uitvoering binnen de HGIS bezien. Op enkele thema's wordt verwacht dat de kasuitgaven in 2025 niet volledig worden gerealiseerd. Dit leidt tot een neerwaartse bijstelling van EUR 41 miljoen.
Ontvangsten | Totaal | w.v. ODA | w.v. non-ODA |
|---|---|---|---|
Stand ontvangsten SBS 2025 | 387 | 31 | 356 |
Desalderingen | 34 | 8 | 26 |
Stand ontvangsten NJN 2025 | 421 | 39 | 382 |
Toelichting ontvangsten:
– De ontvangsten komen uit op EUR 421 miljoen, waarvan EUR 39 miljoen ODA en EUR 382 miljoen non-ODA.
– De ontvangsten stijgen per saldo met EUR 34 miljoen, het betreft een stijging van EUR 8 miljoen op de ODA-ontvangsten en een stijging van EUR 26 miljoen op de non-ODA-ontvangsten.
Uitgaven
In dit wetsvoorstel is een aantal begrotingswijzigingen opgenomen dat leidt tot een stijging van de geraamde uitgaven van Buitenlandse Zaken (V) met EUR 13,4 miljoen in 2025. De belangrijkste mutaties ten opzichte van de Suppletoire Begroting September 2025 worden onder de tabel toegelicht. Een uitgebreidere toelichting is opgenomen onder de desbetreffende artikelen.
Art. | Uitgaven 2025 | |
|---|---|---|
Vastgestelde begroting 2025 | 12.254.727 | |
Stand 1e suppletoire begroting 2025 | 13.070.676 | |
Stand suppletoire begroting september 2025 | 13.396.412 | |
Belangrijkste suppletoire mutaties | ||
1) NAVO Top | 2.1 | 12.976 |
2) Bijdrage VN Crisisbeheersingsoperaties | 2.4 | ‒ 12.500 |
3) Raad van Europa | 3.3 | ‒ 1.280 |
4) Invoerrechten aan de Europese Unie | 3.6 | ‒ 214.682 |
5) Consulaire systemen voor Nederlanders | 4.1 | 3.300 |
6) Consulaire informatiesystemen voor vreemdelingen | 4.2 | 4.700 |
7) HGIS-onverdeeld | 6.1 | ‒ 10.408 |
8) Personele uitgaven | 7.1.13 | 35.805 |
9) Materiële uitgaven | 7.1.14 | ‒ 7.608 |
10) Overige mutaties | 2.957 | |
Stand 2e suppletoire begroting 2025 | 13.209.672 |
Toelichting
Artikel 2.1Het budget voor bondgenootschappelijke veiligheid stijgt met bijna EUR 13 miljoen in 2025. Dit is met name het gevolg van hogere kosten voor de NAVO-top. Ook stijgt de bijdrage aan de NAVO door een hogere indexatie van de pensioenen van NAVO-personeel.
Artikel 2.4Het budget voor de bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde daalt met EUR 12,5 miljoen in 2025. Dit komt met name door het naar beneden bijstellen van de bijdrage voor VN crisisbeheersingsoperaties door de beëindiging van een VN vredesmissie.
Artikel 3.3Dit betreft een technische bijstelling van de contributie die Nederland betaalt aan de Raad van Europa.
Artikel 3.6De ramingen voor de invoerrechten aan de Europese Unie worden naar beneden bijgesteld met EUR 214,7 miljoen. Dit wordt primair veroorzaakt door het saldo-effect correctie invoerrechten.
Artikel 4.1Dit betreft een overboeking van artikel 7 naar artikel 4.1. Doordat de inschatting van het budget voor externe inhuur op artikel 7 hoger was dan de realisatie is het overschot overgeheveld naar artikel 4.1 om een tegenvaller t.a.v. de consulaire informatiesystemen te dekken.
Artikel 4.2Dit betreft een verzameling van mutaties. Het grootste deel van deze mutatie heeft betrekking op de vertraagde uitrol van een nieuw visumsysteem waardoor het huidige visumsysteem gelijktijdig ook langer moet worden aangehouden.
Artikel 6.1Het budget op artikel 6.1 wordt ingezet om hogere uitgaven op het apparaatsartikel van BZ te bekostigen.
Artikel 7.1.13De personele uitgaven stijgen met EUR 35,8 miljoen. Dit wordt onder andere veroorzaakt door een technische mutatie met betrekking tot externe inhuur (EUR 15 miljoen) en loonontwikkeling uit hoofde van de CAO Rijk (EUR 12,2 miljoen).
