Nr. 101 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG

Voorzitter: Neppérus

Griffier: Clemens

De voorzitter: Ik heet de Minister, de Kamerleden en de belangstellenden op de publieke tribune of thuis van harte welkom op dit AO Sportbeleid. Het AO over sportbeleid werd één keer per jaar gehouden en voortaan houden we het twee keer per jaar. Het onderwerp is er immers belangrijk genoeg voor. De woordvoerder van het CDA, mevrouw Bruins Slot, mag ik met hockey associëren, de heer Van Veen van de VVD met zwemmen, de heer Van Dekken van de PvdA met voetbal en hardlopen, de heer Van Nispen van de SP met heel hard lopen. Mevrouw Dijkstra zit regelmatig op een racefiets, de Minister denkt nog even na over haar sport en ik wil wel eens roeien.

De geplande spreektijd is drie minuten, maar omdat er slechts vijf woordvoerders aanwezig zijn, sta ik een iets langere spreektijd van vier minuten toe; maar dan ook geen seconde langer.

Mevrouw Bruins Slot (CDA): Voorzitter. Het CDA vindt dat sport maatschappelijk goud is dat verzilverd moet worden. Het is ook goed dat we over dit belangrijke onderwerp nu meer dan één keer per jaar spreken. De sport in Nederland staat er goed voor. Op het gebied van topsport heeft Nederland een topresultaat op de Olympische Winterspelen behaald. Ook hebben we de wereld in de afgelopen tijd laten zien dat we grote toernooien in ons land op een geweldige manier kunnen organiseren. Het WK Hockey vond ik echt een visitekaartje voor de Nederlandse sport. Het is ook bemoedigend dat de sportparticipatie in de breedte toeneemt.

Er zijn echter ook bedreigingen. Er zijn kapers op de kust, misschien zelfs wel kapers binnen het kabinet zelf. Het CDA bereiken signalen dat de Staatssecretaris van Financiën momenteel een wijziging van het Sportbesluit overweegt, waarmee de btw-vrijstelling voor sportaccommodaties op de tocht komt te staan. De financiële schade voor de sport zou hiermee zomaar anderhalf keer zo groot kunnen zijn als het totale budget dat de Minister van Sport op haar sportbegroting heeft staan. Het zou om zo’n 200 miljoen euro gaan. Het CDA neemt aan dat deze Minister hier niet op zit te wachten. We hebben begrepen dat de Staatssecretaris van Financiën het besluit hierover al voor de behandeling van het Belastingplan 2015 wil nemen. Dat is in het najaar, en dus is er haast geboden. Het CDA verzoekt de Minister om zich er binnen het kabinet voor in te zetten dat dit onzalige plan niet doorgaat en de btw-vrijstelling voor sportaccommodaties hoe dan ook behouden blijft.

Voor de toekomstige exploitatie van sportaccommodaties is het goed als er wordt ingezet op verduurzaming. Het CDA is blij dat er een regeling is, maar deze moet natuurlijk wel zo toegankelijk mogelijk zijn. We hebben een brief gekregen van NOC*NSF met een aantal verbetervoorstellen, zoals het verschuiven van de ingangsdatum naar 1 januari 2016 en de mogelijkheid om budgetten naar voren te halen, zodat zo veel mogelijk sportverenigingen hiervan gebruik kunnen maken. Dat lijkt mij een goede doelstelling. Wat vindt de Minister van deze voorstellen?

Een van de topsportbedreigingen is matchfixing – mijn collega van de PvdA zal er zeker over beginnen – en een andere is doping. Het budget voor de dopingautoriteiten is de afgelopen jaren, op verzoek van onder andere het CDA, gelukkig verhoogd. Maar waar blijft de lang beloofde dopingwetgeving, die al door de heer Klink in 2010 is toegezegd?

Dan kom ik te spreken over buitensport. Zeker met de zomer voor de deur gaan miljoenen Nederlanders graag actief de natuur in om te wandelen en te fietsen maar ook bijvoorbeeld om paard te rijden. Dat moet de Minister ook aanspreken. Het CDA vindt dat de natuurgebieden hiervoor vrij toegankelijk moeten blijven. Provincies hebben met Staatsbosbeheer afgesproken dat natuurgebieden in ieder geval voor wandelaars gratis moeten blijven, maar voor mountainbikers en paardensportliefhebbers is hier nog geen zekerheid over. Kan de Minister zich er in het kabinet voor inzetten dat natuurgebieden vrij toegankelijk blijven voor deze sporten? Heeft zij hier slimme oplossingen voor?

Wij hebben veel te winnen bij de sport. Gelukkig zijn er veel positieve en sportieve ontwikkelingen. Dat neemt echter niet weg dat we alert moeten blijven op de bedreigingen die het plezier in sport en de sportparticipatie aantasten.

De heer Van Veen (VVD): Voorzitter. Ik sluit een beetje aan bij de woorden van mijn voorgangster. Er is succes behaald op Roland Garros, op het WK Hockey in Den Haag, tijdens de Paralympics en op de Olympische Winterspelen. Wellicht is er succes op het WK Voetbal, in de Tour de France, in de TT en op het EK Voetbal voor dames in 2015; ik vergeet er vast nog een heleboel. Nederland staat er internationaal goed voor op sportgebied. Toch zijn er continu onzekerheden en bedreigingen, en drijven er donkere wolken over vanwege de inkomsten van NOC*NSF, die gekoppeld zijn aan de inkomsten van de toto en de lotto, vanwege de Wet markt en overheid, volgens welke een verenigingssport als commerciële activiteit kan worden aangemerkt, of vanwege het Sportbesluit. Het is zaak om de meerwaarde van sport te blijven benadrukken en de sport te beschermen.

Het is verontrustend dat er onduidelijkheid blijft bestaan over het Sportbesluit en de Europese btw-richtlijn voor sport. Het feit dat belastinginspecteurs in den lande nog steeds besluiten nemen die van elkaar afwijken is op zichzelf al vreemd, maar dat er nu door de Belastingdienst onzekerheid wordt gezaaid over de rechtszekerheid en uitvoerbaarheid van het Sportbesluit is op zijn zachtst gezegd ongelukkig. Gemeenten en stichtingsbesturen zullen hun investeringen in sportaccommodaties on hold zetten zolang deze onzekerheid voortduurt. In het ergste geval zullen zij de voorgenomen investeringen schrappen. Het Sportbesluit is niet voor niets genomen. Veel van onze hoogwaardige verenigingsfaciliteiten zijn tot stand gekomen door het aantrekkelijk maken van investeringen in onder andere sportaccommodaties. Ik vraag de Minister om te reageren op de onrust die de Belastingdienst heeft gezaaid in gemeenten en in sportland. Hoe wil zij de eventuele negatieve gevolgen voor de sport in Nederland compenseren en de investeringen voor gemeenten en stichtingen blijvend stimuleren?

Kort geleden heb ik samen met NOC*NSF en de KNVB een bezoek gebracht aan voetbalclub Wittenhorst in de gemeente Horst aan de Maas. Het is een club die maatschappelijk participeert, gevestigd is in de gemeenschap en samenwerking zoekt met andere sportverenigingen. Kort geleden is korfbal toegevoegd aan de verenigingsstructuur en wordt er samengewerkt met de gemeente, met basisscholen en met het voortgezet onderwijs. Hierdoor ontstaat er een open cultuur en een clubstructuur en is de toekomst van het lokale verenigingsleven geborgd.

De heer Van Veen (VVD): Er is een verschil tussen het beste jongetje van de klas zijn en de wet naleven. Ik vind het heel belangrijk dat we heel goed kijken hoe andere Europese landen de wet interpreteren. Wij hoeven er inderdaad niet op vooruit te lopen, maar ik zou het zeker niet willen aanmoedigen dat Nederland zich niet aan de wet houdt.

