Gepubliceerd: 30 mei 2016
Indiener(s): Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA)
Onderwerpen: begroting financiƫn
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-34485-C-2.html
ID: 34485-C-2

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het provinciefonds voor het jaar 2016 te wijzigen.

Het begrotingsartikel wordt in onderdeel B. van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 3

Ingevolge artikel 5, eerste lid, van de Financiële-verhoudingswet hebben de provincies gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. is opgenomen.

Ingevolge artikel 5, tweede lid, van de Financiële-verhoudingswet, hebben de provincies gezamenlijk recht op de bedragen die in de begroting als verplichting voor het totaal van de integratie-uitkeringen en het totaal van de decentralisatie-uitkeringen zijn opgenomen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk

De Staatssecretaris van Financiën, E.D. Wiebes

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Inhoudsopgave

 

blz.

     
 

Leeswijzer

2

     

1.

Het beleid

2

 

Overzicht uitgavenmutaties

2

 

Toelichting op de beleidsmutaties

3

     

2.

Het beleidsartikel

5

 

Toelichting

6

     

3.

Integratie-uitkeringen

8

     

4.

Decentralisatie-uitkeringen

8

Leeswijzer

Bij de eerste suppletoire begroting ligt de nadruk niet op de beleidsprioriteiten, zoals in de ontwerpbegroting 2016, maar op de mutaties ten opzichte van deze ontwerpbegroting. De terugkoppeling over het gevoerde beleid in relatie tot de beleidsprioriteiten, zal centraal staan in de financiële verantwoording over 2016.

De indeling van deze suppletoire begroting is als volgt. Paragraaf 1 start met het beschrijven van de beleidsmutaties. Kort zal worden toegelicht wat de omvang en de reden van de uitgavenmutaties is. Vervolgens wordt in paragraaf 2 («het beleidsartikel»), ingegaan op de «budgettaire gevolgen van beleid». Deze paragraaf geeft inzicht in de integrale uitgaven die samenhangen met de hoofdbeleidsdoelstelling. Hierin worden de veranderingen op artikelonderdeel-niveau belicht. Tot slot, in paragraaf 3 en 4, een overzicht van de integratie-uitkeringen en de decentralisatie-uitkeringen.

1. Het beleid

Overzicht uitgavenmutaties:

In de onderstaande overzichtstabel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste mutaties die zich in de periode vanaf de ontwerpbegroting 2016 tot en met de eerste suppletoire begroting 2016 hebben voorgedaan in de uitgaven. De weergegeven mutaties (€ 141.411.000) worden onder de tabel afzonderlijk toegelicht.

Tabel B1: Overzichtstabel suppletoire uitgavenmutaties (x € 1.000)
   

2016

Stand uitgavenbedrag ontwerpbegroting 2016

2.160.334

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

 
     

1a)

Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2015

– 147

1b)

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2015

– 1

2a)

Accres tranche 2015 (incidenteel)

3.784

2b)

Accres tranche 2015 (structureel)

3.784

3)

Accres tranche 2016

– 6.857

4)

RSP Zuiderzeelijn (decentralisatie-uitkering)

57.777

5)

Dubbele dijkzone Eemshaven–Delfzijl (decentralisatie-uitkering)

200

6)

Beter Benutten (decentralisatie-uitkering)

58.444

7)

Big Start Giro D'Italia (decentralisatie-uitkering)

2.500

8)

Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

724

9)

Waddenslib (decentralisatie-uitkering)

100

10)

Regionale luchthavens (decentralisatie-uitkering)

934

11)

Projectstimuleringsregeling V (decentralisatie-uitkering)

285

12)

Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

3.099

13)

Afsluitdijk (decentralisatie-uitkering)

3.574

14)

Hydrologische maatregelen (decentralisatie-uitkering)

5.000

15)

Zoetwatermaatregelen (decentralisatie-uitkering)

6.895

16)

Weidevogels (decentralisatie-uitkering)