Artikel 7.1.14De materiële uitgaven laten per saldo een daling zien van EUR 7,6 miljoen. Dit komt onder meer door een hogere uitgave voor diverse informatiesystemen (EUR 9,2 miljoen) en een overheveling van uitgaven externe inhuur (EUR 16 miljoen) naar personele uitgaven.
Overige mutatiesDit betreft de som van overige kleine mutaties.
Ontvangsten
In dit wetsvoorstel is een aantal begrotingswijzigingen opgenomen dat leidt tot een verlaging van de geraamde ontvangsten van Buitenlandse Zaken (V) met EUR 2,6 miljoen in 2025. De belangrijkste mutaties ten opzichte van de Suppletoire Begroting September 2025 worden onder de tabel toegelicht. Een uitgebreidere toelichting is opgenomen onder de desbetreffende artikelen.
Art. | Ontvangsten 2025 | |
|---|---|---|
Vastgestelde begroting 2025 | 3.653.619 | |
Stand 1e suppletoire begroting 2025 | 2.507.228 | |
Stand suppletoire begroting september 2025 | 2.571.016 | |
Belangrijkste suppletoire mutaties | ||
1) Veiligheid en stabiliteit restitutie programma's | 2.40 | 9.500 |
2) Diverse ontvangsten EU | 3.10 | ‒ 53.688 |
2) Consulaire diensten aan Nederlanders | 4.10 | 1.500 |
3) Consulaire diensten aan vreemdelingen | 4.20 | 3.000 |
4) Diverse ontvangsten | 7.10 | 5.700 |
5) Overige mutaties | 148 | |
Stand 2e suppletoire begroting 2025 | 2.537.176 |
Toelichting
Artikel 2.40De ontvangsten stijgen met EUR 9,5 miljoen in 2025 door restituties vanuit andere overheidsorganen voor de NAVO-Top.
Artikel 3.10De raming van de perceptiekostenvergoeding daalt met EUR 53,7 miljoen. Dit wordt primair veroorzaakt door het saldo-effect correctie invoerrechten.
Artikel 4.10Op dit artikel is een meevaller van EUR 1,5 miljoen door hogere ontvangsten voor paspoortuitgiften. In 2014 is de geldigheidsduur van het paspoort en de Nederlandse identiteitskaart voor personen die 18 jaar en ouder zijn verlengd van vijf naar tien jaar. Hierdoor zijn er nu veel paspoorten die weer verlengd moeten worden en is er een zogeheten 'paspoorten piek', waardoor de ontvangsten dit jaar hoger uitvallen.
Artikel 4.20Op artikel 4.20 is er een meevaller van EUR 3 miljoen door onverwacht hogere ontvangsten voor visa uitgiften.
Artikel 7.10De ontvangsten stijgen met EUR 5,7 miljoen door incidentele meerontvangsten op de in 2024 ingediende vorderingen van loonkosten lokaal personeel bij andere vakdepartementen.
Overige mutatiesDit betreft de som van overige kleine mutaties.
Budgettaire gevolgen van beleid
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 131.937 | 4.984 | 136.921 |
Uitgaven | 128.491 | 1.522 | 130.013 | |
1.1 | Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak | 59.613 | ‒ 2.178 | 57.435 |
Subsidies (regelingen) | 1.550 | ‒ 325 | 1.225 | |
Internationaal recht | 1.550 | ‒ 325 | 1.225 | |
Opdrachten | 0 | 45 | 45 | |
Internationaal recht | 0 | 45 | 45 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 58.063 | ‒ 1.898 | 56.165 | |
Verenigde Naties | 40.150 | ‒ 558 | 39.592 | |
OESO | 9.673 | ‒ 890 | 8.783 | |
Internationaal Strafhof | 5.240 | 0 | 5.240 | |
Internationaal recht | 3.000 | ‒ 450 | 2.550 | |
1.2 | Bescherming en bevordering van mensenrechten | 51.911 | 4.000 | 55.911 |
Subsidies (regelingen) | 16.722 | 317 | 17.039 | |
Mensenrechtenfonds | 16.722 | 317 | 17.039 | |
Opdrachten | 0 | 27 | 27 | |
Mensenrechtenfonds | 0 | 27 | 27 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 35.189 | 3.656 | 38.845 | |
Mensenrechtenfonds | 27.689 | 2.156 | 29.845 | |
Mensenrechten multilateraal | 7.500 | 1.500 | 9.000 | |
1.3 | Gastandbeleid internationale organisaties | 16.967 | ‒ 300 | 16.667 |
Subsidies (regelingen) | 15.052 | ‒ 300 | 14.752 | |
Carnegiestichting | 7.130 | 0 | 7.130 | |
Vredespaleis | 7.922 | ‒ 300 | 7.622 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 1.915 | 0 | 1.915 | |
Internationaal Strafhof | 725 | 0 | 725 | |
Nederland Gastland | 1.190 | 0 | 1.190 | |
Ontvangsten | 0 | 0 | 0 | |
Toelichting
Verplichtingen
Het het totale verplichtingenbudget van artikel 1 stijgt in 2025 met bijna EUR 5 miljoen. Het verplichtingenbudget is onder andere gestegen vanwege het Meerjarig Onderhouds Plan voor het Vredespaleis. Tegelijkertijd zijn er ook verplichtingen onder dit artikel verlaagd, omdat er voor strategische redenen is gekozen om het contract met OHCHR te verlengen met maar 1 jaar in plaats van meerjarig. Ook is het verplichtingenbudget van het mensenrechtenfonds van een aantal posten omlaag bijgesteld.
