| Ingediend | 13 januari 2022 |
|---|---|
| Beantwoord | 24 februari 2022 (na 42 dagen) |
| Indiener | Pieter Grinwis (CU) |
| Beantwoord door | Micky Adriaansens (minister economische zaken) (VVD) |
| Onderwerpen | economie overige economische sectoren |
| Bron vraag | https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kv-tk-2022Z00391.html |
| Bron antwoord | https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20212022-1861.html |
Ja.
Ja, ik heb kennisgenomen van deze berichten.
Ja. De reikwijdte en kwaliteitsstandaarden van de Universele Postdienst (UPD) zijn vastgelegd in de Postwet 2009 en bijbehorende lagere regelgeving. De UPD heeft als doel ervoor te zorgen dat het versturen en ontvangen van post voor iedereen in Nederland betaalbaar en toegankelijk blijft. Op deze manier wordt deze belangrijke voorziening voor burgers geborgd.
Deze informatie heb ik niet. PostNL monitort en rapporteert op jaarbasis over haar kwaliteit op landelijk niveau op basis van het wettelijk kader. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) houdt toezicht op de kwaliteit van postbezorging en publiceert hier jaarlijks over. Wanneer er bij PostNL signalen binnenkomen over eventuele problemen met de bezorging in een bepaald gebied, doet PostNL nader onderzoek naar de oorzaken om de problemen zo snel mogelijk te kunnen aanpakken.
Hoewel de postdienst deels een geautomatiseerd proces is dat digitaal kan worden aangestuurd, is met name de bezorging aan huis (de zgn. «last mile») bij uitstek mensenwerk. Bij vergelijkbare incidenten die zich in het verleden hebben voorgedaan zijn de oorzaken divers en sterk situationeel bepaald.
PostNL heeft aangegeven dat zij op verschillende manieren de kwaliteit van de bezorging in de gaten houdt. Daarbij is er volgens PostNL ook nadrukkelijk aandacht voor de gezondheid en veiligheid van medewerkers. Daarnaast zijn er diverse initiatieven voor de begeleiding van medewerkers die zich in een kwetsbare positie bevinden.
Voor het jaar 2020 heeft de ACM geconcludeerd dat PostNL niet aan de norm van 95% voldeed. Dit kwam namelijk uit op 94,3%. Als reden hiervoor heeft PostNL aangegeven dat dit (deels) te wijten was aan de gevolgen van de COVID-19 pandemie en dat dit als overmacht moet worden beschouwd. De ACM heeft geoordeeld dat er voor het jaar 2020 geen sprake is van verwijtbaar handelen.
Daarnaast heeft de ACM op 3 februari jl. een besluit gepubliceerd over de kwaliteit over 2019. In dat jaar is de norm van 95% ook niet gehaald (het gemiddelde kwam toen uit op 94,34%). Volgens PostNL was dit te wijten aan een onverwachte toename van post uit het Sandd-netwerk en zou dit als overmacht moeten gelden.
De ACM heeft dit verweer van PostNL niet geaccepteerd en heeft besloten hiervoor een boete van EUR 2 miljoen op te leggen. De ACM vond onder meer dat er geen overmacht was, omdat PostNL niet heeft laten blijken dat zij heeft geanticipeerd op eventuele problemen bij Sandd terwijl voorzienbaar was dat de kwaliteit van de postbezorging bij Sandd in de maanden voor de overname al onder druk stond.
De cijfers over 2021 zijn nog niet bekend.
De aansprakelijkheid van PostNL (de postdienst) is geregeld in artikel 29 van de Postwet 2009 en verder uitgewerkt in de door PostNL gehanteerde algemene voorwaarden. Op grond van het vijfde lid van dat artikel is PostNL aansprakelijk voor schade die het gevolg is van roekeloos gedrag van de UPD-verlener of schade die door hem met opzet is veroorzaakt. Het aansprakelijkheidsregime onder artikel 29 van de Postwet 2009 is beperkter dan het algemene aansprakelijkheidsregime uit het Burgerlijk Wetboek. De reden daarvan is dat onbeperkte aansprakelijkheid voor schade als gevolg van beschadiging, verlies of te late bestelling van de ongeregistreerde poststukken de verlener van de UPD voor hoge kosten zou stellen, gezien het grote volume aan poststukken. Bij een dergelijke omvang van de bedrijfsvoering zijn de risico’s zonder aansprakelijkheidsbeperking niet meer goed te overzien. Het belang van betaalbaar postvervoer zou dan in gedrang kunnen komen. Er is naar mijn mening geen aanleiding voor een wijziging van het huidige aansprakelijkheidsregime.
