Vraag 1

Herinnert u zich dat al sinds 2009 een wetsvoorstel wordt aankondigd waarmee de sterilisatie-eis voor transgenders wordt geschrapt?

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat de Raad van State inmiddels heeft geadviseerd over het wetsvoorstel?

De Afdeling advisering van de Raad van State heeft op 4 mei 2012 advies uitgebracht over het wetsvoorstel tot wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek in verband met het wijzigen van de voorwaarden voor wijziging van de vermelding van het geslacht in de akte van geboorte. De Raad van State pleegt van het feit dat door zijn Afdeling advisering een advies is vastgesteld terstond op de website van de Raad mededeling te doen. Voor het onderhavige wetsvoorstel, zie bij «Vastgestelde adviezen week 18».

Vraag 3

Deelt u de mening dat er snel een einde moet komen aan de sterilisatie-eis, ook gezien de kritiek van Human Right Watch die in haar rapport in 2011 stelde dat Nederland de mensenrechten van transgenders schendt door te eisen dat zij volledig onvruchtbaar zijn alvorens tot officiële erkenning van de geslachtswijziging over te gaan? Zo nee, waarom niet?

Ja, het wetsvoorstel bevat (onder andere) het voorstel om de voorwaarde van onvruchtbaarheid van de desbetreffende persoon voor wijziging van het geslacht in de geboorteakte te doen vervallen.

Vraag 4

Bent u bereid het wetsvoorstel per ommegaande naar de Kamer te zenden? Zo nee, waarom niet?

Vanwege de demissionaire staat van het kabinet wordt de reactie op het advies, het zogenaamde nader rapport aan de Koningin, eerst in de ministerraad aan de orde gesteld alvorens van indiening van het wetsvoorstel bij de Tweede Kamer sprake kan zijn. Het nader rapport staat geagendeerd voor de eerste ministerraad na de zomervakantie, te weten die van 17 augustus a.s. Vanzelfsprekend zal na het akkoord van de ministerraad het wetsvoorstel zonder vertraging zijn weg naar de Kamer kunnen vinden.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel over het Nederlandse meisje S. dat in Somalië gedwongen is uitgehuwelijkt aan haar oom en daar is achtergelaten?1

Vraag 2

Wat vindt u van het verhaal van S.?

Vraag 3

Herinnert u zich de eerdere Kamervragen over gedwongen uithuwelijking en achterlating van meisjes in landen van herkomst?2 Zo ja, wat is sindsdien door uw departement concreet ondernomen om meisjes die gedwongen worden uitgehuwelijkt en achtergelaten naar Nederland terug te halen?

Vraag 4

Hoe kan het dat S. in de Nederlandse ambassade in Addis Abeba haar verhaal heeft gedaan en dat hiermee niets is gedaan en geen hulp aan haar is geboden?

Vraag 5

Heeft u een beeld van de omvang van dit probleem? Kunt u aangeven hoeveel meisjes en vrouwen de afgelopen vijf jaar zich hebben gemeld bij de Nederlandse ambassades in Somalië, Pakistan en Afghanistan met hetzelfde verhaal als S.? Zo nee, bent u bereid hier een onderzoek naar te doen?

Vraag 6

Deelt u de mening dat meisjes en vrouwen, die in landen van herkomst worden uitgehuwelijkt, achtergelaten of vastzitten vanwege huwelijksdwang, alle steun, hulp en advies verdienen evenals Nederlandse gevangenen in het buitenland? Zo nee, waarom niet?

Vraag 7

Hoe beoordeelt u het feit dat S. wel met de hulp van Femmes For Freedom naar Nederland is teruggekomen, maar dat de Nederlandse autoriteiten hiertoe niet in staat zijn geweest?

Vraag 8

Kent u Femmes For Freedom, de organisatie die zich inzet tegen praktijken die vrouwen en meisjes onderdrukken zoals huwelijksdwang en huwelijksgevangenschap?

Vraag 9

Kent u het pleidooi van Femmes For Freedom om een taskforce in te stellen naar het voorbeeld van de «Forced Marriage Unit» in Engeland?

Vraag 10

Herinnert u zich uw antwoorden op de Kamervragen over de Britse «Forced Marriage Unit» (FMU), die is ingesteld door de ministeries van Binnenlandse en Buitenlandse Zaken aldaar voor het tegengaan van de verschijnselen huwelijksdwang en achterlating door middel van onder meer het terughalen van slachtoffers die in landen van herkomst zijn achtergelaten?3 Zo ja, waarop is uw aanname gebaseerd dat de structuur van de Steunpunten Huiselijk Geweld (SHG’s) voldoende mogelijkheden biedt om waar nodig hulp te bieden aan vrouwen die te maken hebben met de verschijnselen huwelijksdwang, huwelijkse gevangenschap en achterlating van vrouwen en kinderen in landen van herkomst? Hoe verklaart u in verband met het voorgaande de vele indicaties die er zijn dat deze verschijnselen een reëel probleem vormen dat de Nederlandse samenleving in zijn geheel raakt?

Zoals in de eerder genoemde Kamerbrief van 3 juli jongstleden uiteengezet is, gaat het bij de aanpak van huwelijksdwang, net als bij de brede aanpak van geweld in huiselijke kring, om een ketenaanpak van actieve preventie tot en met opsporing en sanctionering. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij bestaande structuren (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011 – 2012, 32 175, nr. 30 en nr. 35). Er zijn veel partijen betrokken. Zo spelen gemeenten een belangrijke rol bij de preventie van huwelijksdwang, eergerelateerd geweld en achterlating. Vrouwen die in Nederland slachtoffer zijn of dreigen te worden van huwelijksdwang kunnen voor advies en hulp terecht bij het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG’s) en in het buitenland in principe bij de Nederlandse ambassades. Het SHG geeft advies en kan het slachtoffer in contact brengen met de hulpverlening of, als het slachtoffer dat wil, met de politie. Er is een landelijk dekkend netwerk van SHG’s. De SHG’s werken onder andere samen met politie, het Landelijk Expertise Centrum Eergerelateerd geweld (LEC), de vrouwenopvang en Advies- en Meldpunten Kindermishandeling. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken werkt, indien noodzakelijk in een concreet geval, eveneens samen met bovengenoemde instanties. Het kabinet werkt toe naar één frontoffice voor alle vormen van geweld in huiselijke kring, dus ook voor eergerelateerd geweld en huwelijksdwang (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 28 345, nr. 117) zodat voor iedereen (politie, professionals en omstanders) duidelijk is tot welke instantie men zich moet wenden.
Om slagvaardiger hulp te bieden bij gevallen van achterlating en huwelijksdwang maakt het kabinet op dit moment een analyse van de problematiek en welke oplossingen mogelijk zijn. Bij deze analyse worden ook de functies die de Britse Forced Marriage Unit vervult betrokken. Ook zal gekeken worden naar andere voorbeelden, zoals Noorwegen. In het voorjaar van 2013 zal uw Kamer over de uitkomsten van deze analyse worden geïnformeerd.