Uitgaven
De uitgaven voor 2025 op artikel 1 Versterkte internationale rechtsorde zijn voor 89% juridisch verplicht (stand 27 oktober 2025).
Artikelonderdeel 1.1De bijdrage aan internationale organisaties valt in 2025 met ongeveer EUR 1,9 miljoen lager uit dan geraamd. Dit komt voornamelijk doordat de bijdrage aan de OESO lager uitvalt dan verwacht. Hiernaast valt de verplichte VN-contributie ook lager uit door een voordelige wisselkoers. Daarnaast heeft er ook een overheveling plaatsgevonden binnen het eigen artikel tussen internationaal recht en mensenrechten multilateraal ten behoeve van de OHCHR Accountability Branch.
Artikelonderdeel 1.2Op artikelonderdeel 1.2 is er een ophoging van het budget van in totaal EUR 4 miljoen. Een groot aandeel van deze ophoging, namelijk EUR 1 miljoen, komt door een toezegging van de minister in de Tweede Kamer, vastgelegd op 14 februari 2025, voor een extra bijdrage aan OHCHR in de Palestijnse Gebieden. Hiernaast heeft er een overboeking plaatsgevonden van EUR 2,1 miljoen vanuit de asiel middelen van de BHO begroting naar de BZ begroting voor het mensenrechtenfonds. Deze overboeking is nodig om de ODA bezuiniging op het mensenrechtenfonds te beperken en draagt ook bij aan de BHO doelstellingen.
Budgettaire gevolgen van beleid
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 333.827 | 59.956 | 393.783 |
Uitgaven | 372.747 | 3.225 | 375.972 | |
2.1 | Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid | 63.100 | 14.426 | 77.526 |
Subsidies (regelingen) | 964 | 4.613 | 5.577 | |
Atlantische Commissie | 964 | 0 | 964 | |
Veiligheidsfonds | 0 | 4.613 | 4.613 | |
Opdrachten | 38.900 | 12.976 | 51.876 | |
NAVO-top Nederland 2025 | 38.900 | 12.976 | 51.876 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 23.236 | ‒ 3.163 | 20.073 | |
NAVO | 15.593 | 600 | 16.193 | |
WEU | 830 | 0 | 830 | |
Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid | 2.428 | ‒ 1.293 | 1.135 | |
Veiligheidsfonds | 4.385 | ‒ 2.470 | 1.915 | |
2.2 | Bestrijding internationale criminaliteit en terrorisme | 7.431 | ‒ 900 | 6.531 |
Subsidies (regelingen) | 5.779 | ‒ 300 | 5.479 | |
Anti-terrorisme instituut | 500 | 0 | 500 | |
Contra-terrorisme | 1.997 | 300 | 2.297 | |
Cyber security | 3.032 | ‒ 1.290 | 1.742 | |
Global Forum on Cyber Expertise | 250 | 690 | 940 | |
Bijdrage aan agentschappen | 0 | 100 | 100 | |
Cyber security | 0 | 100 | 100 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 1.652 | ‒ 700 | 952 | |
Contra-terrorisme | 180 | 0 | 180 | |
Cyber security | 1.472 | ‒ 700 | 772 | |
2.3 | Wapenbeheersing | 11.775 | 0 | 11.775 |
Opdrachten | 623 | 0 | 623 | |
OPCW en andere ontwapeningsorganisaties | 547 | 0 | 547 | |
Conferentie REAIM en follow up | 76 | 0 | 76 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 11.152 | 0 | 11.152 | |
IAEA | 7.592 | 0 | 7.592 | |
OPCW en andere ontwapeningsorganisaties | 1.560 | 0 | 1.560 | |
CTBTO | 2.000 | 0 | 2.000 | |
2.4 | Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband | 153.319 | ‒ 12.778 | 140.541 |
Subsidies (regelingen) | 28.353 | 1.557 | 29.910 | |
Nederland Helsinki Comité | 28 | ‒ 28 | 0 | |
Stabiliteitsfonds | 25.000 | 0 | 25.000 | |
Training buitenlandse diplomaten | 3.325 | 0 | 3.325 | |
VN-contributie voor crisisbeheersingsoperaties | 0 | 1.585 | 1.585 | |
Opdrachten | 4.083 | ‒ 291 | 3.792 | |
Makandra | 4.083 | ‒ 291 | 3.792 | |
Bijdrage aan agentschappen | 162 | 20 | 182 | |
Makandra | 162 | 20 | 182 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 119.607 | ‒ 12.950 | 106.657 | |