De afzender heeft de keuze om een brief of pakket te verzenden met extra diensten (aangetekend of met verzekerservice). In dat geval gelden de voorwaarden die zijn vastgelegd voor deze extra diensten.
Wanneer klachten tussen de postdienst en consumenten (afzenders) niet onderling opgelost kunnen worden, kunnen afzenders laagdrempelig en goedkoop hun geschil voorleggen aan de Geschillencommissie Post.
Als uitgangspunt geldt dat het risico voor het niet bezorgen van post bij de afzender ligt. De ontvanger kan de afzender zo nodig aansprakelijk stellen op basis van algemene aansprakelijkheidsregels.
Indien er schade is geleden door een ander dan de afzender, is de afzender bevoegd ten behoeve van die ander een vordering in te stellen jegens PostNL. De geadresseerde kan zijn recht dus doen gelden via de afzender; de afzender kan (als contractpartij) namens die geadresseerde PostNL aansprakelijk stellen.4
Hoe de overheid omgaat met eventuele betalingsachterstanden ten gevolge van niet-bezorging van poststukken, is afhankelijk van verschillende factoren die voor elke instantie weer anders kunnen zijn. Recentelijk zijn door de rechter wel enkele uitspraken gedaan over de bewijslast die voor alle bestuursorganen geldt bij het verzenden van stukken. Voor de overheid geldt dat bij niet aangetekende verzending van een besluit het bestuursorgaan aannemelijk dient te maken dat het desbetreffende stuk is verzonden. De ontvanger kan de ontvangst van een schrijven zoals een aanslag of aanmaning in twijfel trekken door voldoende gronden aan te voeren waardoor ontvangst of aanbieding redelijkerwijs betwijfeld moet worden. Dan is het aan het betreffende bestuursorgaan om middels nader bewijs aan te tonen dat het poststuk is verzonden of aangeboden op het adres van de ontvanger.5
Ja, ik heb hierover inmiddels contact gehad met PostNL. PostNL geeft in verband met de recente problemen in de wijk Benoordenhout in Den Haag aan dat zij over de hele linie voor 4% van haar bezorging werkt met externe partijen. Het grootste deel hiervan bestaat uit sociale ondernemingen (mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt).
PostNL geeft aan dat de postbezorging in de wijk Benoordenhout werd uitgevoerd door een dergelijke externe partij die dit de afgelopen vijf jaar naar volle tevredenheid heeft gedaan. Zij bleek echter recentelijk niet meer in staat de bezorging naar behoren uit te voeren. Daarom heeft PostNL besloten de post in dit gebied door eigen bezorgers te laten rondbrengen. PostNL blijft bij uitbesteding ook eindverantwoordelijk voor de kwaliteit. PostNL zet zich sinds het ontstaan van de problemen maximaal in om de post die nog niet bezorgd was, alsnog op de juiste adressen te krijgen. PostNL heeft daarnaast haar excuses aangeboden aan alle inwoners van deze wijken die hier last van hebben of hebben gehad.
Ja, zoals aangegeven heb ik hierover contact gehad met PostNL. PostNL heeft aangegeven dat zij zich altijd maximaal inspant om de betrouwbaarheid van de postvoorziening te borgen. De oorzaken van dergelijke lokale problemen kunnen zeer divers van aard zijn. In dit geval heeft PostNL besloten in deze wijken de post weer door eigen bezorgers laten rondbrengen. Dit is geen lichtvaardig besluit gezien de grote druk die is ontstaan door de pandemie en de gevolgen hiervan voor het personeel.
Daarnaast geldt dat de ACM onafhankelijk toezicht houdt op de postmarkt. Toetsing van de kwaliteit van de postbezorging is daar onderdeel van. Als daar aanleiding voor is, bijvoorbeeld omdat de kwaliteit in het geding komt, zal ook de ACM hierover met PostNL in gesprek gaan en eventueel handhavend optreden.
De vragen van het lid Grinwis (CU) over de gebrekkige postbezorging in Den Haag (kenmerk 2022Z00391) kunnen tot mijn spijt niet binnen de gebruikelijke termijn worden beantwoord. De reden van het uitstel is dat afstemming van de beantwoording extra tijd vergt. Ik streef ernaar de antwoorden in de loop van februari aan u toe te kunnen sturen.