25

17)

Fieldlab Region of Smart Factories (decentralisatie-uitkering)

2.000

18)

Plafond BTW-compensatiefonds

– 709

     

Totaal nieuwe mutaties

141.411

Stand 1e suppletoire begroting 2016

2.301.745

Toelichting op de beleidsmutaties:

1a en b) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering en decentralisatie-uitkeringen 2015

In het Jaarverslag en Slotwet 2015 van het provinciefonds is vastgesteld hoe de in 2015 gerealiseerde uitbetalingen voor de algemene-uitkering, integratie-uitkeringen en decentralisatie-uitkeringen aan de provincies zich verhouden tot het bedrag dat bij de 2e suppletoire begroting 2015 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er bij de algemene uitkering hogere uitbetalingen zijn gedaan dan bij Najaarsnota 2015 werden verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € 147.000 bij de algemene uitkering en € 1.000 bij de decentralisatie-uitkeringen. Voor een verklaring van deze verschillen wordt verwezen naar de Slotwet van het provinciefonds (Kamerstukken II, 2015–2016, 34 475 C, Nrs. 3 en 4). In deze 1e suppletoire begroting 2016 van het provinciefonds worden de algemene uitkering met € – 147.000 en de decentralisatie-uitkeringen met € – 1.000 bijgesteld.

2a en b) Accres tranche 2015

Het definitieve accres over begrotingsjaar 2015 wordt berekend op basis van de stand van het Financieel Jaarverslag Rijk en wordt verwerkt in deze 1e suppletoire begroting 2016 van het provinciefonds. Voor 2015 wordt het accres ten opzichte van de stand ontwerpbegroting 2016 verhoogd met € 3,784 miljoen. Het totale accres voor 2015 wordt daarmee € – 6,942 miljoen. Daarnaast wordt de structurele doorwerking van het accres 2015 verwerkt in deze 1e suppletoire begroting 2016 van het provinciefonds. Dit is het verschil tussen het geboekte accres 2015 in de ontwerpbegroting 2016 (€ – 10,726 miljoen) en het geboekte accres 2015 in deze 1e suppletoire begroting 2016 (€ – 6,942 miljoen).

3) Accres tranche 2016

Het accres 2016 is onderdeel van de normeringssystematiek. Als gevolg van mutaties in de netto gecorrigeerde rijksuitgaven wordt het accres 2016, ten opzichte van de stand miljoenennota 2016, verlaagd met € 6,857 miljoen.

4) Regiospecifiek Pakket Zuiderzeelijn (decentralisatie-uitkering)

Voor een aantal concrete projecten binnen het Regiopecifiek Pakket Zuiderzeelijn vervult Noord-Nederland de rol van contracterende partij. Om deze rol te kunnen vervullen stort het Ministerie van lnfrastructuur en Milieu delen van het taakstellende budget in het provinciefonds.

5) Dubbele dijkzone Eemshaven–Delfzijl (decentralisatie-uitkering)

Er is een aantal pilots in voorbereiding om invulling te geven aan een eerste stap om het Eems-estuarium te verbeteren. In het kader hiervan stelt het Ministerie van Economische Zaken een bijdrage van € 200 duizend beschikbaar voor de nadere uitwerking van het project «Dubbele dijkzone Eemshaven–Delfzijl».

6) Beter Benutten (decentralisatie-uitkering)

Deze mutatie betreft bijdragen van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu vanuit het programma Beter Benutten aan een aantal projecten in diverse provincies.

7) Big Start Giro D'Italia (decentralisatie-uitkering)

De provincie Gelderland ontvangt een eenmalige bijdrage van € 2,5 miljoen voor het organiseren van de Big Start van de Giro D’Italia 2016.

8) Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

Het Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap heeft aan een aantal provincies bijdragen toegekend vanuit de beleidsnota Visie Erfgoed en Ruimte (Kiezen voor Karakter).

