Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Assassin's aid: British taxpayers» cash given to group accused of helping Middle East death squads»?1 2

Het kabinet is bekend met de artikelen. Deze suggereren dat veldwerkers van B’tselem mensen zouden hebben aangegeven bij de Palestijnse politie wegens illegale verkoop van land en dat de verkopers vervolgens ter dood veroordeeld en gebracht zouden zijn.
In de Palestijnse wet is verkopen van land aan buitenlanders alleen toegestaan met toestemming van de Palestijnse Autoriteit, met als doel landovername door kolonisten te voorkomen. Overtreding van deze wet is strafbaar met een gevangenisstraf en dwangarbeid, variërend van 5 jaar tot levenslang. Er staat niet de doodstraf op.
Uit het Israëlisch politieonderzoek naar aanleiding van deze specifieke zaak is geen aanwijzing naar voren gekomen dat de aangifte van verkoop van land geleid heeft tot lichamelijk letsel of de dood van de verkoper. Alle drie de verdachten in deze zaak zijn inmiddels vrijgelaten op last van de Israëlische rechter.

Vraag 2

Deelt u de afschuw dat de radicale «hulporganisatie» B’Tselem Palestijnse burgers die handeldrijven met joden aangeeft bij de geheime politie van de Palestijnse Autoriteit, die deze mensen vervolgens martelt en soms zelfs doodt?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Klopt het dat Nederland via de hulporganisatie «Human Rights and International Law Secretariat» en de EU deze organisatie subsidieert? Zo ja, om hoeveel Nederlands belastinggeld gaat het?

Organisaties als B’tselem vertegenwoordigen een legitieme stem in de Israëlische samenleving en versterken het democratische karakter van Israël. Het werk van dergelijke mensenrechtenorganisaties is van groot belang voor een vrije en pluriforme samenleving.
Via het Mensenrechten en Internationaal Humanitair Recht Secretariaat ondersteunt Nederland, samen met Zweden, Zwitserland, en Denemarken B’tselem. De gezamenlijke bijdrage voor de periode 2014–2016 bedraagt USD 710.000. Daarnaast geeft Nederland een specifieke bijdrage voor extra veiligheidsmaatregelen die B’tselem heeft moeten nemen, mede als gevolg van het verharde klimaat waarin B’tselem en andere mensenrechtenorganisaties moeten opereren. Het kabinet maakt zich zorgen over deze ontwikkeling.

Vraag 4

Bent u bereid de Nederlandse subsidie (ook via de EU) zo spoedig mogelijk stop te zetten en de reeds uitgekeerde bedragen terug te vorderen? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Amsterdamse extremisten maken gebruik van El Tawheed moskee»?1

Ja

Vraag 2

Bent u bekend met de groep De Zuivere Aanbidding, waarvan leden in woord en daad de gewapende jihad steunen?

Ja

Vraag 3

Deelt u de mening dat de El Tawheed moskee, door onderdak te bieden aan een dergelijke groepering, voor de zoveelste keer in verband kan worden gebracht met islamitische terreur? Zo neen, waarom niet?

Zoals u bekend doe ik geen uitspraken over concrete gevallen. In algemene zin kan ik u zeggen dat daar waar grenzen worden overtreden gehandhaafd moet worden. Indien er aanwijzingen zijn voor strafbare gedragingen van leden van deze groep of bezoekers van de moskee, dan kan het Openbaar Ministerie een strafrechtelijk onderzoek starten.

Vraag 4

Bent u bereid de El Tawheed moskee onmiddellijk te sluiten?

Een instelling kan door de rechter op verzoek van het Openbaar Ministerie verboden worden verklaard, onder de voorwaarden gesteld in artikel 2:20, eerste lid, BW. Daarnaast kan een gebouw als zodanig gesloten worden indien er, onder andere, sprake is van niet-naleving van brand- en veiligheidsvoorschriften. De bevoegdheid daartoe ligt bij het lokaal gezag.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Anti-IS-strijder opgepakt»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over het moedige besluit van de betreffende veteraan om zich in te zetten voor de strijd tegen de terroristen van Islamitische Staat (IS)?

Het onderzoek door het Openbaar Ministerie naar Jitse A. loopt nog. Ik ga niet in op een individuele casus die nog onderwerp is van een strafrechtelijk onderzoek.

Vraag 3

Waarom kunnen teruggekeerde jihadisten in Nederland hulp krijgen bij het vinden van een baan, huis en opleiding en wordt deze anti-IS-strijder opgepakt en zelfs vastgezet?

Het onderzoek door het Openbaar Ministerie naar Jitse A loopt nog. Ik ga niet in op een individuele casus die nog onderwerp is van een strafrechtelijk onderzoek.
Ten aanzien van mogelijk terugkerende jihadisten geldt dat alle beschikbare middelen bij de landelijke en lokale partners worden aangewend om eventuele risico’s die van hen uit kunnen gaan weg te nemen. Politie en AIVD maken een inschatting van de potentiële dreiging die van onderkende terugkeerders uitgaat. Bij een terugkeerder is een merkbare interventie gewenst. Het uitgangspunt is dan ook direct aanhouden van terugkeerders en veilig stellen van bewijsmateriaal. Het OM kan, waar opportuun, overgaan tot strafvervolging. Waar nodig houden politie en AIVD terugkeerders scherp in beeld, blijven zij alert op ontwikkelingen en delen zij relevante informatie waar mogelijk.
Terugkeerders worden daarnaast in het lokale domein regelmatig besproken in een multidisciplinair casusoverleg. Hierin werken de betrokken landelijke en lokale partijen (strafrechtelijk en bestuurlijk) intensief samen met het doel informatie uit te wisselen en een pakket met de meest effectieve maatregelen samen te stellen. Deze aanpak is altijd maatwerk en verschilt dus van persoon tot persoon. De casusoverleggen dragen binnen gemeenten bij aan een integraal beeld van de gekende (potentiële) uitreizigers en terugkeerders. De NCTV heeft bij deze casusoverleggen een adviserende rol en brengt, waar nodig, expertise in.

Vraag 4

Hoe verhoudt het voornemen van het Openbaar Ministerie (OM) om de veteraan in kwestie te gaan vervolgen zich tot de volgende uitlatingen van het OM eerder dit jaar: «Vroeger was het in dienst treden bij buitenlandse strijdkrachten strafbaar, nu is het niet langer verboden. Je mag alleen niet deelnemen aan een strijd tegen Nederland»?2

In oktober 2014 heeft het OM laten weten dat drie personen die met de Koerden meevochten tegen ISIS niet konden worden vervolgd voor het in vreemde krijgsdienst treden, omdat dit enkel strafbaar is wanneer men in krijgsdienst treedt bij een vreemde mogendheid waarmee Nederland in oorlog is of dreigt te raken. Naar aanleiding van deze mededeling is de onjuiste suggestie in de media gewekt dat personen die deelnemen aan een gewapende strijd in het geheel niet vervolgd zouden kunnen worden.3 In reactie hierop heeft het OM op 31 oktober 2014 laten weten dat deelname aan het gewapend conflict in Irak en Syrië in beginsel strafbaar is en dat Nederlanders die daar vechten gewoon onder het Nederlandse strafrecht kunnen worden vervolgd voor commune of terroristische misdrijven.4 Het doden van anderen, waaronder ISIS-leden, kan dus leiden tot een strafrechtelijke vervolging voor commune delicten, zoals moord. Het OM weegt per geval zorgvuldig af of opsporing en aansluitend vervolging haalbaar en opportuun is. Dit is uiteraard afhankelijk van de concrete omstandigheden.
Op dit moment wordt opsporingsonderzoek verricht naar de handelingen van A. in Syrië. Op basis van de resultaten van dit onderzoek zal het OM vervolgens beoordelen of een strafrechtelijke vervolging mogelijk en opportuun is.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van dit bericht waarin de marechaussee aangeeft onvoldoende bewapend te zijn tegen een aanval van terroristen?1

Ja.

Vraag 2

Hoe is de bewapening van de marechaussee op dit moment georganiseerd? Hoe oordeelt u over deze huidige bewapening van de marechaussee die onder andere belast is met de beveiliging van de Tweede Kamer, maar ook met het bewaken en beveiligen van andere kwetsbare plekken in Nederland?

Het beveiligingsconcept dat wordt uitgevoerd rondom de verschillende locaties wordt bepaald op grond van specifieke informatie over dreiging en risico. Deze informatie kan verschillen per situatie en locatie. De uitrusting, waaronder de bewapening, maakt onderdeel uit van het beveiligingsconcept. Het beveiligingsconcept wordt regelmatig geëvalueerd in relatie tot de dreiging en het risico en in relatie tot de veiligheid van mensen die ervoor zorgen dat bepaalde kwetsbare objecten worden bewaakt en beveiligd. Dit is ook gebeurd naar aanleiding van de recente aanslagen in Parijs. De uitrusting, waaronder de bewapening, wordt indien nodig aangescherpt in samenspraak tussen de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), de lokale gezagen en de Koninklijke Marechaussee zelf. Hiermee is gewaarborgd dat het beveiligingsconcept en de bewapening actueel zijn. Over de precieze uitrusting, inclusief de bewapening, kan ik geen mededelingen doen, omdat dit inzicht geeft in de werkwijze van de Koninklijke Marechaussee. De veiligheid van de objecten die de Koninklijke Marechaussee bewaakt en dat van het personeel is hiermee niet gediend.