Vraag 11

Bent u bereid om, naar Brits voorbeeld, in Nederland een «Forced Marriage Unit» in te stellen opdat vrouwen en kinderen die te maken krijgen met huwelijksdwang, achterlating en huwelijkse gevangenschap adequaat kunnen worden geholpen onder regie van deze unit welke tevens kan fungeren als landelijk meldpunt? Zo ja, wanneer kan de Kamer een voorstel in dat verband verwachten? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 10.

Vraag 1

Heeft het Cubaanse regime ten minste 10 dissidenten gearresteerd die aanwezig waren bij de begrafenis van de prominente criticus van het regime, Oswaldo Paya? Zo ja, heeft u ervoor gezorgd dat onmiddellijk en zeer duidelijk protest is aangetekend tegen deze gang van zaken, door de Nederlandse ambassadeur en door de vertegenwoordiger van de Europese Unie (EU)?

Er zijn bij de begrafenis van Oswaldo Payá op 24 juli jl. ten minste dertig dissidenten aangehouden en na enkele uren zonder aanklacht vrijgelaten. Dergelijke incidenten komen helaas vaak voor. Dit thema wordt besproken in de politieke dialoog EU-Cuba. De Nederlandse ambassade volgt de situatie rondom korte detenties nauwlettend.

Vraag 2

Indien dat nog niet is gebeurd, wilt u er dan onverwijld voor zorgen dat het alsnog gebeurt, uiteraard in afstemming met de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van de Europese Unie?

Zie het antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Wat is uw oordeel over de vermoedens van familieleden van de heer Oswaldo Paya dat hij niet tegen zomaar tegen een boom zou zijn gereden, maar door de Cubaanse veiligheidsdiensten van de weg is gedrukt? Beschikt u over aanwijzingen dat hier vuil spel is gepleegd? Zo ja, waaruit bestaan die aanwijzingen?

Er circuleren geruchten dat er bij het auto-ongeluk een tweede auto betrokken zou zijn geweest en dat deze het ongeluk zou hebben veroorzaakt.

Vraag 4

Is er mogelijk sprake van een harder ingrijpen van het regime tegen dissidenten, nu het regime kennelijk de touwtjes weer wat strakker aantrekt? Lopen zij meer gevaar dan enige tijd geleden? Zo ja, bent u dan bereid ervoor te zorgen dat ambassades van Europese lidstaten, waaronder de Nederlandse, een veilig heenkomen kunnen bieden voor dissidenten die gevaar lopen, bijvoorbeeld door asiel te verlenen in de EU? Zo nee, waarom niet?

De mensenrechtensituatie in Cuba blijft onverminderd zorgelijk. Nederland aandringt op de onvoorwaardelijke vrijlating van alle politieke gevangenen, beëindiging van arbitraire korte detenties en verbetering van de situatie van de mensenrechten via de bestaande kanalen, waaronder de EU-Cuba politieke dialoog. Indien de door u geschetste ontwikkelingen zich voordoen, kunnen in EU-kader passende maatregelen worden overwogen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Iranian authorities must release Mohammad Sadiq Kabudvand immediately and unconditionally»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de opvatting van de drie mensenrechtenorganisaties dat de heer Kabudvand een gewetensgevangene is en dat hij gevangen zit voor zijn journalistieke werk, zijn mensenrechtenactiviteiten en voor het uiten van zijn mening? Zo nee, wat zijn dan de feiten?

Geraadpleegde bronnen zijn niet eenduidig over de reden voor de gevangenneming van de heer Kabudvand. Volgens sommige bronnen zou hij uitsluitend gevangenzitten vanwege zijn journalistieke activiteiten. Volgens andere bronnen zou hij ervan beschuldigd worden gelieerd te zijn aan de PJAK (Partij voor een vrij leven in Koerdistan); die regelmatig aanslagen pleegt op Iraans grondgebied.

Vraag 3

Is het juist dat de gezondheidssituatie van de heer Kabudvand sinds zijn hongerstaking drastisch achteruit is gegaan? Klopt het verder dat adequate medische hulp de heer Kabudvand onthouden wordt?

Volgens een verklaring van de heer Kabudvand heeft hij zijn hongerstaking op 24 juli jl. beëindigd. Hoe de heer Kabudvand er op dit moment aan toe is, is niet te verifiëren.

Vraag 4

Bent u bereid de oproep tot onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van de heer Kabudvand van Amnesty International, de International Federation for Human Rights en de Iranian league for the Defence of Human Rights te ondersteunen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, bent u bereid uw Iraanse ambtgenoot te informeren over uw steun aan de oproep van de drie mensenrechtenorganisaties? Zo nee, waarom niet?

Nederland dringt bilateraal en multilateraal (bijvoorbeeld via verklaringen van EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton) bij de Iraanse autoriteiten aan op het handhaven van een eerlijke en transparante rechtsgang en het eerbiedigen van internationale verdragen die Iran heeft ondertekend. Hierbij is een effectieve balans aan de orde tussen het benadrukken van algemene principes en het vragen van aandacht voor individuele zaken.

Vraag 5

Bent u tenslotte bereid te bevorderen dat de Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid, mevrouw Ashton, deze oproep steunt en de Iraanse autoriteiten hierover informeert?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Kent u het bericht «SGP verliest vrouwenzaak bij Europees Hof» van 20 juli 2012?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening van de Nederlandse Hoge Raad en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat de SGP geen vrouwen mag uitsluiten van de kieslijst?

De uitspraken van de HR en het EHRM maken zonder twijfel duidelijk dat vrouwen niet mogen worden uitgesloten van het passief kiesrecht. Het is in eerste instantie aan de SGP om te bezien op welke wijze dit kan worden bereikt.

Vraag 3

Aangezien door uw voorganger is aangegeven eerst de uitspraak van het Europees Hof af te wachten voor met «echt heel ingrijpende maatregelen» te komen, welke maatregelen gaat u nu na de uitspraak van het Europees Hof nemen om de SGP te dwingen geen vrouwen uit te sluiten van de kieslijst?2

Ik heb het hoofdbestuur van de SGP schriftelijk gevraagd welke consequenties het voornemens is te verbinden aan de beslissing van het Europees Hof voor de Mensenrechten (EHRM) en om hierover met mij in overleg te treden. Dit overleg zal naar verwachting plaatsvinden op korte termijn. Tegelijkertijd beraad ik mij op de aard en inhoud van de maatregelen die de regering kan overwegen te treffen ter (nadere) uitvoering van de Hoge Raad uitspraak van 9 april 2010 in het geval de SGP geen maatregelen neemt. Ik zal de Tweede Kamer middels een brief op de hoogte stellen van nadere besluitvorming hieromtrent.

Vraag 4

Gaat u de SGP verplichten om de partijbeginselen en -reglementen aan te passen, zodat deze in lijn komen met de recente uitspraak van het Europees Hof en de uitspraak van de Nederlandse Hoge Raad uit 2010 en de SGP daardoor niet meer de facto vrouwen kan uitsluiten? Zo ja, hoe en op welke termijn? Zo nee, waarom niet?

Zie het antwoord op vraag 2 en 3.

Vraag 5

Bent u bereid om deze vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden, zodat vrouwen bij de eerstkomende verkiezingen na die van 12 september aanstaande gewoon verkiesbaar kunnen zijn op SGP-lijsten?