Ik vervolg mijn betoog. Het is mooi dat wij zoeken naar besparingsprojecten en kaderondersteuning voor sportverenigingen. Zolang sportvelden overdag niet worden gebruikt en er gymzalen zijn die buiten de onderwijstijden leegstaan, lijkt het ons de moeite waard om te onderzoeken hoe een betere verbinding kan worden gelegd tussen onderwijs, sportbeoefening en vrijetijdsbesteding. Veel gezinnen met jonge kinderen kunnen ’s avonds niet meer op een normale tijd eten omdat de trainingen voor de jeugd vaak rond etenstijd geroosterd zijn. Om een lang verhaal kort te maken: is de Minister bereid om te onderzoeken of en hoe de verbinding tussen verenigingssport en onderwijs nog beter kan worden gelegd, en om hiervoor een aantal pilots te starten?

De recessie lijkt de sportbeoefening maar zeer beperkt te raken. Dat blijkt uit het in opdracht van de Minister uitgevoerde onderzoek. Toch stelt de VNG in een reactie dat het niet uitgesloten is dat gemeenten en verenigingen uiteindelijk toch maatregelen gaan nemen om de stijgende kosten en lagere sponsorinkomsten te compenseren. Initiatieven als het Jeugdsportfonds en specifieke gemeentelijke bijzondere bijstand maken vooral voor jeugdigen de sportdeelname laagdrempelig.

Toch doen nog te veel kinderen niet aan sport, hoewel ze dat wel graag zouden willen. De pilots met professioneel gymonderwijs in het basisonderwijs waren positief. Het professioneel gymonderwijs kan een wezenlijke bijdrage leveren aan het vergroten van de sport- en bewegingsdeelname en de doelstelling van de Minister om de sportparticipatie met 10% te verhogen. Daar waar professioneel gymonderwijs wordt gegeven door ALO-studenten en het Lekker Fit-gesprek is ingevoerd als onderdeel van het tienminutengesprek met ouders, is er kans om te praten over talent, overgewicht en leefstijl. Gymleraren zijn bij uitstek geschikt om op een laagdrempelige manier het gesprek met ouders aan te gaan en ouders de weg te wijzen naar de gemeente en het Jeugdsportfonds, mocht de financiële situatie van de ouders daarom vragen. Hoe staat het met het voornemen voor meer uren in het bewegingsonderwijs en het professionaliseren ervan?

De heer Van Dekken (PvdA): Voorzitter. Binnen een paar minuten kan alles ineens anders zijn. Dat bleek in de wedstrijd Nederland-Mexico. Ik had gerekend op drie minuten spreektijd, maar dat werden er vier. In die wedstrijd van Oranje stond binnen drie minuten het land op zijn kop. Dat was een fantastisch succes. Eigenlijk hoop ik dat dat in dit sportdebat ook het geval zal zijn. Ik ga een poging wagen met bijna een elftal vragen en opmerkingen aan de Minister van Sport.

Hoe staat de Minister tegenover de wildgroei aan zwemdiploma’s? Vindt zij dat ieder kind veilig moet leren zwemmen, zoals de bedoeling is van het ABC-systeem? Is zij voorstander van een eenduidig en wettelijk verankerd zwemdiploma waarbij de veiligheid van het kind centraal staat?

Kinderen uit arme gezinnen moeten kunnen sporten en aan spel kunnen doen. Dat moet de topprioriteit van dit kabinet zijn. Om ervoor te zorgen dat armoede onder kinderen wordt bestreden en gemeenten de extra middelen op een juiste wijze inzetten, werk ik samen met collega Kuzu aan een initiatiefnota om alle kinderen de mogelijkheid tot sporten te geven. De Partij van de Arbeid dient deze nota overigens na het reces in. We hopen de nota te kunnen behandelen tijdens het wetgevingsoverleg over sport. We werken daarbij volgens de normen van het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds; dat heeft ons enorm geholpen. Ik herinner in dit verband ook aan de motie van de VVD en de Partij van de Arbeid, waardoor 20.000 arme kinderen vanaf 2016 kunnen gaan sporten.

De heer Van Dekken (PvdA): Dat begrijp ik, maar de initiatiefnota spitst zich toe op de toegankelijkheid van sport voor armere kinderen. We gaan in deze initiatiefnota niet de hele bezuinigingsoperatie van het kabinet herzien. Dat is ontzettend jammer vanuit het oogpunt van de SP, maar niet vanuit het coalitieperspectief. Wij gaan door met wat we aan het doen waren.

Een ander punt is de toegankelijkheid van sport voor elke doelgroep. We kennen het enthousiasme van de Minister voor de gehandicaptensport. Dat hebben we gezien in Sotsji. Daar waren we blij om, maar tegelijk vinden we de aandacht voor de gehandicaptensport in het sportbeleid wat broos. Kan de Minister daar iets over zeggen?

We zijn er ontzettend blij mee dat er actie wordt ondernomen in verband met het pensioen voor judoka Henk Grol en zijn collega’s. Welke pensioenfaciliteiten zijn er precies nodig en hoe kan de sociale zekerheid worden bekostigd?

Uit onafhankelijk onderzoek van het Mulier Instituut blijkt dat Heerenveen de bekendste sportstad van Nederland is. Vanuit het Friese wordt er heel veel geïnvesteerd in de topschaatsvoorziening Heerenveen. Is de Minister het met ons eens dat de effecten van een goede sportinfrastructuur in Heerenveen hebben geleid tot geweldige resultaten? Kan de Minister bevorderen dat ook na 2016 de regionale spreiding over de Centra voor Topsport en Onderwijs geborgd blijft? Het baart ons namelijk zorgen of dat zo blijft.

De heer Van Dekken (PvdA): Dat is de spijker op de kop; dat zou dan de toekomst kunnen zijn. Dat zou niet alleen nadelig zijn voor de topsport in Noord-Nederland, maar ook voor de topsport in het hele land. Het is goed dat er elders in het land ontwikkelingen zijn, maar die zijn nog niet afgerond. We maken ons zorgen over de toekomst van de Centra voor Topsport en Onderwijs, zeker in broze situaties.

Ik sluit af met twee onderwerpen. Het programma Naar een veiliger sportklimaat loopt in 2016 af. Dat is al heel gauw. Gelukkig zijn er minder excessen, maar toch gaat het wekelijks nog steeds mis op de amateurvoetbalvelden. Dat is voor de PvdA reden om de Minister te vragen of zij bereid is om het programma na 2016 voort te zetten. Waar ik in dit kader echt van schrok, is dat de Alliantie Gelijkspelen – een belangrijke organisatie voor homoacceptatie in de sport – zou verdwijnen. Dat willen we onder geen beding. Nog niet zo lang geleden is afgesproken dat homoacceptatie een belangrijk project binnen de sportwereld, zeker in het voetbal, moest zijn. De discussie over de acceptatie is gaande, maar ik moet er niet aan denken dat zo’n alliantie, die nuttig werk doet, verdwijnt.

Matchfixing is actueler dan ooit. Op verzoek van de PvdA en andere partijen, waaronder het CDA, is er via Minister Opstelten een justitieel vooronderzoek naar fraude, witwasserij en matchfixing in de sport gestart. Het werd hoog tijd. Door niets te doen met de beruchte Bochum-tape hebben we enorme vertraging opgelopen. Met collega Hanke Bruins Slot neem ik direct na het zomerreces het initiatief tot een officiële hoorzitting met relevante personen. Dan komt er een debat en zal de Partij van de Arbeid een initiatiefnota presenteren om in Nederland matchfixing, fraude en witwasserij in de sport tegen te gaan.

De heer Van Nispen (SP): Voorzitter. De crisis slaat vrij hard toe in de sport. 93% van de gemeenten heeft bezuinigd of gaat dat nog doen. Dat zal leiden tot bezuinigingen op subsidies en sportaccommodaties. 12% van de zwembaden wordt met sluiting bedreigd en het schoolzwemmen lijkt langzaam uit het gemeentelijk beleid te verdwijnen. Contributieverhogingen bij sportverenigingen zijn eerder regel dan uitzondering. De SP vindt dit alles zeer zorgelijk. Het belang van breedtesport kan namelijk niet genoeg worden benadrukt. Het doel moet zijn dat mensen meer gaan bewegen, en niet minder. Hoe gaat de Minister voorkomen dat sportvelden en -mogelijkheden onbereikbaar worden voor jong en oud? Tijdens het vorige wetgevingsoverleg gaf de Minister aan om naar aanleiding van het onderzoek van het Mulier Instituut te bekijken hoe zij de sector zou kunnen ondersteunen. Welke plannen heeft de Minister hiervoor?