Vraag 3

Is deze bewapening naar uw oordeel voldoende om in het geval van een terroristische aanslag adequaat te kunnen handelen en weerstand te kunnen bieden om deze aanslag te stoppen? Is de bewapening naar uw oordeel evenredig aan het te verwachten niveau van geweld door terroristen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Hoe schaalt de marechaussee op dit moment op als zich een noodsituatie voordoet en gebeurt dit op alle kwetsbare plekken in Nederland op dezelfde wijze?

Voor elk beveiligingsconcept geldt dat er onmiddellijk opgeschaald kan worden. De aard en omvang van de dreiging en het risico bepaalt hoe invulling wordt gegeven aan de opschaling. In het kader van bewaken en beveiligen kan de Koninklijke Marechaussee opschalen tot het hoge geweldsspectrum met daarbij passende uitrusting, waaronder zwaardere bewapening. Specialistische interventie eenheden zijn landelijk inzetbaar ten behoeve van interventie in het hoogste geweldsspectrum. Over de precieze wijze van opschaling kan ik geen mededelingen doen (zie antwoord hierboven).

Vraag 5

Wat is er voor nodig om de bewapening van de marechaussee te laten voldoen aan de wensen van de marechaussee zelf en bent u hiertoe bereid en de Tweede Kamer daarover te informeren?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «NCTV kalm onder terreuralarm EU»?1

Ja

Vraag 2

Kunt u aangeven waarom er zo laks gereageerd wordt op een zeer alarmerend rapport dat oproept extra maatregelen te nemen tegen chemische en/of biologische terreuraanvallen?

Nederland is al jaren alert op de dreiging die uitgaat van misbruik van chemische, biologische, radiologische en nucleaire stoffen en heeft daarvoor de nodige voorzorgsmaatregelen getroffen. In eerdere antwoorden op door u gestelde vragen ben ik reeds ingegaan op de genomen maatregelen en de beschikbaarheid van informatie voor de bevolking over hoe te handelen bij een crisissituatie waaronder een mogelijke terroristische aanslag.2

Vraag 3

Zijn er de afgelopen periode door Nederland reeds extra maatregelen getroffen, in navolging van bijvoorbeeld de Fransen die een tegengif laten produceren tegen neurotoxische organofosfaten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid om, net als in Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk al gebeurt, de bevolking preventief te informeren over wat te doen bij een terreuraanslag?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «Syrische asielzoeker opgepakt als terreurverdachte»?1

Ja.

Vraag 2

Erkent u dat u geen zicht heeft op wie er allemaal (zonder papieren) Nederland binnenkomen en welke achtergrond en motieven zij hebben? Zo nee, waarom niet?

Het aantal migranten dat Europa binnenkomt is nog steeds zeer hoog. Het vraagt aanzienlijke inspanningen om aan de Europese buitengrenzen deze aantallen vreemdelingen te identificeren en te registreren. Mede om die reden is een start gemaakt met de inrichting van de hotspots in Italië en Griekenland. In Europees verband is afgesproken dat de inspanningen om meer hotspots operationeel te maken, worden geïntensiveerd. Versterking van de Europese buitengrenzen is noodzakelijk. De Europese Commissie heeft in dit verband voorstellen gedaan.
Daar waar asielzoekers zich melden aan de Nederlandse buitengrens (veelal op Schiphol), vindt identificatie plaats aan de grens alvorens eventueel toegang tot Nederland wordt gegeven. Wanneer asielzoekers zich via een andere weg in Nederland melden voor asiel (veelal in Ter Apel), start het proces met de identificatie en registratie door de politie. Vreemdelingen worden gefouilleerd, hun bagage wordt doorzocht, vingerafdrukken worden getoetst, het paspoort wordt gecontroleerd, de identiteit wordt onderzocht en de politie kan besluiten om gegevensdragers, zoals mobiele telefoons uit te lezen. Vervolgens vindt er een screening door de IND plaats. Deze screening is onder andere gericht op het onderkennen van signalen die mogelijk wijzen op jihadisme of radicalisering of die op andere wijze aan de nationale veiligheid kunnen raken.
Binnen de uitvoerende organisaties van de vreemdelingenketen is een meldstructuur ingericht voor signalen die mogelijk wijzen op jihadisme of radicalisering of die op andere wijze aan de nationale veiligheid kunnen raken. Signalen van jihadisme of radicalisering kunnen op elk moment in het proces worden opgevangen en worden dan doorgegeven aan de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Ik merk hierbij op dat ondanks alle maatregelen een volledige veiligheidsgarantie uiteindelijk niet is te geven.

Vraag 3

Bent u bereid alle asielzoekerscentra hermetisch af te sluiten, zolang niet iedere asielzoeker grondig is gescreend? Zo nee, waarom niet?

Nee, als er individuele indicaties zijn dat er sprake is van openbare-orde of nationale veiligheidsrisico's, dan is het mogelijk om de vrijheid van het betreffende individu onmiddellijk te beperken.

Vraag 4

Bent u daarnaast bereid de Nederlandse grenzen te sluiten en geen enkele asielzoeker meer toe te laten? Zo nee, waarom niet?

In de brief aan uw Kamer van 8 september 2015 is de aanpak van het kabinet uitgelegd ten aanzien van de Europese asielproblematiek (Kamerstuk 19 637, nr. 2030). Deze aanpak ziet onder andere op: een betere vorm van opvang in de regio, een effectieve terugkeer van mensen zonder verblijfstitel en een verdere verbetering van de beveiliging van de Europese buitengrenzen.

Vraag 1

Herinnert u zich het ronkende persbericht van uw Ministerie van 27 november 2015 met de titel «Antiterrorismewetgeving naar de Tweede Kamer», waarin u na twee jaar consultatie opnieuw de wet computercriminaliteit III aankondigt als onderdeel van een reeks anti terrorisme maatregelen?1

Op 27 november 2015 heeft mijn ministerie een persbericht verstuurd waarin feitelijke informatie werd verstrekt over de besluitvorming in de ministerraad over de uitvoering van het actieprogramma «Integrale aanpak Jihadisme».

Vraag 2

Wat vindt u zelf van de werkwijze om een persbericht te sturen over een wet, waarvan de consultatie twee jaar geleden al is afgerond, zonder dat het betreffende wetsvoorstel bij de Kamer is ingediend?

Ik acht het open en transparant communiceren over wetgevingsprocessen een belangrijk onderdeel van overheidsvoorlichting. Actieve communicatie vanuit de overheid is een belangrijk recht voor burgers. Dit sluit aan bij het rapport van de Commissie Wallage die de toekomst van de overheidscommunicatie onderzocht. Naar het oordeel van de commissie is het wenselijk dat er gedurende het wetgevingsproces ruimte is voor actieve voorlichting van overheidswege, ook als parlementaire goedkeuring nog niet is verkregen.2
Het betreffende persbericht markeert de besluitvorming in de ministerraad over de uitvoering van het actieprogramma «Integrale aanpak Jihadisme». Bovendien is de wetgeving als onderdeel van het actieprogramma uitvoerig aan de orde geweest tijdens het debat met uw Kamer op 19 november jl. over de aanslagen in Parijs. Dan ligt het voor de hand om melding te maken van het formele besluit om de vier wetsvoorstellen bij de Tweede Kamer in te dienen als volgende stap in het wetgevingsproces. Inmiddels zijn alle vier wetsvoorstellen bij de Tweede Kamer ingediend.

Vraag 3

Wanneer wordt het wetsvoorstel computercriminaliteit III bij de Tweede Kamer ingediend?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u deze vragen per ommegaande beantwoorden?

Ja, ik heb mij ingespannen voor een zo spoedig mogelijke beantwoording van uw vragen.
De beantwoording heeft vanwege de feestdagen en de jaarwisseling meer tijd gekost dan was voorzien.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Asielzoeker vast voor terrorisme»?1

Ja, daar ben ik mee bekend.

Vraag 2

Zijn er behalve deze persoon nog andere asielzoekers in beeld als verdachte van terrorisme?

Onderzoek moet uitwijzen of deze persoon zich met jihadistische intenties in de asielstroom heeft gemengd of dat daar geen sprake van is.
In het meest recente dreigingsbeeld van de NCTV (DTN40) staat dat er tot nu toe in Nederland geen bevestigde gevallen zijn van asielzoekers die zich uit terroristische motieven in de asielstroom in Nederland hebben gemengd.
Ook in dit geval moeten we uiteraard eerst het onderzoek afwachten alvorens dergelijke conclusies te trekken.

Vraag 3

In hoeverre erkent het kabinet inmiddels het enorme gevaar dat terroristen zich schuilhouden tussen de asielzoekersstromen?

Zie antwoord 2.

Vraag 4

Hoe verhoudt de bewering van het kabinet, dat er sprake is van een goede screening van asielzoekers, zich tot het gegeven dat deze persoon tijdens het intake-onderzoek niet is aangehouden?

De signalering van potentiële radicalisering of jihadistische intenties in de vreemdelingenketen kan op verschillende momenten plaatsvinden. Bij de start van het proces bij de registratie of later in de procedure, bijvoorbeeld naar aanleiding van de screening door de IND.
Uit het onderzoek moet nog blijken of het hier een persoon betreft die met terrorisme in verband kan worden gebracht. Over de voortgang van dit onderzoek kan ik u geen mededelingen doen. Ik blijf wel herhalen dat er geen garanties kunnen worden gegeven dat een persoon die terroristische intenties heeft eruit kan worden gefilterd.