Wat betreft de komende en daarop volgende verkiezingen wijs ik op de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 27 januari 2011 over de vraag of een kieslijst van de SGP voor de Provinciale Staten ongeldig moest worden verklaard, aangezien de SGP vrouwen discrimineert in strijd met artikel 7 van het VN-Vrouwenverdrag. Met verwijzing naar de uitspraak van de Hoge Raad, oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak dat het aan de wetgever is om aan de door de Hoge Raad aangenomen onrechtmatige situatie een eind te maken. De Kiesraad heeft dit ook op zijn website bekendgemaakt. De (nadere) uitvoering van het Hoge Raad arrest verdient zorgvuldigheid en voortvarendheid.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens over het vrouwenstandpunt van de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP)?1

Ja.

Vraag 2

Welke passende maatregelen gaat u nemen die er daadwerkelijk toe leiden dat SGP passief kiesrecht aan vrouwen toekent, zodat de Nederlandse Staat niet langer in strijd met artikel 7, aanhef onder a en c, van het VN Vrouwenverdragen handelt?

Ik heb het hoofdbestuur van de SGP schriftelijk gevraagd welke consequenties het voornemens is te verbinden aan de beslissing van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) van 10 juli 2012 (nr. 58369/10) en om hierover met mij in overleg te treden. Dit overleg zal naar verwachting plaatsvinden op korte termijn. Tegelijkertijd beraad ik mij op de aard en inhoud van de maatregelen die de regering kan overwegen te treffen ter (nadere) uitvoering van de Hoge Raad uitspraak van 9 april 2010 in het geval de SGP geen maatregelen neemt. Ik zal de Tweede Kamer middels een brief op de hoogte stellen van nadere besluitvorming hieromtrent.

Vraag 3

Bent u van mening dat er op zo kort mogelijk termijn een einde moet worden gemaakt aan het uitsluiten van vrouwen op de kandidatenlijst door de SGP?

De uitspraken van het EHRM en van de HR vergen dat vrouwen gelijkelijk gebruik moeten kunnen maken van het (passief kiesrecht) en derhalve geen formele noch feitelijke belemmeringen daarbij mogen ondervinden. Over de wijze waarop dat bereikt kan worden zal in eerste instantie de SGP zich moeten beraden.

Vraag 4

Bent u er van op de hoogte dat de huidige kandidatenlijst van de SGP uit louter mannen bestaat? Welke implicaties heeft de uitspraak voor de komende verkiezingen?

Ja. Wat betreft de komende verkiezingen wijs ik op de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van 27 januari 2011 (nr. 201101075/1/H2) over de vraag of een kieslijst van de SGP voor de Provinciale Staten ongeldig moest worden verklaard, aangezien de SGP vrouwen discrimineert in strijd met artikel 7 van het VN-Vrouwenverdrag. Met verwijzing naar de uitspraak van de Hoge Raad, oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak dat het aan de wetgever is om aan de door de Hoge Raad aangenomen onrechtmatige situatie een eind te maken. De Kiesraad heeft dit ook op zijn website bekendgemaakt. Overigens wijs ik u er op dat de kandidatenlijsten voor de komende Tweede Kamerverkiezingen inmiddels definitief zijn vastgesteld.

Vraag 1

Kent u het bericht «Reactions to Today's Terror Attack on Israeli Tourists in Bulgaria»?1

Ja.

Vraag 2

Beschouwt u de aanslag op Israëlische toeristen in Bulgarije als een terreurdaad? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wilt u deze terroristische aanslag fel veroordelen?

Ja. Ik heb namens de Nederlandse regering condoleances overgebracht aan de Bulgaarse en Israëlische autoriteiten, de slachtoffers en de nabestaanden. Ik heb deze laffe terreurdaad ten zeerste veroordeeld.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de Secretaris-Generaal van de VN, de Hoge Commissaris van de VN voor de Mensenrechten en de VN-Mensenrechtenraad hun taak hebben verzaakt door deze aanslag niet als een terroristische daad in de sterkste bewoordingen te veroordelen?

De Secretaris-Generaal van de VN heeft, onmiddellijk na de gebeurtenis, namens de gehele volkenrechtelijke organisatie in zeer sterke bewoordingen de aanslag veroordeeld. Ook de Veiligheidsraad van de VN veroordeelde deze aanslag.

Vraag 4

Deelt u de mening dat de ondermaatse reacties van de Hoge Commissaris en de Mensenrechtenraad in schril contrast staan tot hun geestdrift om telkens Israël en andere westerse landen te bekritiseren? Zo nee, waarom niet?

Ik heb Uw kamer gemeld dat ik zorgen heb over de onevenredige kritiek op Israël in de Mensenrechtenraad. Het uitblijven van een reactie van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten en de Mensenrechtenraad op deze terreurdaad is daarbij opnieuw teleurstellend.

Vraag 5

Zo ja, wilt U nu de Nederlandse bijdrage aan deze waardeloze Mensenrechtenraad beëindigen? Zo nee, waarom houdt u krampachtig vast aan deze karikatuur van een mensenrechtenorganisatie?

Nee, Nederland zet zich actief in voor meer balans in het werk van de Mensenrechtenraad. Door actieve betrokkenheid probeert Nederland meer evenwicht te krijgen in de standpuntbepaling binnen de mensenrechtenraad.

Vraag 1

Kent u het artikel «Man legt eed moslima af»1?

Ja.

Vraag 2

In hoeverre is een naturalisatie rechtsgeldig als de eed / belofte niet wordt afgelegd?

De hoofdregel is dat de verklaring van verbondenheid mondeling en in persoon wordt afgelegd. Indien de omstandigheden daartoe aanleiding geven wegens de fysieke of psychische toestand van de persoon die Nederlander wordt, wordt het Nederlanderschap verleend zonder dat de verklaring van verbondenheid is afgelegd.

Vraag 3

Wat zijn de consequenties voor de betreffende moslima nu blijkt dat zij de eed niet heeft afgelegd? Op welke schaal komt deze vorm van islamitische sekseongelijkheid bij de naturalisatieceremonie voor?

Anders dan de vraag stelt, heeft de vrouw de verklaring van verbondenheid wel afgelegd. Het betrof hier een ouder echtpaar (boven de 65 jaar) waarvan zowel de vrouw, als de man Nederlander werd. Beiden moesten derhalve de verklaring van verbondenheid afleggen en beiden hebben dat ook gedaan.

Vraag 4

Deelt u de mening dat vreemdelingen die het westerse gelijkheidsbeginsel tussen man en vrouw niet erkennen ook nooit Nederlander moeten kunnen worden? Zo neen, waarom niet?

Ieder die aan de voorwaarden voor de verkrijging van het Nederlanderschap voldoet, wordt op diens verzoek genaturaliseerd. Een van de naturalisatievoorwaarden is dat betrokkene is ingeburgerd. In het inburgeringstraject wordt uiteraard aandacht besteed aan de gelijkwaardigheid van vrouw en man. Assimilatie of uniforme identiteit is geen doel van integratie. Het behoort tot de verworvenheden van de Nederlandse samenleving dat ruimte bestaat voor diversiteit en pluriformiteit, mits binnen de grenzen van de wet en de algemene normen van onze samenleving. Indien een man erop zou staan dat hij bij de verkrijging van het Nederlanderschap voor zijn vrouw de verklaring van verbondenheid aflegt, wordt dat niet geaccepteerd.