Wij weten dat de Minister een groot voorstander is van sportevenementen. Ik noem de mogelijke komst van UEFA-wedstrijden naar Amsterdam. Moeten wij daarvoor kiezen als de breedtesport zo onder druk staat? Wat vindt de Minister van het volgende voorstel: voor elke euro die naar een topsportevenement gaat, moet er ook minimaal een euro naar de breedtesport gaan?

Ook bij mijn fractie komen zorgelijke berichten binnen over de aanstaande wijziging van het Sportbesluit. Btw-vrijstelling klinkt mooi, maar het leidt tot een gigantische financiële strop voor gemeenten. Het is heel technisch, maar het gaat om miljoenen. Kan de Minister daarnaar kijken, in overleg met de gemeenten en de Staatssecretaris van Financiën?

Ik ben blij dat de Minister 5 miljoen euro inzet om jongeren uit gezinnen met lage inkomens de kans tot sporten te bieden. Echter, is de Minister met mij van mening dat jongeren het beste via school kunnen sporten? Daar komen immers alle jongeren. Sporten op school is natuurlijk de basis. Als je sport en bewegen daar op een leuke manier voor alle kinderen aanbiedt, bestrijd je overgewicht bij kinderen en leer je kinderen hoe leuk sporten is. Ik ken de discussie: op school moeten we al zo veel, zoals leren lezen, schrijven et cetera. Maar het is natuurlijk overduidelijk dat je na sport en beweging weer frisser bent om je hersens te gebruiken. Ik weet ook dat de Minister er een voorstander van is om meer te sporten op school. Hoe is het gesteld met de uitwerking van dit deel van het regeerakkoord? Daarin staat dat dit kabinet streeft naar meer uren gymles per week in het primair onderwijs. Het gebeurt niet iedere dag dat de SP het kabinet met zo veel enthousiasme oproept om een deel van het regeerakkoord uit te voeren, dus ik zou zeggen: grijp uw kansen.

Hoe zit het op dit punt met het voortgezet onderwijs en wat is de stand van zaken bij de inzet van vakleerkrachten? Kan de Minister hierover duidelijkheid geven?

Wedstrijden moeten natuurlijk niet op de gokmarkt maar op het veld worden beslist. Matchfixing is een serieuze bedreiging voor de sport, al weten we niet precies hoe groot het probleem in Nederland is. De Minister noemt in haar brief het wetsvoorstel Wet kansspelen op afstand en de wet over het internetgokken. Juist op dit wetsvoorstel is kritiek. Het biedt immers de kans om matchfixing duidelijk te benoemen, bijvoorbeeld door een verbod op makkelijk te beïnvloeden gebeurtenissen: wie haalt de eerste gele kaart of iets dergelijks. Is de Minister bereid om dit punt met de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie te bespreken?

Over de aanpak van voetbalvandalisme en voetbalgerelateerd geweld spreken we natuurlijk verder met Minister Opstelten van V en J. Toch zou ik de Minister van VWS willen vragen of zij onze ambitie deelt dat een betere en effectievere aanpak van voetbalvandalen ertoe moet leiden dat we terugkeren naar normalisering, dus minder verplichte combiregelingen, lagere hekken et cetera. Het bezoek van een wedstrijd in het betaald voetbal moet weer een feestje voor jong en oud worden. Deelt de Minister deze ambitie?

Mevrouw Pia Dijkstra (D66): Voorzitter. Ik begin zoals iedereen is begonnen, behalve de SP, met de vraag wat sport voor ons doet. In de aanloop naar de volgende wedstrijd van Oranje in Brazilië is het namelijk niet te missen dat sport verbindt. 8 miljoen mensen keken naar Nederland-Mexico. We staan met zijn allen achter één team en één land. Ook de prachtige finale van de hockeydames zit nog fris in ons geheugen. Afgelopen maandag werd bekend dat vier topwielrenners Nederland zullen gaan vertegenwoordigen bij de Jeugd Olympische Spelen, deze zomer in Nanjing. Het is de moeite waard om dat toch even te vermelden.

Naast de prestaties van onze topsporters gaat Nederland er namelijk ook in de breedte op vooruit. Uit onderzoek van NOC*NSF blijkt dat twee derde van alle Nederlanders aan sport doet. Dat is 2% meer dan vorig jaar. Dat is geweldig, maar de ambitie is om de sportparticipatie te verhogen naar 75%. Om die ambitie waar te maken, moet de sport toegankelijk blijven. Door verschillende bezuinigingen kunnen sportverenigingen genoodzaakt zijn om de contributies te verhogen. Dat gaat ten koste van de sportdeelname. Het rapport Sport en recessie 2013 laat zien dat de sportsector tot nu toe niet zwaar getroffen is. Laten we echter niet te vroeg juichen. In het rapport staat ook heel duidelijk dat gemeenten de komende jaren op sport gaan bezuinigen. Gemeenten trekken jaarlijks 1 miljard uit voor sport; daar staat 125 miljoen op de rijksbegroting tegenover. De belangrijkste financiering is dus van de gemeenten afkomstig. 93% van de gemeenten gaat bezuinigen of heeft dat al gedaan. Daar moeten we dus goed naar kijken. Daarbovenop werkt het kabinet aan aangepaste wet- en regelgeving die extra lasten met zich brengt, zoals die mogelijke verruiming van de sportvrijstelling in de btw. Houdt de Minister het overzicht over wat er allemaal op sportverenigingen afkomt? Als het ter beschikking stellen van sportaccommodaties door gemeenten wordt vrijgesteld van btw, kunnen gemeenten de btw-kosten van de investeringen niet meer verrekenen. De gemeenten zullen de gemaakte kosten mogelijk terughalen door de huur van de accommodaties te verhogen. Een eerste inschatting van de gemeenten is dat het om 200 miljoen per jaar gaat. Dat is meer dan de totale sportbegroting van VWS. Is de Minister hierover in gesprek met de Staatssecretaris van Financiën? En wat is de laatste stand van zaken in dat verband?

In het licht van de bezuinigingen vraagt de sportdeelname van kinderen in armoede extra aandacht. Het initiatief van de Partij van de Arbeid is interessant. We wachten graag af waar de initiatiefnemers mee komen. Het Mulier Instituut publiceerde hierover in februari een rapport. Naast een tekort aan financiële middelen zijn er voor sportdeelname vaak nog andere drempels te overwinnen; we kennen het Jeugdsportfonds en de buurtsportcoaches. Het rapport doet nog enkele andere aanbevelingen voor verbeteringen op landelijk en lokaal niveau. Wat is er tot nu toe gedaan met de aanbevelingen uit dit rapport van februari? Misschien heb ik het gemist, maar ik krijg daarop graag een reactie van het kabinet.

Om sport toegankelijk te houden is ook veiligheid essentieel. Mijn fractie is zich bewust van de stappen die de Minister zet op het terrein van matchfixing, integriteit en mensenrechten. Ik sluit mij ook aan bij de vraag van het CDA waar de dopingwet blijft.

Een ander punt is het WK vrouwenvoetbal in 2017. Ik heb de Minister gevraagd om te kijken naar de mogelijkheden om dat toernooi naar Nederland te halen. Zij zou hierover in gesprek gaan met de KNVB. Ik ben heel benieuwd of er een bid wordt ingediend; de tijd begint te dringen.

Tot slot houd ik een warm pleidooi om ook de komende jaren financiële steun voor de Alliantie Gelijkspelen mogelijk te maken.

Minister Schippers: Voorzitter. Ik dank de leden voor hun inbreng in eerste termijn.