Vraag 5

Kunt u hierbij toezeggen dat, mocht deze persoon daadwerkelijk een terrorist zijn, de asielprocedure per definitie wordt gestaakt, en hij na het uitzitten van zijn straf linea recta ons land wordt uitgezet?

De casus in kwestie wordt nu nader onderzocht. Afhankelijk van de uitkomst van het onderzoek kunnen nadere stappen worden ondernomen. Tot die tijd wordt niet op de asielaanvraag beslist.

Vraag 1

Kent u het bericht «Belgisch Limburg bezorgd om waakzaamheid Nederland»?1

Ja

Vraag 2

Klopt het dat dat de waakzaamheid in Belgisch Limburg veel hoger is dan aan de Nederlandse kant? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat is hiervan de reden?

Het Belgische Orgaan voor de Coördinatie en de Analyse van de Dreiging (OCAD) heeft op 16 november voor heel België het dreigingsniveau naar niveau 3 (van de 4) gebracht. Daarnaast is de inzet van veiligheidsdiensten vergroot en worden de landsgrenzen nauwkeuriger gecontroleerd.
In Nederland is het dreigingsniveau sinds maart 2013 «Substantieel». Gerelateerd aan het huidige dreigingsbeeld is in de afgelopen periode een aantal aanvullende maatregelen genomen. Na de aanslagen in Parijs is onder meer besloten tot intensivering van de maatregelen op locaties waar reisbewegingen van en naar België en Frankrijk plaatsvinden evenals het toezicht op kwetsbare plekken zoals stations. De Minister-President heeft de Kamer hier onlangs over geïnformeerd.2
Er wordt voortdurend bezien of de reeds genomen maatregelen aangepast moeten worden. De veiligheidsdiensten staan in nauw contact met de Belgische diensten, net als met andere Europese diensten, en houden de situatie continu in de gaten. Zowel in België als in Nederland is de waakzaamheid al verhoogd.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de gezochte terrorist Salah Abdselam waarschijnlijk het verschil niet kent tussen Maastricht en Maasmechelen en Nederland dus ook waakzaam moeten zijn? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid om ook aan de Nederlandse kant de waakzaamheid te verhogen en maatregelen te nemen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke maatregelen?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Bent u in dat kader bereid om de Nederlandse grenzen te sluiten zodat kwaadwillenden hier geen vrij spel hebben? Zo nee, waarom niet?

Vrij verkeer van personen is een fundamenteel recht binnen de EU en belangrijk voor het functioneren van de Nederlandse samenleving en economie. Op basis van het huidig dreigingsbeeld worden momenteel binnen bestaande regelgeving passende maatregelen genomen om mogelijk misbruik van deze rechten tegen te gaan.
Interne controles mogen, op basis van de Schengen Grenscode, op tijdelijke basis worden ingevoerd wanneer er sprake is van een ernstige bedreiging van de openbare orde of veiligheid. Op dit moment is geen sprake van een dergelijke acute dreiging en worden deze structurele grenscontroles niet ingevoerd. Wel heeft de Koninklijke Marechaussee de reeds bestaande controles in het Mobiel Toezicht Veiligheid geïntensiveerd. Wanneer bekend is in welk voertuig een voortvluchtige persoon zich mogelijk verplaatst, kan daar gericht naar gezocht worden. Middels automatische nummerplaatherkenning (ANPR) wordt op een aantal vaste en mobiele locaties in Nederland zeven dag per week, vierentwintig uur per dag gecontroleerd of het gezochte voertuig gesignaleerd wordt.

Vraag 6

Deelt u de mening dat informatie-uitwisseling van groot belang is? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u informatie-uitwisseling tussen de betreffende burgemeesters bevorderen?

Ja. Nederland zet zich daarom actief in om binnen Europees verband de informatie-uitwisseling te versterken. Er wordt internationaal intensief samengewerkt. Daarnaast staat de NCTV in nauw contact met de veiligheidsregio’s en het lokaal bevoegd gezag, en kan op lokaal niveau besloten worden dat aanvullende (gemeentegrensoverschrijdende) informatie-uitwisseling wenselijk is.

Vraag 1

Kent u het bericht «Frankrijk is voorbereid op aanval met chemische wapens»?1

Ja.

Vraag 2

Is ons land, in navolging van Frankrijk, voorbereid op een eventuele chemische en/of biologische terreuraanval?

Nederland heeft de afgelopen jaren een pakket maatregelen genomen ter voorbereiding op incidenten met chemisch, biologisch, radiologisch of nucleair (CBRN) materiaal. Als onderdeel van het Programma CBRN/E (2008–2013) zijn maatregelen genomen om de beveiliging te verbeteren van hoog-risico onderzoeksinstellingen die kunnen werken met dit materiaal.
Bij aanslagen met chemische of biologische agentia wordt in beginsel gebruik gemaakt van de reguliere structuren voor crisisbeheersing. Gezien de specifieke risico’s van deze stoffen zijn daarnaast aanvullende maatregelen getroffen. Zo bestaan speciale multidisciplinaire protocollen voor het omgaan met verdachte objecten en ontsmetting van slachtoffers. Ook is specialistische kennis en operationele capaciteit beschikbaar om de hulpdiensten 24/7 te ondersteunen; dit betreft onder meer de CBRN-responsunit van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (meten en monstername), de CBRN-responseenheid van Defensie (advies en assistentie, detectie identificatie en monitoring, ontsmetting) en het Landelijk Laboratorium Netwerk terreuraanslagen (analyse). Sinds eind 2014 kunnen operationele diensten (civiel en militair) oefenen, trainen en opleiden op het speciaal voor CBRN-incidenten ingerichte Nationaal Trainingscentrum CBRN in Vught. De DSI is zodanig uitgerust dat zij onder CBRN-omstandigheden volledig operationeel kan zijn.
Burgers worden via zowel de rijksoverheid (Crisis.nl en rijksoverheid.nl) als via de veiligheidsregio’s geïnformeerd over mogelijke risico’s in hun omgeving. Dit betreft ook gevaarlijke stoffen en terrorisme. Gekoppeld aan deze informatie zit een boodschap hoe gehandeld kan worden bij dergelijke situatie. Indien een dreiging acuut is, kunnen burgers door hun gemeente of veiligheidsregio via NL-Alert worden gealerteerd en van een concreet handelingsperspectief (wat te doen of te laten) worden voorzien.
In het geval van een grootschalig incident met biologische agentia treden de draaiboeken voor infectieziektebestrijding in werking. Dan is de coördinatie van en communicatie over de bestrijding in handen van het Centrum voor Infectieziektebestrijding. In de communicatie zal het centrum handelingsperspectieven communiceren voor de bevolking.

Vraag 3

In hoeverre is de opdracht van de Franse regering om een tegengif tegen neurotoxische organofosfaten te produceren iets dat ook dient te gebeuren voor Nederland?

Atropine, een generiek tegengif tegen neurotoxische organofosfaten, is reeds beschikbaar in ziekenhuizen en op ambulances.

Vraag 4

Op welke wijze is over dit onderwerp recent contact geweest met onze directe buurlanden, en ligt er een grensoverschrijdend plan klaar, zeker met het oog op biologische wapens?

Sinds 2013 is in Europa het besluit over grensoverschrijdende bedreigingen van kracht. Dit besluit versterkt de coördinatie bij de voorbereiding op bedreigingen voor de volksgezondheid, inclusief chemische en biologische agentia. Op basis van dit besluit vergaderen de lidstaten met elkaar in het gezondheidsbeveiligingscomité over problemen die meerdere lidstaten raken. Daarnaast worden meldingen doorgegeven via het Europese systeem voor vroegtijdige waarschuwing en maatregelen.
Als onderdeel van het Verdrag Biologische Wapens (BTWC), waarbij Nederland partij is, zijn ook afspraken gemaakt over het bieden van hulp aan statenpartijen bij calamiteiten. Deze afspraken betreffen ook eventuele pandemieën en uitbraken waarbij verdere verspreiding dreigt en snelle en effectieve hulp nodig is. Daarnaast zijn internationale organisaties als de Wereldgezondheidsorganisatie en de Voedsel- en Landbouworganisatie erop ingericht om snel assistentie te kunnen bieden bij incidenten waarbij biologische agentia zijn vrijgekomen. Ook in NAVO-verband wordt samengewerkt en informatie uitgewisseld over het voorkomen van en reageren op aanvallen met chemisch, biologisch, radiologisch of nucleair materiaal.

Vraag 5

In hoeverre liggen er in Nederland draaiboeken klaar voor een eventuele aanval met bovengenoemde wapens, specifiek gericht op civiele doelen, en worden burgers – behalve via de rampenzender op het moment van de ramp – ook preventief geïnformeerd over hoe te handelen in zo'n situatie?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Kent u het bericht «Financiële sector let te weinig op terrorisme, zegt DNB»?1 Klopt dit bericht? Zo ja, wat vindt u van dit bericht?

Ik heb kennis genomen van het bericht. De Nederlandsche Bank (DNB) heeft naar aanleiding van eigen onderzoek geconcludeerd dat financiële instellingen het risico van integriteitschendingen, waaronder ook witwassen en terrorismefinanciering vallen, onvoldoende aanpakken. Met DNB vind ik dit zorgwekkend.

