Gepubliceerd: 28 november 2025
Indiener(s): Eelco Heinen (minister financiën, minister economische zaken) (VVD)
Onderwerpen: begroting financiën
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-36850-IX-2.html
ID: 36850-IX-2

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Vergaderjaar 2025‒2026

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2025 wijzigingen aan te brengen in:

  • 1. de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB);

  • 2. de begrotingsstaat inzake de Nationale Schuld (IXA).

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Financiën,E. Heinen

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de suppletoire begroting September 2025 van het ministerie van Financiën (IXB) en Nationale Schuld (IXA).

In hoofdstuk 2 zijn de overzichten opgenomen met de belangrijkste mutaties: in paragraaf 2.1 voor artikel 1 t/m 13 van IXB en in paragraaf 2.2 voor artikel 11 en 12 van IXA.

Hoofdstuk 3 en hoofdstuk 4 bevatten per beleidsartikel een budgettaire tabel. Hoofdstuk 5 bevat budgettaire tabellen voor de niet-beleidsartikelen. Conform de Rijksbegrotingsvoorschriften (RBV) worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in de onderstaande staffel (tabel 1) toegelicht. Vanwege de staffel kan de som van de toegelichte mutaties afwijken van de totale mutatie op het artikel.

Tabel 1 Ondergrenzen conform RBV

Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen

Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen)

Technische mutaties (ondergrens in € miljoen)

< 50

1

2

=> 50 en < 200

2

4

=> 200 en < 1000

5

10

=> 1000

10

20

De toelichting op de mutatie van de belastingontvangsten is in de Najaarsnota opgenomen.

2 Beleid

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties IXB

In onderstaande tabellen worden de belangrijkste suppletoire uitgaven- (tabel 2) en niet-belastingontvangstenmutaties (tabel 3) weergegeven. Dit zijn de wijzigingen ten opzichte van de suppletoire begroting September 2025 van het ministerie van Financiën (IXB) en Nationale Schuld (IXA) en bevat de nieuwe mutaties voor 2025.

Tabel 2 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2025 (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
 

Artikelnummer

Uitgaven 2025

Vastgestelde begroting 2025

 

27.626.425

Stand suppletoire begroting September 2025 (incl. NvW)

 

29.294.078

Belangrijkste suppletoire mutaties

  

1) Eigen personeel Belastingdienst

1

18.500

2) Opdrachten ICT Belastingdienst

1

21.500

3) Inhuur Belastingdienst

1

‒ 25.900

4) Belasting- en invorderingsrente

1

40.000

5) Bijstelling schade-uitkeringen ekv

5

17.500

6) Bijstelling Btw-compensatiefonds (BCF)

6

194.874

7) Eigen personeel Douane

9

16.518

8) Toeslagen herstel

13

‒ 302.046

9) Interdepartementale overboekingen

Div

‒ 18.947

10) Overige mutaties

 

20.125

Stand 2e suppletoire begroting 2025

 

29.276.202

Toelichting

1. Eigen personeel Belastingdienst

Bij de Belastingdienst worden er meer uitgaven aan eigen personeel verwacht. Afgelopen jaren heeft de Belastingdienst een succesvolle werving van eigen personeel gehad. Zo zijn recent veel ICT'ers en uitzendkrachten (voor inning) verambtelijkt. Hierdoor heeft de Belastingdienst minder inhuur nodig. Zie ook mutatie nr. 3.

2. Opdrachten ICT Belastingdienst

Het budget voor Opdrachten is verhoogd met € 21,5 mln. De ICT uitgaven die hieronder vallen zijn in 2025 hoger uitgevallen dan vooraf begroot. Dit is met name het gevolg van prijsstijgingen en investeringen in onder andere de vervanging van het omzetbelastingsysteem en het SAP-systeem. Daarnaast zijn er meer contracten getekend dan waarvoor eerder is begroot, zoals de uitgaven voor de IT-infrastructuur (servers, opslag en netwerk).

3. Inhuur Belastingdienst

Afgelopen jaren heeft de Belastingdienst een succesvolle werving van eigen personeel gehad. Zo zijn recent veel ICT'ers en uitzendkrachten (voor inning) verambtelijkt. Hierdoor heeft de Belastingdienst minder inhuur nodig. Daarnaast is er sprake van onderuitputting op het dossier herstel FSV/MSNP (Fraude Signalering Voorziening/Minnelijke Schuldsanering Natuurlijke Personen).

4. Belasting- en invorderingsrente

Op basis van actuele realisatiecijfers wordt de uitgavenraming van de belasting- en invorderingsrente met € 40 mln. verhoogd. Ook de ontvangstenkant van de belasting- en invorderingsrente wordt opwaarts bijgesteld (met € 200 mln.; zie ook toelichting nr. 2 onder Tabel 3.). Per saldo betreft het een meevaller van circa € 160 mln.

5. Bijstelling schade-uitkeringen ekv

Op basis van de ramingen van Atradius Dutch State Business (ADSB) wordt er € 17,5 mln. meer schade verwacht dan geraamd op de nieuwe en/of lopende door de exportkredietverzekering (ekv) gedekte transacties. Dit komt door meerdere schade-uitkeringen. De schade-uitkeringen zijn moeilijk te ramen doordat het lastig is om definitief te stellen welke schades uiteindelijk uitgekeerd moeten worden.

6. Bijstelling Btw-compensatiefonds (BCF)

Als gevolg van overhevelingen van budget van ministeries naar decentrale overheden wordt er uitgavenbudget in het gemeente- of provinciefonds gestort. Het geraamde btw-deel van dit budget wordt in het BCF gestort (circa € 194,9 mln.). Gemeentes en provincies kunnen de betaalde btw die verband houdt met de budgetoverhevelingen naar het gemeente- en provinciefonds terugvragen bij het BCF.

7. Eigen personeel Douane

Per saldo vallen de uitgaven op eigen personeel met € 16,5 mln. hoger uit dan vooraf begroot. Dit komt door een hogere dan verwachte fte-instroom, en daardoor hogere bezettingsgraad (96%) eind 2025, dan eerder dit jaar verwacht (93%). Dit leidt tot hogere uitgaven op het personeelsbudget van Douane.

8. Toeslagen Herstel

Door een later moment van uitvoering van de aanvullende schaderoutes, de wettelijke rente en de HZK-regeling1 en een lagere realisatie in 2025 voor het kwijtschelden van private schulden wordt in 2025 circa € 210 mln. minder besteed aan compensatiemiddelen van de Hersteloperatie Toeslagen. Ook vallen de declaraties voor de Regeling specifieke uitkering (SPUK) gemeentelijke hulp aan gedupeerden kinderopvangtoeslagproblematiek in 2025 lager uit dan vooraf verwacht (circa € 20 mln.). Vanwege een later moment van uitvoering van de aanvullende schadeprogramma's, de wettelijke rente en de HZK-regeling wordt ook het apparaatsbudget in 2025 verlaagd (circa € 67 mln.). Bij de voorjaarsnota wordt de meerjarenraming van Toeslagen Herstel opnieuw bezien.