OVSE | 6.250 | ‒ 125 | 6.125 | |
Stabiliteitsfonds | 40.173 | 1.291 | 41.464 | |
VN-contributie voor crisisbeheersingsoperaties | 72.553 | ‒ 14.085 | 58.468 | |
Tegengaan internationale georganiseerde criminaliteit | 631 | ‒ 31 | 600 | |
Nog te verdelen | 1.114 | ‒ 1.114 | 0 | |
Nog te verdelen | 1.114 | ‒ 1.114 | 0 | |
2.5 | Bevordering van transitie in prioritaire gebieden | 29.622 | 2.477 | 32.099 |
Subsidies (regelingen) | 17.042 | ‒ 1.364 | 15.678 | |
Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen MATRA | 13.040 | 0 | 13.040 | |
Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka | 4.002 | ‒ 1.364 | 2.638 | |
Opdrachten | 4.305 | 2.274 | 6.579 | |
Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka | 4.305 | 2.274 | 6.579 | |
Bijdrage aan agentschappen | 1.055 | ‒ 131 | 924 | |
Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka | 681 | ‒ 131 | 550 | |
Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen MATRA | 374 | 0 | 374 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 7.220 | 1.698 | 8.918 | |
Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka | 7.220 | 364 | 7.584 | |
Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen MATRA | 0 | 1.334 | 1.334 | |
2.6 | Oekraine (V) | 107.500 | 0 | 107.500 |
Subsidies (regelingen) | 2.064 | 371 | 2.435 | |
Nederland gastlandzaken t.b.v. Oekraine | 1.000 | 0 | 1.000 | |
Accountability Oekraïne | 1.064 | 371 | 1.435 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 105.436 | ‒ 371 | 105.065 | |
Accountability Oekraine | 10.436 | ‒ 371 | 10.065 | |
Humanitaire ontmijning | 10.000 | 0 | 10.000 | |
NAVO Ukraine Comprehensive Assistance Package (UCAP) TF | 75.000 | 0 | 75.000 | |
Versterken cyberweerbaarheid Oekraïne | 10.000 | 0 | 10.000 | |
Nog te verdelen | 0 | 0 | 0 | |
Ontvangsten | 1.000 | 9.500 | 10.500 | |
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget van artikel 2 stijgt in 2025 met bijna EUR 60 miljoen. Dit wordt met name veroorzaakt door een wijziging van EUR 76,2 miljoen in verplichtingen voor het Stabiliteitsfonds ODA door een ontmijningstender die is verplaatst van 2024 naar 2025. De uitgavenmutaties van de NAVO-Top en het beëindigen van een VN vredesmissie leiden tevens tot significante verplichtingenmutaties. Daarnaast zijn er binnen artikel 2 verplichtingenmutaties vanwege het versimpelen van de budgetstructuur van de veiligheidsbudgetten.
Uitgaven
De uitgaven voor 2025 op artikel 2 Veiligheid en stabiliteit zijn voor 97% juridisch verplicht (stand 27 oktober 2025).
Artikelonderdeel 2.1Het budget voor bondgenootschappelijke veiligheid stijgt in 2025. Dit is met name het gevolg van hogere kosten voor de NAVO-top. Ook stijgt de bijdrage aan de NAVO door een hogere indexatie van de pensioenen van NAVO-personeel. Er zijn verschuivingen van budgetten tussen instrumenten op het veiligheidsfonds met als doel het versimpelen van de budgetstructuur.
Artikelonderdeel 2.4Het budget voor de bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde daalt in 2025. Dit komt met name door het naar beneden bijstellen van de bijdrage voor VN crisisbeheersingsoperaties door de beëindiging van een VN vredesmissie. De bijdrage aan het ODA-deel van het Stabiliteitsfonds wordt naar boven bijgesteld met EUR 2,3 miljoen voor aanvullende projecten in de doellanden. Tot slot wordt er EUR 1 miljoen overgeheveld van het Stabiliteitsfonds naar de Civiele Missiepool (artikel 7) waardoor het totale budget voor bijdragen vanuit het Stabiliteitsfonds stijgt met EUR 1,3 miljoen.