Vraag 2

Hoeveel terrorismefinanciering is voorkomen door de maatregelen en regelgeving in het kader van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft)?

Op grond van de Wwft moeten onder meer financiële instellingen optreden als «poortwachters» van het financieel systeem. Zij moeten voorkomen dat hun diensten worden misbruikt voor witwassen of terrorismefinanciering. Concreet zijn zij verplicht de achtergrond van hun (potentiële) cliënten te onderzoeken. Verder moeten zij transacties monitoren en bij een vermoeden van witwassen of financieren van terrorisme een melding doen bij de Financial Intelligence Unit – Nederland (de FIU). Die transacties kunnen na analyse door de FIU ter beschikking komen voor opsporing en vervolging. Zo kan de Wwft bijdragen aan het afschrikken van terrorismefinanciering: de pakkans wordt vergroot doordat onder meer financiële instellingen alert moeten zijn en eventuele aanwijzingen moeten melden.
Die meldingsplicht levert ook concrete resultaten op. Naar aanleiding van door de FIU ontvangen meldingen is informatie verstrekt aan onder meer de Dienst Landelijke Recherche en inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Verder hebben analyses door de FIU bijgedragen aan het identificeren van jihadisten die vervolgens op de nationale terrorismelijst zijn geplaatst waardoor hun tegoeden zijn bevroren.2 Een schatting hoeveel terrorismefinanciering is voorkomen door deze wetgeving en inspanningen is niet goed te geven.

Vraag 3

Op basis van onderzoek van De Nederlandsche Bank (DNB) is gebleken dat met name bij banken, trustkantoren en betaalinstellingen deze controles niet altijd toereikend zijn, zo blijkt uit «Toezicht vooruitblik 2016»; wat zijn daarbij de grootste problemen c.q. knelpunten als het gaat om terrorismefinancieringen? Hoe scoren de verschillende sectoren op dit punt? Wat gaat DNB in 2016 meer doen controle op terrorismefinanciering?

DNB heeft laten weten van oordeel te zijn dat, in het kader van de beheersing van risico’s omtrent terrorismefinanciering, de monitoring en analyse van transacties verbeterd kan worden. Ook is het oordeel van DNB dat de kennis- en informatiepositie van veel instellingen over methoden van terrorismefinanciering verbeterd moet worden. Vooral bij banken en betaalinstellingen (zoals «payment service providers») die te maken hebben met grootschalige geldstromen, dient de analysecapaciteit vergroot te worden, zo laat DNB mij weten. In vergelijking met resultaten van een identificerend onderzoek3 naar terrorismefinanciering dat DNB in 2015 heeft uitgevoerd, ziet DNB overigens wel dat deze sectoren verbeteringen doorvoeren.
Tevens wordt naar aanleiding van dit identificerend onderzoek samengewerkt in een terrorismefinanciering-project van het Financieel Expertise Centrum (FEC). Dit project van het FEC zal resulteren in voorlichting voor financiële instellingen om zo de kennis van deze instellingen te verbeteren. Omdat het gevoelige informatie betreft, zal deze informatie waarschijnlijk niet publiek ter beschikking worden gesteld.
Uit de «Toezicht Vooruitblik 2016» blijkt ook dat DNB verder zal onderzoeken hoe instellingen de analyse van terrorismefinancieringsrisico’s hebben omgezet in concreet beleid en procedures. Ook zal DNB naar de opzet en werking van de transactiemonitoring kijken, waarbij ook zal worden beoordeeld hoe de detectie en analyse van transacties die mogelijk gerelateerd zijn aan terrorismefinanciering functioneert. Daarbij zal worden bekeken hoe instellingen de informatie die zij via het FEC kregen, hebben vertaald in concrete maatregelen.

Vraag 4

Klopt het dat DNB vooral kijkt naar processen en procedures? In hoeverre zegt dit iets over het daadwerkelijk kunnen voorkomen van terrorismefinanciering?

De opzet van het toezicht op naleving van de Wwft is dat DNB, en overigens ook de andere Wwft-toezichthouders, kijken naar de werking van beleid, procedures en maatregelen van financiële en andere instellingen (Wwft-instellingen) omtrent het voorkomen van terrorismefinanciering. Door het bevorderen dat Wwft-instellingen hun procedures en maatregelen continu verbeteren, wordt terrorismefinanciering via deze instellingen zo veel als mogelijk beheerst en worden vermoedens van terrorismefinanciering gemeld bij de FIU.
Uit de evaluatie van Nederland door de Financial Action Taskforce (FATF) in 2011 blijkt dat de bestrijding van witwassen en financieren van terrorisme in Nederland ten opzichte van andere landen (ook andere Europese landen) die lid zijn van de FATF op een hoog niveau ligt.4 Inmiddels is de FATF een nieuwe ronde van evaluaties gestart, waarin de nadruk ligt op effectiviteit van wetgeving en beleid. Er is van uit te gaan dat uit die evaluaties zal blijken dat er verschillen zijn in effectiviteit tussen Europese landen. Tegelijk zullen alle bij de FATF aangesloten landen kunnen leren van de uitkomsten van die evaluaties, zodat de effectiviteit in elk van die landen verbeterd kan worden. Daarbij kan ook een rol spelen dat ingevolge de FATF standaarden elk land een nationale risicoanalyse dient uit te voeren; die verplichting is ook opgenomen in de Europese vierde anti-witwasrichtlijn.
Het eerder genoemde FEC is een voorbeeld van een Nederlandse best practice. Het FEC is een samenwerkingsverband van de Autoriteit Financiële Markten, DNB, de FIU, de Belastingdienst, de FIOD, het OM en de nationale politie.

Vraag 5

Hoe effectief is de wet- en regelgeving in het kader van de Wwft? In hoeverre zijn er verschillen in effectiviteit tussen de Europese landen als het gaat om het voorkomen van terrorismefinanciering? Wat zijn daarbij de «best practices»?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

In hoeverre is het mogelijk om met de Wwft terrorismefinanciering adequaat bij de wortel aan te pakken? In hoeverre is de Nederlandse aanpak de meest optimale manier? Hoe doen andere landen dit?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 7

Welke aanvullende maatregelen en regelgeving zouden eventueel nodig zijn om terrorismefinanciering (nog) beter te kunnen bestrijden?

Uit de bevindingen van het toezicht door ondermeer DNB blijkt dat er ruimte is voor verbetering van de uitvoering van bestaande maatregelen en regelgeving. Daardoor kan het voorkomen van financieren van terrorisme verder worden aangeschept. Het is belangrijk dat die stap gezet wordt door de betrokken Wwft-instellingen. De informatievoorziening vanuit het FEC en vanuit de FIU draagt hieraan bij.
De recente aanslagen, ondermeer in Parijs en Egypte, hebben geleid tot intensief internationaal overleg over mogelijke aanvullende maatregelen tegen het financieren van terrorisme. Nederland is als financieel centrum nauw betrokken bij dit overleg in met name de EU, de FATF en de Counter-ISIL Finance Group. Dit overleg is nog gaande, maar mij lijkt denkbaar dat bijvoorbeeld de bestaande Europese regulering van grensoverschrijdende geldtransporten wordt aangescherpt.5
Tijdens de JBZ-Raad van 20 november jl. is terrorismefinanciering als een van de prioriteiten benoemd. Op dit moment wordt gewerkt aan voorstellen om te komen tot een versterking van de bevoegdheden van (en samenwerking tussen) FIU’s van verschillende landen, zodat zij snelle toegang hebben tot noodzakelijke gegevens. Daarnaast worden verbeteringen in regulering omtrent non-bancaire betaaldiensten en een effectievere werkwijze van bevriezing van tegoeden door de gehele EU voorgestaan.

Vraag 8

Welke plannen zijn er op Europees en/of internationaal niveau om terrorismefinanciering nog beter te kunnen voorkomen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 1

Kent u het bericht «Syrische zelfmoordterrorist Parijs kwam via Griekenland Europa in»?1

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat de Syrische terrorist, die zichzelf opblies in Parijs, via het Griekse eiland Leros als vluchteling Europa is binnengekomen?

Het Franse onderzoek naar de toedracht van de aanslagen en de aanloop daarnaartoe is nog niet afgerond. Op basis van uitlatingen in de pers van een Franse openbaar aanklager kan gesteld worden dat naar alle waarschijnlijkheid twee van de aanslagplegers via de migratiestroom Europa zijn binnengekomen.

Vraag 3

Hoe is het dan mogelijk dat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding vorige week nog verklaarde dat er geen gevallen bekend zijn van jihadisten die via de vluchtelingenstroom Europa binnenkomen?

De NCTV heeft recentelijk nog in het Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland (DTN) nr. 40 gemeld dat een dergelijk misbruik in individuele gevallen voorstelbaar is. In Nederland zijn de instanties daarom zeer alert op het risico dat terroristen in de migratiestroom of de asielprocedure infiltreren. Asielzoekers worden dan ook zo goed mogelijk gescreend. Eerder heb ik gezegd dat er geen bevestigde gevallen zijn van asielzoekers, die op dit moment in Nederland zijn, die zich uit terroristische motieven in de asielstroom hebben gemengd.