9. Interdepartementale overboekingen

Dit betreft verschillende overboekingen met andere departementen, bijvoorbeeld een bijdrage van de FIOD aan Defensie voor de overname van de broncode voor de module Handhaving door de Koninklijke Marechaussee (€ 4,3 mln.) en budgettaire herijkingingen als gevolg van lagere uitvoeringskosten bij de Belastingdienst (€ 3,1 mln.) en als gevolg van vertraagde incidentele extra werkzaamheden in de uitvoering Dienst Toeslagen Kinderopvang Toeslag (€ 5 mln.).

Tabel 3 Belangrijkste suppletoire niet-belastingontvangstenmutaties 2025 (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
 

Artikelnummer

Ontvangsten 2025

Vastgestelde begroting 2025

 

3.658.166

Stand suppletoire begroting September 2025 (incl. NvW)

 

4.740.967

Belangrijkste suppletoire mutaties

  

1) Niet-belastingontvangsten

1

29.000

2) Belasting- en invorderingsrente

1

200.001

3) Renteontvangsten lening TenneT

3

‒ 18.137

4) Verkoop aandelen ABN AMRO

3

202.122

5) Dividend ABN AMRO

3

136.940

6) Vervroegde aflossing Greek Loan Facility

4

320.200

7) Overige mutaties

 

21.061

Stand 2e suppletoire begroting 2025

 

5.632.154

Toelichting

1. Niet-belastingontvangsten

De realisatiecijfers waren afgelopen maanden hoger dan verwacht en daarom verwacht de Belastingdienst € 29 mln. meer boeteontvangsten en ontvangsten uit het doorbelasten van invorderingsmaatregelen dan eerder geraamd.

2. Belasting- en invorderingsrente

De ontvangstenraming van de belasting- en invorderingsrente wordt met € 200 mln. omhoog bijgesteld wegens hogere ontvangsten dan eerder geraamd. Tesamen met de bijstelling van de uitgavenraming van de belasting- en invorderingsrente, bedraagt de per saldo bijstelling circa € 160 mln. Zie ook toelichting nr. 4 onder Tabel 2.

3. Renteontvangsten lening TenneT

Doordat de laatste betaling voor de renteontvangsten op de lening TenneT reeds is gedaan, wordt de stand van de begroting gelijkgesteld aan de daadwerkelijke renteontvangsten over 2025. De afwijking tussen de daadwerkelijke renteontvangsten en de raming kan worden verklaard door andere rentestanden dan oorspronkelijk aangenomen bij de begroting en een ander ritme van opname van de lening door TenneT.

4. Verkoop aandelen ABN AMRO

De ontvangsten worden met € 202 mln. naar boven bijgesteld als gevolg van de verkoopopbrengst van aandelen ABN AMRO door het lopende verkoopprogramma van de Staat. Dit betreffen de verkoopopbrengsten tot en met 9 oktober 2025.

5. Dividend ABN AMRO

De dividenden van de staatsdeelnemingen worden met € 136,9 mln.

omhoog bijgesteld. Dit betreft de verwerking van het ontvangen interimdividend van ABN AMRO.

6. Vervroegde aflossing Greek Loan Facility

Griekenland lost een deel van de uitstaande leningen onder de Greek Loan Facility vervroegd af (€ 320,2 mln.). Deze vervroegde aflossing zal op 15 december plaatsvinden. Dit betreft een gedeeltelijke betaling van de aflossing die was voorzien voor de jaren 2033-2041.

2.2 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties IXA

In onderstaande tabellen worden de belangrijkste suppletoire uitgaven- (tabel 4) en ontvangstenmutaties (tabel 5) weergegeven.

Tabel 4 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2025 (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1000)
 

Artikelnummer

Uitgaven 2025

Vastgestelde begroting 2025

 

33.281.701

Stand suppletoire begroting September 2025

 

31.637.577

Belangrijkste suppletoire mutaties

  

1) Rente vaste schuld

11

‒ 65.000

2) Rente vlottende schuld

11

‒ 185.000

3) Rente kasbeheer

12

83.577

4) Overige mutaties

 

2.355

Stand 2e suppletoire begroting 2025

 

31.473.509

Toelichting

1. Rente vaste schuld

De raming van de rentelasten vaste schuld valt naar verwachting € 65,0 mln. lager uit doordat de uitgifte van staatsobligaties op een later moment in het jaar heeft plaatsgevonden dan waarmee in de raming rekening was gehouden. Hierdoor wordt er minder rente toegerekend aan het lopende jaar.

2. Rente vlottende schuld

De raming van de rentelasten vlottende schuld valt naar verwachting € 185,0 mln. lager uit als gevolg van de realisaties op de geldmarkt.

3. Rente kasbeheer

De rentelasten kasbeheer vallen naar verwachting € 83,6 mln. hoger uit. Dit is het gevolg van het bijwerken van de realisatie.

Tabel 5 Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2025 (Tweede suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)
 

Artikelnummer

Ontvangsten 2025

Vastgestelde begroting 2025

 

84.307.569

Stand suppletoire begroting September 2025

 

72.994.511

Belangrijkste suppletoire mutaties

  

1) Vlottende schuld

11

‒ 8.674.000

2) Rente kasbeheer

12

6.453

3) Ontvangen aflossingen

12

17.831

4) Mutaties in rekening-courant en deposito's

12

‒ 3.238.319

5) Overige mutaties

 

5

Stand 2e suppletoire begroting 2025

 

61.106.481

Toelichting

1. Vlottende schuld

De mutatie vlottende schuld is in 2025 lager als gevolg van een lagere financieringsbehoefte doordat de raming van het kastekort voor het lopende begrotingsjaar is afgenomen. Schommelingen in de financieringsbehoefte in een lopend begrotingsjaar worden zo veel mogelijk opgevangen op de geldmarkt.

2. Rente kasbeheer

De rentebaten kasbeheer vallen naar verwachting € 6,5 mln. hoger uit. Dit is het gevolg van het bijwerken van de realisatie.

3. Ontvangen aflossingen

Op basis van de actuele inzichten wordt verwacht dat de aflossingen op de leningen, die door agentschappen en rechtspersonen met een wettelijke taak (RWT's) in het kader van schatkistbankieren zijn afgesloten, in 2025 € 17,8 mln. hoger zullen uitvallen dan eerder geraamd.

4. Mutaties in rekening-courant en deposito's

Uit de actualisatie van de raming van uitgaven en inkomsten van sociale fondsen blijkt dat deze fondsen in 2025 minder middelen storten in de schatkist dan eerder verwacht. Dit betekent dat de geraamde mutatie in het saldo op de rekeningen-courant en deposito’s daalt ten opzichte van de laatste raming.