Artikelonderdeel 2.5Het budget voor de bevordering van transitie in prioritaire gebieden stijgt in 2025. Dit is met name het gevolg van een tegenvaller van EUR 1,1 miljoen bij het Shiraka-programma door een nabetaling aan de RVO. Er wordt EUR 1,3 miljoen overgeheveld van de Defensie-begroting voor een project in Moldavië dat door het BIV gefinancierd wordt.
Ontvangsten
Artikelonderdeel 2.40De ontvangsten stijgen met EUR 9,5 miljoen in 2025 door restituties vanuit andere overheidsorganen voor de NAVO-Top. Deze bedragen zijn door het Ministerie van Buitenlandse Zaken voorgeschoten.
Budgettaire gevolgen van beleid
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 11.492.265 | ‒ 218.857 | 11.273.408 |
Uitgaven | 11.763.695 | ‒ 218.857 | 11.544.838 | |
3.1 | Afdrachten aan de Europese Unie | 6.744.332 | ‒ 2.989 | 6.741.343 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 6.744.332 | ‒ 2.989 | 6.741.343 | |
BNI-afdrachten | 5.009.030 | ‒ 2.989 | 5.006.041 | |
BTW-afdrachten | 1.499.293 | 0 | 1.499.293 | |
Plastic-grondslag | 236.009 | 0 | 236.009 | |
3.2 | Europees Ontwikkelingsfonds | 38.644 | 0 | 38.644 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 38.644 | 0 | 38.644 | |
Europees Ontwikkelingsfonds | 38.644 | 0 | 38.644 | |
3.3 | Een hechtere Europese waardengemeenschap | 23.984 | ‒ 1.280 | 22.704 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 23.984 | ‒ 1.280 | 22.704 | |
Raad van Europa | 16.723 | ‒ 1.280 | 15.443 | |
Kapitaalaanvullingen bij regionale ontwikkelingsbank | 7.261 | 0 | 7.261 | |
3.4 | Versterkte Nederlandse positie in de Unie | 7.023 | 94 | 7.117 |
Subsidies (regelingen) | 348 | 0 | 348 | |
EIPA | 348 | 0 | 348 | |
Opdrachten | 1.625 | 0 | 1.625 | |
Europa College beurzenprogramma | 190 | 0 | 190 | |
EU-sanctiebeleid | 1.435 | 0 | 1.435 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 5.050 | 94 | 5.144 | |
Benelux bijdrage | 5.050 | 94 | 5.144 | |
3.5 | Europese Vredesfaciliteit | 267.046 | 0 | 267.046 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 267.046 | 0 | 267.046 | |
Europese Vredesfaciliteit | 267.046 | 0 | 267.046 | |
3.6 | Invoerrechten aan de Europese Unie | 4.682.666 | ‒ 214.682 | 4.467.984 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 4.682.666 | ‒ 214.682 | 4.467.984 | |
Invoerrechten | 4.682.666 | ‒ 214.682 | 4.467.984 | |
Ontvangsten | 2.390.180 | ‒ 53.540 | 2.336.640 | |
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Ontvangsten | 2.390.180 | ‒ 53.540 | 2.336.640 |
3.10 | Diverse ontvangsten EU | 1.204.829 | ‒ 53.688 | 1.151.141 |
Diverse ontvangsten EU | 1.204.829 | ‒ 53.688 | 1.151.141 | |
Invoerrechten | 1.170.371 | ‒ 53.688 | 1.116.683 | |
Overige ontvangsten EU | 34.458 | 0 | 34.458 | |
3.11 | Europees herstelfonds | 1.185.101 | 0 | 1.185.101 |
Europees herstelfonds | 1.185.101 | 0 | 1.185.101 | |
Europees herstelfonds | 1.185.101 | 0 | 1.185.101 | |
3.30 | Restitutie Raad van Europa | 250 | 148 | 398 |
Restitutie Raad van Europa | 250 | 148 | 398 | |
Restitutie Raad van Europa | 250 | 148 | 398 |
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget voor artikel 3 Effectieve Europese Samenwerking neemt toe. De mutaties op de verplichtingen houden verband met de mutaties zoals onder de uitgaven toegelicht.
Uitgaven
De uitgaven voor 2025 op artikel 3 Effectieve Europese samenwerking zijn voor 99% juridisch verplicht (stand 31 oktober 2025).