Ik begin met een opmerking die mij een beetje dwarszit: u doet niets aan gehandicaptensport, terwijl u daar zo warm voor loopt. Dat is volstrekt onjuist. Wij zijn ongelooflijk druk bezig met een nieuw gehandicaptensportbeleid. Ik ben het helemaal met de heer Van Dekken eens dat de participatie in die groep te laag is. Afgelopen jaar is weer de Monitor (On)beperkt sportief uitgevoerd. Die laat zien dat de sportdeelname van mensen met een beperking achterblijft. 29% versus 59%. Dat moet ons dwarszitten, omdat wij iedereen willen laten sporten, ook als iemand een handicap heeft. Belangrijkste inzet op dit terrein is om mensen met een beperking bij ons standaard sportaanbod te betrekken. De buurtsportcoach is er niet alleen voor kindjes zonder beperking maar ook voor kindjes met een beperking. Ook moeten de verenigingen toegankelijk zijn voor mensen met een handicap. Tijdens het wetgevingsoverleg heb ik de Kamer toegezegd om met de stakeholders in gesprek te gaan over de aanbevelingen van het rapport. Dat is gebeurd. Nu zijn we druk bezig met het ontwikkelen van een nieuw gehandicaptensportbeleid, waarin we het goede willen behouden. We willen het wiel namelijk niet opnieuw uitvinden. Voorafgaande aan het wetgevingsoverleg in het najaar zal ik de Kamer laten weten hoever we daarmee zijn. De eerste inzet is om iedereen bij het sporten te betrekken en om lekker te mixen. Omdat dit helaas niet altijd kan, hebben we extra tandjes nodig. Zo is er een topsportnetwerk waarin ook paralympische topsporters zitten. Deze topsporters hebben vaak al eigen initiatieven genomen. Ze bezoeken bijvoorbeeld scholen om kinderen met een beperking te laten zien wat sport voor hen kan betekenen of ze hebben een eigen foundation waarmee ze mensen activeren. Via dat topsportnetwerk proberen we ook om de rode draad van alle foundations te pakken te krijgen, zodat er synergie ontstaat. Ik deel dus de passie van de Kamer om de gehandicaptensport nog beter voor het voetlicht te brengen, zodat meer kinderen maar overigens ook ouderen met een beperking gaan sporten dan nu het geval is.

Minister Schippers: Het is heel weerbarstig, heel moeilijk. Mijn voorgangers waren er ook al heel druk mee bezig. Mijn voorganger, mevrouw Bussemaker, heeft ook allerlei programma’s in gang gezet. Ondanks de energie die wij erin steken, is het dus moeilijk om dat percentage omhoog te krijgen. Vandaar dat wij nu allerlei informatie inwinnen waarmee wij ons voordeel kunnen doen.

De woordvoerders vertelden hoe trots we mogen zijn op de topsport en hoezeer het verbindt. Dat geldt niet alleen voor het WK Voetbal of het WK Hockey, dat onlangs in Den Haag heeft plaatsgevonden. Daarnaast staan nog andere evenementen op de rol, namelijk het WK Roeien in augustus, het WK BMX in juli, het WK Softbal voor dames, evenals het WK Beachvolleybal, de Grand Départ en het WK Atletiek. We moeten topsport en breedtesport niet tegenover elkaar plaatsen; zij horen bij elkaar. Wie een evenement als het WK Hockey organiseert, krijgt subsidie als hij niet alleen binnen de muren van het stadion, maar ook daarbuiten activiteiten ontplooit. Ontzettend veel kinderen hebben daardoor tijdens het WK Hockey in Den Haag voor het eerst kunnen hockeyen. Er was beachhockey, streethockey et cetera. Wij betalen alleen mee als niet alleen binnen de muren, maar ook buiten de muren voor iedereen zichtbaar wordt dat er wat op het gebied van de topsport gebeurt. Dat wordt goed opgepakt en op die weg willen wij door.

De heer Van Nispen stelde dat tegenover elke euro aan topsport een euro aan breedtesport moet staan. Daar ben ik zeer op tegen. De verhouding is namelijk € 1 topsport versus € 2,50 breedtesport. Dat is niet voor niks. De breedtesport is immers ongelooflijk belangrijk. De topsportbeoefening is hard gegroeid. Dat komt met name door het stipendium, dat mensen een inkomen garandeert waardoor ze kunnen sporten. Ook het aantal paralympische sporters is enorm gegroeid, omdat meer mensen met een beperking een beroep doen op het stipendium. 37 miljoen gaat nu naar topsport, 88 miljoen naar breedtesport en 7 miljoen naar kennis.

Minister Schippers: Voor evenementen wordt door de rijksoverheid 6 à 7 miljoen per jaar uitgegeven. Van dat budget wordt alles betaald. Er is een heel goede balans tussen het geld dat elders wordt opgehaald en de bijdrage van de rijksoverheid. Bovendien vragen wij de organisatoren van al die evenementen om ook activiteiten buiten de poorten te organiseren, zodat kinderen met die sporten in aanraking komen. Neem het WK Turnen in Rotterdam. Langs de hele onderkant van het gebouw stonden turntoestellen waarop kinderen uit heel Rotterdam konden turnen. Dat vonden die kinderen geweldig. De subsidie wordt verstrekt onder de voorwaarde dat het evenement openstaat voor iedereen. Het budget van de rijksoverheid is van jaar op jaar ongeveer hetzelfde. Daar doen we niet zomaar iets bij en daar gaat ook niet zomaar iets af.

Ook zetten wij actief in op transparantie en good governance. Wij vinden dat een internationale sportorganisatie haar zaken op orde moet hebben. De afgelopen tijd zijn er allerlei discussies geweest, bijvoorbeeld over de locatie van de Olympische Spelen en de locatie van het WK. Dat kunnen de Kamerleden zich ook nog wel herinneren. Daarom is het belangrijk dat wij al bij de toewijzing afspraken maken over de arbeidsvoorwaarden bij de bouw van de accommodaties en andere zaken. Op Europees niveau zetten wij daar ook op in. Dat moet je ook in Europees verband doen, want Nederland alleen zou te weinig impact hebben. De EU-sportministers hebben onlangs gezamenlijk een brief geschreven; dat helpt als het bijvoorbeeld om mensenrechten gaat.

Er is gevraagd naar een overbruggingsregeling voor topsporters. Topsporters hebben het duidelijke signaal afgegeven dat er behoefte is aan een overbruggingsregeling voor de overgang van fulltime topsporter naar een maatschappelijke carrière. Ik vind dat niet primair de verantwoordelijkheid van de overheid. We zetten veel geld in op topsport, 37 miljoen; het is dus primair de verantwoordelijkheid van de topsport zelf. Als hij met concrete voorstellen komt, ben ik bereid om die te bekijken en het gesprek daarover met Financiën, Onderwijs en Sociale Zaken aan te gaan. Eind dit jaar moet er meer duidelijkheid zijn over hoe dat zou kunnen worden opgepakt.

Een ander onderwerp is de regionale spreiding over topsportcentra. In zijn algemeenheid is dat altijd een aandachtspunt. Specifiek ten aanzien van Heerenveen vind ik het voorbarig om over «het wegvallen van Thialf» te spreken, want de wereld kan er, zoals de heer Van Dekken het zelf formuleerde, in één ochtend heel anders uitzien; dat is hierbij ook het geval. De KNSB en NOC*NSF beraden zich op de vraag hoe te komen tot een nieuwe topsportlocatie. Daarom kunnen we nu nog niet spreken over de gevolgen voor CTO Heerenveen. Op termijn worden hierover besluiten genomen. Betrokken partijen worden geraadpleegd. Het is dus echt te vroeg om ons daar nu al zorgen over te maken.