3 Beleidsartikelen Ministerie van Financiën (IXB)

Artikel 1 Belastingen

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 Belastingen (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

4.314.642

74.051

4.388.693

    

Uitgaven (1) + (2)

3.988.973

74.051

4.063.024

    

Apparaatsuitgaven (1)

3.732.760

‒ 9.386

3.723.374

    

Personele uitgaven

3.239.620

197

3.239.817

Eigen personeel

2.786.024

17.081

2.803.105

Inhuur externen

416.936

‒ 16.884

400.052

Overig personeel

36.660

0

36.660

    

Materiële uitgaven

493.140

‒ 9.583

483.557

ICT

44.894

‒ 2.862

42.032

Bijdrage aan SSO's

322.105

‒ 2.436

319.669

Overig materieel

126.141

‒ 4.285

121.856

    

Programma-uitgaven (2)

256.213

83.437

339.650

    

Garanties

181

0

181

Garantie procesrisico's

181

0

181

    

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

15.464

306

15.770

Waarderingskamer

2.506

0

2.506

Kadaster

2.933

‒ 168

2.765

Kamer van Koophandel

341

‒ 196

145

Overige bijdrage ZBO's/RWT's

9.684

670

10.354

    

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

3.435

‒ 306

3.129

Overige internationale organisaties

3.435

‒ 306

3.129

    

Opdrachten

501.706

33.287

534.993

ICT opdrachten

430.399

25.805

456.204

Overige opdrachten

71.307

7.482

78.789

    

Bijdrage aan agentschappen

14.059

0

14.059

Bijdrage Logius

7.287

‒ 5.700

1.587

Bijdrage overige agentschappen

6.772

5.700

12.472

    

(Schade)vergoeding

15.950

‒ 3.600

12.350

(Schade)vergoedingen

12.558

‒ 3.600

8.958

Vergoeding proceskosten

3.392

0

3.392

    

Rente

172.389

40.000

212.389

Belasting- en invorderingsrente

172.389

40.000

212.389

    

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

‒ 466.971

13.750

‒ 453.221

Toerekening uitgaven aan Douane

‒ 219.419

‒ 967

‒ 220.386

Toerekening uitgaven aan Toeslagen

‒ 247.552

14.717

‒ 232.835

    

Ontvangsten (3) + (4)

209.586.861

9.485.218

219.072.080

    

Programma-ontvangsten (3)

209.439.212

9.476.718

218.915.931

    

waarvan: Belastingontvangsten

207.822.435

9.247.717

217.070.153

    

Bekostiging

236.864

19.000

255.864

Doorbelasten kosten vervolging

236.864

19.000

255.864

    

Rente

1.106.272

200.001

1.306.273

Belasting- en invorderingsrente

1.106.272

200.001

1.306.273

    

Boetes en schikkingen

273.641

10.000

283.641

Ontvangsten boetes en schikkingen

273.641

10.000

283.641

    

Apparaatsontvangsten (4)

147.649

8.500

156.149

Tabel 7 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

4.314.642

74.051

4.388.693

waarvan garantieverplichtingen

336

0

336

Garantie procesrisico's

336

0

336

waarvan overige verplichtingen

4.314.306

74.051

4.388.357

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Opdrachten

Het budget voor Opdrachten is verhoogd met € 33 mln. De ICT-uitgaven die hieronder vallen zijn in 2025 hoger dan geraamd. Dit is met name het gevolg van prijsstijgingen en investeringen in o.a. de vervanging van het omzetbelastingsysteem en het SAP-systeem. Daarnaast zijn er meer contracten getekend dan waarvoor eerder is begroot, zoals de uitgaven voor de IT-infrastructuur (servers, opslag en netwerk). Naast hogere ICT-uitgaven zijn de prijzen van het postcontract hoger geworden en hevelt Dienst Toeslagen budget over naar de Belastingdienst vanwege een opdrachtverlening tot het versturen van extra brieven. Ook Douane hevelt enkele miljoenen over naar de Belastingdienst voor de ICT-kosten die de Belastingdienst maakt voor de Douane.

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

Hier staan de uitgaven die de Belastingdienst ten behoeve van Dienst Toeslagen en Douane maakt. Dit betreft onder andere activiteiten als facilitaire zaken, ICT, klantinteractie, gegevensbeheer en administratieve afhandeling. De mutatie van € 13,8 mln. betreft een actualisatie van deze post.

Ontvangsten

Belastingontvangsten

In de Najaarsnota 2025 worden de mutaties van de Belastingontvangsten toegelicht. Zie «Bijlage 3: Volledige belasting- en premieontvangsten» voor de bedragen en «Hoofdstuk 1.3 Het inkomstenbeeld» voor een algemene toelichting. De aansluiting met de bedragen in de begrotingstoelichting (artikel 1 Belastingen, tabel budgettaire gevolgen van beleid) ziet er als volgt uit:

Tabel 8 Belastingontvangsten (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (3)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

Totaal belastingontvangsten

282.222.249

9.662.150

291.884.399

– /– Afdracht Gemeentefonds

47.611.710

226.358

47.838.068

– /– Afdracht Provinciefonds

3.978.962

132.420

4.111.382

– /– Afdracht BES-fonds

97.999

780

98.779

– /– Belastingontvangsten artikel 6 Btw-compensatiefonds

4.481.648

194.874

4.676.522

– /– Belastingontvangsten artikel 9 Douane

18.229.495

‒ 139.999

18.089.495

Belastingontvangsten artikel 1 Belastingen

207.822.435

9.247.717

217.070.153

Bekostiging

De realisatiecijfers waren afgelopen maanden hoger dan verwacht en daarom wordt € 19 mln. meer ontvangsten uit het doorbelasten van vervolgingskosten verwacht dan eerder geraamd.

Boetes en schikkingen

De realisatiecijfers waren afgelopen maanden hoger dan verwacht en daarom wordt € 10 mln. meer boeteontvangsten verwacht dan eerder geraamd.

Artikel 2 Financiële markten

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 9 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 2 Financiële markten (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

33.912

‒ 342

33.570

    

Uitgaven

34.065

‒ 342

33.723

    

Bekostiging

6.792

‒ 15

6.777

Accountantskamer

1.481

0

1.481

Muntcirculatie

5.184

0

5.184

IMVO convenanten

34

0

34

Overig

93

‒ 15

78

    

Opdrachten

12.399

‒ 238

12.161

Wijzer in geldzaken

1.888

0

1.888

Vakbekwaamheid

4.660

962

5.622

Uitvoeringskosten SRH

0

0

0

Schadeloosstelling SRH

1.500

0

1.500

Convertibiliteit Oekraïense hryvnia

0

0

0

Uitvoeringskosten omwisselen Oekraïense hryvnia

0

0

0

Overig

4.351

‒ 1.200

3.151

    

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

13.568

0

13.568

Bijdrage AFM BES-toezicht

769

0

769

Bijdrage DNB toezicht en DGS BES

2.202

0

2.202

Bijdrage toezicht en handhaving MIF

183

0

183

Bijdrage PSD II

428

0

428

Bijdrage FEC

5.216

0

5.216

Overig

4.770

0

4.770

    