Vraag 4

Zijn er inmiddels nog andere gevallen bekend van terroristen die via de vluchtelingenstroom Europa zijn binnengekomen?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

In hoeverre bent u bereid, zeker nu de Minister-President klip en klaar heeft aangegeven dat we in oorlog zijn met IS en er terroristen meekomen in de vluchtelingenstroom, in te zetten op het stoppen met opnemen van asielzoekers?

Daartoe ben ik niet bereid. Nederland zal mensen blijven opvangen die vluchten voor oorlogsgeweld.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat een hooggeplaatst ISIS-lid1 onderweg zou zijn naar Nederland of Duitsland, zoals ook vandaag is aangegeven door Abu Mohammed van de organisatie «Raqqa is being slaughtered silently» tijdens een bijeenkomst in de Tweede Kamer en het bericht uit de Volkskrant van 4 november?2

Ja.

Vraag 2

Kunt u met zekerheid stellen dat dit bericht «lijkt te slaan op een ouder en breder circulerend en terugkerend bericht» zoals de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid vandaag stelt in de Volkskrant? Op welke wijze is dit bericht door de inlichtingendiensten, al dan niet in samenspraak met de Duitse inlichtingendiensten, inhoudelijk onderzocht?

De woorden «lijkt te slaan» van de NCTV zijn juist. Dit bericht vertoont inderdaad sterke overeenkomsten met eerdere berichten in de media over een operative (handlanger/ uitvoerder) van ISIS die onderweg zou zijn naar Europa. Vanzelfsprekend is er doorlopend grote oplettendheid bij de diensten en hun partners om eventuele pogingen tot inreizen te onderkennen. Het kabinet kan in het openbaar geen mededelingen doen over de aard van onderzoek door de diensten.

Vraag 3

Bent u bereid deze vragen vandaag (zo nodig vertrouwelijk), maar in ieder geval vóór het plenair debat van 5 november a.s. over de uitkomsten van de Europese top van 15 en 16 oktober jl., over de JBZ-raad op 9 november 2015 en over de inzet voor de migratietop van 11 en 12 november 2015 te beantwoorden?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Controversial Arab-Israeli MK Zoabi to speak on Israeli racism at Dutch Kristallnacht event»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe oordeelt u over de steun van Haneen Zoabi ten aanzien van de ontvoering van drie Israëlische jongens, die later ook wreed zijn vermoord door de Palestijnse terreurorganisatie Hamas?

Mevrouw Zoabi is een op democratische wijze verkozen lid van de Knesset, het parlement van Israël. Voor de uitspraken die zij deed rond 17 juni 2014 in relatie tot de ontvoering van drie Israëlische jongens mocht zij gedurende een schorsing van zes maanden de Knesset en Knesset-commissies niet toespreken. De Israëlische procureur-generaal zag af van het openen van een strafrechtelijk onderzoek naar Zoabi vanwege haar uitspraken. Hij concludeerde dat zij de ontvoerders niet als terroristen bestempelde, maar de ontvoering altijd had afgekeurd.
In algemene zin geldt dat Nederland aan visumvrije derdelanders de toegang kan weigeren indien van hun aanwezigheid of hun activiteiten een gevaar uit gaat voor de openbare orde of nationale veiligheid. Of daarvan sprake is, wordt te allen tijde beoordeeld aan de hand van de feiten en omstandigheden van het individuele geval. Daarnaast kunnen zij beoordeeld worden op de boodschap die zij uitdragen tijdens hun verblijf. De aanpak van onverdraagzame boodschappen kan dan plaatsvinden via strafrechtelijke weg.

Vraag 3

Bent u op de hoogte van de aangifte die Federatief Joods NL heeft gedaan tegen Haneen Zoabi?

Ja.

Vraag 4

In hoeverre worden geweldspredikers zoals Haneen Zoabi, die recent opriep tot een intifada, de toegang tot Nederland ontzegd?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Oproep moslimfascist Youness Ouaali: «Vanaf vandaag alle Israelische toeristen kapot slaan»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de uitspraken van World Wide Relief-woordvoerder Youness Ouaali?

De desbetreffende uitlatingen vind ik verwerpelijk. Als er sprake is van opruiing tot het plegen van strafbare feiten (artikel 131 Sr) of het aanzetten tot haat (artikel 137d Sr) is dit strafbaar. Op dit moment loopt er een strafrechtelijk onderzoek tegen de heer Ouaali.

Vraag 3

Wordt World Wide Relief direct of indirect financieel ondersteund door de Nederlandse Staat?

World Wide Relief ontvangt geen financiële ondersteuning van de Nederlandse overheid.

Vraag 4

Signaleert de regering op dit moment een toename van antisemitisme in Nederland? Ziet de regering een samenhang met toename van geweld in Israël en de Palestijnse gebieden, zoals nu het geval is?

In de politiecijfers over 2014 is een stijging waarneembaar van het aantal gericht antisemitische incidenten. Onrust in Israël en de Palestijnse gebieden wordt vaak gevolgd door een toename van meldingen over antisemitisme in Nederland.
Ik zal uw Kamer, voor de begrotingsbehandeling van het Ministerie van VenJ, afzonderlijk informeren over de Discriminatiecijfers Politie 2014.

Vraag 5

Welke maatregelen treft de regering om te voorkomen dat het antisemitisme in Nederland (verder) toeneemt? Wat onderneemt de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om dergelijke oproepen te voorkomen en te bestrijden?

Voor informatie over de beleidsmaatregelen tegen antisemitisme wordt verwezen naar de brief van de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan Tweede Kamer, vergaderjaar 2015–2016, 30 950, nr. 79.
Het oproepen tot discriminatie, haat en geweld is onaanvaardbaar en strafbaar. Het kabinet hecht groot belang aan het bestrijden van discriminatie, waaronder antisemitisme. De politie, het OM en gemeenten hebben hierin een belangrijke rol te vervullen.
Het vergroten van de effectiviteit van de aanpak van discriminatoire incidenten blijft een thema waar de politie – in samenwerking met haar partners – continu aan werkt. Daarbij zet het kabinet in op drempelverlagende maatregelen voor het doen van aangifte van discriminatie en op een adequate afhandeling van deze aangiftes. Dit geschiedt onder meer door middel van het vergroten van de kennis van de politie over discriminatie.
De Nationale Politie hecht er grote waarde aan om in goede verbinding te zijn met de Joodse gemeenschap. Een voorbeeld hiervan is het Joods Politienetwerk in de eenheid Amsterdam.

Vraag 6

Deelt de regering de mening dat de «import» van haat uit het Midden-Oosten buitengewoon onwenselijk is? Is de Minister van Buitenlandse Zaken bereid dergelijk haatzaaien aan de orde te stellen bij de Palestijnse president Mahmoud Abbas, die op 29 oktober op bezoek is in Nederland, om te voorkomen dat de sfeer in het Midden-Oosten overslaat naar Nederland?

Voorop staat dat wij er als Nederlandse samenleving gezamenlijk voor moeten zorgen dat we spanningen uit het Midden-Oosten niet importeren. Ook bij verschillen van inzicht die voor velen gevoelig zijn en hele gemeenschappen raken, moeten we ons blijven inzetten om verschillen te overbruggen. Er is moed voor nodig om vanuit verschillende gemeenschappen op te staan en zichtbaar samen te werken om discriminatie en antisemitisme te bestrijden.
Ten aanzien van het huidige geweld in Israël en de Palestijnse gebieden blijft het kabinet benadrukken dat Palestijnse en Israëlische leiders hun invloed dienen aan te wenden om verdere verslechtering te voorkomen, zich te onthouden van contraproductieve stappen, provocaties en retoriek. Ook bij het bezoek van de Palestijnse president Abbas op 29 oktober jongstleden is uitgebreid stilgestaan bij het geweld en de noodzaak tot de-escalatie, waarbij vanzelfsprekend ook is aangedrongen op een oproep tot afzien van geweld.

Vraag 7

Welk reisadvies hanteert de Israëlische regering op dit moment voor Nederland? Bent u voornemens u extra in te spannen voor de bescherming van toeristen met de Israëlische nationaliteit?

Op de website van de Israëlische National Security Council staat een lijst van landen waarvoor reiswaarschuwingen zijn afgegeven. Het betreft landen waarvan is vastgesteld dat er een specifiek veiligheidsrisico is. Nederland komt op die lijst niet voor.
Iedereen die zich op het Nederlandse grondgebied bevindt heeft recht op bescherming wanneer dat nodig blijkt te zijn, inclusief Israëlische toeristen. De Nederlandse politie zorgt voor veiligheid voor iedereen die zich in Nederland bevindt, zo ook voor toeristen met de Israëlische nationaliteit wanneer nodig.

Vraag 1

Heeft u de uitzending gezien waarin de heer Youness Ouaali ruimte werd geboden om zijn uitlatingen op Facebook over het «total loss» slaan van Israëlische toeristen toe te lichten?1 2

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat dergelijke uitlatingen verwerpelijk en onacceptabel zijn, gelet op haatzaaiende en tot geweld oproepende karakter hiervan?

De desbetreffende uitlatingen vind ik verwerpelijk. Als er sprake is van opruiing tot het plegen van strafbare feiten (artikel 131 Sr) of het aanzetten tot haat (artikel 137d Sr) is dit strafbaar. Op dit moment loopt er een strafrechtelijk onderzoek tegen de heer Ouaali.