Enkele woordvoerders hebben gevraagd naar het Bridport-arrest en de verruiming van de btw-vrijstelling. Wat zijn de mogelijke consequenties van de implementatie van het Bridport-arrest in btw-wetgeving voor de sport? Op dit moment wordt door de Staatssecretaris van Financiën uitgezocht wat de consequenties van dit arrest zijn en in welke vorm dit arrest aanpassing van wetgeving vereist. Natuurlijk heb ik daarover contact met hem. Het onderzoek is nu bezig, dus er zijn nog geen bevindingen. Als er bevindingen zijn, word ik daarvan op de hoogte gesteld. Er worden bedragen van 150 à 200 miljoen per jaar genoemd. Dat is de eerste inschatting van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), de Vereniging Sport en Gemeenten (VSG) en NOC*NSF. Het Ministerie van Financiën is nog bezig met het verzamelen van alle gegevens. Op basis daarvan zal Financiën de mogelijke financiële gevolgen doorrekenen. Die cijfers zijn nog niet voorhanden, maar de Kamer kan ervan op aan dat ik er nauw op aangesloten ben en goed bijgepraat wil worden over de bevindingen en de mogelijke consequenties.

Minister Schippers: Dat heb ik al gezegd. Ik heb hier ook weleens discussies over het derde sportuur. Dan blijkt dat punt bij de behandeling van de begroting van OCW niet eens aan de orde te zijn geweest, terwijl we allemaal weten waar het aan de orde moet komen. De VWS-woordvoerders kunnen dan wel een beroep op mij doen, maar het zou ook handig zijn als zij dat Kamerbreed doortrekken. Verder zeg ik er niets meer over.

Dan kom ik bij de ecotaks. Ben ik bereid om de ingangsdatum van de regeling te verschuiven naar 1 januari 2016? Daar is over gesproken en ik ben bereid om een latere ingangsdatum te overwegen. Daarbij denk ik aan een halfjaar tot een jaar later. Kan ik aangegeven of het mogelijk is om bij het succes van de regeling budgetten naar voren te halen, zodat zo veel mogelijk verenigingen al in het eerste jaar gebruik kunnen maken van de regeling? Ik wacht eerst de aanvragen tijdens de looptijd af. Als er nou meer aanvragen binnenkomen dan het jaarbudget toestaat, zal ik bekijken of er ruimte is binnen de begroting om budgetten naar voren te halen.

Minister Schippers: September.

De VVD-fractie heeft gevraagd te onderzoeken of en hoe de verbinding tussen verenigingssport en onderwijs geïntensiveerd kan worden en om hiervoor een aantal pilots te starten. ik heb heel positief nieuws: de pilot Sport en Bewegen in de Buurt is gestart. Het allergrootste deel van het budget voor de breedtesport gaat daarnaartoe. Deze pilot is opgezet om een verbinding te leggen tussen verenigingssport, onderwijs en misschien een bedrijf in de buurt of een professionele fitnesshal. Hoe kun je in eerste instantie de jeugd en in tweede instantie de grootouders in de buurt aan het bewegen krijgen? Vaak beschikken we wel over de harde infrastructuur, maar ontbreekt het aan de zachte infrastructuur, de begeleiding. Je moet er een trainer neerzetten. Je kunt een veldje hebben, maar daar moet begeleiding bij. Wij willen dat ouders hun dochtertjes daarheen durven laten gaan, omdat het er veilig en schoon is. Ik heb gemerkt dat het ook op scholen heel belangrijk is, en dat buurtsportcoaches inmiddels ook juffen bijspijkeren in gymen. Veel jongeren in en rond de scholen worden daarmee bereikt. De buurtsportcoaches proberen hen naar een sportvereniging toe te geleiden. Het gaat dus om meer, maar ook om een betere kwaliteit. Ik heb de Kamer toegezegd om een effectmeting te starten. Dat is inmiddels gebeurd. Vlak voor het wetgevingsoverleg hoop ik ook een en ander aan de Kamer te kunnen meedelen. De verbinding tussen sport en onderwijs vind ik ontzettend belangrijk en daarom zijn wij er ontzettend druk mee bezig.

Een extra uur gymles is een van de voornemens uit het regeerakkoord. Wij merken bij kinderen een afnemende motorische vaardigheid. Dit is zorgelijk, ondanks de goede berichten op andere terreinen. Het heeft niet zo veel te maken met de sportparticipatie, want die is onveranderd hoog. 75% van de jeugd tussen 6 jaar en 17 jaar is lid van een sportclub. Kinderen moeten vaker lopend en fietsend naar school, het bewegingsonderwijs moet meer en beter en kinderen moeten vaker buitenspelen. Bij sportbeoefening staat het sportplezier van kinderen voorop. Je moet ervoor zorgen dat ze het leuk vinden. Als ze het leuk vinden, gaan ze het vaker doen. Het pedagogische klimaat op sportclubs is daarom ook van groot belang. De Staatssecretaris van Onderwijs en ik hebben onlangs extra middelen beschikbaar gesteld voor een gezonde schoolaanpak en veilige en kindvriendelijke schoolpleinen. De Staatssecretaris van Onderwijs voert momenteel overleg met de PO-Raad over het sectorakkoord. Een extra uur gymles maar ook professionalisering maken daar deel van uit. Ikzelf zit niet bij het overleg, maar als dat is afgerond zal de Staatssecretaris van Onderwijs de Kamer informeren over de uitwerking van de ambitie in het regeerakkoord.

Minister Schippers: De kwaliteit van de gymles kan worden verbeterd door het inzetten van een professionele vakleerkracht of door het behalen van een aantekening bewegingsonderwijs.

Over het tienminutengesprek heb ik het volgende te zeggen. Er is een extra gesprek via Jeugdzorg. Of je overgewicht hebt, of je sport en of je de mogelijkheden kent: dat zijn de belangrijke vragen die onderwerp van gesprek kunnen zijn. Daarnaast is er het grote belang van de buurtsportcoach tussen het onderwijs en de verenigingen. Op deze manier kan het op lokaal niveau worden ingevuld. Ouders vinden leren en rekenen vaak heel belangrijk, maar in beweging blijven is dat ook. Tegen de ouders die het nut van bewegingsonderwijs niet inzien, zou ik willen zeggen: kinderen die bewegen, leren ook beter. Gym op school vind ik heel belangrijk. Als uit de Jeugdzorggesprekken blijkt dat er sprake is van overgewicht of motorische onhandigheid, moet er zeker op de mogelijkheden in de gemeente worden gewezen.

De Partij van de Arbeid heeft twee initiatiefnota’s in voorbereiding. Complimenten daarvoor. Ik weet hoe intensief het is als je je zomer moet wijden aan een initiatiefnota. Ik heb het ook gedaan; dat is buffelen. Ik kijk uit naar de voorstellen over armoede en matchfixing; over matchfixing wordt zelfs een hoorzitting gehouden. Als daar dingen uitkomen waardoor we onze gezamenlijke doelen kunnen versterken, ben ik daarin zeer geïnteresseerd.

Het voornemen ten aanzien van armoede en kinderen is om de subsidie aan de landelijke organisatie van het Jeugdsportfonds te verlengen en zelfs te verhogen met jaarlijks € 400.000 tot en met 2016. Hierdoor kunnen jaarlijks 40.000 kinderen uit achterstandsgezinnen deelnemen aan sport. Het aantal aangesloten gemeenten kan daarmee worden verhoogd van 180 naar 260. Extra aandacht gaat uit naar het verhogen van het percentage sportende meisjes en gehandicapte kinderen. Het is de bedoeling dat dit voor gehandicapte kinderen gebeurt op een vereniging met aanbod van aangepaste sporten. Dat sluit ook aan bij de motie van de heer Van Dekken. Een ophoging van de sportimpuls met 5 miljoen voor armoede staat in het regeerakkoord. De eerste projecten starten eind 2014.