Storting/onttrekking begrotingsreserve

625

‒ 89

536

Dotatie begrotingsreserve DGS BES

0

0

0

Dotatie begrotingsreserve NHT

625

‒ 89

536

    

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

681

0

681

IASB

447

0

447

(Caribean) Financial Action Task Force

234

0

234

    

Ontvangsten

11.293

6.194

17.487

    

Bekostiging

2.000

0

2.000

Ontvangsten muntwezen

2.000

0

2.000

Toename munten in circulatie

0

0

0

    

Opdrachten

1.455

0

1.455

Wijzer in geldzaken

1.455

0

1.455

Convertibiliteit Oekraïense hryvnia

0

0

0

    

Ontvangsten

7.838

6.194

14.032

Overig

7.838

6.194

14.032

Tabel 10 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

33.912

‒ 342

33.570

waarvan garantieverplichtingen

‒ 153

0

‒ 153

Garantie DGS BES

‒ 153

0

‒ 153

    

waarvan overige verplichtingen

34.065

‒ 342

33.723

Muntcirculatie

5.184

0

5.184

Vakbekwaamheid

4.660

962

5.622

Schadeloosstelling SRH

1.500

0

1.500

Uitvoeringskosten omwisselen Oekraïense hryvnia

0

0

0

Bijdrage DNB toezicht en DGS BES

2.202

0

2.202

Bijdrage FEC

5.216

0

5.216

Overige betalingsverplichtingen

15.303

‒ 1.304

13.999

Toelichting

Verplichtingen

Overige betalingsverplichtingen

Dit betreft met name een overboeking van € 1,2 mln. naar het ministerie van Justitie en Veiligheid ten behoeve van het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) vanwege verplichtingen in het kader van de Europese NIS2-richtlijn. De middelen worden ingezet in het kader van sectorale CSIRT-taken voor 2025.

Uitgaven

Opdrachten

Overig

Zie toelichting onder 'overige betalingsverplichtingen'.

Ontvangsten

Overig

De overige ontvangsten vallen circa € 6,2 mln. hoger uit dan begroot. Dit komt met name doordat er meer boeteontvangsten van De Nederlandse Bank (DNB) waren.

Artikel 3 Financieringsactiviteiten publiek-private sector

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 11 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 3 Financieringsactiviteiten publiek-private sector (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

73.541.765

1.399.819

74.941.584

    

Uitgaven

16.383.337

‒ 1.181

16.382.156

    

Garanties

20

0

20

Regeling Bijzondere Financieringen

20

0

20

    

Leningen

12.800.000

0

12.800.000

Lening TenneT

12.800.000

0

12.800.000

    

Opdrachten

4.363

0

4.363

Uitvoeringskosten staatsdeelnemingen

4.363

0

4.363

Opstart Invest International

0

0

0

    

Vermogensverschaffing/-onttrekking

3.574.000

0

3.574.000

Kapitaalinjectie TenneT

3.000.000

0

3.000.000

Aan-/verkoop vermogenstitels

0

0

0

Afdrachten Staatsloterij

100.000

0

100.000

Kapitaalinjectie Invest-NL

330.000

0

330.000

Kapitaalinjectie Invest International

144.000

0

144.000

Kapitaalinjectie regionale netbeheerders

0

0

0

    

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

4.954

‒ 1.181

3.773

NLFI

4.954

‒ 1.181

3.773

    

Ontvangsten

2.642.130

317.198

2.959.328

    

Garanties

4.000

‒ 3.000

1.000

Premieontvangsten garantie TenneT

3.000

‒ 3.000

0

Premieontvangsten garantie FMO

1.000

0

1.000

    

Leningen

584.226

‒ 18.137

566.089

Renteontvangsten lening TenneT

584.226

‒ 18.137

566.089

    

Vermogensverschaffing/-onttrekking

2.049.404

339.062

2.388.466

Aan-/verkoop vermogenstitels

1.311.075

202.122

1.513.197

Afdrachten Staatsloterij

100.000

0

100.000

Dividenden staatsdeelnemingen

638.329

136.940

775.269

Winstafdracht DNB

0

0

0

waarvan: Griekse inkomsten SMP

0

0

0

waarvan: rente-inkomsten ESM

0

0

0

    

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

4.500

‒ 727

3.773

NLFI

4.500

‒ 727

3.773

Tabel 12 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

73.541.765

1.399.819

74.941.584

waarvan garantieverplichtingen

51.966.760

0

51.966.760

Garantie FMO

‒ 33.240

0

‒ 33.240

Garantie TenneT

52.000.000

0

52.000.000

    

waarvan overige verplichtingen

21.575.005

1.399.819

22.974.824

Lening SRH

‒ 8.332

0

‒ 8.332

Lening TenneT

18.000.000

1.400.000

19.400.000

Kapitaalinjectie TenneT

3.000.000

0

3.000.000

Afdrachten Staatsloterij

100.000

0

100.000

Kapitaalinjectie Invest-NL

330.000

0

330.000

Kapitaalinjectie Invest International

144.000

0

144.000

Overige betalingsverplichtingen

9.337

‒ 181

9.156

Toelichting

Verplichtingen

Waarvan overige verplichtingen

Lening TenneT

Bij de kasschuif op de lening aan TenneT in de Ontwerpbegroting 2026 is per abuis ook het verplichtingenbudget verschoven. Als gevolg van gewijzigde regelgeving2 had dit niet meer zo verwerkt mogen worden en daarom wordt deze kasschuif gecorrigeerd. De correctie op het verplichtingenbudget is puur technisch van aard en heeft geen gevolgen voor de trekkingsrechten van TenneT op de lening zelf en ook geen gevolgen voor geraamde EMU-saldo en -schuld.

Ontvangsten

Leningen

Renteontvangsten lening TenneT

Doordat de laatste betaling voor de renteontvangsten op de lening TenneT reeds is gedaan, wordt de stand van de begroting gelijkgesteld aan de daadwerkelijke renteontvangsten over 2025. De afwijking tussen de daadwerkelijke renteontvangsten en de raming kan worden verklaard door andere rentestanden dan oorspronkelijk aangenomen bij de begroting en een ander ritme van opname van de lening door TenneT.

Vermogensverschaffing/-onttrekking

Aan-/verkoop vermogenstitels

De ontvangsten worden met € 202 mln. naar boven bijgesteld als gevolg van de verkoopopbrengst van aandelen ABN AMRO door het lopende verkoopprogramma van de Staat. Dit betreffen de verkoopopbrengsten tot en met 9 oktober 2025.

Dividenden staatsdeelnemingen

De dividenden van de staatsdeelnemingen worden met € 136,9 mln.

omhoog bijgesteld. Dit betreft de verwerking van het ontvangen interimdividend van ABN AMRO.