Vraag 3

Is het openbaar ministerie (OM) al een onderzoek gestart om de heer Ouaali strafrechtelijk te vervolgen, bijvoorbeeld op grond van artikel 137d van het Wetboek van Strafrecht? Zo ja, wat is de stand van zaken? Zo nee, waarom niet?

Op dit moment loopt er een strafrechtelijk onderzoek tegen de heer Ouaali. In het belang van het onderzoek, kunnen op dit moment verder geen mededelingen worden gedaan. Indien daartoe aanleiding bestaat, zullen de reacties op de oproep in het onderzoek worden meegenomen.

Vraag 4

Worden eveneens de reacties op dit bericht die de oproep van de heer Ouaali positief bejegen, onderzocht op strafwaardig gedrag?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Kunt u aangeven of al eerder strafrechtelijk onderzoek heeft plaatsgevonden, dan wel vervolging is ingesteld vanwege uitlatingen van de heer Ouaali? Wat waren hiervan de uitkomsten?

Het Openbaar Ministerie heeft niet eerder een onderzoek tegen de heer Ouaali ingesteld.

Vraag 6

Klopt het dat de heer Ouaali ontboden is op het politiebureau afgelopen week naar aanleiding van dit bericht? Wanneer is dat precies geweest en wat is met hem besproken dan wel afgesproken? Was hier ook een vertegenwoordiger van het OM bij aanwezig of alleen de dienstdoende agenten?

Met de heer Ouaali heeft inderdaad een gesprek plaatsgevonden op het politiebureau. Hierbij was geen vertegenwoordiger van het Openbaar Ministerie aanwezig, alleen de dienstdoende agent(en).

Vraag 7

Deelt u de mening dat in dit soort zaken voorlopige hechtenis kan worden toegepast, gelet op de mogelijkheid die in dit kader artikel 137, tweede lid, Wetboek van Strafrecht daartoe biedt?

Ik wil niet vooruitlopen op de uitkomsten van het onderzoek in deze zaak, dat zoals gezegd nog loopt. Ik volsta erop te wijzen dat voor toepassing van voorlopige hechtenis een verdenking van een strafbaar feit moet bestaan waarvoor toepassing van voorlopige hechtenis mogelijk is (artikel 67 Sv), als ook ernstige bezwaren moeten bestaan tegen de desbetreffende verdachte en ten slotte een grond voor toepassing van voorlopige hechtenis (artikel 67a Sv).

Vraag 8

Deelt u de mening dat indien voorlopige hechtenis was toegepast, dit een belemmering had kunnen zijn om nog in dezelfde week via de publieke omroep een podium te bemachtigen voor zijn walgelijke uitlatingen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Herinnert u zich de motie-Van Dam ingediend bij het plenaire debat naar aanleiding van het verslag van het Algemeen overleg over de notitie antidemocratische groeperingen van 2 juli jl. over het «uit- en overdragen van die gedeelde waarden en het versterken van de onderlinge verbondenheid in de samenleving»? Herinnert u zich dat hij in de toelichting hierop expliciet de publieke omroep als voorbeeld noemde? Hoe beoordeelt u de uitvoering van de motie in het licht van het podium dat de heer Ouaali bij Pauw heeft gekregen?

Ja. In een democratische rechtstaat is het van belang om het debat te kunnen voeren, al is dat op het scherp van de snede. Door het informeren van het publiek, bij te dragen aan meningsvorming en maatschappelijk debat te stimuleren en faciliteren, kan de publieke omroep voldoen aan democratische, sociale en culturele behoeften van de inwoners van Nederland. Deze vrijheid gaat echter niet zo ver dat het oproepen tot haat en geweld is toegestaan.

Vraag 10

Kunt u gelet op vraag 9, de beantwoording van deze vragen aan de Kamer doen toekomen voorafgaand aan het Algemeen overleg over Integratieonderwerpen voorzien op 29 oktober as.?

Nee, dit is helaas niet mogelijk gebleken.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van een nieuwe onthulling over steun van Turkije aan jihadisten in Syrië?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u de uitgelekte bevinding van de Duitse inlichtingendienst dat Turkije sinds november 2014 wapens levert aan rebellenbewegingen Ahrar al Sham en het Islamitisch Front?

De Duitse regering stelt op vergelijkbare vragen dat zij bekend is met berichten over vermeende Turkse steun aan jihadistische groepen, maar dat zij geen eigenstandige kennis heeft over de inhoud van deze beweringen.

Vraag 3

Klopt het dat onder meer Al Nusra (Al Qaeda Syrië) onderdeel uitmaakt van het Islamitisch Front? Zo ja, hoe beoordeelt u dit in het licht van het bovenstaande?

Jabhat al-Nusra wordt gezien als een terroristische organisatie en maakt geen deel uit van het Islamitisch Front. Het Islamitisch Front is geen jihadistische organisatie. Geen enkele terroristische organisatie dient steun te ontvangen uit welke hoek dan ook.

Vraag 4

Deelt u de mening dat deze bewegingen jihadistisch zijn, en dat steun aan deze bewegingen niet past bij een NAVO-lidstaat?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Bent u bereid opheldering te vragen bij Turkije en te eisen dat deze steun wordt stopgezet? Zo nee, waarom niet?

Nederland heeft regelmatig contact met de Turkse autoriteiten over verschillende onderwerpen. Er wordt regelmatig gesproken over de dreiging die uitgaat van terroristische organisaties zoals ISIS.

Vraag 6

Bent u naar aanleiding van deze nieuwe onthulling bereid contact op te nemen met uw Duitse ambtsgenoten en de Duitse inlichtingendienst?

Er is regelmatig contact met Duitse autoriteiten over Turkije, mede met het oog op de situatie in Syrië.

Vraag 7

Indien u blijft volhouden de voortdurende, verontrustende berichtgeving over steun van Turkije aan jihadisten in Syrië niet te kunnen bevestigen, kunt u dan uitleggen waarom niet? Kunt u het niet bevestigen of wilt u het niet bevestigen?

Zoals eerder aan uw Kamer gemeld, is het kabinet bekend met berichten over Turkse steun aan jihadistische organisaties. Zoals eveneens eerder meegedeeld, is de situatie aan de Turkse grens zeer complex. De samenstelling en de loyaliteiten van gewapende groeperingen zijn fluïde en veranderen continu. Het valt in dit diffuse beeld niet uit te sluiten dat vanuit Turks grondgebied steun is verleend aan groeperingen die jihadistische uitgangspunten of -wortels hebben.
Turkije is actief in de anti-ISIS coalitie en heeft de organisaties Jabhat al-Nusra en ISIS al geruime tijd op de nationale terrorismelijst staan. Er worden vaker dan voorheen bij binnenkomst in Turkije personen die voornemens zijn zich aan te sluiten bij de gewapende jihad in Syrië, waaronder uit Nederland, tegengehouden. Turkije maakt zich al langere tijd zorgen over mogelijke terroristische activiteiten op eigen grondgebied. De aanslagen in Suruç en Ankara hebben deze zorgen bevestigd.

Vraag 8

Indien u deze onthulling niet kan of wilt bevestigen, kunnen de Algemene Inlichtingen- en veiligheidsdienst (AIVD) of de Militaire Inlichtingen- en veiligheidsdienst (MIVD) dat wel?

Over de onderwerpen of de resultaten van onderzoek door AIVD en MIVD worden in het openbaar geen mededelingen gedaan.

Vraag 1

Kent u het artikel in «Terrorismedeskundige: aanpak radicalisering gedoemd te mislukken»?1

Ja.

Vraag 2

Hoe beoordeelt u het feit dat de terrorismedeskundige en adviseur van de gemeente Amsterdam op het gebied van Syriëgangers, de Westerse en daarmee dus ook de Nederlandse aanpak van radicalisering beschrijft als gedoemd te mislukken?

Volgens de heer Kenning is radicalisering een emotionele beslissing van het individu. Iemand kiest voor de gewelddadige extremistische ideologie omdat hij of zij die nodig heeft vanuit een emotionele behoefte. Hij stelt daarmee dat het niet de ideologie is die de extremist creëert of binnentrekt, maar de extremistische mindset die de ideologie grijpt. Risico’s ontstaan wanneer deze jongeren geraakt worden door een effectief extremistisch aanbod. Ik onderschrijf het belang van deze invalshoek en ik heb ook deze invalshoek meegenomen in de uitvoering van de aanpak.

Vraag 3

Bent u van mening dat de Westerse aanpak van radicalisering tot polarisatie in de samenleving leidt en terroristen kweekt van eigen bodem? Zo ja, wat gaat u tegen deze aanpak doen? Zo nee, waarom niet?

De aanpak van radicalisering vereist een brede benadering waarbij gewelddadig extremisme wordt ingedamd en nieuwe aanwas wordt voorkomen. Tegelijkertijd is er oog voor het vergroten van de weerbaarheid tegen maatschappelijke spanningen en polarisatie. De dynamiek van polarisatie draagt bij aan het vergroten van de voedingsbodem voor gewelddadig extremisme en heeft onze aandacht in de aanpak.

Vraag 4

Deelt u de mening van de terrorismedeskundige dat de huidige aanpak is gestoeld op het onterechte idee dat de strijd tegen Al-Qaeda en Daesh een gevecht is tegen de islamitische cultuur? Zo ja, wat gaat u doen om dit recht te zetten? Zo nee, waarom niet?