Vraag 5

Deelt u de mening dat dit soort fratsen niet zouden bestaan wanneer alle immigranten een assimilatiecontract zouden tekenen waarbij het niet naleven van dit contract leidt tot uitzetting? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Kloppen de berichten dat aan Nederlanders in de VS, die met de DUTCHHELP-telefoonlijn van ambassades en consulaten bellen met de telefonische hulplijn voor de Tweede Kamerverkiezingen, onjuiste informatie wordt verstrekt, waaronder dat men via internet zijn stem zou kunnen uitbrengen?

Neen. Er wordt niet gesproken over het uitbrengen van de stem via internet; wel wordt informatie verstrekt over hoe en waar men zich kan registreren. Het registratieproces kan deels via internet worden afgehandeld.

Vraag 2

Zo ja, wilt u er dan onverwijld voor zorg dragen dat alle gegeven informatie correct is en mensen niet op het verkeerde been worden gezet? Op welke wijze gaat u dit doen?

Zie antwoord op vraag 1.

Vraag 3

Is de informatie over de verkiezingen alleen beschikbaar op de websites van ambassades en niet op die van consulaten-generaal en consulaten? Zo ja, waarom?

Ambassades en consulaten-generaal ontvangen vanuit het departement informatie over de verkiezingen ter plaatsing op hun websites. Hierbij wordt via een link verwezen naar onder andere de registratiewebsite van de gemeente Den Haag. Ook wijzen posten via alle mogelijke communicatiekanalen (zoals twitter, facebook, maar ook door middel van flyers en de Nederlandse verenigingen en scholen) de Nederlandse gemeenschap gericht op de Tweede Kamerverkiezingen en de te volgen registratieprocedure om het mogelijk te maken hun stem uit te brengen. Om Nederlanders enthousiast te maken om hun stem niet verloren te laten gaan zijn duizenden rode potloden aan het postennet verstrekt om uit te delen bij wijze van promotie.

Vraag 4

Bent u bereid ervoor te zorgen dat de websites van alle Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland de relevante informatie vermelden of op zijn minst de bezoekers via een makkelijk toegankelijke link naar de relevante informatie leiden? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u ervoor zorgen dat ook voor Nederlanders die een bezoek afleggen aan ambassades of andere Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland relevante informatie over de verkiezingen ter plekke aanwezig is? Zo nee, waarom niet?

Alle ambassades zijn geïnstrueerd om aan de loketten zichtbaar een verwijzing naar de website www.denhaag.nl/verkiezingen te hebben hangen. Nederlandse bezoekers zullen hierop attent worden gemaakt om de deelname aan de verkiezingen zo hoog mogelijk te laten zijn.
Vragen van Nederlanders die een bezoek afleggen aan de ambassade of andere vertegenwoordiging zullen ter plekke beantwoord worden. Op verzoek kan de op internet beschikbare informatie voor deze groep geprint worden.

Vraag 1

Herinnert u zich eerdere vragen over de dood van een Turkse arrestant in een politiecel?1

Ja.

Vraag 2

Hebben de nabestaanden inmiddels volledige inzage gehad in de onderzoeken naar de gang van zaken rond het overlijden van de Turkse arrestant in een politiecel? Zo nee, waarom niet? Bent u bereid alsnog alle beschikbare informatie met de directe nabestaanden te delen?

Het Openbaar Ministerie heeft mij bericht dat de nabestaanden voortdurend op de hoogte worden gehouden over de voortgang in het onderzoek, en dat zij alle informatie hebben ontvangen die op dit moment verstrekt kan worden. Omdat het onderzoek nog loopt is het echter niet mogelijk om alle beschikbare informatie met hen te delen.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Rape-law triggers fury in Jordan»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het toepassen van het omstreden artikel 308 uit het Jordaanse Wetboek van Strafrecht (ook wel de «Rape Law» genoemd) in strijd is met tal van internationaalrechtelijke verdragen waar Jordanië zich aan heeft gecommitteerd?

Met artikel 308 kunnen rechten van vrouwen geschonden worden.

Vraag 3

Deelt u de mening dat ondanks het gegeven dat dit een interne aangelegenheid is internationale druk noodzakelijk is om in de toekomst te voorkomen dat jonge meisjes deze onbegrijpelijke en verwerpelijke toepassing van het recht wordt opgelegd? Indien nee, waarom niet? Indien ja, op welke wijze gaat u actie ondernemen om dit onderwerp aan de kaak te stellen bij de Jordaanse autoriteiten?

Ja, gezien de aard van deze problematiek is internationale druk belangrijk.
Zie ook het antwoord op vraag 4.

Vraag 4

Bent u bereid, gezien het gegeven dat dit geen op zichzelf staand incident is, de Jordaanse autoriteiten rechtstreeks en/of in EU verband aan te spreken op de toepassing van het omstreden artikel 308? Indien nee, waarom niet? Indien ja, hoe gaat u dat doen?

Dergelijke problematiek wordt aan de orde gesteld tijdens de periodieke bilaterale Nederland-Jordaanse consultaties. De kwestie heeft geleid tot uiteenlopende protesten van Jordaanse vrouwen- en mensenrechtenorganisaties alsook individuele activisten aldaar, waarbij de Jordaanse regering werd opgeroepen de wetgeving te herzien c.q. af te schaffen. Ik zal deze problematiek in EU verband aan de orde stellen; het Subcomité Mensenrechten in het kader van het EU Associatieakkoord met Jordanië en de relevante EU-raadswerkgroepen bieden daartoe mogelijkheden.

Vraag 1

Is het waar dat van de zes officieel geregistreerde Europese burgerinitiatieven die zijn aangemeld, er nog niet een is begonnen met het inzamelen van handtekeningen?1

Momenteel staan er bij de Europese Commissie zeven Europese burgerinitiatieven geregistreerd. Vanaf moment van registratie kunnen organisatoren van een initiatief steunbetuigingen gaan verzamelen. Dit kan op papier of via een online verzamelsysteem. Voor het online verzamelsysteem heeft de Commissie gratis (niet verplichte) software ter beschikking gesteld. Er blijken echter problemen te bestaan met het installeren van deze software. Daardoor kunnen de organisatoren nog niet beginnen met het online verzamelen van steunbetuigingen. Wel kunnen de organisatoren starten met het verzamelen van papieren steunbetuigingen. De Commissie heeft toegezegd de problemen zo snel mogelijk te willen oplossen en overweegt de organisatoren uitstel te verlenen. In dat laatste geval zou de termijn van 1 jaar voor het verzamelen van de 1 miljoen steunbetuigingen pas gaan lopen als de problemen zijn opgelost.

Vraag 2

Is het waar dat het elektronisch verzamelsysteem van de Europese Commissie nog niet gereed is? Zo ja, wat is daarvan de oorzaak en wanneer is dit wel gereed?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat is de capaciteit die de Europese Commissie heeft vrijgemaakt om burgers te assisteren bij het indienen van een initiatief? Deelt u de mening van de auteur van het artikel dat die onvoldoende zou zijn?