Artikelonderdeel 3.1De BNI-afdrachten aan de Europese Unie nemen af met EUR 3 miljoen vanwege twee oorzaken:
1. Actualisatie invoerrechten en overige ontvangsten n.a.v. DAB3/2025 (EUR -158,29 miljoen). De verlaging van de bni-afdracht is het gevolg van hogere ontvangsten uit invoerrechten en boete-inkomsten op EU-niveau.
2. Aanpassing van het betalingenniveau voor 2025 (EUR 155,3 miljoen) naar aanleiding van DAB3/2025, waarin de Europese Commissie een hoger betalingenniveau voorstelt dan eerder voorzien. Hiervoor wordt nu een correctie doorgevoerd in de NL-raming van de EU-afdrachten.
Artikelonderdeel 3.63Dit betreft een technische bijstelling van de contributie die Nederland betaalt aan de Raad van Europa. Dit bedrag is ten laste gegaan van de de Begroting van Onderwijs Cultuur en Wetenschap in plaats van die van Buitenlandse Zaken en derhalve op deze begroting naar beneden bijgesteld.
Artikelonderdeel 3.6De ramingen voor de invoerrechten aan de Europese Unie worden naar beneden bijgesteld met EUR 214,7 miljoen. Dit wordt veroorzaakt door:
1. TEM-nabetalingen: Er zijn meerdere nabetalingen voor Traditionele Eigen Middelen (TEM) aan de Europese Unie gedaan, totale som is EUR 550.000. Deze middelen zijn na aftrek van perceptiekostenvergoeding overgeheveld vanaf de reservering op de aanvullende post naar de BZ-begroting.
2. Saldo-effect correctie invoerrechten: Bij de invoerrechten treedt er gedurende het jaar onbedoeld een saldo-effect op. Dit verschil ontstaat doordat er aan de inkomsten- en uitgavenkant van de Rijksbegroting een andere raming wordt gebruikt, respectievelijk de raming van het ministerie van Financiën en de raming van de Europese Commissie. Er wordt drie keer per jaar een actualisatie geboekt op de invoerrechten (TEM) om te corrigeren voor dit saldo-effect. Deze correctie leidt tot een daling in invoerrechten van 215 miljoen euro.
Ontvangsten
Artikelonderdeel 3.10De raming van de perceptiekostenvergoeding daalt met EUR 53,7 miljoen. Dit wordt veroorzaakt door:
1. TEM-nabetalingen: Nederland ontvangt 25 procent van de bruto af te dragen invoerrechten (TEM) als perceptiekostenvergoeding. De TEM-nabetaling (EUR 550.000) zoals toegelicht bij artikelonderdeel 3.6 zorgt voor een verhoging van de perceptiekosten van EUR 120.000.
2. Saldo-effect correctie invoerrechten: Nederland ontvangt 25 procent van de bruto af te dragen invoerrechten (TEM) als perceptiekostenvergoeding. Vanwege de lager dan verwachte invoerrechten, nemen ook de ontvangsten van de perceptiekostenvergoeding af met 53,8 miljoen euro.
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 50.881 | 20.643 | 71.524 |
Uitgaven | 52.856 | 9.581 | 62.437 | |
4.1 | Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland | 13.594 | 3.968 | 17.562 |
Subsidies (regelingen) | 1.550 | 0 | 1.550 | |
Gedetineerdenbegeleiding | 1.550 | 0 | 1.550 | |
Inkomensoverdrachten | 540 | 0 | 540 | |
Gedetineerdenbegeleiding | 540 | 0 | 540 | |
Opdrachten | 11.504 | 3.968 | 15.472 | |
Consulaire bijstand | 384 | 700 | 1.084 | |
Reisdocumenten en verkiezingen | 4.629 | 0 | 4.629 | |
Consulaire opleidingen | 400 | 0 | 400 | |
Consulaire informatiesystemen | 6.091 | 3.268 | 9.359 | |
4.2 | Samen met (keten)partners het personenverkeer reguleren | 11.918 | 4.654 | 16.572 |
Opdrachten | 10.218 | 4.700 | 14.918 | |
Ambtsberichtenonderzoek | 150 | 0 | 150 | |
Visumverlening | 1.850 | 0 | 1.850 | |
Legalisatie en verificatie | 80 | 0 | 80 | |
Consulaire informatiesystemen | 8.138 | 4.700 | 12.838 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 1.700 | ‒ 46 | 1.654 | |
Bijdragen asiel en migratie | 1.700 | ‒ 46 | 1.654 | |
4.3 | Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur | 6.069 | 173 | 6.242 |
Subsidies (regelingen) | 3.002 | 36 | 3.038 | |
Internationaal cultuurbeleid | 3.002 | 36 | 3.038 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 3.067 | 137 | 3.204 | |