Nee, de huidige aanpak van radicalisering is een strijd tegen alle vormen van gewelddadig extremisme die de democratische rechtsorde ondermijnen.

Vraag 5

Vindt u dat de huidige aanpak van radicalisering de Nederlandse moslims in een kwaad daglicht stelt? Zo ja, wat gaat u doen om dit recht te zetten? Zo nee, waarom niet?

Nee, het kabinet heeft aandacht voor verschillende vormen van gewelddadig extremisme, ongeacht welke vorm deze aanneemt. Bevolkingsgroepen mogen niet verantwoordelijk worden gehouden voor gedragingen van individuen.

Vraag 6

Bent u bereid een andere, effectievere aanpak van radicalisering in te zetten, welke niet leidt tot polarisatie en niet gedoemd is te mislukken? Zo ja, welke concrete maatregelen gaat u nemen? Zo nee, waarom niet?

Het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme heeft naast het verzwakken van de jihadistische kern en het voorkomen van aanwas, tot doel de democratie en rechtsstaat te beschermen. Hoewel het kabinet vanzelfsprekend inzet op een onmiddellijke beperking van de dreiging en de bescherming van de democratische rechtsstaat, leert de geschiedenis dat het tegengaan van radicalisering en de bestrijding van terrorisme bij uitstek ook een zaak is van de lange adem. Het kabinet zet daarom, naast de maatregelen gericht op gevolgbestrijding, nadrukkelijk in op preventie van radicalisering en het vergroten van de weerbaarheid van de samenleving op de langere termijn.

Vraag 7

Deelt u de mening dat het woord jihadisme in een verkeerde context wordt gebruikt en hierdoor een negatieve lading heeft gekregen? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet maakt hier onderscheid tussen jihad als religieus begrip en het fenomeen jihadisme. Het is aan moslims zelf om het begrip jihad te interpreteren en het de lading te geven die men wenst. Als het gaat om het jihadisme ligt dit echter anders. Deze term duidt voor het kabinet op een kleine minderheid van extremistische moslims in de wereld die het begrip jihad geperverteerd hebben en misbruiken voor mobilisering van geloofsgenoten voor hun politiek-extremistische doeleinden. Ik verwijs voor een uitgebreide uiteenzetting hieromtrent naar de NCTV publicatie Het mondiaal jihadisme: een fenomeenanalyse en een reflectie op radicalisering 2.

Vraag 8

Deelt u de mening dat het woord jihadisme in overheidsdocumenten vervangen moet worden door het woord terrorisme, zodat er geen verwijzingen worden gemaakt naar bepaalde religieuze groepen? Zo ja, wat gaat u hieraan doen? Zo nee, waarom niet?

Het kabinet gebruikt de term jihadisme om een specifieke politiek-ideologische stroming en fenomeen aan te duiden.

Vraag 9

Wat gaat u doen om de voedingsbodem van radicalisering aan te pakken in Nederland? Kunt u dat toelichten? Zorgen de uitspraken van de terreurdeskundige voor nieuwe inzichten over het beleid dat gevoerd moet worden?

Verschillende onderzoeken, waaronder het recente onderzoek naar triggerfactoren van radicalisering3, laten zien dat radicalisering niet door één enkele oorzaak te verklaren is, maar vanuit de samenhang van drijfveren, concrete gebeurtenissen en persoonlijke eigenschappen. Er is zodoende geen direct causaal verband tussen sociaaleconomisch achterstelling of discriminatie-ervaringen enerzijds en radicalisering anderzijds. Het zou echter onjuist zijn om geen rekening te houden met deze omstandigheden. Het jihadisme speelt in op gevoelens van discriminatie en buitensluiting onder moslims en poogt deze te mobiliseren. De aanpak van radicalisering en jihadisme is gestoeld op een grondige analyse die voortdurend wordt aangescherpt op basis van nieuwe ontwikkelingen en inzichten. De inzichten van de heer Kenning zijn hierin meegenomen.

Vraag 10

Welke maatregelen bent u van plan te nemen om te zorgen dat bestrijding van radicalisering en terrorisme geen gevecht tegen de islamitische cultuur wordt en op welke termijn?

Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 4 is de strijd tegen terrorisme een strijd tegen alle vormen van gewelddadig extremisme die de democratische rechtsorde ondermijnen.
Om de verspreiding van verschillende vormen van extremisme geen kans te geven, is het van belang dat de onderliggende waarden van de rechtsstaat worden gedeeld en uitgedragen. Dit vergt permanente inspanning van de maatschappij als geheel, waarbij ruimte wordt gegeven aan elkaar. Het kabinet stimuleert maatschappelijke initiatieven over botsende normen, de grenzen van de rechtsstaat en samenleven met verschillen.

Vraag 11

Bent u bereid onderzoek te doen naar de gevolgen van het huidige aanpakplan van radicalisering? Zo ja, wanneer? Zo nee, waarom niet?

Zoals u weet, vindt momenteel de integrale evaluatie plaats van de Nationale CT-strategie 2011–2015. Het radicaliseringsbeleid maakt daar logischerwijs deel van uit. Hierbij wordt zowel gekeken naar de integrale aanpak zoals verwoord in de CT-strategie als in het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme. In de evaluatie worden de uitgangspunten van het beleid onderzocht en wordt gekeken naar de wijze waarop samenwerking, coördinatie en informatie-uitwisseling plaatsvinden, zowel op landelijk als lokaal niveau. De resultaten van de evaluatie zullen in het voorjaar van 2016 naar de Tweede Kamer worden verzonden.

Vraag 12

Weet u dat uit onderzoek van de Landelijke Politie blijkt dat 60 procent van Syriëgangers met psychosociale problemen kampt? Zo ja, gaat dit voor een andere aanpak en visie zorgen? Bent u bereid na aanleiding van deze informatie uw beleid aan te passen?

Het onderzoek van de heer Weenink – waar u aan refereert – geeft aan dat jihadisten meer dan gemiddeld gedragsproblemen en -stoornissen vertonen. Dit is een aanvulling op theorieën over radicalisering die de nadruk leggen op ideologie/religie of op uitsluiting/discriminatie. De sociaalpsychologische invalshoek kan aanvullende verklaringen en handvatten voor de aanpak bieden en wordt meegenomen in mijn beleid.

Vraag 13

Bent u bereid onderzoek te doen naar psychologische problemen die een rol spelen bij radicalisering? Zo nee, waarom niet?

Zoals reeds aangegeven in het antwoord op vraag 9 is radicalisering niet door één enkele oorzaak te verklaren. Er vindt doorlopend onderzoek plaats naar radicalisering en de diverse aspecten die hierbij mogelijk een rol spelen. Daartoe behoren ook, maar niet uitsluitend, psychologische problemen.

Vraag 1

Kunt u toelichten wat u verstaat onder een «feitelijke constatering» in uw opmerking over de Nederlandse militair die overgelopen is naar ISIS beter daar kan sneuvelen?1

Het betreft de feitelijke constatering dat de beantwoording van de stelling die destijds aan de Minister-President is voorgelegd, een keuze betrof uit twee expliciete antwoorden: sneuvelen of terugkeren.

Vraag 2

Hoe moeten we uw opvatting dat de Nederlandse militair die overgelopen is naar ISIS beter daar kan sneuvelen interpreteren, als dit niet uw «wens» is en ook geen kabinetsbeleid?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Klopt het dat een uitspraak van een Minister of Minister-President in functie altijd kabinetsbeleid is, en dat er geen mogelijkheid is tot een persoonlijke mening, aangezien dit afwijkt van de eenheid van kabinetsbeleid? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe verhoudt dit zich tegenover de opmerking dat de uitspraak over de Nederlandse sergeant van de luchtmacht «geen kabinetsbeleid» is?

In de Nederlandse verhoudingen geldt, zoals recent ook is uitgelegd in de bijlage bij de begroting van het Ministerie van Algemene Zaken 2016 (Kamerstukken II 2015/16, 34 300 III, nr. 1, blz. 22–23) dat individuele bewindspersonen in beginsel geen uitlatingen doen die niet passen bij de grondwettelijke taakomschrijving van de ministerraad, zijn reglement van orde en de collectieve verantwoordelijkheid van de leden van de raad. In de gevallen waarin geen sprake is van een op basis van het reglement van orde voor de ministerraad genomen besluit over een bepaald onderwerp van algemeen regeringsbeleid, kunnen uitlatingen van individuele bewindspersonen over een dergelijk onderwerp plaatsvinden, indien vaststaat dat deze in overeenstemming zijn met de individuele en collectieve ministeriële verantwoordelijkheid voor een goede taakuitoefening van de ministerraad en zijn onderraden en commissies. Dit kan het geval zijn indien uit de aard van de situatie waarin dergelijke uitlatingen zijn gedaan onmiskenbaar volgt dat de eenheid van beleid in de zin van art. 45 Grondwet en het Reglement van Orde voor de ministerraad niet aan de orde kan zijn, zoals bij een verkiezingscampagne, partijbijeenkomst, beschouwingen over de langere termijn of het optreden als lid van de Staten-Generaal (art. 57, derde lid, Grondwet).
De uitspraak die de Minister-President heeft gedaan over de Nederlandse militair die is overgelopen naar ISIS, moet geplaatst worden in laatstgenoemde categorie. Het is een reactie op een feitelijke meerkeuzevraag die werd gesteld naar aanleiding van een eerdere uitspraak van de Minister-President gedaan tijdens een verkiezingsdebat. De Minister van Defensie heeft tijdens het algemeen overleg over het jaarverslag van de MIVD op 9 september jl. gezegd dat als haar «op dat moment eenzelfde meerkeuzevraag was voorgelegd», zij hetzelfde antwoord zou hebben gegeven. De eenheid van het kabinetsbeleid is daardoor niet in het geding.