Nederland heeft vastgesteld dat de Europese Commissie in de voorbereidingen heeft gezorgd voor zo compleet en duidelijk mogelijke informatie voor organisatoren op een speciale website – http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/welcome – en voor een helpdesk via Europe Direct. Ambtenaren van DG Digit hebben bovendien vorige maand een bijeenkomst georganiseerd met de organisatoren van de geregistreerde initiatieven om de problemen die zijn ontstaan met de software te bespreken. Ik heb daarom de indruk dat de Commissie haar taak serieus oppakt.

Vraag 4

Kunt u bevestigen dat een initiatief om op termijn kernenergie uit te bannen, is afgewezen met het argument dat het buiten de competenties van de Europese Commissie ligt? Zo ja, deelt u de mening dat de Europese Commissie met deze opstelling het gebruik van het burgerinitiatief te veel inperkt? Indien neen, waarom niet?

Ja, het initiatief is afgewezen omdat het buiten de bevoegdheid van de Commissie valt om hierover een voorstel voor EU-wetgeving in te dienen ter uitvoering van de EU-verdragen. Het initiatief betreft een onderwerp dat valt onder het Euratom-verdrag. Echter, het burgerinitiatief is niet van toepassing op het Euratom-verdrag. Dit volgt uit artikel 106bis Euratom, een artikel dat is ingevoegd bij het Verdrag van Lissabon. Dit artikel geeft aan welke bepalingen van het Verdrag betreffende de EU (VEU) en het Verdrag betreffende de Werking van de EU van toepassing zijn op het Euratom-verdrag. Artikel 24 VWEU, de rechtsgrondslag van de verordening over het burgerinitiatief, valt daar niet onder. De Commissie moet de verdragen en de voorwaarden uit de verordening respecteren. De initiatiefnemers kunnen tegen de beslissing in beroep gaan om dit oordeel te laten toetsen door het Hof of bezwaar maken bij de Europese Ombudsman.

Vraag 5

Hoeveel burgerinitiatieven zijn door de Europese Commissie afgewezen en wat zijn daarvoor de meest voorkomende redenen?

Er zijn tot nu toe drie initiatieven afgewezen, waaronder het hierboven besproken initiatief. Het betreft initiatieven waarvan de Commissie heeft geoordeeld dat deze buiten haar bevoegdheid vallen om een voorstel voor EU-wetgeving in te dienen ter uitvoering van de EU-verdragen. De afgewezen verzoeken en de redenen daarvoor zijn te vinden via http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/initiatives/non-registered.

Vraag 6

Deelt u de mening dat ook initiatieven zouden moeten worden toegelaten waarvan de intentie deels wel via Europese wetgeving zou kunnen worden nagestreefd en dat de Europese Commissie indieners zou moeten helpen om de daarvoor noodzakelijke vraagstelling te formuleren? Indien ja, bent u bereid hiervoor bij de Europese Commissie te pleiten? Indien neen, waarom niet?

De Europese Commissie geeft op haar speciale website over het burgerinitiatief uitgebreide informatie over zowel de te volgen procedure als de onderwerpen waarop de Commissie bevoegd is om wetgeving te ontwikkelen. Naar mijn mening helpt de Commissie initiatiefnemers hiermee voldoende op weg. De Commissie is niet betrokken bij het formuleren van de noodzakelijke vraagstelling, omdat de Commissie op onafhankelijke wijze moet kunnen oordelen over de ontvankelijkheid van initiatieven.

Vraag 1

Kent u het bericht «Ethiopia: Newspaper warns of gay «infestation»»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de populaire Ethiopische krant Yenga daily recent berichtte over een homoseksualiteit «plaag» die het land momenteel zou teisteren en in het artikel onder meer noemt dat Europa via Ethiopische studenten deze «plaag» naar het land exporteert? Worden er in Ethiopische media vaker berichten met een vergelijkbare inhoud over homoseksualiteit in het land gepubliceerd?

Ja. Sinds de International Conference on Aids and Sexually Transmitted Infections (ICASA) in december 2011 in Addis Abeba, verschijnen er met enige regelmaat negatieve berichten in de media over homoseksualiteit.

Vraag 3

Is het waar dat een kortgeleden gehouden nationale anti-homoseksualiteit conferentie opriep om tegen deze vermeende homoseksualiteit plaag in actie te komen? Werd tijdens de conferentie de doodstraf voorgesteld? Welke andere maatregelen zijn tijdens de conferentie voorgesteld?

Ja. Op een conferentie over homoseksualiteit op 9 juni j.l. in Addis Abeba werd opgeroepen de strijd aan te gaan tegen verspreiding van homoseksualiteit en de wetgeving aan te scherpen. Echter, de doodstraf werd niet voorgesteld.

Vraag 4

Was de Ethiopische regering op enigerlei wijze betrokken bij de conferentie?

Nee. Overheidsfunctionarissen, parlementsleden, hoofden van religieuze en maatschappelijke organisaties namen op persoonlijke titel deel.

Vraag 5

Hoe invloedrijk acht u de conferentie?

Dit is zo kort na afloop moeilijk in te schatten. De conferentie zal worden gevolgd door regionale bijeenkomsten met dezelfde strekking. Het is te verwachten dat de combinatie van nationale – en regionale bijenkomsten een negatieve invloed zal hebben op de publieke opinie en houding jegens homoseksuelen.

Vraag 6

Wat doet de Ethiopische overheid om discriminatie van homoseksuelen tegen te gaan?

Homoseksualiteit is een uiterst gevoelig onderwerp in Ethiopië en maatschappelijk niet geaccepteerd. Homoseksualiteit is bij wet verboden.

Vraag 7

Kunt u bevestigen dat sinds de conferentie de haat tegen homo’s, die zich onder meer uit in doodsbedreigingen, is toegenomen?

Formele berichtgeving over toename doodsbedreigingen zijn niet bekend. Wel zijn er informele berichten over toename van intimidatie tegen homoseksuelen sinds de conferentie. Nederland wijst elke vorm van geweld, bedreiging en intimidatie van homoseksuelen af.

Vraag 8

Is het waar dat de conferentie werd gesponsord door buitenlandse donoren? Indien ja, door welke landen werden de conferentie of hieraan deelnemende groepen gesteund? Is er ook geld vanuit Nederland naar de conferentie of hieraan deelnemende groepen gegaan?

Het is onbekend of en door wie deze conferentie werd gesponsord. Nederland heeft geen (financiële) bijdrage geleverd.

Vraag 9

Zet Nederland in partnerland Ethiopië, bijvoorbeeld in het kader van de betrokkenheid bij HIV/AIDS, ook middelen in voor voorlichting over homoseksualiteit? Indien ja, welke activiteiten worden op dit gebied ondernomen? Overweegt u, gezien de recente ontwikkelingen in Ethiopië, hier extra geld voor vrij te maken?

Ja. Binnen het speerpunt Seksuele Reproductieve Rechten en Gezondheid (SRGR) wordt op een geïntegreerde manier aandacht besteed aan Lesbian, Gay, Bisexual, Transsexual and Intersexual (LGBTI)-rechten. Hierbij streeft men actief naar verbetering van dienstverlening aan deze groep en naar het tegengaan van intimidatie en bedreigingen. De Nederlandse Ambassade in Addis Abeba verleent financiële steun aan verschillende organisaties die actief zijn op het gebied van SRGR. Daarnaast zijn er contacten met (religieuze en professionele) organisaties in Nederland om te onderzoeken hoe en met wie een dialoog over homoseksualiteit open gevoerd kan worden binnen de Ethiopische samenleving. Later dit jaar zal de Nederlandse SRGR en Hiv/Aids-ambassadeur een bezoek brengen aan Ethiopië. Nederland blijft de ontwikkelingen betreffende homoseksualiteit kritisch volgen.