Artikel 4 Internationale financiële betrekkingen

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 13 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Internationale financiële betrekkingen (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

21.338.972

5.936

21.344.908

    

Uitgaven

765.023

0

765.023

    

Garanties

41.400

5.936

47.336

EIB - garantie

0

5.936

5.936

EIB pan-Europees garantiefonds

41.400

0

41.400

    

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

721.114

‒ 5.936

715.178

Multilaterale ontwikkelingsbanken en fondsen

1.519

0

1.519

Wereldbank

678.159

0

678.159

EBRD

0

0

0

Kapitaalinleg ESM

0

0

0

Bijdrage EU voor rente Oekraïne

41.436

‒ 5.936

35.500

    

Leningen

0

0

0

Lening aan Oekraïne

0

0

0

    

Opdrachten

2.509

0

2.509

Technische assistentie

2.361

0

2.361

Overige opdrachten

148

0

148

    

Ontvangsten

58.427

317.842

376.269

    

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

3.733

0

3.733

Ontvangsten IFI's

3.733

0

3.733

    

Leningen

54.694

317.842

372.536

Aflossing lening Griekenland

0

320.200

320.200

Renteontvangsten lening Griekenland

54.694

‒ 2.358

52.336

Aflossing lening Oekraïne

0

0

0

Renteontvangsten lening Oekraïne

0

0

0

Tabel 14 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

21.338.972

5.936

21.344.908

waarvan garantieverplichtingen

20.381.822

0

20.381.822

Kredieten EU-betalingsbalanssteun

203.981

0

203.981

Garantie aan DNB inzake IMF

57.124

0

57.124

ESM

1.364.000

0

1.364.000

EFSM

118.868

0

118.868

AIIB

‒ 1.678

0

‒ 1.678

Wereldbank

‒ 12.379

0

‒ 12.379

SURE

0

0

0

NGEU

3.127.190

0

3.127.190

MFA+

57.263

0

57.263

MFB-ULCM

78.045

0

78.045

Oekraïne faciliteit

102.624

0

102.624

SAFE - garantie

15.286.784

0

15.286.784

    

waarvan overige verplichtingen

957.150

5.936

963.086

Multilaterale ontwikkelingsbanken en fondsen

0

0

0

Wereldbank

954.641

0

954.641

EBRD

0

0

0

Kapitaalinleg ESM

0

0

0

Bijdrage EU voor rente Oekraïne

0

0

0

Technische assistentie

2.361

0

2.361

Overige betalingsverplichtingen

148

5.936

6.084

Toelichting

Uitgaven

Garanties

EIB - garantie

De European Investment Bank (EIB) verricht onder andere activiteiten in de Afrikaanse, Caribische en Pacifische landen, alsmede in Europese Overzeese Gebieden. Hiervoor heeft Nederland een garantie afgegeven. Op één van deze activiteiten is een tegenvaller ontstaan.

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

Bijdrage EU voor rente Oekraïne

De rente op de door de EU aan Oekraïne geleende middelen via de MFA+ lening (€ 18 mld.) wordt door de EU-lidstaten gecompenseerd. De rente bijdrage is geactualiseerd op basis van het Nederlands bni-aandeel en de al verrichte betalingen in 2025. Dit leidt tot € 5,9 mln. lagere uitgaven in 2025.

Ontvangsten

Leningen

Griekenland lost een deel van de uitstaande leningen onder de Greek Loan Facility vervroegd af (€ 320,2 mln.). Deze vervroegde aflossing zal op 15 december plaatsvinden. Dit betreft een gedeeltelijke betaling van de aflossing die was voorzien voor de jaren 2033-2041. Tevens worden de renteontvangsten met € 2,4 mln. naar beneden bijgesteld op basis van de vervroegde aflossing en de gerealiseerde rentestand.

Artikel 5 Exportkredietverzekeringen, -garanties en investeringsverzekeringen

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 15 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 5 Exportkredietverzekeringen, -garanties en investeringsverzekeringen (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

10.133.350

‒ 4.961.750

5.171.600

    

Uitgaven

240.850

28.250

269.100

    

Opdrachten

22.322

250

22.572

Kostenvergoeding Atradius DSB

21.469

0

21.469

Uitvoeringskosten herverzekering leverancierskredieten

750

250

1.000

Overige uitgaven

103

0

103

    

Garanties

115.900

20.000

135.900

Schade-uitkering ekv

107.500

17.500

125.000

Schade-uitkering herverzekering leverancierskredieten

6.000

4.000

10.000

Herverzekerde schades ekv - premies

2.000

‒ 1.500

500

Herverzekerde schades ekv - restituties na 2019

200

0

200

Herverzekerde schades ekv - restituties na 1999-2019

100

0

100

Herverzekerde schades ekv - restituties voor 1999

100

0

100

    

Storting/onttrekking begrotingsreserve

102.628

8.000

110.628

Mutatie begrotingsreserve ekv

102.628

8.000

110.628

    

Ontvangsten

177.400

7.140

184.540

    

Garanties

148.831

8.640

157.471

Premies ekv

102.000

8.000

110.000

Premies herverzekering leverancierskredieten

7.000

2.000

9.000

Schaderestituties ekv voor 1999

26.843

0

26.843

Schaderestituties ekv vanaf 1999 tot 2019

628

0

628

Schaderestituties ekv na 2019

3.860

‒ 1.360

2.500

Schaderestituties herverzekering leverancierskredieten

1.000

0

1.000

Herverzekerde schades ekv - schadeuitkeringen

7.500

0

7.500

    

Storting/onttrekking begrotingsreserve

28.569

‒ 1.500

27.069

Mutatie begrotingsreserve ekv

28.569

‒ 1.500

27.069

Tabel 16 Uitsplitsing verplichtingen (bedragen x € 1.000)
 

Vastgestelde begroting (incl. Suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

10.133.350

‒ 4.961.750

5.171.600

waarvan garantieverplichtingen

10.000.000

‒ 4.982.500

5.017.500

Exportkredietverzekeringen

10.000.000

‒ 4.982.500

5.017.500

waarvan: aangegane garantieverplichtingen

10.000.000

‒ 4.982.500

5.017.500

waarvan: vervallen garantieverplichtingen

0

0

0

    

waarvan overige verplichtingen

133.350

20.750

154.100

Kostenvergoeding Atradius DSB

21.469

0

21.469

Uitvoeringskosten herverzekering leverancierskredieten

750

5.250

6.000

Schade-uitkering herverzekering leverancierskredieten

6.000

9.000

15.000

Herverzekerde schades ekv - premies

2.000

‒ 1.500

500

Herverzekerde schades ekv - restituties na 2019

200

0

200

Herverzekerde schades ekv - restituties na 1999-2019

100

0

100

Herverzekerde schades ekv - restituties voor 1999

100

0

100

Storting begrotingsreserve ekv

102.628

8.000

110.628

Overige betalingsverplichtingen

103

0

103

Toelichting

Verplichtingen

Exportkredietverzekeringen

Het plafond van € 10 mld. aan maximaal in een jaar aan te gane verplichtingen zal naar alle waarschijnlijkheid niet volledig worden benut in 2025. Op basis van de verplichtingen die op dit moment zijn aangegaan en de transacties die nog in 2025 worden verwacht, wordt € 5 mld. aan geraamde verplichtingen afgeboekt.