Ben ik bereid om het actieplan Naar een veiliger sportklimaat voort te zetten? We zitten nu halverwege de looptijd. Ik investeer veel geld in dit plan. Ik vind dit een belangrijk onderwerp, want ik vind dat sporten veilig en leuk moet zijn. De sportsector is daarmee flink aan de slag. Men heeft het echt enthousiast opgepakt. Concrete resultaten worden momenteel geboekt. 42 sportbonden doen mee. Ze zijn bezig met de aanpassing van het tuchtrecht en de opleidingen, met het aanspreken van bestuurders, trainers, coaches en ouders op hun verantwoordelijkheid. Ik zou zeggen: laten we dit actieplan verder uitvoeren. In het najaar komt er een tussenrapportage. Vervolgens kunnen we bekijken wat we nog moeten verbeteren. We zijn nu halverwege, dus we kunnen nog verbeteringen aanbrengen in het plan. Ik ben het ermee eens dat we het moeten doorzetten als het effectief en goed blijkt te zijn. Ik wil daarop echter niet vooruitlopen. Pas als er geleverd wordt, kunnen we het plan eventueel doorzetten.

Minister Schippers: Dat veiligheid een belangrijk onderwerp blijft, is evident. Die opvatting delen wij. Of dat het beste via dit programma kan of anderszins, is de vraag. De Kamer heeft mij niet voor niets expliciet gevraagd om ook de buurtsportcoach te evalueren. Daarmee ben ik het eens. Je kunt ergens geld in stoppen, maar het moet wel iets opleveren. Ik vind het dus heel belangrijk om het toch afhankelijk te laten zijn van de evaluatie. Is dit de beste manier? Veiligheid zal, zolang ik deze portefeuille heb, een belangrijk aandachtspunt blijven, dus ook na 2015. Hoe dat op de beste manier kan worden ingevuld, is de vraag. Men is enthousiast en goed bezig. Ik hoop dat dat ook zo blijft en dat wij goede resultaten boeken. Mijn hoop is dat het uiteindelijk integraal onderdeel wordt van het beleid van verenigingen zelf. Misschien is het daarvoor te vroeg. Wij hebben er in ieder geval gezamenlijk aandacht voor dat sporten veilig moet zijn om leuk te kunnen zijn.

D66 en SP hebben gevraagd naar het recessie- en armoedevraagstuk. Naar aanleiding van het rapport over de gevolgen van de recessie heb ik niet toegezegd de sector te ondersteunen. Laat ik eerlijk zijn: ik heb 130 miljoen op mijn begroting. Dat is niet heel veel. Er is al gewezen op de verhouding van 1 miljard versus 130 miljoen. Wel gaan wij de ontwikkeling monitoren en volgen, zodat je weet wat er gebeurt en we elkaar daarop kunnen aanspreken. Ook zal NOC*NSF een analyse maken van de collegeakkoorden en de gemeentebegrotingen. Via het Mulier Instituut zetten we ook nog een onderzoek uit naar de ontwikkelingen bij contributies en tarieven. Daarnaast is er speciale aandacht voor armoede onder kinderen. Wij hebben dus allerlei acties in gang gezet. Wat gaat er gebeuren, moeten we ergens bijsturen en op welke manier zou dat het beste kunnen?

Dan kom ik bij de dopingwet. Zolang ik Minister ben, is die een onderwerp van gesprek. Mevrouw Bruins Slot wees er zeer terecht op dat mijn voorganger het wetsvoorstel al had aangekondigd. Iedere keer zeg ik dat we er druk mee bezig zijn en iedere keer komt er weer iets op ons pad waardoor het toch weer moeilijker blijkt dan wij dachten. De dopingwet zal overigens niets aan de huidige praktijk veranderen. Hij biedt er een grondslag voor, maar zal geen aanvullende taken voor de Dopingautoriteit regelen. Er komt een wettelijke grondslag als alternatief voor de toestemming bij de groep sporters van wie het College bescherming persoonsgegevens heeft opgemerkt dat die toestemming onvoldoende grondslag biedt voor de verwerking van persoonsgegevens bij dopingcontroles. Ik verwacht het wetsvoorstel voor eind 2014 in procedure te hebben gebracht. Er is weer vertraging opgelopen vanwege de complexiteit van het wetsvoorstel en de tijd die nodig is om inzicht te krijgen in de informatiestromen rondom de dopingcontroles. Ook is er per 2015 een nieuwe WADA-code, waarmee het wetsvoorstel in overeenstemming moet zijn.

Minister Schippers: De WADA-code gaat niet over de handel maar over de entourage, zoals coaches et cetera. Het wetsvoorstel zal dus niet over handel gaan, maar wordt wel uitgebreid met dit aspect. Daar houd ik het bij, want ik kan daar nu toch verder niets over zeggen. Ik vind het vervelend dat een wet waarvan iedereen zegt dat die er moet komen, zo lang op zich laat wachten. Uit ervaring weet ik echter dat kwesties rond informatiestromen en de bescherming van persoonsgegevens gevoelig liggen. Daar moet je dus heel voorzichtig mee omgaan; dat moet goed verankerd zijn in het wetsvoorstel, om te voorkomen dat het onderweg sneuvelt. Wij moeten dit wetsvoorstel dus in nauw overleg met de deskundigen op dat terrein in elkaar zetten.

Dan kom ik bij matchfixing en kansspelen. Mij is gevraagd om met Staatssecretaris Teeven te bespreken of de Wet op de kansspelen beperkingen moet kennen ten aanzien van de gokmogelijkheden. De heer Teeven heeft dit op het netvlies. Er wordt een aantal maatregelen voorgesteld op het terrein van matchfixing. Het is van belang dat dit soort aspecten wordt opgenomen in het wetsvoorstel dat door de heer Teeven in de Kamer wordt behandeld.

Omdat de subsidie voor de Alliantie Gelijkspelen afloopt, is mij gevraagd of ik voornemens ben om die te verlengen. Die subsidie valt niet onder mij maar onder OCW. Daar wordt dus uiteindelijk het besluit genomen om al dan niet te verlengen. De Minister van OCW laat op dit moment een midterm review uitvoeren naar de werking van de verschillende Gay-Straight Alliances (GSA’s) in de sport, in het onderwijs, op de werkvloer, in de ouderenzorg en in de krijgsmacht. De Minister van OCW wil de uitkomsten afwachten om vervolgens samen met de betreffende Minister – in mijn geval gaat het om de Alliantie Gelijkspelen – te bekijken of de GSA’s moeten worden voortgezet en, zo ja, in welke vorm.

Blijft de buitensport voor iedereen toegankelijk? Ik vind dit belangrijk. Er is veel gediscussieerd over de dreigende sluiting van deze buitensportvoorzieningen. Op dit moment is daar geen sprake van. Ik ben wel begrepen dat er op dit moment gesprekken plaatsvinden tussen verschillende buitensportbonden en de beheerders over hoe het gebruik en het beheer van onder andere wandel-, fiets- en ruiterpaden in de toekomst het beste kunnen worden georganiseerd. Ik zal bij mijn collega van Economische Zaken in ieder geval aandacht vragen voor specifieke sportactiviteiten die in die buitengebieden moeten kunnen blijven plaatsvinden.

Ook is er gevraagd naar de wildgroei aan zwemdiploma’s. Volgens onderzoek van het Mulier Instituut valt het mee met de wildgroei aan zwemdiploma’s. De nationale zwemdiploma’s A, B en C hebben een marktaandeel van 95%. Dat is dus hét zwemdiploma in Nederland. De resterende 5% wordt door drie partijen, waaronder de KNZB, ingevuld. Ouders kunnen zelf kiezen. Het zwemonderwijs an sich is de verantwoordelijkheid van mijn collega van OCW, maar zwembaden en sportverenigingen zijn daar vrij in.

Tot slot de bid voor het EK vrouwenvoetbal in 2017. De KNVB is in gesprek met mogelijke speelsteden. De bid is in voorbereiding. VWS is daarvan op de hoogte en is daarbij betrokken. In dit evenement zouden we als partner willen investeren. Uiterlijk op 10 oktober moet de bid bij de UEFA worden ingediend. De KNVB onderzoekt momenteel de mogelijkheden, maar is wel voornemens om dit te doen.