Vraag 1

Deelt u de mening dat de Nederlandse overheid er maximaal zorg voor moet dragen dat het kiesrecht voor Nederlanders in het buitenland gewaarborgd wordt? Indien ja, hoe gaat u ervoor zorgen dat Nederlanders in het buitenland hun stem op 12 september a.s. kunnen uitbrengen?

Ik heb thans geen aanleiding om te veronderstellen dat de registratieprocedure bij de gemeente Den Haag niet goed zou verlopen. De gemeente Den Haag heeft mij bericht dat er inmiddels circa 30 000 verzoeken tot registratie zijn ontvangen. Dit ligt op hetzelfde niveau als (in dezelfde periode) in 2010. Dat geldt ook voor het aantal registratieverzoeken dat door de gemeente Den Haag tot nu toe is afgewezen, te weten circa 2 %. Met gerichte communicatie wordt getracht meer Nederlanders vanuit het buitenland te laten deelnemen aan de komende verkiezingen.

Vraag 2

Kunt u aangeven of de registratieprocedure van Nederlanders die vanuit het buitenland willen stemmen naar behoren verloopt? Indien nee, wat is hiervan volgens u de oorzaak?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Kunt u bevestigen of ontkennen dat alle Nederlanders die vanuit het buitenland contact opnemen met de Gemeente Den Haag ook tijdig een antwoord krijgen van de Gemeente Den Haag?

Aan het begin van de registratieperiode, de eerste twee weken na de val van het kabinet zijn door de gemeente Den Haag 12 533 registratieverzoeken en 13 190 e-mails met vragen ontvangen. De registratieverzoeken worden inmiddels binnen de wettelijke periode van 7 dagen behandeld. Via de e-mail gestelde vragen worden momenteel binnen één dag behandeld.
Kiezers waarvan de gemeente Den Haag over een e-mailadres beschikt, en van wie gegevens ontbreken om de registratie te kunnen verwerken (zoals de kopie van het paspoort of een ondertekende aanvraag) ontvangen via de email bericht met het verzoek de benodigde gegevens te sturen. Als dit, omdat geen e-mailadres is opgegeven, per post moet worden afgehandeld duurt het vanzelfsprekend langer.

Vraag 4

Is er naar uw mening voldoende personeel aanwezig bij de Gemeente Den Haag om de kiesregistratie van Nederlanders in het buitenland te bewerkstelligen en eventuele vragen van Nederlanders die vanuit het buitenland willen stemmen te beantwoorden? Indien nee, bent u bereid de capaciteit uit te breiden?

De gemeente Den Haag heeft mij bericht dat zij momenteel 36 tijdelijke krachten in dienst heeft om de vragen en de registraties af te handelen. Zonodig vindt uitbreiding van de capaciteit plaats. De ervaring leert dat kort voor het einde van de registratieperiode zich nog veel potentiële kiezers melden en dat op dat moment extra inzet van capaciteit noodzakelijk is. Indien nodig zal de capaciteit worden uitgebreid.

Vraag 5

Voor welke dag zullen de stembiljetten uiterlijk verstuurd worden? Klopt het dat in het meest gunstige geval dit slechts drie weken voor de verkiezingsdatum is en dat veel mensen alleen al vanwege trage postbezorging niet in staat zullen zijn om te stemmen? Welke acties kunnen stemgerechtigden die in het buitenland wonen ondernemen die hun stembiljet niet tijdig ontvangen en daarmee worden uitgesloten van het stemrecht?

Het is op dit moment niet mogelijk precies aan te geven wanneer de stembescheiden naar kiezers buiten Nederland kunnen worden verstuurd. Dit kan nadat de kandidatenlijsten definitief zijn vastgesteld. Eerder kan immers het stembiljet niet worden gedrukt. Dinsdag 7 augustus 2012 is de laatste dag dat beroep kan worden aangetekend tegen de beslissingen van de hoofdstembureaus inzake de geldigheid van de lijsten. Indien er geen beroepen worden aangetekend zijn de lijsten op dat moment definitief en kan het verzenden van de stembescheiden aanvangen. Indien wel beroep is aangetekend, beslist de Raad van State binnen uiterlijk 6 dagen na ontvangst van het beroepsschrift. In dat geval zullen de stembescheiden pas na de uitspraak van de Raad van State verzonden kunnen worden.
In 22 landen worden bij ambassades briefstembureaus ingesteld waar kiezers hun briefstembescheiden kunnen inleveren of naar toe kunnen sturen. De briefstembescheiden moeten aldaar uiterlijk op de dag van de stemming, in casu 12 september om 15.00 uur (lokale tijd) zijn ontvangen. Dit geldt ook voor de Nederlandse vertegenwoordiging in Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Voor de overige landen geldt dat het ministerie van Buitenlandse Zaken kiezers de mogelijkheid biedt om hun stembescheiden bij de ambassades in te leveren enige dagen voorafgaand aan 12 september. Ambassades zullen dan zorgdragen voor verzending naar Nederland. Per land zullen de ambassades aangeven wat de uiterste inleverdatum is waarbij tijdige aankomst in Nederland gewaarborgd is. Kiezers in het buitenland die menen dat, vanwege de trage postbezorging, hun stembescheiden niet tijdig in Nederland retour zullen worden ontvangen, kunnen bij registratie er voor kiezen een kiezer in Nederland een volmacht te verlenen. Dit om te voorkomen dat hun stem verloren gaat.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Oeganda verbiedt 38 NGO’s»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven of het klopt dat de regering van Oeganda 38 NGO’s heeft verboden omdat deze «homofilie zouden verspreiden» met buitenlands geld?

De Oegandese minister van Ethiek en Integriteit, Simon Lokodo, heeft een oproep gedaan 38 hulporganisaties te verbieden omdat ze homoseksualiteit zouden propageren. De Oegandese NGO-Raad, die belast is met de registratie van NGO’s, heeft echter te kennen gegeven niet van plan te zijn naar aanleiding van die oproep actie te ondernemen.

Vraag 3

Zo ja, deelt u de mening dat dit onacceptabel is, mede in het licht van de ontwikkelingsrelatie die Nederland met Oeganda heeft?

Vooralsnog is dit gelet op het gestelde in antwoord op vraag 2 niet aan de orde.

Vraag 4

Ziet u mogelijkheden om de ontwikkelingsrelatie van ongeveer 6 miljoen euro per jaar op te schorten zolang deze NGO’s verboden blijven?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Zo nee, kunt u aangeven op welke wijze de Nederlandse ontwikkelingshulp dan wel bijdraagt aan de veiligheid van homoseksuelen in Oeganda?

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de bevindingen van mensenrechtenexpert David Hawk over de strafkampen in Noord-Korea?1 Wat is uw oordeel hierover?