Tevens wordt er € 17,5 mln. meer schade verwacht dan geraamd op de nieuwe en/of lopende door de exportkredietverzekering (ekv) gedekte transacties. Zie ook de toelichting: Uitgaven - Schade-uitkering ekv.

Uitgaven

Garanties

Schade-uitkering ekv

Op basis van de ramingen van Atradius Dutch State Business (ADSB) wordt er € 17,5 mln. meer schade verwacht dan geraamd op de nieuwe en/of lopende door de exportkredietverzekering (ekv) gedekte transacties. Dit komt door meerdere schade-uitkeringen. De schade-uitkeringen zijn moeilijk te ramen doordat het lastig is om definitief te stellen welke schades uiteindelijk uitgekeerd moeten worden.

Storting/ onttrekking begrotingsreserve

Mutatie begrotingsreserve ekv

De raming van de premies ekv wordt met € 8 mln. naar boven bijgesteld (zie toelichting onder ontvangsten). Aangezien de premieontvangsten in de begrotingsreserve worden gestort (een uitgave voor de Financiën-begroting), wordt ook de raming van de storting naar boven bijgesteld.

Ontvangsten

Garanties

Premies ekv

Als een ekv-polis wordt afgegeven, is de verzekerde premie verschuldigd. Op basis van de reeds gerealiseerde en verwachte aanvragen wordt de raming van de premies ekv met € 8 mln. naar boven bijgesteld.

Premies herverzekering leverancierskredieten

Op basis van de huidige ontvangsten is er een prognose gedaan voor het gehele jaar. Er worden meer zaken afgerond, waardoor € 2 mln. meer ontvangsten verwacht worden.

Artikel 6 Btw-compensatiefonds

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 17 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 6 Btw-compensatiefonds (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

4.481.648

194.874

4.676.522

    

Uitgaven

4.481.648

194.874

4.676.522

    

Bijdrage aan medeoverheden

4.481.648

194.874

4.676.522

Bijdragen aan gemeenten

4.042.000

169.073

4.211.073

Bijdragen aan provincies

439.648

25.801

465.449

    

Ontvangsten

4.481.648

194.874

4.676.522

Toelichting

Verplichtingen, uitgaven en ontvangsten

Bijdrage aan medeoverheden

Als gevolg van overhevelingen van budget van ministeries naar decentrale overheden wordt er uitgavenbudget in het gemeente of provinciefonds gestort. Het geraamde btw-deel van dit budget wordt in het BCF gestort (circa € 194,9 mln.). Gemeentes en provincies kunnen de betaalde btw die verband houdt met de budgetoverhevelingen naar het gemeente- en provinciefonds terugvragen bij het BCF.

De drie grootste posten binnen deze bijstelling betreffen: € 57,2 mln. aan geraamde btw-afdracht in het kader van de SPUK-mobiliteitspakketten, gericht op mobiliteitsmaatregelen zoals de verbetering van de infrastructuur rondom woningbouwlocaties; € 53,0 mln. aan geraamde btw-afdracht die samenhangt met de specifieke uitkering (SPUK) voor de opvang van Oekraïense ontheemden; en € 20,0 mln. aan geraamde btw-afdracht voor de derde tranche van het Specifiek Provinciefonds (SPV).

Artikel 9 Douane

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 18 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 9 Douane (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

894.042

28.808

922.850

    

Uitgaven (1) + (2)

894.042

28.808

922.850

    

Apparaatsuitgaven (1)

603.513

19.853

623.366

    

Personele uitgaven

590.992

21.905

612.897

Eigen personeel

545.414

16.715

562.129

Inhuur externen

40.876

3.845

44.721

Overig personeel

4.702

1.345

6.047

    

Materiële uitgaven

12.521

‒ 2.052

10.469

ICT

3.282

‒ 1.384

1.898

Bijdrage aan SSO's

1.000

100

1.100

Overig materieel

8.239

‒ 768

7.471

    

Programma-uitgaven (2)

290.529

8.955

299.484

    

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

1.513

306

1.819

Overige bijdrage ZBO's/RWT's

1.513

306

1.819

    

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

29.444

14.093

43.537

Wereld Douane Organisatie

199

0

199

Bijdragen vertragingsrente EU

29.245

14.093

43.338

Bijdrage aan overige (inter)nationale organisaties

0

0

0

    

Opdrachten

21.840

‒ 1.848

19.992

ICT opdrachten

4.988

‒ 1.368

3.620

Overige opdrachten

16.852

‒ 480

16.372

    

Bijdrage aan agentschappen

5.172

132

5.304

Bijdrage overige agentschappen

5.172

132

5.304

    

(Schade)vergoeding

141

305

446

(Schade)vergoedingen

0

0

0

Vergoeding proceskosten

141

305

446

    

Rente

13.000

‒ 5.000

8.000

Belasting- en invorderingsrente

13.000

‒ 5.000

8.000

    

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

219.419

967

220.386

Toegerekende uitgaven van Belastingen

219.419

967

220.386

    

Ontvangsten (3) + (4)

18.252.200

‒ 139.005

18.113.194

    

Programmaontvangsten (3)

18.251.595

‒ 140.916

18.110.678

    

waarvan: Belastingontvangsten

18.229.495

‒ 139.999

18.089.495

    

Ontvangsten CBAM

0

0

0

    

Bekostiging

500

0

500

Doorbelasten kosten vervolging

500

0

500

    

Rente

17.600

0

17.600

Belasting- en invorderingsrente

17.600

0

17.600

    

Boetes en schikkingen

4.000

‒ 917

3.083

Ontvangsten boetes en schikkingen

4.000

‒ 917

3.083

    

Apparaatsontvangsten (4)

605

1.911

2.516

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Personele uitgaven

De personele uitgaven zijn met € 21,9 mln. verhoogd. De Douane heeft in 2025 een hogere bezetting dan verwacht (€ 16,5 mln.). Daarnaast zijn de uitgaven voor externe inhuur hoger (€ 3,8 mln.) door extra inhuur bij de directies Operaties en Mensen & Middelen van de Douane. De post Overig personeel komt € 1,3 mln. hoger uit door de Regeling Vervroegd Uittreden (RVU).

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

De vertragingsrente op de Traditionele Eigen Middelen (TEM) bedraagt circa € 14 mln. en wordt gecompenseerd vanuit de Aanvullende Post. De Europese Commissie rekent vertragingsrente als de terbeschikkingstelling van de TEM te laat heeft plaatsgevonden. De nabetalingen over de TEM worden verantwoord op de begroting van Buitenlandse Zaken en zijn het gevolg van een zelfanalyse van de Nederlandse douaneautoriteiten op casussen waarvan de invoerrechten nog niet met zekerheid zijn vastgesteld of nog niet door de lidstaat zijn geïnd. Nederland heeft de aansprakelijkheid op een aantal dossiers geaccepteerd.