9) Waddenslib (decentralisatie-uitkering)

Er is een aantal pilots in voorbereiding om invulling te geven aan een eerste stap om het Eems-estuarium te verbeteren. In het kader hiervan stelt het Ministerie van Economische Zaken een bijdrage van € 100 duizend beschikbaar voor de uitvoering van de pilot «Nuttig toepassen van waddenslib».

10) Regionale luchthavens (decentralisatie-uitkering)

Met de invoering van de Regelgeving Burgerluchthavens en Militaire Luchthavens zijn de provincies sinds 1 november 2009 het bevoegd gezag over de kleine, regionale (niet-nationale) luchtvaartterreinen. De provincies ontvangen in 2016 voor deze taken een bedrag van € 0,934 miljoen.

11) Projectstimuleringsregeling V (decentralisatie-uitkering)

In het kader van de Interreg Projectstimuleringsregeling V, ontvangen vier provincies voor in totaal twaalf projecten een eenmalige bijdrage van elk € 23.750,–.

12) Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

Op basis van het Convenant Bodem en Ondergrond 2016–2020 ontvangt een drietal provincies een bijdrage van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

13) Afsluitdijk (decentralisatie-uitkering)

Dit betreft een bijdrage aan de provincie Fryslân met betrekking tot Blue Energy en het off grid test centre, twee energieprojecten op de Afsluitdijk.

14) Hydrologische maatregelen (decentralisatie-uitkering)

Het Ministerie van lnfrastructuur en Milieu stelt € 5 miljoen beschikbaar ten behoeve van het uitvoeren van hydrologische maatregelen. Dit is de eerste overboeking in het kader van de totaal toegezegde € 30 miljoen voor dit doel.

15) Zoetwatermaatregelen (decentralisatie-uitkering)

In het kader van het Deltaplan Zoetwater ontvangt een aantal provincies een bijdrage voor zoetwatermaatregelen.

16) Weidevogels (decentralisatie-uitkering)

De provincie Fryslân ontvangt een bijdrage van € 100 duizend, verdeeld over een periode van vier jaar, voor de medefinanciering van een lectoraat weidevogels aan de hogeschool Van Hall Larenstein.

17) Fieldlab Region of Smart Factories (decentralisatie-uitkering)

In het kader van de uitvoering van de Actieagenda Smart Industry van het kabinet, die onder meer ten doel heeft om het ontstaan van Fieldlabs te versnellen, ontvangt de provincie Groningen een bedrag van € 2 miljoen ten behoeve van de financiering van het Fieldlab Region of Smart Factories.

18) Plafond BTW-compensatiefonds

De ontwikkeling van het BTW-compensatiefonds en het bijbehorende plafond leiden conform het Financieel Akkoord Rijk/VNG/IPO met ingang van 2015 tot een toename of afname van de algemene uitkering van de fondsen. Bij ontwerpbegroting 2016 werd de ruimte onder het plafond voor 2015 geraamd op € 18,4 miljoen. Bij de definitieve afrekening blijkt deze ruimte met € 0,7 miljoen afgenomen, met als gevolg een lagere toevoeging aan de algemene uitkering.

2. Het beleidsartikel

In onderstaande tabel worden voor de verplichtingen, de uitgaven en de ontvangsten de budgettaire gevolgen van beleid van het provinciefonds weergegeven. Hiermee worden de integrale uitgaven die samenhangen met de samengestelde beleidsdoelstelling (het nastreven van een adequate omvang van het provinciefonds en het nastreven van een adequate verdeling van de middelen over de provincies) inzichtelijk gemaakt.