Vraag 4

Bent u er zich van bewust dat in de Grondwet staat dat de Ministers de ministerraad vormen, de Minister-President deze ministerraad voorzit, en dat deze ministerraad besluit over het algemeen regeringsbeleid en de eenheid van dat beleid?2 Zo ja, kunt u toelichten waarom u stelt dat uw uitspraken tijdens een persconferentie over de ministerraad géén kabinetsbeleid zijn?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Klopt het dat uitspraken gedaan door een Minister in de Tweede Kamer der Staten-Generaal, dus ook tijdens een Algemeen overleg, kabinetsbeleid is? Zo nee, kunt u dit toelichten?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 6

Bent u zich er van bewust dat in Nederland de doodstraf niet kan worden opgelegd? Zo ja, hoe verhoudt zich dit tot uw uitspraak dat de Nederlandse militair die is overgelopen naar ISIS beter kan sneuvelen?

Ja. Er is geen relatie tussen de in de vraagstelling genoemde onderwerpen.

Vraag 7

Betekent de uitspraak dat de Nederlandse militair die overgelopen is naar ISIS beter daar kan sneuvelen, dat deze actief dienende militair nu persona non grata is? Zo nee, waarom niet?

De betrokken persoon zal, zoals alle jihadgangers, bij terugkeer naar Nederland worden aangehouden en verhoord. Uiteraard wordt hierbij per geval bekeken wat de meest doeltreffende en toepasbare maatregelen zijn. Alle mogelijke instrumenten worden ingezet om de nationale veiligheid te beschermen.
Het Openbaar Ministerie (OM) is een onderzoek gestart naar strafbare feiten. Nu er op dit moment een strafrechtelijk onderzoek loopt, kunnen er geen verdere mededelingen over deze zaak worden gedaan. Het OM beslist op grond van de uitkomsten van het strafrechtelijk onderzoek of deze militair vervolgd dient te worden en zo ja, welk strafrechtelijk regime van toepassing is.

Vraag 8

Klopt het dat een Nederlander die in vreemde krijgsdienst treedt volgens de Wet op het Nederlanderschap zijn Nederlanderschap verliest?3

Op grond artikel 15, eerste lid, sub e van de Rijkswet op het Nederlanderschap verliest een Nederlander van rechtswege de Nederlandse nationaliteit indien hij zich vrijwillig in vreemde krijgsdienst begeeft van een staat die betrokken is bij gevechtshandelingen tegen het Koninkrijk dan wel tegen een bondgenootschap waarvan het Koninkrijk lid is. Aansluiting bij een terroristische organisatie valt hier echter niet onder, omdat hierbij geen sprake is van een staat.
Om de nationale veiligheid te kunnen beschermen tegen terugkerende jihadgangers waarvan een dreiging voor de nationale veiligheid uitgaat, heeft de Minister van Veiligheid en Justitie een voorstel tot wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap in voorbereiding. Zodra het voorstel tot wet wordt verheven en in werking is getreden wordt het mogelijk om in verband met de nationale veiligheid het Nederlanderschap in te trekken van een persoon die zich heeft aangesloten bij een terroristische organisatie en waarvan een dreiging uitgaat voor de nationale veiligheid, tenzij dit leidt tot staatloosheid. Na het verlies van het Nederlanderschap wordt betrokkene tot ongewenst vreemdeling verklaard. Dit wetsvoorstel ligt voor advies bij de Afdeling advisering van de Raad van State.
Het in de Eerste Kamer aanhangige voorstel tot wijziging van de Rijkswet op het Nederlanderschap ter verruiming van de mogelijkheden voor het ontnemen van het Nederlanderschap bij terroristische misdrijven zal het mogelijk maken het Nederlanderschap in te trekken indien de persoon is veroordeeld voor bijvoorbeeld het meewerken of deelnemen aan training voor terroristische activiteiten (artikel 134a Wetboek van Strafrecht), mits dit niet leidt tot staatloosheid.
Over individuele gevallen en eventuele maatregelen die aan deze persoon worden opgelegd, kunnen geen uitspraken worden gedaan. Zoals aangegeven in het antwoord op vraag 7, zal de persoon, zoals alle jihadgangers, bij terugkeer worden aangehouden en verhoord. Alle mogelijke instrumenten worden ingezet om de nationale veiligheid te beschermen.

Vraag 9

Bent u van plan de Nederlandse sergeant van de luchtmacht die overgelopen is naar ISIS zijn Nederlanderschap te ontnemen?

Zie antwoord vraag 8.

Vraag 10

Is de regering actief op zoek naar de Nederlandse militair die is overgelopen naar ISIS? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

In het belang van het lopende onderzoek en met het oog op de operationele veiligheid evenals de veiligheid van onze militairen kan ik geen verdere mededelingen doen. Evenmin treed ik naar buiten over de middelen die worden ingezet om verdachten op te sporen.

Vraag 11

Is er een officieel uitleveringsverzoek van Nederland voor de Nederlandse actief dienende militair die is overgelopen naar ISIS? Zo ja, aan wie is dit uitleveringsverzoek gericht? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 10.

Vraag 12

Op basis van welke informatie en feiten bent u er zo zeker van dat deze actief dienende militair daadwerkelijk vrijwillig is overgelopen? Houdt u rekening met de mogelijkheid dat deze militair krijgsgevangene is? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 10.

Vraag 13

Indien de Nederlandse militair die overgelopen is naar ISIS wordt gevonden, wordt hij dan bestraft op basis van de wet Militaire strafrechtspraak en/of de wet Militair tuchtrecht? Zo nee, waarom niet, en wat gebeurt er dan wel?

Militair tuchtrecht is slechts aan de orde in geval van normovertredingen die de dagelijkse discipline betreffen. Gezien de strafrechtelijke aard van de zaak is tuchtrecht daarom niet primair aan de orde.
Nu er op dit moment een strafrechtelijk onderzoek loopt kunnen er geen verdere mededelingen over deze zaak worden gedaan. Het OM beslist op grond van de uitkomsten van het strafrechtelijk onderzoek of deze militair vervolgd dient te worden en zo ja, welk strafrechtelijk regime van toepassing is.

Vraag 14

Wat is de maximale straf die deze militair kan krijgen voor het feit dat hij is overgelopen naar ISIS op basis van het wetboek Militair strafrecht?4

Het is aan het OM om op grond van de bevindingen van het strafrechtelijke onderzoek te beslissen of de betrokken militair dient te worden vervolgd en zo ja, voor welke strafbare feiten. Omdat het strafrechtelijk onderzoek nog gaande is, kunnen daar op dit moment geen inhoudelijke mededelingen over worden gedaan.

Vraag 15

Bent u er zich van bewust dat indien de deserteur wordt opgepakt en in Nederland berecht, hij een lagere straf kan krijgen als gevolg van publieke veroordeling naar aanleiding van uw uitspraken en de ophef die zij veroorzaken? Heeft dit niet tot gevolg dat u juist het tegenovergestelde bereikt van wat u oorspronkelijk heeft beoogd? Graag een toelichting.

Deze hypothetische vraag laat zich per definitie niet vooraf beantwoorden.

Vraag 16

Betekent uw uitspraak dat de militair die is overgelopen «beter daar kan sneuvelen» dat u van mening bent dat de doodstraf meer gepast vindt voor deserteurs dan een gevangenisstraf, zoals deze nu geldt op basis van het wetboek Militair strafrecht?

Nee. Zie het antwoord op vraag 6.

Vraag 17

Kunt u zo vriendelijk zijn om bovenstaande vragen afzonderlijk te beantwoorden?

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Politie 010 ontsnapt aan terreuraanslag»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u aangeven hoe groot de terroristische dreiging tegen de politie in Rotterdam is geweest?

Het betreft een lokaal incident dat heeft plaatsgevonden in januari 2015. Dit incident is door de politie Rotterdam onderzocht en het onderzoek heeft geen aanleiding gegeven tot verdere strafvervolging.

Vraag 3

In hoeverre klopt het dat de veiligheidsmaatregelen bij verschillende Rotterdamse politielocaties naar aanleiding van de terroristische dreiging eerst zijn verscherpt, maar daarna al snel zijn teruggedraaid?

Uit veiligheidsoverwegingen doe ik in het openbaar geen uitspraken over dreiging en risico ten aanzien van specifieke objecten en diensten. Indien dreiging en risico er aanleiding toe geven, neemt de politie, in afstemming met en onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag, passende maatregelen.
Het huidige dreigingsniveau -substantieel- betekent dat rekening wordt gehouden met de mogelijkheid van een aanslag.

Vraag 4

Is het waar dat veel politielocaties op dit moment onvoldoende zijn beschermd tegen terroristische aanslagen, waardoor veel agenten zich onveilig voelen? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om de beveiliging van politielocaties op te schroeven?

Zie antwoord vraag 3.