Rente

Er is een meevaller van € 5 mln. op de belasting- en invorderingsrente (BIR). Deze meevaller is gebaseerd op het historische uitgavenverloop. In voorgaande jaren lagen uitgaven rond de BIR relatief hoog, als gevolg daarvan is de raming opgehoogd. Voor 2025 wordt uitgegaan van lagere uitgaven, wat resulteert in een geraamde meevaller van € 5 mln.

Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken

In onderstaande tabel is de toerekening van de uitgaven die de Belastingdienst ten behoeve van de Douane doet, verdeeld naar de verschillende activiteiten. Deze is bijgewerkt naar de meest actuele stand.

Tabel 19 Toegerekende uitgaven ten behoeve van douaneprocessen (bedragen x € 1.000)

Activiteit

Bedrag

IV

125.367

Huisvesting en facilitaire zaken

72.655

HRM-activiteiten

13.121

Management informatie en Data Analyse

4.173

Team Handel en Team OLGA grote ondernemingen

2.243

Kanaal & Ketenregie en Kanaal Digitaal/ Webcare

1.601

Internationale Fiscale Behandeling (IFB)

649

Gegevens- en betalingsverkeer

576

Totaal

220.385

Ontvangsten

Belastingontvangsten

In de Najaarsnota 2025 worden de mutaties van de Belastingontvangsten toegelicht. Zie «Bijlage 3: Volledige belasting- en premieontvangsten» voor de bedragen en «Hoofdstuk 1.3 Het inkomstenbeeld» voor een algemene toelichting. De aansluiting met de bedragen in de begrotingstoelichting is te vinden onder tabel 6 op artikel 1 Belastingen, tabel budgettaire gevolgen van beleid).

Artikel 13 Toeslagen

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 20 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 13 Toeslagen (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

1.867.697

‒ 188.389

1.679.308

    

Uitgaven (1) + (2)

2.028.266

‒ 343.557

1.684.709

    

Apparaatsuitgaven (1)

616.956

‒ 94.757

522.199

    

Personele uitgaven

590.393

‒ 91.559

498.834

Eigen personeel

280.463

‒ 22.922

257.541

Inhuur externen

308.715

‒ 69.447

239.268

Overig personeel

1.215

810

2.025

    

Materiële uitgaven

26.563

‒ 3.198

23.365

ICT

280

20

300

Bijdrage aan SSO's

0

0

0

Overige materiële uitgaven

26.283

‒ 3.218

23.065

    

Programma-uitgaven (2)

1.411.310

‒ 248.800

1.162.510

    

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

108

0

108

Bijdrage overige ZBO's/RWT's

108

0

108

    

Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties

4.130

0

4.130

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

4.130

0

4.130

    

Opdrachten

78.516

‒ 2.285

76.231

ICT opdrachten

527

600

1.127

Overige opdrachten

77.989

‒ 2.885

75.104

    

Bijdrage aan agentschappen

567

2.277

2.844

Bijdrage aan agentschappen

567

2.277

2.844

    

Bijdrage aan medeoverheden

245.898

‒ 23.985

221.913

Bijdrage aan medeoverheden

245.898

‒ 23.985

221.913

    

(Schade)vergoeding

832.539

‒ 210.090

622.449

Compensatie toeslagengedupeerden

251.156

‒ 65.000

186.156

Kwijtschelden private schulden

42.100

‒ 20.000

22.100

Herstelprogramma voor kinderen

102.700

0

102.700

Herstelregeling voor ex-partners

32.000

0

32.000

Herstelregeling voor gedupeerden andere toeslagen

17.280

‒ 10.000

7.280

Aanvullende schade

310.120

‒ 134.000

176.120

Overige (schade)vergoedingen

77.183

18.910

96.093

   

0

Subsidies

2.000

0

2.000

Subsidie toeslagen herstel

2.000

0

2.000

    

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

247.552

‒ 14.717

232.835

Toegerekende uitgaven van Belastingen

247.552

‒ 14.717

232.835

    

Ontvangsten

320

0

320

Apparaatsontvangsten

320

0

320

Programma-ontvangsten

0

0

0

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt in 2025 per saldo verlaagd met € 188,4 mln. Deze verlaging loopt grotendeels gelijk met de wijzigingen in het uitgavenbudget (zie de toelichting onder 'Uitgaven'), met daarbij een opwaartse bijstelling van het verplichtingenbudget van € 148 mln. voor het verlengen van aflopende inhuurcontracten bij de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT).

Uitgaven

Personele uitgaven

Er vinden diverse mutaties plaats binnen het personeelsbudget. De voornaamste zijn:

  • Het herstelbudget wordt in 2025 met € 66 mln. verlaagd, vanwege een later moment van uitvoering van de aanvullende schadeprogramma's, de wettelijke rente en de HZK-regeling3.

  • Vanuit het personeelsbudget wordt € 12 mln. herschikt naar de post opdrachten voor de uitvoering van het programma aanvullende schade bij de Stichting Gelijkwaardig Herstel (SGH).

  • Dienst Toeslagen boekt in 2025 € 5,5 mln. over naar artikel 1 Belastingen ter dekking van portikosten bij de Belastingdienst.

  • Dienst Toeslagen boekt het bij de eerste suppletoire begroting ontvangen bedrag van € 5 mln. in 2025 terug naar het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dit bedrag had betrekking op extra werkzaamheden in de uitvoering van de definitieve toekenning kinderopvangtoeslag, maar deze uitvoeringskosten verschuiven naar 2026.

Bijdrage aan medeoverheden

Het herstelbudget voor bijdrage aan medeoverheden wordt in 2025 met circa € 20 mln. verlaagd, omdat gemeenten minder hebben gedeclareerd voor de Regeling specifieke uitkering (SPUK) gemeentelijke hulp aan gedupeerden kinderopvangtoeslagproblematiek dan vooraf verwacht. Daarnaast wordt het btw-deel van het SPUK-budget in 2025 (€ 4 mln.) overgeboekt naar artikel 6 btw-compensatiefonds.

(Schade)vergoeding

Door een later moment van uitvoering van de aanvullende schaderoutes, de wettelijke rente en de HZK-regeling en een lagere realisatie in 2025 voor het kwijtschelden van private schulden wordt er in 2025 circa € 210 mln. minder besteed aan compensatiemiddelen van de Hersteloperatie Toeslagen.

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

De toerekening ziet op uitgaven die de Belastingdienst ten behoeve van Dienst Toeslagen maakt. Dit betreft onder andere activiteiten als facilitaire zaken, ICT, klantinteractie, gegevensbeheer en administratieve afhandeling. De mutatie van € 14,7 mln. op deze post betreft een actualisatie van de toerekening van middelen van artikel 1 Belastingen naar artikel 13 Toeslagen.

In de onderstaande tabel is de toerekening van de uitgaven die de Belastingdienst ten behoeve van Dienst Toeslagen doet, verdeeld naar de verschillende activiteiten. Deze is bijgewerkt naar de meest actuele stand.