Ja. Het rapport van het Committee for Human Rights in North Korea (HRNK) beschrijft de systematiek en ernst van de mensenrechtenschendingen van het Noord-Koreaanse regime op gedetailleerde wijze.

Vraag 2

Deelt u zijn belangrijkste conclusie dat – gegeven de ernst en omvang van de mensonterende toestanden in de kampen – veel meer internationale opwinding en actie gerechtvaardigd zou zijn? Welke gevolgtrekkingen verbindt u hieraan? Welke informatie heeft u over de feitelijke situatie in de kampen? Spoort dit met de gruwelijkheden die David Hawk beschrijft?

Goed onderbouwde publicaties als het rapport van HRNK moeten tot meer internationale aandacht leiden voor de verschrikkelijke situatie in de strafkampen in Noord-Korea.

Vraag 3

Kunt u aanduiden wat er de afgelopen jaren is gebeurd vanuit de verschillende internationale gremia om verandering aan te brengen in deze situatie? Welke resultaten of lessen voor de toekomst heeft dit opgeleverd? Wat is de opstelling van China en Zuid-Korea hierin?

Het merendeel van de VN-lidstaten roept de Noord-Koreaanse autoriteiten al vele jaren op tot substantiëlere samenwerking, ook op het vlak van mensenrechten. De VN Mensenrechtenraad (MRR) neemt jaarlijks een resolutie, geïnitieerd door Japan en de EU, aan waarin Noord-Korea wordt opgeroepen de mensenrechten-situatie te verbeteren en het mandaat van de Speciaal Rapporteur (SR) voor de Mensenrechten in Noord-Korea te erkennen. Tijdens de 19de MRR in maart 2012 heeft de Noord-Koreaanse vertegenwoordiger meegedeeld dat Noord-Korea het mandaat van de SR niet erkent. Op 7 december 2009 vond de Universal Periodic Review van de MRR voor Noord-Korea plaats; de daaruit voortgekomen aanbevelingen heeft Noord-Korea voor een groot deel naast zich neergelegd.
Tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (AVVN) vragen diverse landen, waaronder Nederland, ieder jaar aandacht voor de mensenrechtensituatie en voor de afwezigheid van politieke en civiele rechten in Noord-Korea. Nederland roept Noord-Korea bilateraal ook op de mensenrechtensituatie te verbeteren. De mensenrechtenproblematiek en het bestaan van strafkampen wordt ontkend door het Noord-Koreaanse regime en vormt voor hen dus geen onderwerp van gesprek. Dit maakt het aangaan van een betekenisvolle dialoog uiterst lastig.
China laat zich in internationaal verband niet uit over de mensenrechtensituatie in Noord-Korea en beschouwt deze als een binnenlandse aangelegenheid. Zuid-Korea echter vraagt in internationale fora wel aandacht voor de mensenrechten-situatie in Noord-Korea.

Vraag 4

Bestaan er op dit moment initiatieven binnen de internationale gemeenschap om de situatie van de strafkampen serieus aan te pakken? Zo ja, welke en op welke termijn?

Noord-Korea schrijft het uitblijven van samenwerking met de VN-mechanismen toe aan de opstelling van de internationale gemeenschap in de AVVN- en MRR-vergaderingen. Dit zal Nederland niet weerhouden tijdens de AVVN 2012 Noord-Korea opnieuw op te roepen de mensenrechtensituatie in het land te verbeteren met verwijzing naar het rapport van HNRK. Ook zal Nederland tijdens bilaterale gesprekken de mensenrechtensituatie aan de orde blijven stellen.

Vraag 5

Op welke wijze wordt tevens geprobeerd om de internationale druk op China op te voeren om te stoppen met het terugsturen van Noord-Koreaanse vluchtelingen naar hun eigen land? Zijn hiervan resultaten bekend?

Ik verwijs naar de antwoorden op de schriftelijke kamervragen (ingezonden op 2 maart 2012, kenmerk 2012Z03976).

Vraag 6

Bent u bereid om binnen de verschillende, relevante internationale gremia het voortouw te nemen om de Noord-Koreaanse strafkampen op de agenda te houden en voorstellen tot verbetering te initiëren? Hoe en op welke termijn? Wilt u van uw pogingen hiertoe en de resultaten hiervan de Kamer expliciet op de hoogte houden?

Ja. Nederland vraagt in internationale fora aandacht voor de mensenrechten-situatie in Noord-Korea en steunt VN-resoluties terzake. Ook financiert Nederland de Zuid-Koreaanse NGO «Citizens» Alliance for North Korean Human Rights». Deze zet zich internationaal in voor verbetering van de mensenrechtensituatie in Noord-Korea en verleent assistentie aan de opvang van gevluchte Noord-Koreanen in derde landen en aan integratie in de Zuid-Koreaanse samenleving.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichtgeving over het verbod dat Oegandese regering heeft ingesteld voor 38 NGO's omdat deze organisaties homoseksualiteit promoten?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u toelichten om welke organisaties het precies gaat? Worden er door deze maatregelen ook Nederlandse NGO's verboden in Oeganda?

De Oegandese minister van Ethiek en Integriteit, Simon Lokodo, heeft een oproep gedaan 38 hulporganisaties te verbieden omdat ze homoseksualiteit zouden propageren. De Oegandese NGO-Raad, die belast is met de registratie van NGO’s, heeft echter te kennen gegeven niet van plan te zijn naar aanleiding van die oproep actie te ondernemen.
De positie van homoseksuelen is een regelmatig terugkerend agendapunt in de politieke dialoog die Nederland zowel bilateraal als in EU-verband met Oeganda voert.

Vraag 3

Bent u bereid om op bilateraal en EU-niveau de Oegandese autoriteiten aan te spreken op het gegeven dat deze maatregel absoluut in strijd is met de internationale verplichtingen die Oeganda is aangegaan op het gebied van mensenrechten? Indien ja, bent u bereid om de Kamer te informeren over uw inspanningen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Palestinian hunger striker on verge of death must be admitted to hospital or released»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het gegeven dat deze Palestijnse sporter onder de «Internment of Unlawful Combatants Law» wordt vastgehouden?

De heer al-Sarsak Adnan heeft op maandag 18 juni zijn hongerstaking beëindigd en wordt op 10 juli a.s. door de Israëlische autoriteiten vrijgelaten. Zie ook het antwoord op de volgende vraag.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de «Internment of Unlawful Combatans Law» – die een gevangene zonder enige vorm van proces kan vasthouden – in strijd is met het internationaal recht? Indien nee, waarom niet?

Op basis van het internationaal recht is detentie om dwingende redenen van veiligheid, zonder dat dit samenhangt met een strafrechtelijk proces, geoorloofd als een uitzonderlijke maatregel. Een dergelijke detentie dient conform internationaalrechtelijke waarborgen te worden uitgevoerd. Het in beroep kunnen gaan tegen een besluit tot veiligheidsdetentie is een belangrijke internationaalrechtelijke waarborg. De EU dringt aan op naleving daarvan.
De Israëlische wet staat deze vorm van administratieve detentie toe. Het Hooggerechtshof spreekt zich regelmatig over specifieke gevallen uit.