Tabel B2: Bugettaire gevolgen van beleid (x € 1.000)
 

Stand ontwerpbegroting 2016 (1)

Mutataties via NvW (2)

Stand vastgestelde begroting 2016 (3=1+2)

Mutaties 1e suppletoire begroting 2016 (4)

Stand 1e suppletoire begroting 2016 (5=3+4)

Mutatie 2017

Mutatie 2018

Mutatie 2019

Mutatie 2020

Mutatie 2021

Verplichtingen

2.160.334

 

2.160.334

141.559

2.301.893

2.114

4.794

4.961

4.864

– 3.073

                       

Uitgaven:

2.160.334

 

2.160.334

141.411

2.301.745

2.114

4.794

4.961

4.864

– 3.073

Waarvan juridisch verplicht

100%

     

100%

         
                     

Opdracht

                   

1.

Kosten Financiële-verhoudingswet

100

 

100

0

100

0

0

0

0

0

                       

Bijdragen aan medeoverheden

                   

1.

Algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen

595.313

 

595.313

– 145

595.168

– 3.073

– 3.073

– 3.073

– 3.073

– 3.073

2.

Integratie-uitkeringen

0

 

0

0

0

0

0

0

0

0

3.

Decentralisatie-uitkeringen

1.564.921

 

1.564.921

141.556

1.706.477

5.187

7.867

8.034

7.937

0

                     

Ontvangsten:

2.160.334

 

2.160.334

141.411

2.301.745

2.114

4.794

4.961

4.864

– 3.073

Toelichting

Mutaties 1e suppletoire begroting

Verplichtingen

In dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de verplichtingen van het provinciefonds voor het jaar 2016 met € 141.559.000 te muteren en te brengen op € 2.301.893.000. De mutaties worden hieronder in tabel B3 opgesomd. De toelichting bij de mutaties die onderdeel vormen van het totaalbedrag dat in deze tabel is vermeld is reeds gegeven in § 1.

Tabel B3: Verplichtingenbedrag provinciefonds 2016 (x € 1.000)

Stand verplichtingenbedrag ontwerpbegroting 2016

 

2.160.334

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

   

RSP Zuiderzeelijn (decentralisatie-uitkering)

57.777

 

Dubbele dijkzone Eemshaven–Delfzijl (decentralisatie-uitkering)

200

 

Beter Benutten (decentralisatie-uitkering)

58.444

 

Big Start Giro D'Italia (decentralisatie-uitkering)

2.500

 

Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

724

 

Waddenslib (decentralisatie-uitkering)

100

 

Regionale luchthavens (decentralisatie-uitkering)

934

 

Projectstimuleringsregeling V (decentralisatie-uitkering)

285

 

Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

3.099

 

Afsluitdijk (decentralisatie-uitkering)

3.574

 

Hydrologische maatregelen (decentralisatie-uitkering)

5.000

 

Zoetwatermaatregelen (decentralisatie-uitkering)

6.895

 

Weidevogels (decentralisatie-uitkering)

25

 

Fieldlab Region of Smart Factories (decentralisatie-uitkering)

2.000

 

Plafond BTW-compensatiefonds

– 709

 

Accres tranche 2015 (incidenteel)

3.784

 

Accres tranche 2015 (structureel)

3.784

 

Accres tranche 2016

– 6.857

 

Totaal nieuwe mutaties:

 

141.559

Stand verplichtingenbedrag bij 1e suppletoire begroting 2016

 

2.301.893

Waarvan verplichtingenbedrag kosten Financiële-verhoudingswet

 

100

Waarvan verplichtingenbedrag algemene uitkering

 

595.315

Waarvan verplichtingenbedrag integratie-uitkeringen

 

0

Waarvan verplichtingenbedrag decentralisatie-uitkeringen

 

1.706.478

Uitgaven

In dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de uitgaven van het provinciefonds met € 141.411.000 te muteren en te brengen op € 2.301.745.000. De mutaties worden in tabel B4 opgesomd. De mutaties die plaatsvinden met betrekking tot de verplichtingen zijn ook van toepassing op de uitgaven. Er zijn echter nog twee mutaties die wel effect hebben op het uitgavenbedrag 2016, maar niet op het verplichtingenbedrag 2016. Het gaat om de «wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2015» en de «wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2015». De toelichting bij deze mutaties die onderdeel vormt van het totaalbedrag dat in deze tabel is vermeld is reeds gegeven in § 1.