Mevrouw Bruins Slot (CDA): Voorzitter. Het CDA weet natuurlijk ook wel hoe de taakverdeling in het kabinet is en dat deze Minister nog niet over de financiën gaat. Het Sportbesluit is echter heel belangrijk voor gemeenten en alle mensen die sporten. Ik kan de Minister verzekeren dat het CDA ook de Staatssecretaris van Financiën hierop zal aanspreken. Samen met mijn collega Pieter Omtzigt heb ik al regelmatig vragen gesteld over het Sportbesluit. Wel vind ik dat de Minister haar invloed op het kabinetsbeleid niet moet onderschatten. Het zou onterecht zijn als de Minister haar licht onder de korenmaat zou zetten. Het CDA roept de Minister dan ook op om erbovenop te gaan zitten en actief het gesprek aan te gaan met de Staatssecretaris van Financiën. De maatschappelijke gevolgen van de wijziging van het Sportbesluit zijn namelijk enorm groot. Voor het weinige geld dat de rijksoverheid uitgeeft aan sport, krijgen we veel waar.

Met betrekking tot de dopingwet heb ik de feitelijke vraag welke verdere uitbreidingen we op basis van de WADA-code kunnen verwachten.

Ik dank de Minister voor haar toezegging om bij Economische Zaken aandacht te vragen voor specifieke sportactiviteiten in de buitengebieden, vooral die van Staatsbosbeheer. Het is van belang dat alle beschikbare kennis en kunde worden ingezet om slimme oplossingen te bedenken. Het Ministerie van VWS beschikt over die kennis en kunde. Het zou mooi zijn als die ook gebruikt wordt ten behoeve van de discussie tussen de sportbonden en het Ministerie van EZ om tot slimme oplossingen te komen.

De heer Van Veen (VVD): Voorzitter. Na dit AO zijn de donkere wolken boven sportend Nederland niet verdwenen. Ook voor mij is het helder dat er binnen het kabinet een bepaalde taakverdeling is. Toch denk ik dat wij heel goed moeten nadenken over de vraag hoe wij communiceren met de belangrijkste spelers in het sportveld, namelijk de gemeenten, de sportverenigingen en het onderwijs. Ik heb er alle vertrouwen in dat de Minister onder het genot van een kopje koffie heel duidelijk zal maken dat sommige dingen niet acceptabel zijn. Ik ben heel benieuwd hoe de Staatssecretaris daar in de komende weken invulling aan zal geven. Ook ik zal met onze woordvoerder belastingzaken overleg voeren om te bezien hoe we dit op een juiste manier kunnen verwerken in aanloop naar het Belastingplan 2015.

Amerika is misschien niet het goede voorbeeld omdat obesitas daar is uitgevonden. Maar als we zien hoe de sport in Amerika is georganiseerd en hoe daar de verbinding tussen onderwijs, sport en cultuur wordt gelegd, dan kunnen we daar welllicht iets van leren. De Minister heeft aangegeven dat zij allerlei projecten aan het opstarten is. Dat is heel goed, en ik zal mij daar nog meer in gaan verdiepen, maar ik hoop dat er initiatieven komen vanuit de regio’s, die daarmee kunnen laten zien dat ze met de middelen die de Minister daarvoor ter beschikking stelt, successen kunnen boeken bij het verder integreren van sportvereniging in het onderwijs.

De heer Van Dekken (PvdA): Voorzitter. Inzake het zwemdiploma heb ik de Minister gevraagd of zij voorstander is van een eenduidig en wettelijk verankerd zwemdiploma waarbij de veiligheid van het kind centraal staat. De wildgroei heeft tot gevolg dat steeds meer spelers op de markt komen die verschillende diploma’s uitreiken. Ik krijg signalen dat de zwemwereld daar niet op zit te wachten, ondanks het feit dat het ABC-systeem een aandeel heeft van 95%.

Ik begrijp van de Minister dat er aan het eind van het jaar duidelijkheid komt over het pensioen van Henk Grol. Mag ik ervan uitgaan dat de Minister ons de informatie daarover doet toekomen vóór het wetgevingsoverleg over sport?

Wat de regionale spreiding betreft zegt de Minister dat te veel drukte inzake de topsportcentra voorbarig is, omdat de gevolgen nog niet duidelijk zijn. Wel wil ik heel duidelijk kenbaar maken dat de Partij van de Arbeid voorstander is van een topsportcentrum in Noord-Nederland en dat de sportminister zich daar sterk voor moet blijven maken.

Wij hechten bijzonder veel waarde aan het project Naar een veiliger sportklimaat. Ik snap dat er geëvalueerd moet worden, maar we hopen dat het na 2016 doorgaat.

Tot slot spreekt het voor zich dat het Sportbesluit ook op de stevige aandacht en de kritische houding van de Partij van de Arbeid kan rekenen.

De heer Van Nispen (SP): Voorzitter. Ik heb het antwoord gemist op mijn vraag over de aanpak van voetbalvandalisme en of dat gepaard gaat met normalisatie, dus lagere hekken, minder verplichte combiregelingen et cetera, waardoor voetbal weer een feestje wordt.

In eerste termijn heb ik uitgebreid aandacht gevraagd voor het belang van breedtesport. Ik snap best dat je met een begroting van 130 miljoen niet 1 miljard aan bezuinigingen kunt dempen. Helaas, was het maar zo. Die bezuinigingen komen echter niet uit de lucht vallen maar zijn het gevolg van de politieke keuzes van dit kabinet.

Ik sluit mij aan bij de vragen van mijn collega’s over het Sportbesluit. De Minister heeft gezegd dat het wordt onderzocht en dat er nog geen duidelijkheid is. Maar wij allen hebben hierover zorgelijke signalen ontvangen. De Minister zegt dat zij die signalen ook heeft ontvangen, maar dat het primaat bij de Staatssecretaris van Financiën ligt en wij de fractiewoordvoerder voor Financiën kunnen inseinen. Dat zullen wij doen, maar de bal ligt nu echt bij het kabinet. Als het kabinet hierover nog geen beslissing heeft genomen, moet de Minister hiermee actief aan de slag. Andere collega’s hebben daar ook om gevraagd.

Sport op school is volgens de SP inderdaad de manier om alle kinderen te bereiken. Ook in dit verband heeft de Minister gezegd dat wij de desbetreffende woordvoerder kunnen inseinen. De kost gaat ook hierbij immers voor de baat uit. Als wij vaststellen dat een heleboel kinderen zelfs geen koprol meer kunnen maken, dan is dat om van te schrikken. Natuurlijk moet sport op een zo leuk mogelijke manier worden aangeboden, dus het lijkt mij dat de Minister van Sport daarin een belangrijke rol vervult.

Hetzelfde geldt voor matchfixing. Ook hiervan heeft de Minister gezegd dat het de verantwoordelijkheid van een ander ministerie is, in dit geval van de Staatssecretaris van V en J. Dat weet ik. Ik ga daarover ook in debat met de Staatssecretaris van V en J. Aangezien het wetsvoorstel echter nog niet naar de Kamer is gestuurd, heb ik de Minister van Sport gevraagd om aandacht te besteden aan het specifieke punt van de makkelijk te beïnvloeden gebeurtenissen. Ook in deze kwestie vraag ik dus om een actieve houding van de Minister van Sport.

Mevrouw Pia Dijkstra (D66): Voorzitter. Ik dank de Minister voor haar antwoorden.

De Minister stelde dat de verantwoordelijkheid voor de Alliantie Gelijkspelen in eerste instantie bij OCW ligt. We wachten nog op midterm reviews, maar ik denk dat het belangrijk is om deze kwestie ook bij onze besprekingen te betrekken. Ik zal daarop zeker terugkomen in het WGO Sport later dit jaar.