Internationaal cultuurbeleid | 3.067 | 137 | 3.204 | |
4.4 | Uitdragen Nederlandse waarden en belangen | 21.275 | 786 | 22.061 |
Subsidies (regelingen) | 5.833 | 593 | 6.426 | |
Instituut Clingendael | 250 | 70 | 320 | |
Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid | 3.045 | 0 | 3.045 | |
Internationale manifestaties en diverse bijdragen | 71 | 0 | 71 | |
Publieksdiplomatie | 2.147 | 115 | 2.262 | |
Onderzoeksprogramma | 100 | ‒ 70 | 30 | |
Academische Leerstoel Anton de Kom | 220 | 18 | 238 | |
Kennisplatform Oost-Europa | 0 | 460 | 460 | |
Opdrachten | 13.264 | ‒ 132 | 13.132 | |
Adviesraad Internationale Vraagstukken | 628 | 60 | 688 | |
Instituut Clingendael | 2.250 | 1.276 | 3.526 | |
Bezoeken VIPS en uitgaven CD en Internationale organisaties | 1.000 | 0 | 1.000 | |
Algemene voorlichting | 2.790 | ‒ 648 | 2.142 | |
Koninklijk Huis ¿ inkomende en uitgaande bezoeken, officiële ontvangsten | 2.500 | 500 | 3.000 | |
Onderzoeksprogramma | 3.921 | ‒ 1.250 | 2.671 | |
Kennisplatform Oost-Europa | 175 | ‒ 155 | 20 | |
Publieksdiplomatie | 0 | 85 | 85 | |
Bijdrage aan agentschappen | 400 | 350 | 750 | |
Verkeersnotificaties | 400 | 350 | 750 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | 1.778 | ‒ 25 | 1.753 | |
Europese bewustwording | 250 | 0 | 250 | |
Publieksdiplomatie | 1.528 | ‒ 25 | 1.503 | |
Ontvangsten | 91.465 | 4.500 | 95.965 | |
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Ontvangsten | 91.465 | 4.500 | 95.965 |
4.10 | Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland | 20.500 | 1.500 | 22.000 |
Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland | 20.500 | 1.500 | 22.000 | |
Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland | 20.500 | 1.500 | 22.000 | |
4.20 | Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen | 70.765 | 3.000 | 73.765 |
Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen | 70.765 | 3.000 | 73.765 | |
Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen | 70.765 | 3.000 | 73.765 | |
4.41 | Ontvangsten verkeersnotificaties | 200 | 0 | 200 |
Ontvangsten verkeersnotificaties | 200 | 0 | 200 | |
Ontvangsten verkeersnotificaties | 200 | 0 | 200 |
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget van artikel 4 stijgt in 2025 met EUR 20,6 miljoen. Circa EUR 9 miljoen hiervan is het resultaat van het aflopende subsidiekader gedetineerdenbegeleiding waarvoor een nieuw subsidiebeleidskader is uitgezet. Daarnaast wordt er EUR 7,1 miljoen additioneel verplichtingenbudget beschikbaar gesteld voor consulaire informatiesystemen. De resterende ophoging van het verplichtingenbudget bestaat uit diverse kleinere mutaties.
Uitgaven
De uitgaven voor 2025 op artikel 4 Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden zijn voor 81% juridisch verplicht (stand oktober 2025).
Artikelonderdeel 4.1Het kasbudget ten behoeve van consulaire systemen is opwaarts bijgesteld met EUR 3,3 miljoen omdat de verwachte kosten hoger uitvallen dan geraamd.
Artikelonderdeel 4.2Op artikelonderdeel 4.2 vinden diverse kleinere mutaties plaats. De voornaamste mutatie heeft betrekking op de vertraagde uitrol van een nieuw visumsysteem. Daarnaast vielen de kosten van een ICT-applicatie hoger uit.
Artikelonderdeel 4.4Door technische wijzigingen zijn er een aantal overhevelingen binnen het artikelonderdeel.
Ontvangsten
Artikel 4.10Op artikel 4.10 is een meevaller van EUR 1,5 miljoen door hogere ontvangsten voor paspoortuitgiften. In 2014 is de geldigheidsduur van het paspoort en de Nederlandse identiteitskaart voor personen die 18 jaar en ouder zijn verlengd van vijf naar tien jaar. Hierdoor zijn er nu veel paspoorten die weer verlengd moeten worden en is er een zogeheten 'paspoorten piek', waardoor de ontvangsten dit jaar hoger uitvallen.
Artikel 4.20Op artikel 4.20 is er een meevaller van EUR 3 miljoen door hogere ontvangsten voor visa uitgiften.