Tabel B4: Uitgavenbedrag provinciefonds 2016 (x € 1.000)

Stand uitgavenbedrag ontwerpbegroting 2016

 

2.160.334

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

   

Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2015

– 147

 

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2015

– 1

 

RSP Zuiderzeelijn (decentralisatie-uitkering)

57.777

 

Dubbele dijkzone Eemshaven–Delfzijl (decentralisatie-uitkering)

200

 

Beter Benutten (decentralisatie-uitkering)

58.444

 

Big Start Giro D'Italia (decentralisatie-uitkering)

2.500

 

Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

724

 

Waddenslib (decentralisatie-uitkering)

100

 

Regionale luchthavens (decentralisatie-uitkering)

934

 

Projectstimuleringsregeling V (decentralisatie-uitkering)

285

 

Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

3.099

 

Afsluitdijk (decentralisatie-uitkering)

3.574

 

Hydrologische maatregelen (decentralisatie-uitkering)

5.000

 

Zoetwatermaatregelen (decentralisatie-uitkering)

6.895

 

Weidevogels (decentralisatie-uitkering)

25

 

Fieldlab Region of Smart Factories (decentralisatie-uitkering)

2.000

 

Plafond BTW-compensatiefonds

– 709

 

Accres tranche 2015 (incidenteel)

3.784

 

Accres tranche 2015 (structureel)

3.784

 

Accres tranche 2016

– 6.857

 

Totaal nieuwe mutaties:

 

141.411

Stand uitgavenbedrag bij 1e suppletoire begroting 2016

 

2.301.745

Waarvan uitgavenbedrag kosten Financiële-verhoudingswet

 

100

Waarvan uitgavenbedrag algemene uitkering

 

595.168

Waarvan uitgavenbedrag integratie-uitkeringen

 

0

Waarvan uitgavenbedrag decentralisatie-uitkeringen

 

1.706.477

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de ontvangsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de oorspronkelijke vastgestelde begroting van het provinciefonds voor 2016 worden de ontvangsten, analoog aan de uitgaven, met € 141.411 gewijzigd tot € 2.301.745.

3. Integratie-uitkeringen

Het provinciefonds bevat momenteel geen integratie-uitkeringen. Dientengevolge is tabel B5 (overzicht integratie-uitkeringen provinciefonds) niet opgenomen.

4. Decentralisatie-uitkeringen

In tabel B6 is een overzicht opgenomen van de decentralisatie-uitkeringen.

Tabel B6: Overzicht decentralisatie-uitkeringen provinciefonds 2016 (x € 1.000)

Omschrijving

2016

Decentralisatie-uitkeringen begroting 2016:

 

Afsluitdijk

500

Besluit Risico Zware Ongevallen-inrichtingen

11.171

Bodemsanering

35.988

Brede Doeluitkering Verkeer en vervoer

995.994

Monumenten

20.000

Natuur

446.000

Programma Impuls Omgevingsveiligheid

15.256

Sterke regio's

1.000

Waddenfonds

28.878

Zuiderzeelijn REP-middelen

10.134

Subtotaal

1.564.921

   

Nog niet eerder opgenomen in een begroting:

 

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2015

– 1

RSP Zuiderzeelijn

57.777

Dubbele dijkzone Eemshaven–Delfzijl

200

Beter Benutten

58.444

Big Start Giro D'Italia

2.500

Erfgoed en ruimte

724

Waddenslib

100

Regionale luchthavens

934

Projectstimuleringsregeling V

285

Bodemsanering

3.099

Afsluitdijk

3.574

Hydrologische maatregelen

5.000

Zoetwatermaatregelen

6.895

Weidevogels

25

Fieldlab Region of Smart Factories

2.000

   

Subtotaal

141.556

Totaal:

1.706.477