Alle woordvoerders hebben toch nog even doorgevraagd op het Sportbesluit. Als dit doorgaat, heeft het Rijk straks meer inkomsten doordat gemeenten meer btw-belasting gaan afdragen over investeringen in sportaccommodaties. Klopt mijn veronderstelling dat geld dat eerst besteed werd aan sport, dan in de schatkist verdwijnt? Kan zij met de Staatssecretaris van Financiën bekijken of deze extra inkomsten voor het Rijk terug kunnen vloeien naar sport? Ik geef de Minister de suggestie mee om te bekijken of in dezen het btw-compensatiefonds uitkomst kan bieden. Mijn collega, die woordvoerder Financiën is en die dit ongetwijfeld veel beter kan dan ik, zal ik dit ook meegeven. Toch wil ik graag opnieuw benadrukken hoe belangrijk we dit onderwerp vinden.

In eerste termijn hebben we ook kort gesproken over voorzieningen voor ex-topsporters. De Minister heeft aangegeven niet veel te zien in een overbruggingsfaciliteit. Ook voor mijn fractie lijkt dit geen structurele oplossing te zijn; wij zetten liever in op het bieden van nieuwe kansen. Kan de Minister samen met haar collega van Onderwijs verkennen welke barrières er zijn voor topsporters om na hun 30ste met een studie te starten? Uiteraard zullen wij dit ook laten terugkomen via de commissie voor OCW.

Minister Schippers: Voorzitter. Ik heb er niet voor niets op gewezen waar het primaat voor de genoemde wetsvoorstellen ligt. Er zijn vijf collega’s aangesproken in dit overleg. Bij sport is het gebruikelijk dat meerdere collega’s tegelijk worden aangesproken. Sport heeft immers te maken met EZ – buitengebieden – V en J – de voetbalwet en de Wet op de kansspelen – en heel vaak met OCW; gym op school of een subsidie aan de Gelijkspelen Alliantie. De Kamer kan ervan verzekerd zijn dat ik actief aandacht vraag voor de verschillende belangen. Niet omdat ik die belangen zo belangrijk vind, maar omdat ik het inhoudelijk zo belangrijk vind dat mensen kunnen sporten en bewegen. Ik ben dus voortdurend in gesprek met andere collega’s om zo veel mogelijk voor elkaar te krijgen. Soms lukt dat wat meer en soms wat minder, maar de mensen die bij VWS met sport bezig zijn, zitten meer op andere ministeries dan bij ons. De Kamer kan er dus zeker van zijn dat ik mij daarvoor inzet. Ik heb heel vaak overleg met andere collega’s over sport. Het primaat inzake de Alliantie Gelijkspelen ligt bij de Minister van OCW. Zij inventariseert de verschillende regelingen. Daar komt iets uit en vervolgens gaan wij samen naar de desbetreffende regeling kijken. Zo moet de Kamer dat zien.

Het Sportbesluit is belangrijk; ik zit er dus bovenop.

Ik zal alvast een brief over de dopingwet schrijven, zodat de Kamer die direct na het reces heeft. Dat lijkt mij handig, want dan krijgt het eindelijk handen en voeten, ondanks dat het wetgevingsproces nog doorgaat. Laten we het zo afspreken.

Wij hebben aangehaakt bij Economische Zaken ten aanzien van sportactiviteiten in het buitengebied. Er gebeurt al heel veel op regionaal niveau, maar wij zullen ons geluid in ieder geval laten horen.

Ook is mij gevraagd naar het opstarten van projecten om verbindingen te leggen tussen onderwijs en sportverenigingen. Dat vind ik echt een understatement. Wij werken al bijna vier jaar keihard aan dit programma. Daar gaat 70 miljoen in om. Het is geen klein pilotje. 70 miljoen van de 130 miljoen gaat naar Sport en Bewegen in de Buurt. Daarmee willen wij in die buurten van alles van de grond krijgen. Ik ben zelf verschillende malen gaan kijken en iedere gemeente pakt het anders op. De ene gemeente koppelt het nadrukkelijk aan school en zet zelfs tijdens schooluren buurtsportcoaches in. Andere hebben het veel meer vanuit een vereniging geregeld. Het is zeer divers. Leeuwarden is immers geen Amsterdam en ook geen Cuijk. Ik vind het dus ontzettend goed dat iedereen dat op zijn eigen manier oppakt.

Ook is mij gevraagd naar het wettelijk verankeren van het zwemdiploma. Wij hebben dat altijd de verantwoordelijkheid van de sector laten zijn. Als ik zie dat één diploma een aandeel heeft van 95% en dat van die andere 5% een diploma van de eigen zwembond is, dan maak ik mij daar ook geen zorgen over. Ik deel de zorgen over het zwemonderwijs dus niet. Dat gaat heel goed in Nederland.

Mij is ook gevraagd om voor het WGO input te geven over de pensioenen. Dat kan nu zeker; ik zal dat proberen te regelen. Daarvoor zijn wij wel afhankelijk van de input uit de sector. Daar ligt het primaat.

De Partij van de Arbeid heeft gezegd voorstander te zijn van het CTO Noord-Nederland. Dat is goed om te weten. Ikzelf wacht nog even af hoe het verdergaat.

Ik ben zeer verknocht aan het programma Naar een veiliger sportklimaat. We hebben daarin heel veel energie gestoken. Het wordt enthousiast opgepakt. Ik hoop dus ook dat het goed wordt geëvalueerd, zodat we daar verder mee kunnen.

In verband met het voetbalvandalisme heeft de heer Van Nispen gevraagd naar normalisatie van de situatie. Normalisatie is mogelijk als het is aangepakt. Dat je met je kind naar het voetbal kunt, in een gezellige omgeving en met lage hekken om het veld, is precies de doelstelling van dit kabinet. Soms heb je daar repressieve maatregelen voor nodig, maar normalisatie is ons einddoel.

Als over een kwestie nog niets is besloten door het kabinet, ligt de bal bij het kabinet en ga ik er dus ook over. Dat is evident. Ook ben ik met de Kamer van mening dat de kost voor de baten uitgaat.

Over matchfixing zijn wij in gesprek met V en J. Ik zal expliciet aandacht vragen voor makkelijk te beïnvloeden gebeurtenissen.

Mevrouw Dijkstra heeft een aantal suggesties gedaan in het kader van het Sportbesluit. Die onderschrijven wij. Wij blijven daar dus ook actief mee aan de slag.

Ook heeft mevrouw Dijkstra gevraagd naar de voorzieningen voor ex-topsporters. Wij hebben Goud op de Werkvloer. Dat vind ikzelf heel mooi. Daarbij gaat het er namelijk niet om dat wij een subsidie regelen om tegemoet te komen aan behoeften, maar hoe wij mensen na hun sportcarrière weer heel goed aan het werk krijgen. Er zijn bedrijven die zich daar enorm voor inzetten. Randstad bijvoorbeeld doet heel veel op dat terrein. Daarnaast hebben we met hbo- en wo-instellingen het Actieplan Flexibel Onderwijs en Topsport ontwikkeld. Op 30 september 2013 hebben partijen het actieplan ondertekend en aangeboden aan OCW en ons. Dat is een eerste aanzet om de knelpunten in het onderwijs aan te pakken. Ik ben heel blij dat onderwijsinstellingen zich er zonder overheidsbemoeienis toch voor inzetten om met talentvolle sporters goede afspraken te maken over de combinatie van topsport en onderwijs. Neem het voorbeeld van de voetballers onder 17 jaar, die het in Malta heel goed deden en de finale haalden. Sommige spelers hadden terug moeten komen voor het eindexamen, maar toen is er in overleg tussen Onderwijs, Buitenlandse Zaken en ons voor gezorgd dat die kinderen in Malta eindexamen konden doen en gewoon verder konden voetballen. Ze zijn ver gekomen, maar helaas hebben ze het toernooi niet gewonnen. Sommige bekende sporters combineren geneeskunde met hockey of met turnen. We voeren structureel overleg met de betrokken partijen om de afstemming tussen onderwijs en topsport te optimaliseren. Komend jaar ligt de focus met name op het inzichtelijk maken van de gevolgen van het sociaal leenstelsel voor studerende topsporters.

De voorzitter: Ik zie de heer Van Nispen instemmend knikken.

Daarmee zijn we gekomen aan het eind van dit algemeen overleg over sport. Ik dank de Minister, de collega’s en de belangstellenden.