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire Begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 0 | 0 | 0 |
Uitgaven | 0 | 0 | 0 | |
5.10 | Geheim | 0 | 0 | 0 |
Ontvangsten | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Verplichtingen, uitgaven en ontvangsten
Geen toelichting.
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 11.002 | ‒ 10.408 | 594 |
Uitgaven | 11.002 | ‒ 10.408 | 594 | |
6.1 | Nog onverdeeld (HGIS) | 11.002 | ‒ 10.408 | 594 |
Nog onverdeeld (HGIS) | 11.002 | ‒ 10.408 | 594 | |
Nog onverdeeld (HGIS) | 11.002 | ‒ 10.408 | 594 | |
Ontvangsten | 0 | 0 | 0 | |
Toelichting
Nog niet gealloceerd budget binnen het non-ODA deel van de HGIS staat begroot op artikel 6.1 van de BZ-begroting. Dit budget is met name bedoeld voor het uitkeren van loon- en prijsbijstelling en het bekostigen van incidentele initiatieven binnen het non-ODA deel van de HGIS. Dit budget wordt bij de 2e suppletoire begroting met EUR 10,4 miljoen neerwaarts bijgesteld. Dat komt met name omdat er additioneel budget beschikbaar is gesteld voor apparaatsuitgaven die gestegen zijn.
Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW en amendementen) (1) | Mutaties 2e suppletoire begroting (2) | Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2) | ||
|---|---|---|---|---|
Art. | Verplichtingen | 1.067.621 | 28.197 | 1.095.818 |
Uitgaven | 1.067.621 | 28.197 | 1.095.818 | |
7.1.13 | Personele uitgaven | 740.309 | 35.805 | 776.114 |
7.1.13.1 | Eigen personeel | 590.997 | 34.713 | 625.710 |
7.1.13.2 | Inhuur externen | 60.000 | 2.177 | 62.177 |
7.1.13.3 | Overige personele uitgaven | 89.312 | ‒ 1.085 | 88.227 |
7.1.14 | Materiële uitgaven | 327.312 | ‒ 7.608 | 319.704 |
7.1.14.1 | ICT | 72.807 | ‒ 6.940 | 65.867 |
7.1.14.2 | Bijdrage aan SSO's | 64.661 | 0 | 64.661 |
7.1.14.3 | Overige materiële uitgaven | 189.844 | ‒ 668 | 189.176 |
Ontvangsten | 88.371 | 5.700 | 94.071 | |
7.10 | Diverse ontvangsten | 88.371 | 5.700 | 94.071 |
7.11 | Koersverschillen | 0 | 0 | 0 |
Toelichting
Verplichtingen
Bij de mutaties binnen het begrotingsartikel Apparaat zijn de verplichtingen gelijk aan de uitgaven.
Uitgaven
Artikelonderdeel 7.1.13De uitgaven voor Eigen Personeel stijgen met EUR 34,7 miljoen. De belangrijkste mutaties die hieraan ten grondslag liggen zijn o.a.:
– Een technische mutatie van EUR 15 miljoen met betrekking tot externe inhuur. Bij de eerste suppletoire begroting is EUR 39 miljoen overgeheveld van Eigen personeel naar Inhuur externen. Dit had EUR 24 miljoen moeten zijn en wordt daarom bij deze Tweede suppletoire begroting gecorrigeerd. Bij de mutatie in de eerste suppletoire begroting is per abuis aangenomen dat alle externe inhuur onder Eigen personeel (artikel 7.1.13.1) was begroot, terwijl ook een deel daarvan onder ICT (artikel 7.1.14.1) was opgenomen.
– Loonontwikkeling voortvloeiende uit de CAO Rijk welke EUR 12,2 miljoen hoger uitvalt dan eerder begroot. De hogere loonkosten hangen samen met de afspraken in de CAO Rijk die per 1 juli 2024 in werking zijn getreden. Deze kosten waren nog niet in de begroting opgenomen.
– Personele inzet Oekraïne welke is verhoogd met EUR 3 miljoen.
Artikelonderdeel 7.1.14De materiële uitgaven dalen per saldo met EUR 7,6 miljoen. De belangrijkste mutaties die hieraan ten grondslag liggen zijn o.a.:
– Overheveling van uitgaven voor externe inhuur begroot onder ICT (EUR 16 miljoen) naar artikel 7.1.13 Personele uitgaven.
– Uitgaven voor informatiesystemen vallen hoger uit (EUR 9,2 miljoen) door diverse tegenvallers.
Ontvangsten
De ontvangsten stijgen met EUR 5,7 miljoen. Dit wordt met name veroorzaakt door incidentele meerontvangsten op de in 2024 ingediende vorderingen van loonkosten lokaal personeel bij andere vakdepartementen.