Vraag 4

Indien ja, bent u bereid om de Israëlische autoriteiten rechtstreeks en/of in EU-verband aan te spreken over de toepassing van deze omstreden wetgeving? Indien nee, waarom niet?

Het kabinet is tegen langdurig detineren van gevangenen zonder uitzicht op proces.

Vraag 5

Bent u eveneens bereid de spoedige vrijlating van Mahmoud al-Sarsak te bepleiten, gezien het gegeven dat hij niet behandeld kan worden bij de Israel Prison Service medical centre in Ramleh en gezien het gegeven dat hij in omstandigheden vastgehouden wordt die in strijd zijn met het internationaal recht? Indien nee, waarom niet? Indien ja, bent u bereid de Kamer op korte termijn te informeren over uw inspanningen?

Dit is niet meer aan de orde.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Iran must not execute five Arab minority prisoners»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op het gegeven dat deze vijf mannen zonder vorm van eerlijk proces in detentie worden gehouden en hen mogelijk de doodstraf te wachten staat?

Iran heeft een intransparante rechtsgang. Dat maakt het vaak onmogelijk om de precieze toedracht en strafoplegging te achterhalen. In deze zaak is inmiddels bij vier van de vijf personen het doodvonnis voltrokken.

Vraag 3

Bent u bereid om bilateraal en in EU-verband protest aan te tekenen tegen de gang van zaken omtrent de arrestatie en detentie van deze mannen en bent u bereid de Kamer op korte termijn te informeren over uw inspanningen? Zo nee, waarom niet?

Mede in reactie op het door u aangehaalde bericht heb ik bij mijn EU collega’s een passende reactie op de zorgelijke situatie van de Ahwazi gemeenschap in het algemeen en deze zaak in het bijzonder bepleit. Als gevolg daarvan heeft EU Hoge Vertegenwoordiger Ashton op 21 juni aan de Iraanse regering door middel van een verklaring haar verontwaardiging over deze executies kenbaar gemaakt en opgeroepen de rechten van etnische en religieuze minderheden te respecteren en de doodstraf af te schaffen.
Nederland dringt, bilateraal en in EU-verband, bij de Iraanse autoriteiten aan op afschaffing van de doodstraf.

Vraag 4

Deelt u de mening dat deze zaak aanleiding moet zijn voor een intensiveren van de EU-inspanningen om het Iraanse regime onder druk te zetten vanwege de slechte mensenrechtensituatie in het land? Indien nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid om de aanscherping van EU-sancties te bepleiten indien de mensenrechtensituatie in Iran blijft verslechteren? Indien nee, waarom niet?

Ik heb eerder dit jaar in EU-verband gepleit voor aanvullende sancties vanwege de verslechterende mensenrechtensituatie in Iran. Dit betreft zowel een uitbreiding van de lijst met Iraanse mensenrechtenschenders, als een EU-exportverbod van internetmonitoringtechnologie naar Iran. Beide maatregelen zijn tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 23 maart jl. door de EU aangenomen.

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van de uitzending1 over de Nederlands-Pakistaanse vrouw die in huwelijkse gevangenschap in Pakistan verkeert? Zo ja, wat heeft u gedaan om haar te helpen? Heeft de ambassade getracht haar te bezoeken en zal de ambassade de rechtszaak bijwonen?

Ja. Ik heb kennisgenomen van de uitzending. Ter bescherming van de identiteit van betrokkene, kan ik over de zaak geen inhoudelijke uitspraak doen.

Vraag 2

Hebt u kennisgenomen van de uitzending2 over de Nederlands-Pakistaanse vrouw wier zaak is voorgekomen bij een Britse Sharia Council en wier ontbinding van het huwelijk nog steeds niet erkend is in Pakistan?

Ja.

Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat Nederlandse staatsburgers voor het ontbinden van hun religieuze huwelijk, onderworpen zijn aan rechtsordes die tegen de Nederlandse rechtsorde indruisen?

Nederlandse staatsburgers kunnen er voor kiezen zich te schikken in regels van een organisatie waarbij zij vrijwillig zijn aangesloten, zoals regels van een religieuze organisatie voor het huwelijk. Die regels hoeven niet overeen te stemmen met de regels die in Nederland voor het burgerlijk huwelijk gelden. Het niet meewerken van een partner aan het ontbinden van een huwelijksovereenkomst naar religieus recht kan, onder bepaalde omstandigheden, onrechtmatig zijn, zoals in een enkel geval door de rechter is beslist.

Vraag 4

Kunt u aangeven wat de plaatselijke ambassade heeft gedaan voor deze vrouw(en?)? In hoeverre is daarbij gehandeld indachtig de door de Nederlandse Staat aangegane en gehuldigde Verdragen zoals art. 16 van de Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women CEDAW (verplichting van staten om gelijke behandeling voor, tijdens en na het huwelijk te garanderen), art. 5 van het 7de protocol bij het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens EVRM (recht op vrijheid en veiligheid), art. 6 EVRM (fair trial)?

Nederland eerbiedigt in het algemeen de lokale rechtsorde van het land. Daarbij kan Nederland de verplichting van gelijke behandeling onder het CEDAW niet opleggen aan andere staten. Ook dienen voor juridische bijstand in het buitenland bij conflicten in de familiesfeer, personen zich altijd te wenden tot een lokale advocaat. De lokale autoriteiten beschouwen deze mensen (veelal bipatride, zij hebben ook de nationaliteit van het land waar het conflict zich afspeelt) als vallend onder het eigen nationale recht.
Ondanks deze beperkingen, brengt de ambassade – als daar door deze Nederlanders om wordt verzocht – dit soort zaken onder de aandacht van de relevante autoriteiten.

Vraag 5

Is u bekend hoeveel vrouwen afgelopen 10 jaar gedwongen zijn achtergelaten in de landen van herkomst? Kunt u aangeven hoeveel vrouwen die slachtoffer zijn van huwelijksdwang en huwelijkse gevangenschap om hulp hebben gevraagd bij de Nederlandse ambassades? Zo ja, wat is er met deze hulpvragen gebeurd? Zo nee, waarom niet?

Ambassades hebben slechts kennis van die zaken waarbij de betreffende personen contact opnemen. Het aantal gevallen waarbij door vrouwen de ambassade om hulp wordt gevraagd, is beperkt. Ambassades spannen zich in binnen het spectrum van consulaire hulpverlening zodra een vrouw met de Nederlandse nationaliteit in een positie van huwelijksdwang en achterlating in het buitenland, zich meldt met verzoek om hulp.

Vraag 6

Bent u bereid, al dan niet via de ambtelijke lijn, contact te zoeken met de Pakistaanse ambassadeur over deze dossiers? Zo nee, waarom niet?

Om genoemde redenen kan ik niet op deze dossiers ingaan. In het algemeen geldt dat, afgestemd op de betreffende behoeftes en omstandigheden, de meest geschikte instrumenten worden ingezet. Contact met een buitenlandse ambassade, in casu de ambassade van Pakistan, maakt onderdeel uit van het brede spectrum aan instrumenten.

Vraag 7

Bent u bereid om in EU-verband op te komen voor vrouwen die slachtoffer zijn van huwelijksdwang en de schending van vrouwenrechten die daar uit voortvloeit?

Ja. In voorkomende gelegenheden maak ik mij hier sterk voor.