Tabel 21 Toegerekende uitgaven ten behoeve van toeslagenprocessen (bedragen x € 1.000)

Activiteit

Bedrag

IV

91.750

Gegevensbeheer en administratieve afhandeling

49.058

Kanaal & Ketenregie en Kanaal Digitaal/Webcare

47.406

Huisvesting en facilitaire zaken

23.244

HRM-activiteiten

11.690

Balies, buitenlandtaken, toezicht en bezwaarafhandeling

8.150

Management informatie en Data Analyse

1.537

Totaal

232.835

4 Beleidsartikelen Nationale Schuld (IXA)

Artikel 11 Financiering staatsschuld

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 22 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 11 Financiering staatsschuld (bedragen x € 1 mln.)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

26.687

‒ 248

26.439

    

Uitgaven

26.687

‒ 248

26.439

    

Opdrachten

22

2

24

Overige kosten

22

2

24

    

Rente

6.716

‒ 250

6.466

Rente vaste schuld

5.793

‒ 65

5.728

Rente vlottende schuld

923

‒ 185

738

Voortijdige beëindiging schuld

0

0

0

Rente derivaten lang

0

0

0

Rente derivaten kort

0

0

0

Voortijdige beëindiging derivaten

0

0

0

    

Leningen

19.949

0

19.949

Aflossing vaste schuld

19.949

0

19.949

Mutatie vlottende schuld

0

0

0

    

Ontvangsten

60.893

‒ 8.674

52.219

    

Rente

30

0

30

Rente vlottende schuld

30

0

30

Voortijdige beëindiging schuld

0

0

0

Rente derivaten lang

0

0

0

Voortijdige beëindiging derivaten

0

0

0

    

Leningen

60.863

‒ 8.674

52.189

Uitgifte vaste schuld

40.000

0

40.000

Mutatie vlottende schuld

20.863

‒ 8.674

12.189

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Opdrachten

De overige kosten vallen in 2025 circa € 2 mln. hoger uit met name als gevolg van hogere ICT kosten in verband met de vernieuwing van het treasury management systeem.

Rente

Rente vaste schuld

De raming van de rentelasten vaste schuld valt naar verwachting € 65,0 mln. lager uit doordat de uitgifte van staatsobligaties op een later moment in het jaar heeft plaatsgevonden dan waarmee in de raming rekening was gehouden. Hierdoor wordt er minder rente toegerekend aan het lopende jaar.

Rente vlottende schuld

De raming van de rentelasten vlottende schuld valt naar verwachting € 185,0 mln. lager uit als gevolg van de realisaties op de geldmarkt.

Ontvangsten

Leningen

Mutatie vlottende schuld

De mutatie vlottende schuld is in 2025 lager als gevolg van een lagere financieringsbehoefte doordat de raming van het kastekort voor het lopende begrotingsjaar is afgenomen. Schommelingen in de financieringsbehoefte in een lopend begrotingsjaar worden zo veel mogelijk opgevangen op de geldmarkt.

Artikel 12 Kasbeheer

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 23 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 12 Kasbeheer (bedragen x € 1 mln.)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

4.951

84

5.034

    

Uitgaven

4.951

84

5.034

    

Rente

2.251

84

2.334

Rente kasbeheer

2.251

84

2.334

Uitgaven bij voortijdige beëindiging (hoofdsom)

0

0

0

    

Leningen

2.700

0

2.700

Verstrekte leningen

2.700

0

2.700

    

Mutaties in rekening-courant en deposito's

0

0

0

Mutaties in rekening courant en deposito

0

0

0

    

Ontvangsten

12.102

‒ 3.214

8.888

    

Rente

169

6

176

Rente kasbeheer

169

6

176

Voortijdige beëindiging binnen kasbeheer

0

0

0

    

Leningen

1.384

18

1.402

Ontvangen aflossingen

1.384

18

1.402

    

Mutaties in rekening-courant en deposito's

10.549

‒ 3.238

7.310

Mutaties in rekening courant en deposito

10.549

‒ 3.238

7.310

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Rente

Rente kasbeheer

De rentelasten kasbeheer vallen naar verwachting circa € 84 mln. hoger uit. Dit is het gevolg van het bijwerken van de realisatie.

Ontvangsten

Rente

Rente kasbeheer

De rentebaten kasbeheer vallen naar verwachting circa € 6 mln. hoger uit. Dit is het gevolg van het bijwerken van de realisatie.

Leningen

Op basis van de actuele inzichten wordt verwacht dat de aflossingen op de leningen, die door agentschappen en rechtspersonen met een wettelijke taak (RWT's) in het kader van schatkistbankieren zijn afgesloten, in 2025 crica € 18 mln. hoger zullen uitvallen dan eerder geraamd.

Mutaties in rekening-courant en deposito's

Uit de actualisatie van de raming van uitgaven en inkomsten van sociale fondsen blijkt dat deze fondsen in 2025 minder middelen storten in de schatkist dan eerder verwacht. Dit betekent dat de geraamde mutatie in het saldo op de rekeningen-courant en deposito’s daalt ten opzichte van de laatste raming.

5 Niet-beleidsartikelen

Artikel 8 Apparaat

Tabel 24 Apparaatsuitgaven (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

474.911

16.689

491.600

    

Uitgaven

474.906

4.189

479.095

    

Personele uitgaven

299.438

‒ 726

298.712

Eigen personeel

277.458

‒ 445

277.013

Inhuur externen

20.932

‒ 302

20.630

Overig personeel

1.048

21

1.069

    

Materiële uitgaven

175.468

4.915

180.383

ICT

23.273

‒ 240

23.033

Bijdrage aan SSO's

53.577

6.000

59.577

Overig materieel

98.618

‒ 845

97.773

    

Ontvangsten

64.266

4.318

68.584

Apparaatsontvangsten

64.266

4.318

68.584

Toelichting

Verplichtingen

Rijksbreed is een nieuwe uniforme werkwijze voor het negatief bijstellen van verplichtingen voorgeschreven4. De verplichtingenbegroting is bijgesteld, zodat dit beter aansluit bij deze werkwijze.

Ontvangsten

Apparaatsontvangsten

De ontvangsten op artikel 8 Apparaat Kerndepartement vallen circa € 4,3 mln. hoger uit dan eerder verwacht. Dit komt met name door hogere verkoopontvangsten van Domeinen Roerende Zaken.

Artikel 10 Nog onverdeeld

Tabel 25 Nog onverdeeld (bedragen x € 1.000)

Omschrijving

Vastgestelde begroting (incl. suppletoire begrotingen, NvW) (1)

Mutaties 2e suppletoire begroting (2)

Stand 2e suppletoire begroting (3) = (1) + (2)

    

Verplichtingen

2.968

‒ 2.968

0

    

Uitgaven

2.968

‒ 2.968

0

    

Nog te verdelen

2.968

‒ 2.968

0

Nog te verdelen

2.968

‒ 2.968

0

    

Ontvangsten

0

0

0

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Nog te verdelen

Circa € 1 mln. komt niet meer tot besteding en valt daarom vrij. Circa € 2 mln. wordt overgeheveld naar andere artikelen voor tegenvallers daar.